Overview
Tinalakay sa panayam ang mga alegasyon ng korapsyon, anomalya sa budget, at proseso ng insertions at ghost projects sa Kongreso, maging ang kakulangan ng transparency at accountability. Nanawagan si Congressman na magkaroon ng independent commission para imbestigahan ang mga isyung ito, imbes na ang Kongreso ang mag-imbestiga sa sarili nila.
Isyu sa Budget at Insertions
- Maraming tanong at kailangan ipaliwanag tungkol sa budget, lalo na ngayong humihirap ang buhay ng mga Pilipino.
- Matagal na raw niyang kinukwestiyon ang budget (2012, 2014, 2015) pero walang nababago dahil nau-outvote lang siya.
- Nabuhayan ng loob matapos banggitin ng Pangulo sa SONA ang pangangailangan ng budget reform para sa 2025.
- Pinakamaraming isyu raw ang 2025 budget dahil sa umano’y criminal at bulok na alokasyon.
- Insertions ay mga amyenda na idinadagdag sa budget na kadalasan ay walang transparency.
Proseso ng Insertions at Ghost Projects
- Dalawang beses nangyayari ang insertions: una sa small committee, pangalawa sa BICAM.
- Hindi lahat ng amendment ay masama, ngunit hindi transparent ang maraming insertions.
- Problema ang kakulangan ng transparency—hindi alam ng mga district congressman kung paano nagkakaroon ng malalaking alokasyon sa ibang distrito.
- Mayroong nabigyan ng 13 billion pesos na pondo na hindi alam ng mga district congressman.
- May mga party list na nakakuha ng di-pangkaraniwan at napakalaking allocation.
Oversight at Imbestigasyon
- Hindi sang-ayon si Congressman na Kongreso ang mag-imbestiga sa sarili nilang anomalya.
- Kahit may oversight function ang Kongreso, mas mataas pa rin ang delikadesa.
- May mga congressman na kontraktor din, na bumababa lalo sa kredibilidad ng institusyon.
- Hindi raw isinusumite sa archives ang mahahalagang ulat at minutes ng small committee, labag ito sa patakaran.
Politika at Patronage
- Patronage politics ang nangyayari; kapag hindi ka sumunod, puputulin ang pondo sa distrito mo.
- May grupo ng iilang kongresista na kumokontrol sa pondo ng Kongreso.
- Yung mga tumutul, kadalasang nananahimik o hindi nagsasalita dahil sa takot mawalan ng pondo para sa mga nasasakupan nila.
Solusyon at Panawagan
- Dapat independent commission ang mag-imbestiga, hindi ang Kongreso.
- Nanawagan na ilabas ng mga kasamahan ang katotohanan imbes na isakripisyo ang institusyon para sa iilang tao.
Decisions
- Hindi sang-ayon sa Kongreso ang mag-imbestiga: Nanindigan na hindi dapat internal ang imbestigasyon.
- Hindi tatanggapin ang posisyon ng Speaker kung mapalitan ang kasalukuyan: Ibinunyag ni Congressman ang kanyang posisyon ukol dito.
Action Items
- TBD – Kongreso/Archives Section: I-file ang lahat ng ulat sa archives ayon sa rules ng Kongreso.
- TBD – Independent Commission: Magtatag ng independent commission para imbestigahan ang anomalya sa budget at insertions.
Questions / Follow-Ups
- Ano ang tunay na nangyari sa small committee; may meeting ba o solo lang na desisyon?
- Bakit hindi pa rin nailalagay sa archives ang mga mahahalagang ulat?
- Saan na si Congressman Zaldico at bakit tila walang aksyon ukol dito?
- Ano ang magiging hakbang ng Kongreso para mapanagot ang iilang nakikinabang lamang?