Ang awiting bayan o kantahing bayan ay mga awit na naawit ng mga Pilipinong ninuno.
Patuloy na kinakanta hanggang sa kasalukuyan.
Paksa: patutubong kultura, damdamin ng tao, pakikitungo sa kapaligiran, kahalagahan ng paggawa, kagandahan ng buhay, pananalig, pag-asa, pag-ibig, at iba pa.
Mga Uri ng Awiting Bayan
1. Balitao
Tradisyong sepuanong kombinasyon ng awit, sayaw, at debate ng lalaki at babae.
Tagisan ng husay sa musika at katwiran.
Sayaw ay nagsasagawa ng pag-aalay ng bulaklak ng lalaki sa babae.
2. Kundiman
Awit ng pag-ibig ng mga Tagalog.
Nagsimula bilang payak na awit, tinatawag na katutubong kundiman.
Karaniwang sinasaliwan ng gitara (hal. harana).
Nagiging awit para sa inang bayan.
3. Dalit
Katutubong anyo ng awit na may isahang dogmaan.
Layunin: papuri, pagsamba, o panalangin.
Binubuo ng 48 saknong na may 4 na taludtod, sukat: wawaluhin.
4. Diyona
Inaawit sa panahon ng pamamanhikan o kasalan.
5. Dungaw
Tradisyong Ilocano na nangangahulugang pagtangis.
Pagpapahayag ng dalamhati sa pagkawala ng mahal sa buhay.
6. Kumintang
Awit na tumatalakay sa pakikidigma o pakikipaglaban.
Halimbawa: "Mutya ng Pasig".
7. Kutang-kutang
Pampalipas ng pagod, kadalasang kinakanta sa lansangan.
Layuning magpatawa.
Halimbawa: "Paru-parong Bukid".
8. Soliranin
Awiting kinakanta habang nagkaod o nagsasaguan.
9. Maluway
Awiting bayan para sa sama-samang paggawa.
Halimbawa: "Magtanim ay Di Biro".
10. Oyayi o Hele
Tugma at awit na pampatulog sa sanggol.
Karamihan ay may temang seryoso o nakakatawa.
11. Pangangaluluwa
Tradisyong madalas makita sa Katagalugan.
Pag-awit upang maghandog ng dasal para sa mga kaluluwa.
12. Sambotani
Awit ng pagtatagumpay o tagumpay sa pakikipaglaban.
13. Talindaw
Napakalumang kanta na kinakanta ng mga lumad o katutubo habang lumalayag sa dagat.
Konklusyon
Ang mga uri ng awiting bayan ay mahalaga sa kultura at tradisyon ng mga Pilipino.
Kasama sa mga uri: Balitaw, Kundiman, Dalit, Diyona, Dungaw, Kumintang, Kutang-kutang, Soliranin, Maluway, Oyayi, Pangangaluluwa, Sambotani, at Talindaw.