Historia Polski po 1945 roku

Mar 3, 2025

Spotkanie w Szklarskiej Por臋bie (1947)

  • Tajne spotkanie przyw贸dc贸w PPR
    • W艂adys艂aw Gomu艂ka: propozycja wi臋kszej niezale偶no艣ci od Moskwy
    • Skutki: Odsuni臋cie Gomu艂ki od w艂adzy
    • Decyzja: Likwidacja systemu wielopartyjnego w Polsce

Zjednoczone Stronnictwo Ludowe

  • Po wyje藕dzie Miko艂ajczyka cz臋艣膰 dzia艂aczy PSL przechodzi na stron臋 w艂adzy
  • Utworzenie Zjednoczonego Stronnictwa Ludowego

Przejmowanie struktur PPS

  • Zjednoczenie PPS i PPR: 15 grudnia 1948
  • Powstanie Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej (PZPR)
    • Liderzy: Boles艂aw Bierut, Jakub Berman, Hilary Mintz

System hegemoniczny

  • Dostosowanie Polski do wzorc贸w sowieckich
  • Centralne planowanie przemys艂u

Plan trzyletni i sze艣ciolatka

  • Sukces planu trzyletniego
  • Plan sze艣ciolatka (1950-1955)
    • Priorytet: przemys艂 ci臋偶ki i zbrojeniowy
    • Huta im. Lenina w Nowej Hucie
    • Zwi臋kszenie produkcji przemys艂owej o 250%
    • Niedobory d贸br konsumpcyjnych

Kolektywizacja rolnictwa

  • Przej艣cie na produkcj臋 zbiorow膮
  • Rezultat: tylko 10% ziem rolnych

Stalinizacja spo艂ecze艅stwa

  • Kontrola we wszystkich dziedzinach 偶ycia
  • Propaganda i kult jednostki
    • Koncentracja na Stalinie i Bierucie (z ograniczonym skutkiem)

Edukacja i kultura

  • Szko艂a na wzorach sowieckich
  • Propaganda komunistyczna w edukacji i kulturze (socrealizm)

Konstytucja z 22 lipca 1952

  • Polska Rzeczpospolita Ludowa
  • Likwidacja tr贸jpodzia艂u w艂adzy
  • Sejm jako jedyna izba parlamentu
  • Rada Pa艅stwa zast臋puje urz膮d prezydenta
  • W艂adza w r臋kach pierwszego sekretarza PZPR

Pr贸ba rozprawy z Ko艣cio艂em

  • Represje wobec Ko艣cio艂a mimo porozumie艅 z 1950
    • Likwidacja seminari贸w, cenzura prasy
    • Aresztowanie biskupa Kaczmarka i kardyna艂a Wyszy艅skiego
    • Przysi臋ga ksi臋偶y na wierno艣膰 PRL

Kluczowe wnioski

  • Centralizacja w艂adzy w r臋kach PZPR i podporz膮dkowanie si臋 ZSRR
  • Przemiany spo艂eczne i gospodarcze wzorowane na sowieckich
  • Stalinizacja i represje wobec opozycji oraz Ko艣cio艂a