Chương 2: Cung và Cầu trong Kinh tế

Oct 21, 2024

Ghi chú về chương 2 - Cung và Cầu

Giới thiệu

  • Giảng viên: Trung
  • Chủ đề: Kinh tế vi mô - Chương 2: Cung và Cầu
  • Tầm quan trọng: Cần hiểu chương này để có thể nghiên cứu các chương sau.

Khái niệm về Cầu

  • Cầu (Demand): Số lượng hàng hóa hoặc dịch vụ mà người mua có khả năng và sẵn sàng mua ở các mức giá khác nhau trong một thời gian nhất định.
  • Lượng cầu (Quantity Demanded): Số lượng hàng hóa hoặc dịch vụ mà người mua có khả năng và sẵn sàng mua ở một mức giá cụ thể.
  • Luật cầu: Khi giá hàng hóa tăng lên, lượng cầu giảm đi và ngược lại.
  • Đường cầu (D) có hình dạng dốc xuống từ trái sang phải.

Đường cầu và Lượng cầu

  • Đường cầu là biểu thị tổng hợp của tất cả các lượng cầu ở các mức giá khác nhau.
  • Lượng cầu là một điểm cụ thể trên đường cầu tại một mức giá cụ thể.

Nhân tố ảnh hưởng đến Cầu

Nhân tố nội sinh (gây ra sự di chuyển)

  • Mức giá: Khi mức giá thay đổi, lượng cầu sẽ di chuyển trên đường cầu mà không làm thay đổi hình dạng của đường cầu.

Nhân tố ngoại sinh (gây ra sự dịch chuyển)

  • Thị hiếu: Tăng thị hiếu dẫn đến dịch chuyển đường cầu sang phải (cầu tăng).
  • Dân số: Tăng dân số cũng làm cầu tăng.
  • Kỳ vọng: Kỳ vọng về tương lai làm tăng cầu.
  • Thu nhập:
    • Hàng hóa thông thường: Cầu tăng khi thu nhập tăng.
    • Hàng hóa thứ cấp: Cầu giảm khi thu nhập tăng.
  • Giá hàng hóa liên quan:
    • Hàng hóa bổ sung: Mối quan hệ ngược chiều.
    • Hàng hóa thay thế: Mối quan hệ cùng chiều.

Khái niệm về Cung

  • Cung (Supply): Số lượng hàng hóa hoặc dịch vụ mà người bán có khả năng và sẵn sàng bán ở các mức giá khác nhau trong một thời gian nhất định.
  • Lượng cung (Quantity Supplied): Số lượng hàng hóa mà người bán có khả năng bán ở một mức giá cụ thể.
  • Luật cung: Khi giá hàng hóa tăng, lượng cung cũng sẽ tăng.
  • Đường cung (S) có hình dạng dốc lên từ trái sang phải.

Nhân tố ảnh hưởng đến Cung

Nhân tố nội sinh (gây ra sự di chuyển)

  • Mức giá: Tương tự như cầu, mức giá cũng làm thay đổi lượng cung.

Nhân tố ngoại sinh (gây ra sự dịch chuyển)

  • Công nghệ sản xuất: Cải thiện công nghệ làm tăng cung.
  • Số lượng người sản xuất: Tăng số lượng người sản xuất giúp tăng cung.
  • Giá yếu tố sản xuất: Tăng giá yếu tố sản xuất làm giảm cung.
  • Kỳ vọng của nhà sản xuất: Ảnh hưởng đến quyết định cung cấp hàng hóa.
  • Thuế và trợ cấp:
    • Thuế: Thường gây ra giảm cung.
    • Trợ cấp: Tăng cung.

Cân bằng Cung và Cầu

  • Điểm cân bằng: Nơi mà lượng cung bằng lượng cầu.
  • Dư thừa: Xuất hiện khi cung vượt cầu (giá cao hơn giá cân bằng).
  • Thiếu hụt: Xuất hiện khi cầu vượt cung (giá thấp hơn giá cân bằng).

Ví dụ về thay đổi giá cân bằng

  • Phân tích các trường hợp thay đổi giá và lượng cân bằng khi cung và cầu dịch chuyển.
  • Cần xác định rõ đường nào dịch chuyển và trạng thái cân bằng mới.

Thặng dư Tiêu dùng và Thặng dư Sản xuất

  • Thặng dư tiêu dùng: Diện tích tam giác dưới đường cầu và trên đường giá.
  • Thặng dư sản xuất: Diện tích tam giác trên đường cung và dưới đường giá.

Hệ số Có giãn Trong Cầu

  • Hệ số có giãn theo giá cầu: ED = % Delta QD / % Delta P
  • Hệ số có giãn lớn hơn 1: Cầu có giãn (giá giảm nhiều, cầu tăng nhiều).
  • Hệ số có giãn nhỏ hơn 1: Cầu ít giãn (giá giảm nhiều, cầu tăng ít).

Can thiệp Chính phủ

  • Giá trần: Giá tối đa mà chính phủ quy định (bảo vệ người tiêu dùng nhưng có thể gây thiếu hàng hóa).
  • Giá sàn: Giá tối thiểu mà chính phủ quy định (bảo vệ người sản xuất nhưng có thể gây dư thừa hàng hóa).
  • Thuế và trợ cấp: Ảnh hưởng đến cung và cầu qua các mức giá và sản lượng.

Lưu ý: Học sinh cần ôn tập các khái niệm, hình ảnh biểu diễn và các ví dụ để nắm rõ kiến thức cho kỳ thi.