Mahalaga ang dokumentasyon at pagpapanatili ng mga kulturang katutubo sa kabila ng mga pagbabago.
Ang mga tagapangalaga ng kulturang ito ay ang mga "sisidlang" na nagdadala ng kaalaman at karangalan mula sa nakaraan.
Mga Gawad Manlilikanang Bayan Awardees (Gamaba)
Eduardo Mutok (Pampanga)
Isang metal work artist na gumagamit ng sining ng Pukpok o beaten metal.
Ang kanyang mga likha ay nag-uugnay sa kasaysayan ng Katolisismo sa Pilipinas, lalo na ang mga altar.
Nagtrabaho sa mga antiques at natutunan ang sining mula sa kanyang pinsan.
Nakilala sa NCCA at naging awardee ng Gamaba.
Proseso ng paggawa:
Gumagawa ng pattern at molde bago ang paghubog ng metal.
Gumagamit ng yellow brass at silver para sa kanyang mga disenyo.
Federico Caballero (Iloilo)
Isang chanter mula sa mga bundok ng Central Panay na nagtataguyod ng mga epiko.
May malalim na koneksyon sa tradisyon ng kanyang mga ninuno.
Nagtuturo ng mga kwento tulad nina Labau Dungun at Humadap Nun sa Kinaray-a na wika.
Nakikilahok sa Bureau of Non-Formal Education at nagtuturo ng pagbasa at pagsusulat.
Ang kanyang chanted epics ay nagpapakita ng yaman ng kultura.
Uwang Ahadas (Basilan)
Isang blind na musikero na nagmaster ng yakan music.
Kanya ang mastery sa mga complicated rhythms at instruments.
Ang kanyang pamilya ay nagbibigay suporta sa kanyang musika, na nagiging isang masayang pagtutulungan.
Ang kanilang musika ay puno ng kulay at kultura, na nagpapakita ng kanilang tradisyunal na kasuotan.
Kahulugan ng Kultura at Sining
Ang sining ay nagsisilbing kasangkapan para sa pagpapahayag ng mga komunidad.
Ang pagkawala ng mga tradisyunal na sining ay tanda ng paglipat ng komunidad sa isang consumerist na kultura.
Ang mga artist na ito ay may mahalagang papel sa pagpapanatili ng kanilang mga tradisyon sa kabila ng hamon na dulot ng kolonisasyon at mga sigalot.
Mga Hamon at Suporta
Kinakailangan ang mas malaking suporta mula sa gobyerno at mas maraming mananaliksik upang mapabuti ang pag-unawa at pagpapahalaga sa mga tradisyunal na sining.
Ang Gamaba ay may limitadong pondo at tauhan; mahalaga ang pagsusuri at pagbabago sa mga alituntunin nito upang mas mapalakas ang mga awardees at ang kanilang mga komunidad.
Pagsasara
Si Eddie Mutuk, Federico Caballero, at Uwang Ahadas ay mga halimbawa ng mga artist na patuloy na lumalaban at nagpapakita ng kanilang sining sa kabila ng kahirapan.
Ang kanilang mga kwento ay mga epiko sa kanilang sarili na naglalarawan ng resiliency ng kulturang Pilipino.