Herkese merhaba. Bu videoda üst eksemte kemiklerini anlatmaya çalışacağım. Üst eksemte dediğimiz zaman bir omuz kemeri, hemen ardından kol, ön kol ve el üst eksemti oluşturacak.
Bu yapıların oluşumuna katılan kemiklere bakacak olursak, ön tarafta yukarıda klavikula, hemen arka tarafında bulunan skapula, kolun oluşumuna katılan humerus, Ön kolda yer alan radyus ve ulna kemikleri ile elde bulunan el iskeleti kemikleri üst seks emitenin kemiklerinden olduklarını söyleyebiliriz. İlk olarak klavuklaya bakacak olursak, klavuklal köprücü kemiği olarak ifade ettiğimiz kemik, şu an çiziyorum ön tarafta bulunacak, bir ucu sternumda bulunacak. Dolayısıyla üst seks emiteyi gövdeye bağlayan kemik olarak söyleyeceğiz.
Aynı zamanda embriyolojik olarak ilk... ilk kemikleşmeye başlayan kemik olduğunu da söyleyebiliriz. Bu daha önceki yıllarda TUS'ta da çıkmış bir soru. Klavikulanın ilk kemikleşmeye başlayan kemik olduğunu bilmekte fayda var.
Şu görselde yukarıdan bakıyoruz. Yukarıdan baktığımız zaman arka tarafta skapulaya dikkat ediniz. Skapulayı görüyorsunuz ve ön tarafta klavikulanın lokalizasyonuna, yerleşimine dikkat ediniz. Klavikulayı bu bölgeden çıkardığımız zaman şu görselde gösterecek olursak iki adet ucu bulunacak. Bunlardan sternuma tutunana ekstremitas sternalis akromiyon tarafında olan ise ekstremitas akromialis adını veriyoruz.
Yani sternuma bakan ucu veya akromiyona bakan ucu olarak söyleyebiliriz. Arka tarafta yer alan skapuloya bakacak olursak bakın şurada çizerek gösterelim. Skapuloya bakacak olursak her iki tarafta da çizerek göstermeye çalıştık. kürek kemiği olarak isimlendiriyoruz. Scapula'nın önden görünüşünü ve hemen yanında arkadan görünüşünü görmektesiniz.
Önden baktığımız zaman önden görünüşü bir çukur yapısı bulunacak. Arkadan baktığımız zaman ise bir çıkıntı yapısı yer alacak. Ve bu çıkıntı yapısının üstünde ve altında birer adet çukurlar bulunacak.
Dolayısıyla Scapula'nın ön veya arka yüzünü bu çıkıntıdan, biraz sonra ismini de söyleyeceğimiz üzere Spina Scapula'dan anlamamız mümkün. Arka tarafta yer alacak dedik, göğüs kafesinin arka tarafında ve üst tarafında bulunacak, kaburga hizalarında, ikinci ile yedinci kaburgalar arasında yer alacak ve omuz ekleminin oluşumuna katılan bir diğer kemik olacak. Aynı zamanda bir diğer fonksiyonu ise üst tekstilimtenin hareketine katkı sağlaması diye söyleyebiliriz.
Scapula'ya biraz daha ayrıntılı bakacak olursak, şu an arka yüzüne bakıyorum, arka yüzüne bakıyorum, bu bölgede bulunan Spina Scapula'yı görmekteyiz. Arka yüzüne baktığımız zaman 3 kenarını ve 3 köşesini görebiliriz. Yukarıda bulunan kenarına Margo Superior adını vereceğiz. Medial tarafta yani iç tarafa bakanın kenarına Margo Medialis, dış tarafa bakana ise Margo Lateralis adını vereceğiz. Bununla beraber 3 adet kenarının köşesinde olduğunu söyledik.
Bu 3 kenara ilave olarak 3 adet köşe bulunacaktık. Bunlardan yukarıda olan Angulus Superior. Aşağıda olanı angulus inferior ve dış tarafa doğru ise angulus lateralis olarak söyleyebiliriz. Arka taraftan bakmaya devam ediyoruz. Şu an Spina scapula'yı görüyoruz.
Spina scapula dikensi bir çıkıntıya benzeyecek yapıda. Spina scapula. Spina scapula'nın üst ve alt tarafında birer adet çukurlar bulunacak fossa adını vereceğiz.
Spina'nın üstünde ve altında olmasına göre fossa supra spinatı ve enfraspinatı isimlerini vereceğiz. Bununla beraber Spina scapula'nın... Daha dış tarafında olan çıkıntıya ise akromiyon adını vereceğiz.
Spina scapula'nın dış tarafında bulunan çıkıntıya akromiyon adını vereceğiz. Spina scapula'nın üstünde ve altında fossa supra spinata ve infra spinata isimli çukurların olduğunu biraz önce de söylemiştik. Ön taraftan baktığımız zaman, scapula'ya ön taraftan baktığımız zaman, arkadan da belirgin bir şekilde görülen bir çantiyi şu an görmemiz mümkün.
Çantayı çizerek gösterecek olursak, şu bölgede bir çantik. Buna insisura skapula adını veriyoruz. Bunun hemen üst tarafında çantayı şöyle çizecek olursak, şu şekilde düşünecek olursanız, üst tarafında bir ligament bulunacak.
Ve bu ligamentin üstünde ve altında geçen yapılar oldukça önemli. Altında geçen yapı sinir yapısı, üstünde ise arter ve ven yapıları geçecek. Dolayısıyla bu çantik, insisura skapula ismini verdiğimiz çantik, özellikle içerisinden geçen sinirin...
lokalizasyondan dolayı klinik değere sahip. Bir diğer göreceğimiz yer ise Prosesus coracoideus isimli çıkıntı. Prosesus coracoideus isimli çıkıntı. Bu da ön taraftan baktığımız zaman oldukça belirgin bir şekilde görülecek. Prosesus coracoideus'a daha sonraki derslerde anlatacağımız üzere bir kas tutunacak.
Zaten biz daha önce demiştik ki sizlere herhangi bir kas yapısı bir kemiğe tutunacaksa o kemiği bir miktar çekebilir. çıkıntı yapısı oluşturabilir demiştik. Buradaki prosesus koracoideus da daha sonra göreceğimiz bir kasın, musculus coracobrachiae isimli kasın tutunduğu yer olduğu için bu şekilde, proses olacak şekilde gelişmiş. Bir diğer göreceğimiz yapı ise, skapulonun ön tarafında bir diğer göreceğimiz yapı ise, fossa subscapular isimli çukur. Bu ön yüzdeki çukur.
Arka tarafta iki adet bulunacaktı. Arka tarafta Spina Scapula bu çukurları birbirinden ayıracaktı. Ancak ön yüzde bir adet Fossa Sub Scapula isimli çukur mevcut. Scapula'ya dıştan bakacak olursak, bakınız sol taraftaki görselde biz önden bakıyoruz.
Bunu 90 derece çevirerek dış taraftan bakıyoruz. Sağ taraftaki görselde dış taraftan bakıyoruz. Bu bölgede bir çukur bulunacak.
Buna Cavitas Glanoidalis diyoruz. Aynı zamanda bu omuz eklemine katılan bir yapı. Humerus'un...
Kaput humeri isimli bölümü buraya oturacak. Bu kavitas glanoidali çukurun üstünde ve altında birer çıkıntılar bulunacak. Bu çıkıntılara tüberkül adını verilecek.
Tüberkülüm supra glanoidali ve tüberkülüm infra glanoidali. Adı üzerinde glanoidin üstünde olan ve altında olan şeklinde tüberkülüm supra glanoidali ve infra glanoidali olarak isimlendirilecek bu çıkıntılar. Şöyle baktığımız zaman sağ taraftaki görselde bu çıkıntılara kemikler düzeltiyorum. Bu çıkıntılara kaslar tutunacak. Şu an için tendon yapılarını bu görselde görebiliriz.
Skapula ve klavikulaya yukarıdan bakıyoruz. Bir miktar çok az bir miktar ön taraftan da olabilir. Büyük çoğunlukla yukarıdan bakıyoruz.
Bakınız her iki kemiği de görmemiz mümkün. Şu an gördüğümüz yapılara dikkat edecek olursak. Klavikula. Ve skapulayı şu bölgede görüyoruz.
Üzerindeki yapılara dikkat edelim. Üzerindeki yapılara odaklanalım. Burada ilk olarak göstereceğimiz şey fossa supra spinata. Yani spina skapulanın hemen üzerindeki çukur. Şurası spina skapulaydı.
Onun üzerindeki çukura fossa supra spinata adını veriyoruz. Spina skapulanın daha dış tarafında kalan uzantıyı ise akromiyon adını veriyorduk. Akromiyona klavikulağın tutunacağını söyledik. Biraz önceki slidelarda ekstremitas akromialis dediğimiz klavikuların üzerindeki uca ekstremitas akromialis diyorduk. Bu da skapuladaki akromi önünde tutunacak.
Yukarıdan baktığımız zaman insisura skapulayı da görmekteyiz. Bu çantayın hemen üzerinde bir ligament bulunacak diye söylemiştik. Bu çantayın içerisinden de ligamentin altından sinir yapısının geçtiğini söyledik.
Bir diğer göreceğimiz yapı ise prosesus coracoidus. Üst kenarının natal elinde bulunacak. Buradan bir kas tutunacak. Düzeltiyorum.
Kola doğru yönelecek. Bu kasa ise musculus coracobrachiaeis adını vereceğiz. Bir başka görüntüde, radyolojik görüntüde bu yapılara dikkat edelim.
Sol tarafta çizim görmektesiniz. İşte klavikulayı, hemen arka tarafında skapulayı görebilirsiniz. Sağ tarafta ise bunları radyolojik görüntülerde, akciğer grafisi veya...
Bir başka görüntüde yine aynı şekilde görebilirsiniz. Bakın şu klavikula hemen arkasında ise skapulayı görebilirsiniz. Skapulanın örneğin margomedialisi veya margolateralisi net bir şekilde görülmekte.
Bununla beraber biraz sonra humerus'tan da bahsedeceğiz. Humerus'un kaputumeri isimli baş kısmı var demiştik. Ve buraya bu baş kısmı kaputumeri fosaklanoide ayesi tutunacak veya burayla eklemleşecek diye söyleyebiliriz. Şu an klavikulayı gösteriyoruz.
Şimdi akromiyonu skapulonun uç tarafında bulunan, spina skapulonun daha dış tarafında yer alan akromiyonu görüyoruz. Aynı zamanda klavikulanın mediyel tarafında ekstremitas sternalis'in bulunduğu yerde sternum ile eklemleşme yeri yani artikülasyo sterno klavikularis'i görmekteyiz. Bununla beraber şu an göstereceğimiz yer ise akromiyon ile klavikulanın eklemleştiği yer. Buraya da artikülasyo akromiyo klavikularis adını veriyoruz. Şimdi göreceğimiz oluşum ise prosesus korakoydu.
Buradan başlayan bir kasın kola doğru gittiğini söylemiştik. Musculus coraco brachialis olarak isimlendirmiştik o kası.