Jeśli miałbym nazwać jedną taką rzecz która jest w polskiej szkole absolutnie pewna to będzie to sprawdzian z mitologii Na początku roku szkolnego i obecność mitologii na maturze jest to rzecz Tak pewna jak frustracja nauczycielki która zostaje wychowawczynią klasy Po raz 17 w karierze i przysługuje jej za to dodatek o równowartości dużej paczki chipsów albo jak to że w pierwszym miesiącu nauki zgubisz wszystkie zeszyty poza jednym który stanie się od tego momentu zeszytem od wszystkiego dla części uczniów powtórka z mitologii to będzie tak naprawdę powtórka z zeszłego roku który przeciętny uczeń pamięta równie dobrze Co twój pies instrukcję żeby nie skakać po tobie jak wracasz do domu dla innych będzie to pierwsza porcja materiału który odetnie wakacyjną sielankę i przypomnij Wszystkie wady naszego polskiego systemu edukacji żeby ten materiał nie trwał tyle co do jazdy do szkoły na 9 w aglomeracji miejskiej omówienie najważniejszych mitów Zostawiłem sobie na osobne odcinki a jeśli potrzebujesz szerszego spojrzenia patrzącego na mity jako część antyku to polecam ci mój materiał antyk nie ma sensu linki w opisie i w ogóle w internecie są sprawy stosunkowo prostej czyli definicji mitologia to zbiór mitów właściwych dla jakiejś społeczności takie typowe społeczności omawiane w szkole razem z ich lorem mitologicznym to na przykład starożytna Grecja starożytny Rzym lub też starożytny Egipt jeśli twój nauczyciel od polskiego chodzi do szkoły skłenny Wiedźmina albo młotem Thora na szyi to możliwe że dla własnej satysfakcji Doda do tej puli mitologii wątki słowiańskie i nordyckie chociaż z jakiegoś powodu nie są one istotne z punktu widzenia podstawy programowej co jest w sumie mega dziwne bo możesz nigdy w swoim życiu nie odwiedzić Grecji ale na sprawdzianie musisz w pół sekundy odtworzyć cały lor postaci po których jedyny fizyczny ślad to rozpadające się pomniki na jakieś randomowej wyspie Na którą lata Wizzair generalnie każda społeczność O której masz okazję uczyć się na historii starożytności miała jakiś tam swój zestaw wierzeń i sposób tłumaczenia sobie rzeczywistości którego zapis to właśnie zbiór mitów czyli mitologia w sumie taki najbliższy naszemu kręgowi kulturowemu zbiór No właśnie taki mitologiczny to Biblia przypowieści i interpretacje tychże w formie na przykład nawet Kazań No to właśnie jest taki rozbudowany Lore ale z jakiegoś powodu te rzeczy w nauce języka polskiego silnie rozdzielamy także ty też żeby w trakcie odpowiedzi przy tablicy nie zostać spalonym na stosie jako innowierca lepiej nie mów tego dalej i rozgraniczaj pomiędzy Biblią a mitologią question Jan Paweł II religia postawa zdjęcia z Fatimy No dobra mamy jakiś pierwszy punkt ale wbrew pozorom powiedzenie komisji egzaminacyjnej albo nauczycielce że mitologia to zbiór mitów nie wystarczy żeby zdać maturę na 100% zostać prawnikiem a potem kupić sobie fajnego elektrycznego suva bo do tego trzeba jeszcze zrozumieć Czym jest mit i tutaj Zaczynamy schody bo definicji tego pojęcia jest oczywiście bardzo dużo ale to tak dużo że naprawdę każda definicja mitu jaką poznasz w szkole to w sumie wzięła się z tego że twoja nauczycielka albo może autor podręcznika po prostu wybrał sobie albo wybrała jedną z nich komora mieszania jest pusta zwolnienie blokady i generalnie Jeśli chodzi powiedzmy o taki aspekt techniczny mitu to jest to ubarwiona wymyślonymi szczegółami historia o jakiejś postaci albo wydarzeniu No to też jest opis bardzo ogólny i bezpieczny więc jest to opowieść o przede wszystkim bogach demonach i bohaterach a także nadnaturalnych wydarzeniach czyli jest to taka próba wyjaśnienia odwiecznych zagadnień bytu może świata może pochodzenia i sensu życia albo śmierci Dobra zła czy przeznaczenia człowieka czyli generalnie mity są o ambitnych tematach w języku starożytnej Grecji mit oznacza po prostu opowieść No i to dość jasno pokazuje takie ogólne podejście do definicji mitu w większości definicji podkreśla się dodatkowo intencja czyli odpowiedź na pytanie po co powstawał właśnie mit No i chodziło zdaniem większości badaczy o to żeby właśnie tłumaczyć sobie otaczający świat i uczyć społeczność Czy Google wszystkich czyli społeczność takich poprawnych czy pożądanych zachowań prosty przykład jesteś ojcem dwójki dzieci i posiadasz wiedzę na temat morza wiesz że może jest niebezpieczne i można się w nim utopić i teraz albo dlatego że nie wiesz czemu może jest niebezpieczne i próbujesz tą wielką pustkę w swojej głowie jakość wytłumaczyć albo po to żeby wytłumaczyć swoim dzieciom żeby wiedziały że może jest niebezpieczne Wymyślasz sobie Boga morza nazywasz go Posejdon i zaczynasz opowiadać o nim jakby był to twój jakiś daleki kumpel albo ktoś o kim ty sam słyszałeś albo słyszałaś tłumaczysz sobie że Posejdon jest wiecznie zdenerwowany a ponieważ włada morzem najlepiej nie wchodzić mu w drogę i nie kąpać się w morzu bo no jest taka opcja że nas porwie to może i roztrzaska o skałę frustracji w sensie może ale tak naprawdę Posejdon bo się zdenerwuję No i tak powstaje właśnie mit numer jeden czyli historia Posejdona i w ogóle cały jego charakter Problem pojawia się kiedy jedną z twoich dzieci albo ty sam zaczynasz zadawać sobie pytanie co tak bardzo denerwuje Posejdona że może jest niebezpieczne ale to tak naprawdę nie jest żaden problem tylko zaproszenie do tego żeby obok mitu nr 1 stworzyć mi numer dwa o żonie Posejdona która jest powodem jego frustracji i w ogóle to zostawiła go dla jakiegoś innego gościa powiedzmy Boga roślin i taki właśnie mega uproszczony w sumie ale jednak prawdziwy mechanizm przedstawia tworzenie się mitów i właśnie to jak powstaje ten wielki lor który na samym końcu nazwiemy mitologią na przykład mitologią grecką osobne miejsce w definicji mitu zajmuje jedna z jego cech którą z radością ogłosi ci nauczycielka na pierwszej lekcji No właśnie tego zagadnienia mówi się że mit ma charakter uniwersa Co to znaczy jest na to przynajmniej kilka odpowiedzi wszystkie są ambitne i w sumie wszystkie są naprawdę ciekawe ja przedstawię ci taką z której wynika większość tego co Powiedz na ten temat podręcznik jest to koncepcja Carla Gustawa Junga czyli ulubionego psychologa twojego kolegi z klasy który mentalnie jest 40-letnim ojcem dwójki dzieci i właścicielem 10-letniej Skody Octavii ale został za karę zamknięty przez bogów w ciele 16-latka zdaniem Junga mit jest formą przejawiania się tak zwanych archetypów czyli postaw ludzkości którą prezentujemy niezależnie od otaczającego nas kontekstu czy rzeczywistości swojej pracy psychologia a religia Jung stwierdził że no właśnie archetyp to forma albo obraz o charakterze zbiorowym przejawiająca się w całym świecie jako część składowa mitów i przyjmująca charakter powracający Czyli że na całym świecie ludzie którzy nie mają ze sobą żadnego kontaktu tłumaczą sobie podobne rzeczy czyli ciekawą ich podobne zagadnienia Mało tego robią to w podobny sposób czyli mitologię między sobą są prawie że identyczne w wielu aspektach co pokazuje że mitologia w pewnym sensie Wypływa z twojej jakby potrzeby No jakby dobra Nie jestem psychologiem ciekawe ale nie umiem powiedzieć a tak naprawdę najciekawsze moim zdaniem w pojęciu uniwersalności mi tu jest to że wielu badaczy stara się wykazać że mity wypływają Właśnie z twojej podświadomości ale jednocześnie aktywnie na nią wpływają i dyktują całą pulę decyzji podejmowanych przez nas jako jednostki ale też przez całe społeczeństwa bo chociaż nie da się wykazać że na przykład głosujemy w wyborach na kandydata który wydaje ci się dobrze panować na emocjami bo znasz mit o Dedalu i Ikarze i wiesz jak się może skończyć kozakowanie i nie chcesz żeby Kozak był na przykład nie wiem prezydentem to wydaje się jednak że coś w tym jest i że ta relacja społeczeństwo mit Po pierwsze jest serio dwustronna czyli z jednej strony to my wymyślamy mity ale potem jak je już poznamy to one dyktują naszą rzeczywistość a z drugiej strony ten wpływ mitów jest dużo bardziej złożony niż mogłoby się wydawać i jakby nic z tego dalej nie wynika i w ogóle do niczego ci to niepotrzebne ale jest po prostu ciekawe 40 milionów Polaków prawie OK jeśli już wiemy o czym mówimy to warto dodać funkcję mitów do tego zestawienia czyli odpowiedzieć w sposób możliwie prosty na pytanie dlaczego społeczności tworzyły a potem kultywowały mity Pierwsza odpowiedź jest jeden do jeden z tego przykładu z posejdonem bo mity pełnią właśnie funkcje poznawczą to znaczy że wyjaśniają w sposób symboliczny i umowny No ale jednak bardzo bardzo konkretny jednocześnie co w czasach starożytnych było taką tajemnicą czy nie było możliwe do zrozumienia czy wytłumaczenia na przykład naukowo to dlatego wszystkie żywioły albo na przykład jakaś pogoda ma swój mit bo wszystko to co nie jest łatwe do ogarnięcia po prostu tłumaczysz jakimiś Bogiem nie albo jakąś kłótnią bogów albo romansem bogów czymś tam związanym z czymś dziwnym druga ważna funkcja jest określana jako światopoglądowa mity zawierają podstawy wierzeń religijnych mówią jak na przykład stworzono świat Kim są Bogowie jaka jest relacja między ludźmi czyli tymi którzy sobie mity opowiadają A właśnie bogami poza samym tłumaczeniem historii bogów mit w tym kontekście ukazuje też hierarchię pomiędzy bogami na przykład tłumaczy że nie wiem Bogowie słońca Są lepsi od bogów wiatru bo bóg Słońca jest większym kozakiem to musiało być w ogóle Ciekawe że jakby ludzie tworzyli mity tak żeby jak się było na przykład kapłanem Boga Słońca to tworzysz taki mit żeby bóg słońca był kozakiem a ci nie tworzą mi gdzie inny Bóg jest kozakiem i nie wiadomo co się dzieje pewnie nikt tak nie robił po latach głównie na potrzeby matury I studiów z kulturoznawstwa wyróżniono także funkcję literacką i kulturotwórczą funkcja Literacka mówi po prostu o tym że mity po powstaniu stanowią świetną bazę do inspiracji jeśli chodzi o tematykę i styl i ma to w sumie sens bo jakbyś nad tym zastanowić to faktycznie ciężko jest znaleźć omawianego w szkole autora z powiedzmy 16 w XVII nie wiem XX wieku który nie odwoływałby się do mitologii w chociaż jednym ze swoich topowych utworów albo które nie wzorował by się w sposób świadomy albo taki nieświadomy ale też serio widoczny do właśnie jakiegoś czy nie wzorował by się na jakimś micie No to po prostu popularna sprawa funkcja kulturotwórcza z kolei tłumaczy że mity są skarbnicą symboli właśnie archetypów postaw i tematów do dziś obecnych w naszej kulturze ale paradoksalnie najlepszy przykład tego że mity greckie tworzą naszą polską tożsamość i kulturę to jest dla mnie fakt że dosłownie uczysz się ich w szkole w sensie o mitach greckich i o tym że tworzą tą tożsamość i kulturę to jest taka relacja trochę jak z epopeją czyli najważniejszym dziełem literackim w historii naszego kraju którego status tego właśnie najważniejszego dzieła wynika z tego że w pewnym momencie ktoś stwierdził że to jest najważniejsze dzieło literackie i później wszyscy już poznają Pana Tadeusza jako najważniejszy dzieło literackie więc to czyni go najważniejszym dziełem literackim I trochę Podobnie jest właśnie z mitologią Moim zdaniem swoją drogą polecam ci mój odcinek o epopei ciekawe ciekawe szachy 7d literackie pewnie cię to nie obchodzi ale polecam teraz chwilę Może zaboleć jak w trakcie borowania bo będą cztery słowa z których żadne nie przydać się w żadnym innym kontekście poza sprawdzianem z mitologii ewentualnie w trakcie rozmowy z kosmitą Który z jakiegoś powodu po wylądowaniu na ziemi jest ciekaw Jakie są rodzaje mitów No więc wyróżniamy cztery typy mity geologiczne czyli opowiadające o tym jak narodzili się Bogowie z różnych pokoleń mity kosmogoniczne Czyli jak powstał świat który No właśnie poznajesz w mitologii mity antropogeniczne czyli dotyczące pochodzenia człowieka tak na przykład czyli patrzenie z perspektywy człowieka na świat No i Mity genealogiczne opowiadające o dziejach wszystkiego innego czyli głównie herosów tytanów jakiś rodów ludzkich no i tutaj można by postawić kropkę ale na koniec Nauczę cię umiejętności tak bardzo nieprzydatnej w dorosłym życiu że obliczanie obwodu trapezu to przy tym podstawa survivalu a znajomości dat antycznych bitew to podstawa każdego smalltoca No jest na co czekać bo umiejętność o której mówię to rozróżnianie pomiędzy mitem a innymi podobnymi i regularnie spotkanymi w trakcie nauki tworami literackimi No więc po pierwsze mit różni się od legendy i Różnica polega na tym że legenda nie opowiada o bóstwach czy postaciach nadprzyrodzonych ale o postaciach historycznych lub uważanych za historyczne czyli takie które nawet jeśli nie istniały to w sumie wygląda jakby istniały na przykład król Popiel którego zjadły myszy mógł istnieć i mógł też nie istnieć ale nie ma to żadnego znaczenia bo w legendzie o Popielu w sumie był po prostu królem w mitach zdarzy się postać czy wydarzenie historyczne ale to jest po pierwsze użyte raczej jako taka luźna inspiracja a po drugie te proporcje są po prostu zdecydowanie przesunięte w stronę jakiegoś Boga herosa czy wojny Gigantów dokładnie z tego samego powodu mit różni się od baśni tutaj również chodzi o te proporcje właśnie dodatkowo większość cech nadprzyrodzonych które mogą się pojawić są kojarzone z rzeczami złymi kojarzą się na przykład z jakimś grzechem występkiem albo przynajmniej są owiane tajemnicą a mity są tak bardzo in your face o superbohaterze o Bogu i o jakiś mających nieskończoną postaciach które robią mega dziwne rzeczy Cały czas i właśnie o to chodzi że one robią te dziwne rzeczy Dlatego to jest w ogóle ciekawe mit nie jest też bajką dlatego że bajka jest opowieścią mega przyziemną i ma być prosta łatwa przyjemna logiczna i zrozumiała Przez co nie spełnia w sumie żadnej funkcji mitu który tłumaczy sens istnienia ludzką psychikę albo odpowiada na pytanie czemu istniejemy na ziemi No i pięknie mamy to z jednej strony można powiedzieć że mity nie mają już teraz przed tobą żadnych tajemnic Ale z drugiej strony w sumie w tym całym materiale nie umówiliśmy ani jednego mitu w sensie mówiłem o posejdonie ale to nie jest wcale mi do posejdonie wymyśliłem to co tam padło i to jest właśnie piękno życia piękno Systemu Edukacji piękno małych rzeczy którymi Należy się cieszyć ja serio Cieszę się jeśli Dotarłeś albo dotarłaś ze mną aż tutaj Dzięki że oglądasz moje rzeczy musisz mieć Psyche ze stali i determinację konia spod Morskiego Oka żeby wytrzymać ze mną aż tyle Polecam ci w takim razie inne moje materiały traćcie jeszcze bardziej bo na pewno wymiękniesz cześć