Wykład o wirusach i ich odkryciu

Sep 16, 2024

Wykład o wirusach

Wstęp

  • Tytuł wykładu: Wirusy
  • Omówienie:
    • Doświadczenia prowadzące do odkrycia wirusów
    • Budowa wirusów
    • Pochodzenie wirusów
    • Krótki przegląd wirusów
    • Podsumowanie

Odkrycie wirusów

  • Pierwszy zidentyfikowany wirus:
    • Choroba roślin: mozaikowatość tytoniu (koniec XIX wieku)
    • Objawy: mozaikowate plamy na liściach
  • Eksperymenty:
    • Przenoszenie soku z chorych roślin na zdrowe skutkuje rozwojem choroby
    • Czynnik chorobotwórczy mógł być:
      • Toksyczny
      • Organizm patogenny
  • Wnioski:
    • Czynnik chorobotwórczy mniejszy od komórek bakterii
    • Naukowcy przyjęli, że wirusy nie mają budowy komórkowej
    • Patogeny są bezwzględnymi pasożytami
  • Martinus Bejering i nazwa wirusów (łac. virus - jad)

Definicja wirusów

  • Wirusy: Małe, bezkomórkowe czynniki zakaźne.
  • Wielkość wirusów:
    • Mierzone w nanometrach (20 - 500 nm)
    • Mniejsze od bakterii

Budowa wirusów

  • Wirus mozaikowatości tytoniu: Długość ~300 nm, średnica ~18 nm
  • Wprowadzenie pojęcia wirionu:
    • Pojedyncza cząstka wirusowa
    • Skład:
      • Kapsyd (białkowa otoczka)
      • Kwas nukleinowy (RNA lub DNA)
  • Rodzaje kapsydów:
    • Spiralne (np. wirus mozaikowatości tytoniu)
    • Bryłowe (np. adenowirusy)
    • Bryłowo-spiralne
    • Osłonkowe (np. wirus grypy)

Klasyfikacja wirusów

  • Podział wirusów:

    • Ze względu na rodzaj atakowanych komórek:
      • Bakterie (bakteriofagi)
      • Rośliny
      • Zwierzęta i człowiek
  • Bakteriofagi:

    • Materiał genetyczny: DNA lub RNA
    • Specyfika: wstrzykują tylko kwas nukleinowy
    • Przykłady: fagi T2, lambda, FiX174
  • Wirusy roślinne:

    • Najczęściej RNA
    • Atakują przez uszkodzenie ściany komórkowej
    • Przykłady: wirus mozaikowatości tytoniu, wirus żółtej kędzierzawości pomidora
  • Wirusy zwierzęce:

    • Materiał genetyczny: RNA lub DNA
    • Przykłady wirusów atakujących człowieka: HIV, wirus grypy, wirus wścieklizny, wirus ospy prawdziwej

Pochodzenie wirusów

  • Kwestia, czy wirusy są żywe:
    • Nie mają budowy komórkowej, metabolizmu
    • Namnażają się w komórkach
  • Teoria pochodzenia wirusów:
    • Mogą być fragmentami chromosomów, które uciekły z komórek.

Podsumowanie

  • Wirusy stanowią ważny temat w biologii, mają różnorodne formy oraz zachowania.
  • Ich badania są kluczowe dla zrozumienia chorób wirusowych i ich wpływu na organizmy.