馃尡

Rodzaje tkanek ro艣linnych

Apr 13, 2025

Dzia艂: Ro艣liny - Tkanki ro艣linne

Wprowadzenie

  • Temat: Tkanki ro艣linne.
  • Problem: Du偶a ilo艣膰 rodzaj贸w tkanek ro艣linnych do zapami臋tania, ka偶da ma dwie nazwy (polsk膮 i z greki/艂aciny).
  • Cel wyk艂adu: U艂atwienie zapami臋tywania tkanek ro艣linnych.

Wzrost i rozw贸j ro艣lin

  • Wzrost ro艣lin: Nieograniczony i zlokalizowany.
    • Nieograniczony wzrost: Rosn膮 przez ca艂e 偶ycie (np. drzewa, krzewy).
    • Zlokalizowany wzrost: Specjalne tkanki zajmuj膮 si臋 wzrostem przez ca艂e 偶ycie ro艣liny.

Podzia艂 tkanek ro艣linnych

1. Tkanki tw贸rcze (Merystemy)

  • Merystemy wierzcho艂kowe: Znajduj膮 si臋 na szczycie p臋du/korzenia, odpowiadaj膮 za wzrost na d艂ugo艣膰.
  • Merystemy boczne: Odpowiadaj膮 za wzrost na grubo艣膰 (wt贸rny).
  • Merystemy interkalarne: Wstawowe, umo偶liwiaj膮 szybki wzrost, np. u traw.

2. Tkanki sta艂e

a. Tkanki okrywaj膮ce

  • Pierwotne: Epidermy, ryzoderma.
    • Funkcje: Ochrona przed parowaniem, pobieranie wody.
  • Wt贸rne: Korkowica (fellogen, korek, endoderma).
    • Rola: Ochrona, termoizolacja, ochrona przed parowaniem.

b. Tkanki wzmacniaj膮ce

  • Zwarcica (Kolenchyma): 呕ywa tkanka o zgrubia艂ych 艣cianach kom贸rkowych.
  • Twardzica (Sklerenchyma): Martwa tkanka tworz膮ca szkielet, z艂o偶ona z w艂贸kien i sklereid贸w.

c. Tkanki przewodz膮ce

  • Drewno (Ksylem): Przewodzi wod臋 i sole mineralne.
    • U okrytonasiennych: Naczynia.
    • U nagonasiennych: Cewki.
  • 艁yko (Floem): Przewodzi produkty fotosyntezy.
    • U okrytonasiennych: Rurki sitowe z kom贸rkami towarzysz膮cymi.
    • U nagonasiennych: Kom贸rki sitowe.

d. Tkanki mi臋kiszowe

  • Mi臋kisz zasadniczy: Wype艂niacz przestrzeni.
  • Mi臋kisz asymilacyjny (Chlorenchyma): Zawiera chloroplasty, odpowiedzialny za fotosyntez臋.
  • Mi臋kisz spichrzowy: Magazynowanie substancji od偶ywczych.
  • Mi臋kisz wodono艣ny: Gromadzi wod臋, wyst臋puje u sukulent贸w.
  • Mi臋kisz powietrzny (Aerenchyma): Zawiera przestrzenie powietrzne, wyst臋puje u ro艣lin wodnych.

e. Twory wydzielnicze

  • R贸偶ne struktury wydzielaj膮ce substancje obronne (np. w艂oski pokrzywy, kana艂y 偶ywiczne).

Zadanie domowe

  • Narysowa膰 i podpisa膰 ka偶d膮 z tkanek ro艣linnych, u偶ywaj膮c obydwu nazw.
  • Zrozumie膰 zwi膮zek budowy tkanek z ich funkcj膮.

Podsumowanie

  • Wspomnienie o wsparciu kana艂u.
  • Podzi臋kowania dla patron贸w.
  • Zaproszenie na kolejny odcinek o ro艣linach.

Full transcript