Sinir Sistemi Dersi Notları

Giriş

• Sinir sistemine giriş yapıldı.
• 6 artı 1 videolu ders.
• Son bölümde tüm bilgilerin özetleneceği bir checkpoint olacak.

Nöronlar ve Glia Hücreleri

Nöronlar

• Temel hücrelerdir.
• Bilgi iletimi sağlarlar.
• Motor nöronlar üzerine odaklanıldı.
• Nöron yapısına göre değil, görevlerine göre sınıflandırılmalıdır.
• Yapısı:
  • Dendritler: Bilgiyi alan kısmı.
  • Akson: Bilgiyi ileten bölüm.

Glia Hücreleri

• Nöronlardan 30 kat daha fazla ve daha küçüktürler.
• Sinir sisteminin düzgün çalışmasını sağlarlar.
• Mielin kılıf üretimi yapan hücrelerdir.
• Glia hücreleri:
  • Oligodendrosit: Merkez sinir sisteminde mielin kılıf üretir.
  • Şivan Hücresi: Çevresel sinir sisteminde mielin kılıf üretir.
  • Ependim Hücreleri: Beyin omurilik sıvısının akışını düzenler.
  • Astrosit: Kan beyin bariyerini oluşturur.
  • Mikrogliya: Fagositoz yapar, hasarlı dokuları yok eder.

Nöron Yapısı

• Hücre Gövdesi:
  • Nöronun çekirdeği ve organellerinin bulunduğu kısım.
• Nisıl Cisimcikleri:
  • Granüllü endoplazmik retikulum parçalarıdır.
• Mielin Kılıf:
  • Yapısı lipid ve protein içerir.
  • Ranvier boğumları bulunur.
  • Tüm nöronlarda yoktur.

Nöronların Görevleri

• Duyu Nöronu:
  • Uyarıyı merkezi sinir sistemine iletir.
  • Gövdesi merkezi sinir sisteminin dışındadır.
• Ara Nöron:
  • Bilgi değerlendirmesi yapar.
  • Merkezi sinir sistemi içinde yer alır.
• Motor Nöron:
  • Tepki organlarına uyarı iletir.

Glia Hücrelerinin Fonksiyonları

• Glia hücreleri bölünebilir.
• Nöronlar genellikle bölünemez.
• Mikrogliya, hasarlı dokuları ve mikropları yok eder.

Sınav Hazırlığı

• Sinir dokuda nöron, mikroglia, ependim ve astrosit bulunur.
• Merkezi sinir sisteminde mielin kılıf sentezleyen yapı oligodendrosittir.
• Duyu, ara ve motor nöronların işlevleri öğrenilmeli.

Önemli Kavramlar

• Afferent Nöron: Bilgi getiren.
• Eferent Nöron: Bilgi götüren.
• Kan Beyin Bariyeri: Astrositler tarafından oluşturulur.

Nihai Notlar

• Sinir sisteminde nöronlar elektriksel iletimi sağlarken, glia hücreleri destek sağlar.
• Gliaların çeşitleri ve işlevleri önemlidir.
• Konuların sınavda çıkabilecek şekilde özelleştirilmesi gerekiyor.