welkom bij de allereerste video van historische context over het britse rijk een contec die speciaal bedoeld is voor de havo en de titel die zegt hij kan waar deze context over gaat ontwikkeling van britse rijk over behoorlijk lange periode meerdere tijd vakken en dan zie op terug bij de eerste deel vraag die in het blauwe vlak staat en de periode 1585 1833 en hoorders verschillende kenmerken aspecten uit meerdere tijd vaker bij maar ja we beginnen bij het begin bij tijdvak 15 16 e eeuw en dan zijn deze twee kenmerken aspect in bijzonder die in eerste instantie op de achtergrond een rol spelen want tijdvak 5 is bijvoorbeeld de tijd van de europese overzeese expansie he die die die europese ontdekkingsreizen die die die west-europeanen genoeg je ziet hier op dit kaartje ook al en welke landen daar een rol in gaan spelen en welke gebieden zijn dan koloniseren hij heel even kort terug halen waarom ze dat ook alweer doen dat was met name om economische redenen en voor de specerijenhandel goud en zilver uit de bodem halen al die andere grondstoffen die ze konden gebruiken het was ook in politiek opzicht heel interessant om koloniën te voor over want zo kon je rijk uitbreiden het gaf meer macht en aanzien dat koning en daarnaast waren mensen vaak ook gewoon heel nieuwsgierig naar ja of alle verhalen die ze over de rest van de wereld gehoord hadden of die eigenlijk wel klopt dus dat wil ze ook wel gaan uitvinden hoe die wereld er eigenlijk uitzag en daarnaast ook een heel belangrijke reden was het christendom verder verspreiden over de wereld dan wij deze motieven zorg er dus voor dat de europeanen in de 16de eeuw in tijdvak 5 begonnen aan de europese expansie overzee het waren de portugees en de spanjaarden die hiermee begonnen en spanje veroverden grote gebieden in het zuiden en midden van amerika dat zijn de oranje gebieden hier op het kaartje jij de successen van de portugese een spanjaard zorgen voor dat andere landen ook geen kijken of ze dit ook konden doen en engelsen die begonnen met het verkennen van noord-amerika en dat deed ze aan het einde van de zestiende eeuw en waar waren zij dan eigenlijk naar op zoek naar het die motieven die er net als stonden maar ze waren specifiek ook op zoek naar een ja mogelijke uitvalsbasis in de strijd met spanje engeland en spanje waren met elkaar in oorlog en ik zal dadelijk verder uitleggen waarom dat precies was en zwaar dus gewoon op zoek naar een eventuele kolonie en uiteindelijk in 1585 vestigde de engelse zich voor het eerst in een buitenlandse kolonie in zogenaamde roon ook in de amerikaanse staat virginia en dat zien hier op de kaart is de zijn amerikaanse oostkust naar het was dus een eerste stap voor de engelsen in hun expansie overzee en naast de europese expansie overzee was de protestantse kerk reformatie een ander kenmerk het aspect van tijd vaccins en die kerk reformatie zorg voor een splitsing van christendom in west-europa tussen katholiek en protestant dan als we dat weer op een kaartje uitzetten dan ziet europa der aan het einde van de zestiende eeuw eigenlijk zo uit en dan zie je dus dat de hele grote gebieden geel zijn oftewel rooms-katholiek dat er hele grote gebieden ook bij die had blauw groenachtig zijn die die die zijn de leer van luther aan kan hangen hij ziet bruin voor bijkomende leer van calvijn en als je naar engeland gaat kijken dan zie je daar het calvinisme en dan zie je er ook die oranje kleur en dat is de zogenaamde anglicaanse kerk en engelse koning hadden zich opgegeven band los gemaakt van het gezag van de paus en die wilde zelf aan het hoofd staan van de engelse keringen vandaar dat een anglicaanse kerk was de spaanse koning ik daarentegen die waren altijd trouw gebleven aan de paus en niet waar dus ook vurig katholiek nou ja en bij de anglicaanse kerk daar bepaalde de koning dus eigenlijk een beetje ja welke kant het christendom in engeland meer op ging of meer katholiek of meer protestants gericht was en ze was wild koning edward i was protestants maar bijvoorbeeld queen mary die was weer meer katholiek en zij trouwde dan op een gegeven moment ook met philips de 2e van spanje ze zijn vijf jaar getrouwd geweest en toen stierf mary maar daarmee leek het erop alsof engeland in een keer ook weer bij de katholieke kerk zou gaan horen maar uiteindelijk werd die mary werd opgevolgd door elizabeth en ja die was meer protestants dus uiteindelijk werd engeland toch weer meer protestants ja en dat was dus precies wat die katholiek koning filips de tweede van spanje niet wilde hij wilde dan ook maar één ding het engeland weer gewoon bij de katholieke kerk zou komen en hij zwoer dat hij daarvoor zou gaan zorgen en dat was dus ook de reden waarom engeland en spanje vijandig tegenover elkaar komen te staan nou we in de jaren 80 van de 16e eeuw loopt dat eigenlijk heel luid dan precies op zelf moment als de engelse dus op zoek zijn naar een kolonie in noord-amerika waarin ze dus een high tea kolonie ego en ook vestigen stuurt philips het tweede van spanje in de zogenaamde onoverwinnelijke armada en engeland om engeland aan te vallen en de spaanse armada dat was echt spaanse lege floten spaanse marine die was ook enorm uitgebreid dankzij al die successen die spanje had behaald in amerika al het goud en zilver dat eruit werd gehaald in die engelse komen dus in hevige strijd terug met die spaanse armada het lukt uiteindelijk om die aanval af te slaan die die die hele militaire expeditie van yama de die mislukt veel spaanse schepen die moeten om groot-britannië omheen trekken en je ziet er op dat kaartje links ook daarbij ierland zie je al die tijd dat hele scheepskerkhof staan dat zijn heel veel spaanse schepen die ook nog vergaan in allerlei najaarsstorm en dergelijke het is als een grote mislukking engeland voor slaat spanje maar omdat engeland al haar schepen nodig had om spanje te kunnen verslaan werden die scheidt patroon ook weer teruggeroepen en konden de engelse dus hun eerste koloniën noord-amerika niet behouden maar goed ook de engelsen hebben nu dus een eerste voet op het wereldtoneel gezet en dat is eigenlijk dus ook het begin van deze historische context