Overview
Deze les behandelt de basiseenheid van levende materie, de cel, en de belangrijkste celorganellen met hun functies.
Celorganellen en Structuren
- Celorganellen zijn structuren binnen de cel die verschillende functies uitvoeren om het leven van de cel te ondersteunen.
- Celorganellen zijn onder te verdelen in organellen met en zonder membraanstructuur.
- De cel werkt als een fabriek, met elk organel dat een eigen functie heeft.
Observatie met Microscoop
- Met een lichtmicroscoop zijn zichtbaar: celwand, celmembraan, cytoplasma, kernplasma, kernmembraan, vacuole, chloroplast, mitochondriën.
- Met een elektronenmicroscoop zie je: cytoskelet, golgi-apparaat, ribosomen, endoplasmatisch reticulum (glad en ruw), lysosomen, centriolen.
Functies van Belangrijke Celorganellen
- De celkern bevat het DNA en regelt celfunctie en reproductie.
- Mitochondriën produceren energie door celademhaling.
- Lysosomen breken afvalstoffen in de cel af.
- Ruw endoplasmatisch reticulum is betrokken bij eiwitsynthese en -verwerking.
- Glad endoplasmatisch reticulum maakt vetten en steroïden aan.
- Ribosomen zijn betrokken bij eiwitsynthese.
- Het Golgi-apparaat sorteert en verzendt eiwitten en lipiden in de cel.
- Centriolen spelen een rol bij de celdeling.
- Het celmembraan beschermt de cel en reguleert stoffen die in en uit de cel gaan.
Overige Celcomponenten
- Cytoplasma is de waterachtige vloeistof waarin celorganellen zich bevinden.
- Het cytoskelet is een netwerk van eiwitdraden dat zorgt voor stevigheid en transport binnen de cel.
- De celwand geeft extra stevigheid aan plantencellen.
Key Terms & Definitions
- Celorganel — structuur in de cel met een specifieke functie.
- Cytoplasma — vloeistof in de cel, bevat organellen.
- Cytoskelet — netwerk van eiwitdraden voor structuur en transport.
- Lichtmicroscoop — microscoop die licht gebruikt om cellen te bekijken.
- Elektronenmicroscoop — microscoop die elektronen gebruikt voor hogere resolutie.
Action Items / Next Steps
- Oefen de functies en zichtbaarheid van celorganellen met een licht- en elektronenmicroscoop.
- Leer de definities van de belangrijkste onderdelen van de cel uit het hoofd.