Transcript for:
Postęp naukowy i techniczny

Dzień dobry. Tematem dzisiejszym będzie postęp naukowy i techniczny, czyli będziemy mówili o wielu, wielu osobach, więc warto byłoby zapamiętać to, co zostało wtedy wynalezione i właściwie to opatentowane. Także oglądamy. Zacznijmy sobie od medycyny, jednak zanim przejdziemy do nazwisk, musimy sobie ogarnąć jedną kwestię. Kwestię zwiększenia higieny. Przede wszystkim zaczęto budować w miastach wodociągi kanalizacje. W mieszkaniach takich zamożniejszych Europejczyków, Amerykanów zaczęto instalować... Przy rozwoju medycyny upowszechniono przede wszystkim stosowanie stetoskopów, zaczęto coraz prężniej wykorzystywać opatrunki gipsowe do złamań, ale przede wszystkim przy zwykłych zabiegach. niezwykłych zabiegach chirurgicznych, operacjach, zaczęto po prostu bardziej dbać o tą higienę. Przede wszystkim chodziło o to, że zaczęto po prostu dbać o czystość. O tak, możemy od tego sobie wyjść. To relatywnie bardzo mocno wydłuży średnią ilość lat życia człowieka na świecie. Będzie to dosyć duży przeskok, bo będzie to przeskok ze średniej około pięćdziesięciu kilku lat do ponad sześćdziesięciu, nawet pod siedemdziesiąt lat z końcem dziewiętnastego wieku. Oczywiście mówimy tutaj o średniej długości życia człowieka. człowieka. Oczywiście biorąc pod uwagę to, że dzięki tym warunkom higienicznym zmniejszyła się śmiertelność wśród dzieci. Więc to miało taki jakby najważniejszy wpływ na zwiększenie się średniej długości życia ówczesnego człowieka. Ale idziemy do nazwisk, bo na pewno na to wszyscy czekacie. Zacznijmy sobie od Edwarda Jennera, który wynalazł tak naprawdę szczepionkę przeciwko ospie. To też przyczyniło się do zwiększenia średniej ilości lat życia człowieka. Natomiast eksperymenty, które były wykonywane już są leciutko gdzieś tam przemilczane, ale my o tym mówić tutaj nie będziemy. wyliczy się efekt, jakim była sama szczepionka. Innym panem będzie człowiek, o którym nie mówiłem bezpośrednio przy okazji kolonializmu, ale mówiłem, że jego wynalazek umożliwił kolonizację Afryki, więc generalnie jest to jako plus, bo można było wyleczyć przede wszystkim malarię, czyli był autorem wynalazku, który nazywa się Chininą. Mówimy tutaj o Pierre-Joseph-Joseph Pelletier, który tutaj jest dosyć ważną jednostką, która przyczyniła się do zwiększenia ilości lat życia również w Afryce. pominiemy kwestię tak naprawdę kolonializmu. Ale no coś za coś niestety w tamtym czasie. Nie wszystkie wynalazki oczywiście dawały tylko i wyłącznie pozytywne skutki. Tutaj negatywem będzie to, że ta Afryka będzie po prostu na potęgę kolonizowana. Kolejnym człowiekiem będzie Ludwik Paster, który samodzielnie tak naprawdę wynalazł coś, co będzie kolejną szczepionką i będzie to szczepionka przeciwko wściekliźnie, ale był też autorem pasteryzacji. Od jego nazwiska Ludwik Paster, pasteryzacja jest generalnie dosyć jasna sprawa. Pasteryzacja czyli wydłużenie tak naprawdę żywotności danego produktu do spożycia poprzez różnego rodzaju wykorzystywanie próżni. I to będzie tutaj miało decydujące znaczenie, zresztą wykorzystywana jest pasteryzacja do dzisiaj. Ludwik Paster wraz z innym człowiekiem, czyli Robertem Kochem, wspólnie opracowali tak naprawdę szczepionkę przeciwko gruźlicy oraz cholerze. To jest też dosyć istotnym aspektem w wydłużeniu średniej ilości lat życia ówczesnego człowieka. Człowiekiem, którym... dosyć jasno pokazał coś, co można później wykorzystać przy składaniu, powiedzmy, że złamanej kości, będzie Wilhelm Rentgena, który to promieniowanie X tak naprawdę tutaj wynalazł i dzięki temu mamy dzisiaj promienie röntgenowskie, które umożliwiają prześwietlanie ciała. Jako, że musiał mieć jakiegoś chętnego, tudzież modela, modelkę do tego, żeby... naświetlać i robić pewnego rodzaju eksperymenty wykorzystał do tego swoją żonę, która no na szczęście do tamtych czasów no nie zachorowała na nic, co mogłoby się wiązać z nowotworami, ponieważ jak wiemy jest to jednak promieniowanie radioaktywne, które może wzmóc powiedzmy, że komórki nowotworowe, które będą się później rozwijać w organizmie. Dlatego też my dzisiaj tak jak w tym filmie, to nie mamy wątpliwości, że w tym filmie nie mamy wątpliwości, tak często poprzez rentgen nie możemy przechodzić. Zresztą ci, którzy tam pracują, mają specjalne skafandry. Wtedy jeszcze prawdopodobnie o tym nie wiedziano, ale na szczęście dla żony Wilhelm Rentgena skończyło się to śmiercią naturalną w sędziwym wieku. Ostatnią postacią, o której sobie powiemy w kwestii medycyny będzie Kazimierz Funk, który był Polakiem, który wprowadził termin witamina i wynalazł witaminę B. Jak już nam tak dobrze idzie z tymi nazwiskami, to przejdziemy sobie do kolejnych nazwisk, ale teraz w kwestii nauk wszelakiego rodzaju, głównie to tych ścisłych. Najpierw sobie zaczniemy od Zygmuntaa Freudaa, który był autorem właściwie takiej pierwszej psychoanalizy i dał podstawę pod późniejsze badanie świadomości człowieka, więc Zygmunta Freuda tutaj rządzi. Inny... Innym człowiekiem był August Comte, który będzie do nas wracał w lekcjach późniejszych, ponieważ jest autorem terminu socjologii i był tak naprawdę pierwszym socjologiem, ale on też będzie autorem takiego pojęcia jak pozytywizm, więc też o tym będziemy jeszcze w późniejszym czasie mówili. Inną postacią jest Karol Darwin, którego wszyscy znamy. Już poznaliśmy właściwie u progu nauki, którą oczywiście pobieracie w liceum, czyli od... powiedzmy pierwszej lekcji właściwie prehistorii, kiedy mówiliśmy o ewolucji. On jest autorem tej teorii. Mówił, że zwierzęta roślinne, czyli organizmy żywe, ulegają stopniowym zmianom, które będą prowadzić do utrzymania go przy życiu. ponieważ przetrwają tylko te, które będą potrafiły się przystosować do zmiennych warunków, które będą panować na danym terenie. Te słabsze jednostki po prostu wymierają, więc to jest właśnie ten termin ewolucji, który wprowadził Karol Darwin. Innym człowiekiem jest James Maxwell, który wprowadził teorię elektromagnetyzmu. Zresztą mamy do tej pory baterie, które możemy znaleźć pod taką nazwą jak Maxwell, więc są to baterie, które są pochodzenia właściwie od nazwiska tegoż to pana firmy, która jest od tego nazwiska stworzona. Albert Einstein, teoria względności. Dmitri Mendelejew, czyli układ okresowy pierwiastków. O nim warto pamiętać, jeżeli chodzi o nauki ścisłe, bo dał podstawę pod chemię. Inną parą, właściwie małżeństwem, bardzo dobrze nam znany był Pierre-Joseph Curie oraz Maria Skłodowska-Curie, czyli odkryli oni pierwiastki promieniotwórcze. Polon oraz Rad. O nich tutaj też warto byłoby pamiętać. Zresztą znam ich też z podstawówki. Idziemy sobie dalej. Idziemy sobie do rozwoju techniki, technologii, która będzie miała decydujący wpływ na to, jak świat szybko pójdzie do przodu. Polak Ignacy Łukasiewicz wynalazł lampę naftową. Inny człowiek, który już nie jest Polakiem, niestety jest to Alfred Nobel, który wynalazł dynamit, który posłużył się niestety z kolei do niezbyt dobrych wykorzystywań tego dynamitu do... eksplozji. Chodziło najpierw o kopalnie, a później człowiek bezkresną właściwie fantazję i wykorzystywał je również do różnego rodzaju zamachów i tak dalej. Aleksander Graham Bell, który opatentował aparat fotograficzny. Thomas Alva Edison oraz James Swan, niezależni od siebie, wynaleźli żarówkę elektryczną. Edison jako, że był bogatszy, był Brytyjczykiem, wykupił od Słona, który był w Ameryce jego patenty i tak naprawdę rozpoczęła się produkcja na skalę masową tych żarówek, które będą przyporządkowane właśnie pod pod nazwiską Edison. Kolejny przykład równoległego właściwie wynalazku, mówię o radiu, to będzie Guglielmo Maria, Włoch oraz Aleksander Popow, który tutaj też będzie niezależnie od właśnie Mariaego tworzył radio. Bracia August i Louis Lumière, czyli kinematograf. Dalej idziemy sobie do może kolejnych braci, do braci Wright, którzy skonstruowali samolot z silnikiem spalinowym, co też było dosyć ważnym wynalazkiem. I będąc jeszcze w... W przestworzach mamy tutaj Ferdynanda Zeppelina, który wynalazł sterowiec. Wchodząc na Ziemię, żeby też się przemieszczać, mamy Gottlieba Daimlera oraz Carla Benza, którzy skonstruowali silnik benzynowy. Więc naprawdę tych wynalazków jest bardzo dużo i warto byłoby o nich pamiętać w kwestii tego, co kto wynalazł. Tym bardziej, że Wy robiliście te wynalazki już w klasie siódmej, więc... To wcale nie jest nic takiego niezwykłego i nowego dla słuchaczy z liceum. To właściwie tyle, jeżeli chodzi o nazwiska. Jednak na koniec, pokrótce tylko, podpowiem, że życie codzienne ludzi się naprawdę bardzo mocno zmieniło. tworzono coraz to wyższe budynki. Pojawiały się windy, które były instalowane w tych bogatszych miastach. W niektórych punktach, jak na przykład w nowojorskim centrum handlowym, już w 1853 roku wynaleziono schody ruchome. Nic niezwykłego? To zorientujcie się. Proszę, jak wyglądało to w Waszym mieście? Gdzie i w którym roku pojawiły się pierwsze schody ruchome? I wtedy zobaczycie, jak wielką przepaść dzieli rok 1853 od tego, co wynaleziono w Waszym mieście. Dzięki za oglądanie. schodyn ruchome. Także to warto też tutaj sobie gdzieś tam dla siebie po prostu w formie ciekawostki sprawdzić. Na początku mówiłem, że dzięki rozwoju medycyny oraz higieny spadła śmiertelność noworodków. To było dosyć istotne. Szczepionki, które spowodowały wyhamowanie różnego rodzaju epidemii spowodowały też wydłużenie średniej długości życia. Dzięki temu ludność... bardzo szybko przybierała na sile, co jest negatywnym skutkiem, ponieważ około 1850 roku żyło miliard 100 milionów ludzi na świecie, a już około roku 1914 będzie to miliard i 650 milionów, więc zbyt duży przyrost naturalny, zbyt szybki przyrost naturalny. naturalny spowodował, że będzie za mało miejsca dla tych ludzi. Będzie chodziło o zdobycie nowych terenów, więc wybuchnie pierwsza wojna światowa. Więc jest to negatywny jednak skutek tego, co działo się w drugiej połowie wieku XIX. Podobnie będzie przed drugą wojną, podobnie będzie po drugiej wojnie, gdzie będą konflikty w Wietnamie, w Korei i tak dalej, i tak dalej. Ale podobnie jest też dzisiaj. Zbyt szybki przyrost tempo, przyrostu naturalnego spowodowało, że wojen nie będzie jako takich, ponieważ one są po prostu niekorzystne dla potęg światowych, więc być może nie bez zupełnie przyczyny mamy to, co mamy, czyli pandemię. Ale to jest już kwestia dyskusyjna, a w to wchodzić tutaj nie będziemy. Także na dzisiaj to jest wszystko. Dziękuję i do widzenia.