10. Sınıf Edebiyat Dersi Notları

Sep 9, 2024

10. Sınıf Edebiyat Dersi Notları

Giriş

  • Üçlü Hoca ile 10. sınıf edebiyat konuları.
  • Yazılı videoları yerine sınav odaklı içerikler.
    1. sınıflar için de videolar geliyor.

Ünite: Edebiyata Giriş

  • Edebiyat-tarih ilişkisi
    • Edebiyatın malzemesi insan (edebiyatın kaynağı).
    • Tarih ve edebiyat sıkı sıkıya ilişkilidir.
    • Toplumsal olayların edebi eserlere yansıması.
    • Tarihi romanlar edebiyat-tarih ilişkisini gösterir.
  • Örnek: Kemal Tahir'in "Yorgun Savaşçı" eseri.

Edebiyat-Din İlişkisi

  • Edebiyatın bir çok bilim ve sanat dalı ile ilişkisi var.
  • Din, edebiyat dönemlerinin şekillenmesinde önemli.
    • Örnek: İslamiyet'in kabulü sonrası dönemeçler.
  • Dini içerikler: ilahiler, nefesler, devriyeler.
  • Örnek yazarlar: Mevlana, Yunus Emre, Hacı Bektaş Veli.

Türk Edebiyatı Dönemleri

  • Türk edebiyatının tarihsel dönemlerine ayrımı.
    • İslamiyet öncesi
    • İslamiyet etkisinde (Geçiş, Divan, Halk Edebiyatı)
    • Batı etkisinde (Tanzimat, Servet-i Fünun, Fecr-i Ati, Milli Edebiyat, Cumhuriyet Edebiyatı).

İslamiyet Öncesi Türk Edebiyatı

  • Göçebe kültür ve milli özellikler.
  • Sözlü dönem: Koşuk, Sagı, Sal, Destan.
  • Yazılı dönem: Göktürk yazıtları, Uygur metinleri.

İslamiyet Etkisindeki Dönemler

  • Geçiş Dönemi: Kutadgu Bilig, Divan-ı Lügat-it Türk.
  • Halk Edebiyatı: Hece ölçüsü, dörtlük nazım.
    • Temalar: Aşk, ayrılık.
    • Önemli isimler: Karacaoğlan, Yunus Emre.
  • Divan Edebiyatı: Ağırlıklı dil, Arap ve Fars etkisi.
    • Nazım birimi: Beyt.
    • Önemli isimler: Fuzuli, Baki.

Batı Etkisi Altındaki Türk Edebiyatı

  • Tanzimat Dönemi: Toplumcu anlayış, gazete etkisi.
  • Servet-i Fünun: Karamsar ve melankolik bir dil.
  • Fecr-i Ati: Sanat şahsi ve muhteremdir anlayışı.
  • Milli Edebiyat: Halk edebiyatı unsurlarına dönüş.
  • Cumhuriyet Dönemi: Dilde sadeleşme.

Türkçenin Tarihi Dönemleri

  • Eski Türkçe (8-13. yüzyıl): Göktürk, Uygur, Karahan.
  • Batı Türkçesi (13. yüzyıldan günümüze): Eski Anadolu, Osmanlı, Türkiye Türkçesi.
  • Kuzey Doğu Türkçesi: Kıpçak ve Çağatay.

Türklerin Kullandığı Alfabeler

  • Göktürk Alfabesi: 38 harf, sağdan sola yazılır.
  • Uygur Alfabesi: 14 harf, sağdan sola yazılır.
  • Arap Alfabesi: 28 harf, Karahanlılar döneminde kullanılmaya başlanır.
  • Kiril Alfabesi: 38 harf, soldan sağa yazılır.
  • Latin Alfabesi: 29 harf, günümüzde kullanılan.

Sonuç

  • Edebiyat ve tarih arasındaki ilişkiler derinlemesine incelendi.
  • Türk edebiyatının önemli dönemleri ve etkileyen unsurlar üzerine genel bir bakış yapıldı.
  • Sınav hazırlıkları için önemli noktaların tekrar edilmesi gerektiği vurgulandı.