🧬

Celstructuren en functies

Jul 3, 2025

Overview

Deze les behandelt de basiseenheid van levende materie, de cel, en de belangrijkste celorganellen met hun functies.

Celorganellen en Structuren

  • Celorganellen zijn structuren binnen de cel die verschillende functies uitvoeren om het leven van de cel te ondersteunen.
  • Celorganellen zijn onder te verdelen in organellen met en zonder membraanstructuur.
  • De cel werkt als een fabriek, met elk organel dat een eigen functie heeft.

Observatie met Microscoop

  • Met een lichtmicroscoop zijn zichtbaar: celwand, celmembraan, cytoplasma, kernplasma, kernmembraan, vacuole, chloroplast, mitochondriën.
  • Met een elektronenmicroscoop zie je: cytoskelet, golgi-apparaat, ribosomen, endoplasmatisch reticulum (glad en ruw), lysosomen, centriolen.

Functies van Belangrijke Celorganellen

  • De celkern bevat het DNA en regelt celfunctie en reproductie.
  • Mitochondriën produceren energie door celademhaling.
  • Lysosomen breken afvalstoffen in de cel af.
  • Ruw endoplasmatisch reticulum is betrokken bij eiwitsynthese en -verwerking.
  • Glad endoplasmatisch reticulum maakt vetten en steroïden aan.
  • Ribosomen zijn betrokken bij eiwitsynthese.
  • Het Golgi-apparaat sorteert en verzendt eiwitten en lipiden in de cel.
  • Centriolen spelen een rol bij de celdeling.
  • Het celmembraan beschermt de cel en reguleert stoffen die in en uit de cel gaan.

Overige Celcomponenten

  • Cytoplasma is de waterachtige vloeistof waarin celorganellen zich bevinden.
  • Het cytoskelet is een netwerk van eiwitdraden dat zorgt voor stevigheid en transport binnen de cel.
  • De celwand geeft extra stevigheid aan plantencellen.

Key Terms & Definitions

  • Celorganel — structuur in de cel met een specifieke functie.
  • Cytoplasma — vloeistof in de cel, bevat organellen.
  • Cytoskelet — netwerk van eiwitdraden voor structuur en transport.
  • Lichtmicroscoop — microscoop die licht gebruikt om cellen te bekijken.
  • Elektronenmicroscoop — microscoop die elektronen gebruikt voor hogere resolutie.

Action Items / Next Steps

  • Oefen de functies en zichtbaarheid van celorganellen met een licht- en elektronenmicroscoop.
  • Leer de definities van de belangrijkste onderdelen van de cel uit het hoofd.