Transcript for:
Epos o Rolandzie i rycerzach

Witam Cię w cyklu Lektury w 5 minut. Zasubskrybuj, łapka w górę. Ten film może zawierać informacje o treści lektury. Jeśli nie chcesz odbierać sobie przyjemności czytania, wyłącz go teraz. Zostajesz? No to lecimy. Pieśń o Rolandzie jest najstarszym francuskim eposem rycerskim z XI wieku. Nie jest znana jej oryginalna wersja, najstarszy odpis pochodzi z XII wieku. Tekst ten należy do średniowiecznych pieśni rycerskich nazywanych Chanson de Guest. Autorzy tych dzieł, często pozostający anonimowi, wzorowali się na antycznych opowieściach o wielkich, heroicznych czynach mitycznych bohaterów. Tematem eposu są wyprawy Karola Wielkiego, władcy Franków. Głównym bohaterem zaś jest tytułowy Roland, to siostrzeniec władcy, jeden z dowódców jego wojsk. Roland to również symbol średniowiecznego rycerza. Charakteryzuje go rycerski etos, postępowanie zgodne z kodeksem honorowym, oddanie królowi wierność religii chrześcijańskiej. Akcja tekstu związana jest z wyprawą wojenną Karola do Hiszpanii. Roland, dowodzący tylną strażą wojsk królewskich, wpada w zasadzkę przygotowaną przez Saracenów, czyli niewiernych. Jako dumny i honorowy rycerz podejmuje nierówną walkę z wrogiem. Jego oddział jest nieliczny, ale Roland nie chce wezwać pomocy, aby nie posądzono go tchórzostwo. Wyraźnie o tym mówi Oliwierowi, swojemu przyjacielowi. Tytułowy rycerz mężnie stawia czoła przeważającym siłą wroga. Decyduje się na zadęcie wróg, które jest sygnałem wzywającym posiłki, dopiero w ostatniej fazie potyczki, kiedy nie ma już szans na uratowanie oddziału Rolanda. Śmierć rycerza przedstawiona została zgodnie ze średniowieczną sztuką dobrego umierania, czyli Ars Bene Moriendi. Roland w swoich ostatnich chwilach zanosi modlitwę do Boga, wyznaje swoje grzechy, prosi o wybaczenie win. W geście oddania się na Bożą służbę symbolicznie przekazuje Bogu swoją rycerską rękawicę. Chce również zniszczyć swój miecz Durendala, aby nie dostał się w niegodziwe ręce niewiernych. Na miejsce swoich ostatnich ziemskich chwil Roland wybiera wzgórze. Tam, pod sosną, dokonać się ma jego życie. Zwraca się twarzą do Hiszpanii. Szpanii, ukazując, że nawet w godzinie śmierci, śmiało patrzy w kierunku wroga. Śmierci głównego bohatera towarzyszą wydarzenia nadprzyrodzone, fantastyczne. Po hrabiego Rolanda przybywają aniołowie. Aby podkreślić jego wielkość, do niebieskiej chwały wprowadzany jest przez archaniołów, towarzyszy mu Gabriel i Michał. Taki obraz śmierci rycerza ma ukazywać, że prawe rycerskie życie może stać się drogą do świętości i zbawienia, o które przecież tak zabiegali ludzie średniowiecza. Przybyłe wojska Karola pokonują przeciwnika, mszcząc się równocześnie za śmierć wiernego sługi władcy Franków. Pieśń o Rolandzie jako utwór parenetyczny ma na celu propagowanie przykładów pięknego życia i wzorów postaw godnych naśladowania. Powoduje to, że jej treść nie jest zgodna z prawdą historyczną. Czyny bohatera są wolbrzymione, zidealizowane, wręcz sakralizowane okoliczności, przebieg, wydarzeń, tak zmienione, aby historia nabrała pochwalnego charakteru. Bo w rzeczywistości oddział Rolanda tragicznie uległ przeciwnikowi, a wojska Karola nie dotarły na czas, aby zemścić się na Saracenach. Ten starofrancuski epoc rycerski wpisał w kulturę charakterystyczne cechy średniowiecznego rycerza. Jest to człowiek silny, odważny, prawy, dumny, co bez wątpienia czyni go pięknym i szlachetnym. Charakteryzuje go, zgodnie z feudalnym porządkiem średniowiecznego świata, całkowite oddanie władcy. Równocześnie jest wspaniałym rycerzem, wytrenowanym w sztuce walk i niezawodnym towarzyszem broni. Staje w obronie Boga, ojczyzny. i potrzebujących. Nagrodą dla niego są piękne życie i śmierć prowadzące do zbawienia. Opowieść o Rolandzie podaje również wzór średniowiecznego władcy. Reprezentuje go król Karol. Jest głową idealnie zharmonizowanej struktury feudalnej. To sprawiedliwy i dobry pan, który opłakuje swoich walecznych rycerzy. Dba o dobre imię kraju i broni wiary, wiedząc, że jego ziemska władza pochodzi z Bożych rąk, a jego doczesnym zadaniem jest m.in. rozprzestrzeniać wiarę wśród pogańskich ludów. Pieśń o Rolandzie może być wykorzystywana podczas opracowywania tematów związanych z... wzorcem parenetycznym rycerza i władcy, etosem rycerskim, kodeksem rycerskiego postępowania. To również dobra pozycja do ukazania świeckiej drogi do świętości, odpowiedzialności za kraj, gotowości do poświęcenia życia za wyznawane wartości, lojalności poddanego. Tekstem tym można zobrazować również tematykę śmierci. Jednocześnie znajdujemy tu motyw dumy, niepotrzebnej i nadmiernego dbania o własny wizerunek i honor, z równoczesnym brakiem odpowiedzialności za innych ludzi. Więcej informacji o tej? i innych lekturach znajdziesz na naszym kanale i na naszej platformie kursowej maturana.maxa.pl To co? Widzimy się?