Stopnie Utlenienia Pierwiastków

Definicja

• Stopień utlenienia to pojęcie umowne, często zbieżne z wartościowością pierwiastka, ale nie tożsame.
• Opis: Wartość przypisująca atomom w związku liczbę ładunków elementarnych, jak gdyby wszystkie wiązania były jonowe.
• Interpretacja: Liczba oddanych/przyjętych elektronów przez atom w założeniu jonowego charakteru wiązań.
• Zapisywanie: Rzymskie cyfry.

Przykład Reakcji

• Magnez i siarka: Mg oddaje 2 elektrony, S przyjmuje 2 elektrony.
  • Magnez: +II (ładunek zmniejsza się)
  • Siarka: -II (ładunek zwiększa się)

Jak Obliczać Stopnie Utlenienia?

1. Stan wolny: Atomy/cząsteczki mają stopień 0 (np. Na, S, F2, O2).
2. Suma: Wszystkie stopnie w cząsteczce sumują się do 0.
3. Jony: Stopień utlenienia równa się ładunkowi jonu.
4. Jony złożone: Suma stopni utlenienia równa ładunkowi jonu.
5. Wodór: +I, ale -I w wodorkach litowców/berylowców.
6. Tlen: -II, ale -I w nadtlenkach, +1/2 w ponadtlenkach, +II w OF2.
7. Fluor: Zawsze -I.
8. Litowce: +I; Berylowce: +II; Bor i glin: +III.
9. Metale: Dodatnie stopnie utlenienia.
10. Niemetale: Zakres od ujemnych do dodatnich stopni (np. N, P od -III do +V).
11. Elektroujemność: Dodatni dla mniej elektroujemnego, ujemny dla bardziej.
12. Jony reszt kwasowych: Stopień jak w kwasie.
13. Związki organiczne: Każdy atom węgla traktowany oddzielnie, suma z podstawnikami = 0.
14. Estry: Tlen jako element łańcucha: stopień dzieli się między dwa sąsiadujące atomy węgla.

Przykład: KMnO4

• Potas (K): +I (litowiec)
• Tlen (O): -II
• Mangan (Mn):
  • Cała cząsteczka: suma = 0
  • K: +I, 4 O: -VIII (4 x -II)
  • Mn: +VII (równoważy do 0)

---

Źródło: Edycja Strony