Evet merhabalar değerli arkadaşlarım. Ayeti tarih video ders çekimleriyle beraberiz. Ben tabi önce kendimi tanıtarak videolara başlayacağım. Ardından ise tarih dersine geçeceksiniz. Tabi birçoğunuzun tanıdığı hatta birçoğunuzun belki ablası, kuzeni, akrabası veya tanıdığının özellikle KPSS tarih videolarını da gördü ve tanıdığı bir kişiyim.
Ama tabi ki Ayeti öğrencileri biraz daha... Yaşı 18-19-20 civarlarından arkadaşlarımız tabi yeni yeni tanıyacaklar bizleri. Önce o zaman kısa bir bilgi verelim.
Kendimizden ondan sonra dersimizin çekimlerine gidelim. Değerli arkadaşlar ben Ramazan Yetkin. 1982 Mersin Silifke doğumluyum. 7 yaşına kadar Konya'da kaldıktan sonra 7 yaştan sonra Ankara'ya geldim.
Ankara'da ise ilk orta öğretim ve liseyi tamamladıktan sonra Dumlutunan Üniversitesi tarih bölümünü kazandım sene 2001'de. 2005 yılında ise tarih bölümünü bitirdikten sonra Sakarya'da bulunan Hendek Eğitim Fakültesinde pedagoji formasyonumuzu alarak tarih öğretmenliği yapıyorum. Tabi 15 seneden beri bu mesleğin içindeyim.
Birçok sınava yönelik yazarlığımız, ayrıca birçok sınava yönelik video çekimleriyle beraber olduk. 2013 tarihinde Türkiye'de bir ilki gerçekleştirerek benim hocamla bir kanal kurdum. Ve bu kanalda da önce KPSS dersleri, daha sonra ise DGS, eğitim binleri, ÖABT ve en sonunda ise bugünkü YKS dediğimiz TET ve AYT kısımlarıyla videolarla karşınıza çıktık.
Tabi... Benden hariç ayrıca TNT kısmı Saadettin Akkaya ile hocamız çıktı, çekti ve çektikten sonra da onların tamamı bitti. Artık sıra bizde AYT videolarıyla beraber olacağız.
Tabi videoların kaç saat süreci ancak videoların sonunda belli olur ama ortalama olarak söylersek çağdaşlık ve dünya tarihi de dahil olmak üzere 80 veya 90 video aralığında olacağını tahmin ediyorum. Bu arada tabi şunu da... Fakat esnemeyelim özellikle şu an bu videoyu izleyeceğin KPSS öğrencileri de olacaktır. Arkadaşlar KPSS'nin alanına giren bir konu değil AYT.
AYT'de 6 tane ünite KPSS'ye göre farklılıklar gösterir. Tarih bilimine giriş ve tarih öncesi çağlar, ilk çağ ve bu artları. İslam tarihi, orta çağ, yeni çağ ve yakın çağda Avrupa.
AYT tarihte var iken KPSS tarihte yoktur. O yüzden bu videoların KPSS öğrencileri lütfen dinlemesin. Adı üzerinde sadece üniversiteye hazırlanan arkadaşlar için çekiyoruz.
Peki tarihte... Kaç soru çıkıyor? Biraz ona bakmak lazım.
Sözler kısımda 11 soru çağdaş dahil. Eşit ağırlıkta ise geçen sene çağdaş gelmedi ama gene de dinlemekte fayda var. Eşit ağırlıkta ise toplam 10 soru.
TYT'de ise toplamda 5 soru. Topladığımız zaman 26 soruya tekabül ediyor. Bir de şunu da dinlemek lazım, şunu da bilmek lazım. Hocam ben işte sizin videolarınızı yeri TYT'de çalışabilir miyim? Arkadaşlar normalde TYT'de gelen 5 tane sınav sorusunun 3 veya 4 tanesi yorum, 1 tanesi de bilgi şeklinde geliyor.
Aslında bu videoları seyrederek de TET'de çalışabilirsiniz. Yani AYT videoları TET videolarının da içine alan kapsamda tabii ki yorum yapacağız. Ve bu yorumlar TET kısmını bilgi kısımları ise AYT kısımlarını ölçecek.
Tabii bizler bu video çekimlerine başladıktan sonra Aralık ayın sonunda bitirmeyi planlıyorum. 80 video artı geçen sene de Çağdaş'ı çekmiştim. Hepsi birleştirilecek ve sizlere bir müfredat değişikliğine kadar bu videolar kalıcı olacak.
Belki 3 sene belki 5 sene. Elimizden geldiğince bu videoların kalıcı olduğunu bilelim. Tabi bizler bu arada videoları çekerken fizikten Barış Hocam, biyolojiden Dilek Hocam, kimyadan Görkem Hocam... Coğrafyadan Bayram Meral, Edebiyattan Kadir Gümüş, Türkçeden Kadir Gümüş hocalarımız videolarının çekimlerine devam ediyor.
Din Kültürü ve Ahlak Bilgisinde Çetin hocamız, yine Felsefe Grubundan Can Köni hocamız, Matematikten ise İlyas Güneş hocamız değerli arkadaşlar. Sizlere AYT videoları ve TET videolarının tamamını ücretsiz şekilde benim hocam kanalından sunacak. Peki bizim tarih dersiyle amaçladığımız nelerdir onu da söyleyelim. Şimdi tarih dersinde 11 tane de hedefimiz 10 veya 11. Sözel kısım için konuşuyorum. Eşit varlık kısmında ise 10 sorudan 9 veya 10 kendinizi aşağıya düşürmeyin.
Şu an diyorsunuz ki ben nasıl yapabilirim? Nasıl edebilirim? Hayatta hiç tarih bilgisi yok. Ben bu videolarıma başlangıcında şunu söylüyorum. Tarih bilgisi sıfırsan bu videoları izleyeceksin.
Bak sıfırsan. Bana öyle öğrenci lazım. Hocam ben tarih bilgim sıfır. İstanbul'un fethi 1451 onu biliyorum.
Başka da bildiğim bir şey yok. Diyen öğrenciler eğer bu videoların tamamını seyrettikleri vakit. Tabii soru da çözeceğiz tabi.
Sadece video seyretmek yetmez. Onları zaman içinde hangi kitapları önerdiğimi de söyleyeceğim. Arkadaşlarım ayette tarih videolarının özellikle sizlere en büyük katkısı. Hem üniversiteye giriş sınavımızdaki bu kısmındaki soruları çözebilmek hem milli bilincimizle milli kültürümüzü arttırabilmek, geleceğe yön verebilmek ve tarih dersinin amaçlarına uygun hareket edebilmeyi amaçlıyoruz. İçeride birçok anekdot anlatacağım, birçok yaşanmış gerçekliği anlatacağım.
Sadece tarih dersini ders olarak düşünmeyelim. Yeterli. Bu ders genel kültürdür ve ömür boyu tarih bize lazımdır.
Bu tarih geçmiştir. Geçmiş olacak ve yarın biz bunları ders kitaplarından okuyor hale geleceğiz. Tabii ki ayeti öğrencilerimizin özellikle sözel ve iştaharlık kısımlarında en iyi üniversitelerin en iyi bölümlerine gidebilmesi ümidiyle bu videoları çekiyoruz.
Sizler öğretmen olmak isteyenler var, sınıf öğretmeni, hukuk okuyup hakim olmak isteyen arkadaşlarımız var, özel eğitim isteyenler var, farklı eğitim fakültelerindeki öğretmenlikleri isteyen arkadaşlarımız var. Bizler sizlere yardımcı olabilmek amacıyla bu videoların tamamını... sizlere ücretsiz şekilde sunuyoruz.
Zaman içinde birbirimizi tanırız diye düşünüyoruz. Ve zaman içinde de çeşitli illere, konferanslara ve seminerlere gelerek oralarda tanışmayı ümit ediyoruz diyerek Bismillah diyerek videolarımıza başlıyoruz. İnşallah bu dersin verimli ve faydalı olacağından ben eminim. Anlattığımı biliyorum.
Sizler de dikkatli dinleyerek bu süreci en iyi şekilde anlayabilmek ve sınavın en sonunda ise gülen yüzlerle o sınavdan çıkmanızı ben ümit ediyorum. Böyle de olacağını. düşünüyorum değerli arkadaşlarım. Tabii yaş itibariyle tek hedefiniz üniversiteyi bitirebilmiş, sahibi olmak istiyorsunuz. Bunun yolunda önünüzde sadece bir engel var sınav.
Sınavdan bittikten sonra inşallah çok güzel üniversitede, çok güzel şehirlerde okuyacağınızdan eminiz. Her şekilde benim hocam ekibi sizlere yardımcı olmak amacıyla kurulmuş bir sosyal sorumluluk projesidir. Bu projeyi 2013 senesinde biz başlattık ve şu anda da ekibimizde yaklaşık olarak 50'ye yakın öğretmenimizle birlikte ücretsiz videoları çekmeye devam ediyoruz tabii. İlk konuyla başlayacağız. Tarih bilimine giriş ve ilk çağ uygarlıklarıyla.
Bu arada tarih bilimine giriş ve tarih öncesi çağlar ünitesi şu an 9. sınıf ders müfredatına farklı konular altında geçebilir. Şimdi diyeceksiniz ki hocam bizim hocamız buraya başka bir isim yazdı. Evet doğru ben eski stilden gidiyorum çünkü eski stil daha iyiydi. En azından konunun başlığı belliydi, konunun bitişi belliydi.
Ancak yeni müfredattaki 9. sınıf ders tabı. Değerli arkadaşlarım maalesef ki anlamdan uzak, anlatmaktan uzak, üslubu iyi değil. ve karmaşık bir yapıya sahip.
Biz o bütün bilgileri hem eski müfredat hem yeni müfredat birleştirip anlatacağız. Artı, şu an 11 Kasım. 11 Kasım'dan önce, bundan yaklaşık 2-3 gün önce de kazanımları tekrar açıkladı. Belki haberiniz vardır. Kazanımlar nedir?
Size derste kazandırılmak istenen davranışların soruya dönüşüm halidir. Örnek, mesela tarih bilimine giriş ve tarih öncesi çağlarının kazanımı ne diye söylüyor. Tarih nedir? Özellikleri nedir?
Faydaları nedir? Ve Tarihe yardımcı bilim dallarıyla ilişkisi nedir? Demek ki o zaman biz bu kazanıma göre dersleri daha fazla anlattığımızda sorunun gelme ihtimali de daha fazlalaştırıyoruz.
Hem soruyu yakalayacağız hem de tarih öğrenimizi ne yapacağız arkadaşlar? Yukarılar da doğru çekeceğiz. Sıfır öğrenci lazım olduğunu bana hiçbir zaman unutmayın. Hiç önemli değil. Senenin sonunda ise çok farklı yerlere geleceğinizi düşünüyoruz.
Şimdi birinci üniteyle başlayalım. 1. ünitede tarih bilimine geçmiş ve tarih öncesi çağlar ünitesi genelde çok sıkıcı olarak bilinen tarihlik dönemlerine olduğu için hem bilgi ve belge önünden az olan bir dersi. Peki tarih dersi nedir?
Tarih dersi niye vardır? Niye biz tarih dersi görmek zorundayız? Tarih öğrenimin faydaları nedir? Tarihin konusu içine neler girer? Mustafa Kemal'in özellikle Atatürk'ün tarihe yapmış olduğu faydalar, çalışmalar nelerdir?
Biraz onlarla başlayalım. Evet tarih nedir? Bu arada kameramanımız Mehmet Bey, bu arada 2016 videolarından da... Özellikle KPS videolarında bizlerle birlikte olan Sağolsun Sinan da bugün ziyaretimize geldi. Hoşgeldiniz Sinan.
Hoşbulduk. Şimdi bizler ne yapacağız? Tarih dersinin anlamıyla başlayacağız. Evet tarih nedir sorusunun cevabını hep beraber aradık.
Tarih ince aklınıza ilk gelen kelime nedir? Geçmiş. Geçmişte yaşayan insan ve insan faaliyetlerinin yer ve zaman gösterilerek objektif bir şekilde belgelere dayandırılarak oluşan bilime biz tarih diyoruz. Değerli arkadaşlar tarih biliminin özelliklerini kısaca şuraya yazayım. Özellikle tarih biliminin olması için ne lazım?
Bir kere geçmiş bir yaşantı lazım. Başka ne lazım değerli arkadaşlar? İnsan faaliyetleri lazım. Doğru mudur? Ve başka ne lazım sorusunun cevabı ise kesinlikle yer ve zaman göstermek zorundadır.
Ayrıyeten tarih objektif olmayı önemseyen ve benimseyen bir dalıdır. Evet bazen objektiften uzak yayınlar çıkabilir ama genel amacı objektif olmasıdır. Tarih değerli arkadaşlar kesinlikle neye dayalı olmak zorunda?
Belgelere dayalı olmak zorunda. Evet bu bizim tarih dersinin önemli özellikleri aslında önemli. Peki tarih bilimin özellikleri nelerdir? Bir, tarih deseninin deney ve gözlem yapma şansı var mı fen bilimleri gibi?
Sen herhangi bir asiti herhangi bir laboratuvar ortamında defalarca deneyerek yapabilirsin. Aman! Sen bir Malayya Savaşı'nı aynı şekilde yapamazsın.
Örnek 1071 Malayya Savaşı'nı yapan Sultan Alparslan. Romen Diyojen'e dese ki, gel Romen bir daha savaş yapalım dese, aynı askerler olabilir mi? Hayır, yarısı ölmüş, yarısı kolu gitmiş, bacağı gitmiş.
Peki, aynı duygular olabilir mi? Aynı yer olabilir mi? O yüzden tarih dersinde...
Bizde bazen tarih tekerrürden ibarettir. Bu aslında aynı şeylerin aynı anlamda aynı şekilde yaşandığı anlamda kullanılmaz. Yani savaş var mı?
İktidarlarda var. Hala var mı? Var.
Kast edilen budur. Yoksa diğer türlü değerli arkadaşlarım, tarih bilim özelliklerinde birinci bilmemiz gereken konu, kesinlikle ne yapmak zor, yani mümkün değildir? Deney ve gözlem yapmak mümkün değildir.
Onu bir yazalım değerli arkadaşlarım. Birincisi bu. Deney ve gözlem ancak fen bilimlerinde yapabileceğimiz bir şeydir.
Peki, tarihte herhangi bir öğrenilen bilgi yeni kazılılar veya yeni buluntular sayesinde değişebilir mi? Örnek, eskiden o mesele Orhan Bey'e ait olan ilk Osmanlı parası, Bilecik'te yapılan kazılar sonunda... Osman Bey'e ait olan bir para bulunduğundan dolayı yargı değişti.
Osman dedik parayı bastıran artık Orhan Bey değil Osman Bey olacak. O zaman tarihte bulunan her yeni bilgi her yeni derken tabi eskiye dayanacak kronolojik açısından eski bilgiyi ne yapabilir? Değerli arkadaşlar değiştirebilir.
O zaman bizlerde yeni ve kanıtlanmış bilgi. Yeni ve kanıtlanmış bilgi neyi değiştirebilir tarihte? Eskiyi veya eski bilgiyi değiştirebilir.
Eskiyi değiştirebilir. Bunu da bilelim kıymetli dostlar. Peki, tarih biliminin en güzel özelliklerinden bir tanesi insanlığımıza göre mirası, ortak mirası ve toplumsal hafızasıdır. Düşünsenize hiç tarih bilmediğinizi. Şimdi hocam diyor ki valla hocam aynı beni tarif ediyorsunuz.
Arkadaşlar tarif bilmezsek özellikle toplumlar kendi tarihlerini bilmezse kime düşman kime dost olacaklarını bilmezler. Biz bugün Pakistanlıları neden seviyoruz veya Afganları Türk milleti neden seviyoruz? Zamanında Kurtuluş Savaşı yapmıştık. Yardımları bildiği için.
Peki biz Afganların, Azerilerin, Azerbaycan Türklerinin, Özbek Türklerinin bizlere yardım etmeyini bilmesek? E ne olacaktı o zaman? Biz bunları tanımaktan uzak hatta onları düşman bile belleyecektik. Ben demek istediğim şu bir kere tarih toplumların hafızasıdır değerli köşeler.
Bunu bilelim. Hafızasıdır tarih, bu önemlidir. Yoksa toplumlar nereye doğru evrileceklerini, kimle dost ve kime düşman olacaklarını bilemez hale gelirler. Şimdi tarihin en önemli özelliklerinin bir tanesi yer ve zaman bildirmek. Yani şurada şu yaşandı diyebilir miyiz?
Hayır yer ve zaman kesinlikle bildirmek zorundayız. Tarihin bize göre iki tane büyük olayı vardır özelliğe. Yer ve zaman bildirecek ve kanıt olacak.
Eğer bunlar olmasa tarih bilimini olmaz. Hep duyarsınız hikayelerini. Zaman da şu oldu zaman da bu oldu. Mesela 1982 demek var. İşte 1980'lerde demek var.
Hangisi daha önemlidir? Orada net olarak belirten tarih önemlidir. O zaman tarih bilim bize göre en önemli özelliği yer ve zaman olacak.
Yer ve zaman bildirecek, doğru mu değerli hocam? Ve belgelere dayalı olacak. Belgede dayalı olacak.
Evet, tarih biliminin başka hangi özellikleri vardır sorusunun cevabı da arkadaşlar tarihin en önemli özelliklerinden bir tanesi bize göre Bu bilim dalı sizlerdeki, zaten bunun faydaları kısmında da işleyeceğim ama en önemli özelliklerinden bir tanesi insan ve insan faaliyetleridir. Yani tarihin ana konusu budur değerli arkadaşlar. Onu da yazalım. İnsan ve insan faaliyetleri tarihin konusu içine girer.
Tarihin konusu içine... Girer. Depremler, göçler, bulaşıcı hastalıklar, savaşlar, barışlar, anlaşmalar hepsi tarihin içine girdiğini unutmayalım değerler görecek.
Peki gelelim tarih biliminin konusuna. Şimdi tarih biliminin konusu derken, konuyu zaten şuraya da yazdık. İnsan ve insan faaliyetlerini inceleyen bir bilim dalı. Bu arada tarihle ile alakalı her şey, tarihin konusu içine girer mi? Mesela şu an bizim yaptığımız şey, tarihin konusu içine girer mi?
Hadi bakalım. Girer misin ha? Şu an benim hocamda benim videolarımı çekmek tarihin konusu içine girer mi? Girer.
Girmez. Evet. Eee.
Peki ben buradan çıktım. Allah muhafaza. Elime taramalı tüfeği aldım. 100 kişiyi öldürdüm. Girer mi?
Girer. Girer. Heh. O zaman insanın.
da hangi noktada faaliyet yaptığı da önemlidir. O yüzden deprem tarihin direkt konusu içine girmedi ama depremden sonra yaşanan göç dalgaları, depremden sonra insanların işte yaşayış biçimlerini değiştirmeleri tarihin konusu içine girer. Tarih biliminin konusunu yaparken de iki şey dik dikkat edelim. Biri olay, biri olgu. Arkadaşlar en çok sınavlarda sorulan ikisi olan sorudur.
Olay ve olgu kavramlarını tarihte bilmemiz lazım. Olay ne demek? Olay ne demek biliyor musun? Bir kere yaşanan, bir daha tekrarlanamayan, biricik ve özgün olan yer ve zaman belirten her şeye biz olay diyoruz.
Örnek. Kurtuluş savaşı bir olay mıdır? Olaydır.
Peki kurtuluş savaşından sonra Mustafa Kemal Atatürk'ün yapmış olduğu devrimler neticesinde Türk Türkiye'nin çağdaşlaşması daha uzun bir süre midir? İlke ve inkılapların yerleşmesi. O zaman bir kere tekrarlanan olay ama uzun süreli değişimlere ne diyoruz? Olgu diyoruz. Mesela Malazgirt Meydan Muharebesi'nin kazanılması olay mı olgu mudur?
Olay. Olay. Ama Anadolu'nun Türkleşmesi?
Olgu. Olgu. Anadolu'nun İslamiyet'le tanışıp İslamiyet'in yayılması?
Olgu. O zaman bir kere oluyorsa olay, uzun süreli oluyorsa olgu. Sınava girmek? Olay!
Sınava hazırlanmak olgu. Doğru mu? Çünkü sen sınava giriyorsun. Bitiyor.
O zaman biten her şey olay. Peki bir de sorun. Yüzyıl savaşları olay mıdır? Olgu mudur? Hadi bakalım.
Mehmet. Sinan. Olay mıdır olgu mudur?
Yüzyıl savaşları. Olay. 1337-1453 arasında İngiltere Fransa ile arasında yaşanan yüzyıl savaşları toplamda baya bir sürdü. Yüzyıl diyoruz ama yüzyıl yılını da üstünde.
Peki niye olay? Bitti mi? Bitti.
Biten her şey olay. Arkadaşlar özellikle ayete de sınava giren arkadaşlarım olay ve olgu kavramlarını lütfen bilenler nasıl soru geliyor? Peki olayı yukarı veriyor tanımını veriyor olayı istiyor veya olgunun tanımını veriyor. Olgudan sana bir örnek istiyor. Bu sorulara lütfen dikkat edelim.
O zaman tarih biliminin korusu derken biz buraya ne yapacağız değerli arkadaşlar? İki tane kavramı açıklayacağız. Bunlardan bir tanesi olay diğerinin ismi değerli arkadaşlar olgu. Şimdi olaydan biraz bahsedelim. Olay neydi?
Biricik'ti. Doğru mudur? 2. Tekrarlanabilir miydi?
Hayır. Tekrarlanamaz. Yani aynı şekilde tekrarlanamaz. Başka olayın özelliği nedir? Kısa sürelidir.
Doğru mu? Yer ve zaman bitiş ya da bitiş ve şey belli midir? Bitiş zamanları belli midir hemen? 1071'de de bitti.
Bitiş zamanları bellidir. Bir tane iki tane örnek verdiğimiz zaman hangi örnekleri verebiliriz mesela? Malazgirt.
Savaşı. Fransız neyidir? Ihtilali.
Kavimler. Göçü. Mesela Belgrad Antlaşması. Bakın bir tane oldu. Bir tane oluyorsa ne oluyor?
Olay oluyor. Peki gelelim olguya. Olgu nedir değerli arkadaşlar? Süreklik gösterebilir mi?
Evet. Süreklik gösterir. Tekrarlanabilir mi? Zaman içinde tekrarlanabilir.
Zaman içinde tekrarlanan durumlardır. Yeri ve zamanı ve bitiş süresi belli değildir. Bitiş süresi...
Pardon, belli değildir. Örneklerine yapalım hadi isterseniz. Mesela tam terslerine yapayım. Malazgirt Savaşı olaydır, Anadolu'nun Türkleşmesi nedir değerli arkadaşlarım?
Olgudur. Fransız ihtilali olaydır ama Fransız ihtilalinden yayılan ulusçuluk akımının dünyaya yayılması nedir? Evet, olgudur. Ulusçuluk akımının dünyaya yayılması. Örnek, kavimler göçü olaydır ama kavimler göçünden sonra feodalite rejiminin oraya gitmesi, insanların dinlere, Hristiyan dinine geçmesi veya Avrupa'da Hristiyanlığın yayılması nedir?
Evet, Avrupa'da neyin yayılması? Hristiyanlığın yayılması. Mesela Belgrad Anlaşması nedir?
Olaydır. Mesela dinle diyelim ki sallıyorum. Belgrad Anlaşması'na Kırım kaybedildi.
Normalde Küçük Kaynarca Anlaşması'na kaybedildi. Ama Küçük Kaynarca Anlaşması'na Kırım'ın zamanla Ruslaşması nedir? Aynen öyle.
Kırım Müslümanlarının zamanla... Ya da Kırım Türklerinin zamanla Ruslaşması nedir? Uzun süreç olacağı için olgunun içine girecektir.
Önemli noktalar bu. Gelelim tarih öğrenmenin faydaları. Hocam ben tarih niye öğreniyorum? Hocam nefret ediyorum bu dersten ya. Vallahi bilmiyorum.
illa bir matematik bir tarih diyen o kadar çok kişi var ki memleketimizde. Biz de inşallah bunlardan biri olmayacağız. Tarih öğrenmenin faydalarından lütfen birinci sıraya da sınavda çıkıyor demeyelim değerli arkadaşlar. Sınavda çıktığı için tarih dersi öğrenmez.
Hatta şunu söyleyeyim. Tarih dersini öğrendikten sonra hayatınıza bakış açınız çok fazla değişecek. Tarih kitapları almaya başlayacaksınız.
Tarih romanlara ilgi duyacaksınız. Hatta şunu söyleyeyim. Tarih şimdiye kadar öğrenmediğinizde pişman olacaksınız. Bu arada tarih öğrenmenizin suçu, öğrenmemenizin suçu bu zamana kadar sizlerin değil biz öğretmenlerin suçudur.
Hala Hala aynı kanındayım. Özellikle, özellikle Dershane Koleji ve Ameliyatı Bakanlığı'nın herhangi bir kısmında görev yapan tarih öğretmeni arkadaşlarımızın olayları göstermelik anlatması, neden sonuç ilişkisi deyip hiçbirini anlatmaması, MEP kitabına uyması, örneklendirilmesi, Yapmaması, özellikle yaş 65'in üzerindeki öğretmenlerin derse girmesi gibi sebeplerden dolayı bunları öğrenemediniz. Ben hala söylüyorum, Farid dersi anlatılana veya anlatana göre değişen bir derstir.
O yüzden olabildiğince objektif olmayan... Gayret göstereceğim de söyleyeyim. Evet bir ders anlatıyorum ama bu derste de en önemli özellik objektif olmadı.
Tamam. Peki tarihi ben öğrenirsem ne yapar? Bir, evet sınavda çıkıyor yapmak zorundayım. Onu geçiyoruz. İki, arkadaşlar tarih bir milletin, milli ve toplumsal kimliğinin inşasında rol alıyor.
Ben Türk'üm, ben Kürd'üm, ben Laz'ım, ben Çerkez'im diyebilecek ırklara ait olduğumuzu nereden biliyoruz? Tarih dersinden biliyoruz. Veya işte milli kimliğimiz ne?
Bu. Bizim milletimizin özellikleri, has özellikleri ne? Bu. Bunları sıralamak için tarihten seni ne yapman lazım değerli arkadaşlar? Geçmişteki ecdadını tanımadan bu işleri yapmak mümkün değil.
O zaman tarihin en önemli önerilerden faydası açısından milli ve toplumsal kimliğinin inşasında önemli rol oynar. Milli ve toplumsal kimliğin inşasında rol oynar. İnşasında rol.
Oynar. Doğru mu amca? Peki tarih dersi bilirsen ne olur?
Tarih dersini öğrenmelerinin en büyük faydalarından neleri? Aidiyet duygusu. Ben Fransızım, ben İtalyanım, ben Arap'ım, ben Türk'üm. Bir aidiyet duygusu var.
O aidiyet duygusu da vatan topraklarına sirayet eder ve vatan topraklarını hiç kimseye vermemekte. Bu da bir aidiyet duygusu. Peki ben aidiyet duygusunu nereden alıyorum?
Ben benden önce yaşayanları bileceğim ki önce aidiyet duygusu olsun. Ben atamı bileceğim ki aidiyet duygusu olsun. O yüzden toplumların ve kişilerin ve kimliklerin oluşmasına inşası rol oynayan tarih dersi ayrıyeten toplumların aidiyet duygusunu ortaya çıkarır. Aidiyet duygusunu ortaya çıkarır.
Doğru mudur? Peki ben tarih öğrenirsem ne olur? Dersem milletler ortak hafızası biçimlendirir.
Yani ne demek istiyorum? Herhangi bir şekilde bir olaya tepki veririm. Mesela Mustafa Kemal Atatürk'e yapılan bir saygısızlık, Fatih Sultan Mehmet'e yapılan bir saygısızlık, Osman ve Orhan Gazi'ye yapılan bir saygısızlık ve Ya Sultan Melikşah'ın sallıyorum ki mezarının tahrip edilmesine tüm millet ortak tepki verebiliyorsak o zaman tarih dersinin öğrenmenin faydası var. O zaman tarih dersini özellikle öğrenmede eksik kalan insanların bu duygudan yoksun olacağını da kesinlikle ve kesinlikle unutmayalım. O zaman bizim üçüncü yazacağımız ise ortak hafızayı, milletlerin ortak hafızasını biçimlendirir.
Milletlerin ortak hafızasını biçimlendirir tarih dersi. Tamam mıdır? Var mı sıkıntı? Peki ben tarih görürsem ve tarihle ilgili... Hocam sizin dersinizi çok sevdim, izledim.
80 video sallıyorum, 90 videoyu bitirdim. Ben de acayip tarih dersine bir ilgi duydum. Sayısalcıydım, hiç yapamazdım.
Eşit ağırlıkçıydım, hiçbir şey yapamazdım. Bilmezdim ama sizden sonra gittim. Ya dedim ya bu Mustafa Kemal'i bir araştırayım ya.
Yıllardan beri kulaktan duyuyoruz. Mustafa Kemal şöyle, Mustafa Kemal böyle, Fatih böyle, Fatih şöyle. Acaba Yavuz şunu yaptı mı, onu yaptı mı?
Osmanlı Padişahları içki içeri miydi? Detaylı araştırmak istedim. dedin. Neden? Çünkü tarih dersine ilgi duydun.
Tarih dersine ilgi duyarsan ne olur? Araştırma becerinin gelişir ve kanıtlanabilen bilgileri ışığında özellikle bilimsel yönden ne yaparsın değerli arkadaşlar? Bu dersin lezzetine varırsın. Çünkü tarih dersini okudukça, anladıkça, o dönemleri şöyle bir şekillendirince kendini onlara tarihsel empati yaparak kurarsan sizler de Fatih'i de anlarız, Mustafa Kemal'i de anlarız.
Çünkü tarih o dönemin şartlarında değerlendirilecek bir derstir. Asla bu bu Unlatılması. O zaman bireylerde araştırma ve kanıt kullanma becerisini arttırır.
Bireylerin araştırma ve kanıt kullanma becerisini arttırır. Kanıt kullanma becerisini ne yapıyormuş? Artırıyormuş tarih dersi.
Peki başka ne yapar? Tarih öğrenirsek ne olur? Bir, tarih dersini öğrenirsek ayrıca bütün milletlerin tarihini de öğrenmeye veya bütün milletlerle sirayet eden Türkleri devletlerinin özellikle kayınvergi ölçülerinden sonra Asya'nın devleti, Avrupa'nın devleti veya Osmanlı devleti veya Türkiye Cumhuriyeti devletleri veya daha evvel yaşayan bütün devletleri biz diğer devletlerle ilişkilendirerek çok yönlü bir düşünme sağlarız. Tarih dersi. sizleri hem çok gönlü düşündürür.
İktisadi, sosyal, dini, hani birçok alanla ilgilendi. Çünkü sosyal tarih dediğin şey felsefe tarihi var, İslam tarihi var, iktisat tarihi var. Birçok bilim dalında da biliyorsunuz ilişki.
Bunu ileriki derslerde, tarihe yardımcı bilim dallarında işleyeceğim. Sizin çok gönlü gelişmenizi başka insanların sizler hakkında ne düşündüğünü veya sizin başka insanlar hakkında, başka milletler hakkında ne düşündüğünüzü de ortaya çıkarır. Eskiden düşman olup şu an dost olup eskiden düşman olduğunuz birçok Devlet vardır.
Günümüzde de bu sürekli sürekli sürekli devlet politikaları gereği değişiyor. O zaman bize ne yapmak lazım? Çok gönlü, olayın sadece bir yönü değil, çok gönlü düşünmek lazım.
O zaman dikkat, özellikle objektif olmayan yayınlardan, özellikle sallıyorum, Osmanlı karşılığı bir yazarın da kitabını okumak lazım, Osmanlı yanlısı olan bir kitabı da okumak lazım. Böylelikle iki tane padişah, örnek Kani Sultan Süleyman işlerken, ona karşı olanlar yaptıklarından dolayı veya ona lehinde davranış gösterenler, ikisini bir incelersek ne olur? Özellikle kendinizin değer yargısına varın.
Bakın değer arkadaşlar, ben tarih öğrenimini alırken bir hocamız sadece şunu derdi bize. Derdi, Dedi ki Ramazan sen tarihi olduğu gibi anlat. Öğrenci artık onu düşünsün ve irdelesin. Yani sen Yavuz Sultan Selim'e anlat.
Öğrencilik kafasına bir şey takılsın veya ilgi odağı olsun gitsin araştırsın. O zaman hem araştırmamayı biliyorsunuz kanıtlamayı gerektiriyor. Hem de çok yönlü düşünmeyi geliştiriyor.
Değerli arkadaşlarım tarih dersi çok yönlü düşünmeyi geliştirir. Düşünmeyi geliştirir. Özellikle empati yaparak.
Biz bu düşünmemizi geliştirebiliriz. Evet tarihsel empati çok çok önemli bir kavramdır. Empati şudur değerli arkadaşlar. Sizlerin o zamanki şartlara ve durumlara göre insanlığın yerine yerine...
Mesela Kani Sultan Süleyman'a ya da Fatih Sultan Mehmet'e şunu diyebilir misiniz? Fatih gitti niye Rodos alamadı? Fatih gitti Sırbistan'ı aldı da niye Belgrad'ı alamadı? Kani Sultan Süleyman Viyana'yı niye alamadı diyebilir misiniz değerli arkadaşlar?
O günün şartları altına düşünmek lazım. O günün ruh haline düşünmek lazım. Tarihsel empati o dönemin ihtiyaçlarına göre düşünmesi lazım.
Siz empati yapmazsanız eğer, kendinizi onun yerine koymazsanız eğer ve dönemin şartlarını da göz önünde bulunduramazsanız o zaman bugün çok rahatlıkla biz niye Musul almadık, niye Kıbrıs bizden gitti, niye Batı Trakya bizden gitti deriz. Ama onun öncesi biz Mondros'u bilirsek, Sevri bilirsek, Lozan'ın şartlarını bilirsek o zaman çok daha farklı düşünmeleri gerçekleştirebiliriz. O zaman bir başka olay ise nedir? tarihsel empati yapma geleneğimiz. Empati yapma, yapmayı güçlendirir.
Bu önemlidir bence de. Tarihsel empati yapmak önemlidir. Peki, geçmişi güzelce analiz ettik. Doğru mu? Peki, geçmişi güzelce analiz eden bir insan aynı hatalara düşer mi?
Zaten tarih dersinin önemli amacı bu değil mi? Aynı hatalara tekrar tekrar devletlerin veya milletlerin düşme mescidiyle. Yani devamlı suretle kandırılmaktan veya bir başka devleti kandırmaktan bizlere ne yapması lazım değerli arkadaşlarım?
Bu şekilde tarih dersini öğrenirsek hiç kimse bizi kandıramaz. Biz de başka bir insanları kandıramayız. Çünkü her herkes tarihi bilirse ne olur?
Kimin dost kimin düşman olur? Çok net ortaya koyar. Mesela Türkiye Cumhuriyeti son dönemlerde bölgesel anlamda yaklaşmış olduğu Rusya Devleti Haluk Osman İletin 19. yüzyılda en çok savaştığı ve birçok amacı olan bir devlettir. O yüzden bizler her zaman şunu söylüyoruz değerli arkadaşlarım. Tarihsel empati yaptık bir.
Araştırdık iki. En önemlisi nedir? Geçmişi analiz ettik ve aynı hatalara düştük. Geçmiş analiz edilerek Geçmiş analiz edilerek aynı hatalara düşmek engellenir. Aynı hatalara düşmek ne yaparmışlar?
Peki, tarih tersi geçmişte yaşanmış olan örf ve adetlerimizi, sözlü yazılı belgelerimizin bu döneme aktardığından dolayı biz geçmiş yaşantıları veya insanımızın geçmişte neler yaptığını öğrenebiliriz. Örnek bir bayramda insanlar Osmanlı'da neler yapıyormuş? günü sabahleyin kalkıyorum camiye mi gidiliyor neler oluyor köyde nasıl yaşam var hep bu örf adet nişan kına gelenekleri düğün gelenekleri hep öğreniyoruz. Peki nasıl öğreniyoruz?
Tarih olması öğrenebilir miydi? Şimdi hafızanızdan tarih bilsin bakayım. Geçmişinizin olmadığını düşünün. Ne kadar kötü bir duygu ya.
Ben neyim? Bu dünyada niye varım? Ne amacım var? Ben hangi millettenim?
Ne amaçlıyorum? Bu dünyadaki yerim ne? Düşüncelerin hepsini size sağlayan tarih dersidir. Bugün Türkiye'de berberde manavda herhangi bir ortamda En çok konuşulan ders, tarih derstir.
Kimsesiz bir kafede otururken matematik sorusu getirmez. Eğer matematiği çok iyi değilse, iki tarihse matematikçi değilse. Hep tarihten konuşulur. Çünkü hep geçmiş konuşulur. O yüzden geçmiş olan her şey tarihtir.
Manevi değerleri geliştirir. Doğru mu? O günden bu zamana aktarım sağlar ve kuşaktan kuşağa da bunun da aktarılmasını sağlar. Manevi değerlerin... Kuşaktan kuşağa aktarılmasını sağlar.
Kuşaktan kuşağa aktarılmasını sağlayan bir bilim dalıdır. Tarih dersi değerli arkadaşlar. Peki tarihi mesela hocanız esen hatırlayın dönem ödev verirdi. Ve dönem ödevlerine derdi ki Malay Savaşı'nı anlat.
Peki sen Malay Savaşı'nı mesela sallıyorum. Sultanat Partisi'nin bir... Resmine baktım.
Resminden Sultan Alparslan'ı hiç sevmedim. Ya dedim ne gıcık adam dedim. O zaman gıcık adam olursa ne olur Sultan Alparslan? Sallıyorum bunları.
Tutarsın sen bilime aykırı şeyler yazmaya başlarsın. Mesela Romendi hocan aslında yenecekti de şöyle oldu da böyle oldu da sanki Sultan Alparslan'ın zaferini gölgelemiş. çalışan bir insan hüviyetine büyünüşsün.
O yüzden eğer tarihi geçsen bilimsel yöntemlerle alıştırırsanız tutucu olmazsanız. Türksen yani yenildiğin savaşı da yazman lazım. Hep kazandığını yazamazsın. Doğru mu?
Tarih dersinde ne amaçlanıyor? Objektif olmak. Objektif nasıl olur? Bilimsel verilerle. Peki bilimsel veriler nasıldır?
İnsanın tutucu olmaktan kurtarır ve olaylara bilimsel yaklaşmayı esas alır. Böylelikle ben din, dil, ırk ayrımı yapmam. Herkesi eşit görürüm. Herkesin insanlığa faydalı eserler bıraktığını görürüm. Bugün Ankara'dayız değil mi Mehmet Hocam?
Ankara Uluslar Roma Tapınağı var. Kimden kaldı? Bizden mi kaldı bu? Ama bizim ne yapmamız lazım?
Ben tarihçi veya tarih bilen bir vatandaşım. Roma hamamına gittim, elime kalemi aldım. Ayşe seni seviyorum yazdım, lahite.
Gerçekten tarih dersi görse bu çocuk o taşa onu yazamaz ya, mümkün değil. Eli titrer, üstünde gezemez. Kalenin duvarlarına yazılar yazıyoruz. Niye?
Çünkü sen tarih bilmiyorsun. Tarih bilsen, o taş var ya... ne kadar değerli?
Alanya'ya gidiyorsunuz yazın. Doğru mu hocam? Antalya'ya, Muğla'ya.
Yahu senin Alanya, Antalya, Muğla, Mersin dediğin yer bir tarih. Orada Romalılardan, Bizans'tan kalma birçok eser var. Gel şu kaleye çıkalım diyorsun mesela Alanya kalesine. Herkesin Alanya kalesi. galiste yaptığı tek şey.
Eline bir tane taş alıyor. Denize atıyor. Denize düşer mi düşmez mi? La kardeşim senin tarih dersi bu amaçlı mı öğretiliyor sana?
Arkadaşı ben Mersin'e götürdüm Mehmet benim arkadaşım. Şimdi arkadaşları götürüyorum. Oğlum diyorum bak şurada kız kalesi var.
Cennet cehennem var. La oğlum taş mı göreceğiz? Bizi taşa mı gezdiriyor?
Ha denize gidin. Çekiyor donlu denize gidiyor. La oğlum şurada da cennet cehennemi bir obruk gör hayatında.
Vicdansız. Yok. Yani kültür tarihi diye bir neyimiz yok bizim değerli arkadaşlar?
Bir rotamız yok. Sıkıntımız bu bizim. Yani Mersin'e giden bir adam, Antalya'ya giden bir adam, Antalya'ya gidiyor, Sidi Antik kentini görmeden geri geliyor ya.
Normal şartlarda tarih olsan var ya hemen koşa koşa gidersin. O tabelalar gösteriliyor biliyorsun yollarda kahverengi tabelalar. Hiç umursamadan geçiyorsunuz.
E hocam kahverengi tabelalarda hep türbe var. Lan hep türbe mi var? Bilmem neyin türbesi, hep türbe mi var?
Git tamam türbeye gitmiyorsan ileriki zamanlarda başka bir yere git. O zaman burada neye lazım değerli arkadaşlar? Sizlerin tutucu olmamanız, o kahverengi tabelalara gittiğiniz zaman dikkat etmeniz. Bir kere daha söylüyorum, tarih öğrenen birisi Kars Anihar abilerinin...
içindeki camiye gidip yazı yazmaz kardeşim. Ben o caminin içinde eski kalıntı olarak aman şuraya mı basayım aman buraya mı basayım aman normal orijinalliğine zarar vermeyeyim diye ne yapıyorum? Özen gösteriyorsam senin de özen göstermen lazım. Arkadaşlar her anıtın dibine müze yapamayız. Her anıtın başına bekçi dikemeyiz.
Tarih insanların bekçisidir. Sen tarih bilirsen kendin bekçi olursun. İnsanları uyarırsın.
Tarih alırsan ne yapıyorsun dersin. Galerin duvarına yazı mı yazar dersin. Niye? Çünkü o dersin önemini ve ehemmiyetini biliyorsun. O insanlar bizden önce yaşayan insanlar bize bir şeyler bırakmış.
Ve biz bu bırakılan bir şeyleri muhakkak ileri zamanlara taşımak zorundayız. Tarihi bilen tutucu olmaz. Tarihi bilen...
Din, dil, ırk ayrımı kesinlikle yapamazlar arkadaşlar. O yüzden bizler de buraya da ne yazalım? Şuraya yazayım.
Din, dil ve ırk ayrımı yapmaz, kişi tutucu olmaz. Kişi tutucu olmaz. Anlaştık mı? Bunları da bilelim değerli arkadaşlarım. Evet böylelikle Atatürk'ün tarih anlayışına geçeceğiz.
Tabi Mustafa Kemal özellikle Selanik Asker Hüşresi'ni okurken En çok iki sevdiği ders vardı. Biri tarih dersi diğeri de edebiyat dersiydi. Tarih dersini çok severdi.
Özellikle Osmanlı'da padişahlarının son dönemlerde kaybettiği toprakların neden kaybedildiğinin aşamasını ve tek tek anlardı. Artı eee tarih dersine ilgisi Mustafa Kemal'in de Cumhurbaşkanlığı döneminde sirayet etti. Ne yaptı mesela?
Gelir gelmez değerli arkadaşlarım tarihle ilgili çalışmaları başlatan Mustafa Kemal Türk tarih tesini ortaya koydu. Dedi ki bizden önce bir Orta Asya'dan dünyaya çıktık ama dünyaya birçok medeniyet birçok eser kazandırdık. Bunları ortaya çıkaracağız dedik.
Arkadaşlar Mustafa Kemal'in Türk milletinin yüzyıllardan beri ortaya çıkarttığı medeni gelişimini ortaya çıkartmış arttığı teze Türk tarih tezidir. Bu Türk tarih tezine göre Uygurlar, Göklükler, Asyaunları, Karluklar gibi hatırlayın İslami dönemindeki o hepimizin bildiği 24 tane Türk boyunun her birini ortaya koyduğu, daha sonra Selçuklu'nun, daha sonra Osmanlı'nın ortaya koyduğu bütün her şeyi çıkartarak biz şunu diyeceğiz. Bakın görüyor musunuz? Türk milleti ne kadar medeni bir millet.
Şadırvan yapmış, cami yapmış, mescit yapmış, tekke yapmış. zaviye yapmış, şehir yapmış, kütüphane yapmış, medrese yapmış. Görüyor musunuz?
Dünya medeniyetine en büyük katkıyı... Biz verdik diyerek Türk Tarih Tezini ortaya koyuyor ve Mustafa Kemal Türk Tarih Tezinin araştırılması, liselere ders kitabının yazılması maksadıyla liselere ne yapmıştır değerli arkadaşlarım? Ders kitabı yazılıyor ve bunun da yazılması amacıyla da önce 1932 tarihli Türk Tarih Kurumunu açıyor. Türk Tarih Kurumu 1937'den itibaren ise Belleten adı verilen bir tarih derisi çıkarıyor ki, Belleten tarih dersi her hafta bir konuyu ele alarak yayın yapan bir mecmuadır. Mustafa Kemal ismini vermiştir.
Belleten yani öğreten demektir. Ayrıca Mustafa Kemal etnografya müzesini Ankara'da açarak ki biliyorsunuz kabri de bir dönem. Onun açtığı müzede kaldı. Anıtkabir'e taşınana kadar.
Diyorsunuz Mustafa Kemal 10 Kasım'da vefat etti ama hemen Anıtkabir'e gömülmedi. Anıtkabir'e 1953 senesinde Mustafa Kemal'in naaşı nakledildi. Peki 1938'den 1953'e kadar Mustafa Kemal'in naaşı nerede kaldı?
Kendi açtığı müzede işte etnografya müzesinde kaldı. Etnografya müzesi açtı. Tarihe yardımcı resim ve heykel müzeleri açıldı.
Pul müzesi her bir tarihe yardımcıdır. İşte Mustafa Kemal özellikle tarih açısından bunları yaptı. Artı 1936 tarihinde Ankara'da bulunan şu an Sıyyede bulunan Ankara Dil Tarih ve Coğrafya Fakültesini açtı.
O zaman Mustafa Kemal tarih açısından bakalım neler yapmış. Tek tek buraya yazalım. 1. Türk tarih tezi ortaya atıldı.
Türk tarih tezi ortaya atıldı. Doğru mu? 2. Türk tarih kurumu kuruldu. Türk Tarih Kurumu kuruldu. Üç Türk Tarih Kurumu hangi dergi çıkarttı?
Belleten adıyla bir dergi çıkarıldı. Bir tarih dergisi çıkarıldı. Başka ne yapıldı mesela? Ankara'da Etnografya Müzesi açıldı.
Ankara'da Etnografya Müzesi açıldı. Yine başka illerde Başka illerde tarihe yardımcı müzeler açıldı. Tarihe yardımcı müzeler açıldı. İşte Resim Heykel Müzesi gene Ankara'da vardır.
Başka ne yapıldı? Ankara Dil, Tarih ve Coğrafya Fakültesi kuruldu. Değil, tarih ve coğrafya fakültesi ne yapılmıştır değerli arkadaşlarım? Kurulmuştur, yerimiz Soğuk Yaman zamanında önemli gördüğüm tarih çalışmaları.
Bunlardır, Musa Oğuk Yaman'ın iki sevdiği dersi olan edebiyat ve tarih olduğunu. Evet, bütün dersleri seviyordu ama edebiyatla tarih olduğunu. Tarihe nedir? Daha bir ilgisi var. Peki Mustafa Kemal tarih bilmeseydi başarılı olur muydu?
Olur muydu? Olmaz. Sen kimden yardım isteyeceğini bilir miydin? Azeri Türkleri sana para tekfif ettiğinde bana ne bunlar kim demez miydin?
O zaman dikkat. Tarih. bildiği için Mustafa Kemal ne yaptı? Araştırdı. Niye toprak kaybediyoruz?
Sorunu buldu. Köküne indi. Derine indi. Arkadaşlarını topladı ve milli mücadele bize kazandırarak bu vatan topraklarında şu an nefes almamızı sağladı.
O yüzden Mustafa Kemal Atatürk ve silah arkadaşlarını bu ilk derste hemen yad ediyoruz. Çünkü ben bugün bu tarih dersini anlatabiliyorsam bir İngiliz tarihçi olarak anlatmıyorsam bu topraklarda bunun tek bir mesleği Kurtuluş Savaşı'nızın kazanmasıdır. Hepsi ruhları şad olsun. İkinci ders Görüşmek dileğiyle.
Hoşçakalın.