Tarih Genel Tekrar Notları

Evet arkadaşlar kanalımıza hoşgeldiniz. Tarih genel tekrar videosu ile karşınızdayız. Bu videomuzda tarihin en başından en sonuna kadar sizlere maddeler halinde bir genel tekrar sunacağız. Videoya başlamadan önce kanalımıza abone olup videoyu beğenmeyi unutmayınız. İslamiyet öncesi Türk devletleri ile başlıyoruz. Türkin dünyanın çeşitli yerlerine yayılmıştır. Bu yüzden Türk tarihini bir bütün olarak incelemek zordur. Bilinen ilk büyük Türk devleti Asya Hun devletidir. Türk tabiat koşullarına bağlı olarak göçebe bir hayat tarzı benimsemişlerdir. Zaten bu nedenden dolayı bir bütün olarak incelemek zordur diyoruz. Çadırlarda yaşamışlar, yaylak ve kışlak hayatı sürdürmüşler. Bu nedenle tarım değil daha fazla hayvancılık yapmışlar arkadaşlar. Çin'e karşı üstünlük sağlayan ilk devlet. Asya Hunlarıdır. Türkle Çin ilişkilerinin sürekli savaş halinde olmasının en önemli sebebi İpek yoluna hakim olma düşüncesidir. Türkde ilk devlet ve ordu teşkilatlanması Asya Hun devletinde görülür. Metehan döneminde Türk ordularını onun sisteme göre düzenlemiştir. Bunu da bilelim arkadaşlar. Bunların Avrupa'ya yönelmeleri Avrupa toplum yapısında önemli değişikliklere yol açan kavimler göçüne neden olmuştur. Türk adıyla kurulan ilk Türk devleti Göktürklerdir. Yerleşik hayata geçen ilk Türk devleti Uygurlardır. Türk boyları içerisinde en aktif ve en belirleyici boy Sakalardır. İlk Türk topluluğu Akşitler, bir diğer adıyla Sakalardır. Müslümanlığı benimseyen ilk Türk topluluğu Artuklular, Türk devleti itil bulgarlarıdır. Köklerine dikkat edin. Biri topluluk, biri devlet arkadaşlar. Museviliği benimseyen ilk Türk topluluğu Hazarlardır. İstanbul'u kuşatan ilk Türk topluluğu ise Avarlar'dır. Türkde ülke hanedanın ortak malıdır. Bu durum Türk devletlerinin siyasi yaşam sürelerinin kısa olmasına, çok sayıda devletin kurulmasına ve iç isyanların çıkmasına yol açmıştır. Bu İslamiyet öncesinde de böyle Anadolu Selçuklu, Büyük Selçuklu, Osmanlılı hemen hemen tüm Türk devletlerinde ülke hanedanın ortak malıdır prensibi vardır arkadaşlar. Devlet yönetiminde hükümdarlık yetkisinin Tanayi tarafından verildiğine inanmışlar. Bu inanışa Kut sözü ile ifade etmişler. Kurultay meclisinin varlığı askeri... Demokratik idari tarzının benimsendiğine bir kanıttır. Kurultayda alınan kararların Kara'ın onayına bağlı olması kurultayın danışma organı olduğuna kanıttır. Burada Kara'ın onayı alınıyor. Bu nedenle Kara kurultay üyelerine danışmış oluyor aslında. Bu nedenle danışma organı. Yani kurultay meclisinin üyeleri bir karar alamıyor doğrudan. Burada Kara... onaylaması gerekiyor. Bu nedenle kurultayda bir karar değil bir danışma organı oluyor. Ulusçu devlet anlayışının varlığı o ulusun milli benliğini koruması kendi diline ve yazısına sahip olmasıyla ilgilidir. Türkle geniş topraklara sahip aristokrasinin görülmeyişinin nedeni ekonominin tarımdan çok hayvancılığa bağlı olması ve toprak mülkiyetinin Devlete ait olmasıdır. Ne demiştik? Göçebe hayatı olduğu için tarım yapılmıyor. Bu nedenle hayvancılık daha ön planda. Genel olarak yarı göçebe yaşam biçimini benimseyen Türk topluluklarında kalıcı mimari eserlere ve şehir kültürüne rastlanmaz. Tarımla aynı. İnsan sürekli yaşamayacağı bir yere mimari eser bulundurmaz arkadaşlar. Bu nedenle bir şehir kültürü de görülmez diyoruz. Uygurlar döneminde yerleşik hayata geçilmiş. Yerleşik hayatı geçirince de kalıcı eserler verilmeye başlanmış. Tapınaklar, saraylar, evler, sulama kanalları yapılmıştır. Türkdeki yaygın inanış gök tanrı inanışıdır. Bunun yanı sıra manihezim, budizm, musevilik, hristiyanlık ve islamiyet de Türkin inandığı diğer dinlerdir. Eski Türkde yazılı hukuk kuralları yoktu. Gelenek ve göreneklere bağlı olarak oluşan yazısız kurallar vardı. Bu yazısız kurallar. kurallara töre adı verilirdi. Türkin kullandığı alfabeler Göktürk, Uygur, Sokt, Manei, Brahmi, Çin, Tibet, Kiril, Arap ve Latin alfabeleri Türkin kullandığı bu alfabeler dir çok önemli destanlar yani hem birebir destanı sorabilir hem destanın konusunu verip hangi destan olduğunu sorabilir hem de beş tane destan beş tane devletleri peşleştirme sorabilir arkadaşlar bunları ne uzkan yok Türkin Ergenekon bozkurt süreçlerin özür dilerim Uygurların türeyş ve göç kırgızların manas iskitlerin Alper Tungalı şu destanı çok çok önemlidir Türk dilinin tarihinin en eski yazılı örnekleri Kutluk Devleti'ne yani 2. Gök Türk Devleti'ne ait Orhan Abideleri'dir. Türke ait ilk takvim 12 hayvanlı Türk takvimidir. Bu da astronomi ile ilgilendiklerinin kanıtıdır. Eski Türkde demir eşyalar, altın takılar, ahşap süsleme, gümüş kakmacılık, halı, kilim, resim, heykel, fresk, duvar resimleri ve portre sanatı gelişmiştir diyoruz. Uygur döneminde ise minyatür ve Çinicilik sanatında ilerleme sağlanmıştır. İlk Türk Devletleri ve Türk Tarihi Türkin İslamiyeti benimseme sürecini başlatan önemli olay Talas Savaşı'dır. Talas Savaşı ile Türk-Arap ilişkileri olumlu yönde seyretmiştir. İlk Türk Devleti ne demiştik? İtil Bulgarlarıdır. Orta Asya'da ise kurulan İlk Müslüman Türk Devleti İlhanlılardır. Orta Asya ifadesinin olup olmadığına muhakkak bakın arkadaşlar. Karahanlılar İslamiyet'i benimsemelerine rağmen dini terimlerin karşılığını Türkçe olarak vermeye özen göstermişlerdir. Böylece eski ve köklü Türk kültürünün mirasçısı olduklarını kanıtlamışlardır. Mısır'da İslamiyet'i benimseyen ilk Türk Devleti Tolunoğullarıdırdır. Şimdi tekrar edelim. İslamiyeti kabul eden ilk Türk topluluğu Karlıklar, ilk Türk devleti İtilburgarları, Orta Asya'da kabul eden ilk Türk İslam devleti Karahanlılar ve Mısır'da kabul eden ilk Türk İslam devleti Tolunoğullarıdırdır. Karıştırmayın. İslam kültürünü Hindistan'a taşıyan devlet Gazne. Hicaz bölgesine denetim kuran ilk Türk devletleri Akşitler, bir diğer adıyla Işitlerdir. Mısır'da 9. yüzyıldan 19. yüzyıla kadar siyasi varlık sürdüren devletler Tolunoğullarıdır, Akşitler, Fatimiler, Eyyubiler, Memlüklerdir ve Osmanlılılardır. Samanoğulları, Fatimiler ve Şibüveyoğulları Türk devleti değildir arkadaşlar. Nesa, Seman ve Dandanakan savaşları sonucunda Büyük Selçuklu Devleti kuruluş sürecini tamamlamış ve Gazne... çöküş sürecine girmiştir Türkin Anadolu topraklarında Anadolu için Bizans'a karşı verdikleri ilk savaş asinler savaşıdır Büyük Selçuklu ile Bizans arasında gerçekleşen Malazgirt Savaşı'nın en önemli sonucu Anadolu'nun kapılarının tamamen Türke açılmasıdır Büyük Selçuklular da fethedilen toprağın Fethedenin mayısı malı sayılması Feodal beyliklerin ortaya çıkmasında belirleyici bir faktördür. Malasit savaşından sonra kurulan ilk Türk beyliklerinin Anadolu'nun Türkleşmesine büyük katkıları vardır. Ve büyük Selçuklu devletini çöküş sürecine sokan savaş Kara Hitaylılarla yapılan Katvan Savaşıdır arkadaşlar. Anadolu'da kurulan ilk Feodal Türk beyliklerine son veren Anadolu Selçuklu devletidir. Bu durum Selçuklu Devleti'nde Anadolu Türk Siyasi Birliğinini sağlama çabasının önemsendiğini gösteriyor. Anadolu'da Bizans Otoritesini büyük ölçüde sona erdiren, buna karşılık Selçuklu hakimiyetini perçinleyen en önemli olay Miryo-Kefalon Savaşı'dır. Büyük Selçuklulardan farklı olarak Anadolu Selçuklu Devleti donanma gücünü artırmış ve tersane yapımında önem... kazanmıştır Anadolu Selçuklu Devleti'nin büyük bir imparatorluğa dönüşmesini engelleyen en önemli olay açlı seferleridir ve Anadolu Selçuklu'nun öküz sürecine sokan savaş öte daha savaşıdır Anadolu Selçuklu Köse Dağ Savaşı'yla Büyük Selçuklu Katvan Savaşı'yla çöküş sürecine girmiştir arkadaşlar 13. yüzyılda Anadolu Türkmen beyliklerinin ortaya çıkması Selçuklu otoritesi Anadolu otoritesini giderek azalmasına bağlıdır. Moğol saldırılarını durduran ve Moğolları yenilgiye uğratan tek devlet Memlüklüler'dir. Ve 13. yüzyıllar arasında kurulan Türk devletlerinde Orta Asya Türk devlet hukuku ve siyasi yapısı dışında İslami devlet hukuku ve yapısı da etkili olmuştur. Devleti, millet, ülke, hakimiyet ve teşkilat oluşturan unsurlardır diyoruz. Türk İslam devletlerinde hükümdarların egemenlik belirtileri hutbe, sikke, tuğra, arma, unvan ve çet... gibi tembollerdir. Selçuklular da şehzadelerin yönetim tecrübesi edinmeleri için sancak sistemi yürürlüğe sokulmuştur. Selçuklu'da şehzadelere Melik adı veriliyor. Hükümdarın oğluna Melik adını veriliyor ve Melik başlarında ise Melik eğitmeni dediğimiz Atabeylik bulunuyordu arkadaşlar. Meraset sisteminde belirsizlik Orta Asya Türk Devletleri gibi Selçuklu Devletleri'ni de olumsuz yönde etkilemiş. Sık sık taht kavgaları çıkmış. Devlet otoritesi yani merkezi otorite zayıflamıştır. Ülke hanedanın ortak malıdır arkadaşlar. Yani padişah öldükten sonra padişahın oğulları ortak malı olduğu için böylece ne oluyor? Seman mi geçeceksin? Ben mi geçeceğim tahta diye bir kavga ortaya çıkıyor arkadaşlar. Bu da... Devlet otoritesini zayıflatıyor. Devlet işleri divanı saltanat dediğimiz büyük divanda kurulan kurulda yürüşülüp karara bağlanmıştır. Bunun dışında da ona bağlı çeşitli divanlar bulunmaktadır. Selçuklularda Atabeylik lalalık, iktidanın delilik olarak Osmanlılı'da varlığını sürdürmesi, kurumsal olarak Türk devletlerini birbirinden etkilendiklerini gösteriyor. Yani Selçuklularda Atabeylik vardı. Hükümdarın oğlunu eğiten kişi. Osmanlılı'da lalalık var. Padişahınn oğlu yani şehzadeleri eğiten kişi lala. Yine iktidar sistemi ile dillik sistemi de birbirine paralellik gösteriyor. Bu da yani Türk devletlerinin birbirlerinden etkilendiklerini gösteriyor arkadaşlar. Anadolu Selçukluları uç sınır bölgelerinde güvenliği ve otoriteyi sürdürmesi için yurtluk uygulamasına yönelmişlerdir. Kervansaray yapımının ağırlık kazanması. ticaret hacmini genişletmek amacıyla doğrudan ilişkilidir. Selçukluların düşük gümrük tarifesi uygulamaları ticareti geliştirmeye yöneliktir. Anadolu Selçuklular'da zanaatkarlar arasında dayanışma olduğunun kanıtı loncaların gruplara ayrılarak kendi yöneticilerini kendilerinin seçmesidir. Anadolu Selçukları da gayrimüslimlere inanç özgürlüğü tanınması ise hoşgörüye dayanan bir siyasetin kanıtıdır. Türkde eğitim medreselerde yapılmaktadır. Medreseler bugünün üniversiteleri niteliğindedir ve en önemlisi Büyük Selçuklular döneminde Vezir Nizamülmülk'ün Bağdat'ta açtığı nizamiye medreseleridir. Türk İslam devletlerinde saray ve orduda dil Türkçe, yazışmalarda Farsça, Medreselerde Arapça kullanılmıştır. Bu da Türkçenin gelişimini yavaşlatmıştır diyoruz. Karahanlılar döneminde edebi dil olarak Türkçe kullanılmış ve önemli eserler verilmiştir. Kaşgarlı Mahmud'un Divan-ı Lügatit türkü, Yusuf Hacı Hacı bin Kut Kubili'yi, Edip Ahmet Yükneki'nin Atabetül Hakaykı ve Ahmet Yesevi'nin Divan-ı Hikmeti en önemli örneklerdir. Alpertunga'nın afrasiyafı Firdevs'in şehnamesine konu olmuştur arkadaşlar. Türk İslam uygarlığında resim ve heykel yapımının yasaklanması, minyatür, koymacılık, takmacılık gibi süsleme sanatlarının gelişmesine, at sanatının öne çıkmasına neden olmuştur. Moğolların parçalanmasıyla altın orda İlhanlı, Şahatay ve Kubili gibi devletler kurulmuştur. Abbasilere son veren Anadolu Selçuklu Devleti'nin yıkılış sürecine girmesinde etkili olan Moğol uzantısı devlet İlhanlılardır. Mısır'da kurulan Türk Devletleri, Tolunoğullarıdır, Akşitler, Eyyubiler ve Memlüklerdirdir. Malazgirt Savaşı sonrasında Anadolu'da kurulan 1. dönem Türk Beylikleri, Artuklular, Artuklular, Memlüklülere, Danışmentliler ve Çakabeyliğidir. Karamanoğulları kendilerini Anadolu Selçuklu Devleti'nin mirasçısı olarak gören, Türkçe'yi resmi dil ilan eden ve Osmanlılı Devleti'ne en çok uğraştıran Beylikleri. Kendini Büyük Selçuklu'nun mirasçısı olarak gören Türk İslam Devleti ise Arzem Şahlardır. İlk Türk İslam Devletlerinde hakimiyet kurulan coğrafi bölge sebebiyle donanma gelişmemiştir. Gelelim Osmanlılı Devleti siyasi tarihine arkadaşlar. Osmanlılılar Oğuzların Bozokkolunun Kayı boyuna mensuptur. Osmanlılılar ile Bizanslıların yaptığı ilk savaş Koyunhisar Savaşıdır. Sırpsınlı, 1. Kosova, Nibolu, Varna ve 2. Kosova Savaşları Hitaylılarla yapılmış önemli savaşlardır. Anadolu Türk Siyasi Birliğini ilk kez büyük ölçüde Yıldırım Bey tarafından sağlanmıştır. Yıldırım Bey'ın yaptığı Ankara Savaşı'ndan sonra Osmanlılı Petret Devleti'ne girmiştir. İlk dini isyan olan Şeyh Bedrettin isyanı 1. Mehmet döneminde gerçekleşmiştir. Kanuni döneminde Fransızlara geniş kapitülasyonlar verilmiştir. Ve kanuni döneminde Avusturya Osmanlılı Devleti ile imzaladığı İstanbul Antlaşması ile Osmanlılı Devleti'nin üstünlüğünü kabul etmiştir. Rumeli Hisarı'nı 2. Mehmet, Anadolu Hisarı'nı Yıldırım Bayezid yapmıştır. Fetret devrini son veren padişah 1. Mehmet Osmanlılı Devleti'nin ikinci kurucusu olarak kendine yer bulmuştur. Cemiyeti Sultan olayı ise 2. Bey döneminde Osmanlılı'nın batıda pasif bir politika izlemesinde etkili olmuştur. 2. Mehmet'in İstanbul'un fethiyle beraber Ortodoks dünyasının koruyuculuğu Osmanlılı'ya geçmiştir. 2. Mehmet'in döktürülüğü toplara... Şah'i adı verilirdi diyoruz. Osmanlılı'yı en çok uğraştıran beylik Karamanoğulları demiştik. 1. Süleyman döneminde Preveze Deniz Savaşı ile Akdeniz Türk Gölü haline gelmiştir. Kanuni döneminde imzalanan Amasya Antlaşması, İran ile Osmanlılı arasında imzalanan ilk antlaşmadır. Canberk Gazali, Ahmet Paşa, Baba Fünün, Karamanoğulları isyanları 1. Süleyman döneminde yaşanmıştır. Yine 1. Süleyman döneminde Hint deniz seferleri gerçekleştirilmiş fakat başarılı olunmamıştır. 1. Selim döneminde Mercidabık ve Ridaniye savaşları ile Memlüklülere son verilmiş ve halifelik Osmanlılı devletine geçmiştir. Turna Dağı savaşı ile Dulkadiroğulları beyliğine son vererek Anadolu Türk siyasi birliği tamamen Osmanlılı'ya geçmiştir. Bunu sağlayan ise... Birinci Selim'dir arkadaşlar. Şahkulu ayaklanması 2. Bayezid dönemindedir. Osmanlılı Devleti'nin merkeziyetçi yönetim sistemini benimsemiş olması siyasi varlığının uzun sürmesinde etkilidir. Osmanlılı Devleti'nde duraklama dönemi 1579 Sokullu Mehmet Paşa'nın ölümüyle 1699 Karlovçı Antlaşması'na kadar geçen 17. yüzyıl ıslahatlarında Avrupa'nın etkisi yoktur. 17. yüzyılda Osmanlılı Devleti'nde merkezi otoritenin zayıflaması iç isyanların ortaya çıkmasında etkili olmuştur. Duraklama döneminin ıslahatçıları 1. Ahmet, 2. Osmanlı, 4. Murat, Tarhuncu Ahmet, Kuyucu Murat, Köprülü Mehmet ve Köprülü Fazıl Ahmet Paşa'dır. Saray ile Halk arasındaki ilişkiyi düzeltmek için ilk defa saray dışından evlenen padişah Genç Osmanlı yani 2. Osmanlı'dır. Genç Osmanlı Yeniçeri Ocağı'nı kaldırmak isteyen ilk padişahtır ve bunun sonucunda öldürülmüştür arkadaşlar ve Yeniçeri Ocağı'nı kaldıramamıştır. 4. Murat devlet kurumlarında yaşanan bozulmaların nedenini araştırmak amacıyla Koçubey ve Katip Çelebi'ye raporlar... hazırlatmıştır modern anlamda ilk denk bütçe oluşturan devlet adamı Tarhuncu Ahmet Paşa'dır 17. yüzyıl ıslahatlarında sorunların gerçek nedenlerine inilmemiş yüzeysel önlemler alınmış kişilere bağlı gerçekleşmiştir kişilere bağlı gerçekleştiği için uzun soluklu olmamıştır 1699 Karlova Çantlaşması ile gerileme dönemine girilmiştir Ve dönem politikası kaybettiği yerleri geri almak ve var olan toprakları korumak olmuştur. Osmanlılı ilk kez gerileme döneminde Avrupa'nın üstünlüğünü kabul etmiştir. Ve Lale Devleti ile beraber batılılaşma hareketleri başlamıştır. Lale Devleti Padişahın 3. Ahmet Avrupa'da ilk elçilikleri 3. Ahmet döneminde açılmıştır diyoruz. İlk özel Türk matbaası yine bu dönemde Said Efendi ve İbrahim Müteferrika tarafından Lale Devleti'nde. açılmıştır arkadaşlar. Lale devri 1730 yılındaki patrona Halil İnsan ile sona ermiştir. 18. yüzyılda Batı örneği alınarak Mühendisane-i Bahri Hümayun ve Mühendisane-i Berri Hümayun açılmıştır. 3. Selim döneminde yapılan ıslahatlara Nizamülmülk Cedid adı verilir. Biraz önce ilk özel matbaadan bahsetmiştik. Şimdi ilk devlet matbaası olan Matbay Amire. 3. Selim döneminde açılmıştır arkadaşlar karıştırmayalım lütfen ve Osmanlılı Devleti 1792 yaşantlaşması ile artık dağılma dönemine girmiştir. Fransız ihtilali sonucu 1789 yılında yani ortaya çıkan milliyetçilik akımı Osmanlılı'nın çok uluslu yapısını olumsuz etkilemiştir. Çünkü Osmanlılı içerisinde çok fazla ulus var. Millitçilik akımı Fransız ihtilali doğduğu için artık azınlıklar bağımsızlık isteyecek ve ilk isyana Sırplar başlatacak. Fakat ilk bağımsız olan azınlık ise Yunanlılar olacaktır. 19. yüzyılda Osmanlılı Devleti'nde ıslahatlar Osmanlılıcılık fikir akımı doğrultusunda yapılmıştır diyoruz. Osmanlılı Devleti'nde yapılan ıslahatların önünde büyük bir engel taşıyan Yeniçeri 2. Mahmud zamanında kaldırılmıştır. Genç Osmanlı denemişti ama kaldıramamıştı. 2. Mahmud kaldırdı arkadaşlar. 2. Mahmud döneminde yapılan ıslahatlar, batılılaşma yönünde yapılan en köklü yenilikler, özelliği taşımaktır. Yine 2. Mahmud döneminde imzalanan, yani Ay Anlarla imzalanan Semanedi İttifak Belgesi, Padişah'ın yetkilerini kısıtlıyor. 19. yüzyılda milliyetçilik yakımının etkisini engelleyebilmek için azınlıklara bir takım hakların verildiği tanzimat fermanı, ıslahat fermanı ve ilk anayasa olan kanun esası ilan edilmiştir. Kanun esası ile ilk kez hukuk üstünlüğü kabul edilmiştir. Azınlıklara verilen haklar ıslahat fermanı ile genişletilmiştir ve Türk tarihinde halk ilk kez birinci meşrutiyetin ilanı ile yönetime... ortak olmuştur arkadaşlar Türk tarihinin ilk anayasası kanun esasidir Tanzimat döneminde eğitim ve hukuk alanında ikilikler ortaya çıkmıştır diyoruz birinci meşrutiyet döneminde siyasi parti kurulmamış Osmanlılı çok partili hayata ikinci meşrutiyet döneminde geçmiştir Türk demokrasi tarihinin ilk siyasi oluşumu İttihat ve Teraki cemiyetidir Türk tarihinde rejime karşı çıkan ilk isyan 31 Mart olayıdır. Ermeni sorununu 1878 Berlin Antlaşması ile uluslararası statü kazanmıştır. Tanzimat dönemi dediğimiz 1839-1876 yılları arası Osmanlılı Devleti padişahları Sultan Abdülhamit ve Sultan Abdülhamit'dir arkadaşlar. Osmanlılı Devleti Muharrem kararnamesi ile borçlarını ödeyemeyeceğini ilan etmiştir. 1881'de Avrupalı devletler tarafından Kuyucu Umumi İdaresi kurulmuştur. Ömür gecelik doğrultusunda Cezayir, Tunus, Mısır ve Trablusgarp Osmanlılı'nın elinden çıkmıştır. Osmanlılı'nın Kuzey Afrika'da kaybettiği ilk toprak parçası 1830 Cezayir, son toprak parçası Mustafa Kemal'in de katıldığı 1911-12 yıllarında yapılan Trablusgarp diyoruz. Millitçilik yakımı doğrultusunda Yunanistan-Edirne Antlaşması, Sırbistan-Romanya ve Karadağ-Berlin Antlaşması, Bulgaristan 2. Meşrutiyetin ilanı ve Arnavutluk-Balkan Savaşlarından sonra bağımsızlığını kazanmıştır. 19. yüzyılda Osmanlılı ekonomisine Balta Limanı Antlaşması ile büyük darbe indirmiştir. Artık... İngiltere Osmanlılı'nın açık pazarı haline gelmiştir. Yani Osmanlılı Devleti'nin açık pazarı haline geliyor. İngilizlerle yapılan bir antlaşmadır. Hünkar Eskelesi Antlaşması Boğazlar Sorunu'nu ortaya çıkartmıştır. Müzecilik çalışmaları İstimdat döneminde Osmanlı Hamdi Bey tarafından başlatılmıştır. İstimdat dönemi dediğimiz 2. Abdülhamit zamanıdır arkadaşlar. Bunu da unutmayalım. ÖSYM çok fazla soru soruyor bu dönemden. Onu da söyleyelim. 1. Meşrutiyetin ilanında Jön Türk 2. Meşrutiyet'in ilanında İttihat ve Teraki Cemiyetiiyeti etkili olmuştur. Osmanlılı'nın mülteciler sorunundaki politikası 53-56 Osmanlılı-Rus savaşında Avrupalı devletlerin Osmanlılı'nın yanında yer almasında etkili olmuştur. Osmanlılı Devleti'nin ilk resmi gazetesi 2. Mahmud döneminde çıkan takvimi vekaedir. Tercüman-ı Ahval ise ilk özel gazetedir. Bunun yanı sıra Tasvir-i Erkan ve Ceride-i Havadis de yine... Tanzimat döneminde çıkan özel gazetelerdir. Tanzimat fermanıyla askerlik vatan görevi haline gelmiştir. Darül Muallimat, Darül Fünün, Darül Muallimatat, Darül Mavri Tanzimat döneminde açılan eğitim kurumlarıdır. Tanayi Nesa Mektebi, Halkalı Ziraat Mektebi, Bayter Mektebi 2. Abdülhamit döneminde açılmıştır. Osmanlılı'da iç borçlanma 18. yüzyıl. Dış borçlanma 19. yüzyılda gerçekleşmiştir. 1789'a kadar çıkan isyanlarda milliyetçilik akımının etkisi yoktur. Avrupa'ya giden ilk Osmanlılı padişahı Sultan Abdülhamit'dir. Osmanlılı Devleti'nin kültür müddetiyetine bakalım. Osmanlılılar Oğuzların bozok kolunun kayı boyuna mensuptur. Merkeziyetçi yönetim sistemini benimsemiş olması siyasi varlığının uzun sürmesinde etkilidir. Berman, Adaletname, Hatt-ı Hümayun, Kanünname ve Berat, Padişah tarafından fetva ise Şehülistan tarafından yayınlanan belgedir. Bizans valisine tekbur, Eflak-Bodan yöneticilerine voyvoda, Mısır valisine hidiv deniyordu. Osmanlılı devleti teokratik bir devlettir. 16. yüzyılda halife ünvanını taşımaya başlamışlardır. taşıyan ilk kişi ise birinci Selim dir arkadaşlar ikinci Mehmet Padişah'ın mutlak egemenliğini güçlendirmek amacıyla kanunname Ali Osmanlı adında kanunla beraber kardeş kalp özür dilerim kardeş katlini vacip hale yani yasal hale getirmiştir yiyoruz 17. yüzyılda bir şiddet ve rahatsız sisteminde değişiklik yaparak Ekber ve Erşad sistemini uygulamıştır nedir Ekber ve Erşad sistemi biraz önce bahsettiğimiz gibi Padişah öldüğünde Padişah ve oğullarının ortak malı olduğu için ülke diyelim birden fazla kişi var o kişiler Ben yöneteceğim Hayır ben yöneteceğim ben yöneteceğim deyip kendi aralarında bir iç çatışma ortaya çıkartıyor Bu da merkezi otoriteyi bozuyor arkadaşlar Ekber ve Erşad demek Büyük ve olgun demek yani padişah öldüğünde en büyük ve en olgun kişi tahta geçecek sistemi getiriliyor. Böylece taht kavgalarını önlenmeye çalışılıyor bu politikayla arkadaşlar. Osmanlılılar'da devlet işlerinin görüşülüp tartışıldığı yer, bugünkü bakanlar kurulunun işlevlerine benzetilen divanı Hümayun'dur. Orhan Bey kurmuş, 2. Mahmud kaldırmış. Yerine bakanlıklar, nazırlıklar kurmuş. Divan-ı Hümayun'da ilmiye sınıfı din, hukuk, eğitim alanında, tevfiye sınıfı askeri ve idare alanda, kalemiye sınıfı bürokrasi ve mali işlere bakan kesimlerdir. Ulema sınıfının başı Şehülistan'dır. Ulema sınıfı adalet, eğitim, din alanlarının oluşturduğu bir sınıftır. Osmanlılı Devleti'ndeki en büyük idare birimi eyalettir diyoruz. Eyaletlerde en büyük askeri ve mülki görevli beylerbeyi bulunuyor. Kazaları yöneten aynı zamanda kazalarda adalet işlerine bakan kadılar vardır. Tanzimat dönemine kadar kadıların vermiş olduğu kararları gerektiğinde yeniden inceleyememe düzelten kaz askerdir diyoruz. Eyaletlerden alınacak olan verginin peşin olarak hazineye yatırılmasına iltizam. Vergileri toplayan kişiye mültezim adı veriliyor. Eyaletlerde vergi toplattırılıyor. Memlüklülere topladıkları vergiden kendilerine pay alıyorlar arkadaşlar. Buna da biz iltizam sistemi diyoruz. Osmanlılı Devleti'nin toplum yapısının çok şişitli etnik unsurlardan oluşması tek millet olgusunun... gelişmesini engellemiştir Osmanlılı'da köylü zanaatkar tüccarlar yani bunlara yönetilen yani reaya yani halk diyoruz Seyfi ilmiye kalem fiyat kalemi ise yönetenler sınıfı yani yönetilenler sınıfı halk dediğimiz reaya yönetenler dediğimiz Seyfi ilmiye kalemiye sınıfıdır Osmanlılı Devleti'nde halka mesleki eğitim veren kuruluş loncalardır. Esnafı denetleme yetkisi muhtesip adı verilen kişilere aittir. Hukuk düzeni ikili bir karaktere sahiptir. Şer'i ve örfü hukuk. Toprak sistemi devlete ait olan miri, şahsa ait olan mülki topraklar bulunmaktadır. Osmanlılı Devleti'nde devlete ait olan toprakların bir kısmının kamu görevlilerine dirlik olarak verilmesinin amacı devlete yapılan hizmetleri. karşılamaktır ticaret yolları üzerinde taşımacılık yapılan kişiler kişilere Mekkarı tayfesi denir ilk düzenli ordu Orhan ve zamanında ya ve müsellem adıyla kurulmuştur diyoruz devşirme sürekli ve düzenli olarak devlet adımı ve asker ihtiyacını karşılamaya dönük bir uygulamadır padişah tahta çıktığında kapı kullarına dağıtılan bahşişe gülüs bahşişi diyoruz Osmanlılı Kara Orhansu Kapıkulu askerleri, eyalet askerleri ve yardımcı kuvvetler olmak üzere 3 ayrılır. Biraz önce demiştik tekrarlayalım 2. Mahmud tarafından Yeniçeri Ocağı kaldırılmış. Bu olaya vakayı hayriye yani hayırlı olay adı verilmiştir. Osmanlılı'da ilk tersane Orhan Bey zamanında Karamülsel'de ilk büyük tersane ise 1. Bey tarafından Gelibolu'da kurulmuştur. Osmanlılı'da donanma komutanına kaptanı Derya Askeri ise Levent adı verilmektedir. Osmanlılı donanması İnebahtı, Çeşme, Navarin ve Sinop'ta yakılmıştır. Osmanlılı Devleti'nde eğitimin temeli medreselerdir. İlk medrese Orhan Bey döneminde İznik'te açılmıştır. İlk müderris ise Davud'u Kayseri'dir. En dürün ise Osmanlılılar'da önceleri Hristiyan çocukların alındığı Daha sonra Müslüman çocukların da alındığı devlet adamı yetiştirilen okuldur. Tanzimat döneminde açılan üniversite niteliğindeki okullar ise Darülfün'ün adı verilmektedir. Osmanlılı Devleti'nde külliye, sebil, cami, tübhane ve medreselerin yer aldığı topluluğu adı külliyedir. Osmanlılı Devleti'nde dini kitapların matbaada basılmasını geciktir. değiştiren en önemli faktör atlatların işsiz kalma korkusudur atlatların işsiz kalınacağı düşünüldüğü için matbaada ilk aşamada dini kitaplar basmak yasaktı 19. yüzyılda Itri ve Aydede Efendi en önemli müzisyenler arasındadır bunun yarısı 19. yüzyıldan itibaren askeri okullara resim dersi konulmuştur yine Osmanlı Hamdi Bey ve Şeker Ahmet Paşa en önemli ressamlar arasındadır Osmanlılı'da minyatür sanatında konular ayrıntılarıyla çizilmiş, manzara ve çiçek resimlerine yer verilmiş, insan figürlerinin büyüklüğü kişilerin mevkileriyle orantılı olarak yer verilmiştir. Diyelim bir minyatür resmi çizildiği zaman padişahla herhangi bir insanın resmi yani figürü aynı boyutta olmuyor. Bir insanın mevkisi makama ne kadar? Büyükse resimde de o kadar büyük yer kaplıyor arkadaşlar. Minyatür sanatında Osmanlılı'da bu çok önemliydi. Osmanlılı Devleti'ndeki en önemli saraylar Dolmabahçe, Beylerbeyi, Yıldız ve Çırağan. Bunlar da batı etkisi görülürken Fatimiler Sultan Mehmet tarafından yapılan Topkapı Sarayı'nda ise batı etkisi yoktur. Hatta Osmanlılı Devleti'ne ev sahipliği yapan yani en uzun süre ev sahipliği yapan saray. Topkapı sarayıdır. Osmanlılı Devleti'nin yükselme döneminde pamuklu dokumalar, günlü dokumalar, şua dokumacılığı, gümüş madeni, bakır madeni, demir madeni, tağıl üretimi gelişmiştir. Kadeh ve müderris atamalarından sorumlu olan Divan-ı Hümayun üyesi az askerdir. Osmanlılı'da padişahın erkek çocuklarına Çelebi, Şehzade ve Efendi diyoruz. Bunların eğitmenine Lale diyoruz arkadaşlar. Osmanlılı'da yine kutu anlayışı ve verasiye sistemi bulunmaktadır. Orhannun en büyük kısmını tımarlı sipahiler oluşturuyor. Ferda Ekber ünvanını Osmanlılı'da sadrazam, padişahın katılmadığı seferlerde kullanıyor diyoruz. Son olarak Osmanlılı ile alakalı. Osmanlılı'da bankacılık 19. yüzyılda gelişmiştir. İlk banka banka dersadettir. Dahn-ı Seman Menderes 2. Mehmet döneminde açılmıştır. En büyük İstanbul'un en yüksek mülki amiri taht kadısıdır. Osmanlılı'da millet sistemi dine göre belimsemiştir. yani belirlenmiştir yani derse size Osmanlılı'da millet sistemi neye göre belirlenmiştir yine göre diyoruz ve 20'ci yüzyılın başlarında Osmanlılı Devleti Trablus Karp Savaşı'nın başlamasında İtalya'nın sömürgeci politikası etkili olmuştur bu savaşı sona erdiren antlaşma bu şah antlaşması bu antlaşma da 12 ada Balkan Savaşı tehdidi nedeniyle geçici bir süre İtalya'ya bırakılmıştır birinci Balkan'da olmayıp ikinci Balkan'da yer alan devlet Romanya'dır birinci Balkan Savaşı'nı sonlandıran antlaşma Londra Antlaşması dır bu antlaşma ile Osmanlılı Devleti'nin Balkanlardaki gemenliğe konu ermiştir birinci Balkan Savaşı sonrasında bağımsızlığın ilan eden Arnavutluk Osmanlılı Devleti'nde Balkan devletleri arasında bağımsızlık kazanan son devlettir diyoruz Osmanlılı tarihinde İttihat ve Teraki dönemini etkinleştiren olay Bağba Ali baskınıdır. 2. Balkan Savaşı'nın sona erdiren antlaşma Büyük Güneş Antlaşması'dır. Balkan Savaşları sonunda Osmanlılı Devleti, Bulgaristan ve İstanbul, Yunanistan ve Atina ve Sırbistan ve İstanbul Antlaşması imzalanmıştır. Osmanlılı Devleti'nde 20. yüzyılda ülke içindeki Müslüman nüfusta olağanüstü bir artış gözlenmiştir. Bunun nedeni kaybedilen topraklardaki Müslüman insanların yaptığı... göçlerdir. Birinci dünya savaşının temel nedeni sömürgeci devletlerin dünya sömürge alanlarını yeniden paylaşma istekleri olmuştur. Osmanlılı Almanya'nın yanında savaşa katılmak istiyor. Bundaki asıl amaç kaybettiği toprakları geri almak, kaybettiği itibarını tekrar kazanmaktır arkadaşlar. Osmanlılı devleti savaşa katılıyor ve savaşın alanı genişliyor Kafkas kanal Çanakkale Irak Suriye Filistin Hicaz Yemen gibi cephelerin açılması ile beraber ne oluyor savaş alanı genişliyor arkadaşlar Osmanlılı Devleti'nin birinci dünya savaşını Almanya'nın yanında katılmasını sırala savunan İttihat ve Terakki yönetimi dir İtilaf devletlerinin Osmanlılı Devleti'ni paylaşmaya dönük gizli antlaşmalar yapmaları yakın Doğu topraklarının ham madde ve pazar alanı olarak görüldüğünün kanıtıdır. Birinci Dünya Savaşı'nda Arapların Osmanlılı Devleti'ne karşı İngilizlerle işbirliği yapmaları Arap milliyetçiliğini yansıttığı gibi Osmanlılı ülkesinde ümmetçi görüşlerin geçerliliğinin de yitirildiğinin bir göstergesidir. Tres-Litovk Antlaşması ile Rusya'nın savaşta çekilmesi sonucu Osmanlılı Devleti, Kars, Ardahan ve Batum'u Rusya'dan... geri almıştır Mondros müteahkeresinin imzalanmasında çoğunluğu Türk olan bölgeler Osmanlılı Devleti egemenliğinde kalacak şeklinde Wilson etkisiyle çok etkili olmuştur Osmanlılı Devleti Mondros antlaşması ile beraber fiilen sona ermiştir egemen ve bağımsız devlet olma nedeni yitirmiştir Mondros müteahkeresinin askeri hükümleri Osmanlılı savunma gücünü sınırlandırmaya, siyasi hükümleri Osmanlılı egemenliğini kısıtlamaya, ekonomik hükümleri ise Osmanlılı ülkesini ömür geliştirmeye yöneliktir. Mondros Ateşkes Antlaşması'ndan sonra Anadolu'nun yer yer işgali direniş cemiyetleri kurulmasına yol açmıştır. Osmanlılı hükümetinin Türkin can ve mal güvenliğini sağlayamaması, Anadolu halkının yönetime güvenini tarsmıştır diyoruz. 1. Dünya Savaşı'ndan sonra Avusturya, Macaristan ve Osmanlılı gibi büyük imparatorluklar çökmüş, yerine yeni devletler kurulmuştur. Türkin çoğunlukta oldukları topraklar üzerinde bir bağımsız Türk devleti kurulabileceği sözüne rağmen, itilaf devletlerinin Anadolu'yu yer yer işgal etmeleri tutarsız olduklarının bir kanıtıdır. Paris konferansı savaş galiplerinin yenilen devletlere kabul ettirecekleri koşulları belirlemek amacıyla toplanmıştır. İzmir'in Yunanistan'a verilmesine... Paris Barış Konferansı'nda karar verilmiştir ve itilaf devletleri arasındaki ilk görüş ayrılığı yine Paris Barış Konferansı'nda gerçekleşmiştir. Bunun nedeniyle İzmir'in işgali sonucunda ulusal bilinç uyanmış, Kuvayi Milli oluşturulmuş, Balıkesir ve Alaşehir Kongreleri düzenlenmiş ve Batı cephesi kurulmuştur. Rum azınlık cemiyetlerine karşı Batı'da İzmir Müdafaa Cemiyetiiyeti, İzmir Redli İlk Cemiyetiiyeti, Trakya Paşa Müdafaa Hukuk Cemiyetiiyeti, Herdeniz'de Trabzon Müdafaa Hukuk Cemiyetiiyeti kurulmuştur. Eyyubilere karşı ise doğuda Çark Vilayetleri Müdafaa Hukuk Cemiyetiiyeti, güneyde ise Hukukova'da Kilikyalılar Cemiyetiiyeti kurulmuştur. Mondros İteşkisantlaşması'nı Osmanlılı Devleti adına Rovforbay imzalamıştır. Hınçak ve Taşnak gibi cemiyetler Eyyubiler tarafından kurulan. zararlı cemiyetlerdir. Mavri Murat, Eniak Eterya, Kordos, Pontus Rum, Muhacirin Komisyonu, Yunan Kızılıçı, Rumlar tarafından kurulan zararlı cemiyetlerdir. Yararlı cemiyetlerin kurulmasında Mustafa Kemal'in bir etkisi yoktur. Mustafa Kemal Paşa, Trablusgar Savaşı'nda Derne ve Tobruk'ta sömürgeciliğe karşı mücadele etmiştir. Burada bir takıma at kullanarak Trablusgar Savaşı'nda Tuzkarp Savaşı'nda yer almıştır diyoruz. Birinci Dünya Savaşı'nda Çanakkale, Kafkas, Suriye, Filistin cephelerinde mücadele etmiştir. Osmanlılı Devleti tarafından Kafkas ve Kanal cepheleri açılmıştır. Bu cepheleri biz taarruz cephesi diyoruz. Osmanlılı Devleti ama Birinci Dünya Savaşı'nda sadece Çanakkale Savaşı'nda yani Çanakkale cephesinde başarılı olmuştur. Sevr Antlaşması Osmanlılı Devleti'nde saltanat şurası tarafından... onaylanmıştır. Kuvayi milli, milliye tabirini ilk kez kullanan milli kongre cemiyetidir. Amire Bristol raporu ise Türk halkının haklılığını dünya kamuoyuna duyuran ilk uluslararası belgedir. Çerkez etimin olduğu, çerkez etime bağlı olan birlikleri ise Kuvayi Derya ismi verilmektedir. Gelelim milli mücadele dönemine arkadaşlar. Türk devriminin hazırlık aşaması olarak nitelendirilen kongreler dönemi belli bir amaç etrafında örgütlenmenin sürecini ifade eder. Mustafa Kemal 9. Orhan müfettişi olarak Karadeniz bölgesindeki asayişi sağlanmak için görevlendirilmiştir. Milli mücadele hazırlık döneminin ilk genelgesi olan Havza bildirgesinin temel amacı halkta başlayan ulusal bilinci işgallere karşı tepkiye dönüştürmektedir. Mustafa Kemal'in Havza Genelgesi'nin yetki sahası dışındaki yerlere göndermesi yetkilerini aşması olarak değerlendirmiştir. Bu Mustafa Kemal'i İstanbul'a geri çağırmalarına neden olmuştur. Amasya Genelgesi'nin önemi ise Kurtuluş Savaşı'nın amacını, gerekçesini ve yöntemini belirlemektir. Savaşın temel gerekçesi vatanın bütünlüğünün ve milletin bağımsızlığının tehlikede oluşudur. Temel amacı milli bağımsızlık. Yöntemi ise milli irade ve milli güçtür. Amasya Genelgesi'nde yer alan ulusun geleceğini yine ulusun azim ve kararı kurtaracaktır hükmü. Yönetim şeklinin değişeceğini ulusal egemenliğe dayalı bir devletin kurulacağının göstergesidir. Mustafa Kemal Amasya Genelgesi sonrasında resmi görevinden ayrılmıştır. ve Erzurum Kongresinin bölgesel toplanıldığı halde ulusal kararlar alınmasında Mustafa Kemal'in düşüncelerinin kongreye hakim olması önemli bir yer tutar. Kurtuluş Savaşı örgütlenme döneminde Amasya Genelgesi kararlarını uygulamakta ordunun ileri gelenleri, Erzurum ve Sivas Kongreleri kararlarını uygulamakta temsil kurulu görevlendirmiştir. İstanbul Anadolu'ya hakim değil. Tabi olmak mecburiyetindedir anlayışı asıl gücün Anadolu hareketi olduğunu gösterir. Amasya görüşmesi temsil heyetiyle İstanbul hükümetinin yakınlaştığının bir kanıtıdır. Mustafa Kemal ulusal güçleri birleştirmek amacıyla yeni bir meclisin kurulmasına ağırlık vermiştir. Son Osmanlılı Mevusan Meclisi'nin dağıtılması, Türk Büyük Millet Meclisi'nin açılmasına Ortam sağlamıştır. 1. Türk Büyük Millet Meclisi'nin temel amacı bağımsızlık mücadelesini başarıyla sonuçlandırmaktır. Osmanlılı Mevzusan Meclisi ile Türk Büyük Millet Meclisi arasındaki temel fark Mevzusan Meclisi Padişah iradesini reddetmezken Türk Büyük Millet Meclisi iktidarın kendisinde olduğunu ifade ederek ihtilalci yönünü ortaya çıkartır. 1. Türk Büyük Millet Meclisi Yani 1.TBMM döneminde meclis hükümet sistemi Cumhuriyetin ilanından sonra kabine sistemine dönüşmüştür. Yasama yürütme yetkileri Türk Büyük Millet Meclisi'nin sahip olması Anadolu'da artık iktidarın padişahta değil mecliste olduğunu gösterir. Ahmet Anzavur, Kuvayi İnzibatiye, Milli Aşireti, Hukuk Mustafa, Saraçoğlu, Koşkiri, Delibaş Mehmet, milli mücadeleye karşı isyanlardır. 1. Türk Büyük Millet Meclisi üyeleri arasında temel görüş birliği, bağımsızlığın sağlanması noktasında temel görüş ayrılığı ise saltanat ve hilafet makamlarının geleceği konusunda yoğunlaşır. Meclisin ilk olarak bütçe komisyonu oluşturması, ekonomik alanın savaş koşullarında çok önemli olduğunun göstergesidir. Meclisin hıyaneti vataniye kanunu hazırlaması, yasama yetkisini, istiklal mahkemeleri kurması, yargı yetkisi, hükümet oluşturması, yürütme yetkisini kullandığının kanıtıdır. Meclisin açılması, ulusal devletin kurulduğunun ve mevcut Osmanlılı yönetiminin belirgin biçimde yok sayıldığının kanıtıdır. İlk Türk Büyük Millet Meclisi'nde güçler birliği sistemi benimsenmiş ve tüm yetkiler... kendisinde toplanmıştır. Meclise karşı çıkan ayaklanmaların İstanbul hükümetince desteklenmesi, ulusal egemenlik amacını, itilaf devletlerince desteklenmesi ise ulusal bağımsızlık amacını engellemeye yöneliktir. Kuvayi Milli Birlikleri'nin isyan etmeleri, düzenli ordunun kurulmasına yönelik tepkiden kaynaklanmıştır. Hayaleti Vataniye Kanunu ile meclis otoritesini sürdürmek, Otoriteye karşı gelenleri cezalandırmak ve ayaklanmaları önlemek hedeflenmiştir. Sivas Kongresi'nden sonra halkı bilinçlendirmek için İrade-i Milli gazetesi çıkartılmıştır. Mande ve Himmai ilk kez Erzurum Kongresi'nde kesin olarak ilk kez Sivas Kongresi'nde reddedilmiştir. Temsil heyeti Ankara'ya geldikten sonra milli mücadelenin yarı resmi yayın organı olan Cemiyeti Milli Gazetesi'ni çıkarmıştır. Kapitülasyonlar, azınlıklar ve dış borçlarla ilgili Amasya Genelgesi'nde bir hüküm yoktur. Milli sınırlardan ilk kez Erzurum Kongresi'nde bahsedilmiştir. Milli egemenlikten ilk kez Amasya Genelgesi'nde bahsedilmiştir. Misak-ı Milli oluşmasında Erzurum Kongresi kararları, Sivas Kongresi kararları, Amasya Görüşmesi kararları, Son Osmanlılı Mevsam Meclisi'nin çalışmaları, etkili olmuştur. Temsiliyeti yürütme yetkisini ilk kez Sivas Kongresinde Ali Fuat Ceveso'yu Batı cephesine atayarak kullanmıştır. 1. Türk Büyük Millet Meclisi ihtilalci, halkçı ve kurucu meclis gibi özelliklere sahiptir. Alemdar, Aydede, Zafer, Ümit, Ferda, Erşad, Selim, Peyami Sabah ve Türkçe İstanbul milli mücadele karşıtı yayınlarda bulunmuştur Türk Büyük Millet Meclisi ianeti vataniye kanunu çıkartarak istiklal mahkemeleri kurarak Anadolu'da otoriteyi arttırmıştır Kurtuluş Savaşı'nda Türk orduları Doğu'da Ermeni Güneyde Fransız Batı'da ise Yunan güçlerine karşı mücadele etmiştir ite bmm hükümetinin ilk başarısı Doğu cephesinde yapılan Gümrü Antlaşması'dır. Yeni kurulan düzenli orduların ilk askeri başarısı olan 1. İnönü Savaşı'nın sonucunda Londra Konferansı toplanmıştır. Londra Konferansı, İtilaf Devletleri'nin Türk Büyük Millet Meclisi'ni toplu olarak tanıdığı ilk yerdir. Bunu da unutmayalım. Kurtuluş Savaşı'nda Güney cephesinde Fransızlara karşı ilk silahlı direniş, Hatay 4 yolda başlamıştır. Güneyde Fransızlara karşı kazanılan başarı ve batıda Yunanlılara karşı kazanılan Sakarya zaferinden ardından Fransızlarla Ankara Antlaşması imzalanmıştır ve Türk Büyük Millet Meclisi'ni tanıyan ilk itilaf devleti Fransa olmuştur. 1921 Ankara Antlaşması ile Mira Milli güney sınırı Hatay'ın dışından çizilmiştir. Kurtuluş Savaşı'nda İtalyanlar ile cephe savaşı yaşanmamış, batıda Yunanlılara karşı kazanılan zaferlerin ardından İtalyanlar işgal ettikleri bölgeden çekilmiştir. Türk Büyük Millet Meclisi'ni tanıyan ilk büyük Avrupa Devleti Sovyet Rusya'dır. Tekrar edelim tanıyan ilk devlet Ermenistan, ilk İtilaf Devleti Fransa, tanıyan ilk büyük Avrupa Devleti Sovyet Rusya, ilk İslam Devleti Afganistan'dır. Karıştırmayın. Yeni kurulan düzenli ordunun ilk başarısı olan 1. Yunanistan Savaşı'nın sonunda Londra Konferansı toplanmıştır dedik. Londra konferansında savaş yanlısı olduğu yönündeki propagandayı çürütmek ve misakin milliyi tüm dünyaya duyurmak amacıyla Türk Büyük Millet Meclisi oraya katılmıştır. Türk Büyük Millet Meclisi adına katılan Bekir Said Bey'dir. Bunu da belirtelim. Eskişehir-Kütahya savaşlarında Türk ordularının yenilgisi ülkede büyük bir paniğe yol açmıştır. Ve bunun üzerine Mustafa Kemal'e başkomutanlık yetkisi... Ve bundan sonra tekalifi milli emirleri yani bu bir nevi de seferberlik emirleri Mustafa Kemal tarafından çıkarılmıştır. Şunu unutmayalım arkadaşlar tekalifi milli emirleri 1. Türk Büyük Millet Meclisi tarafından çıkartılan bir kanun değildir. Mustafa Kemal tarafından çıkartılmıştır. Bu uygulamaya karşı çıkacak zorluklara karşı ise istiklal mahkemeleri kurulmuştur. Türk'nin doğu sınırının kesinleşmesini sağlayan antlaşma Kars Antlaşmasıdır diyoruz. Sakarya Savaşı Türk ordusunun son savunma savaşıdır. Mustafa Kemal'in ordular ilk hedefiniz Akdeniz'dir. İleri emriyle büyük taarruzda Batı Anadolu düşman işgalinden temizlenmiştir. Doğu cephesinde Gümrüğe Antlaşması, Güney cephesinde Ankara Antlaşması. Batı cephesinde Mudanya Antlaşması ile Kurtuluş Savaşı kapanmıştır. Mudanya Antlaşması'nda ise Türk Büyük Millet Meclisi'nin Ahmet İnönü'nü temsil etmiştir. Doğu Trakya, İstanbul ve Boğazlar savaşsız olarak kurtarılan yerlerdir. Saltanatın kaldırılmasını çabuklaştıran gelişme itilaf devletlerinin Lozan Barış Görüşmelerine Osmanlılı Hükümetini davet etmesidir. Osmanlılı Hükümetini davet edince... Saltanat 1 Kasım 1922'de kaldırılmıştır ve Osmanlılı Devleti artık resmen sona ermiştir. Layıklık önünde layık devlet olma yolunda atılan ilk adım da saltanatın kaldırılmasıdır. Saltanatla birlikte halifelik neden kaldırılmadı? Çünkü kamuoyu buna öyle bir değişikliğe aynı anda hazır değildi. Bu nedenle ikisi kaldırılmadı. Lozan Barış görüşmelerinde Türk ile Fransa arasında borçlar, Türk-Suriye sınırı, kapitülasyonlar ve yabancı okullar gibi konular karşı karşıya gelmiştir Türk-Fransa arasında. Yunanistan ile Türk arasında Ege Adaları'nın durumu, Batı Trakya Türkinin sorunu, patrikhaneler, savaş tazminatı ve nüfus mübadelesi gibi konular geçmiştir. Lozan Barış görüşmelerinde Yalnızca boğazları ilgilendiren konularda katılan devletler Bulgaristan ve Sovyet Rusya'dır. Çözümü sonraya bırakılan konu Türk-Irak konusudur. Genellikle Irak sorunu ya da Musul sorunu olarak görebilirsiniz şıklarda. İkisi de aynı şey arkadaşlar. Kafanızda Musul sorunu diye kaldığında şıklarda Irak sorunu gördüğünüzde aynısı olduğunu bilin lütfen. Lozan Barış görüşmelerinde Türk'yi kapitülasyonlar ve Ermeni yurdu konularında hiçbir şekilde ödün vermemiştir. Lozan Barış Antlaşması dış barışın esaslarının belirlenmesi yine Türk devletlerinin tanınması gibi önemli sonuçlar doğuran bir antlaşmadır. Ve Lozan Barış Antlaşması 2. Türk Büyük Millet Meclisi döneminde onaylanmıştır. Cumhuriyet dönemi ve Atatürk İlke İnkılapları yavaş yavaş sonuna geliyoruz arkadaşlar. tek videoda yapmamızın sebebi birden fazla video ile uğraşmayın diye biz tek videoda yaptık zaten Kaçıncı dakikada başladıkları altında yazacak açıklama kısmında oradan bakıp istediğiniz konu istediğiniz zaman açıp da dinleyebilirsiniz arkadaşlar. Cumhuriyet dönemi iç gelişmeleri ve Atatürk ilke inkılaplarına bakalım. Türk devleti saltanatın cumhuriyete, ümmetten ulusa, kulluktan vatandaşlığa, gelenekten modernizme geçişin öyküsüdür. Saltanatın kaldırılması cumhuriyetin ilanını kolaylaştıran siyasi bir devrimdir. Meclis başkanlığı ile hükümet başkanlığının birbirinden ayrılması Cumhuriyet'in ilanı ile sağlanmıştır. Leyit devlet düzeninin önündeki en büyük engelin aşılması halifeliğin kaldırılması ile sağlanmıştır. 3 Mart 1924'de kaldırılmıştır. Yine Türk devletinin ilk partisi halk fırkası ile ilk muhalefet partisi Terakki Perver Cumhuriyet Fırkası'dır. Kazım Kara önderliğinde kurulan. Teraki Cumhuriyet Fırkası Cumhuriyet döneminin ilk muhalefet partisidir. Türk Cumhuriyeti'nde çok partili hayat denemelerinin başarısızlığa uğramasında Cumhuriyetçilik ve layıklık ilçesine aykırı gelişmelerin yaşanması etkili olmuştur. Teraki Cumhuriyet Fırkası Şeyh Said İnsanı sonucunda kapatılmıştır. Şeyh Said İnsanı Mosul'un elden çıkmasında etkili rol oynamıştır. ordunun siyaset yapmasını engellemek amacıyla Erkan'a Harbiye vekaleti kaldırılmış, Milli Savunma Başkanlığı ve Genelkurmay Başkanlığı kurulmuştur. Dinin farklı kesimlerce siyasete alet edilmesini önlemek için Şer'iye ve Efka vekaleti kaldırılmıştır. Eğitimin layık, çağdaş ve ulusal nitelikte olması için Tevhid-i Tedrisat yasası kabul edilmiştir. Türkçe'yi yabancı dillerin baskısından kurtarmak Türk dilinin zenginliklerini ortaya çıkartmak için Türk dil kurumu Türkin dünya uygarlığına yönelik katkılarını ortaya çıkartmak için Türk tarih kurumu kurulmuştur arfi kılavu ile bilim ve teknolojideki ilerlemeler kadar kültür alışverişini hızlandıran önemli bir etkendir diyoruz Patrikhane azınlıkların din işleri dışında diğer görevleri Medeni kanun ile ona ermiştir. Medeni kanun ile kadın erkek eşitliği büyük ölçüde sağlanmıştır. Kadınlara 1930 yılında belediye 33'te muhtarlık 34'te vekillik hakkı tanınmıştır. Soyadı kanunu resmi işleri kolaylaştırma amacına yöneliktir. Tekke zavi ve türbelerin kapatılmasıyla, kıyafette değişiklik, Soyadı Kanunu'nun kabulü, takvim, ağırlık ve uzunluk ölçülerinin değiştirilmesi, haftanın bir gününün resmi tatil yapılması, Türk'de toplumsal yaşayışın düzenlenmesi amacına yöneliktir. İzmir İktisat Kongresi'ni benimsenen liberal kararlar Cumhuriyet döneminde amacına ulaşılmamış. Bu yüzden planlı ekonomik kalkınma modeli benimsenerek devletçi bir politika izlenmiştir. Üretimde kalitenin artmasıyla ilgili yasaların çıkarılması, ithal mallara yönelik gümrük vergilerinin yükseltilmesi, yerli ekonominin ülke içindeki payını artırmaya yöneliktir. 1. 5 yıllık kalkınma planı 33-37 yılları arasını kapsar, 2. 5 yıllık kalkınma planı ise 2. Dünya Savaşı'nın çıkmasıyla beraber uygulanamamıştır. İlkelere bakalım Cumhuriyet ilkesinin temel amacı ülkede demokrasinin... ve ulusal egemenliğin uygulanmasını sağlanmaktır. Millitçilikte ise birlik ve beraberliği sağlamak, ülke bütünlüğünü korumak ve ülke bütünlüğünü sürdürmektir. Halkçılıkta barış ve eşitlik sağlamak, sınıf kavgalarını önlemektir. Lehiklikte ise toplumun ilerlemesi ve gelişmesi için çağ dışı engellerin ve kuralların kaldırılması, yerine akılcı ve bilimsel kuralların kurulmasını sağlamaktır. Devletçilikte ise devlet ve vatandaş ilişkisini güçlendirmek, termaya gereksinimini karşılamak ve buna bağlı olarak ekonomiyi kalkındırmak, sanayiyi gerçekleştirmek devletçilik ilkesinin temel amacıdır. Son olarak inkılapçılık ise modernleşmek ve çağdaş uygarlık düzeyinin üstüne çıkmak için en etkili, en yaygın ve en hızlı reformları gerçekleştirmektir. Misalki İktisadi İzmir Kongresinde İzmir İktisat Kongresi'nde kabul edilmiştir. Menemen olayı 1930 yılı Türk Cumhuriyeti'nin çok partili hayatı geçişinin belli bir süre ertelenmesinde etkili olmuştur diyoruz. 1921 Anayasası'nda ilk değişiklik Cumhuriyet'in ilanıyla gerçekleşmiştir. Atatürk ilkeleri 1937 yılında anayasaya dahil olmuştur. Harpin Club'ından sonra okuryazarı oranını arttırmak için 1928'de 1848'de millet mektepleri açılmıştır 1926'da Medeni Kanun kabul edilince mecelle kaldırılmıştır ve dene kanun Bu arada İsviçre'den alınmıştır bunu da belirtelim Türk'nin özel bankası işbankasıdır dedik 1927 yılında teşvik-i sanayi kanunu çıkarılmış özel girişimleri desteklemek amacıyla Atatürk döneminde sanayi ve meadin emlak-eytam Süleyman Denizbank'ta halkbank gibi bankalar kurulmuştur çok çok önemli Ziraat Bankası 1888 yılında kurulmuştur. Atatürk döneminde kurulmamıştır. Atatürk dönemi 23-38 yılları arasını kapsamaktadır. Karıştırmayın. Cumhuriyet döneminde Fransa ile Suriye sınırı, Osmanlılı borçları, yabancı okullar, Bozkırtlotus, Adana-Mersin demiryolları problem olmuştur. Patrikhane ve nüfus mübadelesi Yunanlılarla yaşadığımız sorunlardandır. Türk... 1932 yılında milletler cemiyetine üye olmuştur. Möntre Boğazlar Sözleşmesi ile Türk'nin boğazlar üzerindeki egemenliği kesinleşmiştir. 1933'ten sonra Almanya ile İtalya'nın güçlenmesi, Balkan devletleri arasında birleşme eylemini ortaya çıkarmıştır. Türk, Yunanistan, Yugoslavia ve Romanya arasında 1934'te Balkan Antantı imzalanmıştır. 1936'da ise yine İtalya'nın... Yayılmacı politikası nedeniyle Türk, Yunanistan, Yugoslavia ve İngiltere arasında Akdeniz Paktı oluşturulmuştur. 37 yılında ise İtalya'nın Akdeniz ve Orta Doğu'ya Yunanik saldırgan tutumu nedeniyle Türk, İran, Irak ve Afganistan arasında Sadabat Paktı imzalanmıştır. Cumhuriyet dönemi dış politikasında sorun olan Hatay meselesi Atatürk'ün sağlığında çözülemeyen bir konudur. Atatürk'ün vefatının bir yıl sonrasında Hatay, Anavat'ına katılmıştır. 12 adanın silahlandırılması Atatürk döneminde İtalya'ya sorun teşkil etmiştir. Atatürk döneminde bir yan Kellogg Paktı, Litvinov Paktı, Milletler Cumhuriyeti, Balkan Antantı, Akdeniz Paktı, Nyon Konferansı ve Sağdabat Paktı'na katılmıştır Türk'ye. Atatürk'ün şahsi meselem olarak nitelendirdiği sorun 40 yıllık Türk yurdu düşman elinde olamaz dediği sorun Hatay sorunudur. Bulgaristan Ege denizine inme ve Dobruca'yı Romanya'dan geri alma politikası izlediği için Balkan antantına katılmamıştır. Suriye ise Türk ve Irak ile yaşadığı sınır problemleri nedeniyle Sadabat paktına katılmamıştır. Musul, Yüfüs mübadelesi, Patrikhane, Hatay... Bozkurt-Lotus olayları milletler cemiyetine taşınmıştır. Ve son konumuz kısa olarak çağdaş Türk ve dünya tarihinden de bahsedip videoyu bitirelim. Almanya'da 1930'lu yıllarda iktidara gelip Alman ırkının üstünlüğünü savunan ve 2. Dünya Savaşı'nın çıkmasında etkisi büyük olan devlet adamı Hitler'dir. Almanya'da 1930'lu yıllarda Hitler tarafından kurulan Partisi Nazi Partisisi'dir. Alpertunga Einstein tarafından 1905'te geliştirilen teori, izafiyet teorisidir. İki savaş arası dönemde ortaya çıkan ve en önemli temsilcisi Salvador Halil olan sanat, akımı, sürealizmdir. 1922'den 2. Dünya Savaşı sonrasına kadar İtalya'yı yöneten lider Mussolini'dir. 2. Dünya Savaşı sırasında Türk'de kırtsal kesimde kurulan eğitim kurullarının genel adı Köy Enstitüsü'dür. Ahmet İnönü döneminde kurulmuştur. Yunan Menderes döneminde ise kapatılmıştır bunu da belirtelim. Almanya'nın Fransa işgalinden sonra Almanya'ya karşı yapılan mücadelede liderlik yapan kişi de Geyl'dir. Ulusal, etnik, ırksal ve dini bir grubu. kısmen ya da tamamen ortadan kaldırmak amacıyla insan hakları ihlali yapılmasına soykırım denir. Çekoslovakya topraklarının parçalandığı konferans münihtir. İlk atom bombasının kullanıldığı şehir Hiroshima'dır. Çekoslovakya'dan Almanya'ya verilen toprak Sütettir. Müttefik kuvvetlerin Alman işgalinden kurtarmak amacıyla Fransa'ya yaptıkları deniz çıkartması Normandiya çıkartmasıdır. Uluslararası para fonununun kısa adı IMF'tir. 2. Dünya Savaşı sırasında Türk Cumhurbaşkanı Ahmet İnönü, Başbakanlar Refik Said ve Şükrü Saraçoğlu'dur. 2. Dünya Savaşı sırasında İngiltere, Fransa ve ABD'nin başını çektiği grup müttefiktir. 2. Dünya Savaşı sırasında Japon İmparatoru Hirohito'dur. Amerika'nın 2. Dünya Savaşı'na girmesine neden olan olay Pearl Harbor'dur. İlk bilgisayarın adı Eniak'tır. 2. Dünya Savaşı sonrasında oluşan yeni dengeler sonucu Dünyada 1947 ve 60 yıllarını kapsayan dönem Soğuk Savaş dönemidir. Bu tabiri kullanan ilk kişi Berman Baruch'tur. İngiltere tarafından 1917'de Filistinli bir Yahudi devletinin kurulmasına destek vermek amacıyla yayınlanan deklarasyon Balfour deklarasyonudur. Demokrat Partisi'nin kurucularından olup 1950-1960 yılları arasında Türk'de başbakanlık yapmış ve 27 Mayıs darbesi sonucu idam edilmiş kişi Yunan Menderes'tir. 1963'de Berlin Film Festivali'nde birinci olan Türk film Susuz Yıldırım. 1961 yılında meclisin yanında mecliste beraber görev yapan yasama organı Cumhuriyet Semanatosu'dur. Kara sularının denizaltındaki doğa uzantısına kıta sahanına diyoruz. Yunanistan'da çok fazla sorun yaşadık. Yumuşama döneminin mimarilerinden sayılan ABD Başkanı Kennedy'dir. Vietnam Savaşı'nı protesto eden ABD'li dünya şampiyonu boksör Muharrem Ali'dir. 1960'lı yıllarda heavy metal müzik türünün en önemli temsilcisi Rolling Stones'dur. Afganistan'da Taliban yönetimine muhalif olarak kurulan birlik Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nin kurucusu ve ilk Cumhurbaşkanı Rauf Denktaş'tır. Bosna Savaşı'nın sona erdiren antlaşma Dayton Antlaşması'dır. Sovyet Rusya'nın dağılması sonucu Alma Atı Deklarasyonu ile kurulan siyasi ve ekonomik birliğin adı BDT, Bağımsız Devletler Topluluğu'dur. Türk'de daha çok gün olur asra bedel. Selim Boylum Al yazmadım. Cemiyetiile gibi eserleriyle tanınan dünyaca ünlü kırgız yazar Cengiz Aytmatov'dur. Evet arkadaşlar sizler için hazırlamış olduğumuz tek videoda KPSS tarih genel tekrar videosunun sonuna geldik. Videonun altında her ünitenin kaçıncı dakikada başladığını mutlaka yazacağız. O nedenle sizde çok rahat hangi üniteyi dinlemek istiyorsanız onu rahatça dinleyebileceksiniz. Bu videomuzda çok fazla emek verdik arkadaşlar. O nedenle videoyu beğenip videonun altına yorumlarınızı bekliyoruz. Eğer kanala abone değilseniz de lütfen kanalımıza abone olmayı unutmayın. Bir sonraki videoda görüşmek üzere. Halkalı.

Videoya başlamadan önce kanalımıza abone olup videoyu beğenmeyi unutmayınız. İslamiyet öncesi Türk devletleri ile başlıyoruz. Türkin dünyanın çeşitli yerlerine yayılmıştır.

Bu yüzden Türk tarihini bir bütün olarak incelemek zordur. Bilinen ilk büyük Türk devleti Asya Hun devletidir. Türk tabiat koşullarına bağlı olarak göçebe bir hayat tarzı benimsemişlerdir. Zaten bu nedenden dolayı bir bütün olarak incelemek zordur diyoruz. Çadırlarda yaşamışlar, yaylak ve kışlak hayatı sürdürmüşler.

Bu nedenle tarım değil daha fazla hayvancılık yapmışlar arkadaşlar. Çin'e karşı üstünlük sağlayan ilk devlet. Asya Hunlarıdır.

Türkle Çin ilişkilerinin sürekli savaş halinde olmasının en önemli sebebi İpek yoluna hakim olma düşüncesidir. Türkde ilk devlet ve ordu teşkilatlanması Asya Hun devletinde görülür. Metehan döneminde Türk ordularını onun sisteme göre düzenlemiştir.

Bunu da bilelim arkadaşlar. Bunların Avrupa'ya yönelmeleri Avrupa toplum yapısında önemli değişikliklere yol açan kavimler göçüne neden olmuştur. Türk adıyla kurulan ilk Türk devleti Göktürklerdir. Yerleşik hayata geçen ilk Türk devleti Uygurlardır.

Türk boyları içerisinde en aktif ve en belirleyici boy Sakalardır. İlk Türk topluluğu Akşitler, bir diğer adıyla Sakalardır. Müslümanlığı benimseyen ilk Türk topluluğu Artuklular, Türk devleti itil bulgarlarıdır.

Köklerine dikkat edin. Biri topluluk, biri devlet arkadaşlar. Museviliği benimseyen ilk Türk topluluğu Hazarlardır. İstanbul'u kuşatan ilk Türk topluluğu ise Avarlar'dır. Türkde ülke hanedanın ortak malıdır.

Bu durum Türk devletlerinin siyasi yaşam sürelerinin kısa olmasına, çok sayıda devletin kurulmasına ve iç isyanların çıkmasına yol açmıştır. Bu İslamiyet öncesinde de böyle Anadolu Selçuklu, Büyük Selçuklu, Osmanlılı hemen hemen tüm Türk devletlerinde ülke hanedanın ortak malıdır prensibi vardır arkadaşlar. Devlet yönetiminde hükümdarlık yetkisinin Tanayi tarafından verildiğine inanmışlar. Bu inanışa Kut sözü ile ifade etmişler. Kurultay meclisinin varlığı askeri...

Demokratik idari tarzının benimsendiğine bir kanıttır. Kurultayda alınan kararların Kara'ın onayına bağlı olması kurultayın danışma organı olduğuna kanıttır. Burada Kara'ın onayı alınıyor. Bu nedenle Kara kurultay üyelerine danışmış oluyor aslında.

Bu nedenle danışma organı. Yani kurultay meclisinin üyeleri bir karar alamıyor doğrudan. Burada Kara...

onaylaması gerekiyor. Bu nedenle kurultayda bir karar değil bir danışma organı oluyor. Ulusçu devlet anlayışının varlığı o ulusun milli benliğini koruması kendi diline ve yazısına sahip olmasıyla ilgilidir. Türkle geniş topraklara sahip aristokrasinin görülmeyişinin nedeni ekonominin tarımdan çok hayvancılığa bağlı olması ve toprak mülkiyetinin Devlete ait olmasıdır. Ne demiştik?

Göçebe hayatı olduğu için tarım yapılmıyor. Bu nedenle hayvancılık daha ön planda. Genel olarak yarı göçebe yaşam biçimini benimseyen Türk topluluklarında kalıcı mimari eserlere ve şehir kültürüne rastlanmaz. Tarımla aynı.

İnsan sürekli yaşamayacağı bir yere mimari eser bulundurmaz arkadaşlar. Bu nedenle bir şehir kültürü de görülmez diyoruz. Uygurlar döneminde yerleşik hayata geçilmiş.

Yerleşik hayatı geçirince de kalıcı eserler verilmeye başlanmış. Tapınaklar, saraylar, evler, sulama kanalları yapılmıştır. Türkdeki yaygın inanış gök tanrı inanışıdır.

Bunun yanı sıra manihezim, budizm, musevilik, hristiyanlık ve islamiyet de Türkin inandığı diğer dinlerdir. Eski Türkde yazılı hukuk kuralları yoktu. Gelenek ve göreneklere bağlı olarak oluşan yazısız kurallar vardı.

Bu yazısız kurallar. kurallara töre adı verilirdi. Türkin kullandığı alfabeler Göktürk, Uygur, Sokt, Manei, Brahmi, Çin, Tibet, Kiril, Arap ve Latin alfabeleri Türkin kullandığı bu alfabeler dir çok önemli destanlar yani hem birebir destanı sorabilir hem destanın konusunu verip hangi destan olduğunu sorabilir hem de beş tane destan beş tane devletleri peşleştirme sorabilir arkadaşlar bunları ne uzkan yok Türkin Ergenekon bozkurt süreçlerin özür dilerim Uygurların türeyş ve göç kırgızların manas iskitlerin Alper Tungalı şu destanı çok çok önemlidir Türk dilinin tarihinin en eski yazılı örnekleri Kutluk Devleti'ne yani 2. Gök Türk Devleti'ne ait Orhan Abideleri'dir.

Türke ait ilk takvim 12 hayvanlı Türk takvimidir. Bu da astronomi ile ilgilendiklerinin kanıtıdır. Eski Türkde demir eşyalar, altın takılar, ahşap süsleme, gümüş kakmacılık, halı, kilim, resim, heykel, fresk, duvar resimleri ve portre sanatı gelişmiştir diyoruz. Uygur döneminde ise minyatür ve Çinicilik sanatında ilerleme sağlanmıştır.

İlk Türk Devletleri ve Türk Tarihi Türkin İslamiyeti benimseme sürecini başlatan önemli olay Talas Savaşı'dır. Talas Savaşı ile Türk-Arap ilişkileri olumlu yönde seyretmiştir. İlk Türk Devleti ne demiştik? İtil Bulgarlarıdır. Orta Asya'da ise kurulan İlk Müslüman Türk Devleti İlhanlılardır.

Orta Asya ifadesinin olup olmadığına muhakkak bakın arkadaşlar. Karahanlılar İslamiyet'i benimsemelerine rağmen dini terimlerin karşılığını Türkçe olarak vermeye özen göstermişlerdir. Böylece eski ve köklü Türk kültürünün mirasçısı olduklarını kanıtlamışlardır.

Mısır'da İslamiyet'i benimseyen ilk Türk Devleti Tolunoğullarıdırdır. Şimdi tekrar edelim. İslamiyeti kabul eden ilk Türk topluluğu Karlıklar, ilk Türk devleti İtilburgarları, Orta Asya'da kabul eden ilk Türk İslam devleti Karahanlılar ve Mısır'da kabul eden ilk Türk İslam devleti Tolunoğullarıdırdır.

Karıştırmayın. İslam kültürünü Hindistan'a taşıyan devlet Gazne. Hicaz bölgesine denetim kuran ilk Türk devletleri Akşitler, bir diğer adıyla Işitlerdir.

Mısır'da 9. yüzyıldan 19. yüzyıla kadar siyasi varlık sürdüren devletler Tolunoğullarıdır, Akşitler, Fatimiler, Eyyubiler, Memlüklerdir ve Osmanlılılardır. Samanoğulları, Fatimiler ve Şibüveyoğulları Türk devleti değildir arkadaşlar. Nesa, Seman ve Dandanakan savaşları sonucunda Büyük Selçuklu Devleti kuruluş sürecini tamamlamış ve Gazne...

çöküş sürecine girmiştir Türkin Anadolu topraklarında Anadolu için Bizans'a karşı verdikleri ilk savaş asinler savaşıdır Büyük Selçuklu ile Bizans arasında gerçekleşen Malazgirt Savaşı'nın en önemli sonucu Anadolu'nun kapılarının tamamen Türke açılmasıdır Büyük Selçuklular da fethedilen toprağın Fethedenin mayısı malı sayılması Feodal beyliklerin ortaya çıkmasında belirleyici bir faktördür. Malasit savaşından sonra kurulan ilk Türk beyliklerinin Anadolu'nun Türkleşmesine büyük katkıları vardır. Ve büyük Selçuklu devletini çöküş sürecine sokan savaş Kara Hitaylılarla yapılan Katvan Savaşıdır arkadaşlar.

Anadolu'da kurulan ilk Feodal Türk beyliklerine son veren Anadolu Selçuklu devletidir. Bu durum Selçuklu Devleti'nde Anadolu Türk Siyasi Birliğinini sağlama çabasının önemsendiğini gösteriyor. Anadolu'da Bizans Otoritesini büyük ölçüde sona erdiren, buna karşılık Selçuklu hakimiyetini perçinleyen en önemli olay Miryo-Kefalon Savaşı'dır.

Büyük Selçuklulardan farklı olarak Anadolu Selçuklu Devleti donanma gücünü artırmış ve tersane yapımında önem... kazanmıştır Anadolu Selçuklu Devleti'nin büyük bir imparatorluğa dönüşmesini engelleyen en önemli olay açlı seferleridir ve Anadolu Selçuklu'nun öküz sürecine sokan savaş öte daha savaşıdır Anadolu Selçuklu Köse Dağ Savaşı'yla Büyük Selçuklu Katvan Savaşı'yla çöküş sürecine girmiştir arkadaşlar 13. yüzyılda Anadolu Türkmen beyliklerinin ortaya çıkması Selçuklu otoritesi Anadolu otoritesini giderek azalmasına bağlıdır. Moğol saldırılarını durduran ve Moğolları yenilgiye uğratan tek devlet Memlüklüler'dir.

Ve 13. yüzyıllar arasında kurulan Türk devletlerinde Orta Asya Türk devlet hukuku ve siyasi yapısı dışında İslami devlet hukuku ve yapısı da etkili olmuştur. Devleti, millet, ülke, hakimiyet ve teşkilat oluşturan unsurlardır diyoruz. Türk İslam devletlerinde hükümdarların egemenlik belirtileri hutbe, sikke, tuğra, arma, unvan ve çet...

gibi tembollerdir. Selçuklular da şehzadelerin yönetim tecrübesi edinmeleri için sancak sistemi yürürlüğe sokulmuştur. Selçuklu'da şehzadelere Melik adı veriliyor. Hükümdarın oğluna Melik adını veriliyor ve Melik başlarında ise Melik eğitmeni dediğimiz Atabeylik bulunuyordu arkadaşlar.

Meraset sisteminde belirsizlik Orta Asya Türk Devletleri gibi Selçuklu Devletleri'ni de olumsuz yönde etkilemiş. Sık sık taht kavgaları çıkmış. Devlet otoritesi yani merkezi otorite zayıflamıştır.

Ülke hanedanın ortak malıdır arkadaşlar. Yani padişah öldükten sonra padişahın oğulları ortak malı olduğu için böylece ne oluyor? Seman mi geçeceksin?

Ben mi geçeceğim tahta diye bir kavga ortaya çıkıyor arkadaşlar. Bu da... Devlet otoritesini zayıflatıyor. Devlet işleri divanı saltanat dediğimiz büyük divanda kurulan kurulda yürüşülüp karara bağlanmıştır.

Bunun dışında da ona bağlı çeşitli divanlar bulunmaktadır. Selçuklularda Atabeylik lalalık, iktidanın delilik olarak Osmanlılı'da varlığını sürdürmesi, kurumsal olarak Türk devletlerini birbirinden etkilendiklerini gösteriyor. Yani Selçuklularda Atabeylik vardı.

Hükümdarın oğlunu eğiten kişi. Osmanlılı'da lalalık var. Padişahınn oğlu yani şehzadeleri eğiten kişi lala. Yine iktidar sistemi ile dillik sistemi de birbirine paralellik gösteriyor.

Bu da yani Türk devletlerinin birbirlerinden etkilendiklerini gösteriyor arkadaşlar. Anadolu Selçukluları uç sınır bölgelerinde güvenliği ve otoriteyi sürdürmesi için yurtluk uygulamasına yönelmişlerdir. Kervansaray yapımının ağırlık kazanması.

ticaret hacmini genişletmek amacıyla doğrudan ilişkilidir. Selçukluların düşük gümrük tarifesi uygulamaları ticareti geliştirmeye yöneliktir. Anadolu Selçuklular'da zanaatkarlar arasında dayanışma olduğunun kanıtı loncaların gruplara ayrılarak kendi yöneticilerini kendilerinin seçmesidir.

Anadolu Selçukları da gayrimüslimlere inanç özgürlüğü tanınması ise hoşgörüye dayanan bir siyasetin kanıtıdır. Türkde eğitim medreselerde yapılmaktadır. Medreseler bugünün üniversiteleri niteliğindedir ve en önemlisi Büyük Selçuklular döneminde Vezir Nizamülmülk'ün Bağdat'ta açtığı nizamiye medreseleridir.

Türk İslam devletlerinde saray ve orduda dil Türkçe, yazışmalarda Farsça, Medreselerde Arapça kullanılmıştır. Bu da Türkçenin gelişimini yavaşlatmıştır diyoruz. Karahanlılar döneminde edebi dil olarak Türkçe kullanılmış ve önemli eserler verilmiştir. Kaşgarlı Mahmud'un Divan-ı Lügatit türkü, Yusuf Hacı Hacı bin Kut Kubili'yi, Edip Ahmet Yükneki'nin Atabetül Hakaykı ve Ahmet Yesevi'nin Divan-ı Hikmeti en önemli örneklerdir. Alpertunga'nın afrasiyafı Firdevs'in şehnamesine konu olmuştur arkadaşlar.

Türk İslam uygarlığında resim ve heykel yapımının yasaklanması, minyatür, koymacılık, takmacılık gibi süsleme sanatlarının gelişmesine, at sanatının öne çıkmasına neden olmuştur. Moğolların parçalanmasıyla altın orda İlhanlı, Şahatay ve Kubili gibi devletler kurulmuştur. Abbasilere son veren Anadolu Selçuklu Devleti'nin yıkılış sürecine girmesinde etkili olan Moğol uzantısı devlet İlhanlılardır. Mısır'da kurulan Türk Devletleri, Tolunoğullarıdır, Akşitler, Eyyubiler ve Memlüklerdirdir. Malazgirt Savaşı sonrasında Anadolu'da kurulan 1. dönem Türk Beylikleri, Artuklular, Artuklular, Memlüklülere, Danışmentliler ve Çakabeyliğidir.

Karamanoğulları kendilerini Anadolu Selçuklu Devleti'nin mirasçısı olarak gören, Türkçe'yi resmi dil ilan eden ve Osmanlılı Devleti'ne en çok uğraştıran Beylikleri. Kendini Büyük Selçuklu'nun mirasçısı olarak gören Türk İslam Devleti ise Arzem Şahlardır. İlk Türk İslam Devletlerinde hakimiyet kurulan coğrafi bölge sebebiyle donanma gelişmemiştir. Gelelim Osmanlılı Devleti siyasi tarihine arkadaşlar. Osmanlılılar Oğuzların Bozokkolunun Kayı boyuna mensuptur.

Osmanlılılar ile Bizanslıların yaptığı ilk savaş Koyunhisar Savaşıdır. Sırpsınlı, 1. Kosova, Nibolu, Varna ve 2. Kosova Savaşları Hitaylılarla yapılmış önemli savaşlardır. Anadolu Türk Siyasi Birliğini ilk kez büyük ölçüde Yıldırım Bey tarafından sağlanmıştır.

Yıldırım Bey'ın yaptığı Ankara Savaşı'ndan sonra Osmanlılı Petret Devleti'ne girmiştir. İlk dini isyan olan Şeyh Bedrettin isyanı 1. Mehmet döneminde gerçekleşmiştir. Kanuni döneminde Fransızlara geniş kapitülasyonlar verilmiştir. Ve kanuni döneminde Avusturya Osmanlılı Devleti ile imzaladığı İstanbul Antlaşması ile Osmanlılı Devleti'nin üstünlüğünü kabul etmiştir. Rumeli Hisarı'nı 2. Mehmet, Anadolu Hisarı'nı Yıldırım Bayezid yapmıştır.

Fetret devrini son veren padişah 1. Mehmet Osmanlılı Devleti'nin ikinci kurucusu olarak kendine yer bulmuştur. Cemiyeti Sultan olayı ise 2. Bey döneminde Osmanlılı'nın batıda pasif bir politika izlemesinde etkili olmuştur. 2. Mehmet'in İstanbul'un fethiyle beraber Ortodoks dünyasının koruyuculuğu Osmanlılı'ya geçmiştir.

2. Mehmet'in döktürülüğü toplara... Şah'i adı verilirdi diyoruz. Osmanlılı'yı en çok uğraştıran beylik Karamanoğulları demiştik. 1. Süleyman döneminde Preveze Deniz Savaşı ile Akdeniz Türk Gölü haline gelmiştir. Kanuni döneminde imzalanan Amasya Antlaşması, İran ile Osmanlılı arasında imzalanan ilk antlaşmadır.

Canberk Gazali, Ahmet Paşa, Baba Fünün, Karamanoğulları isyanları 1. Süleyman döneminde yaşanmıştır. Yine 1. Süleyman döneminde Hint deniz seferleri gerçekleştirilmiş fakat başarılı olunmamıştır. 1. Selim döneminde Mercidabık ve Ridaniye savaşları ile Memlüklülere son verilmiş ve halifelik Osmanlılı devletine geçmiştir. Turna Dağı savaşı ile Dulkadiroğulları beyliğine son vererek Anadolu Türk siyasi birliği tamamen Osmanlılı'ya geçmiştir. Bunu sağlayan ise...

Birinci Selim'dir arkadaşlar. Şahkulu ayaklanması 2. Bayezid dönemindedir. Osmanlılı Devleti'nin merkeziyetçi yönetim sistemini benimsemiş olması siyasi varlığının uzun sürmesinde etkilidir.

Osmanlılı Devleti'nde duraklama dönemi 1579 Sokullu Mehmet Paşa'nın ölümüyle 1699 Karlovçı Antlaşması'na kadar geçen 17. yüzyıl ıslahatlarında Avrupa'nın etkisi yoktur. 17. yüzyılda Osmanlılı Devleti'nde merkezi otoritenin zayıflaması iç isyanların ortaya çıkmasında etkili olmuştur. Duraklama döneminin ıslahatçıları 1. Ahmet, 2. Osmanlı, 4. Murat, Tarhuncu Ahmet, Kuyucu Murat, Köprülü Mehmet ve Köprülü Fazıl Ahmet Paşa'dır.

Saray ile Halk arasındaki ilişkiyi düzeltmek için ilk defa saray dışından evlenen padişah Genç Osmanlı yani 2. Osmanlı'dır. Genç Osmanlı Yeniçeri Ocağı'nı kaldırmak isteyen ilk padişahtır ve bunun sonucunda öldürülmüştür arkadaşlar ve Yeniçeri Ocağı'nı kaldıramamıştır. 4. Murat devlet kurumlarında yaşanan bozulmaların nedenini araştırmak amacıyla Koçubey ve Katip Çelebi'ye raporlar... hazırlatmıştır modern anlamda ilk denk bütçe oluşturan devlet adamı Tarhuncu Ahmet Paşa'dır 17. yüzyıl ıslahatlarında sorunların gerçek nedenlerine inilmemiş yüzeysel önlemler alınmış kişilere bağlı gerçekleşmiştir kişilere bağlı gerçekleştiği için uzun soluklu olmamıştır 1699 Karlova Çantlaşması ile gerileme dönemine girilmiştir Ve dönem politikası kaybettiği yerleri geri almak ve var olan toprakları korumak olmuştur. Osmanlılı ilk kez gerileme döneminde Avrupa'nın üstünlüğünü kabul etmiştir.

Ve Lale Devleti ile beraber batılılaşma hareketleri başlamıştır. Lale Devleti Padişahın 3. Ahmet Avrupa'da ilk elçilikleri 3. Ahmet döneminde açılmıştır diyoruz. İlk özel Türk matbaası yine bu dönemde Said Efendi ve İbrahim Müteferrika tarafından Lale Devleti'nde.

açılmıştır arkadaşlar. Lale devri 1730 yılındaki patrona Halil İnsan ile sona ermiştir. 18. yüzyılda Batı örneği alınarak Mühendisane-i Bahri Hümayun ve Mühendisane-i Berri Hümayun açılmıştır.

3. Selim döneminde yapılan ıslahatlara Nizamülmülk Cedid adı verilir. Biraz önce ilk özel matbaadan bahsetmiştik. Şimdi ilk devlet matbaası olan Matbay Amire. 3. Selim döneminde açılmıştır arkadaşlar karıştırmayalım lütfen ve Osmanlılı Devleti 1792 yaşantlaşması ile artık dağılma dönemine girmiştir. Fransız ihtilali sonucu 1789 yılında yani ortaya çıkan milliyetçilik akımı Osmanlılı'nın çok uluslu yapısını olumsuz etkilemiştir.

Çünkü Osmanlılı içerisinde çok fazla ulus var. Millitçilik akımı Fransız ihtilali doğduğu için artık azınlıklar bağımsızlık isteyecek ve ilk isyana Sırplar başlatacak. Fakat ilk bağımsız olan azınlık ise Yunanlılar olacaktır. 19. yüzyılda Osmanlılı Devleti'nde ıslahatlar Osmanlılıcılık fikir akımı doğrultusunda yapılmıştır diyoruz.

Osmanlılı Devleti'nde yapılan ıslahatların önünde büyük bir engel taşıyan Yeniçeri 2. Mahmud zamanında kaldırılmıştır. Genç Osmanlı denemişti ama kaldıramamıştı. 2. Mahmud kaldırdı arkadaşlar.

2. Mahmud döneminde yapılan ıslahatlar, batılılaşma yönünde yapılan en köklü yenilikler, özelliği taşımaktır. Yine 2. Mahmud döneminde imzalanan, yani Ay Anlarla imzalanan Semanedi İttifak Belgesi, Padişah'ın yetkilerini kısıtlıyor. 19. yüzyılda milliyetçilik yakımının etkisini engelleyebilmek için azınlıklara bir takım hakların verildiği tanzimat fermanı, ıslahat fermanı ve ilk anayasa olan kanun esası ilan edilmiştir. Kanun esası ile ilk kez hukuk üstünlüğü kabul edilmiştir.

Azınlıklara verilen haklar ıslahat fermanı ile genişletilmiştir ve Türk tarihinde halk ilk kez birinci meşrutiyetin ilanı ile yönetime... ortak olmuştur arkadaşlar Türk tarihinin ilk anayasası kanun esasidir Tanzimat döneminde eğitim ve hukuk alanında ikilikler ortaya çıkmıştır diyoruz birinci meşrutiyet döneminde siyasi parti kurulmamış Osmanlılı çok partili hayata ikinci meşrutiyet döneminde geçmiştir Türk demokrasi tarihinin ilk siyasi oluşumu İttihat ve Teraki cemiyetidir Türk tarihinde rejime karşı çıkan ilk isyan 31 Mart olayıdır. Ermeni sorununu 1878 Berlin Antlaşması ile uluslararası statü kazanmıştır.

Tanzimat dönemi dediğimiz 1839-1876 yılları arası Osmanlılı Devleti padişahları Sultan Abdülhamit ve Sultan Abdülhamit'dir arkadaşlar. Osmanlılı Devleti Muharrem kararnamesi ile borçlarını ödeyemeyeceğini ilan etmiştir. 1881'de Avrupalı devletler tarafından Kuyucu Umumi İdaresi kurulmuştur.

Ömür gecelik doğrultusunda Cezayir, Tunus, Mısır ve Trablusgarp Osmanlılı'nın elinden çıkmıştır. Osmanlılı'nın Kuzey Afrika'da kaybettiği ilk toprak parçası 1830 Cezayir, son toprak parçası Mustafa Kemal'in de katıldığı 1911-12 yıllarında yapılan Trablusgarp diyoruz. Millitçilik yakımı doğrultusunda Yunanistan-Edirne Antlaşması, Sırbistan-Romanya ve Karadağ-Berlin Antlaşması, Bulgaristan 2. Meşrutiyetin ilanı ve Arnavutluk-Balkan Savaşlarından sonra bağımsızlığını kazanmıştır.

19. yüzyılda Osmanlılı ekonomisine Balta Limanı Antlaşması ile büyük darbe indirmiştir. Artık... İngiltere Osmanlılı'nın açık pazarı haline gelmiştir.

Yani Osmanlılı Devleti'nin açık pazarı haline geliyor. İngilizlerle yapılan bir antlaşmadır. Hünkar Eskelesi Antlaşması Boğazlar Sorunu'nu ortaya çıkartmıştır.

Müzecilik çalışmaları İstimdat döneminde Osmanlı Hamdi Bey tarafından başlatılmıştır. İstimdat dönemi dediğimiz 2. Abdülhamit zamanıdır arkadaşlar. Bunu da unutmayalım. ÖSYM çok fazla soru soruyor bu dönemden. Onu da söyleyelim.

1. Meşrutiyetin ilanında Jön Türk 2. Meşrutiyet'in ilanında İttihat ve Teraki Cemiyetiiyeti etkili olmuştur. Osmanlılı'nın mülteciler sorunundaki politikası 53-56 Osmanlılı-Rus savaşında Avrupalı devletlerin Osmanlılı'nın yanında yer almasında etkili olmuştur. Osmanlılı Devleti'nin ilk resmi gazetesi 2. Mahmud döneminde çıkan takvimi vekaedir. Tercüman-ı Ahval ise ilk özel gazetedir.

Bunun yanı sıra Tasvir-i Erkan ve Ceride-i Havadis de yine... Tanzimat döneminde çıkan özel gazetelerdir. Tanzimat fermanıyla askerlik vatan görevi haline gelmiştir. Darül Muallimat, Darül Fünün, Darül Muallimatat, Darül Mavri Tanzimat döneminde açılan eğitim kurumlarıdır. Tanayi Nesa Mektebi, Halkalı Ziraat Mektebi, Bayter Mektebi 2. Abdülhamit döneminde açılmıştır.

Osmanlılı'da iç borçlanma 18. yüzyıl. Dış borçlanma 19. yüzyılda gerçekleşmiştir. 1789'a kadar çıkan isyanlarda milliyetçilik akımının etkisi yoktur.

Avrupa'ya giden ilk Osmanlılı padişahı Sultan Abdülhamit'dir. Osmanlılı Devleti'nin kültür müddetiyetine bakalım. Osmanlılılar Oğuzların bozok kolunun kayı boyuna mensuptur. Merkeziyetçi yönetim sistemini benimsemiş olması siyasi varlığının uzun sürmesinde etkilidir.

Berman, Adaletname, Hatt-ı Hümayun, Kanünname ve Berat, Padişah tarafından fetva ise Şehülistan tarafından yayınlanan belgedir. Bizans valisine tekbur, Eflak-Bodan yöneticilerine voyvoda, Mısır valisine hidiv deniyordu. Osmanlılı devleti teokratik bir devlettir. 16. yüzyılda halife ünvanını taşımaya başlamışlardır.

taşıyan ilk kişi ise birinci Selim dir arkadaşlar ikinci Mehmet Padişah'ın mutlak egemenliğini güçlendirmek amacıyla kanunname Ali Osmanlı adında kanunla beraber kardeş kalp özür dilerim kardeş katlini vacip hale yani yasal hale getirmiştir yiyoruz 17. yüzyılda bir şiddet ve rahatsız sisteminde değişiklik yaparak Ekber ve Erşad sistemini uygulamıştır nedir Ekber ve Erşad sistemi biraz önce bahsettiğimiz gibi Padişah öldüğünde Padişah ve oğullarının ortak malı olduğu için ülke diyelim birden fazla kişi var o kişiler Ben yöneteceğim Hayır ben yöneteceğim ben yöneteceğim deyip kendi aralarında bir iç çatışma ortaya çıkartıyor Bu da merkezi otoriteyi bozuyor arkadaşlar Ekber ve Erşad demek Büyük ve olgun demek yani padişah öldüğünde en büyük ve en olgun kişi tahta geçecek sistemi getiriliyor. Böylece taht kavgalarını önlenmeye çalışılıyor bu politikayla arkadaşlar. Osmanlılılar'da devlet işlerinin görüşülüp tartışıldığı yer, bugünkü bakanlar kurulunun işlevlerine benzetilen divanı Hümayun'dur.

Orhan Bey kurmuş, 2. Mahmud kaldırmış. Yerine bakanlıklar, nazırlıklar kurmuş. Divan-ı Hümayun'da ilmiye sınıfı din, hukuk, eğitim alanında, tevfiye sınıfı askeri ve idare alanda, kalemiye sınıfı bürokrasi ve mali işlere bakan kesimlerdir. Ulema sınıfının başı Şehülistan'dır.

Ulema sınıfı adalet, eğitim, din alanlarının oluşturduğu bir sınıftır. Osmanlılı Devleti'ndeki en büyük idare birimi eyalettir diyoruz. Eyaletlerde en büyük askeri ve mülki görevli beylerbeyi bulunuyor.

Kazaları yöneten aynı zamanda kazalarda adalet işlerine bakan kadılar vardır. Tanzimat dönemine kadar kadıların vermiş olduğu kararları gerektiğinde yeniden inceleyememe düzelten kaz askerdir diyoruz. Eyaletlerden alınacak olan verginin peşin olarak hazineye yatırılmasına iltizam. Vergileri toplayan kişiye mültezim adı veriliyor. Eyaletlerde vergi toplattırılıyor.

Memlüklülere topladıkları vergiden kendilerine pay alıyorlar arkadaşlar. Buna da biz iltizam sistemi diyoruz. Osmanlılı Devleti'nin toplum yapısının çok şişitli etnik unsurlardan oluşması tek millet olgusunun... gelişmesini engellemiştir Osmanlılı'da köylü zanaatkar tüccarlar yani bunlara yönetilen yani reaya yani halk diyoruz Seyfi ilmiye kalem fiyat kalemi ise yönetenler sınıfı yani yönetilenler sınıfı halk dediğimiz reaya yönetenler dediğimiz Seyfi ilmiye kalemiye sınıfıdır Osmanlılı Devleti'nde halka mesleki eğitim veren kuruluş loncalardır. Esnafı denetleme yetkisi muhtesip adı verilen kişilere aittir.

Hukuk düzeni ikili bir karaktere sahiptir. Şer'i ve örfü hukuk. Toprak sistemi devlete ait olan miri, şahsa ait olan mülki topraklar bulunmaktadır. Osmanlılı Devleti'nde devlete ait olan toprakların bir kısmının kamu görevlilerine dirlik olarak verilmesinin amacı devlete yapılan hizmetleri.

karşılamaktır ticaret yolları üzerinde taşımacılık yapılan kişiler kişilere Mekkarı tayfesi denir ilk düzenli ordu Orhan ve zamanında ya ve müsellem adıyla kurulmuştur diyoruz devşirme sürekli ve düzenli olarak devlet adımı ve asker ihtiyacını karşılamaya dönük bir uygulamadır padişah tahta çıktığında kapı kullarına dağıtılan bahşişe gülüs bahşişi diyoruz Osmanlılı Kara Orhansu Kapıkulu askerleri, eyalet askerleri ve yardımcı kuvvetler olmak üzere 3 ayrılır. Biraz önce demiştik tekrarlayalım 2. Mahmud tarafından Yeniçeri Ocağı kaldırılmış. Bu olaya vakayı hayriye yani hayırlı olay adı verilmiştir. Osmanlılı'da ilk tersane Orhan Bey zamanında Karamülsel'de ilk büyük tersane ise 1. Bey tarafından Gelibolu'da kurulmuştur. Osmanlılı'da donanma komutanına kaptanı Derya Askeri ise Levent adı verilmektedir.

Osmanlılı donanması İnebahtı, Çeşme, Navarin ve Sinop'ta yakılmıştır. Osmanlılı Devleti'nde eğitimin temeli medreselerdir. İlk medrese Orhan Bey döneminde İznik'te açılmıştır.

İlk müderris ise Davud'u Kayseri'dir. En dürün ise Osmanlılılar'da önceleri Hristiyan çocukların alındığı Daha sonra Müslüman çocukların da alındığı devlet adamı yetiştirilen okuldur. Tanzimat döneminde açılan üniversite niteliğindeki okullar ise Darülfün'ün adı verilmektedir. Osmanlılı Devleti'nde külliye, sebil, cami, tübhane ve medreselerin yer aldığı topluluğu adı külliyedir. Osmanlılı Devleti'nde dini kitapların matbaada basılmasını geciktir.

değiştiren en önemli faktör atlatların işsiz kalma korkusudur atlatların işsiz kalınacağı düşünüldüğü için matbaada ilk aşamada dini kitaplar basmak yasaktı 19. yüzyılda Itri ve Aydede Efendi en önemli müzisyenler arasındadır bunun yarısı 19. yüzyıldan itibaren askeri okullara resim dersi konulmuştur yine Osmanlı Hamdi Bey ve Şeker Ahmet Paşa en önemli ressamlar arasındadır Osmanlılı'da minyatür sanatında konular ayrıntılarıyla çizilmiş, manzara ve çiçek resimlerine yer verilmiş, insan figürlerinin büyüklüğü kişilerin mevkileriyle orantılı olarak yer verilmiştir. Diyelim bir minyatür resmi çizildiği zaman padişahla herhangi bir insanın resmi yani figürü aynı boyutta olmuyor. Bir insanın mevkisi makama ne kadar?

Büyükse resimde de o kadar büyük yer kaplıyor arkadaşlar. Minyatür sanatında Osmanlılı'da bu çok önemliydi. Osmanlılı Devleti'ndeki en önemli saraylar Dolmabahçe, Beylerbeyi, Yıldız ve Çırağan.

Bunlar da batı etkisi görülürken Fatimiler Sultan Mehmet tarafından yapılan Topkapı Sarayı'nda ise batı etkisi yoktur. Hatta Osmanlılı Devleti'ne ev sahipliği yapan yani en uzun süre ev sahipliği yapan saray. Topkapı sarayıdır.

Osmanlılı Devleti'nin yükselme döneminde pamuklu dokumalar, günlü dokumalar, şua dokumacılığı, gümüş madeni, bakır madeni, demir madeni, tağıl üretimi gelişmiştir. Kadeh ve müderris atamalarından sorumlu olan Divan-ı Hümayun üyesi az askerdir. Osmanlılı'da padişahın erkek çocuklarına Çelebi, Şehzade ve Efendi diyoruz. Bunların eğitmenine Lale diyoruz arkadaşlar.

Osmanlılı'da yine kutu anlayışı ve verasiye sistemi bulunmaktadır. Orhannun en büyük kısmını tımarlı sipahiler oluşturuyor. Ferda Ekber ünvanını Osmanlılı'da sadrazam, padişahın katılmadığı seferlerde kullanıyor diyoruz. Son olarak Osmanlılı ile alakalı.

Osmanlılı'da bankacılık 19. yüzyılda gelişmiştir. İlk banka banka dersadettir. Dahn-ı Seman Menderes 2. Mehmet döneminde açılmıştır. En büyük İstanbul'un en yüksek mülki amiri taht kadısıdır.

Osmanlılı'da millet sistemi dine göre belimsemiştir. yani belirlenmiştir yani derse size Osmanlılı'da millet sistemi neye göre belirlenmiştir yine göre diyoruz ve 20'ci yüzyılın başlarında Osmanlılı Devleti Trablus Karp Savaşı'nın başlamasında İtalya'nın sömürgeci politikası etkili olmuştur bu savaşı sona erdiren antlaşma bu şah antlaşması bu antlaşma da 12 ada Balkan Savaşı tehdidi nedeniyle geçici bir süre İtalya'ya bırakılmıştır birinci Balkan'da olmayıp ikinci Balkan'da yer alan devlet Romanya'dır birinci Balkan Savaşı'nı sonlandıran antlaşma Londra Antlaşması dır bu antlaşma ile Osmanlılı Devleti'nin Balkanlardaki gemenliğe konu ermiştir birinci Balkan Savaşı sonrasında bağımsızlığın ilan eden Arnavutluk Osmanlılı Devleti'nde Balkan devletleri arasında bağımsızlık kazanan son devlettir diyoruz Osmanlılı tarihinde İttihat ve Teraki dönemini etkinleştiren olay Bağba Ali baskınıdır. 2. Balkan Savaşı'nın sona erdiren antlaşma Büyük Güneş Antlaşması'dır. Balkan Savaşları sonunda Osmanlılı Devleti, Bulgaristan ve İstanbul, Yunanistan ve Atina ve Sırbistan ve İstanbul Antlaşması imzalanmıştır. Osmanlılı Devleti'nde 20. yüzyılda ülke içindeki Müslüman nüfusta olağanüstü bir artış gözlenmiştir.

Bunun nedeni kaybedilen topraklardaki Müslüman insanların yaptığı... göçlerdir. Birinci dünya savaşının temel nedeni sömürgeci devletlerin dünya sömürge alanlarını yeniden paylaşma istekleri olmuştur.

Osmanlılı Almanya'nın yanında savaşa katılmak istiyor. Bundaki asıl amaç kaybettiği toprakları geri almak, kaybettiği itibarını tekrar kazanmaktır arkadaşlar. Osmanlılı devleti savaşa katılıyor ve savaşın alanı genişliyor Kafkas kanal Çanakkale Irak Suriye Filistin Hicaz Yemen gibi cephelerin açılması ile beraber ne oluyor savaş alanı genişliyor arkadaşlar Osmanlılı Devleti'nin birinci dünya savaşını Almanya'nın yanında katılmasını sırala savunan İttihat ve Terakki yönetimi dir İtilaf devletlerinin Osmanlılı Devleti'ni paylaşmaya dönük gizli antlaşmalar yapmaları yakın Doğu topraklarının ham madde ve pazar alanı olarak görüldüğünün kanıtıdır. Birinci Dünya Savaşı'nda Arapların Osmanlılı Devleti'ne karşı İngilizlerle işbirliği yapmaları Arap milliyetçiliğini yansıttığı gibi Osmanlılı ülkesinde ümmetçi görüşlerin geçerliliğinin de yitirildiğinin bir göstergesidir.

Tres-Litovk Antlaşması ile Rusya'nın savaşta çekilmesi sonucu Osmanlılı Devleti, Kars, Ardahan ve Batum'u Rusya'dan... geri almıştır Mondros müteahkeresinin imzalanmasında çoğunluğu Türk olan bölgeler Osmanlılı Devleti egemenliğinde kalacak şeklinde Wilson etkisiyle çok etkili olmuştur Osmanlılı Devleti Mondros antlaşması ile beraber fiilen sona ermiştir egemen ve bağımsız devlet olma nedeni yitirmiştir Mondros müteahkeresinin askeri hükümleri Osmanlılı savunma gücünü sınırlandırmaya, siyasi hükümleri Osmanlılı egemenliğini kısıtlamaya, ekonomik hükümleri ise Osmanlılı ülkesini ömür geliştirmeye yöneliktir. Mondros Ateşkes Antlaşması'ndan sonra Anadolu'nun yer yer işgali direniş cemiyetleri kurulmasına yol açmıştır.

Osmanlılı hükümetinin Türkin can ve mal güvenliğini sağlayamaması, Anadolu halkının yönetime güvenini tarsmıştır diyoruz. 1. Dünya Savaşı'ndan sonra Avusturya, Macaristan ve Osmanlılı gibi büyük imparatorluklar çökmüş, yerine yeni devletler kurulmuştur. Türkin çoğunlukta oldukları topraklar üzerinde bir bağımsız Türk devleti kurulabileceği sözüne rağmen, itilaf devletlerinin Anadolu'yu yer yer işgal etmeleri tutarsız olduklarının bir kanıtıdır.

Paris konferansı savaş galiplerinin yenilen devletlere kabul ettirecekleri koşulları belirlemek amacıyla toplanmıştır. İzmir'in Yunanistan'a verilmesine... Paris Barış Konferansı'nda karar verilmiştir ve itilaf devletleri arasındaki ilk görüş ayrılığı yine Paris Barış Konferansı'nda gerçekleşmiştir. Bunun nedeniyle İzmir'in işgali sonucunda ulusal bilinç uyanmış, Kuvayi Milli oluşturulmuş, Balıkesir ve Alaşehir Kongreleri düzenlenmiş ve Batı cephesi kurulmuştur. Rum azınlık cemiyetlerine karşı Batı'da İzmir Müdafaa Cemiyetiiyeti, İzmir Redli İlk Cemiyetiiyeti, Trakya Paşa Müdafaa Hukuk Cemiyetiiyeti, Herdeniz'de Trabzon Müdafaa Hukuk Cemiyetiiyeti kurulmuştur.

Eyyubilere karşı ise doğuda Çark Vilayetleri Müdafaa Hukuk Cemiyetiiyeti, güneyde ise Hukukova'da Kilikyalılar Cemiyetiiyeti kurulmuştur. Mondros İteşkisantlaşması'nı Osmanlılı Devleti adına Rovforbay imzalamıştır. Hınçak ve Taşnak gibi cemiyetler Eyyubiler tarafından kurulan.

zararlı cemiyetlerdir. Mavri Murat, Eniak Eterya, Kordos, Pontus Rum, Muhacirin Komisyonu, Yunan Kızılıçı, Rumlar tarafından kurulan zararlı cemiyetlerdir. Yararlı cemiyetlerin kurulmasında Mustafa Kemal'in bir etkisi yoktur.

Mustafa Kemal Paşa, Trablusgar Savaşı'nda Derne ve Tobruk'ta sömürgeciliğe karşı mücadele etmiştir. Burada bir takıma at kullanarak Trablusgar Savaşı'nda Tuzkarp Savaşı'nda yer almıştır diyoruz. Birinci Dünya Savaşı'nda Çanakkale, Kafkas, Suriye, Filistin cephelerinde mücadele etmiştir.

Osmanlılı Devleti tarafından Kafkas ve Kanal cepheleri açılmıştır. Bu cepheleri biz taarruz cephesi diyoruz. Osmanlılı Devleti ama Birinci Dünya Savaşı'nda sadece Çanakkale Savaşı'nda yani Çanakkale cephesinde başarılı olmuştur.

Sevr Antlaşması Osmanlılı Devleti'nde saltanat şurası tarafından... onaylanmıştır. Kuvayi milli, milliye tabirini ilk kez kullanan milli kongre cemiyetidir.

Amire Bristol raporu ise Türk halkının haklılığını dünya kamuoyuna duyuran ilk uluslararası belgedir. Çerkez etimin olduğu, çerkez etime bağlı olan birlikleri ise Kuvayi Derya ismi verilmektedir. Gelelim milli mücadele dönemine arkadaşlar. Türk devriminin hazırlık aşaması olarak nitelendirilen kongreler dönemi belli bir amaç etrafında örgütlenmenin sürecini ifade eder.

Mustafa Kemal 9. Orhan müfettişi olarak Karadeniz bölgesindeki asayişi sağlanmak için görevlendirilmiştir. Milli mücadele hazırlık döneminin ilk genelgesi olan Havza bildirgesinin temel amacı halkta başlayan ulusal bilinci işgallere karşı tepkiye dönüştürmektedir. Mustafa Kemal'in Havza Genelgesi'nin yetki sahası dışındaki yerlere göndermesi yetkilerini aşması olarak değerlendirmiştir.

Bu Mustafa Kemal'i İstanbul'a geri çağırmalarına neden olmuştur. Amasya Genelgesi'nin önemi ise Kurtuluş Savaşı'nın amacını, gerekçesini ve yöntemini belirlemektir. Savaşın temel gerekçesi vatanın bütünlüğünün ve milletin bağımsızlığının tehlikede oluşudur. Temel amacı milli bağımsızlık.

Yöntemi ise milli irade ve milli güçtür. Amasya Genelgesi'nde yer alan ulusun geleceğini yine ulusun azim ve kararı kurtaracaktır hükmü. Yönetim şeklinin değişeceğini ulusal egemenliğe dayalı bir devletin kurulacağının göstergesidir. Mustafa Kemal Amasya Genelgesi sonrasında resmi görevinden ayrılmıştır. ve Erzurum Kongresinin bölgesel toplanıldığı halde ulusal kararlar alınmasında Mustafa Kemal'in düşüncelerinin kongreye hakim olması önemli bir yer tutar.

Kurtuluş Savaşı örgütlenme döneminde Amasya Genelgesi kararlarını uygulamakta ordunun ileri gelenleri, Erzurum ve Sivas Kongreleri kararlarını uygulamakta temsil kurulu görevlendirmiştir. İstanbul Anadolu'ya hakim değil. Tabi olmak mecburiyetindedir anlayışı asıl gücün Anadolu hareketi olduğunu gösterir.

Amasya görüşmesi temsil heyetiyle İstanbul hükümetinin yakınlaştığının bir kanıtıdır. Mustafa Kemal ulusal güçleri birleştirmek amacıyla yeni bir meclisin kurulmasına ağırlık vermiştir. Son Osmanlılı Mevusan Meclisi'nin dağıtılması, Türk Büyük Millet Meclisi'nin açılmasına Ortam sağlamıştır.

1. Türk Büyük Millet Meclisi'nin temel amacı bağımsızlık mücadelesini başarıyla sonuçlandırmaktır. Osmanlılı Mevzusan Meclisi ile Türk Büyük Millet Meclisi arasındaki temel fark Mevzusan Meclisi Padişah iradesini reddetmezken Türk Büyük Millet Meclisi iktidarın kendisinde olduğunu ifade ederek ihtilalci yönünü ortaya çıkartır. 1. Türk Büyük Millet Meclisi Yani 1.TBMM döneminde meclis hükümet sistemi Cumhuriyetin ilanından sonra kabine sistemine dönüşmüştür. Yasama yürütme yetkileri Türk Büyük Millet Meclisi'nin sahip olması Anadolu'da artık iktidarın padişahta değil mecliste olduğunu gösterir.

Ahmet Anzavur, Kuvayi İnzibatiye, Milli Aşireti, Hukuk Mustafa, Saraçoğlu, Koşkiri, Delibaş Mehmet, milli mücadeleye karşı isyanlardır. 1. Türk Büyük Millet Meclisi üyeleri arasında temel görüş birliği, bağımsızlığın sağlanması noktasında temel görüş ayrılığı ise saltanat ve hilafet makamlarının geleceği konusunda yoğunlaşır. Meclisin ilk olarak bütçe komisyonu oluşturması, ekonomik alanın savaş koşullarında çok önemli olduğunun göstergesidir.

Meclisin hıyaneti vataniye kanunu hazırlaması, yasama yetkisini, istiklal mahkemeleri kurması, yargı yetkisi, hükümet oluşturması, yürütme yetkisini kullandığının kanıtıdır. Meclisin açılması, ulusal devletin kurulduğunun ve mevcut Osmanlılı yönetiminin belirgin biçimde yok sayıldığının kanıtıdır. İlk Türk Büyük Millet Meclisi'nde güçler birliği sistemi benimsenmiş ve tüm yetkiler...

kendisinde toplanmıştır. Meclise karşı çıkan ayaklanmaların İstanbul hükümetince desteklenmesi, ulusal egemenlik amacını, itilaf devletlerince desteklenmesi ise ulusal bağımsızlık amacını engellemeye yöneliktir. Kuvayi Milli Birlikleri'nin isyan etmeleri, düzenli ordunun kurulmasına yönelik tepkiden kaynaklanmıştır. Hayaleti Vataniye Kanunu ile meclis otoritesini sürdürmek, Otoriteye karşı gelenleri cezalandırmak ve ayaklanmaları önlemek hedeflenmiştir. Sivas Kongresi'nden sonra halkı bilinçlendirmek için İrade-i Milli gazetesi çıkartılmıştır.

Mande ve Himmai ilk kez Erzurum Kongresi'nde kesin olarak ilk kez Sivas Kongresi'nde reddedilmiştir. Temsil heyeti Ankara'ya geldikten sonra milli mücadelenin yarı resmi yayın organı olan Cemiyeti Milli Gazetesi'ni çıkarmıştır. Kapitülasyonlar, azınlıklar ve dış borçlarla ilgili Amasya Genelgesi'nde bir hüküm yoktur.

Milli sınırlardan ilk kez Erzurum Kongresi'nde bahsedilmiştir. Milli egemenlikten ilk kez Amasya Genelgesi'nde bahsedilmiştir. Misak-ı Milli oluşmasında Erzurum Kongresi kararları, Sivas Kongresi kararları, Amasya Görüşmesi kararları, Son Osmanlılı Mevsam Meclisi'nin çalışmaları, etkili olmuştur.

Temsiliyeti yürütme yetkisini ilk kez Sivas Kongresinde Ali Fuat Ceveso'yu Batı cephesine atayarak kullanmıştır. 1. Türk Büyük Millet Meclisi ihtilalci, halkçı ve kurucu meclis gibi özelliklere sahiptir. Alemdar, Aydede, Zafer, Ümit, Ferda, Erşad, Selim, Peyami Sabah ve Türkçe İstanbul milli mücadele karşıtı yayınlarda bulunmuştur Türk Büyük Millet Meclisi ianeti vataniye kanunu çıkartarak istiklal mahkemeleri kurarak Anadolu'da otoriteyi arttırmıştır Kurtuluş Savaşı'nda Türk orduları Doğu'da Ermeni Güneyde Fransız Batı'da ise Yunan güçlerine karşı mücadele etmiştir ite bmm hükümetinin ilk başarısı Doğu cephesinde yapılan Gümrü Antlaşması'dır. Yeni kurulan düzenli orduların ilk askeri başarısı olan 1. İnönü Savaşı'nın sonucunda Londra Konferansı toplanmıştır. Londra Konferansı, İtilaf Devletleri'nin Türk Büyük Millet Meclisi'ni toplu olarak tanıdığı ilk yerdir.

Bunu da unutmayalım. Kurtuluş Savaşı'nda Güney cephesinde Fransızlara karşı ilk silahlı direniş, Hatay 4 yolda başlamıştır. Güneyde Fransızlara karşı kazanılan başarı ve batıda Yunanlılara karşı kazanılan Sakarya zaferinden ardından Fransızlarla Ankara Antlaşması imzalanmıştır ve Türk Büyük Millet Meclisi'ni tanıyan ilk itilaf devleti Fransa olmuştur.

1921 Ankara Antlaşması ile Mira Milli güney sınırı Hatay'ın dışından çizilmiştir. Kurtuluş Savaşı'nda İtalyanlar ile cephe savaşı yaşanmamış, batıda Yunanlılara karşı kazanılan zaferlerin ardından İtalyanlar işgal ettikleri bölgeden çekilmiştir. Türk Büyük Millet Meclisi'ni tanıyan ilk büyük Avrupa Devleti Sovyet Rusya'dır.

Tekrar edelim tanıyan ilk devlet Ermenistan, ilk İtilaf Devleti Fransa, tanıyan ilk büyük Avrupa Devleti Sovyet Rusya, ilk İslam Devleti Afganistan'dır. Karıştırmayın. Yeni kurulan düzenli ordunun ilk başarısı olan 1. Yunanistan Savaşı'nın sonunda Londra Konferansı toplanmıştır dedik.

Londra konferansında savaş yanlısı olduğu yönündeki propagandayı çürütmek ve misakin milliyi tüm dünyaya duyurmak amacıyla Türk Büyük Millet Meclisi oraya katılmıştır. Türk Büyük Millet Meclisi adına katılan Bekir Said Bey'dir. Bunu da belirtelim. Eskişehir-Kütahya savaşlarında Türk ordularının yenilgisi ülkede büyük bir paniğe yol açmıştır. Ve bunun üzerine Mustafa Kemal'e başkomutanlık yetkisi...

Ve bundan sonra tekalifi milli emirleri yani bu bir nevi de seferberlik emirleri Mustafa Kemal tarafından çıkarılmıştır. Şunu unutmayalım arkadaşlar tekalifi milli emirleri 1. Türk Büyük Millet Meclisi tarafından çıkartılan bir kanun değildir. Mustafa Kemal tarafından çıkartılmıştır.

Bu uygulamaya karşı çıkacak zorluklara karşı ise istiklal mahkemeleri kurulmuştur. Türk'nin doğu sınırının kesinleşmesini sağlayan antlaşma Kars Antlaşmasıdır diyoruz. Sakarya Savaşı Türk ordusunun son savunma savaşıdır.

Mustafa Kemal'in ordular ilk hedefiniz Akdeniz'dir. İleri emriyle büyük taarruzda Batı Anadolu düşman işgalinden temizlenmiştir. Doğu cephesinde Gümrüğe Antlaşması, Güney cephesinde Ankara Antlaşması. Batı cephesinde Mudanya Antlaşması ile Kurtuluş Savaşı kapanmıştır.

Mudanya Antlaşması'nda ise Türk Büyük Millet Meclisi'nin Ahmet İnönü'nü temsil etmiştir. Doğu Trakya, İstanbul ve Boğazlar savaşsız olarak kurtarılan yerlerdir. Saltanatın kaldırılmasını çabuklaştıran gelişme itilaf devletlerinin Lozan Barış Görüşmelerine Osmanlılı Hükümetini davet etmesidir. Osmanlılı Hükümetini davet edince... Saltanat 1 Kasım 1922'de kaldırılmıştır ve Osmanlılı Devleti artık resmen sona ermiştir.

Layıklık önünde layık devlet olma yolunda atılan ilk adım da saltanatın kaldırılmasıdır. Saltanatla birlikte halifelik neden kaldırılmadı? Çünkü kamuoyu buna öyle bir değişikliğe aynı anda hazır değildi.

Bu nedenle ikisi kaldırılmadı. Lozan Barış görüşmelerinde Türk ile Fransa arasında borçlar, Türk-Suriye sınırı, kapitülasyonlar ve yabancı okullar gibi konular karşı karşıya gelmiştir Türk-Fransa arasında. Yunanistan ile Türk arasında Ege Adaları'nın durumu, Batı Trakya Türkinin sorunu, patrikhaneler, savaş tazminatı ve nüfus mübadelesi gibi konular geçmiştir.

Lozan Barış görüşmelerinde Yalnızca boğazları ilgilendiren konularda katılan devletler Bulgaristan ve Sovyet Rusya'dır. Çözümü sonraya bırakılan konu Türk-Irak konusudur. Genellikle Irak sorunu ya da Musul sorunu olarak görebilirsiniz şıklarda.

İkisi de aynı şey arkadaşlar. Kafanızda Musul sorunu diye kaldığında şıklarda Irak sorunu gördüğünüzde aynısı olduğunu bilin lütfen. Lozan Barış görüşmelerinde Türk'yi kapitülasyonlar ve Ermeni yurdu konularında hiçbir şekilde ödün vermemiştir.

Lozan Barış Antlaşması dış barışın esaslarının belirlenmesi yine Türk devletlerinin tanınması gibi önemli sonuçlar doğuran bir antlaşmadır. Ve Lozan Barış Antlaşması 2. Türk Büyük Millet Meclisi döneminde onaylanmıştır. Cumhuriyet dönemi ve Atatürk İlke İnkılapları yavaş yavaş sonuna geliyoruz arkadaşlar. tek videoda yapmamızın sebebi birden fazla video ile uğraşmayın diye biz tek videoda yaptık zaten Kaçıncı dakikada başladıkları altında yazacak açıklama kısmında oradan bakıp istediğiniz konu istediğiniz zaman açıp da dinleyebilirsiniz arkadaşlar.

Cumhuriyet dönemi iç gelişmeleri ve Atatürk ilke inkılaplarına bakalım. Türk devleti saltanatın cumhuriyete, ümmetten ulusa, kulluktan vatandaşlığa, gelenekten modernizme geçişin öyküsüdür. Saltanatın kaldırılması cumhuriyetin ilanını kolaylaştıran siyasi bir devrimdir.

Meclis başkanlığı ile hükümet başkanlığının birbirinden ayrılması Cumhuriyet'in ilanı ile sağlanmıştır. Leyit devlet düzeninin önündeki en büyük engelin aşılması halifeliğin kaldırılması ile sağlanmıştır. 3 Mart 1924'de kaldırılmıştır.

Yine Türk devletinin ilk partisi halk fırkası ile ilk muhalefet partisi Terakki Perver Cumhuriyet Fırkası'dır. Kazım Kara önderliğinde kurulan. Teraki Cumhuriyet Fırkası Cumhuriyet döneminin ilk muhalefet partisidir. Türk Cumhuriyeti'nde çok partili hayat denemelerinin başarısızlığa uğramasında Cumhuriyetçilik ve layıklık ilçesine aykırı gelişmelerin yaşanması etkili olmuştur.

Teraki Cumhuriyet Fırkası Şeyh Said İnsanı sonucunda kapatılmıştır. Şeyh Said İnsanı Mosul'un elden çıkmasında etkili rol oynamıştır. ordunun siyaset yapmasını engellemek amacıyla Erkan'a Harbiye vekaleti kaldırılmış, Milli Savunma Başkanlığı ve Genelkurmay Başkanlığı kurulmuştur. Dinin farklı kesimlerce siyasete alet edilmesini önlemek için Şer'iye ve Efka vekaleti kaldırılmıştır. Eğitimin layık, çağdaş ve ulusal nitelikte olması için Tevhid-i Tedrisat yasası kabul edilmiştir.

Türkçe'yi yabancı dillerin baskısından kurtarmak Türk dilinin zenginliklerini ortaya çıkartmak için Türk dil kurumu Türkin dünya uygarlığına yönelik katkılarını ortaya çıkartmak için Türk tarih kurumu kurulmuştur arfi kılavu ile bilim ve teknolojideki ilerlemeler kadar kültür alışverişini hızlandıran önemli bir etkendir diyoruz Patrikhane azınlıkların din işleri dışında diğer görevleri Medeni kanun ile ona ermiştir. Medeni kanun ile kadın erkek eşitliği büyük ölçüde sağlanmıştır. Kadınlara 1930 yılında belediye 33'te muhtarlık 34'te vekillik hakkı tanınmıştır. Soyadı kanunu resmi işleri kolaylaştırma amacına yöneliktir. Tekke zavi ve türbelerin kapatılmasıyla, kıyafette değişiklik, Soyadı Kanunu'nun kabulü, takvim, ağırlık ve uzunluk ölçülerinin değiştirilmesi, haftanın bir gününün resmi tatil yapılması, Türk'de toplumsal yaşayışın düzenlenmesi amacına yöneliktir.

İzmir İktisat Kongresi'ni benimsenen liberal kararlar Cumhuriyet döneminde amacına ulaşılmamış. Bu yüzden planlı ekonomik kalkınma modeli benimsenerek devletçi bir politika izlenmiştir. Üretimde kalitenin artmasıyla ilgili yasaların çıkarılması, ithal mallara yönelik gümrük vergilerinin yükseltilmesi, yerli ekonominin ülke içindeki payını artırmaya yöneliktir.

1. 5 yıllık kalkınma planı 33-37 yılları arasını kapsar, 2. 5 yıllık kalkınma planı ise 2. Dünya Savaşı'nın çıkmasıyla beraber uygulanamamıştır. İlkelere bakalım Cumhuriyet ilkesinin temel amacı ülkede demokrasinin... ve ulusal egemenliğin uygulanmasını sağlanmaktır.

Millitçilikte ise birlik ve beraberliği sağlamak, ülke bütünlüğünü korumak ve ülke bütünlüğünü sürdürmektir. Halkçılıkta barış ve eşitlik sağlamak, sınıf kavgalarını önlemektir. Lehiklikte ise toplumun ilerlemesi ve gelişmesi için çağ dışı engellerin ve kuralların kaldırılması, yerine akılcı ve bilimsel kuralların kurulmasını sağlamaktır.

Devletçilikte ise devlet ve vatandaş ilişkisini güçlendirmek, termaya gereksinimini karşılamak ve buna bağlı olarak ekonomiyi kalkındırmak, sanayiyi gerçekleştirmek devletçilik ilkesinin temel amacıdır. Son olarak inkılapçılık ise modernleşmek ve çağdaş uygarlık düzeyinin üstüne çıkmak için en etkili, en yaygın ve en hızlı reformları gerçekleştirmektir. Misalki İktisadi İzmir Kongresinde İzmir İktisat Kongresi'nde kabul edilmiştir.

Menemen olayı 1930 yılı Türk Cumhuriyeti'nin çok partili hayatı geçişinin belli bir süre ertelenmesinde etkili olmuştur diyoruz. 1921 Anayasası'nda ilk değişiklik Cumhuriyet'in ilanıyla gerçekleşmiştir. Atatürk ilkeleri 1937 yılında anayasaya dahil olmuştur. Harpin Club'ından sonra okuryazarı oranını arttırmak için 1928'de 1848'de millet mektepleri açılmıştır 1926'da Medeni Kanun kabul edilince mecelle kaldırılmıştır ve dene kanun Bu arada İsviçre'den alınmıştır bunu da belirtelim Türk'nin özel bankası işbankasıdır dedik 1927 yılında teşvik-i sanayi kanunu çıkarılmış özel girişimleri desteklemek amacıyla Atatürk döneminde sanayi ve meadin emlak-eytam Süleyman Denizbank'ta halkbank gibi bankalar kurulmuştur çok çok önemli Ziraat Bankası 1888 yılında kurulmuştur. Atatürk döneminde kurulmamıştır.

Atatürk dönemi 23-38 yılları arasını kapsamaktadır. Karıştırmayın. Cumhuriyet döneminde Fransa ile Suriye sınırı, Osmanlılı borçları, yabancı okullar, Bozkırtlotus, Adana-Mersin demiryolları problem olmuştur. Patrikhane ve nüfus mübadelesi Yunanlılarla yaşadığımız sorunlardandır. Türk...

1932 yılında milletler cemiyetine üye olmuştur. Möntre Boğazlar Sözleşmesi ile Türk'nin boğazlar üzerindeki egemenliği kesinleşmiştir. 1933'ten sonra Almanya ile İtalya'nın güçlenmesi, Balkan devletleri arasında birleşme eylemini ortaya çıkarmıştır.

Türk, Yunanistan, Yugoslavia ve Romanya arasında 1934'te Balkan Antantı imzalanmıştır. 1936'da ise yine İtalya'nın... Yayılmacı politikası nedeniyle Türk, Yunanistan, Yugoslavia ve İngiltere arasında Akdeniz Paktı oluşturulmuştur.

37 yılında ise İtalya'nın Akdeniz ve Orta Doğu'ya Yunanik saldırgan tutumu nedeniyle Türk, İran, Irak ve Afganistan arasında Sadabat Paktı imzalanmıştır. Cumhuriyet dönemi dış politikasında sorun olan Hatay meselesi Atatürk'ün sağlığında çözülemeyen bir konudur. Atatürk'ün vefatının bir yıl sonrasında Hatay, Anavat'ına katılmıştır.

12 adanın silahlandırılması Atatürk döneminde İtalya'ya sorun teşkil etmiştir. Atatürk döneminde bir yan Kellogg Paktı, Litvinov Paktı, Milletler Cumhuriyeti, Balkan Antantı, Akdeniz Paktı, Nyon Konferansı ve Sağdabat Paktı'na katılmıştır Türk'ye. Atatürk'ün şahsi meselem olarak nitelendirdiği sorun 40 yıllık Türk yurdu düşman elinde olamaz dediği sorun Hatay sorunudur. Bulgaristan Ege denizine inme ve Dobruca'yı Romanya'dan geri alma politikası izlediği için Balkan antantına katılmamıştır. Suriye ise Türk ve Irak ile yaşadığı sınır problemleri nedeniyle Sadabat paktına katılmamıştır.

Musul, Yüfüs mübadelesi, Patrikhane, Hatay... Bozkurt-Lotus olayları milletler cemiyetine taşınmıştır. Ve son konumuz kısa olarak çağdaş Türk ve dünya tarihinden de bahsedip videoyu bitirelim. Almanya'da 1930'lu yıllarda iktidara gelip Alman ırkının üstünlüğünü savunan ve 2. Dünya Savaşı'nın çıkmasında etkisi büyük olan devlet adamı Hitler'dir.

Almanya'da 1930'lu yıllarda Hitler tarafından kurulan Partisi Nazi Partisisi'dir. Alpertunga Einstein tarafından 1905'te geliştirilen teori, izafiyet teorisidir. İki savaş arası dönemde ortaya çıkan ve en önemli temsilcisi Salvador Halil olan sanat, akımı, sürealizmdir. 1922'den 2. Dünya Savaşı sonrasına kadar İtalya'yı yöneten lider Mussolini'dir.

2. Dünya Savaşı sırasında Türk'de kırtsal kesimde kurulan eğitim kurullarının genel adı Köy Enstitüsü'dür. Ahmet İnönü döneminde kurulmuştur. Yunan Menderes döneminde ise kapatılmıştır bunu da belirtelim.

Almanya'nın Fransa işgalinden sonra Almanya'ya karşı yapılan mücadelede liderlik yapan kişi de Geyl'dir. Ulusal, etnik, ırksal ve dini bir grubu. kısmen ya da tamamen ortadan kaldırmak amacıyla insan hakları ihlali yapılmasına soykırım denir. Çekoslovakya topraklarının parçalandığı konferans münihtir.

İlk atom bombasının kullanıldığı şehir Hiroshima'dır. Çekoslovakya'dan Almanya'ya verilen toprak Sütettir. Müttefik kuvvetlerin Alman işgalinden kurtarmak amacıyla Fransa'ya yaptıkları deniz çıkartması Normandiya çıkartmasıdır.

Uluslararası para fonununun kısa adı IMF'tir. 2. Dünya Savaşı sırasında Türk Cumhurbaşkanı Ahmet İnönü, Başbakanlar Refik Said ve Şükrü Saraçoğlu'dur. 2. Dünya Savaşı sırasında İngiltere, Fransa ve ABD'nin başını çektiği grup müttefiktir.

2. Dünya Savaşı sırasında Japon İmparatoru Hirohito'dur. Amerika'nın 2. Dünya Savaşı'na girmesine neden olan olay Pearl Harbor'dur. İlk bilgisayarın adı Eniak'tır. 2. Dünya Savaşı sonrasında oluşan yeni dengeler sonucu Dünyada 1947 ve 60 yıllarını kapsayan dönem Soğuk Savaş dönemidir. Bu tabiri kullanan ilk kişi Berman Baruch'tur.

İngiltere tarafından 1917'de Filistinli bir Yahudi devletinin kurulmasına destek vermek amacıyla yayınlanan deklarasyon Balfour deklarasyonudur. Demokrat Partisi'nin kurucularından olup 1950-1960 yılları arasında Türk'de başbakanlık yapmış ve 27 Mayıs darbesi sonucu idam edilmiş kişi Yunan Menderes'tir. 1963'de Berlin Film Festivali'nde birinci olan Türk film Susuz Yıldırım.

1961 yılında meclisin yanında mecliste beraber görev yapan yasama organı Cumhuriyet Semanatosu'dur. Kara sularının denizaltındaki doğa uzantısına kıta sahanına diyoruz. Yunanistan'da çok fazla sorun yaşadık.

Yumuşama döneminin mimarilerinden sayılan ABD Başkanı Kennedy'dir. Vietnam Savaşı'nı protesto eden ABD'li dünya şampiyonu boksör Muharrem Ali'dir. 1960'lı yıllarda heavy metal müzik türünün en önemli temsilcisi Rolling Stones'dur. Afganistan'da Taliban yönetimine muhalif olarak kurulan birlik Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nin kurucusu ve ilk Cumhurbaşkanı Rauf Denktaş'tır. Bosna Savaşı'nın sona erdiren antlaşma Dayton Antlaşması'dır.

Sovyet Rusya'nın dağılması sonucu Alma Atı Deklarasyonu ile kurulan siyasi ve ekonomik birliğin adı BDT, Bağımsız Devletler Topluluğu'dur. Türk'de daha çok gün olur asra bedel. Selim Boylum Al yazmadım.

Cemiyetiile gibi eserleriyle tanınan dünyaca ünlü kırgız yazar Cengiz Aytmatov'dur. Evet arkadaşlar sizler için hazırlamış olduğumuz tek videoda KPSS tarih genel tekrar videosunun sonuna geldik. Videonun altında her ünitenin kaçıncı dakikada başladığını mutlaka yazacağız.

O nedenle sizde çok rahat hangi üniteyi dinlemek istiyorsanız onu rahatça dinleyebileceksiniz. Bu videomuzda çok fazla emek verdik arkadaşlar. O nedenle videoyu beğenip videonun altına yorumlarınızı bekliyoruz.

Eğer kanala abone değilseniz de lütfen kanalımıza abone olmayı unutmayın. Bir sonraki videoda görüşmek üzere. Halkalı.

Transcript for:Tarih Genel Tekrar Notları

Transcript for:
Tarih Genel Tekrar Notları