Manood, makinig at matuto sa Asignaturang Pilipino! Magandang araw! Maligayang pagbisita sa aking channel! Samahan niyo akong pasupin muli ang mundo ng Asignaturang Pilipino!
Ano pang hinihintay niyo? Nilabas na ang inyong notebook at ballpen dahil siguradong ikaw ay matututo sa bagong araw na ating pagsasamahan. Tara at umpisahan na natin! Ngayong araw ay matututulan mo ang iba't ibang gamit ng wika sa ating lipunan. Ano nga ba ang gamit ng ating wika sa lipunan?
Kilala mo ba si Tarzan, ang isang fictional character sa isang palabas na cartoon noon? Kung ganun, balikan natin ang buhay niya sa pamamagitan ng maiting video nito. Hup hup hup hup hup Hup hup hup hup hup Hup hup hup hup hup Hup hup hup hup hup hup Hup hup hup hup hup hup Hup hup hup hup hup Huk huk huk huk huk huk huk huk huk huk huk huk huk huk huk huk huk huk huk huk huk huk huk huk huk huk huk huk huk huk huk huk huk huk huk huk huk huk huk huk huk huk huk huk huk huk huk huk huk huk huk huk huk huk huk huk huk huk huk huk huk huk huk huk huk huk huk huk huk huk huk huk huk huk huk huk huk huk huk huk huk huk h Then I'm in good company. I'm sorry, Jane. Are you alright?
I'm fine. I think that you might have been listening to the game again. Ano ang napansin mo sa paraan ng pakikipag-usap ni Tarzan? Naintindihan kaya siya ng kanyang kausap?
Sa mga hindi nakakikilala sa buhay ng bida, siya ay naulila at lumaki sa gubat habang sanggol pa lamang. Ang nagpalaki sa kanya ay mga unggoy kung kaya ganun na lamang din siya umasta. Nakikipag-ugnayan siya sa mga hayop sa gubat sa pamamaraan ng nakagawian niya hanggang sa dumating ang mga tao sa gubat at unti-unti niya natutuhan ang paggamit ng wika.
Batay sa kwento niya, nakikita mo ba kung gaano kahalaga ang wika? Tama, sa pamamagitan kasi ng wika, nakakapag-ugnay tayo ng mas efektibo sa ibang tao at mas naihahayag natin ng maayos ang ating mga iniisip at damdamin. Sadyang napakahalaga ng wika ngunit madalas ay hindi na natin napapansin ito.
Marahil siguro dahil pangkaraniwan na natin itong nagagamit. Ngunit kung susumahin, napakaraming gamit ng wika sa ating lipunan. Gawa nga na ang wika ay pandipunan.
Ayon kay W.P. Robinson, sinabi niyang ang tungkulin ng wika ay ang pagkilala sa estado ng damdamin at pagkatao, panlipon ng pagkakakilanlan at ugnayan. Isa pa, ayon sa kanya, ang wika ay isang paraan ng pagtukoy sa antas ng buhay sa lipunan. Na ay sabihin ni W.P. Robinson na sa pamamagitan kasi ng paggamit ng wika, natutumbok ng isang tao kung anong uri na bibilang ang taong katalastas o kausap niya.
Sa video clip na napanood mo kanina, makikita natin kung paano nahirapan nung una na makipag-usap si Tarzan kay Jade. Ibig sabihin, napakahalaga talaga na kailangan matutuhan ng wika upang mas mahubog ng paggamit ng wika. Dapat ay matutunan mo ito kasama ang ibang tao at magamit ito sa pang-araw-araw na iyong pamumuhay.
Kung hindi mo ito gagamitin, baka mahirapan kang matutunan ito sa mabilis na panahon. Nabatid na natin na ang wika ang pangunahing instrumento upang maipahayag ng tao ang kanyang sarili. Wika rin ang kasangkapan sa kumarikasyon at nagpapatibay ng relasyon sa kanyang lipunan.
Sa mga tweet, Wika ang nagbubuklod sa ating lahat at nagpapakilos sa lipunan. Hindi lamang si Robinson ang nagtangtang ikatigurya ang gamit ng wika sa lipunan. Isa rin dito si Michael Alexander Kirkwood Hollis. ...day no 1973. Sa katunayan, ayon sa kanya, may bitong kategorya ang gamit ng wika sa lipunan. Ang mga sumusunod ay nagpapahayag kung paano napapagalaw ng wika ang lahat ng lipunan ayon sa gamit at tungkulin nito.
Una na rito ay ang tungkuling instrumental. Ito ang tungkulin ng wikang tumutugon sa mga pangailangan pisikal, emosyonal o sosyal na tao gaya ng patikipag-ugnayan sa iba. Narito ang mga bigkas na ginaganap o performance utterances na nagpapakita ng pagiging instrumental ng wikas sa lipunan. Pagpapahayag o paghihitayat, pagmumungkahi, Pakikiusap o pag-uutos Halimbawa, ang pakikiusap mo sa iyong nanay na ibilihan ka ng bagong cellphone para sa iyong online class Ang panghikayat mo sa iyong kaibigan na tumulong para sa community pantry sa iyong barangay Ang pagsulat ng lihan sa patugot Ang pagpapakita ng isang patalastas tungkol sa isang dudukto Lahat ng ito ay halimbawa ng tungkuling instrumental ng wika. Ngayon, subukin natin ang iyong husay sa paggawa ng pausap tungkulang sa instrumental na gamit ng wika.
Isa sa bigkas na ginagalap o performance utterances sa tungkuling ito ay ang panghihikayan. Narito ang sitwasyon. Ano ang sasabihin mo sa mga taong hindi sumusunod sa protokol Nang iyong barangay kaugnay ng pandemya mula gamat kayo sa ating lipunan? Isulat ang iyong sagot sa sagotang pape.
Tingnan natin ang halimbawang sagot na ito. Mga kabarangay, kung susundin natin ang mga batas na inilagak ng ating kapitan sa ating barangay, matutulungan natin masubo ang sakit na ito. Halina't maging instrumento tayo ng pagbabago upang tuluyan ng maglaho ang agam-agam ng bawat isa sa pag-yemyang nagdudulot ng pasakit sa ating bansa. Ito ba yung halimbawa ng tungkuling instrumental? Oo, sapagkat naipakita nito ang paraan ng pangihikalan.
Ikalawa, ang tungkuling regulatoryo o regulatory. Ito naman ang tungkulin ng wika. na tumutukoy sa pagkontrol o pagre-regulate sa ugali o asal ng isang tao.
Narito ang mga biggas na ginaganap o performance appearances na nagpapakita ng ganitong gamit ng wika. Pagbibigay ng panuto, pagbibigay ng pantas o tuntunin. Halimbawa, ang pagbibigay ng panuto sa inyong eksaminasyon. Ang paglilagay ng mga traffic signs sa kalsada. ang pagbibigay ng direksyon sa pagluluto.
Ilan lamang ito sa magawain na nagpapakita ng tungkulong regolutoryo o regolutoryo ng wika. Ngayon, subukin naman natin ang iyong husi sa paggawa ng pangusap tungkul sa regolutoryo o regolutoryong gamit ng wika. Isa sa bigkas na ginaganap sa tungkuling ito ay ang pagbibigay ng panuto.
Narito ang sitwasyon. Pinapupunta ni Balmond si Laila sa bahay ni Nabution at Nana. Ngunit hindi alam ni Laila ang tamang daan.
Isulat mo sa iyong sagot ng papel ang iyong kasagutan. Narito ang pwedeng kasagutan. Kapag narating mo na ang ilog sa gitna ng gubat malapit sa bahay ni Kapitan Lancelot, Dumeracho ka sa kanan sa may malaking mangga at may nakapaskil na babala.
Bawal magkalat sa ilog. Dumeracho ka lang ulit hanggang sa marating mo ang bahay na asul. Doon na ang bahay ni Nagujon at Nana.
Mag-iingat ka. Kitang-kita natin na ito'y nagpapakita ng tungkulong regulatoryo o regulatory dahil nakita ang pagbibigay ng panuto o direksyon sa taong kausap. Pangatlo naman ay ang interaksyonal.
Ang tungkulang ito ay nakikita sa mabigkas sa pagganap na pakikipagbiruan, pagkukwento sa kaibigan, at formularyong pandipunan. Halimbawa, ang pagbati ng magandang umaga o magandang gabi, ang pagbati sa kaibigan, ang pakikipagbiruan sa mga kaibigan. Ngayon, subukin nga natin ang iyong husay sa paggawa ng pangungusap tungkol sa entera. na gamit ng wika?
Isa sa bigkas na ginaganap o performance utterances sa tungkuling ito ay ang pakikipagbiruan. Narito ang sitwasyon. Tumaan ang babaeng hinahangaan o crush ng iyong kaklase sa inyong harapan. Anong sasabihin mo sa iyong kaklase?
Narito ang maaring kasagutan. Uy, si Maro o Dumaan? Uy, may kinikilig dyan! Ito ba'y nagpapakita ng tungkulong interaksyonal? Oo, dahil naipakita ang performance utterance na makikipagbiroan.
Ika-apat, ang personal na tungkulin. Ito ay gamit ng wika na kung saan ang pagpapahayay ng sariling damdamin opinion ang nakikita. Ilan sa mabigkas na pagganap o performance utterances nito ay ang pagsulat ng journal, pagpapahayag ng pagpapahalaga sa anumang uri ng panitikan, at pagpapahayag ng emosyon. Halimbawa nito ay ang pagsulat ng diary o pag-tweet ng iyong salobin sa Twitter batay sa isang sensitibong kusapin. Ngayon, subukan nga natin ang iyong husay sa paggawa ng pangusap ng kusay personal na gabit ng wika?
Isa sa bigkas na ginaganap o performance utterances sa tungkulin ito ay ang pagpapahayag ng emosyon. Narito ang sitwasyon. Ipinalabas isang programa sa telebisyon ang tungkulin sa isyo ng pag-aaway-aaway ng mga politiko sa gobyerno.
Ano ang maaari mong ipost sa social media tungkulin sa isoping ito? Ipost na ang iyong kasagutan! Tignan natin ang halimbawang tugon na ito.
Malapit na naman ang eleksyon kaya siguro nagbabangayan at nagpapatutsadahan ang mga politiko sa gobyerno. Nalulungkot ako dahil imbis na nakatuon sila sa sulurin ng kinakaharap ng Pilipino sa pandemyang ito, parang mas nauuna pa ulit ang kanilang personal na interes. Sa panahon ngayon, pagkakaisa ang kailangan natin, hindi pagbabangayan. Hashtag Disiplina para sa Pilipino.
Masasabi man natin ito ay nagpapakita ng tungkuling personal? Tama, dahil ipinapakita nito ang personal niya emosyon nang sumulat o nag-post. Ikalaman naman ang heuristiko.
Ano ang tungkuling ito? Ito ay ginagamit sa paghingi ng impormasyon na may kinalaman sa paksang tinatalakay. Kabilang sa mabigkas sa pagganap nito ay a...
Pakikipanaya mo interview? Pagtatanong at pagtuklas, pagpuna at pagieksperimento. Halimbawa nito ay ang panunood sa telebisyon, pakikinig sa radyo, pagbabasa sa mga magazine at newspaper, pagtatanong at pag-i-interview sa isang tao. Ang ika-anim naman na tungkulin ay yung tungkuling informatibo o minsan ay tinatawag na representasyonal. Kabalik na rin naman ito ng heuristiko.
Kung ang heuristiko ay paraan ng pagkuhan ng informasyon, ito naman ay nakatuon sa pagbibigay ng informasyon sa paraang pagsasalita o pagsulan. Halimbawa, ang bigkas sa pagganap o performance utterance nito ay yung pagsulat ng thesis, pagsulat ng pamalahong papel, pagbibigay ulat, at ang pinakapalasak ay ang pagtuturo. Ang pinakahuling tungkulin ayon kay Holiday ay ang imahinatibo. Ito ang tungkulin ng wika kung ginagamit ito sa pagpapalawak ng iyong imahinasyon.
Madalas ito ang bigkas na ginagamit sa tungkulin ito. Pagsulat ng tula, awit, kwento, at iba pang malikhaing kwento. Intro Music Inasahan kung naunawaan mo ang ating tinlalakay sa araw na ito.
At upang masiguro natin na ikaw ay natuto, sagutin mo nga ang susunod na pagsasanay. Intro Music Handa ka na ba? Tara, umpisahan na natin! Madali lamang iyong gagawin.
Titignan mo lamang kung anong tungkulin o gamit ng wika, ayon kay Holiday, ang ginamit sa bawat sitwasyon. Una Nakalimutan ni Jello kung paano puntahan ang mall sa Zambales. Nagtanong siya sa isang nakaupong mama at sinabi ang direksyon.
Ano ang tungkulin ng wika o gamit ng wika? ang naipahayag sa sitwasyong ito. Mahusay!
Ang tamang sagot ay regulatory o regulatory. Pangalawa, natuwa si Lorelay sa nabalitaan niya patungkol sa patimpalak na sinalihan niya kaya nagpukuha siya sa kanyang Facebook ng masayang mensahe. Anong gamit ng wika sa lipunan ang naipakita sa sitwasyong ito? Magaling! Ang tamang sagot ay personal.
Sunod! Isang araw, dumating ang iyong pinsan mula sa malayong lugar. Nagkaroon ng kasiyahan hanggang sa pintuhan at nasabi niyang pabiro, Mas pogi ako sa iyo kuya!
At agad namang nagtawana ng lahat. Anong gamit ng wika ang naipakita sa sitwasyong ito? Tama! Ang tamang sagot ay interaksyonal. Ikaapat, nagturo ang iyong guro tungkol sa gamit ng wika sa likunan.
Mangusay ang tamang sagot ay impormatibo o representasyonal. At panghuli, iminungkahin ang talihim ng inyong samahan na dapat ay magkaroon ng isang batas para sa lahat ng nasa master list ng inyong barangay. Anong gamit ng wika sa lipunan ang ipinakita sa sitwasyong ito?
Tama! Ang tamang sagot ay instrumental. Naunawaan mo ba ang ating tinalakay?
Kung ganun, mabuti. Masasabi natin na sadyang malawak talaga ang usaping patungkol sa wika. Mula sa tinalakay natin, pag-isipan ang tanong na ito.
Paano nagiging susi sa pagbuo ng nagkakaisa at nagkakunawa ang lipunan ang wika? Pag-isipan at pagmunimunihan ang tanong na ito. Muli, ito ang Teacher MDTV na nagsasabi, Mag- Aral ng maigi para buhay ay bumuti.
Paalam!