Transcript for:
現代モンゴルの政治・社会の概要

Мөлтлөө мэдгэлтсөө хийгээд, бөтвөтлө нь байгаа гээд өцөөлөгээд мэг самбурооруулаа дэрсэн чин. Өгөөд өлчөө холгалчаа баахан хэрвүүл болгаа хэсэн. Самбуроо төр бүлсөө зээлч байгаа тодорхгой нь мэрээ. Холгасд болг холгас байд, энэ бэс дээр нь гүний контентийг хүлтлаа болгалсад. Таа цэндээр яахоо. Атаа энэ орн утыгт болж байгаа, Монголт айраа болж байгаа сонгол энэ тлаар нь дээр ч Эрээ нь олон энэ сонгол асар хүч тэмцэргүү түр ба артум, нам ба эргэд гэд гэд гэд хүч тэмцэргүү тулан байна. Яг энэ орон өгтөг дайар, монголтоглс дайар бүс бүстээр ямар үлтэй явж байгаа гэд гэд гэдгүү тавчих нь хэдүүлээ гэд юрхий зурглаар нь харгаал илүүнийг ойл төгхийн болоог байна. Эгөө эдээс самбараад түр үлтсэргөө адаа, дараа науу явч байна. Саа барон бүс. Холд овс захгүн гаав атаа. Энгээ хардтаа артайна анахнына жигсалтайг нэрийн таавахг нь харуу өөгсөө зургийн хардахг бүгдээрээ танджигаа. Ягад юны дээр бүхэн асараа бараг үйсэн, бүхэн асараа сайад үйсэн, бараг бүхэн асараа хүрлэн гэж бүн байсан. Дээд хамгийн хүрнэгтөн бүс энэ араа байм байсахд хүрлэн уу артар чоо ж зург нь сэрм бүн цагаар. Эдрээ хүргдлүүдээ хүргд анарчисан амас хүргүнлээ хүрдэн гэж байна. Эдрээ зүгээр хэнгээ хүргүнгийн хэмжээгээн харсуулаад үзгээд ласар том зүрүү ганна. Эдрээ ордлогоо яаж нэмэхдсэн, та та нэргийн ордлогоо яаж хасгэсэн. Нэмэхдсэн мүү хэрэгээсэн бодой. Хүрстэн цүргүй тулан гэж жирвэсэн энэ гэлээд байна. Таа дарааг ийхан з. Байонгур өөрөнгөө арангаа ханган бус. Ханган бус тэр хүрлэйн дараг, Монгол даргдай намын бүлгийн дараг, гадаа тэргийн сайд, батлаа амагалгийн сайд сайнуугүй. Тээ, ирүүж мэндийн сайд, дандаа эмэ сайд дараг нортай анын дадлосгүйлдүү хүмүүсэл үшлэлдэж. Таа дар ихэн. Энэ түүүн бус байр. Уси хурдан гэж бүхэлээд, сангайын саяд, үнж нь айилгуу айтланын зүүгэлэн бүлтэцийн гэсэрэг ам зүгээрээ гүрсэлтэн гээрцөлтэгч байхгүйд. Тээ айж бүхэлээр байнах зодол асдаа, дээлхүү дээсдээ, мөө хэлүү дээсдээ, көтөө дээсдээ. Хайлзүү дээд нэр нүүдийн харахад бид нэр хинд найдаха нь хэр нэгээлдийн мүндөө найд. Үнэдрэг бүртлээ авч байбадаг хэрсүү, хүдлмүрч, айжассаг артумны сонгол хэрсүү. Бүр эргэлцгүй гэрэг тахирхэдээ. Таа ухин шигсээ үүрсдээ тэрэгээ болтгай. Даа гув. Үмнэг гув, дурнэг гув, гув бас нь бүр дуунд гув. Дээн гувийн бусууд тэрж бигдээ үүрсний маахтан манахан хүч тэнсэргүй дүй хулгаа мөнгний аадар дуунд дуур гувж. Монголсийн гувийн талмустаг талмустаг гацар сарууны доор байлтаг Монголсийн дээрчийн түжээр. Тээ гувээ нүгтэгээ хаа үүч нь тавин эргээд энэ үмхээр эрс үүр сонглафтай гэсэгээж чинс тэлээс үүстж байна. Лаа дүм бүс хэнтээд орон сугваад дар. Энд оод Монгол үсээ эрэгхийн сайл хүүл үчний байгаад гүйдээн зүйээрл гүчирхийлдор хорон гэнжний эсэрэг арчиснамын задуус маань үмхээр арчисан тэмсэлэйч, арчисны түлтэй тэмсэлэйчг тэр сайлхин дүндөр тэд талбон. Хүнхээр шудург бүс сонгүүл гэддэг юу эдгэн бай гэдгэг хараг эхэн бодол мух монголчуударадар хинти аймаг хэн зүүн бүс юу орчогол шуулханайд. Сонгүүл эхэлгээс юм нь сонгүүл дудурдаг мүсэг байрч аваад хүрсэн, одоос дасаралгүй загдагаа, дармдалжаагаа бүх данс мүнгээгээд хаад суулдүүлж байна. Монголч бүлдэл зүү уидын амгийгай тэгдэгтэгсэд халг бүрээд бүдэн обдаг бүрээд бүдэл сүстэн. Энэгээл одоо үзүүлч байгаа. Энэгээд дээрлүүлээд хэж байгаа. Тэрхч түүдэн хүмүүс байгаа мүү. Эргэждөн нь хүдлөө зоргтой уулаадаг бүрээд үрээлж байна. Бэгээр хин сонголдар Монгол хүмүүр хоорндоо ерлэлсэгээр хэжтээ. Танилд орчинч нь хэдзээс юууштаг тэггүй. Монгол хүмүүр сараул хондаа айтгэждээд охи чижтээ. Монголч байд тэндэг хүү бүрлэн ас тэндэг жэтвэр гэдэг ойд болт ойсар гээрэн сайлах цагбайсан. Арчистан намд асууд лагаамыд харгдаж байбч, ачирдээр бүгдийг нэгэл намаас нэгэл байшангаас хүгэлөө болж. Намтурийн бүтэцээс хатан хэвэлэл медиа бизнес ихнийг аялгаач дарм тулчагаар. Аргалж аргцаач үүр зэлхэлхээс үр бөдэттү уайлааг иж Монголт байхгүй болсон. Ажиларгийн бүтэн байг болтан бишг PR-ын, киноцэгүйлэн тариг үүгэлтэн засгинг азалтаа түүнийхэн үголдур төгөлтөг ирөөхийсээд дай болсон. Монголтар энгэж дороо хүтэж болгиймүү? Айнгийн тэмцээл үрдөөд артнаа өөрсдөө баатар голш дармгүйлдөө тахирдах төлдөгөө гэвээд үлсээж болгиймүү? Бүстээ нээрүүсэн каналсахаадар гуваагдаж байлгод бид хэдрэхийн цэвгүйдэгээдгээж ойлгож байна. Ооил байхдусам тээд самдаарч, отоо суулжийн системыц үдадзахаар энэ тэмцэж байна. Бэсэргийн амууутаа хагалан бүтлэхээ слүүдэгээ элтүү тэгээж, хүлдэж ауу санал хүлтлэл табсал өөр стэнхийн ухуулаг чхүүний амь бүнөө мүгц өөр нэг үглэг арчасанамд нь элтсэхасаж хич 2 үйээ өнгөрөөсөн үстэрчтэй хоромдан гэрэлтөөл 2 жилын түүхээр 7 жилын артаагаа баартылтурт хашлуудыг хийсээрд байна. Артай нам бусад намыг дармгүйсээр байгаа үчээр артаман гөөрсдөө сургчим зүс. Хайлаа хэдэгүй нь амжир ямар хууд түгцай байсан эгээ оодгүйлдэг хүдрэг артумын тисэрч ядан гүлээж байгаад. Дарангүйл дууарц чугааг бай үргэлч мэдэрдэг байсан. Харин дарангүйл айтайдийн бидний сонгүйлдэг хүлэх алахсан мар хэргэнж байж байсан эгээ өөрийн бийээр ньэрдэг байсаж байсан мэдэж авлаа. Энэ ярдарлыг, энэ хуудлхуурм гээдэн, энэ шуунлхүүслэг, энэ байхаруус дэрэг одоо доосгаа циг таавихцааг болсон. Өннээс зүхдөгтөссөн өннээ өмнээ түглэг бидний өөргөөлөн зудзалсар байханай. Бусад өөсөөр нүүд шилчтэн үйээд өөсгөөд хооцлайн гөлдөрлөөгөө ороо джигдэрчийн. Дэлхээд эрхмэдтэйн төгөлтөрлөө зодорч өөсөөр нүүд бийг дасан хооцлайн болоо нөөдлэхийцгэжийн. Гэл монголч байд байд өтээсэнгийн үмгүй гадарчарагаа өөхөөд зараар зарсан мөнгөөрөө нэг нэг машин гаапшуунсон болоо өөтсэн сагаа хоорондоо хагарч хэрлэлтэж энергию барч. Тэрээмч болохоор энэ жэтээн сонгуул эрвүүсэдхэд хэрсөө байр отод сонгуу хүүхэн эргэлтэйн цэг мөнөөсөө мүнш. Монголд ардийнамгийдэг инстууцийг бийн сөнөөхэстөөгөө ч хэлэгүй гэхэдээ сачхуурд шинжлэгдээж 13-д үнэц зүүлдээ 20-д үгээд үнээм болдохон ардийнамгийн 1000-гэшүүд зодоост өөрсөнч манай намдаж Монголд ч хэрэгтээ. Ардийн нам дахиад явлол өөрсдөөж, шэмчлээс зальгүйцгээ болж битүү цонхтан нам данхар түр нээр өлэгчдээ олсдарийг артум бүр дээлээ болно. Тэр бүмдэн түрээс түрдэг болж артум нээр тэдний тэлдөг хүгэлмүрч нь айна дахбарг болгонг тодоо хоо им. Шин үй хэхнийсээс адлос асаа өнхээрг өөж. Ханарийн амсгалч үссэн агар болох харчиларч нь богоогдож амсгалгадаж хүндөө дүрүүд эрхэн тодоо хоо болло. Танар санлхураг үдэр санлхураг баяран дочиж энэ дэ бий бид ваань эдгээ ватлан харуулах эрэхэдээ. Бий дасан хэрсүү сонголтоо хэцгээ хэсдөө. Ууу юхнээсээ басан хэрэг үүжийн. Танар энэ нэг мэн ачан ийх үндэг үүрч байваа үнэн. Ташид энгэж архцаа жамдырхэд арай хайр энцээг бүхцээ үнгэрч байгаа, Танар бүхэд дотруу мэдэж байгаа. Энэ бүхний түлүүсийг ажамдырлаараа, бизнесийн ашигаралгаруу түлсэн датурараа, задуу насараа түлч байваа Танарас өөр слэхцээрэг гарахгүй өөр хэнээс хэлэхэд. Ахигч нэр ахмадуудаса бас хүсч нь. Танар унударшыг унударийг хүсч мүрүүдэж 20 нь арчилтэг сонголг байх. Уургүй хүд эрээд үгээл үзүү хүгц нэгэн дамдароллой хүстэг үхэн гэж байхг. Хүсэн мүрүүдлөө дээр мүдүүсн хохирч хүртсэн дусма Арчилтс нь амаа сонголдург нэрдээ байх шигиллөө отоо сонбогуу миний бай артдай намнын болоор үш артумний годлоор сонголг хэгж өзөлтгэй гэж залууд өг нь нэртөө үйээхэндээ ахмад үйээхэндээ