Społeczeństwo i gospodarka II RP

Jul 9, 2024

Społeczeństwo i gospodarka II RP

Wprowadzenie

  • II Rzeczpospolita była krajem wielowyznaniowym i wielonarodowym.
  • Mimo wzrostu liczby ludności z 27 do 35 milionów, problemy mniejszości pozostały takie same.
  • Odzyskane ziemie miały różne poziomy rozwoju: uprzemysłowione (były zabory pruskie) i zacofane (zabory austriackie i rosyjskie).

Mniejszości narodowe

  • Rodowici Polacy: około 70% społeczeństwa.
  • Ukraińcy: 14% społeczeństwa, południowo-wschodnie tereny, odrębność narodowa, działalność Organizacji Ukraińskich Nacjonalistów.
  • Żydzi: 8% społeczeństwa, głównie zabór rosyjski i austriacki, używanie języka jidysz i hebrajskiego, wysoka poziom wykształcenia.
  • Białorusini: 4% społeczeństwa, zamieszkiwali województwa wschodnie, brak silnej tożsamości narodowej, wyznanie prawosławne.
  • Niemcy: 4% społeczeństwa, zabory pruski i rosyjski, wrogość do Polaków.
  • Litwini: niewielka mniejszość, dobrze zorganizowani.
  • Mniejszości etniczne: Karaimi, Tatarzy, Łemkowie, Bojkowie, Huculi. Bojkowie i Huculi zniknęli po akcji Wisła z 1947 roku.

Problemy gospodarcze

  • Zróżnicowane przepisy prawne, różne systemy miar i wag, różne waluty.
  • Zniszczenia z I wojny światowej, zniszczone mosty, linie kolejowe, zakłady przemysłowe.
  • Podział na Polskę A (uprzemysłowiona) i Polskę B (zacofana).
  • Polska B to Galicja i Kresy Wschodnie, słabo rozwinięte, granice wzdłuż Wisły.

Reformy i rozwój gospodarczy

  • Władysław Grabski: rząd ekspertów, reforma walutowa, reforma rolna.
    • Parcelacja majątków powyżej 180-300 hektarów.
    • Konflikt celny z Niemcami, embargo na węgiel, wzajemne wysokie cła.
  • Port w Gdyni: budowa nowego portu, magistrala kolejowa ze Śląskiem, największy port na Bałtyku.

Centralny Okręg Przemysłowy (COP)

  • Latem 1935-1940, rozwój przemysłu, oddalenie od granic niemieckiej i rosyjskiej.
  • Zakłady lotnicze w Mielcu, fabryka broni w Starachowicach, kombinat metalurgiczny w Stalowej Woli.
  • Plan czteroletni realizowany do 1939 roku.
  • Kolejny plan 15-letni (1939-1954) – przerwany przez wojnę.

Podsumowanie

  • Realizacje reform były trudne z powodu sprzeciwu ziemiaństwa.
  • Wysokie bezrobocie i inflacja były wyzwaniami.
  • Port w Gdyni i COP były ważnymi inwestycjami w rozwój gospodarczy.
  • Wybuch II wojny światowej uniemożliwił dalszy rozwój.

Dziękuję za uwagę.