Odrodzenie Rzeczypospolitej

Wprowadzenie

• Ostatni rozdział dla klasy trzeciej liceum
• Temat: Odrodzenie Rzeczypospolitej po I wojnie światowej
• Co się działo po zakończeniu działań wojennych na ziemiach polskich
• Co działo się w II Rzeczpospolitej

Okres I wojny światowej i przygotowania do niepodległości

• Powolne wygasanie I wojny światowej, pierwsze traktaty pokojowe
• Propozycje niepodległości dla Polski
• Tworzenie pierwszych ośrodków władzy na ziemiach polskich

Rada Regencyjna

• Powołana w 1917 roku
• Odpowiedź na akt 5 listopada 1916 roku
• Funkcjonowała głównie na terytorium Królestwa Polskiego (Warszawa)

Rząd Ludowy Republiki Polskiej

• Ignacy Daszyński na czele, siedziba w Lublinie
• Cele: nacjonalizowanie banków, podział własności ziemskiej

Galicja

• Rada Narodowa Księstwa Cieszyńskiego – siedziba w Cieszynie
• Polska Komisja Likwidacyjna Galicji i Śląska Cieszyńskiego – siedziba w Krakowie, Wincenty Witos na czele

Zabór Pruski

• Naczelna Rada Ludowa – siedziba w Poznaniu

Symboliczne odzyskanie niepodległości

• 10 listopada: Rewolucja robotnicza, Piłsudski wraca do Polski z twierdzy Magdeburg
• 11 listopada: Piłsudski przejmuje dowództwo nad wojskiem polskim od Rady Regencyjnej
• 14 listopada: Piłsudski otrzymuje władzę cywilną

Reakcje międzynarodowe

• Niemcy jako pierwszy kraj uznają niepodległość Polski – negatywny wpływ na wizerunek Piłsudskiego
• Ententa wstrzymuje się z uznaniem rządu polskiego

Rząd Jędrzeja Moraczewskiego

• Utworzony na zlecenie Piłsudskiego 18 listopada
• Reformy: 8-godzinny dzień pracy, płaca minimalna, prawa wyborcze dla kobiet, ubezpieczenia społeczne
• Brak poparcia zachodniej Europy

Współpraca z Romanem Dmowskim

• Komitet Narodowy Polski uznawany przez Ententę
• Ustalenie nowego rządu na czele z Ignacym Janem Paderewskim

Sejm Ustawodawczy

• 26 stycznia 1919: Wybory do Sejmu Ustawodawczego
• Uchwalenie Małej Konstytucji 20 lutego 1919
• Podział władzy: Sejm ma najwyższą władzę, Naczelnik Państwa pełni władzę wykonawczą

Trudności II Rzeczpospolitej

• 123 lata zaborów, różnice między ziemiami
• Problemy z unifikacją prawa
• Infrastruktura: różnice między zaborami (np. tory kolejowe, kanalizacja)
• Waluty różne w każdym zaborze
• Problem administracji: centralizacja vs. decentralizacja
• Rozwiązanie: podział na 16 województw, Śląsk z autonomią

Podsumowanie

• Problemy były duże, wymagały dużo czasu i zasobów
• Omówienie trudności na kolejnych lekcjach

Dziękuję za dzisiaj, do widzenia.