Intro Ang Ningning at Ang Liwanag Mula sa Liwanag at Dilim Ni Emilio Jacinto Ang Ningning at Liwanag ay isa sa mga akda ni Emilio Jacinto. Ito ay kanyang isinulat noong panahon ng pakikipaglaban ng mga Pilipino sa mga Espanyol. Ang akdang ito ay bahagi ng Kodigo ng revolusyong pinamagatang, liwanag at tiling, na naglalaman ng iba't ibang sanaysay na may iba't ibang paksa. Ang ilan sa mga sanaysay na kabilang dito ay ang mga sumusunod. Ako'y umaasa.
Kalayaan. Ang tao'y magkapantay. Ang pag-ibig, ang gumawa, bayan at mga pinuno, at panguli, ang maning pananampalataya. Bukod sa pagiging manonulat ay higit na nakilala si Emilio Jacinto bilang isang bayan noong panahon ng himagsikan.
Siya ay sumabi sa katipunan sa edad na labing siyang. Siya ay tinaguri ang utak ng katipunan sapagkat tumayo siyang kanang kamay ni Bonifacio at naging tagapayo, kalihim at piskal ng KKK. Siya ang nagtatag at naging punong patnugot ng pahayagan ng katipunan na kalayaan.
Ginamit niya ang mga sagisag panulat na Dimas Ilaw at Pingkian. Ilan pa sa kanyang kilalang akda ang Kartilya ng Katipunan, Kasalanan ni Cain, Pahayag at Bukod dito, marami pa siyang naisulat na tunay ngang nag-udyok sa mga Pilipinong lumaban para sa kalayaan ng bansa. Namatay siya sa edad na 23, Bunga! Bunga ng sakit na malaria at mahinang katawan dahil sa tinamung sugat. Sakit at hirap sa pakikipaglaban para sa kalayaan ng bansa noong Abril 16, 1879 sa Magdalena, Laguna.
Ngayon ay atin ang pakinggan ang kanyang sanaysay na may pamagat na Ang Ningning at Ang Liwanag Ang ningning ay nakasisilaw at nakasisira sa paningin. Ang liwanag ay kinakailangan ng mata upang mapagwari ang buong katunayan ng mga bagay-bagay. Ang bubog kung tinatamaan ng nagaapoy na sikat ng araw ay nagningning.
Ngunit, Sumusugat sa kamay ng nagaganyak na dumampol, ang ningning ay madaya. Ating hanapin ang liwanag, tayo'y huwag mabighani sa ningning sa katunayan ng masamang nakaugalian. Nagdaraan ang isang karwaheng maningning na hinihila ng kabayong matuling.
Tayo'y nagpupugay at ang isa sa loob ay mahal na tao ang nakalulay. Datapuay, marahil naman ay isang magnanakaw. Marahil sa ilalim ng kanyang ipinatatanghal na kamahalan at mga hiyas na tinataglay ay nagtatago ang isang pusong supakan. Nagdaraan ang isang maralita na nagkakandahirap sa pinapasan. Tayo'y mapapangiti at isa sa loob.
Saan kaya ninakaw? Datapuay, maliwanag natin nakikita sa pawis ng kanyang noo at sa hapon ng kanyang katawan na siya'y nabubuhay sa sipa at kapagalang tunay. Ay! At sa ating pang-uugali ay lubhang nangapit ang pagsamba sa ningning at pagtakwil sa liwanag. Ito na nga ba ang dahilang isa pa na kung kaya ang mga tao at ang mga bayan ay namumuhay sa hinagpis at dalita?
Ito na nga ang dahilan na kung kaya ang mga loob na inaakay ng kapaluluan at ng kasakit, ay nagpupumilit na lumitaw na maningning, lalong-lalo na ang mga hari at mga pinuno na pinagkatiwalaan ng mga ikagiginhawa ng kanilang mga kampot at walang ibang nasa kundi ang mamalagi sa kapangyarihan, sukdang ikainis at ikamatay ng bayan na nagbigay sa kanila ng kapangyarihan ito. Tayo'y mapagsampalataya sa lilig. Huwag nating pagtakhan na ang ibig mabuhay sa dugo ng ating mga ugat ay magbalat kayo ng magig.
Ay! Kung ating dinudulugan at hinahainan ng puspos na galang ay ang maliwanag at magandang asal at matapat na loob, ang kahit sino ay walang mapaglig. Pagkat? Di natin pahalagahan at ang mga isip at akalang ano paman ay hindi hihiwalay sa maliwanag na banal na landas ng katwiran.
Ang kaliluan at ang katampalasan ay humahanap ng ningning upang huwag mapagmalas ng mga matang tumatanghal ang kanilang kapangitan. Ngunit ang kagalingan at ang pag-ibig na dalisay ay hubad, mahigin at maliwanag na napatatanaw sa paningin. Mapalad ang araw ng liwanag ay ang anak ng bayan.
Ang kapatid ko ay matututo kayang kumuha ng halimbawa at lakas sa pinagdaan ng mga hirap at binatang mga kaapihan. At iyan ang nilalaman ng sanaysay na Emilio Jacinto na pinamagatang ang ningning at ang liwanag. Tandaan natin na hindi lahat ng kumikinang ay nagbibigay liwanag sa ating buhay. Hanggang sa muli, paalam! Oops!
Huwag kalimutang mag-subscribe! Salamat!