Wykład: Prezydent i Rada Ministrów w Polsce

Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej

Kompetencje prezydenta

• Polityka wewnętrzna:
  • Powoływanie premiera i członków rządu
  • Zarządzanie wyborami do Sejmu i Senatu
  • Prawo skracania kadencji Sejmu
  • Przedstawianie projektów ustaw
  • Prawo weta wobec ustaw
  • Zwierzchnictwo nad armią w czasie pokoju
  • Powoływanie sędziów, nadawanie tytułów naukowych
  • Prawo łaski
  • Nadawanie obywatelstwa
• Polityka zagraniczna:
  • Reprezentacja kraju na arenie międzynarodowej
  • Mianowanie ambasadorów
  • Ratyfikacja umów międzynarodowych

Wybory prezydenckie

• Wybory powszechne, bezpośrednie, tajne i równe
• Kandydaci muszą mieć ukończone 35 lat
• Wygrywa kandydat z ponad połową głosów
• W przypadku braku większości - druga tura wyborów

Prezydenci od 1989 roku

• Wojciech Jaruzelski (1989-1990)
• Lech Wałęsa (1990-1995)
• Aleksander Kwaśniewski (1995-2005)
• Lech Kaczyński (2005-2010)
• Bronisław Komorowski (2010-2015)
• Andrzej Duda (od 2015)

Rada Ministrów

Kompetencje i funkcje

• Prowadzenie polityki wewnętrznej i zagranicznej
• Nadzór nad administracją państwową
• Premier kieruje pracami Rady Ministrów
• Koordynacja i kontrola ministrów
• Nadzór nad samorządem terytorialnym
• Wydawanie rozporządzeń

Procedura tworzenia rządu

1. Prezydent mianuje premiera
2. Premier przedstawia skład gabinetu
3. Sejm udziela wotum zaufania

Odpowiedzialność przed Sejmem

• Możliwe wotum nieufności dla ministra lub całej Rady Ministrów
• Konieczność rezygnacji ministra w przypadku wotum nieufności

Główne zadania rządu

• Zarządzanie państwem
• Zgłaszanie i realizacja ustaw
• Tworzenie budżetu państwa
• Zapewnianie bezpieczeństwa

Współpraca Prezydenta z Radą Ministrów

• Zasada kontrasygnaty
• Konsultacje w formie rady gabinetowej

Konstytucja RP

• Rozdział V: Prezydent RP (art. 126-145)
• Rozdział VI: Rada Ministrów i administracja rządowa (art. 146-162)