ประเภทสักราชในประวัติศาสตร์

Overview

บทเรียนนี้อธิบายเกี่ยวกับสักราชประเภทต่าง ๆ ที่ใช้ในประวัติศาสตร์ไทยและโลก พร้อมวิธีการเทียบปีสากล และความเป็นมาของแต่ละสักราช

ประเภทของสักราช

• พุทธศักราช (พ.ศ.) เริ่มใช้ในสมัยรัชกาลที่ 6 เป็นสักราชประจำชาติไทย
• คริสต์ศักราช (ค.ศ.) เริ่มนับจากการประสูติของพระเยซู ค.ศ. = พ.ศ. - 543
• มหาศักราช เริ่มสมัยพระเจ้ากนิษกะแห่งอินเดีย มหาศักราช = พ.ศ. - 621
• จุลศักราช กำเนิดในพม่า ใช้ในสมัยอยุธยา จ.ศ. = พ.ศ. - 1181
• รัตนโกสินทร์ศก เริ่ม พ.ศ. 2325 ใช้ในรัชกาลที่ 5 ร.ศ. = พ.ศ. - 2324
• ฮิจเราะห์ศักราช (ฮ.ศ.) ของศาสนาอิสลาม (ปีจันทรคติ) ฮ.ศ. = พ.ศ. - 1122

ความเป็นมาของแต่ละสักราช

• พุทธศักราชมาไทยพร้อมการเผยแพร่พระพุทธศาสนาจากอินเดีย
• คริสต์ศักราชมาจากศาสนาคริสต์ เริ่มนับปีที่พระเยซูประสูติ
• มหาศักราชใช้ในโหราศาสตร์ อินเดียเข้ามาสู่สุโขทัยโดยพ่อขุนรามคำแหง
• จุลศักราชใช้เขียนพงศาวดารไทย แพร่เข้าสู่สุโขทัยและรัตนโกสินทร์
• รัตนโกสินทร์ศก ใช้ระลึกการสถาปนากรุงเทพฯ ฉลองครบ 100 ปีในรัชกาลที่ 5
• ฮิจเราะห์ศักราช ใช้ระลึกการอพยพของศาสนาอิสลามจากเมกะไปเมดินา

การเทียบสักราช

• พ.ศ. - 543 = ค.ศ.
• พ.ศ. - 621 = มหาศักราช
• พ.ศ. - 1181 = จุลศักราช
• พ.ศ. - 2324 = รัตนโกสินทร์ศก
• พ.ศ. - 1122 = ฮิจเราะห์ศักราช

ข้อแตกต่างของปฏิทิน

• ฮิจเราะห์ศักราช (อิสลาม) ใช้ปีจันทรคติ 1 ปี = 354 วัน ทุก 32 ปี ต้องบวก 1 ปี เพื่อเทียบกับสุริยคติ

Key Terms & Definitions

• พุทธศักราช (พ.ศ.) — ศักราชตามการเสด็จดับขันธปรินิพพานของพระพุทธเจ้า
• คริสต์ศักราช (ค.ศ.) — ศักราชตามการประสูติของพระเยซู
• มหาศักราช — ศักราชอินเดีย เริ่มสมัยพระเจ้ากนิษกะ
• จุลศักราช (จ.ศ.) — ศักราชของพม่า ใช้ในพงศาวดารไทย
• รัตนโกสินทร์ศก (ร.ศ.) — ศักราชครบรอบการสถาปนากรุงเทพฯ
• ฮิจเราะห์ศักราช (ฮ.ศ.) — ศักราชอิสลาม เริ่มจากการอพยพไปเมืองเมดินา

Action Items / Next Steps

• ทบทวนเนื้อหาจากหนังสือที่กำหนด
• ทำแบบฝึกหัดท้ายคาบและส่งก่อนสิ้นเทอม