deze historische context gaat over verlichtingsideeën in theorie en praktijk en daar kan ook best wel zo'n verschil in zitten zoals ze dat ook in deze video zullen gaan zien want op papier kanaal is heel mooi klinken maar het gaat uiteindelijk om het in de praktijk wordt uitgevoerd en bij die vreemde staten van noord-amerika die britse kolonie de onafhankelijk waren geworden ja dat was op papier dus alles heel verlicht geregeld met die scheiding van de machten bijvoorbeeld en ze hadden mooie grondwet er in van alles werd vastgelegd die natuur rechten bijvoorbeeld maar toch was er heel veel ongelijkheid in de verenigde staten in de praktijk was dus misschien niet zo verlicht want er zijn wel gelijke rechten voor iedere burger in de grondwet maar die gelden niet voor bijvoorbeeld vrouwen hij die krijg je geen kiesrecht en die moet zich vooral bezighouden met het huishouden en het gezin niet met het openbare leven en die gelijke rechten in die amerikaanse grondwet die gelden ook dient voor de slaaf gemaakt want die worden als bezit beschouwt dit als mensen en die krijgen dan ook geen burgerrechten en ook de oorspronkelijke inheemse bevolking de indianen en die krijgen talks' water verduren want die worden van hun grondgebied verdreven en vaak bewust door de kolonisten en door de overheid en uw er ook gedecimeerd door oorlog en door ziektes en hier zie je dus dat de amerikaanse grondwet een heel mooi verlicht document is op papier in de praktijk is dus niet verlicht voor iedereen in de praktijk zie je namelijk dat in de meeste staat een beperkte groep blanke mannen gelijke rechten heeft en dat zij door het betalen van belasting en door te beginnen bezit hebben van grond kiesrecht hebben verkrijgen ja en ook op een andere manier zie je ongelijkheid in de vreemd staat er zijn grote tegenstellingen tussen de noordelijke en de zuidelijke staten en ziet hier links een beetje de ontwikkeling van die vreemde staat en wat dus begint met die 13 britse kolonies aan de oostkust dat gaat steeds weer naar het westen trekken en komen steeds meer staat erbij en de komt een soort scheidslijn tussen het noorden en het zuiden en zie op dat kaartje linksonderin zie je dat staan het zuiden is eigenlijk dat gebied onder die rode lijn en het noorden dat dat waren staten waar veel kleine zelfstandige boeren bedrijfjes waren waar phil en handel werd gedaan of veel nijverheid en industrie uiteindelijk ook kwam en in dat noorden daar wil dus heel graag dat de vooral veel mag bij de federale overheid kan te liggen en daar waren ze ook van het absoluut cynisme en dus daar waren ze tegen de slavernij was trace dus voor de afschaffing van de slavernij en dat noorden wilde heel graag dat de federale overheid invoerrechten in zijn voeren om de eigen industrie te beschermen maar dat zuiden dat zat we heel anders in elkaar daar waren voornamelijk grote plantage kolonie je waar slaaf gemaakte dus suiker en tabak bijvoorbeeld verboden en daar wilde heel graag dat de markt vooral bij de deelstaten bleef liggen en daar waar ze is juist niet voor het abolitionisme want economie die was afhankelijk van de slavernij dus die wil dat slavernij bleef bestaan na je dus ook niet bepaald een van licht idee natuurlijk en in tegenstelling tot het noorden wil zij dus juist geen invoerrechten maar vrijhandel hebben voor de export van hun plantage producten dat ze die bijvoorbeeld de britse textiel industrie kon exporteren en je ziet hier dus tegenstellingen tussen noord en zuid en uiteindelijk lopen die tegenstellingen uit de op de amerikaanse burgeroorlog maar dat is iets wat voor nu allemaal niet meer van belang is wat wel belangrijk is dus die gedachte dat verlichtingsideeën op papier heel mooi kunnen zijn maar dat ze in de praktijk lang niet altijd uitgevoerd worden