y [Müzik] [Müzik] y [Müzik] [Müzik] [Müzik] [Müzik] ah Sayın Türkiye Barolar Birliği Başkanım Sayın Türkiye Barolar Birliği yönetim kurulu üyeleri değerli hocalarımız ve Kıymetli misafirler Türkiye Barolar Birliği idare ve vergi hukuku Komisyonu tarafından Avukat Mehmet Kaya anısına düzenlenen vergi kaçakçılığı suçları güncel gelişmeler konulu sempozyuma Hepiniz hoş geldiniz programımızın açılış konuşmalarını yapmak üzere Türkiye Barolar Birliği vergi ve idare hukuku Komisyonu sözcüsü Avukat Doçent Doktor Sayın Hasan oralı kürsüye davet ediyorum değerli başkanım değerli yönetim kurulu üyeleri saygıdeğer konuşmacılar ve siz değerli katılımcılar Türkiye Barolar Birliği'nin idare ve vergi hukuku komisyonu'nun düzenlemiş olduğu vergi kaçakçılığı suçları konulu panelimiz Hoş geldiniz tekrar Evet avukatların vergilendirilmesine ilişkin fakülte yıllarımdan beri Bir tartışma vardı Bu karşı taraf vekalet ücretinin de katma değer vergisinin durumu ne olacak diye bu tartışmaları sık sık gündeme getiren bir kişi vardı ki Eee bugün anısına Eee paneli düzenlemiş olduğumuz Eee Mehmet Kaya Üstadımız Evet kendisini Eee danıştayı açtığı davalarda yürüttüğü davalardan biliriz kendisini Türkiye Büyük Millet Meclisi ziyaretlerinde biliriz ki sırf bu sorunlar çözülebilen sorunları başta olmak üzere hukuki uyuşmazlıkları dert edinen dost canlısı mütevazi enerji ve sevgi dolu insanı bitişim bu yana Yaklaşık 3 sene 3 seneyi geride bıraktık 12 Ağustos 202 yılında aramızdan ayrılan Mehmet Kaya İstanbul barosunun idare ve vergi hukuku kurulunun kuruculuğunu yapmış ve kurulu uzun bir süre hayatının son günlerine kadar aktif bir şekilde yönetmiştir bu yönüyle birçok şehirde Türkiye Barolar Birliği de dahil olmak üzere idari vergi hukuku komisyonlarının kurulmasına vesile olmuş öncülük etmiş ve bizlere ilham vermiştir geriye sevgi saygı ve güzel anılar bırakan değerli meslektaşlarımızı anısına ikincisini gerçekleştirdiğimiz bu panelimiz de Özlem ve rahmetle anıyoruz ışığın ve toprağım bol olsun değerli abiyim Değerli meslektaşım vergisel sorunları dışında meslektaşlarımızın önem verdiği bir diğer hukuk vergi hukuku konusu vergi suçları vergi kaçakçılığı suçları olmuştur maddi kanunların alıştığımız sıklıkla değiştiren gerçekleştiren değişikliklerin dışında son dönemde vergi suçlarının kapsamında ve sınırlarında da değişiklikler gerçekleştirilmiştir bazı vergi kaçakçılığı suçları zincirlenme suç kapsamına alınmış ve bu bu suçlara verilen cezaların üst sınırları yukarıya çekilmiştir vergi borcunun varlığı mahkemece verilecek cezanın miktarını etkiler hale gelmiştir ceza miktarları nedeniyle temyiz mercii vergi ceza yargılamasında başvurulamayan bir kanun yolu haline gelmiştir vergi ceza yargılamasında gerçekleşen ciddi değişimler nedeniyle geçmiş İçtihat birikimlerinden yararlanamayan mahkemeler kararlarında uyumsuzluk görülebilmektedir Vergi vergi ceza yargılamasında Yaşanan bu gelişmeler yukarıda saydığım ve konuşmacılar tarafından da daha da zenginleştirilerek tartışılacaktır bu çalışmada en büyük yükü yüklenen kişi değerli hocam Avukat Profesör Doktor Nurettin biciye bu paneli organize edilmesi konusunda bizi motive eden Erinç başkanımı ve komisyonumuz sorumlusu Yürütme Kurulu üyesi Ali Bayram'a birbirinden değerli konuşmacıları komisyon üyelerimize bizden desteğini esirgemeyen Türkiye Barolar Birliği emekçisi Candan çavdar'a teşekkürlerimi borç bilirim hoş geldiniz sayın orala konuşmalarından dolayı teşekkür ediyoruz Şimdi konuşmalarını yapmak üzere Türkiye Barolar Birliği yönetim kurulu üyesi Türkiye Barolar Birliği vergi ve idare hukuku Komisyonu sözcümüz Sayın Avukat Ali Bayram'ı davet ediyorum Sayın Birlik Başkanım Sayın Türkiye barlar birliği yönetim kurulu üyesi arkadaşımız Yargıtay Onursal daire Başkanım Sayın Bölge adliye mahkemesi üyem Sayın Gelir İdaresi Başkan yardımcım Sayın Vergi Denetim kurulu Başkanım Sayın vergi müfettişleri Derneği Başkanım değerli meslektaşlarım Değerli katılımcılar Ben de Türkiye barar Birliği vergi ve idare hukuku Komisyonu adına sizleri en İçten duygularla saygıyla selamlıyorum Türkiye baroları Birliği idare ve vergi Hukuk Komisyonu tarafından vergi kaçakçılığı suçları kapsamında organize edilen panelimiz Hoş geldiniz Şeref verdiniz özellikle bugün eee e Evet çok ilgi çekici bir başlık var gerçekten gündemde sürekli herkesin tartıştığı herkesin Aslında mevcut uygulamalarla kafasına soru işaretleri beliren ve bu soru işaretlerinin giderilmesine ilişkin de hemen hemen kamuoyunda özellikle Avukat kamuoyunda bir beklenti oluşan ve bu beklentiye de aslında bir karşılık olarak bugün ortaya koyduğumuz bu panelin İnşallah sonunda sonucunda bu soru işaretlerini zihinlerde izle in kalmaması dileğiyle Ben programa başlamak istiyorum devlet tarafından yurttaşa sunulan kamusal hizmetlerin mali kaynaklar gerektirmesi nedeniyle devlet Tekel hakkına dayanarak kişilerin mali gücünü gözeten ölçüler çerçevesinde vergi toplamaktadır hukuk devleti yasal öngörülebilir ve adil bir vergi sistemi oluşturmakla yükümlüdür ülkemizde yasal ve anayasal anlamda vergiler kişiler açısından hem bir hükümlülük hem de bir sorumluluk olarak ifade edilmektedir anayasal düzeyde vatandaşlık bağına vurgu yapılmasına rağmen vergilerin zora dayalı ve karşılıksız toplanması gibi verginin kendi özelliğinden kaynaklanan verginin toplanmasında nedenler verginin toplanmasında zorluklar oluşturabilmektedir mükelleflerin vergi ödemesine gösterdiği refleks ödememesi gösterdiği refleks iki şekilde karşımıza çıkmaktadır Bunlardan ilki mükellefin mükelleflerin ihtiyaçlarını sınırlayarak daha az harcama yapmasıdır vergiden kaçınma olarak da tanımlayacağız bu durum vergi kaybına neden olsa da hukuk düzeni tarafından herhangi bir yaptırıma Tabi tutulmamaktadır buna karşılık mükellefin daha az vergi ödemek ya da hiç vergi ödememek için defter ve belgelerde hukuka aykırı değişiklikler yapması yoluna başvuruyor olması ise vergi kaçakçılığı suçunu oluşturmaktadır ve bu fiillerin yaptırımı birçok ülkede olduğu gibi ülkemizde de hem idari hem de cezai yani hürriyeti bağlayıcı niteliktedir ekonomide kayıt dışılığın artması vergi oranlarının da artmasına vergi gelirlerinin ve vergilendirmede etkinliğin azalmasına sebebiyet vermektedir bu durum aynı zamanda vergi kaçırma eğilimini de artırmaktadır vergi kaçırmanın arttığı bir durumda ise kayıt dışılık da aynı şekilde yükselmektedir Bu nedenle iki değişken birbirini olumlu ve veya olumsuz yönde beslemektedir vergi denetiminin kayıt dışılığı önlemesi üzerine 45 vergi müfettişi ile yapılan bir anket çalışmasında vergi yükünün fazla olmasının ve vergi cezalarının caydırıcılığı düşük olması ve vergi aflarının sıklığının kayıt dışı ekonominin büyümesini tetikleyen en önemli sebepler olduğu tespit edilmiştir vergi adaleti ağı tarafından yapılan araştırmada Türkiye'nin kayıt dışı ekonomiden kaynaklanan vergi kaybının 54. milyar dolar olarak olduğu tahmin edilmiştir Bu miktar sadece devletin kullanamadığı para olarak değerlendirilmemelidir vergisini düzenli ödeyen dürüst mükellefler açısından bu durum ek maliyet demektir devletin vergi kaybı ve kaçağının kaynağını zamanında bulamaması üreten ve düzenli vergisini ödeyen mükellefin cezalandırılmasına neden olmaktadır vergi kaçakçılığı fiillerinin önlenmesinde diğer önemli unsur ise vergi kaçakçılığına karşı Etkin Yasal düzenlemelerin varlığı ve bu Yasal düzenlemelerin getirdiği ceza yargılamalarının adil bir şekilde gerçekleştirilmesidir vergi kaçakçılığına kaçakçılığı suçlarına ilişkin hürriyeti bağlayıcı düzenlemeler Vergi Usul kanununda 3 bölümde kaçakçılık suçları ve cezaları başlığı altında yer almaktadır vergi suçları Bu anlamda hem mali nitelikteki suçlar hem de cezai nitelikteki suçlar kapsamında yer almaktadır idari nitelikte yaptırma konu eylemler vergi kaçakçılığı eyleminde eylemine de kolu olmaları halinde kişiye ceza hukuku yaptırımı da ayrıca uygulanmaktadır vergi kabahat ve suçlarına ilişkin Vergi Usul kanunundaki bu düzenlemelerle birlikte kabahatler kanununda Türk Ceza kanununda ve cmk'da da çeşitli hükümler bulunmaktadır Bu hükümlerin alınan kanunlarda dağınık şekilde bulunması nedeniyle hangi kanunun nasıl uygulanacağına özel hüküm genel hüküm kuralları dahilinde karar verilmektedir Bu durum vergi ceza yargılamaların grift hale getirmektedir uygulamada yaşanan bir diğer sorun ise Ceza Mahkemesi Vergi Mahkemesi ve vergi idaresi kararlarının birbirine etkisi konusudur Vergi Usul kanunun 367 maddesinde 359 maddeden dolayı Ceza Mahkemesi tarafından cezaya hükm edilmesinin vergi ziyaı cezası veya özel usulsüzlük cezası kesilmesine engel teşkil etmeyeceği düzenlenmiştir Vergi Usul Kanunu'nun 367 maddesin son fıkrası ise Adil yargılama ilkesi gereğince kişiye aşırı külfet yüklenmemesi gerektiği kanaatiyle anayasa mahkemesince iptal edilmiştir Bu durum çelişkiye yol açmaktadır Ayrıca uygulamada sorunlarla karşılaşmamak adına Vergi Mahkemesi kararları ile Ceza Mahkemesi kararlarının birbirine etkisi de kanunda açıkça düzenlenmediği sürece bu çelişkileri bertaraf etmek mümkün gözükmemektedir bugün panelimiz Sayın akademisyenlerimiz hakimlerimiz ve vergi İdaresi kurum temsilcileri temsilcilerimizle ele alacağımız Gündem vergi kaçakçılığı suçlarında güncel gelişmeler olacaktır Vergi Usul Kanunu'nun vergi kaçakçılığı suçlarını düzenleyen 359 maddesinde son yıllarda gerçekleşen değişiklikler vergi kaçakçılığına ilişkin yaptırımların kapsamını oldukça değiştirmiştir vergi suçlarına ilişkin hürriyeti bağlayıcı cezalar zincirleme suç kapsamına alındığı için geçmişte olduğu gibi mahkemelerce her takvim yılı için ayrı ayrı cezaya hükm edilmeyecek sana Say yıllarda kullandığı ya da düzenlediği sahte veya muhteviyatı itibariyle yanıltıcı belgeler için tek bir ceza verilecektir Vergi Usul kanununun 359 maddesine getiren önemli gördüğümüz bir diğer değişiklik ise ceza üst sınırının artırılması olmuştur vergi kaçakçılığı suçlarına ilişkin cezai düzenlemelerdeki bu değişiklikler uygulamaya ilişkin birçok tartışmayı da beraberinde getirmektedir hükmedilen cezaların miktarı nedeniyle vergi kaçakçılığı suçlarına verilen ilk derece mahkemelerin kararlarına karşı temyiz yolu fiilen kapanmıştır Asliye Ceza mahkemelerinin kararlarına karşı olağan kanun yolu Bölge adliye mahkemesi ile sınırlı kalmaktadır yargıtayın yerleşik içtihatları ile İstinaf mercii olan Bölge adliye mahkemelerinin kararlarında görülen farklılıklar uygulama içerisinde yer alan kesimlerde Kafa karışıklığına neden olabilmektedir işte burada bahsettiğim ve Sayın konuşmacıların birazdan dile getirecekleri önemli tartışmaların vergi yargısı mensupları akademisyenler vergi idaresi temsilcileri ve savunma makamını oluşturan avukatlar nezdinde tartışılması vergi kaçakçılığı suçlarında güncel gelişmelerin ortaya konması ve çözüme yönelik önerilerin tartışılması kanaatimizce Hayati öneme sahiptir değerli katılımcılar Ben burada söz denimi bağlarken özellikle Az önce Hasan hocam da zikretti gerçekten bu panelin organize edilmesinde çok ciddi bir emeği ve katkısı olan Sayın Nurettin Bilici Hocama huzurlarınıza bir kez daha teşekkür etmek istiyorum gerçekten vergi ve idare hukuk komisyonumuz Eee faaliyetlerine en aktif bir şekilde dahil olan bu programın gerçekleştirilmesinde gerekli kontakt ve diyalogları kurmakta ziyaretlerden bulunmakta en ufak bir şekilde imtina etmeyen hiçbir şekilde bizden bilgisini esirgemeyen Hocama her şeyi çok şeyi borçluyuz Daha doğrusu vergi ve idare Hukuk Komisyonu adına huzurlarınıza tekrar Hem Yürütme Kurulu üyelerine hem Türkiye Barolar Birliği başkanıma hem değerli katılımcılara sizlere hocalarıma bir kez daha teşekkür ediyor şükranlarımı sunuyor yararlı ve verimli bir panel olması dileğiyle hepinizi saygıyla selamlıyorum Sayın Bayram'ı konuşmalarından dolayı teşekkür ediyoruz Şimdi konuşmalarını yapmak üzere Birlik başkanımız Avukat Sayın Erinç san'ı davet ediyorum [Alkış] Efendim zamanınızı almayacağım çok güzel bir katılım söz konusu hafta sonu bu kadar güzel bir havada zamanlarınızı ayırıp Buraya gelmişsiniz bir an önce programın başlayıp bu kıymetli bilgilere hep beraber ulaşmayı bekliyoruz Ben tüm katılımcılarımıza konuşmacılar mıza başta olmak üzere hepinize teşekkür ediyorum Son dönemde meslektaşlarımız Bize gelen Eee yoğun bir talep vardı bizzat ulaşarak Hatta bu talebi ilettiler son yasal değişiklikler çerçevesinde vergi kaçakçılığı suçlarına ilişkin olarak uygulama birliğinin sağlanmasında ciddi sorunlar yaşandığı tarafımıza iletildi Tabii Türkiye Barolar Birliği e içtihadı yaratacak kurum değil ancak içtihadın yaratılmasına yaptığı ciddi akademik bilimsel çalışmalarla katkı sunabilecek bir kurumdur O nedenle bu ciddi sorunun Eee bu başlığın ele alınması bizim açımızdan da elzemdi arkadaşlarımızla paylaştık hemen eee buna ilişkin çalışmalarını Eee yerine getirdiler bu anlamda bugünkü Eee panelin Eee önemli kısmı sadece akademik Eee gözle tek bir bakış açısıyla Eee değil aynı zamanda Gelir İdaresi Başkanlığı gözüyle bakılacak bir program müfettiş gözüyle bakılacak bir program bilim insanı gözüyle bakılacak bir program Yargıtay ve İstinaf gözüyle bakılacak program ve son olarak tabii ki karşılaştırmalı hukuk bağlamında değerlendirilecek bir program sonuçlarının hukuk sistemimize meslektaşlarımıza faydalı olması dileğiyle her birinizi tekrar ayrı ayrı selamlıyorum efendim çok teşekkür [Alkış] ediyorum başkanımı konuşmalarından dolayı teşekkür ediyoruz şimdi Birinci oturumum moderatörlüğünü yapmak üzere Avukat Profesör Doktor Sayın Nurettin Bilici ve konuşmacılar mız Gelir İdaresi Başkanlığı Başkan Yardımcısı Sayın Faruk Gözübüyük Vergi Denetim Kurulu Başkanı sayın Muhsin Atçı Ankara Bilim Üniversitesi öğretim üyesi Avukat Doçent Doktor Sayın Serkan Ağrı yerlerine davet ediyorum al Efendim değerli Barolar Birliği Başkanım yönetim kurulu üyelerimiz değerli meslektaşlarım Eee değerli katılımcılar Eee Hoş geldiniz diliyorum verimli bir toplantı çalışma olmasını diliyorum Eee biraz gecikmem var Onun için çok ben fazla zaman kaybetmeden Eee konuşmacılar mıza söz vermeye çalışacağım konunun önemini ilk konuşmacılar mız anlattılar Aslında dile getirdiler özellikle Ali Bayram yönetim kurulu üyemiz meslektaşımız Eee meselenin önemini ortaya koydu şu anda hakikaten Türkiye bir ciddi ekonomik kriz yaşıyor Eee dünyanın en yüksek enflasyonunun yaşandığı ülkelerden birisiyiz Eee Bu meselenin ciddi ölçüde Tabii Kamu Maliyesi ile bağlantısı var kamu gelirleriyle harcamalarıyla bağlantısı var kamu gelirleri dediğimiz vakit Tabii E bugün konuşacağımız tartışacağız konuyla doğrudan bağlantısı var ekonomimizin üçte birinin kayıt dışında olduğunu hep yazıp çiziyoruz Eee Yani bu ne demek Bunun anlamı Yani bu tarihlerde 1 trilyon dolar civarında olduğu ifade ediliyor Türkiye Gayri safi milli hasılasının bunun üçte biri kayıt dışında oluşuyor yani ne demek belgesiz fiz fatur alıyoruz satıyoruz Eee ama düzenlenmesi gereken belgeler düzenlenmiyor ki bu düzenlenmeyen belgelerden bir tanesi de bugün konuşacağımız bu sahte belge veya muhteviyatı itibariyle yanıltıcı belge Vergi Usul Kanunu 359 maddede zikredilen müeyyideleri ortaya konulan e çoğu vakit Eee Bunların aslında uygulama yargı kararlar filan da baktığımız vakit sahte belgenin çoğu vakit mükellef alımlarını belgesiz yapıyor Eee satışları belgeli olunca ortaya bir açık çıkıyor o zaman naylon faturacı aramaya başlıyor ki piyasada bu işi yapan bu tip insanların tanıdıkları bir sürü insanlar var belli bir komisyon karşılığında Eee onu verip oradan o açığı kapatmak Faz geliri görünmesini engellemek veya fazla KDV ödemesini engellemek için naylon fatura sahte belge yoluna başvuruyor Bu Tabii ciddi bir suç müeyyideler var bugün bunları konuşacağız İki grup halinde bunları yapacağız uygulamada ciddi sorunlar varayım diği gibi Eee kendi bünyesinde ciddi sorunlar var 2 yıl önce bir takım çok önemli değişiklikler yapıldı bu sorunlar çözülsün E bu iş azalsın diye fakat ya 2 yıl sonrasında Geldiğimiz noktada yine benzeri arayışlarımız var Yani bu ceza miktarını 3 yıldan 5 yıla çıkaralım mı baş Başka ne tip şeyler yaparız ki yapalım ki bu azalsın eee şeklinde Eee birtakım paketler Eee tasarılar hazırlanıyor yani tatil sonrasına kalacak gibi herhalde bu paket Eee bu tatil öncesinde sunulacak gibiydi y son benim ulaştığım bilgiler galiba tatil sonrasına kalacak gibi yani Sadece vergi kaçakçılığı suçları ile alakalı değil tabii vergilendirme alanında başka ciddi düzenlemeler gelir artırmaya yönelik Özellikle bu çok çok yüksek boyutlara ulaşan bütçe açıklarım kapatmaya yönelik Eee ciddi şeyler yapılacak gibi Eee benim gevezeliğin tuttu yine ben burada burada tamamlayayım ben Eee ve Eee eee iki konuşmacı Eee idare tarafından Eee Mevzuatı koyan Eee vergiyi Eee toplayan Eee idare tarafından diğer eee konuşmacı uygulamadan meslektaşımız Yani iki idare bakış açısı olacak eee bir daha objektif daha bilim insanı gözüyle bakış olacak konuları değerlendireceğiz buradaki sıraya göre başlayalım isterseniz Eee Faruk Bey Gelir İdaresi Başkan yardımcımız Faruk Üstat Oradan gelir İdaresi Eee nasıl görüyor bu olayı nedir durum Eee oradan başlayalım süreler imizi 20'şer dakika belirledik galiba değil mi Eee o süreler imize uyarak Eee Buyurun başkanım çok teşekkür ediyorum Kıymetli hocam Sayın başkanım çok değerli hukuk camiasının Eee değerli insanları vergi Dünyamız E çok değerli meslektaşlarım vergi müfettişi kardeşlerim Eee bizleri buraya dinlemeye gelen çok değerli katılımcılar hanımefendiler beyefendiler hepinizi sevgiyle saygıyla selamlıyorum Bu cumartesi gününde ve tatil gününde böyle kalabalığı görmek bizleri ziyadesiyle mutlu etti onu da ifade etmek isterim şimdi [Müzik] E Her şeyden önce şu anda vergiyi konuşacağız Eee vergi ve kayıt dışılık ilişkisi Aslında bizim şu andaki panelimiz konusunun altlığını oluşturuyor Türkiye'de ciddi anlamda bir kayıt dışılık maalesef var Bütün kurumumuz kurumlarımız bu kayıt dışılıkla mücadele noktasında gerekli olan tedbirleri gerekli olan denetimleri yapıyorlar son yapılan pandemi öncesi yapılan ve paylaşılan pandem pandemi öncesi dönemi kapsayan 2019'da paylaşılan Daha sonra da muhtelif çalışmalar var Eee Türkiye'deki kayıt dışılığın % 26.7 düzeyinde olduğu pandemi sonrası yapılan çalışmalarda ise bu bunun % 2829 civarlarına taştığı gözüküyor bunu Kim yapıyor bu çalışmayı Elbette kurumsal olarak Bizim yaptığımız çalışmalar var bunun yanında Eee Friedrich Schneider var biliyorsunuz Bu hem Eee Türkiye'de hem dünyada bu kayıt dışılığı ölçme ile ilgili çalışmalar yapar karşılaştırmalı olarak dünyadaki Eee trendi ve Türkiye'deki trendi geçmişten bu yana getiren bir akademisyen bu akademisyenin yaptığı çalışmaya göre son Türkiye'deki kayıt dışılık % 28 kabaca % 29 civarında gözüküyor hocamın da ifade ettiği bu az bir Oran değil düşük bir Oran değil bu kadar kayıt dışılığın olduğu bir memlekette bir ülkede e vergiden kaçma vergiden kaçınma noktasında ciddi iş ve işlemler ve eylemler yapılıyor idar olarak bizim görevimiz de bu iş ve işlemleri kayıt dışı çalışmaları eee bir anda kabahat bir yanda suç olan konuları engellemek Bu yönüyle de idaremiz gerekli olan çalışmaları yürütüyor ondan da biraz bahsetmek bahsedeceğim sunumun sonunda Tabii ilk konuşmacı olarak hem biraz mevzuat neler var onları derley bundan sonraki konuşmaların konuşmacıların yapacağı konuşmalara altlık teşkil etmesi açısından da Eee bizleri e hafızalarımızda tazel etcek diye düşünüyorum o amaçla biraz teorik çerçeve Daha sonrasında yapılanlara girmek istiyorum İzninizle vergi Biraz önce açılışta da bahsetti çok değerli konuşmacılar kamu giderlerini karşılamak üzere gerçek ve tüel kişilerden kanunun belirlediği ölçüler iktisadi güçlere göre alınan karşılıksız ve zorunlu olarak kamuya aktardığı ekonomik değerlerdir Yani vergiyle idare toplumun cebine elini atmak suretiyle kendisine bir değer transfer ediyor Dolayısıyla bu isteyerek yapılan gönüllü olarak yapılan bir eylem değil işin ucunda işin içerisinde bir cebrilik var bir zorunluluk var bunu niçin yapıyor kamu hizmetlerini karşılamak için bu buu neye göre yapıyoruz neye göre takip ediyoruz vergimizi belge düzeni belge düzeni kaçakçılık suçları İsa bu belge düzeyini tehdit eden ve belge düzeninin farklı şekilde oluşmasına hizmet eden bir suç oluşturuyor ve bizim şu andaki sistemimizi tehdit eden bir olgu olarak karşımıza çıkıyor Biz belgeyi ispat edici vesika olarak kabul ediyoruz sistem tam tamamen beyan esasına dayalı Türkiye'deki vergi sistemi beyan esasında da bu beyanın doğruluğunu tesvik edici vesikalar mız var bu vesikaları takip etmemiz gerekiyor Bu vesikalar Gerektiği zaman ibraz edilmek suretiyle beyan sisteminin işleyişini mekanizma olarak kontrol ediyoruz Dolayısıyla beyan sistemi var beyan sistemin sağlıklı işlemesini gerçekleştiren vesika belge düzenimiz var temel belgelerimiz hepsini hepimizin bildiği gibi faturadan başlayıp parakende satış vesikaları gider makbuzu müstahsil makbuzu serbest meek makbuzları diye devam ediyor malumunuz ve bu belgelerimiz Bir de elektronik ortamda oluşturulan nüshaları var son dönemde ekonominin gelişmesi işte eee e ticaretinin oluşması bunun yanında dijitalleşmenin ciddi anlamda gelişmesinden sonra klasik usulde oluşturulan belgelerin yanında elektronik belgeler de oluştu malumunuz Vergi Usul mükerrer 242 Eye göre bu kanunda ve diğer vergi kanununda kayıt defter kayıt ve belgelere ilişkin olarak yer alan hükümler elektronik defter kayıt ve belg işinde geçerlidir yani şu demek şu anda geleneksel olarak konvansiyonel olarak Kullanmış olduğumuz belgeler elektronik ortamdayım karşısındaki mesafesi aynıdır Peki sahte Belge nedir sahte belge gerçek bir muamele ve durum olmadığı halde bunlar varmış gibi üzeren belge sahte belgedir şeklinde tanımlamış vergi usulü kanunu 359 359 da yine aynı şekilde muhteviyatı itibariyle yanıltıcı belgeyi de gerçek bir muamele veya duruma dayanmakla birlikte bu muamele ve durumu Mahiyet ve miktar itibariyle gerçeğe aykırı şekilde yansıtan belge olarak tanımlamış bu iki Aslında İkisi de esas itibarla sahtecilik fiili ama nitelik itibariyle sonuçları itibariyle farklı Şimdi niye sahte belge düzenleriz niye sahte belge kullanır mükellef Her şeyden önce biraz önce söylemiş olduğumuz kayıt dışılık Eee bunun temel sebeplerinden bir tanesi belge düzenin tam oluşmaması bunlardan bir tanesi düzenleyenler açısından gelir elde etme burada özellikle komisyon geliri Eee elde etme sahiplerinden bir tanesi Eee sahte belge düzenlemenin sebeplerinden Tabii buna karşılık piyasada sahte belge talebinin olması şimdi bir arz varsa Muhtemelen onu taleple desteklemek gerekiyor ya talebini oluşturması gerekiyor ki bir arz olsun Bunlar birbirinin tamamlayan sarmal gibi ortaya çıkıyor piyasada çeşitli saiklerle Biraz önce birazdan sayacağım saiklerle mükelleflerden ciddi anlamda bir Sahte fatura talebi var bu talebin olması doğal olarak kendiliğinden sahte belge asasını oluşturuyor maalesef vergi kanunlarımız karmaşıklığı yargı kararlarımızın caydırıcı olmaması Tamam vergi kanunlarımız karışık karmaşık yargı kararların caydırıcı değil işte bugün de onları konuşacağız infazı cezalarımı yeteri kadar caydırıcı gibi gözükse bile infazında Aynı şeyle karşılaşmıyoruz Dolayısıyla Eee bu fiili yapan vatandaş karşılığında alacağı ceza yeteri kadar caydırıcı değil şirket kurulmasının mükellefiyet tesisinin kolay olması bu bizim şikayet ettiğimiz temel sorunlardan bir tanesi Elbette teşebbüs hürriyeti var memlekette Elbette teşebbüs hürriyetinin sağlanması gerekir Ama herkese mi teşebbüs hürriyeti bu soru işareti biz buna ilişkin bir takım yasal düzenlemeler imiz var 153a Vergi Usul Kanunu 153 A'da ve Vergi Usul Kanunu 160 A'da buna benzer düzenlemeler yaptık sonuna doğru ondan daha detaylı bahsedeceğim Eğer mükellef Eee geçmişi temiz değilse yeniden mükellef olmak istiyorsa birtakım zorluklar çıkarıyoruz tırnak içerisinde Eğer vatandaş ya da mükellef birtakım sıkıntılı işlerin içerisindeyiz ve bunu Biz tespit ediyorsak Eee ona ilişkin Eee mükellefiyetinin devamına ilişkin doğru bir ifadeyle izin vermiyoruz Onun da detaylarını ve hukuki bazını izah edeceğim vergi ahlakı ve uyum seviyesinin düşük olması matrah artırım kanunları Türkiye'de maalesef son dönemde ciddi anlamda matrah artırımları çıktı Bunu idare olarak biz desteklemek bile siyasi Otoritenin siyasi iradenin Eee tercihidir hasatı gizleme ödenecek KDV'yi aşağı çekme KDV iadesi almak belki de en masumu tesvik edilemeyen giderleri belgelendirmek şunu üzülerek ifade etmekte bir beis görmüyorum şu anda idarenin Temel motivasyonun Temel motivasyonun başında bu sahte belgeyle uğraşmak ve sahte belgeyi sistem dışına itmekle uğraşıyor kanun düzenlemeler buna Eee bununla uğraşıyor Vergi Denetim kurumumuz yaklaşık 7.000 mükellefi le bununla mücadele ediyor geri idisi Başkanlığı Vergi Denetim Kurulu risk Kurulu risk analizi Genel müdürlüğümüzün tüm risk parametreleri risk analizine ilişkin yapılmış olan yatırımlar yazılımlar temel motivasyon sahte belgenin sistem dışına çıkarılması sahte belgenin tespit edilmesi sahte belge düzenleyenler veya kullananlarla ilgili cezai müeyyidelerin Eee uygulanması noktasına giriyor Maalesef bu da şunu doğuruyor Sonuç olarak idarenin enerjisinin Büyük bir kısmı aslında uğraşmaması gereken bir alana doğru gidiyor neden Aslında uğraşmaması gereken bu kıta avrupasında veya diğer ülkelerde çok fazla rastlanan bir husus değil sahte belge konusu Biz muhtelif saiklerle Eee çeşitli projelerle Eee Avrupa'daki Eee gelir idareleri le bir araya geliyoruz gerek tecrübe paylaşımı Eee gerekse iyi uygulama örneklerine ilişkin karşılıklı paylaşım içerisinde oluyoruz Biz Tabii onlara Eee elektronik uygulamalarımız bahsediyoruz o konuda Türkiye Dünya Avrupa'da daha doğru bir ifadeyle Avrupa'da elektronik uygulamalar elektronik belgeler ve elektronik defter noktasında ilk güçteyiz net olarak söyleyebiliriz O da bizim için e hem Gelir İdaresi için hem Eee maliye İdaresi için Hem ülkemiz için gurur kaynaklarımızdan bir tanesi bu toplantılarda Biz sahte belge konusunu ifade ediyoruz nasıl bir mücadeleniz var Nasıl bir mücadele strateji var ne anlatırsınız Ne yaparsınız Eee denetim olarak ne yapıyorsunuz mevzuat olarak nelerin var bunun karşılığı maalesef onlarda yok ya onların sorduğu soru şu karşılıklı olarak sahte belgeye mükellef niçin ihtiyaç duysun ki şimdi böyle bir yapı böyle bir karşılık varken o idarenin enerjisi çok farklı yerde beyanların düzgünlüğü kayıt dışı alanlarla mücadele bizim temel motivasyonumuz sahte belgeyle mücadele maalesef Dolayısıyla sahte belge hem geri İdaresi Başkanlığı olarak bizlerin hem de çok sevgili Eee meslektaşım değerli kardeşim Vergi Denetim kurulunun Eee temel motivasyonu maalesef Oysa Biz hem idareyi hem Vergi Denetim Kurulunu kayıt dışılıkla mücadele noktasında beyan ve bildirimlerin doğruluğu noktasında Eee çalışmak çalıştırmak istiyoruz Şimdi vergi kaçakçılığı suçlarının sistematiği Eee vergi vergi usuz kanununda suçlar ve cezalar Vergi kabahatleri vergi suçları olarak ikiye ayırıyoruz malumunuz vergi kabahatleri idari para cezası niteliği taşıyan vergi suçları ise hürriyeti bağlayıcı ceza niteliği taşıyan suçlar olarak ayırıyoruz vergi kaçakçılık ve kaçakçılık suçları ve cezaları konusuna göre 5 grupta topluyoruz O da 359 da kendisini buluyor temel ayrımı Vergi kabahatleri vergi suçları vergi Ziya ve usul usulsüz suçlarını vergi kabahatleri boyutuyla takip ediyoruz vergi suçlarını ise başta kaçakçılık olmak üzere mükellefin özel işler yapma vergi mahrumiyetin İhtar gibi konularla ayrı bir mecrada takip ediyoruz Biraz önce konuşmacılar mız bahsetti bu kaçakçılık fiiliyle sahte belgeyle uğraşma Yeni bir olay değil bu yıllardan beri Eee ve Türklere mahsus bize mahsus belki ortadoğu'ya mahsus bir suç tipi Kaçak fiili sahte belge üretme sahte belgeden kaynaklı Eee işlemler en son 4369 sayılı kanunla bir 1999'dan itibaren nitelikli suç kavramına bağlı olarak sahte verge muhteviyatı itibariyle yansıtıcı belge ayrı bir başlık altına alındı 7318 7423 sayılı kanunlarla Vergi Usul Kanunu 39'a Ç ve D fıkrası eklendi Burada da işte bandrol suçları ve akaryakıt suçları eklenmek suretiyle Eee kapsam biraz genişletildi 7394 sayılı kanunla etkinlik Etkin pişmanlık e sistemimizle Eee tanışmış oldu kaçakçılık suçları yine E 5 başlık altında demiştik Eee birinci başlığımız e defter kayıp ve hesaplarda muhasebe hilesi yapanlar başkası adına hesap açan diğer kayıtları diğer ortamlara kaydedenler muhteviyatı itibariyle yanıltıcı belge düzenleyenler fiilleri Eee 359 altında düzenleniyor buradaki ceza 18 Aydan 5 yıla kadar Eee hükm oluyor buradaki Tabii başlangıç Eee 18 aydan itibaren başladığı için infazı da Eee Bu fiilin karşılığı infazında sıkıntılar yaşanıyor yine Eee B'de ya da ikinci başlıkta defter kayıtları yok edenler yerine başka yapraklar koyanlar sahte belge düzenleyenler ve sahte belgeleri kullananlar 3 yıldan 8 yıla kadar hapis cezasına hükm olunuyor ve vergi usulu kanununa göre yetkilendirilmiş matbaalarda belge bastırmayan ve bunları bilerek kullanılar 2 yıldan 8 yıla kadar cezalandırılıyor bu son düzenlemeyle gelen ödeme kaydedici cihazların donanımını yazılımını değiştirenler ödeme kaydedici cihazlara müdahale edenler bunların veri bilgi ve veri transferini engelleyenler veya değiştirenler Eee bunlara ilişkin bu fiilleri işleyenlere ilişkin 3 yıldan 8 yıla kadar hapis cezasıyla cezalandırılıyor yine aynı şekilde Eee tütün Mamulleri piyasasına göre Eee yetki alan ve bu piyasada çalışan mükelleflerin bandrol ikleri ürünlere ilişkin bilgileri Eee transferini engelleyen değiştiren Eee mükelleflere de 3 yıldan 8 yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılıyor Tabii son dönemde bu iki fıkran hem tüt hem Eee akaryakıt hem alkolle ilgili alkol ve tütün piyasası ile ilgili bu eee hükümlerin gelmesinin Eee gerekçesi buna ilişkin işlenmiş olan suçların artmasıdır bunların da cayd buradaki mücadelenin de caydırıcı olmamasıdır 5600 5607 sayılı kaçakçılıkla mücadele kanunu bile bu tarz suçlarla mücadelede maalesef yetersiz kalıyor Dolayısıyla Eee buradaki cezai melerin daha da artırılması gerekiyor Bu konuyla ilgili özellikle son bahsettiğim iki konuyla alakalı devletin E hem kolluk birimleri hem idari bir birimleri ciddi bir koordinasyon içerisinde Türkiye'de temel Eee özellikle dolaylı Eee vergiler vergilerde başat olarak hem alkolden hem tütün ve hem alkolden hem tütünden hem de akaryakıttan alınan vergi vergi sistematiği içerisinde belli bir yeri işgal ettiği için Eee Bizim için mücadele edilmesi gereken alanlardan bir tanesi olmaya da devam ediyor Şimdi kaçakçılık su lında kast unsuru ş Biz Eee biraz önce bahsetmiştim Eee sahte belge ile muhteviyatı itibari yanlışı belgenin ayrımında kastın nasıl değerlendireceğiz zaten e Eğer sahte belge düzenliyorsunuz ama muhteviyat itibariyle yanıltıcı belge kullanıyorsa bu bilerek kullanıp kullanılmadığı noktasında bir değerlendirme yapıyoruz yaptırıyoruz doğru bir ifadeyle Eee buradaki konu da şu bir vatandaş hocam da açılışta kısmen bahsetti gerçek bir mal ve hizmet alıyor olmasına rağmen bu mal ve hizmetin belgesi eğer başka E bir mükellefin belgesi olarak veriliyor ise ve bu belgede de sahte veya muhteviyatı itibarı olduğu belli ise Burada mükellefe şu mükellef şu yönüyle bakılıyor ya bu bilmesi gereken nitelik itibariyle yaptığı iş itibariyle hacim itibariyle bilmesi gereken bir belge ise burada kasıt unsuru vardır Dolayısıyla 359 göre değerlendirilmesi gerekir diyoruz Bu değerlendirmeyi Kim yapıyor bu değerlendirmeyi Vergi Denetim Kurulu müfettişler imiz yapıyor burada Peki bu subjektif midir kısmen subjektiftir ama biliyor olması gereken Eee ifadesini değerlendirmek yaptığı iş gereği işin cesameti işin niteliği gereği vergi müfettişler imiz bunu değerlendiriyor her incelemede her mükellef bazında ayrı bir değerlendirme ayrı bir takdir yetkisiyle bunu değerlendiriyorlar Eğer bil kast unsuru olmuyorsa Dolayısıyla bunu 359 kapsamında e değerlendirmiyor kaçakçılık suçlarına malumunuz ü katı ceza Eee kaçakçılık suçunu iştirak edenlere bir katı olan da vergi zya cezası uyguluyoruz yine yeni gelen müesseselerden bir tanesi etkinin pişmanlık Müessesesi kaçakçılık kaçakçılık suçu kapsamında tarh edilen vergi gecikme faizi gecikme zammı tamamıyla kesilen cezaların yarısı ve buna isabet edilen gecikme zammının soruşturma evresinde Eee ödenmesi halinde verilecek hapis cezası yarım oranda kovuşturma aşamasında ise 1/3 oranında cezaları indiriyoruz Etkin pişmanlık la ilgili Eee Anayasa mahkemesinin Eee 2023 yılında ve eylül 2023 yılında vermiş olduğu bir karar var burada şartlardan birisi bu e Vergi mahkemesine dava açılmaması açılmışsa bu açılmış olan cezalardan feragat edilmesi kanun Yollarına başvurulmaması şartları var idi Anayasa Mahkemesi Bunu iptal etti Bunu iptal etmesiyle beraber etkin pişmanlıkta vatandaş hem Etkin pişmanlıktan faydalanıp hem de eee e ihtilafı sürdürme ihtimali var oysa bu Etkin pişmanlığın getirilmesi felsefesiyle çok uyumlu olmadığını değerlendiriyoruz buna ilişkin yeni bir düzenleme Anayasa Mahkemesi kararı doğrultusunda yapacağız zincirleme suç kaçakçılık suçların birden fazla takvim yılı veya vergilendirme dönemi içinde aynı suç işleme kararının icrası kapsamında işlenmesi halinde Ceza Kanunu 43 maddesinde uyguluyoruz değişik zamanlarda aynı suçtan birden fazla işlenmesi durumunda verilecek ceza 1 veya 44 oran oranında artırıyoruz tablo olarak yansıtıyoruz hocam bana bakmaya başladı Ben biraz hızlandır kaçakçılık suçlarının cezalandırmada usul burada bir Mütalaa meselemiz var Vergi müfettişler yazmış oldukları raporları bir mütalaaya cumhuriet savcılığına bildiriliyor Cumhuriyet Savcılığı burada işlemleri tekemmül ettiriyor Ancak biraz önce bahsetmiş olduğum Ç ve D Yani hem Eee Akar yakıt hem de tütün ve alkole ilişkin Eee bahsetmiş olduğumuz suçlarda Burada herhangi incelemenin tamamlanması beklenmiyor inceleme başlanmadığına Eee soruşturma için Eee Kamu davası açılması için yeterli oluyor incelemenin tamamlaması beklenmiyor Eee Burada da Mütalaa sorunu Mütalaa gerekli midir Mütalaa konusu savcılarımız elini ayağını mı bağlıyoruz gibi bir doktrinde tartışm tartışmalar var Ancak bizim kanaatimiz buradaki suçların nitelikli suç olması teknik bilgiye dayanıyor olması bu teknik bilginin de vergi müfettişler imiz tarafından oluşturulmuş olan raporlarla iz ediliyor olması yargının işini kolaylaştırdığı kanaatindeyiz geçiyoruz Peki bu kaçakçılık suçlarını önlemede idare olarak biz neler yapıyoruz e kısmen bahsetmiştim konuşmama başlarken bir takım elektronik uygulamalarımız var o elektronik uygulamamızdan iki tanesinden bahsedeceğim Eee dediğim gibi yatırımlarımızın büyük bir bölümünü sahte belge avcılığına ayırmış durumdayız Maalesef bu sahte belgeyi tespit etmek eee dolayısıyla daha doğrama aşamasında daha büyümeden amiyane tabirle Anadolu tabiriyle yılanı başını küçükken ezme noktasındayız şu andaki enerjimiz O noktada buna yönelik olarak sahte belge risk Analiz programı Sarp dediğimiz rap dediğimiz riskli iade programları KDV ÖTV kvira ötvira dediğimiz bir takım sistemler var Bu tamamen ilgisine göre buradaki oluşmuş olan sahte belgelerin ayrımına ve bunların sistemden ayıklanması yönelik çalışmalar Sarp dediğimiz program Şurada daha güzel görseli var çeşitli verileri var malum geri idesi Başkanlığı 3 part verilerden ciddi anlamda istifade eden bir birim Eee Türkiye'deki kurumlar içerisinde devlete devletle beraber yarışan bir birim ciddi bir veri birimi var veri havuzumuz var bu veri havuzunda olan verileri analiz etmek suretiyle eee bir değerlendirme yapıyoruz hem kendi mükelleflerimizin kendi beyanları var Kendi beyanları ödeme bilgileri bize sunmuş olduğu bilanço gelir tabloları sicil bilgileri BS formları denetim sonuçları gibi veriler alıyoruz bunu kriterlere koyuyoruz ödeme performansı satış analizi ortaklık yapısı gibi buradan bir puanlama yapıyor burada arkasında Yapay Zeka çalışıyor Bu yapay zekay la beraber biz mükellefimiz tespit ediyoruz mükellefimiz tespit ediyoruz tespit ettiğimiz mükellefimiz uyumlu mükellef veya Uyumsuz mükellef Uyumsuz mükellef olur ama sahteci olma ihtimali olan mükellefleri ayırıyoruz ayırdığımız mükellefleri Vergi Denetim kuruluna gönderiyoruz Vergi Denetim Kurulu da buna ilişkin incelemelerini yapıyor daha başlangıç aşamasında veya çok daha palazlanmak Eee mükellefler sahteci mükelleflere ayırmaya gayret ediyoruz rap e KDV iadelerinde anlık olarak izlenmesi ve raporlanmasına imkan veren katma değer vergisi iadelerinde doğal olarak sahte belgeyi görüyoruz Eee sahte belgenin temelde Eee doğranması ya da üretilmesinin eee motivasyonlarından bir tanesi iade almak haksız iade almak haksız iadeye zemin teşkil etmek Eee bu programda e riskli iadelerde Eee sahte belgeyi ayıklamaya Eee çalışıyor yine aynı mantıkla arkasında bir yapay zeka var bu yapay zekayla beraber çalışıyor iadesi riskli mükellefleri tespit ediyor bu riskli mükellefleri ayıklayarak sistemin dışına atıyor Bunlar ne işe yarıyor peki bunları neyle [Müzik] temellendiren sahte belge düzenlemek amacıyla kurulmuş kuruluş amacı sahte belge Münhasıran sahte belge düzenleme olan mükelleflerin Eee mükellefiyet kaydının terkinine ilişkin bir mükellef Eğer Münhasıran sahtecilik adına kurulduysa buna ilişkin incelemeler yapıldıysa ve inceleme aşamasında müfettiş Eee kardeşimiz eee buna ilişkin Telkin kararı verdiyse Eee bu firmalarla ilgili Eee i yeniden mükellef olmak istediği zaman bir verg Vergi borçlarını öde iki teminat veriz diyoruz bu teminatı da Eee sahte belgedeki vergi veya Eee şu anda 690 milyon 90.000 oldu galiba ikisini kıyaslamak suretiyle ağır olanı almak suretiyle teminat istiyoruz vatandaş hem Eee tam kısmen sahteci dediğimiz tamamen Münhasıran sahteci değil ama kısmen sahteci Burada da bununla ilgili rapor düzenlendi isse ve durumu kesinleşti isse bir mükellefin yeniden mükellef olmak isterse eee eee buna ilişkin yine teminat borçlarını ödeme süreçlerini işletiyoruz burada daha önce benim mimiği işaretlediğim sistemde güvensiz olarak ad ettiğim mükellefin yeniden mükellef olması durumunda yeniden ticari hayata girmesi aşamasında Biz diyoruz ki sen benim için artık muteber bir insan değilsin sisteme girecekseniz Eee teminat ve geçmiş borçlarınızı öde diyoruz burada 3568 sayılı meslek mensupları da eğer bu işin içerisinde isse iştirak ettiyse Bunlar da mesleki faaliyetlerini 3 yıl Eee mesleki faaliyetten alık koyuyoruz buradaki usuller 3568 sayılı kanun çerçevesinde yürüyor 160'a hocam tamamlıyorum bu bizim şu anda idarenin elini Eee çok fazlaca güçlendiren Bizim de tüm analizlerim de kullandığımız idarenin Bundan sonraki süreçte de sıklıkla Eee uygulamaya çalışacağı bir düzenleme burada Eee Maliye Bakanlığının yapmış olduğu Eee programlarla Eğer riskli mükellef olduğu addedilen bir mükellef tespit edilirse bu mükellefe ilişkin Öncelikle Eee analizlerim yapıyoruz yaptığımız analizleri yine dediğim gibi yapay zeka ve bunlar hepsi Eee daha önceki tecrübelerden kaynaklı senaryolar çalışıyor şüpheli mükellefi buluyoruz bulduğumuz bu şüpheli mükellefi yoklamaya gönderiyoruz yoklamada bu vatandaşa ilişkin tespitler yapılıyor bu tespitler yapıldıktan sonra bir komisyon kararı Alınıyor artık şüpheden güçlü şüpheye geçiyoruz bundan sonra mükellefiyetini terkin ediyoruz bunu nasıl terkin ediyoruz mahallinin en büyük Mal memurunun kararıyla işte defterdar ve yerine göre vergi idesi başkanımızın karayla mükellefiyeti Telkin ediliyor Telkin edildikten sonra eee vergi incelemesi tamamlanıyor vergi incelemesi sonucuna göre gerçek karar neyse ona göre işlem tesis ediyoruz burada bize ne kazandırdı bu uygulama Eee daha önce 56 yıl veya zaman aşımı süresinden sonra yapmış olduğumuz tespitleri çok daha geriye almış olduk sahte belge düzenleme aşamasında olan mükellefleri 2 ay içerisinde tespit edebiliyoruz Bu da bize idareye ciddi anlamda bir güç katıyor Bu da Anayasa mahkemesine düzenleme 160a düzenlemesi de anayasa mahkemesinde Eee Şubat 2023'te Eee dava konusu edildi Anayasa Mahkemesi kamu yararı hazine menfaati teşebbüs hürriyeti çalışma özgürlüğü bağlamında konuyu değerlendirdi oy çokluğuyla ölçülülük ilkesine aykırı olmadığını İdarenin takdir yetkisinde olduğuna karar verdi Dolayısıyla şu anda Anayasa mahkemesinin testinden de geçmiş bir uygulama olarak 160 a'yı sıklıkla kullanıyoruz Bu da bize güç katıyor Eee sahte belgeyi Eee daha işleme başlamadan Eee sistemden ayıklamaya e çalıştığımız iyi bir örnek olduğunu düşünüyoruz Hocam ben teşekkür ediyorum sabrınız için Eee Herkese saygılar sevgiler [Alkış] sunuyorum Biz çok Eee teşekkür ediyoruz Bu aydınlatıcı bilgiler için kaçakçılık suçunun farklı boyutlarını değerlendirdi Eee Faruk Bey Eee Gelir İdaresi sorunun ciddiyetini önemini kabul ediyor Eee avrupalılarla görüştüğümüz vakit dedi Avrupalılar niye böyle sizin mükellefler Böyle bir şeye ihtiyaç duyuyor bunu anlayamıyoruz dediklerini ifade etti Eee bunun sebebi herhalde de bu en son Eee Faruk Bey'in en son anlattığı değerlendirdiği bu dijital ortamda Eee bu faillerin eee eee tespiti ile alakalı Eee diye ben Eee düşündüm o çerçevede bir boşluğumuz var Anlaşılan Eee Avrupa o boşluğu kapatmış gibi Sanki o boşluktan Eee yararlanıldığı için biz de bu işin boyutu daha yüksek çok daha fazla yapılıyor ama Eee Gelir İdaresi Başkanlığının da Bu çerçevede işi başından önlemeye yönelik bu tip yönelimleri başından tespit etmeye yönelik ciddi çalışmalarının olduğunu anladık kendisine tekrar teşekkür ediyoruz ve buradan hemen Eee Vergi Denetim Kurulu başkanımız Muhsin Bey'e hemen sözü veriyorum o da Eee bu dijitalleşme boyutuna da herhalde o Siz de değineceğiz dokunacağım yerler olacak muhakkak değerli katılımcılar hanımefendiler beyefendiler Hoş geldiniz sizleri Vergi Denetim Kurulu ve vergi müfettişi meslektaşlarım adına saygıyla selamlıyorum Ayrıca buraya kadar gelmiş vergi müfettişi Eee arkadaşlarımız meslektaşlarım var Onlara teşekkür ediyorum Çünkü cumartesi günü evde çocuklarla geçirmek varken eşlerden İzin almış gelmişler bazıları akıllılık yapmış eşleri de getirmişler Bence çok mantıklı En azından ben borçlanmış durumdayım şu an çocuk artık Eee onun şey de hocamdan isteyeceğim Evet Eee hakikaten çok önemli bir konu Çünkü bizim Vergi Denetim kurulunun içi dışı şu an sahte belge sbk sbd ile Eee iç işe girmiş durumda İçimiz dışımız sbk sbd oldu ve artık Bu bir anlamda denetimin etkinliği anlamında da bizi tıkamaya başl başlamış durumda gerçekten Eee denetimden Normalde kasıt biliyorsunuz bir dışsallık sağlayarak vergi müfettiş vergi mükellefleri nezdinde gönüllü uyumu e kendilerinden sağlamalarını beklemek denetimin Eee fonksiyonu budur e bizim görevimiz Vergi Denetim kurulunun görevi hazineye vergi toplamak değil biz eee bir üstadın ifadesiyle Masanın üzerindeki silah gibi Orada durması yeterlidir etkindir tehlikelidir biraz korkutucu olması lazım caydırıcı olması lazım sonuç doğurması lazım mükelleflerimiz Kendi beyanlarını doğru şekilde vermesi gerekiyor şimdi Eee ancak iş esnekliğin tamamen azaldıysa e sbk sbd Her yerinizi sardıysa Eğer biraz daha bu etkinliği sağlayacak şekilde planlamalar yapamıyorsunuz Şimdi ben direkt konuya Eee tabir caizse kafadan girmiş oldum ama E şöyle söyleyeyim Bizim Eee kısaca bir Vergi Denetim Kurulu hakkında küçük bir Panorama vereyim En azından bir fikir sahibi olması adına Biz Eee 9 ilde Eee 22 Daire Başkanlığı Eee nezdinde yaklaşık 7.500 vergi müfettişim var ama 6.500 Eee aktif olarak bu süreçler içerisinde Eee 7 kaçakçılık daire başkanlığımız var 6 denetim daire başkanlığımız var Eee Dolayısıyla burada 2500 kaçakçılık 1500 denetim Daire Başkanlığı dersek Eğer çok ciddi anlamda bir kapasitemizi özellikle sahta belge kullanma ve düzenleme Dolayısıyla vergi kaçakçılığı suçlarına Eee biraz ayırmış durumdayız yani eee bizim içerideki şu an gecemiz gündüzmü tartışmamız tamamen bu işleri nasıl kontrol altına alacağız bunun arkasındaki kök neden nedir bunu biraz tespit edebil birazcık da k içimizde idari aşamada denetim yoluyla neler yapabiliriz bunu tartışmaya çalışıyoruz Şimdi Dolayısıyla bizim çok net bir şekilde söyleyeyim bizde vergi kaçakçılığı sbk sbd gönü ciddi bir nicelik nitelik sorunumuz var nicelik tarafına e istatistikler açısından bakmakta fayda var Ben bunu unuttum bir yandan da önce bir E durum e analizi yapacağız daha çok istatistiklerden paylaşacağım Daha doğrusu Biz de sbk serinin bizdeki karşılığı nedir birazcık yargı tarafındaki sonuçlarına bakacağız nitelik tarafıyla ile ilgili Sonrasında da şu an çalıştığımız bir Eee ekibimiz var çalışma grubumuz var konuya biraz daha Eee ocd ve dünya örnekleri açısından Eee yaklaşmaya çalışıyoruz Şimdi sahta belge Eee kullanma ve düzenlemelerin bizdeki karşılığı bu yaklaşık olarak % 7075 oranında 2012 yılından bu yana Eee bizim iş yükümüzü karşılığını sahta belge kullanma ve düzenleme işleri Eee kavramış durumda diğer kısımdaki % 28 % 3030 civarındaki dalgalanma ise için iade işleri olduğunu da düşünün eee bir kısım savcılıktan gelen işte soruşturmalar olduğunu düşünün E bir kısım da risk analiz işleri olduğunu düşünün Normalde risk analizi işleri tüm mükellefler nezdinde Adil denet vergi yükünün takibini sağl riskli mükellefini ortaya çıkması sağlayacak bir mekanizmadır bunu çok etkin bir şekilde kullanmamız gerekirken Biz kapasitemizin büyük çoğunluğunu görüldüğü gibi Eee vergi kaçakçılığı suçlarına ayırmış bulunuyoruz şimdi Eee bunun karşılığında bu kadar belge kullanma işi var Şunu da söyleyeyim bir yandan Vergi Denetim kurulundaki inceleme oranı yaklaşık olarak Eee 70.000 mükelleftir maksimum bu dünya Orana bakarsak ya % 1,5 la 2 arasında değişir dünyadaki karşılığı da budur 3 aşağı 5 yukarı bazı tartışmalar duyuyorum ya daha fazla müfettiş alın işte daha fazla Eee vergi memuru oluşsun filan denetimlerin ii artırın filan Ya öyle olmuyor birazcık az önce söylediğim nedenden kaynaklanıyor denetimin fonksiyonu her bir mükellefe gitmek değildir riskli olanı tespit edip ortaya çıkarmaktır Eee dolayı Dolayısıyla burada Demek ki bizim başka bir şeye ihtiyacımız var 3 aşağı 5 yukarı Çünkü Amerika'daki irsin inceleme oranı 1.75 1.90 seviyesindedir müfettiş sayısı da 3 aşağı 5 yukarı Bize biraz daha hadi fazla olabilir çünkü orada 25050 milyon e Beyanname var herkes beyanname veriyor ve orada biraz daha farklı bir yapı söz konusu Eee ama bizde o zaman farklı bir şey var Bir verimlilik problemimiz olabilir buna başka bir gözle bakmaya çalışıyoruz Bu yönüyle şimdi Eee yaklaşık 50.000 dedik E iş e netice itibariyle Eee özellikle sbk sbd ve Diğerleri hepsi birlikte değerlendirildiğinde Eee sbk ve sbd yönünde vergi suçu raporları düzenliyor ki panelimiz konusu bu vergi suçları raporları yaklaşık olarak şu an 24.000 bulmuş durumda ve 2023 yılında 18.000 tekrar düşmüş düşünün 18.000 15.000 derden 20.000 üzerine çıkmış durumdayız çok çok büyük bir Eee inceleme Eee havuzunda Çok etkili bir şekilde hareket etmeye çalışıyoruz ama ilginç bir şekilde E ben bunu tabii ki hem sorgulayalım aslında kendi işimiz düşündüğümüz sesli sorularımızı size de birlikte paylaşmış olalım diye söylüyorum ama suç sayısında sbk sbd oranı hiçbir düşüş yok aksine daha fazla artıyor daha fazla artıyor burada şuna bir dikkat çekmek isterim Eee sahte belge düzenleme Dolayısıyla başlanan incelemelerin hemen hemen tamamına sahte suç raporları düzenleniyor ama sbk larda sahte belge kullanmalari suç raporu 14 seviyesinde yani orada bu 306 nolu tebliğden kaynaklı bilmeden kullanma hikayesi biraz daha şu an Eee alışkanlık olduğu için biraz da böyle Eee devam ediyor Onu Ayrıca ileride tekrar değineceğim başlıkları olacak Bunun Eee şöyle bir baktığımızda 3 aşağı 5 yukarı Eee bu vergi suçları raporlarının oranı yıllar itibariyle paralel şekilde gittiğini görüyoruz Peki Eee sonraki aşamada neler oluyor Eee yargı aşamasında raporumuzu yazdık vergş raporu savcılığa intikal ettiğinde soruşturma aşamasında Eee Bunlar eee kovu yer olmadı veya Kamu davası açılması yönünde kararlar veriyor ve diğer kararlar var burada da sunuda da görüyorsunuz yetkisizlik görevsizlik gibi başka hususlar içere şimdi ilginç bir şey dikkatinizi çekmek isterim özellikle 2021 yılından sonra 2021 yılından önce 8'ler seviyesinde olan kovuşturma yer olmadığı kok kararlarının 21'den sonra iki kat şekilde arttığını görüyoruz bunun karşılığında da Kamu davası açma kararlarında da aynı şekilde azalma var buun gerekçesini böyle kusura bakmayın sürekli atlayıp gidiyor kapanmasın diye bunu yakalamaya çalışıyorum ama Eee gerekçesini hep birlikte tartışalım neden kaynaklandığını Eee ikinci aşamaya geçelim Burada da mahkemeler ne kararlar veriyor savcılıklar Kamu davası açtı mahkemeler Eee mahkemelerin kararlarında mahkumiyet Beraat ve hükmün açıklamasının geri bırakılması kararları bir değerlendirdiğimizde yine 2021 yılından sonra hükmün açıklamasının geriye bırakılması kararlarında Eee % 10000 seviyesinde bir artış olduğunu görüyoruz ve mahkumiyet kararlarında bir azalma var Eee yine Az önce bahsettiğim gibi ilgili 359 daki değişikliklerin etkisi midir başka bir şey midir Eee bizim raporlarımız çok mu yanlıştır onu birlikte Eee değerlendirebiliriz Eee Burada yine başka bir dikkat çekmek istediğimiz hususta Eee Aslında mahkumiyet kararları oranı yaklaşık olarak işte ateşli silahlara ilişkin davalarda 50'ler sev 56'lar seviyesindeyken Eee vergi kanunu kapsamındaki suçlarda % 46 civarında olduğunu söyleyebiliriz şimdi Eee vergi suçları vergi kaçakçılığı kavramı ele alırken İşin doğrusu bunu bir kültür meselesi olarak bakıyoruz bir konuyu ifade ederken kullandığınız dil Eee ona atf ettiğiniz önemi de fazlasıyla ortaya koyuyor Eee burada çok meşhur bir siyasetçimiz eee bir değerlendirmesine rast geldim İşin doğru E bu sahte belge kullanım ve düzenlemelerle ilgili vergi suçlarla ilgili bir konu vardı ya bunu bu kadar abartmayalım Altı üstü bir ekonomik suçtur Eee bu Altı üstü bir fatura ticaretidir Eee bunu bu kadar abart acak bir şey yok gibi bir şey ifade buyurdum Evet bir fatura ticareti var ama abartıp Abartmam konusu farklı bir şey başka bir siyasetçimiz de Eee bunu diyor Ben ekonomik suç olarak görüyorum ekonomik suç ekonomik ceza verilmesi lazım Bu mahkumiyet kararlarını işte veya Eee buradaki diğer Eğer Eee hürriyeti bağlayıcı bir cezayı çok anlamlı bulmuyorum şeklinde bir değerlendirmesi var şimdi mesela hazinenin malını kasp etmeye gelince böyle bakıyorum kusura bakmasın ama herkes Mülayim olaya biraz da farklı bakıyorlar E biz orada biraz kendimizi Eee dünya ölçeğine bakarak bir değerlendirmemiz gerekiyor diye düşünüyorum dünyada Çünkü biraz daha farklı vergi suçlarını alıyor suçu en baştan itibaren suçun ortaya çıktığı andan itibaren suç gibi değerlendirmeye başlıyor biz de biz raporlarımız yazıyoruz hak hakimin önüne koyuyoruz hakim orada suç diye karar verirse o suça dönüşüyor yani mahkumiyet olursa eğer suç olmuş oluyor Ama önceki hiçbir aşamada suçla mücadele ile ilgili hiçbir yetkinin çalışmanın veya önceliğin olmadığını görüyoruz ve büyük oranda olmadığını görüyoruz Tabii ki belli noktalarda Yapılan bazı çalışmalar var Bunlar çok istisnai durumda Eee kalmış Eee şimdi vergi Eğer sisteminiz beyana dayalı bir sistems eer gönüllü uyumu çok esas olması gerekiyor Bu yüksek oranda etik ahlak gerektiriyor ve bir anlamda da yakalandığınız zaman cezadan da korkmanız lazım ikisi bir arada ama ben şuna inanıyorum yüksek ceza yüksek e müeyyide olmadan hiçbir yerde ahlak tesis edilmiyor e Yoksa hani dinle felsefeyle e ahlakı Beklemek çok anlamlı değil İşin doğrusu Amerika'da da işte 100 yıl öncesinde çok ciddi kaçakçılık vardı ama şu an baktığınız zaman herkes Gayet saygılı Tex Money T Money Tex moneyin peşinde Eee koşup duruyor Eee bizim tarafta biraz daha farklı Biz şu an Peki bu konuda neler yapıyoruz biraz da o taraftan bahsetmeye çalışayım Biz konuyu biraz daha OECD'nin in ele aldığı açıdan bakmaya çalışıyoruz Yani dünyada tek vergi uygulayan ülke biz değiliz tek vergi kaçakçılığı olan ülke de biz değiliz o zaman başkaları nasıl yapıyor Biz de ona bakalım Kendimizi bir revize edelim düşüncesiyle Eee çalışma gruplarımız var ve bu çalışma gruplarımız Eee konuları ele alıyorlar şimdi temelde vergiye Gönül uyum mantığı Daha doğrusu denetim mantığı vergiye Gönül uyum sağlamaktır bizim esas görevimiz bu Az önce bahsettiğim gibi o zaman biz mükellefi katmanlara ayırmamız lazım OECD'nin Eee compliance piramit dediği bizim de Eee kendi tarafımıza bu gönül uyum piramidini size paylaşmak isterim ekranda da Görüldüğü üzere esasında geril idaresinin vergi dairesinin Daha doğrusu amacı en alt katmanı en yoğun en fazla en çoklu hale getirmektir burada uyumlu mükellefler vardır kazanırlar beyan ederler ve size vergi idaresi olarak onlara Eee yardımda bulunursunuz indirimler sağlarsınız iadelerini hızlandırırsınız bunun bir üstünde kısmen uyumlu mükellefler vardır hatalardır bilmemezlik Bundan kaynaklı Yanlışlıklar olabilir Bunları gördüğünüz direkt Tokat atmamanız gerekiyor Gönül uyuma davet etmeniz gerekiyor biraz da işleri kolaylaştırmanız gerekiyor daha düşük ceza uygulamanız lazım bunun bir yukarısında ise veya daha En üstten başlayalım piramidin en Tepesi Aslında tamamen kriminal bir şekilde devletin cebindeki parayı alarak hayatta kalmayı hedef ve Gaye olarak görmüş eee bir mükellef grubundan bahsediyoruz Bunlar Neticede milletin Türk milletinin e Türk devletin Türk hazinesinin peşinde olan kişilerdir ya parasının peşinde olan kişilerdir Biz buraya şimdi peki elimizdeki şey ne enstrümanlar ne bakın Biz Holding patronunu da Eee aynı zamanda kaçıklık yapan en üstteki kişiyi de Eee vergi incelemesine davet ediyoruz defter belgelerinizi ibraz etmenizi istiyoruz Çünkü vergi kaçakçılığı yaptığınız yönünde bir tespit var diyoruz o da yok canım şöyle değildir filan diyerek defter belgesini ibraz ediyor yakaladıkları bazıları karşımızda bile yok onunla ilgili de ayrı bir üstadın bahsettiği 160a istatistikler de bahsedeyim bizim Çünkü şu an e yoğun bir şekilde incelemelerimiz kaynağı gelir dairesinden sağlanan işlerdir özellikle 160 a' lardır 160a maddesi gelir idesi çok hızlı bir şekilde çok nitelikli bir şekilde e sahte belge düzenleme potansiyeli olan mükellefi tespit ediyor Eee burada mükellef ve resen terkinli yapıyor burada mükellefler teminat verebilir Eee yahut dava açabilir şimdi yaklaşık bize Eee ilk inceleme şeyinden bahsedeyim 19200 civarında Eee sahte şey 160a kapsamında sahte belge düzenlediği yönünde tespit olan mükellef gelmiş ilk mevzuat düzenlendiği Eee andan bu yana kadar Bu biraz daha arttı ama ben İlk baktığım kısımdan Eee bilgi vereyim yaklaşık 800 kişi dava açmış 300'ü kaybetmişiz kaybetme gerekçem usule ilişkin yoklama usula ilişkin hatalar 5 mükellef teminat vermiş ve gerisi de dolayısıyla Bunun anlamı şu oluyor Eee yaklaşık 19200 mükelleften 18.000 karşımızda yok ve bizim müfettişler 18.000 mükellef nezdinde Bunlar sahte belge düzenliyor diye hukukun tüm gereklerini yerine getirmeye çalışak iş yapmaya çalışıyorlar Dolayısıyla şey gibi oluyor hırsız bu tarafa kaçtı deyip biz bu tarafa doğru koşarken hırsız başka tarafta Çünkü biz gerçek faile ulaşamıyoruz gerçek faile ulaşacak yöntemleri kullanamıyoruz vergi incelemesi normal nitelikli mükellefler nezdinde yapılan bir inceleme denetim türüdür vergi incelemesi de siz hırsızın peşine koşamazsın açıkçası Dünya en azından böyle yapmıyor Dünya ne yapıyor dünya OECD'nin 2017 yılında yayınladığı Londra'da yayınladığı bir 10 Prensi var Vergi suçlar mücadeledeki Eee mücadele 10 prensip di yayınlamıştır bu burada Eee ve bir de vergi s mücadele görev gücü vardır tftc Bu kapsamda Türkiye'nin de sürekli olgunluk şeyini değerlendirirler 10 prensibi tek tek bakar Şimdi 10 prensibe baktığımızda bizim Eee en çok şöyle şimdi tek tek hepsini saymaya gerek yok ama bizim Eee nerede Eee yoksun kaldığımızı belki altını çek çizmek mantıklı olabilir Şimdi özellikle Öncelikle vergi Kaçak yıı suçlarını Öncül suç olarak kabul edin diyor bu bir aklama yöntemlerinden bir tanesidir diyor bizim kanunumuz bunu söylüyor mu evet söylüyor ilgili düzenleme yapıldığında daha önceki 4208 sayılı kanunda da Öncül suçlara ilişkin olarak da vergi kaçaklığı suçları birebir Öncül suç olarak taden ifade ediliyordu sonraki düzenlemeyle eşik uygulaması yöntemine geçildi TCK 282 de diyor ki 6ay Aşan mahkum et gerektiren suçlar Öncül suçtur diyor o zaman vergi kaçaklığı suçlar Öncül suçtur o zaman Öncül suç Z Buna istinaden bizim koruma tedbirlerinde baz alarak bu soruşturma süreçlerini daha bir şekilde yap yapmamız gerekiyor Biz şimdi VDK da biraz daha konuyu bu tarafa doğru evirmeyen de altını çizmek istediğim Bir diğer konu özellikle Eee 3üncü başlık altında Eee bu işi yapanlara soruşturan verilen yetkiler Eee takiptir dinlemedi Daha doğrusu TCK'da sayılan koruma tedbirleri anlamında bir yetki verilmiştir Eee ' baktığımızda İtalya'ya baktığımızda Guard finanza baktığımızda vergi kaçakçılığıyla birebir mücadele eden ekiplerin özel ekipler olduğunu görüyoruz onlar sadece vergi müfettişi değil defter belge isteyen ekiplerden oluşmuyor onlara fazla yetki ekstra yetkiler verildiğini de görüyoruz bunun sonucunda ne oluyor Biz Türkiye'de 20.000 e Vergi suçu raporu düzenliyoruz Japonya'da 100 tane düzenliyor değil mi Ertan Amerika'da 1000 tane düzenliyor yani belli bir noktada kendi olgunluk sağlamış durumdalar Bu yönüyle Eee diğer bir hususta özellikle Eee bu mal dondurulması el konulması ve Müsadere kısmı vergi Kaçak yılı söz konusuysa artık burada Eee bu hükümler Öncül suç ve aklama mantığıyla yaklaşıp konunun E bu yönüyle ele alınması gerektiğini düşünüyoruz Eee Şimdi son olarak da Eee bizim tarafta bir data projesi başlattık ucundan e birazcık Onan da bahsedeyim data projesi Aslında gelir idaresini başladık projeyi Daha doğrusu Biz VDK tarafında bunu çektik Eee Ankara pilot olarak uygulanıyor eee bir müfettişim rapor yazdığında buna dava açıldığında davaya savunmasını doğrudan müfettiş tarafından yapılmasını sağlıyoruz şu an müfettişim önüne koyuyoruz bir raporu en iyi bilen kendi yazan kişidir netice itibariyle Ondan bir sonuç bekliyoruz bundan beklediğimiz çok büyük sonuçlar var performans sistemimizi de buna göre Dizayn ediyoruz Eee Dolayısıyla maksadımız burada yaptığımız işin kalitesini arttırmak her şeyden önce artı diğer bir argüman kullandığımız cümle budur Eee vergi inceleme raporları suç raporları tamamen müşterisi Tabiri caizse Eğer Eee yargı mensupları dır Hakimler savcılarda müfettişler imiz de şu an eee E diyaloğumuz bu yönde bizim o zaman müşteriye uygun şekilde Tabiri caizse raporla Dizayn etmemiz gerekiyor aynı dili konuşmamız lazım aynı bakış açısını sağlamamız lazım Eee burada bu anlamda birçok geliştirme kendi içimizde yapmaya çalışıyoruz ve son olarak da özellikle 306 nolu tebliğin O kısma da değinmek isterim Eee şimdi 90 küsur çıkmış bir tebliğ burada bilerek bilmeden kullanma gibi bir hüküm koyup belirli süreçleri belki karmaya çalışmıştı Ama Eee dışarıda Muhasebeci Mali Müşavir arkadaşlarımızla görüştüğümüzde Eee bilmeden kullanmadı diye bir şeyin söz konusu olmadığını çok net bir şekilde görmüş durumdayız şu an Zehirli Sarmaşık gibi tüm Türk ekonom Türk maliyesini sahte belge kullanma işleri filan hakikaten her yeri sarmış durumda ve buna ilişkin kültür tamamen bozulmuş durumda vergiye uyum vergiyi sağlama ödevini vergi ödevini yerine getirmekle ilgili bunu ilk önce Tabii kendimizden başlayarak soralım biz gerçekten tüm siyasetle baz alarak Biz bu işi çözmeyi düşünüyor muyuz buradan başlayarak belki değerlendirmemiz gerekiyor hakikaten sah bana göre yani bakış açım için doğru bilmeden Eee bilerek kullanma esastır bilmeden kullanma istisnadır bunun Tabii ki ortaya koyması ispat edilmesi hukuk içerisinde yapılması gerekiyor o işin başka bir tarafı Eee ama şimdiye kadar yapılan şey eee bir anlamda alışkanlıklar ve ezber üzerine gidiyoruz bu anlamda biraz ezberleri değiştirmeye Eee başlayacağız Eee son olarak bir olgunluk çalışayım fazdan da bahsedeyim özellikle Az önce bahsettiğim Eee vergi suçlarıyla mücadeledeki yeni yaklaşımımız işin doğrusu eee tüm paydaşları bir araya getirerek tartışmak istiyoruz bur arada bunları ifade etmemizin gerekçesi de şu burada akademisyen hocalarımız var kıymetli yargı mensuplarımız var Herkes bu konuya farklı bir açıdan bakmaya başlarsa Eğer bize de yol gösterilmiş olur biz de işin bu kısmını Bu yönüyle doğru bir şekilde yapmış oluruz şu an ile çok yakın çalışmalar yapıyoruz Guard de finanza la italya'yla çok yakın çalışmalar yapıyoruz En azından yönümüzü farklı bir tarafa doğru çevirdik diyeyim daha fazla sözümü uzatmayayım çok teşekkür ediyorum e dinlediğiniz için biz teşekkür ediyoruz değerli başkanımıza konunun önemini ortaya koydu Eee vergi Eee eee denetim elemanlarının Eee çabalarının çalışmalarının % 70 gibilik kısmını bu işe ayırdık lı ifade etti Eee 2021 yılından itibaren Eee cezalandırma oranlarında bir artış verdiği istatistiklerden ben onu anladım Eee gibi bir durumun ortaya çıktığını Eee ifade etti Eee bu daha önce de değinilen kasıt bilerek yapma bilmeden yapma meselesine O da değindi Eee ve Eee vergi Eee Denetim Kurulu Başkanlığının e canla başla Eee bu iş üzerinde çalıştığını Eee yeni Eee önlemeye yönelik yollarının yöntemlerinin olduğunu ortaya Eee koydu Eee ilave Eee sorularla Eee bu ortaya koyduğu görüşler tekrar konuşulabilecek tartışılabilecek Eee burada ben 3 konuşmacı Eee geçmek istiyorum Eee o da bilim insanı gözüyle Serkan Hoca Eee konuya bakacak değerlendirmelerini sunacak Buyurun Hocam hocam Hocam çok teşekkür ediyorum Güzide kurumumuz Türkiye Barolar Birliği'nde yine ülkemizin Güzide kurumunun temsilcileriyle böyle bir masada yer almış olmaktan onur duyuyorum bu vesileyle rahmetli Üstadımız Avukat Mehmet Kaya'yı da Eee tekrar yad ediyorum Bu da ayrıca benim için bir onur vesilesidir Mekanı cennet olsun Çok güzel düşünülmüş bir etkinlik geçen Eee başta Türkiye Boralar birliği yönetim kurulu olmak üzere vergi ve idare Hukuk Komisyonu Eee üyelerine başkan ve üyelerine de kıymetli Hocama da şükranlarımı sunuyorum Gelir İdaresi başkan vekilimiz Sayın gözü büyük cezalar Eee caydırıcı değil dedi Onlar konuşurken ben çeşitli notlar aldım eee buna da değineceğiz tabii infaz sistemimiz Aslında bozuk olmasının cezaların caydırıcı olmamasına etkisi olabilir yani cezaların artırılmasında ziyade Eee infaz sisteminin Aslında baştan ele alınmasının daha doğru olacağını düşünüyorum Sayın açı kültürden bahsetti vergiye gönüllü uyumdan bahsetti yani idaremiz vergiye gönüllü uyumun e olmasında vergi kaçakçılığı suçunun önlenebileceği kanaatinde haklı olarak Dolayısıyla ben de son zamanlarda vergi söylemi vergi kavramında yeni bir dil inşa edebilir miyiz diye düşünüyorum dilimizde gi eki malumunuz fiili isim haline getiriyor vergi de vermekten vergi haline gelmiş Tıpkı Sevgi Gibi Tıpkı görgü gibi Tıpkı yergi gibi yani Biz vergi söylemim ii Sevgi görgü ve yergi üzerine yeniden acaba inşa etsek bu suçun Eee bu suçla karşılaşma ihtimalimiz de azalıp vergiye gönüllü uyumu yeniden sağlayabilir miyiz Tıpkı Hikmet Tıpkı Himmet Tıpkı hürmet kavramları gibi bu kavramları vergi söylemim ie dahil etsek acaba vergiye gönüllü uyumu sağlayabilir miyiz Çünkü bizim kültürümüz e Aslında buna Son derecede müsait bu girizgah la beraber sunumum da 5 başlık altında özellikle yargı aşamasında Eee mayınlı alanları arz ve izah etmeye gayret edeceğim ilki Mütalaa malumunuz 2022'de kıymetli başkanımız da burada kendisine de huzurunuzda e ayrıca teşekkür ediyorum bu yasanın değişmesinde ben şahidiyim çok Eee emeği var gerçekten bu yıllar süren uygulamanın değişmesi çok büyük bir kazanımdır Aslında Tabii bu kifayet ediyor mu bu yasal değişiklik etmiyor halen Eee uygulamada niş alanlar mayınlı alanlar yok mu var bunlara kısaca temas etmek istiyorum fazla vaktinizi almadan ilki Mütalaa malumunuz Mütalaa Vergi Usul kanununun 3 67 maddesinde hala dava şartı bu değişmedi sadece işte 15 Nisan 2022 tarihinde yürürlüğe giren değişiklikle mütalaaya konu fiilin başka bir kişi veya başka bir kişiyle birlikte işlendiği anlaşılırsa rapor veya Mütalaa gerekmeyecek ki bunun da gerekçesi çok belli yargılamanın uzamaması haklı olarak ama yargı uygulamamız mütalaayı bu özellikle değişiklikten sonra mütalaayı hiç dikkate almamaya başladı ki bu suçun özgü niteliği her zaman için Uzman Vergi Denetim kurulunun Eee rapor değerlendirme komisyonunun mütalaasını gerektiriyor ve bu dava şartını Biz ihmal etmemeliyiz gözden kaçırmamalıydım basit bir usul düzenlemesi gibi bunun Eee derhal yürürlüğe girmesinden bahsetmemiz gerekiyor Bu değişiklikle beraber mütalaada fail ile Eylem bağlılığı Eylem bağlılığı niteliğine getirdi Yani aslında bugün itibariyle Vergi Denetim kurulunun Faili değil eylemi tespit etmesini önceliğ bunu Belki böyle okumamız gerekiyor failden öte fiilin ortaya çıkarılması daha Elzem yine bir diğer başlığımız zincirleme suç Bu 20 yıllık 2004 ceza Genel Kurulu kararıyla birlikte her takvim yılının eee bir suç teşkil ettiğine ilişkin uygulama ki o dönemde mükellef lehine eydi bu fatura başına ceza veren ceza mahkemeleri vardı 1000 yıl ceza alan sanıklar vardı o dönem ceza genel kurulu palyatif bir çözümle Vergi Usul Kanunu 175 TKİ dönemsellik ilkesinden hareketle takvim yılını suç dönemi olarak kabul etti o dönem için mükellef lehine eydi Ama yeterli gelmedi çünkü suç ve cezaların kanuniliği ilkesi asıldır kanunda olmayan bir uygulamayla 20 yıl geçti ta ki 15 Nisan 2022 tarihte 7394 sayılı kanuna göre ama bu değişiklikte bu sefer başka bir tartışmayı beraberinde getirdi Örneğin 2010 11 122 yıllarında Sahte fatura kullanmaktan dolayı bir davanın devam ettiğini düşünelim 2010 yılı bugün için ceza zaman Dava zaman aşımına uğramış yani 88+ 4 12 yıl içerisinde hükmün tesis edilip Eee ve bütün itiraz yolların da tüketilerek kesinleşmesi gerekiyor 2010 bugün için zaman aşımına uğramış 2011 bugün için zaman aşımına olmış ama 2012 şu anda halen Eee bakılabiliyor zaman aşımı süresi içinde ama Yargıtay zaman aşımına uğramış diğer suçları da zincirleme suç kavramından hareketle zaman aşımına uğramadığını düşünerek Çünkü bu zincirin halkalarının her biri ayrı bir suç bağımsız bir suç değil Eee tek suç düşüncesinden hareketle zaman aşımını suçun işlendiği son tarihe göre hesaplıyor yargı uygulamamız Aslında zaman aşımına uğramış yıllar için düşme kararı uğramamış için de eğer zaman aşımı süresi içindeyse esastan karar verilmesi gerekir Bu Peki alışkanlık nereden ileri geliyor eski Türk Ceza kanunundan ileri geliyor 765 sayılı TCK'da zincirleme suç tek ceza verilir tek suç kabul ediliyordu kanunda 7765 sayılı Türk Ceza Kanunu'nda 80 maddesinde ama yeni Türk Ceza Kanunu 43 maddede ki 359 da ona artık Tabi kıldık orada tek suç değil tek ceza verilir ifadesi var yani Kanun koyucu da asl bu suçları tek suç kabul etmiyor zincirleme suç kabul ediyor Ama bu suçların her biri bağımsız hüviyetini Eee kazanıyor ve muhafaza ediyor Daha doğrusu Bu uygulamanın da doğru olmadığını düşünüyorum yani teselsülü oluşturan zincirleme suçta ki bu Vergi suçlarının vergi 359 hep bu suçlardan oluşuyor belli birbirini takip eden takvim yıllarında işleniyor teselsülü oluşturan her bir suç ayrı bir değerlendirmeye tabi tutulmalı ve zaman aşımına uğramış suçlar yönünden Tefrik kararı verilerek bu suçlar hakkında düşme kararı verilmeli Hatta bu konuda Yargıtay ceza genel kurulunun da 2012 tarihli bir karar var burada aynı suç nedir Vergi Usul Kanunu 359 da aynı suç defter belge ibraz etmeme ile muhtevi itibariyle yanıltıcı belge düzenleme veya kullanma suçu aynı suç mudur sahte belge kullanmayla sahte belge düzenleme aynı suç mudur aynı suç kararının ic cümlesinden olmak üzere zincirleme suç işleniyor yine Yargıtay mız Örneğin resmi belgede sahtecilikle özel belgede sahteciliği aynı suç kabul ediyor Dolayısıyla Biz acaba sahte belge düzenlemeyle sahte belge kullanmayı olay bazında aynı suç kabul edebilir veya daha ileri gidip 359 daki bütün fiiller seçimlik ve hangisi kaç defa işlenirse işlensin Bunlar zincirleme suçtur diyebilir miyiz yine 3ün başlığımız mükellefiyet sayısınca suç bir mükellef bir sanık bir gerçek kişi bir vatandaş 50 tane firma kurmuş Bunların hepsi paravan Tabiri caizse cayır cayır fatura düzenliyorlar fatura alıyorlar Şimdi bu kişi kin her mükellefiyet bakımından farklı bir suç işleme kararıyla hareket ettiğini söyleyebilir miyiz ulaştığımız sonuç Belki bizi tatmin etmeyecek Yani bir fatura kullanan kişiye de bilerek kullandı dersek aynı cezayı vereceğiz 50 firmada bunu yapana da aynı cezayı vereceğiz ama zincirleme suç kapsamında bunu artıracağız suç siyaseti ve Ceza adaleti anlamında bizi tatmin etmeyen bir sonuç çıkabilir Ama suç teorisi anlamında bunun böyle olması gerekir her mükellefiyeti ayrı suç kabul edersek o zaman aynı suç işleme kararının icrasından nasıl bahsedeceğiz yani a firmasında bu işi yaparken B firmasında da aynı sikle hareket ediyor yargımız her mükellefiyeti ayrı suç kabul ediyor Bunun da eee ceza adaleti anlamında ceza siyaseti anlamında doğru olmadığını düşünüyorum mağdur aynı Çünkü kamu tartışmasız sanık aynı ama Hepsine ayrı ceza veriliyor düncü başlığımız aşağıya inebiliriz vergi usur Kanunu'nun 367 son maddesi malumunuz iptal edildi Neydi bu vergi cezalarını uygulayacak makamları ile Ceza Mahkemesi ceza hakiminin kararları birbirini bağlamaz Anayasa mahkemesi 2012 yılında Aslında vergi cezalarını uygulayacak makamların vergi idaresi olduğunu Vergi Mahkemesi olmadığını söylemiş idi ama bu 2021 tarihli Eee kararıyla bunun Vergi Mahkemesi olduğunu Eee söyledi Dolayısıyla Vergi Mahkemesi kararlarıyla Ceza Mahkemesi kararlarının birbirini etkilemesinin de önü açılmış oldu Daha doğrusu tescil edilmiş oldu zaten Olması gerekenin de bu olduğunu düşünüyorum Vergi Mahkemesi ve Ceza Mahkemesi her iki davada da deliller aynı vergi tekniği raporu vergi suçu raporu vergi inceleme raporu ve Mütalaa Aslında her iki davada da deliller aynı farklı bir delil yok Dolayısıyla bu delillerin toplanması ve değerlendirilmesi ile olguların tespiti Sahte fatura kullanıldı mı sahte belge düzenlendi mi Bunların tespitinde bir yeterli etkileşimin kurulması gerekiyor Bu konuda bir önerim var ki Eee İdari yargılama usulü kanunumuzun 20 maddesi Ren araştırma ilkesi buna Cevaz veriyor yasal bir zorunluluk gerekiyor mu aslında gerekmiyor yasal bir zorunluluk ihtiyacı yok kanaatimce ama bu sürecin Eee yargıda olgunlaşmasını bekleyene kadar belki bir yasal düzenlemeyle bu iş halledilebilir vergi kaçakçılığına ilişkin suç ihbarı yani Mütalaa Mütalaa bir suç ihbarı dır vergi kabahatin tarhiyatın karşı açılacak davanın kesinleşmesine kadar bekletilmeli bu süreçte dava zaman aşımı işlememiş suç ihbarı idareci işleme konulmamalıdır vergi mahkemeleri 1982 anayasasında önce kurulan bir İhtisas Mahkemesi Asliye Ticaret mahkemelerimiz sonra İdari yargıda özel Görevli olarak kurulan bir İhtisas Mahkemesi Dolayısıyla Sahte fatura var mı yok mu delillerin tespiti eylemin tespiti Eee Bence bir adım vergi mahkemesine burada ön açmalıyız yol vermeliyiz ve o tespit yapılan o tespite istinaden de Eee ceza yargısı sürecini ilerletmeli şöyle örneklerimiz var Vergi Mahkemesinde tarhiyatlar Eee iptal talebi reddediliyor vergi davasını mükellef kaybediyor ceza mahkemesinde Beraat ediyor ve Beraat kararı kesinleşiyor yani Vergi Mahkemesi bu sahte faturadaki Sahte fatura değildir deyip sanığı Beraat ettiriyor ve bu da derecattan geçerek kesinleşiyor böyle örneklerimiz emsallerim inanın çok bu etkileşim mekanizmasını kurmamız lazım ve onun için Vergi mahkemelerinin de Eee bu konuda Eee daha fazla bir görev misyon yüklememiz gerektiği kanaatindeyim son olarak 7394 sayılı kanunla yapılan değişikliklerden çok kısaca bahsedip başkanım bitireceğim Eee kanunu burada okumayın ama burada Eee görebilirsiniz ya da ilgili yerde bahsederim ben 7394 sayılı kanundaki ilk fıkra yani 359 değişiklik yapan ilk fıkra ödeme halinde hapis cezasından indirim ödeme halinde hapis cezasından indirim vergi Ziya suçun unsuru çıkarıldı daha önce yıllar önce yapılan değişiklikle bu suçlarda vergi ziyanı aramıyoruz ama burada ödeme halinde hapis cezasından indirim yapıyoruz Dolayısıyla artık vergi Ziya suçun unsuru haline geldi diyebilir miyiz burada buna isabet eden gecikme zammı ifadesi var İşte o tutarın ödenmesi anlamında yarısı Öden C gecikme zammı Sadece vergi Ziya cezasında olur malumunuz özel usuk cezasında gecikme zammı olmaz yani Sadece özel hukuksuzluk cezası varsa cezada indirime engel değil cezalar yönünden Etkin pişmanlık formülüm de vergi ziyaı ve gecikme zammını ve özel hus cezasını toplayıp bunu ikiye bölerek bunun ödenmesi halinde cezadan indirim yapıyoruz aşağı doğru inebiliriz yine diğer bir fıkra vergi aslına bağlı ceza yoksa hapis cezasında indirim bu fıkra da acaba vergi ziyanın suçun unsuru olduğunu gösteriyor mu vergi usur kanunu 360 60d taki bu suçlara iştirakte maddi menfaat koşuluyla beraber bunu değerlendirirsek yani maddi menfaat Yoksa bu fıkrayla beraber değerlendirdiğimizde sana verilen sonuç cezanın 1/8 oranında olmasının da önünü açan bir düzenleme yani 7/8 inin indirilmesinin önünü açan bir düzenleme davadan vazgeçme E yine malumunuz anayasa mahkemesince iptal edildi ki bunu söylemiştik Hak arama hürriyetini engelliyor Yani bu riski taşıyor bu hüküm Dolayısıyla Yani yapılandırma geçici nitelikteki yapılandırma kanunlarındaki hüküm bu yasal değişiklikle Daimi hale getirildi ama Eee o geçici nitelikteydi bunu Daimi hale getirdiğimizde ve bunu ömür boyunca sınırlandırdığı Hak arama hürriyetini ciddi anlamda bir aşırı külfet yüklü mükellefe ve bunun Anayasa Mahkemesi Eee iptal etti aşağı gelebiliriz Bu kanun yürürlüğe girdikten sonra binlerce Vergi Usul Kanunu 359 dosyasında kesinleşenler de uyarlama henüz Eee İstinaf incelemesindeki için de bozma yine Yargıtay incelemesinde olanlar için bozma kararı verildi ve Eee ceza Adaletine bu değişiklikle beraber bu suçta e ciddi manada yaklaşmış olduk bu vesileyle bu yasal değişiklikte emeği geçenleri de tekrar şükranla anıyorum beni dinlediğiniz için çok teşekkür ediyorum Serkan Hocam biz teşekkür ediyoruz Eee Serkan Hoca konuyla alakalı farklı boyutlara değindi Mütalaa şartıyla ilgili zincirleme suçla alakalı işte mükellef sayısı verilen ceza sayısı Eee bunlarla alakalı değerlendirmeler yapıldı Eee Vergi Mahkemesi Ceza Mahkemesi kararlarının birbiriyle ilişkisi konusunda değerlendirmeler yaptı Eee son olarak da bu Etkin pişmanlıkla bağlantılı olarak acaba eee vergi kaybı Eee [Müzik] cezalandırmada paralel Hale mi geldi Eee yani eee hapis cezasının boyutu vergi kaybına bağlı Hale mi geldi acaba sorusunu sorarak tamamladı Eee vakit ilerledi geç başlamamız dolayı biraz Öğle yemeğinde biraz acıktıracak herhalde katılımcılar Eee birazcık geciktik soru olacak tabii ki Eee çok fazla uzatmadan herhalde Eee soruları Eee alalım almaya çalışalım ama Eee vakit ilerlediği için Eee onu sınırlı tutmaya çalışacağız Candan Hanım sizin bir Eee Yok hocam devam edin O zaman soru aşamasına geçiyoruz o zaman Önden bir hocamın sorusu var oradan burada bir soru var herhalde bir de arkadan iki tane gördüm ben el kaldıran 4 4 sorumuz olacak Onları Efendim ha seni görmedim Hasan hocam Tamam 5 5 sorumuz var Buyurun hocam Kocaeli Üniversitesi Hukuk Fakültesi mal hukuk anabilim dalı başkanı aam da Ankara Barosu Eee üyesiyim avukatlık yapıyorum Eee şimdi Aslında konulan konuşulan konuları 2008 yılında vergi sistemindeki vergi sisteminin etkinliği üzerine yapmış olduğumuz doktora tezinde biz bunların çoğunun cevabını aradık 16 yıl sonra en azından idarenin de böyle bir sorun olduğunu ve sorun için cevap Eee cevapları akademisyenlerle arama iradesini göstermesinden de mutlu olduk inşallah bizler de elimizden gelen her türlü desteği yapacağız şimdi temel sorun şu Aslında sorunumuz yok kendi sorunumuzu kendimiz ortaya koymuşuz ve bu sorunu çözmeye çalışıyoruz nereden kaynaklanıyor sorun sorun 344 maddedeki 359 maddedeki yer alan fiillerle sebebiyet verilmesi halinde kaçakçılığa 3 kat uygulanır şimdi 366 maddede ceza kesmenin temel şeyi nedir dayanak koymanız lazım cezayı tespit eden kararı ortaya koymanız lazım cezayı tespit etmeye Yetkili makam anayasanın 38 maddesi gince yani sonuçta suçun hükmen sabit olması lazım yani ceza mahkemesince bu hükmün ortaya konulması lazım ki 3 katın yani o iki katını kesilebilen temel sorun Eee Ceza Mahkemesi kararı beklenmeden idare ü kat cezayı baştan peşinden kestiği andan itibaren Sanki burada bir idari işlemiş gibi Vergi Mahkemesi de vergi suçunu değerlendirmek durumunda kalıyor ve doğal hakim ilkesini zedeliyor sonra biz Ondan sonra 367 maddede idare mahkem Vergi Mahkemesi kararlarıyla Ceza Mahkemesi kararlarının birbirini Eee etkileyip etkilemeyeceğini tartışıyoruz Eee inceleme elemanı vergi suçunu tespit etmesi bir iddiadır Yani sonuç bir sonuç değildir yani bunun bir yargılaması yapılması lazım ve bu yargılamayı yapacak olan da 367 madde gince de bir Mütalaa şartı işte vergi suçu raporu ardından soruşturma kovuşturma kesinleşmesi ve ondan sonra artık bir suç var mıdır yok mudur Ondan sonra değerlendirir öbür türlü bir bakıyorsunuz Vergi Mahkemesi fark aynı suçu farklı değerlendiriyor biraz önce Serkan hocamın söylemiş olduğu gibi diğer taraftan şeyi farklı değerlendiriyor birincisi Eğer idare ü kat vergi ziyanını kesmede acele etmez ise vergi suç raporunu beklerse O zaman biz burada bir bütünlük de sağlamamız mümkün olabilir 1961 yılından 63 yıllık bir vergi kanuna yapılan son sonradan yapılan düzenlemeler vergi sistemimizin ve Ceza sistem inı bozmuş olduğu ortaya çıkıyor şimdi 3 kat vergi ziy kestiğiniz anda uzlaşmadan faydalandır sanıyorsunuz vergi Ceza Mahkemesi 3 kat vergi ziyanını cezasını kaldırdığı zaman uzlaşma hakkı kullandırılmamış olan kişinin uzlaşma Hakkı ne olacak Bunun da telafi edilmesi mümkün değil Ama eğer tek kat ceza kesilip Eee uzlaşmaya tabi tutulduktan sonra eğer Eee şeyle Sayın Faruk Gözübüyük başkanımız Eee yeniden bir düzenleme yapılacağını da ifade ediyor uzlaş katılan kişilere Sonradan bir suç ortaya çıkmış olsa bile en azından bunun ödenmesi halinde indirim uygulanmış olması aynı zamanda vergi tahsilatını da ortaya koyabilir şimdi geçen yıl yapmış olduğumuz çalışmalarda şunu görüyoruz vergi tahsilat oranını Bozanlar vergi inceleme raporlarının sonuçları vergi İnceleme raporlarının sonucunda ortaya çıkan rakamları Biz burada görmüyoruz tahsilat rakamlarını görmüyoruz Çünkü % tahsil edilemiyor Çünkü vergi suçlar uygulanan mali ceza fahiş tahsil edemeyeceğiniz cezayı uygulamanın bir anlamı yok ve bir şey daha eklemek istiyorum vergi suçlarında Asli fail düzenleyen değil kullanandır Eee düzenleyicilerin arkasına koşarsanız işte 18.000 kişi muhsim başkanımız güzel bir Eee özetleme verdi diğer taraftan esas failler kullanıcılar Eğer bir düzenleme yapılacaksa benim şahsi Önerim Eee düzenleyiciler Eee kime düzenledikleri ilgili olarak Eğer Etkin pişmanlık getirilip cezasızlık getirilirse Ondan sonra kullanıcılar O belgeleri de muhtemelen kullanmayacak lardır Eee buradaki değerlendirme aynı bir sonraki oturumdaki ceza yönüyle de burada bakmak lazım Eee tekrar Altını çiziyorum Eee yeni bir düzenlemeye gerek yok Sadece iki kat olan Hani fark iki kat cezayı Ceza Mahkemesi sonrasında kesilirse Eee içtihatlar arasında veyahut da mahkemeler arasındaki Eee İçtihat fark değerlendirme farkları da ortadan kalkacaktır Çünkü verginin Ziya uğraması farklı bir şey bir şeyin vergi suçu olması farklı bir şey ikisinin değerlendirmesi birbirinden farklı ama cezayı erken kesilmiş olduğu için de vergi mahkemeleri de ister istemez vergi suçu değerlendirme yapmak durumunda kalıyor ve Kanuni hakim ilkesini teşekkür eder teşekkür ediyoruz Sağ ol memd Eee galiba Eee vergi Ceza Mahkemesi kararının cezalandırmada daha öncelikli olması gerektiğini if edun Mahkemesi kat ce kesesi mkem kar Tamam Serkan hocanın belki değerlendirmesi diğer konuşmacıların bu konuda değerlendirmesi olacaktır Funda hocam ikinci söz istemiş daha çok soru şeklinde yaparsak ben öncelikle bilirler için teşekkür ediyorum Eee Sayın konuşmacıları Eee Muhsin Bey'e bir sorum olacak Eee dediniz ki Eee bu işte vergos kanunu genel tebliğindeki bilerek ibaresi nedeniyle Bir takım sıkıntılar yaşıyoruz Dolayısıyla Biz oradaki Eee Hani kastın asıl olduğunu yasaya aktaracağız gibi ben sizi öyle anladım Doğru mu anladım diye sormak istedim yani kast asıldır Dolayısıyla Eee yargılanan kişi şi sanık aksini ispat etmek durumunda kalacak gibi idarenin böyle bir yasal düzenleme talebi mi var Yok öyle bir yasal bir şey söz konusu değil hocam bu aslında az önce ifade ederken özellikle kültürden bahsettim ezberden bahsettim genel olarak sahte belge kullanımında Eee biliyorsunuz Biz bizim tarafta da aynı şey var İşin doğrusu ne yapıyoruz kdv'sini düzeltip kurumlarını kabul ediyoruz biz onu kendi Eee çerçevem affetmiş oluyoruz ama Eee memde hocamın da söylediği üzere Eee sahte belge kullanımı başka ülkelerde çok büyük ağır bir suçtur gerçekten suçtur baştan itibaren suçtur hem de yani Eylem gerçekleştiği andan itibaren benim altını çizmeye çalıştığım şey buraya biraz daha ciddiyetle bakmamız gerektiği yönünde En azından Şu an için Eee o ispat yükümlülüğü bizim üzerimizde Biz müfettişler imizde bunun bilerek kullanıldığını ortaya koyacak şekilde bir çalışma yapacağız mevcut hukuk hukuk ölçüsünde Tabii ki Eee mahkemelerin önüne Bunu daha Eee net bir şekilde ortaya koymayı hedefliyoruz şeyimiz bu yaklaşımımız bu dediğim gibi kültürü değişmek değiştirmek ve birazcık Bununla ilgili sahte belge kullanırken o fayda maliyet analizini yaptığından mükellef bir korkus almamız gerekiyor Bunu da şundan dolayı söylüyorum Burada tabii ki hukuk açısından konuyu değerlendiriyor diğer tarafta Biz kamu nizamı tarafındayız Eee hazinenin güvenliğini tarafındayız onunla ilgili tedbirler almaya çalışırız Eee işte yargı belli kararlar verir akademisyenler Bize fikirler verir bir dengeyi oluştururuz diye düşünüyoruz hiç 359 maddenin Yani hem Aslında Eee Faruk Bey bakımından da her İkinizin de Çünkü Odak noktası sahte belge kullanma ve düzenleme Eee eylemine bağlı olarak gerçekleşmiş olan vergi kaçakçılığı suçuydu acaba yasanın yapısının değiştirilmesi gibi gerektiği gibi bir düşünce içerisinde misiniz yani şu anki 359 madde çok da Bence doğru bir madde değil Eee pek çok açıdan doğru bir madde değil karşılaştırmalı hukukta da bu böyle Dolayısıyla belki işe oradan başlamak gerekiyor bir sorunuz vardı Çünkü neden Bizde bu kadar çok diye Eee vergi afları da Belki bunda bir diğer etkendir Eee ev Tabii ki vergiye gönülü uyum bozucu birçok şey var E Bunları tek tek E yani ele alabiliriz Konuşabiliriz ama biz kendi ölçümüz neler yapabileceğimiz çerçevesinde konuya bakmaya çalışıyoruz Yani bir eylem bir aksiyon olması lazım yoksa eee e havanda bir şeyleri dövüp duruyoruz hiçbir yere varamıyoruz e burada dediğiniz şeye katılıyorum süre yetersiz olduğu için bu konuyu ele alamadık Bu yönüyle özellikle OECD 10 prensibi baz almaktan Maksat zaten Dünya nasıl yapıyorsa Biz de ona göre yapalım 359 madde kapsamı bizim çok dar Eğer siz Eee başka bir ülkede kayıt dışı geliriniz varsa zaten kaçakçılık suçu işlemiş oluyorsunuz daha ötesine gitmeye gerek yok Biz de kaçakçılık suçu Eee biliyorsunuz gayet sadece bir katla cezalandırılan bir suç değildir her şeyden önce vergi ziyanın sebebiyet vermiştir filan veya çok net Önümüzdeki karşılaştığımız şeylerden bir tanesi fatura düzenliyor ama defter belgesine kaydetmiyor yani idarenin bunu tespit edilmesi nasıl Mümkün olabilir Ben her bir kese tek tek bakmam lazım o zaman gerçekleştiren eylemin tespitinin zorluğu Aslında ona uygulanacak cezayı da farklı şekilde değerlendirmesi gerekmez mi Neticede Dediğim gibi biz Hani kamu nizamı hazinenin menfaati diye söylediğim için Eee Biz o işi ortaya çıkarmak için ne kadar çaba sarf etmem gerektiğini ölçerek bunu değerlendirmeye çalışıyorum e dediğinize katılıyorum ama mevcut da ne yapabiliriz ilk önce oradan başlayalım Sonrasında da muhakkak şeyler var açıkçası Onu da söyleyeyim Madem bir adım daha atayım o Öncül suç kavramı ve onu e kendi mevzuatımıza derci edecek şekilde vergi incelemesi yanında vergi soruşturma Eee metodolojisi gibi farklı bir yöntemin peşindeyiz şu an için evet tamamladık galiba Funda hocam Eee izleyen oturumda zaten uluslararası boyutu Siz değerlendireceksiniz bu konuları o açıdan bakacaksınız E Hasan hoca'ın Sorusu vardı Teşekkür ederim Eee Muhsin hocaya Ben de benzeri bir soru soracaktım Çünkü konuşmasında e Aslında kullanım bilerek kullanım esastır asıldır dedi ama Benden önceki hocalarımız da bu durumu fark etti herhalde Ben bu anlamda cevabımı aldım Teşekkür ediyorum şimdi Serkan hocamızın e konuşmasında şeyden bahsetti zincirleme suç Eee meselesinde bir bir dizi sıkıntı bahsetti Aslında Aklın yolu bir Ben de bunu 38 maliye sempozyumunda sunmak üzere çalışmıştım sundum şey yaptım verdim kabul edildi Eee Sayın hocam şöyle de bir sıkıntı çıkmıyor mu şimdi bir yandan sanık lehine olan düzenlemeler ancak geçmişe yürür sanık aleyhine olanlar geçmişe yürümez burada zaman aşımının Eee aslında bir bakıma sanık aleyhine uygulandığını söyleyebilmek mümkün müdür Çünkü geçmişte zaman aşımına uğramış olsaydı bu kiş cezasızlık sebebi nedeniyle ceza almıyordu Ancak bu durumda biz bunları birleştirerek tek bir suç haline getirerek yargılamadan önce ya da yargılama esnasında zaman aşımına uğramış olan E yargılamalarda biz bunları 1/4 oranında artırıma neden yapmış oluyoruz aslında bir bakıma bunları e sanığı bir bakıma cezalandırmış oluyoruz Çünkü zaman aşımından yararlanmam yönüyle Eee Bu nedenle Aslında geçmişe dönük olarak cezalar sanık lehine uygulanması anlamına da gelmiyor mu diye sorayım istedim Estağfurullah Eee Tabii Serkan Hocam şey yapalım mı bir iki sorumuz daha arkada var Onları da aldıktan sonra arka tarafta bir iki meslektaş mikrofon oraya gidebilir mi en arkada iki arkadaşımız eee Nurettin Hoca'ya Teşekkür ederim Eee Doktor öğretim üyesi Kerem Öncü Benim de başkanın Sayın Vergi Denetim Kurulu başkanının söylediği bir şey dikkatimi çekti Bu belgeyi bilerek kullanmamak mümkün değil demişti bu Acaba bir Eee peşin kabul oluşturuyor mu sanki bütün kavga daha çok bunun sahte belge olup olup olmamasıyla alakalı değil mi Hani Acaba bunu tartışmak Bunu daha sağlıklı tespit etmek daha önemli değil mi teşekkür ederim Evet diğer e son arkadaşımız onun sorusunu alalım sunumlardan ötürü çok teşekkür ederim Serdar Süngü Sayıştay uzman denetçisi Benim iki kısa sorum olacak Yani dışarıdan biri olarak e birincisi Eee bu eee işte Haftaya bir şeyle uyandık defterdarlıklar bağlandı Vergi Dairesi Başkanlığı bu sürecin e denetiminde çok önemli birimler Vergi Dairesi başkanlıkları ortaya çıkışı bu noktaya kadar gelişi ve tekrar Eskiye dönüş bu süreçte bir handikap yaratır mı ne amaçlandı bir bunu sormak istiyorum İkincisi de Eee Bizler Sayıştay denetcisi olarak bir hesabı incelediğimizde e hesapla muta nikahı kıyıldı diye bir tabirim vardır Eee Muhsin Bey yeni bir sistemden bahsetti İşte müfettişler en iyi bilenler bu yargılamalara cevap verecek dedi eee bizim peşimizi bırakmayan bir yargılama süreci içinde olduğumuz için eee işte müfettişlerin Eee başlangıçta yazmalarına engel bir nitelik oluşturur mu iş yükünü arttırır mı e kaçakçılık mücadelede onların E hani psikolojisi anlamında nasıl bir etki doğurur Eee bu hususları sormak istiyorum Teşekkür ederim Biz teşekkür ederiz Serdar Bey soruları aldık daha fazla uzatmayalım Çünkü yemek e filan yaklaşıyor Eee insanların daha fazla aç kalması söz konusu olacak bu şekilde tamamlayalım ve eee konuşmacılar mızın sözlerini cevaplarını alalım Serkan hocadan başlayarak Sayın Doçent Doktor Hasan Oral bu sanık lehine yapılan düzenleme zincirleme suç düzenlemesi bu şekilde zaman aşımı Eee anlamında Sanığın aleyhine yorumlanmış olmuyor mu Eee Evet yani Ben de aynı kanaatteyim bu teselsülü oluşturan her bir suçun eee Nisan 2022 tarihinden sonra teselsülü oluşturan her bir suçun e bağımsızlığını koruduğunu Düşünmek gerekir Eee Ama yargımız genel uygulaması içtihadı bunu tek suç kabul ediyor Ama bunun tek ceza ile cezalandırılacağı anlayışını hakim kılabilirsin Buyurun teşekkür ediyorum hocam Eee şimdi Gerçi Muhsin Başkan kendisi daha cevap verecek ama şu anda ispat külfetini mükellefe yüklemeye dönük herhangi bir çalışma yok yok zaten öyle bir çalışma ama teorik düzeyde Eee sizlerle bizlerle nasıl bir araya geliyorsak Biz de arkadaşlarımızla bir araya geliyoruz muhtelif fikirler çıkıyor ortaya o muhtelif fikirler bazen işte etek emeğe biliyor bazen farklı şekilde değerlendiriliyor burada yaptığımız değerlendirme gibi burada hani ağzımızdan çı biraz dikkat etmemiz lazım son dönemin güncel konusu O yüzden hani bunun altını çizerek söylüyorum mükellefe yönelik ispat e külfetin mükellefe yükleyen herhangi bir düzenlememiz yok şimdi defterdarlıklar la ilgili Eee konu E şimdi daha önce biliyorsunuz e taşla teşkilatımız çoğu yerde defterdarlık Vergi Dairesi Başkanlığı ve Vergi Denetim Kurulu Başkanlığı şeklinde bir yapılanmaya Eee sahipi defterdarlık içerisindeki bazı fonksiyonları kaybetmesi nedeniyle işte milli emrak vergi birimleri vesaire Tamam içi boşalmış bir Eee fonksiyona bürünmüştü Eee bunu idare görüyor işte bakanlık takdir etti ve dolayısıyla defterdarlıklar şu anda eski defterdarlıklar kapatacak kapatıldı ya da Eylül itibar 1 Eylül itibariyle yürürlüğe girecek Vergi Dairesi Başkanlığı tüm fonksiyonları kullanarak adı defterdarlık oldu dolayısıyla defterdarlığın yapması gereken eski defterdarlığın yapması gereken muhakemet ve muhasebe birimlerini de yeni defterdarlığın birimi olarak bağlandı bu durumda hukuk aleminde daha önceden var olan vergi dairesi başkanlıklarına paralel olarak var olan 29 defterdarlık tamamen işlevsiz de o kaldırılmış oldu diğer yerlerdeki defterdarlıklar la beraber toplam bizim 81 tane defterdar mız olacak özeti şu Türkiye'de bundan sonra 81 defterdarlık var bu defterdarlıklar içerisinde vergi Eee dairesi ve vergi işlemlerini yürüten birimler olacak Eee bunun dışında da mali idaresine yönelik herhangi bir Eee başka bir fonksiyon yok Eski defterdarlığın muhasebe ve Eee muhakemat fonksiyonları da yeni defterdarlık bünyesinde olacak Vergi Denetim Kurulu başkanlıkların olduğu yerlerdeki Eee fonksiyonu şu anda devam ediyor Yapı bu şekilde olacak denetim konusuna gelince bu denetim konusunda vergisel denetim anlamında Eee çok bir sıkıntı olmayacak netice defterdarlıklar mız bu zamana kadar Eee bizim denetim gücü içerisinde Eee ihmal edilebilecek şekilde idi fonksiyonları Biz genelde onu vergileri başkanlıklar Vergi Denetim kuruluyla beraber en ücra köşeye kadar beraber yürütüyor idik bu yeni yapıyla zaten daha da güçlenmiş olarak Eee denetim konusu devam edecektir orada bir zafiyet olacağını Biz değerlendirmiyor düşünmüyoruz Eee yeni yapının da memleketimize hayırlı olmasını diliyorum bununla beraber Tabii 300 tane de Eee mal müdürlükleri kapatıldı bu eee kamudaki tasarrufa yönelik yapılan adımların bir Eee Öncül uygulamalarıdır bunların tasarrufa yönü olduğunu daha doğrusu sadece Tasarruf yapmak anlamında değil de işlevsiz kalan birimlerin Eee farklı şekilde değerlendirilmesi amacıyla kapatılması dır Eee bunun hizmeti yürütülmesine hizmetin sun bir zafiyete neden olacağını düşünmüyoruz Eee diğer konular var ama onları Biz daha sonra yüz yüze değerlendirelim Eee hocam Öncelikle sizleri Bizleri bir araya getiren değerli Hocama Barolar Birliği'ne Eee Çok teşekkür ediyorum Bizler de istifade ediyoruz Öncellikle bundan sonraki oturumda eminim not alacağımız çok konu olacaktır tekrar teşekkür ediyorum hepinize saygılar sunuyorum [Alkış] Sağ olun Faruk Bey biz teşekkür ediyoruz Sağ olun sizde söyleyeceklerin var mı Tabi Kerem hocam da oradan zaten bir soru yöneltmişti orada bu bilerek kullanma bilmeden kullanma görüşü şimdi 20 dakika içerisinde sığdırmaya çalıştığımız bir program içerisindeyiz ve Vergi Denetim kurulunda yapılan birçok proje var çalışma var Bunların hepsi yaptığımız işi en nitelikli hale getirerek Hakkı ortaya koymak Biz hazinen tabi ki Güven peşindeyiz ama mükellefi de haksız bir muamelede bulunmak gibi bir hedefimiz asla söz konusu olamaz bilerek kullanma bilmeden kullanma hikayesini 90'lardan Eee bu güne kadar gelen kültürü aslında bir dikkat çekmek için Eee ifade ettim Eee Biz de şu an Eee atıyorum kısmi sahteci nezd yapılan Eee çalışma ve bununla ilgili VTR ile karşınızda olmayan bulamadığınız kişi nezdine yapılan VTR biraz daha farklı mı olmadı şeklinde varana kadar çalışmalar yapılıyor Dolayısıyla eee bir yandan da eee VTR olduğu halde sahte belge kayıtlarında olan mükellefin acaba bunun Bilmeden kullanmadığı ve gerçekten kullandığı yönünde de bir tespit yapabilir miyiz de farklı doneleri araştırmaya ortaya koymaya çalışıyoruz müfettişler imizin önne de getirmeye çalışıyoruz bunları Eee ya Orada bir yanlış anlaşılma olmasın Benim genel görüşüm e Eğer sahte belge kesinse zaten bu Veri olarak kabul edelim VTR Doğrudur sahte belge kesindir o zaman bunun kullan bilmeden kullanması gibi bir durum söz konusu olamaz değerlendirmesine dayanıyor yoksa dediğiniz gibi ilk önce Tabii ki biz vtrler imizi en nitelikli hale getirmek Eee noktasında Eee çalışacağız çalışıyoruz da Eee teşekkür ediyorum soru için Eee Diğer yandan dat upla ilgili bir soru geldi şimdi vergi yönetim kurulunda müfettiş raporu yazdıktan sonra eee vergi dairesine gönderiyor bugüne kadar böyle sonrasıyla ilgili hiçb fikrimiz yok Herhangi bir sistem herhangi bir şekilde müfettişin önüne yaptığı işin sonucunu ki Vergi Denetim Kurulu için de geçerli Bu önüne koyabilmek bahsediyor bunun bir yanlış olan bir tarafı olduğunu düşünmüyorum artı raporu yazan vergi müfettişi Eee Muhtemelen işte bir aylık dava açma süreler içerisinde bir soru şeyle karşılaşacak savunma yazması beklenecek ki beklenen şey yazdığı raporun bir sayfalık özeti Yönetici özeti gibi bir şey ekstra bir yük iş yükü oluşturacağını düşünmüyorum ki oluşturursa Eğer bunun da planlamasını yapmak zaten bizim görevimiz bizim maksadımız Az önce bahsettiğim gibi işimizi en nitelikli yapmak en üst noktaya taşımak Çünkü bir Kamu hizmeti görüyoruz fonksiyonun en iyi şekilde çalışması için çaba sarf etmemiz lazım Vergi Denetim kurulunun ürünü olan vergi inceleme raporlarının ne olduğunu hangi şey neticeye sonuçlandığını bu işi yapan kişiye benim göstermem lazım herhalde bu işi daha başka nitelikli hale getirecek Başka bir yöntem yoktur diye düşünüyorum ama bu yaptık oldu bitti gibi bir şey yok Biz şu an o yüzden pilot çalışma yapıyoruz bakıyoruz sonuçlarına yüküne bakıyoruz Eee müfettişler nezdindeki karşılığına bakıyoruz değerlendirip daha E farklı kararlar muhakkak alacağız dır yani burada kesin kati durumlar söz konusu değil teşekkür [Alkış] ediyorum Evet Biz teşekkür ederiz Muhsin Başkan galiba e tamamladık en büyük teşekkür sabırla dinleyen bu vakte kadar dinleyicilerimiz meslektaşlarımıza teşekkür ediyoruz söz Candan hanımın sunumları için konuşmacılar mıza çok teşekkür ediyoruz plaketlerini takdim etmek üzere Türkiye Barolar Birliği yönetim kurulu üyesi Avukat Ali Bayram'ı kürsüye davet [Alkış] ediyorum Sayın Faruk Gözübüyük al al [Müzik] [Müzik] [Müzik] [Müzik] [Müzik] [Müzik] [Müzik] [Müzik] [Müzik] [Müzik] [Müzik] [Müzik] [Müzik] [Müzik] [Müzik] [Müzik] [Müzik] [Müzik] [Müzik] [Müzik] [Müzik] [Müzik] [Müzik] k ah [Müzik] [Müzik] [Müzik] [Müzik] [Müzik] [Müzik] [Müzik] [Müzik] [Müzik] [Müzik] [Müzik] [Müzik] [Müzik] [Müzik] [Müzik] [Müzik] [Müzik] [Müzik] [Müzik] [Müzik] [Müzik] [Müzik] [Müzik] [Müzik] [Müzik] y [Müzik] y [Müzik] [Müzik] [Müzik] [Müzik] [Müzik] [Müzik] [Müzik] [Müzik] [Müzik] ah [Müzik] [Müzik] [Müzik] [Müzik] [Müzik] [Müzik] [Müzik] [Müzik] [Müzik] [Müzik] [Müzik] [Müzik] [Müzik] [Müzik] [Müzik] [Müzik] [Müzik] efendim konuşmacılar yerlerini aldı bu açlık acıkma meselesinden bahsetmiştim bazı katılımcılarımız etkiledi galiba bazı koltukların boşaldığını görüyorum Belki de gelirler doldururlar Belki de diyerek hemen ımızın ikinci kısmına Hemen başlayalım Eee yine buradaki sıraya göre konuşmacılar mızı dinleyeceğiz eee bamdan e ilk konuşmacı Süleyman Bey Eee bam nedir Bölge adliye mahkemesi bu işin konuştuğumuz kaçakçılık suçlarının Eee İstinaf olarak yargılandığı yer Eee Süleyman Bey kendi bakış açısıyla Eee konumuzu anlatacak değerlendirecek süreler imiz yine 20'şer dakika Eee Süleyman Bey Buyurun söz sizin hocam Teşekkür ederim Eee ben de tüm katılımcılara saygılarımı sunuyorum Tabii benim Eee sunumum daha çok Bölge adliye mahkemesi içtihatları kararları kapsamında Tabii kısmen Eee fazla da benden sonra söz alacak Eee Yargıtay daire başkanımızın söz hakkına da girmemek adına kısmen de Eee Yargıtay içtihatları ile birlikte bazen de kendi görüşlerimi sunarak konuşmamı tamamlayacağım ancak E hem zaman açısından Eee hem de özellikle sorunlu alanlara daha çok e vakit ayırmak açısından sorunlu alanlar üzerinde Eee durmak istiyorum o yüzden slaytları biraz süratli geçeceğim Eee zaten bir önceki sunumda çoğu kanun maddelerinden bahsedildi sorun alanlarındaki kanun maddelerine gerekirse soru gelirse geri dönmeyi düşünüyorum malumunuz yansı da görüyorsunuz Eee 4 kitap kında yani Vergi Usul Kanunu 4 kitabında Eee cezalar düzenlenmiş 2in kısmın 1 bölümünde vergi ziy cezası 2in bölümde usulsüzlük cezası 3 bölümde suçlar ve cezalar ki bizim ceza mahkemelerinin alanını oluşturuyor 359 madde E daha sonra 362 ve 363 maddede düzenlenen yaslıda görülen suçlar bulunmakta 359 maddede yer alan suçlar Eee Funda hocam da bir önceki konuşmada kısmen Muhtemelen Eee karşılaştırmalı hukukta da değerlendirecek Eee Bazı sıkıntılar olduğundan bahsedecek yansı da görüyorsunuz Bir Ben sadece a fıkrasını göstereyim şu şekilde düzenlenmiş yasa koyucu tarafından suçlar Eee defter ve kayıt Örneğin 359 A1 defter ve kayıtlarda hesap ve muhasebe hilesi yapanlar gerçek olmayan veya kayda konu işlemlerle ilgisi bulunmayan kişiler adına hesap açtıranlar deftere kaydı gerektiren hesap ve işlemleri ve arganın azalması sonucunu doğuracak şekilde tamamen veya kısmen başka defter belge ve diğer kayıt ortamlarına kaydedenler şeklinde bir sürü suçun yer aldığı Fıkralarla 359 madde Eee düzenlenmiş yasa koyucu tarafından Tabii bu suçlar için Eee arasında bizim en çok karşılaştığımız suç nevi Eee defter belge gizlemek suçu ve Eee sahte belge düzenlemek ve kullanmak suçları % 195'e yakın suçlar bu suçlardan ibaret olduğunu görmekteyiz yine kanun sistematiğinde yasa koyucu bakarsanız e yansı da B fıkrasını özellikle koydum bazı tanımlara da yer vermiş Örneğin sahte belgenin tanımını Aslında ceza içeren B bendinde yer verdiğini görmekteyiz E bu yasa maddelerini geçmek istiyorum Bu suçlar da tek tek yazdım ama bunları da geçeceğim daha çok Evet en çok karşımıza çıkan sorun alanlarından bir tanesi aslında bir önceki Eee panelin konuşmalarında da çok bahsedildi Mütalaa konusu 367 maddede yer alıyor bakın burada 359 madde yasa maddesi şu şekilde 359 da yer alan suçların işlendiğini tespit eden vergi müfettişleri ve vergi müfettiş yardımcıları tarafından ilgili rapor değerlendirme rapor değerlendirme komisyonu mütalaası ile doğrudan doğruya müteakiben de vergi incelemesine yetkili olan kişiler tarafından yapılması halinde de defterdarlık veya Vergi Dairesi Başkanlığı vasıtasıyla Cumhuriyet Savcılığı bildirilmesinin mecburi olduğunu gösteriyor yasa koyucu gerekçede Eee bu yasanın vatandaşın mali Emniyeti maksadıyla konulduğunu belirtmiş Tabii burada e öğretide de genellikle Bu maddenin Öz Teknik bir alan olan hususta Eee ceza normu uygulayıcıları için bir kolaylık bir fayda sağlayacağı hususunda faydalı olacağını değerlendirmeleri bulunmakta ancak mütalaanın Bazı sıkıntılar doğru doğurduğu da muhakkak ne gibi sıkıntılar doğurmakta e Mütalaa şartı Acaba nedir Yani ceza davasında ne olarak algılanmalıdır tabii içtihatlar Yargıtay içtihatları da var onu sunumuma da koydum ama Yargıtay artık yerleşmiş içtihatları Bu mütalaanın bir dava şartı bir yargılama şartı olduğunu kabul ediyor Mütalaa olmadığı sürece de Eee herhangi bir yargılama işleminin yapılamayacağını değerlendirmekte Peki Mütalaa olmadan yapılan yargılama veya sonradan ortaya çıkarsa fark edilirse ne olacak soruşturma aşamasında ne olacak kovuşturma asında ne olacak veya bunu bu bildirimi Eee Cumhuriyet Savcısı Örneğin soruşturma aşamasında gerçek olarak kabul edip direkmen dava açmak zorunda mı değil içtihatlar mız da bu yönde kovuşturmaya yer olmadığı kararı verebilir kovuşturma aşamasında ise yine mahkeme serbestçe delillere göre takdir edip Eee hükmünü verecektir mütala la ilgili olarak durma kararı Eğer ileriki aşamalarda fark edilir yine durma kararı verilerek bu eksikliğin giderilmesi gerekmektedir cmk'da çok önemli bir madde var 225 madde hüküm iddianamede yazılan iddianamedeki fail ve fiilden ibarettir hükmünü içermektedir Peki Mütalaa yanlış verilirse ki çok çok Önümüze gelen ve davaların çoğunlukta gecikmesine sebebiyet veren hususlardan Biri budur yanl fail veya hakkında verilen mütalaalar da ne olacaktır bu konuda tabii yine Eee Yargıtay 11 Ceza Dairesi başkanımızın da katkıları oldu bir düzenleme yapıldı malumunuz 9300 7394 sayılı kanunla özellikle Eee suç suça iştirak eden kişiler yani fail açısından suç ortaklarının son aşamada belirlenmesi halinde eee yine bu Mütalaa şartından vazgeçilebilir hususunda düzenlemeler 213 sayılı yasamızda yer almakta Evet ben biraz süratli anlattım Bu da yargı kararlarımız Eğer not almak isteyen arkadaşlarım varsa Evet kaçakçılık suçunda en önemli hususun Mütalaa olduğunu söylemiştim Eee Bunun haricinde yine 213 sayılı Eee kanunda istisnai bazı koruma tedbirlerin veya soruşturma Tedbiri olarak tanımladığımız hususların yer aldığını görüyoruz Bunlar da özellikle arama ve el koyma konusunda vergi müfettişi olmadan arama ve el koyma yapılamıyor Eee Tabii bu Ç ve D bendinde sonradan düzenlenen yasalarda özellikle eee buna yönelik Yani bu savcılık vasıtasıyla yapılması gereken koruma tedbirlerinin alınmasıyla ilgili düzenleme dikkate alınarak özellikle rapor düzenlenmeden kovuşturma soruşturma aşamasına geçilmesi ile ilgili yasal düzenlemenin yapıldığını değerlendirmekte yim diğer bir Eee husus da vergi suçlarında cezai sorumluluk Bu da çok Eee önemli Biraz sonra Aslında geçen eee bir Bir önceki saatte çok gündeme geldi Ben de Sonlara doğru onu anlatacağım ama Eee idari cezalarda malumunuz ikiye ayırabiliriz vergi suçlarını idari yaptırımları gerektiren vergi ziy cezası vergi usulsüzlük cezası ve ceza mahkemesinin yargılandığı vergi kaçakçılık suçları şimdi idari yaptırımlarla ilgili Eee mükellef ile Ceza yargılamasının el koyduğu sanık arasın veya şüpheli arasında çok fark olduğunu Eee ilgili yansıdı fazla da değin demeyeceğim vaktim olmadığı için e malumunuz ceza hukukunun en önemli ilkelerinden biri Eee suçun şahsiliği dolayısıyla bir şahsın mükellef olup olmaması vergi hukukunu Eee idari yaptırım açısından ilgilendirirmi önemli olan kişinin Eee o suçu Eee suça yönelik Eee hareketlerini yani suçun unsuru olan hareket ve neticeyi gerçekleştirmesi burada mükellef olmayabiliyor çoğu zaman Eee ve daha çok bizim karşımıza çıkan hususlarda Eee idarenin de yetersiz kaldığı hususlar benim görüşüme göre Bunlar gerçek failin tespiti genellikle zaten gerçek failler kendi üzerlerinden değil de örneğin iş yerinde çalışan işçileri veya işte çaycısı şoförü veya dışarıdan buldukları 3ün şahıslar vasıtasıyla vergi suçlarını işletince bu kişileri idari hukuku tespit edemediği için ceza hukukunda da daha sonradan davanın uzamasına sebebiyet verdiğini görmekteyiz bunun için birkaç cezai sorumluluğun Eee belirtilmesi gerekiyor daha çok bu cezayı işte İşletmeyi amaç edinen Kişiler kendi üzerine mükellefiyetler tespit et yapmamakla Birlikte Tabii vekaletname ile iş görüyorlar Başkasının adına mükellefiyet kurdurup Tabii vekaletname ile vekilin sorumluluğunu özellikle Ben vurgulamak istedim Eee gerek Yargıtay kararlarında gerekse İstinaf mahkemesi kararlarında yansı görüldüğü gibi genellikle eşinin adına veya çalışanın adına yapıp vekaletname ile iş gören kişilerde vekilin de sorumluluğu ceza hukukunun şahsi ilkesi gereğince Eee önem arz ettiğini söylemek isterim Yine mirasçıların olsun adi Eee ortaklıktaki sorumlulukta da muhakkak cezaların şahsiliği ilkesi gereğince sorumluluk tuttuğun şey yaptığını Eee sorumlu ad ettiğimizi Eee söylemek isterim bakın burada tüzel kişiliklerde ise Eee genellikle yine şöyle bir sorun olmakta yine bu Serkan hocamın da ilk sunumunda bahsettiği birden fazla mükellefiyet tesis etme ile ilgili sorun alanının çözümünde Bence önem arz eden bir husus tüzel kişiliğe genellikle birden fazla tüzel kişilik oluşturuluyor o şekilde vergi kaçakçılığı yapıyor tabii burada önemli olan yetkili kişinin belirlenmesi yetkili kişi belirlendikten sonra da sık sık bu yetkili kişi değişmesi konusunda yine cezaların ceza hukuku açısından cezaların şahsiliği prensibi açısından önemli rol oynamakta bu hususu Biraz sonra eee çözüm önerisi ile birlikte söylemek istiyorum en önemli vergi suçlarında Tabii en önemli hususlardan biri iştirak ki Sorun alanlarından biri bu bunun olduğunu değerlendiriyorum Eee Tabii Normal şartlarda Türk kan 37 38 ve 39 maddelerinde yer alan faillik azmettirme ve yardım etme kıstasları normal vergi suçlarında da normal uygulayacağız Ama sorun bu kadar basit olmuyor Neden Zira Öncelikle şu kanun maddesi de yansıya geldiği için söyleyip Ondan sonra devam edeyim Müsaadenizle 360 maddede bir düzenleme daha var 359 maddede yazılı suçların işlenişine iştirak edenler maddi menfaatin bulunmaması şeklinde bir kıstas konulmuş halinde Türk Ceza Kanunu suça iştirak hükümlerine göre hakkında verilecek cezası yarı oranında indirilir diyor şimdi Türk Ceza Kanunu 5 maddesi burada çok önem arz ediyor 5 maddesi şunu bahsediyor diyor ki Eee bu kanunun genel hükümleri yani Türk Ceza Kanunu'nun genel hükümleri özel Ceza Yasaları ile Ceza içeren diğer kanunlarda da buna dair hükümler uygulanır diyor Evet peki vergi Eee kanunu yani 213 sayılı Vergi Usul Kanunu nasıl bir kanun e özel bir kanun Zira kendine özgü usul normları kendine özgü teşebbüs iştirak Eee gibi hükümleri bulunan bir kanun Dolayısıyla uygulamada bu Kanunun da özel bir kanun olduğu konusunda genel gerek öğretide gerekse içtihatlara genel bir kabul olduğunu görmekteyiz Peki bu durumda iştirakte Türk Ceza Kanunu mu inceleyeceğiz yoksa Vergi Usul kanununun Örneğin 360 maddesinde gelen böyle bir iştirak maddesinin uygulaması uygun mu değil mi Bu konuda da öğretide tartışma var Ancak ben Eee şahsi görüşüm bu konuda burada bir indirim maddesi olduğu için sanki genel hükümlerden ayrı özel bir şahsi indirim nedeninin konulduğunu değerlendirerek bu indirim maddesinin uygulanmasında Herhangi bir sorun olduğunu değerlendirmiyor pek uygulamada görmediğimiz bir madde ama yine de önemli öğretide de tartışılıyor Tabii hep bahsettik vergi Ziya cezası ve vergi usulsüzlük cezası onları Müsaadenizle E bu yansım izah etmek istiyorum aynı fiil nedeniyle yeniden yargılanmama ve cezalandırılmama Evet non Bis in İdem veya ne Bis in İdem olarak Eee görüyoruz Eee Tabii bunun tam karşılığı Türk Ceza kanununda yok yani gerek anayasamızda gerekse Türk Ceza Kanunu da ayrı olarak düzenlenmemiş ama Eee gerek Eee Fikri içtima kuralları gerekse de eee cmk'dan önceden Eee aynı fiil nedeniyle verilmiş bir hüküm olduğunu görürse kesinleşmiş Hüküm ne yapacak davanın reddine karar verecek diye açık hükmü karşısında bu hükmün iç hukukta var olduğunu biliyoruz Bunun haricinde zaten Avrupa İnsan Hakları sözleşmesinin 7 Nolu protokolün 4 maddesi Aynen yansı da görüldüğü gibi şöyle diyor Hiç kimse bir devletin hukukuna ve ceza muhakemesi usulüne uygun olarak kesin bir hükümle mahkum edildiği ya da Beraat ettiği bir suçtan dolayı aynı devletin yargı yetkisi içindeki ceza yargılamaları kapsamında yeniden yargılanamaz veya cezalandırılamaz Tabii anayasa mahkememiz de bu hususu değerlendirmiş ancak Adil yargılanma hakkının bir parçası olarak değerlendirilmiş ama günümüzde artık sözleşme Eee Yanılmıyorsam 2016 yılında yanılmıyorum şu Mart veya Şubat ayında Eee protokol resmi gazetede yayınlandı Dolayısıyla iç hukukumuza anayasa 90 kapsamında iç hukukumuza girdiği için artık 7 Nolu Protokolü de iç hukuk olarak değerlendirmeliyiz Dolayısıyla hiçbir kimseyi biz aynı fiil nedeniyle yeniden yargılamalı ve cezalandırılma cezalandırmalıyım Peki bu karar bu hususta Avrupa İnsan Hakları Mah memesinin herhangi bir kararı var mı engel Hollanda kararına Atıf yapıyor aslında vergiyle ilgili verdiği kararlar var Benim bildiğim 6 tane karar var Ancak bu kararda Atıf yaptığı karar engel Hollanda karı Bu karar askeri yargıyla ilgili bir husus Aslında engel bir askeri şahıs disiplin hukukuyla verilen bir suç ile ceza ile normal suç anlamında verilen cezayı karşılaştır atl mış bu kararda Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi ve sonuç olarak yanıda görülen kıstasları dikkate alarak Suç ve Ceza niteliğini dikkate alarak özellikle engel hakkında verilen kışta hudutlarını terk etmeme şeklindeki bir yaptırımın cezai norm olarak algılanmasını gerektiğini Bundan dolayı ilave olarak ceza normunun da uygulanmayacağını söylemiş bu kararda vergi ile ilgili eee e Fransa kararı var Beno kararı Burada da aynı şekilde ceza miktarının yüksek olmasını ödenmediği takdirde hapse çevrilmesini bu kapsamda hem caydırıcı hem de cezai nitelikte olduğunu idari yaptırımın Bu nedenle Eee ihlal kararı vermiş Tabii bu tek kararı değil ve hepsine ihlal kararı vermiyor yine Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'nin yine Fransa kararı var orada ceza miktarının azlığını dikkate alarak ihlal etmediğine Hatta Eee Hiç görüşmemiş bile Eee birkaç kararı var sonuçta burada Önemli olan bizim ceza hukukumuz açısından Eee idari yaptırımlarla ceza normlarının miktarının dikkate alınarak cezalandırma niteliğine dönüşmemesi gerektiği hususunu söylemek istiyorum eee anayasa mahkememize de bu konu gelmiş e yansı da gördüğünüz tarihte verdiği kararda Anayasa Mahkemesi Tabii adil yargılanma hakkının eski kararları da dikkate almış adil yargılanma hakkının bir parçası olarak değerlendirmiş aynı fiil nedeniyle yeniden yargılanma vergi ile ilgili bir kararı bu aynı fiil nedeniyle yeniden yargılanmama ve cezalandırmada ilkesi gereğince tek fiil olduğunu kabul etmiş Anayasa Mahkemesi ancak e fiilin korunan hukuki yararı unsurları ve amacı neticesinin farklı olması nedeniyle herhangi bir ihlalin söz konusu olmadığını belirtmiş En azından şimdilik iç hukukumuzda Anayasa mahkemesinin 2019 Tarihinde 27.3 201019 tarihinde verdiği kararla En azından yargı uygulayıcıları açısından bu sorunu belli bir süre çözmüş gibi görünmekte bu suçların içtim la ilgili yine 213 sayılı kanundaki eee sorunlardan bir tanesi Eee biraz önce sadece bir fıkrasını gösterdiğim örnek olarak bazı suçların birbiriyle içtiması Örneğin yansı da görülüyor Ben birkaç Eee Tabii biraz başkanımın da bölümüne girip yargıtayın kararını da koydum buraya ceza genel Kurulu'nun bir kararı ama İstinaf kararları da Eee benzer mahiyette Eee suçların her bir suçun ayrı olduğunu suçların birbirinden bağımsız olduğunu ve birbirine dönüşemeyen kararlar vermektedir çok istisnai Eee Tabii Hakan Hocam Eee biraz İçtihat farklılıklarından bahsetti Ama tabii İçtihat farklarının bir kısmı da önemlidir malumunuz hukukun gelişmesi açısından ama çok istisnai görüyoruz İstinaf ve yargıtay kararları Genellikle bu maliyette olduğunu söyleyebilirim Ama sorun alanları devam edecek yine içtimai ile ilgili Müsaadenizle onları devam edeceğim diğer bir husus da zincirleme suç Burada tabii birden fazla takvim yılı ve vergilendirme dönemi Biraz önceki konuşmalarda bahsedildi burada yasa koyucu artık açıkça 43 maddenin uygulanacağını belirttiği için artık Eee Herhangi bir sorun kalmadı ancak Eee eski Yargıtay içtihatta eski dediğim Yani bu yasa konulmadan önceki Yargıtay içtihatları her takvim yılının ve vergilendirme döneminin ayrı bir suça sebebiyet vereceğini söylüyordu süremiz tamamlandı gid öyle mi Hemen bitiriyorum hocam o zaman Eee hemen çok süratli bu konuda İhtisas mahkemeleri belirlendi 2021 Eee tarihli eee Kasım ayında yansı da görülüyor ona göre artık Eee bu tarihten sonra gelen dosyalar İhtisas mahkemelerince çözülüyor Eee bilirkişi incelemelerinde çok büyük sıkıntılar duymaktayız vergi tekniği raporları vergi inceleme raporları çok Eee fena gelmiyor ama bilir kişil incelemelerinde yargı açısından sıkıntılar bulunmakta Evet Eee İstinaf mahkemesinde hocam iki cümleyle bitiriyorum İstinaf mahkemesinde Eee Bütün kararlar kesinleşmiş Eee malumunuz istisnaları var o yüzden e yargıtaya bayağı dosya gönderiyoruz e yargıtayın da İçtihat belirlemek açısından bu konuda Eee büyük bir alanı oluşuyor e ancak Tabii bir ceza miktarı açısından Eee Eğer ilk derece mahkemesi ile İstinaf mahkemesi Bölge adliye mahkemesi aynı yönde karar verdiyse ve ceza miktarı da 5 yılın altındaysa bizde kesinleşiyor ama onun haricinde farklı karar verilmesi veya ceza miktarının fazla olması halinde yargıtaya giden de bol miktarda dosya olduğunu söylemek durumundayım vergi mahkemeleri ile vergi ceza mahkemelerinin birbiri etkisi hakkında öğretide çok e büyük görü şeyler var tartışmalar var bazıları Eee vergi ziy cezasının Aslında yeniden Eee vergi suçunun bir unsuru olmasını Serkan Bey de kısmen o şekilde görüş beyan etti hususunda görüşler olmakla birlikte bu husus Tabii Eee ben de Müsaadenizle görüşümü biraz sonra söyleyeceğim veya öyle olmasa bile tek suç halinde düzenlenip bu vergi usulsüzlük ve vergi zi cezaların tamam ortadan kaldırması yönünde fikirler de bulunmakta Eee veya Adli para cezasına vergi cezasının da Adli para cezası şeklinde düzenlenmesi yönünde görüşler var bu görüşlere ilişkin olarak Eee veya vergi ceza vergi mahkemeleri ile Ceza mahkemelerinin birbirlerinin davalarını bekletici mesele yapması Biraz önce tartıştık hangisi birbirini bekleyecek şeklinde yasada herhangi bir düzenleme yok bence bu düzenleme bu görüşlere katılmıyorum Zira bu sadece vergi suç cezalarının Eee aktifliğini etkinliğini önleyecek Eee suçlar buradaki sorun Eee idari yaptırımların cezai nitelikte olmamasından kaynaklandığını düşünüyorum vergi ziyaı ve vergi usulsüzlük suçlarının sadece tazmine yönelik olduğu takdirde Biraz önce Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi kararlarında da okuduğum gibi Eee Hem o ihlali yani aynı suçtan dolayı iki kez yargılanmama hususu ortadan kalkacaktır Dolayısıyla E idare Sadece vergi usulsüzlük ve vergi ziy ile ilgili olarak edinemedi yi vergiyi artı Örneğin faizi isteyebilir cezalandırma tek bir merci tarafından ve Ceza Mahkemeleri tarafından yapılmalı Dolayısıyla idari mahkemeleriyle ceza mahkemeleri arasındaki hem gerekçe Eee sorunları da ortadan kalkacaktır diye düşün bu konuda son hocam size de şey yaptım son olarak da cezaların arttırılması ile ilgili bir hususta görüşümü bildirmek istiyorum hep cezaların arttırılması Tabii bu toplumsal tepkiler ne kadar oldukça herhangi bir konuda hep cezaların arttırılması gündeme gelir bence cezaların arttırılması değil azaltılması gerekir cezaların arttırılmasıyla hiçbir suçun önlenemeyen kriminoloji derslerinde görüyoruz Avrupa'da da Siz cezaevine cezaevlerini insanları koydukça Eee toplumu islah edemiyoruz her her toplumun cezaevindeki besleyebileceği oranlar farklı ve hepsi suç makinesi olup çıkıyor cezaların artışının hiçbir sorunu çözmeyecek istedim hocam Çok teşekkür ederim sağun teşekkür ediyoruz Süleyman Bey'e hakim gözüyle konuştuğumuz tartıştığımız konuyla alakalı sorun alanlarını ortaya getirdi değerlendirmelerini Eee yaptı e şimdi cezanın yeni tartışmalar var tabii yani boyut azalmıyor çoğalıyor problem çoğalıyor yani çözüm öneriler bir tanesi acaba ceza süreler imiz az onları daha mı artıralım şeklinde ona da değindi Süleyman Bey Yani şu anda 3 yıl galiba çoğunlukla verilen ceza değil mi bu kullanma hocam evet genellikle yani büyük çoğunluğu sahte belge düzenlemek ve kullanmaktan dolayı önümüze geliyor 3 yıldan 8 yıla kadar bunun bir etkisi oldu zaman aşımı açısından etkisi oldu malumunuz Eee Tabii burada büyük bir pencere var Eee takdir hakkını verg yasa uygulayıcısı her ne kadar başlangıçtan şeyi gönderdiyse de mahkemeye gönderdiyse de artık hakim orada takdir hakkını uygun şekilde kullanarak bu sorunu ortadan kaldırabilir diye düşünüyorum ağırlıklı kısmı verilen cezaların ama 5 yıl ve altında değil mi sizin önünüze gelen ev yani 3 yıl alt limiti genellikle de uygulama Şimdi meslektaşlarımız gelen bir yoğun şikayet Eee 5 yıl ve altında kalan cezaları yargıtaya götüremiyor sizin de söylediğiniz gibi İstinaf kesin karar oluyor bundan çok şikayet var bizim camiada Eee bu konuda ne dersiniz hocam tabii Eee biraz önce kısmen bahsettim Aslında hepsi gitmiyor diye bir şey yok Örneğin ilk derece mahkemesi ile İstinaf mahkemesi kararları farklıysa veya İstinaf mahkemesi kararı Ceza miktarını arttırdı İsa veya farklı karar verdiyse yargıya gidiyor Onun yansısı da vardı orada Eee yani İçtihat koyacak şekilde yargıya gittiğini değerlendiriyorum ama onun haricinde bütün davaların gitmemesi konusunda eleştirileri Ben de değerlendiriyorum istinafla ilgili benim bir sunumum olmuştu Eee İstinaf mahkemelerinin kararlarının hepsinin sadece vergiyle ilgili değil diğer kararların da yargıtaya gitmesi hususunda yoğun bir özellikle avukatlardan talep var Eee Tabii bu yargının belli bir yerde kesilmesi gerekiyor etkinliğini azaltacağını yasa düşünmüş yasa koyucu düşünmüş olsa ki bu şekilde davranmış artık bunu takdirini sizlere bırakıyorum benim şahsi görüşüm belli bir yerde kesilmesi gerektiğini ve yeterli olduğunu düşünüyorum tamam teşekkür ediyoruz alan başkanımız da bu konuda mutlaka değerlendirme yapacaktır Ben sözü kendisine veriyorum teşekkür ediyorum hocam Eee bu saatte tam öğlen vakti olmuş Yaklaşık 3 saattir oturuyoruz havada pek şey değil sıkıldı arkadaşlar onun için biraz daha Eee Öz hap bilgilerle veya genel bilgiler vereyim öyle gidelim Öncelikle Nurettin hocama teşekkür ederim baroya Teşekkür ederim bu konuyu gündeme getirdikleri için bu konu Eee kavraması zor Neden zor vergi suçları hukukçunun bilmesi gerektiği hukuku bilmesi gerektiği maliyeyi bilmesi gerektiği i işletme iradesini yönetimini bilmesi gerektiren bir suç tipi Bu bakımdan Eee kavramada hep zorluk çekiliyor ve yorumda da zorluk çekiliyor malum hakim ve savcılar Eee genelde lojmanlarında Yaşar Eee hukukçudur klasik Eee kanunun kat uygulaması vardır o çerçevede bakar hukuki uygulama yapar mali içi ne yapar vergi toplama derdindedir Eee hukuku bir eğitim yeterli almıştır mutlaka ama yeterli tam bir hukukçu gibi eğitim almamıştır o bakımdan bakar ne hukukçu ne maliyeci işletme mantığını ticari işletme mantığını Bilmez Bu bakımdan sahtecilik suçu kombine bir suç yani vergi Kaçak kombine bu suç kavrayan çok az bu konuda Avukat sayısı da az onu söyleyeyim çok ciddi taşrada Türkiye'de Avukat sayısı az ve bilinmiyor bunun yansıması yargıdaki pratiğe yansıyor bu pratiği çözümü için Barolar Birliği Eğer bir komisyon kurduysa veri Komisyonu kurduysa onu tebrik ediyorum Hakikaten çok verimli katkılı bir şey Bence bunu daha da geliştirin daha da şey yapın Eee gerekiyorsa yasal taslak hazırlığı düzenle için biraz sonra yasal taslak değişimi sürecini anlatacağım hemen bu 2022'de ki taslağı Şahsen ben kendim kaleme aldım O nasıl oldu neden oldu o s anlatacağım O süreci anlatma önemini bu çalışmanın devamında gerekecek yere onu anlatacağım başlık olarak bunu dedim Sırayla vergi nedir Biz hangi vergi kanunu uyguluyoruz Sorunun kaynağı nedir ondan başlamak devam etmek istiyorum vergi bir bayrak ülkenin bayrağı Kadar Toprağa kadar devletin devlet olması için gerekli olan bir unsur vergi yoksa devlet yürütemez işletme vergi çok önemli bir şey bu kapsamda Türkiye Cumhuriyeti'nin kurucusu Mustafa Kemal Atatürk Eee 1923'te ki bir nolu kanun ilk birinci kanun aam kanun vergi kanunu çıkardı Bir nolu kanun önemini değinmek için Yani devlet olmak için Türkiye Cumhuriyetinin Devletinin Birinci kanunu vergi kanunudur O da nedir Anam kanunu diye bir kanun küçükbaş Hayvanlardan alınan vergiyle ilgili geri bir düzenlemedir o demek ki önemini Türkiye Cumhuriyeti'nin kuruluş aşamasından beri geliyor bu ama Eee malum Eee Türkiye Cumhuriyeti bir demokratik bir ülkeye geçti Daha önce de bir teokratik Eee kısmen dine Dayar ve otori tik bir devlet gibi devam eden bir Osmanlı devletiydi Vergi Sistemi farklı Neydi o mükellefiyet ve güven e esası Sevgi esası gibi muhabbetleri Serkan Hocam çok güzel izah etti vergi daha çok eee tüm dünyada olduğu gibi bizim ülkemizde de gönüllülük esasında verilmesi gereken vergi ama ne yapıldı İşte bizim geçmişten gelen bir kültür ülkenin rejim değişikliği ve sistem değişikliği ve ekonomik hayatın getirdiği süreç değişti Eee ne zamana kadar hayat ticari Hayat hızlanmadı biraz hızlık hareket başlayınca yıl 1949 yılına geldi 1949 yılında birebir Alman vergi kanunu ithal ettik biraz önce muhtemelen da hocam e vergi kanunları M kayas ederken bunları da değinecek anlatacak Biz birebir aldık ya olduğu gibi oturduk neden Alman aldık hakikaten bilinir ki Almanlar kuralcı dır plancı dır programcı dır dünyada falan kanun yapmadı yetk indir etkindir falan diye O yılda alınmış mükemmel bir kanun olarak biz alındı yani enteresan bir şey Türkiye'de bu olduğu gibi tercüme edilen kanunumuzun her kanunun bir gerekçesine bakılır ya internete girer bakarsın vergi kanunu gerekçesi yok Neden yok çünkü tercüme edilmiş bir kanun aradan zaman geçti artık biz millileşmemiş Eee gelişmeye gelişirken 1960 İhtilali oldu 60 ihtilal olunca dediler ki yaan bu vergi kanunu almanın kanunu olarak biliniyor Biz bunu Türk vergi kanunu olarak çıkaralım dendi O zaman işte milli birlik komitesi bir hemen dedi ki bir vergi kanunu çıkaralım diye o zaman işin şartların gerektiği birkaç yasal değişiklik yaparak kanun değişik 3 be değişiklikte önceki kanunu birebir aldı getirdi Hatta o zaman zarfında Öyle hızlı yapıldı ki Maliye Bakanı bile mecliste değil Öyle hızlı bir değişimle yine Onda da şey yok Eee gerekçe yok bir kanun anlamak için ne yine bakarsın gerekçesine bakarsın yıl geldi 2008'e Eee niye 2008 dş etti vergi kanunu uygulamasından Doğan Eee ticari hayatı geliştikçe karmaşıklaşan şey yaptı 1980 yılında Eee işte KDV iadesi ihracat ithalat ihracata teşvik falan filan gibi şeyler tar olunca e suçlar çoğalmaya başladı Biraz önce Eee istatik gösterdi Geli İdaresi başkanımız çok eski 2012'den öncekinde çok düşük bir oran artarak hele 2 198 Eniz suç yok yani neredeyse çok az suç var yani bir yargıtaya gelen dost sayısı yok denecek sayıda az Öyle az İçtihat gelişmesinde gecikmeler oldu süreç içerisinde Eee 2008'de yasa değişikli oldu bu sefer yeni fatar teşvikler alınca E teşvikler yani biz pratik bir toplumuz Akdeniz toplumu pratik toplumuz Eee bazen çalışırken çalışmadan ver sistemi nasıl yaparız diye şey yaparken e KDV vergi falan teşvikler i kendimize göre halkın uyanık kesimler Pr çözümler de bulunmaya başladı O zaman suç tipleri gelişti Eee suç tipleri gelişince Ne oldu yeni bir İçtihat gelişti Serkan Hocam or biraz bahsetti doğru bir Eee gelişti Efendim her faturaya bir ceza vermeyelim adama 1000 yıl ceza geliyor onun için onu her takvim yılına gibi yapalım diye bir İçtihat geliştirildi yıl kaç geldi 2012 bu süreç böyle gelişme süreci iki şeyden dolayı değişiyor Bir ülkenin ticari hayatının Eee hızla gelişmesi Çağın değişmesi ve bizim Eee vergi sistemimizin Eee karmaşıklığı onlar bir de en önemlisi şu Efendim vergi beyan esasına dayalı ve güven esasına dayalı beyan ve güven esasına nedir vergi beyan ve güven esası nedir devlet Eee eee her işletmeye bir vergi memuru maliyeci gönderme şansı yok diyor diyor ki Hay sen bir işletme isen arkadaş yıllık gelirlerini ve giderlerini bir icmal yap bir planlama yap bu yaptığın icmalde yıllık sonu dönemlerde yıl sonu 3 ay 5 ay dönemlerde bana beyanda bulun ben gelirini ve giderini göreyim ne kadar vergiyi hak ediyorsun onu öğrenelim o öğrendiğin vergiye göre sana vergi tahakkuk edelim gibisinden bir beyan esası bu E bu beyan nası tüm dünyada Eee işlerken Almanya'da İngiltere'de Fransa'da Amerika'da işler işler bize geldi mi bu beyan esasında niye sıkıntılar çıkarıyor ya işte bizim Eee biraz önce di yine sevgiye gelelim yine dürüstlüğe gelelim yine ahlaka gelelim vergi anlayışına gelelim devlete bakalım böyle bu orada bir sıkıntı var bizim vergiye verginin Efendim vergi bir ekonomik suç değil vergi bir hırsızlık suçudur hırsızlık suçu neden hırsız suçu alenen bir hırsızlık suçudur vergi suçu resmen devletten çalınan vergidir şey ama Bun Efendim yumuşatma mumuş altma operasyon geçerse bu yanlış bir tabir Ya ben Eee verginin e devletin alacağı olarak gördüğümüz bir şey çünkü devlet sana yol yapıyor elektrik yapıyor su yapıyor güvenlik yapıyor gece kuruyor savaşın da askeri var cephelerde onların ekmeği suyu O sen bunu vermek zorundasın E bunu veremeyince ne oluyor vergi beyan üstünde beyanda sorunlar çıkıyor sorunlar çıkınca ne diyor sahte fotğraf muhabbeti Sahte fatura gerçek olmayan bir beyanı varmış gibi gösterme Sahte fatura nereden ihtiyaç adam ihtiyaç hissediyor vergi maliyenin Eee en büyük gelir kalemi vergi yani mali hazinesi en büyük geri Vergi vergi toplaması lazım onlarca müfettiş var vergiden alması lazım beyan Us da tabi bu ne yapması lazım vergiyi ne kadar çok vergi alırsa hazinemiz o kadar güçlü olacak o kadar kaliteli olacak ama bahsetti 7.500 fiili müfettişim var dedi kaç mükellefimiz vardır vergi mükellefi bilmiyorum herhalde 1 milyonun üzerindedir yıllık inceleme rakamı herhalde % 3'ü Hiçbir zaman hiçbir yıl geçmemiştir geçmez 3 geçmez neden geçemez fiilen de geçemez yani or anlayın isterseniz 1 milyon bölü şey Vergi Dairesi müfettişinin Başka işi var güç de var falan Artı bu arkadaşın bir de şeyi yok Eee vergiyle ilgili hukuku nosyonu vergi hukukuyla ilgili tam yetişmiş bu konu bilgisi de yok bir kolluk memuru gibi çalışıyor aynı zamanda devletin kolluk memuru gibi gibi falan o konuda ne yapmak lazım devlet vergisini alamıyor alamayınca bu yasal düzenlemeyle Eee bizim suç tipleri ortaya çıkmaya başladı aynı suç tipi aynı oranda ülkelerde Tamam Amerika'da var Almanya'da var da bizdeki denetim oranı dikkat ederseniz % % 2 Denetim yapılıyor % denetmen gelen suç Bu kadar bizim geri kalan % 198 denetim yapılmadı orada yapılsaydı bu suç ve dosya sayısını tasavvur edebiliyor musunuz devasa bir rakamlara ulaşıyor Bu neden Devlet de bunu çözüm için ne yapıyor Eee Efendim Eee Normal şartlarda tüm dünyada bizim Eee dolaylı vergi dediğimiz KDV ÖTV gibi pul harç gibi yerler % 120 bandındayız da bahsetti alkolden Sigaradan ve petrolden çoğunluk Gelir İdaresi var Onlar ne KDV E o zaman bu vergi Adaletine uyuyor mu vergi Adaletine uymuyor neden 10.000 lir asgari ücret alan kişi aynı sigarayı alıyor Eee aynı vergi veriyor Efendim Eee 100 milyonluk Holding sahibi aynı kar arayı veriyor ve gider gösterme muhabbet var de gider gösterme işletmeler gider gösterebiliyor mükellef şahıslar bireyler devlet memuru maaşını aldığınız gün kesiliyor artı avukatlar Avukat ücreti tahakkuk ettiği gün evinize avukatlık ücreti verir vekalet ücreti verirken vergiyi mahcubiyetle kesi diyor kimden kesiyor bu e kdı devletin Eee elindeki parayı sana vermiyor ama beyana Day belgiye dönüştüğünü de ne oluyor ben işletmeciye holdingi var işletmem var var yılbaşında tüm işletmelerde şey defter oluştururken şeyci maliyeci gelir kendi kendi maliyeci muhasebecisi gelir der ki efendim patron E bu yıl vergi defterimizi nasıl hazırlayalım kaçç yıllık vergi yıl sonunda ne kadar vergi vermeyi planlayalım geçen yılı üz kaç arttıralım % 5 % 110 arttıralım di yılın başında bunu planlar müfettiş şeyle birlikte yılın başında daha Ticaret yapmadı madı satmadı vermedi etmedi planlar ne diyor yılın başında oturuyor muhasebeciye bilgi veriyor işletmeci Ne yapıyor Oturuyor Efendim giderleri göstermeye başlıyor şimdi biraz önce kısmen anlatı kullanılan düzen kullanılan düzenleyen muhabbeti var ya düzenleyen Tamam bu işi şey komisyon karşı % veriyor düzenleme ne demek onu izah edeyim gidiyor sa fatura bastırıyor bastırdığı faturaya iş var diyor Selamünaleyküm arkadaşım bana Eee şirketime gider göstermem gerekiyor Bu gider için bana fatura verir misin düşünün para gibi şu kağıda ne kadar ne istiyorsun diyor rakamın Yani bir para O kadar şey olamaz Bir kağıt 100 milyon lira olabiliyor 500 milyon olabiliyor bir fatura bastırdı faturayı nilon şirket kurdu fatura bastırdı dedi ki bana 500 milyonluk akaryakıt faturası ver veya bilmem ne başka bir gider faturası veya yemek faturas faturası ver veya kum faturası ver şakır faturası ver Verdi faturaya 500 milyon % 2'sini alıyor kaç par 5 milyon % 2'si İyi para 20 milyon lira para Herhalde yani veya 2 milyon lira para bilmiyorum kalem masraf nedir bir kuruş bile etmeyen kağıt ve kalem Bunlar şimdi E vergiyi nereden kaçıyor vergi bunlardan kaçıyor yani büyük şirketlerin eee denetimle ilgili sıkıntısı var Vergi Biraz önce ne anlatıldı Geli İdaresi yetkililer de burada Eee verginin daha çok KDV'den alındı Bu sene Resmi açıklama yaptı hazine Bakanlığı % 76 dünyada en yüksek rakam olan ÖTV KDV dolaylı vergi muhabbeti dolaylı vergi Tabana yayılmış vergidir geliri isterse 10.000 olsun isterse 50.000 olsun isterse 100.000 olsun % 76 kim örüyor Demek ki geliri devlet mali hazinesin % 76 kim ediyor Tabana yayılmış ki diyor büyük işletme sahibi bunu ödüyor mu ödemiyor neden ödemiyor işletme sahibinin muhasebecisi var Bazen zarar göster diyor Ona diyor ki zarar göster diyor evindeki deterjanına arabasın eşine araba alıyor şirketin arabası e eşine evine deterjan arıyor şirkete temizlik şunları gördüm ben Bir fabrikanın yemek e ücreti işçi yemek ücreti 00 lir olur mu 1600 lir olur mu Bir öğlen öyü hangi fabrika işletmecisine çalışan 1600l yemek verir bugün itibariyle geçen itibariyle öyle bir D bunları gördük yani şimdi 1600 liralık fatura bu denetime ihbar olmuş da öyle gelmiş denetime ihbar olmayan gelmedi Şimdi işin sorunu şu bir Efendim bunlara niye dava açılmıyor niye bunlara gidilmiyor da daha böyle bizim şeye e 10 10 numara yağ satan Bizim yağ alan kamyoncuya ve yol kenarına 10 numara yağ satılır şu kadar diyen e 3 kalon yağ koymuş adama gidiliyor vergiciligi ondan diğeri neden vergi davası açılmak mütalaaya tabi Mütalaa ne dava şartı mütalaaya kim verir Vergi Denetim vergi memurları vergi fetişleri verir vergi müfettişi kim Türkiye Cumhuriyeti devlet maliye Bakanlığı'na bağlı vergi müfettişleri güvencesi ne bunların ya adam devlet M neti itibariyle Ben geçen yıl İstanbul Üniversitesi'nin bir konferans hazırladı vergi ftiş çağırdı Orada bunu teklif ettim Ayrıca ilgili makamlar da söyledim Dedim ki vergi müfettişlerinin Mütalaa verecek olan kişilere vergi savcısı unvanı verilerek hukuki ihtimal sağlanabilir güvence versin Ataman nakil bilem neı şimdi bir düşünün herhangi bir yerdeki Anadolu'nun herhangi bir şehrindeki bir vergi müfettişi oranın iktidar partisinin veya muhalefet partisi veya etkili bir kişinin holdingin yakaladı Mütalaa ver kolaylıkla oturup Mütalaa verebilir mi insan bunlar atamaya tabi memur netice itibar verebilir mi Yani yanlış anlaşılmasın veremez bu Efendim bu bütün dünyada veriyordu Efendim Alman kültürü Alman İtalyan kültürü Amerikalı bunu veriyor da biz vermiyoruz O da bizim sorunumuz işte o da bizim sorunumuz Bu anlamda bu şimdi gelelim bizim kanun değişiklik fına hemen zamanımı bilmiyorum Hocam az kaldı zamanımız 56 dakika kanun hemen kanun değişikli fına gelelim şimdi E Serkan Hocam Hakikaten çok güzel sunum yaptı Tekrar teşekkür ederim hocam harika bir sunum yaptın 3 tane sorunu anlattı O son toma Katılıyor kaynağı da yargıdan neden yargıdan yargı içtihatla bunu geliştirebilir Yargıtay içtihatta Bunu niye geliştirmiyor el Sen yargıtayın niye geliştirm başkanlık yaptın di akza gelebilir niye geliştirmiyor Yargıtay ve yargı hukuk Hakimler şey eee tutucudur muhafazakar hukuki anlamda diyorum hukuki anlamda muhafaz Kardır gelenek Efendim İçtihat zaten devamlılık gerektiren fikir demektir yanın her gün fikir değiştirsin o İçtihat olmaz İçtihat oturmuş devam eden süre gelen İçtihat fikir demektir bu İçtihat değişikliği işte kürsüye E ben e Yargıtay Üyesi seçildikten sonra geldim o önüme dosyalar geliyor O adama 45 yıl ceza 55 yıl ceza gelen sanıklar mız da e şeyin fabrikanın güvenlik e bekçisini genelde tırnak içerisinde suç tipte nasıl olur adam kendinden yapmaz naylon şirketi fabrika ya güvenlik şirketi ya sekreter kızımıza yapar ya bilmem K yapar ona şirket kurar bu kurduğu şirket üzerinden foto düzenler sanık ya o bizim güvenlikli çocuk ya da sekreter kız olur Bize gelen bunlardır gelen cezalar ne 5 takvim yan Beşer yıldan üçer yıldan Day yanmışlar 15 yıl 20 yıl 30 yıl hem kullanan hem düzenleyen 40 yıl cezalar ya benim bir tek avantajım Sen nereden anladın da hemen ben karşı Oylar başladım neden küçükken bizim ticari işletmemiz vardı defteri ben kendim tutardım yani defterleri nedir ne değildir tutardım birazcık maliye bilgimiz var ticari bilgimiz de var hukukçuluğu da İyidir Allah'a şükür onu görünce dedi ki bu nedir ya böyle suç olmaz bu suçta yani cezada kanun Ülkesi veya hakkaniyet Vicdan anayasa dünya buna aykırı böyle şey olamaz dedik sürekli karşı Oylar yazmaya başladım birçok Avukat arkadaşlar biliyordur yani karşı oylarımız defalarca olmadı Allah nasip etti Başkan oldum Başkan olunca gittim maliye Adalet Bakanlı Başkan diim böyle bir garabet var bunu değiştirelim e dedi yani ilgili kanunlar Genel Müdürü çağırdı dedi ki bu teknik konu biz bilemeyiz E ne yapacağız o zaman Başkanım Sen hazırlar mısın dedi oturdum kanun metnini ben kendim yazdım yazdıktan sonra gittik işte iştiraklerini sağlamak için meclise meclise bunu anlatan da yoksa kendimi anlatmaya çalıştım orada Tabii e taraflar bir kanun çıkınca mecliste komisyona gidince orada giden varsa gören olmuştur komisyonlar oluşuyor tek başına senin hazırladığın Metin geçmiyor orada 8 tane komisyon yani ulaşma Bakanlığından enerji Bakanlığından maliye bakanından Bilmem 20 tane Herkesin bir fikri Zikri var particiler var Siyaset parti temsilciler falan her dediğinizi geçiremiyoruz ya orada yapabileceğimiz şu bir Eee birazcık Eee Pragmatik hareket etmeye çalıştım orada nasıl Pragmatik elimizde yığılmış kanun onlarca kişi vardı dosya vardı ve otomatik bozmaya gidecek 43 getirici otomatik bozmaya gitti hepsi otomatik bozmaya gitti infazları durdurmuş oldu birincisi iki cezası küçük olan az olan o 10 numara yağ satan çocukla E yani gibi basit dolmuş şoförünün gibi şeyleri vergi şeyi pişmanlık etki pişmanlığından kurtarabilir ödev bilir diye Onlar kurtulsun dedik onlar kurtardık falan Eee bu tür şey artı Onun dışında mütalaayı tamamen kaldırmak istedik Biraz önce anlattım Mütalaa dava şartı mütalaayı devamlı kaldırmamız da maliye dedik ki bizim etkinliğimiz sadece maliye değil Egemen Güçler Egemen taraflar dedi ki bizim gücümüz bu yani kimin dava açılması açılmaması yetkisi bizim elimizde olmalı falan dedi Tamamen kaldıramadık benim şu şeyle fiilen fiille ilgili geçirmem arada bir kelime ol geçir bunu söyleyeyim yani orada Manipüle ettim o bu sayede mütala bir tıkım açmış olduk şimdi Mütalaa düşünebiliyor musunuz mütalaaya itiraz edemiyorsunuz bir Holding adına Eee mütala vermedi buna itiraz yok ama bir tane Şuradaki belediyede çalışan eee bir memuru veya Eee özel id çalışan memur görevden atılsa veya öğretmen hakkında hemen Soruşturma izni vermeyeceğim dese ilgi Belediye Başkanı veya Kaymakam ona Savcı danıştaya itiraza gidebiliyor dava açıyor iptale gidebiliyor ama mütala vermedi mi vermedi Ali kran baş kesen mtal bitti ya vergi dairesin dava şartı yargılamayı beklin sonuna getirsin sonunda dersin dava şartı gerçeksen Eee mütala yokan davanın rti ne bitirirsin ols şunu anmaya çalışıyorum sistem Aslında zor değil bir burada bir mağduriyet var hocam doğru enflasyon vergi sistemi gri listed deyiz beyaz listed deyiz vergi Kaşağı bilmem ne Efendim bütün cümlelerin Hepsi bu vergi kanununun ve bizim ahlaki düzenlememiz de düzelecek bir şey vergi kanunu düzenlenirken tekrar ediyorum eğer Barolar B böyle bir Komisyonu varsa bu komisyon inanın biraz daha pratik ve işlevsel hale getirir kanun hazırlamasını bilen komisyonlar bu ülkede Geçmişte de yok Bugünde de yok yani a Partisi iktidar ve iktidarla alakası yok bunun 1930'da da yok 1950'de de yok 1970'te de yok 2020'de de yok Fransa'daki bir kanun yapısı nasıl hazırlanır onu Kısaca anlatayım bunu da görmüş olun Fransa'da tüm ilçelerde ilçe ilçe küçük ilçelerde illerde ve Eee tür genel merkez Başkent olmak üzere kanun takip komisyonları var ilçedeki kalk Eğitim Müdürü gibi tayin edilmiş memur o ülkenin ahlaki sosyal yapısal ekonomik ticari Hayatında değişiklik varsa bunu ile rapor eder rapor il başkente rapor eder Başkent der ki falanca kanunda yasal değişiklik gerei hazırlar biz öyle değil ki akşam aklıma bir şey geliyor yasal düzenleme hazırlayalım yasal düzenleme hazırlanıyor sabah çıkıyor bunu delmenin yolu işte benim O kanundaki değişikliğ şahsi gayret şahsi uğraşım da oldu bakanın başına gittim oraya gittim oraya uğraştım falan filan Şimdi onlarda da Art niyetinden değil kanun Hazan bir teknik nosyon hukukçunun bileceği bir şey ortalama hukukçunun da değil komisyonun bileceği bir iş Yani veya eğitimli Profesör Hoca eğitim alaylı Saraylı ne varsa bu bilecek artı hele vergi kanunu mali muhasebeyi de bilecek insan ticari Hayat da bilecek Emek verilen bir şey bunun için varsa bir şey böyle bir taslak hazırlayın hazırlayın taslağı deyin ki efendim Bu sorunlar var bu ülkenin Madem enasyon gidiyor vergi alınmıyor % 76 KDV ÖTV'den alan ortalama vatandaştan alınıyor senin rından sigaranda alınan vergi alınıyor Sen gider gösteremiyorsun ama ben Holding sahibi olarak eşime araba hediye ediyorum sevgilime araba hediye ediyorum onu gider gösteriyorum onu benzinin de gider gösteriyorum mazotunu da gider gösteriyorum y y yemeği de gider gösteriyorum otele götürüyorum Otelde masaj da yapıyorum ona da gider gösteriyorum gösteriyorum da gösteriyorum ya şimdi ama sen devlet memuru maaşın cebine girmeden maaşın kesiliyor gidiyorsun bir alıyorsun verin gider gösteriyorsun sigara arıyorsun gider gösteriyorsun bir dengesizlik var bu dengesizlik düzeltilmeli bui düzeltilirse Biraz önce hocam otururken bahsettim ülkenin gay neye göre belirlenir e Maliyeciler burada üreten mal ve hizmete göre belirlenir Efendim Sahte fatura düzenliyorsunuz bahsediyoruz Biz doğru mu gayri saf mil haaz Efendim 1 milyon dolar üçte biri Kaçak mış ne 1 milyon dolar Belki 5 milyon dolar belki 10 milyon dolar ülkedeki ekonomik refah seviyesi kimin için Bazıları için ekonomik refah seviyesi çok yüksek bazıları yüksek değil kim kimde gelirler kimin elinde Giderler kimin elinde inanın bunun hepsi Devletleri rejimini sistemini Eee belirleyen şeylerden unsurlardan birisi Efendim demokratik bir devlet teokratik bir devlet Efendim faşist bir devlet sosyalist bir devlet ötesinde vergi sistemleri belirler vergi sistemlerinin uygulanması belirler devletin vergi sistemi nasıl uygulanırsa vergi sistemini hocam fund Hocama pas atayım dünyada Mütalaa Böyle midir itiraz Böyle midir bizim Alman vergi kanunumuzda bugün itibar çok ciddi değişiklik olmadı yani Almanya'da vergi suç itibariyle denetim suç tipi bu kadar yokken burada bizde nedir ya Başka ülkelerde nedir tüm bunların sorunu hukukçu olarak maliyeci olarak muhasebe olacak bizlerin sorunu bizler oturup çalışmazsak inanın bu kısır döngü Kafkas'ın chatos undaki döner durar döner durar döner durar Aynı şeyi tekrar eder bir sonuca gidemeyiz Eğer sonuç istiyorsak T çalışmaları artırın komisyon taslaklar hazırlayın yaptığınız çalışmadan Çok teşekkür ediyorum sabırların için teşekkür ediyorum Allah kolaylık versin Başkanım biz çok teşekkür ediyoruz Eee çok işin içinde bir insan olarak çok dertlisin Siz de özellikle Adalet boyutunu çok altını çizdi Ali İhsan eee Başkan Eee vergi adaleti diğer Eee alanlardaki eee Adalet Eee bunlarla konunun Eee bağlantılı olduğunu ifade etti özellikle 2022 yılı değişikliklerini yapan arkasındaki insan Eee olarak Eee meseleyi genel bir Eee cephede Eee değerlendirdi kendisine çok teşekkür ediyoruz Eee şimdi son konuşmacı Funda Hoca Funda Hoca uluslararası çalışıyor Berlin'de bir ayağı Berlin'de bir ayağı İstanbul'da bir ayağı Ankara'da alanımıza uluslararası boyuttan bakan hocalarımızdan bir tanesi Şimdi konuyu yine o daha bir dışarıdan bakarak bu konuştuğumuz konuları değerlendirecek Buyurun hocam Teşekkür ederim sayın hocam Öncelikle size ve Türkiye Barolar Birliği için teşekkür ediyorum hazırını saygıyla selamlıyorum Eee şimdi Eee benim bildirimin başlığı karşılaştırmalı hukuk vergi kaçakçılığı suçunda nasıl bir model olabilir Eee bu soru Aslında beraberinde hemen şunu getiriyor Yani demek ki bir model ihtiyacı var Şu anda sorunlarımız var Sabahtan beri de zaten her Eee noktada dile getirildi Bu eee bir yeniliğe ihtiyaç var bir reforma ihtiyaç var Eee bu son derece açık Eee slaytı değiştirebilir miyiz acaba ben mi değişiyorum nasıl değişiyorum Pardon şurada Eee ben neden bahsedeceğim Bir kere öncelikle iki ülkeyi esas aldım Almanya ve Amerika Birleşik Devletleri Almanya'yı niye esas aldımı hemen tahmin edersiniz Çünkü mehas kanun mehas kanun olduğu için Eee Dolayısıyla Almanya'yı bilmek gerekiyor Eee diğeri de Amerika Birleşik Devletleri şimdi Amerika Birleşik devletleri'ni seçmemin nedeni tamamen birbirine zıt iki sistem olması Yani Almanya kıta avrupası hukuk sistemine ait eee bir yapıya sahip ve Biz de öyleyiz türkiye' de kıta avrupası hukuk sisteminin bir üyesidir buna karşılık Amerika Birleşik Devletleri anglo Amerikan sistemine sahiptir Yani bu Bu tamamen ilkelerin birbirinden farklı olması sonucunu doğuruyor Dolayısıyla iki ayrı cedden bir bakalım ne yapmışlar Eee bunu ortaya koymak istedim nasıl bakıyorum Peki Öncelikle bir suçun maddi unsuruna bakalım her iki sistemde de manevi unsuruna bakalım cezalara bakalım ve ardından da soruşturulması kısmına bakalım şimdi öncelikle Almanya'ya baktığımızda Federal Almanya Aynen bizde olduğu gibi onlarda da apab Ukta yani Vergi Usul kanununda vergi kaçakçılığı suçu düzenlenmiş vaziyette paragraf 371 yapıya baktığımızda 371 maddenin yapısına baktığımızda ikiye ayrılmış olduğunu görüyoruz birinci fıkrada esas itibariyle görüyorsunuz yine eylemleri saymış ama bir genel vergi kaçakçılığı suçu hangi durumlarda karşımıza çıkar bir genel yaklaşım Eee ortaya konulmuş vaziyette sonrasında ise Eee özel olarak ağırlaştırılmış bir şekilde cezalandırılan cezalandırılması gereken durumlar Eee düzenlenmiş Şimdi öncelikle 1 fıkraya baktığımızda diyor ki düzenleme aşağıdaki eylemlerden biriyle vergi kaybına yol açmak ya da kendisi veya başka biri için haksız vergi avantajı elde etmek bir vergi kaçakçılığı suçudur gördüğünüz gibi düzenlemede vergi kaybı son derece önemli vergi kaybının olması gerekiyor Yani o eylemlerden birisini gerçekleştirmiş olmak yeterli değil bunun karşılığında Muhakkak bir vergi kaçakçılığı vergi kaybı ortaya çıkacak Tabii bu da tanımlanmış vaziyette biraz birazdan geleceğim ona ve gördüğünüz gibi bir şey daha var Orada diyor ki haksız vergi avantajı elde etmek yani bunu çok geniş bir şekilde değerlendirebilirsiniz haksız vergi avantajı elde etmek her türlü Yani siz hakkınız olmadığı halde bir istisnadan yararlanmış olabilirsiniz iade almış olabilirsiniz KDV iadesi bunların tamamı bunun işin bu işin içerisine giriyor Yani aslında ne var temelinde Hazineyi zarara uğratmak durumu söz konusu bunu esas alıyor Bunu önemsiyor sistem Peki hangi eylemler vergisel açıdan önem taşıyan konularda Bu Alman hukukunda APG orda çok sık karşımıza çıkan bir kalıptır vergisel açıdan önem taşıma burada idareye bir takdir yetkisi verilmektedir Bu şekilde hem idare vergisel açıdan ne önemli değil takdir edecek ama mükellef de onun bilincinde olacak tabii bu nasıl karşımıza çıkıyor idarenin çıkarmış olduğu işte Tebliğler ama Neticede bir konunun vergisel açıdan önem taşıyıp taşımadığı konusunda son sözü söylüyor Demek ki vergisel açıdan önem taşıyan konularda vergi idaresine ya da başka kamu makamlarına Yanlış veya eksik bilgi vermek vergisel açıdan önem taşıyan konuları vergi idaresine bildirme ödevini yerine getirmemek veya vergi pul veya damgası kullanma ödevine uymamak bu düzenlemeye baktığınızda ön plana çıkan nedir vergi idaresine bilgi vermemektir burada bilgiyi vermiyorsunuz ya da doğru bir şekilde vermiyorsunuz neden bu böyle Çünkü vergi idaresinin kendisine verilmiş olan görevi yerine getirebilmesi için muhakkak ki bilgiye ihtiyacı var Hiçbir idare hiçbir devlette vergi idaresi kadar fazla müşteri sahibi değildir mükelleflere öyle demek gerekirse Eğer çok fazla kişiyi denetlemek çok fazla kişiyi hizmet ver vermek zorunda ve sadece kişi sayısıyla düşünmeyin bunu bir de her bir mükellef bakımından bir sürü işlem gerçekleşiyor Yani siz Ortalama bir Limited Şirketi düşünün ya da sıradaki köşedeki Bakkal dükkanını düşünün günde kaç tane satış yapıyordur yani günde kaç defa Vergiyi doğuran ol gelir elde etme ne yapmış oluyor gerçekleşmiş oluyor kaç tane işlem oluyor Dolayısıyla vergi idaresi bütün bunlara yetişebilmek için düzgün bilgi sahibi olmak zorunda işte bunun için bilgiyi ön plana çıkartıyor bilgilendirilmeli bir vergi kaçakçılığı suçuna yol açan Eylem olarak değerlendiriyor gerilimi artırılmış ceza uygulanacak durumları burada çok ağır durumlardan bahsediyoruz ki bunun da ne olduğunu yasa yine Ortaya koymuş vaziyette çok büyük bir vergi kaybına yol açmak veya yine haksız yere vergi avantajları elde etmek bir kamu görevlisi veya Avrupa Birliği kamu görevlisi olarak yetkilerini veya konumunu kötüye kullanmak gördüğünüz gibi sadece mükellefe değil idareye de dönmüş idarenin de eğer yetkilerini kötü kullanması halinde onu bir vergi kaçakçılığı suçuna yol açan Eylem olarak değerlendirmiş yetkilerini veya konumunu kötüye kullanan bir kamu görevlisinden veya Avrupa birliği kamu görevlisinden Yardım almak niçin Avrupa birliği kamu görevlisi burada gündeme geliyor Çünkü Avrupa birliği içerisinde özellikle dolaylı vergilerde Tabii ki büyük bir uyumlaştırma var Dolayısıyla Avrupa Birliği yetkili makamları da devreye giriyor sadece kendi ulusal sistemiyle sınırlı tutmuyor Avrupa birliği kamu görevlerini de işin içerisine katıyor sahte veya tahrif edilmiş belgeler kullanarak vergi kaybına yol açmak veya haksız vergi avantajı elde etmek gördüğünüz gibi daha sahte belgeye biz yeni geldik burada yeni görüyoruz değil mi başka pek çok eylem vardı Eee fıkra 1 kapsamındaki eylemleri Yani biraz önce söylediğimiz Hani o bilgi verme vesaire eylem gerçekleştirmek için kurulan bir çetenin yani örgütten bahsediyoruz burada bir çetenin üyesi olarak KDV'yi ya da özel tüketim vergilerini kayba uğratmak ya da haksız KDV veya özel tüketim vergisi avantajı elde etmek özel tüketim vergisi dendiğinde burada Sakın bizdeki gibi bir özel tüketim vergisi kanunu olduğunu düşünmeyin Almanya'da birden fazla özel tüketim vergisi var ve farklı kanunlarda Bunlar düzenlenmiş vaziyette Çünkü Avrupa Birliği bir özel tüketim vergisi kanunu çıkartılmasını emret Yani tek bir kanun olsun demiyor sadece uyumlaştırmak işte hangi düzenlemeler regülasyon nasıl olacak temel uygulanması gereken kurallar nasıl olacak vesaire ve son olarak tek başına veya yabancı vergi yasasının Bizde böyle bir yasa yok yabancı vergi yasası diye Ayer gazet Yani bu eee sınır ötesi Eee işlemlerle ilgili bir vergi Yani bir şirket diyelim ki yurt dışında faaliyette bulunuyor oradan kazanç elde ediyor gibi yani yurt dışı unsurlu bir kazanç söz konusu olduğunda İşte o zaman bu yabancı vergi yasası kurumlar vergisinin yanı sıra ne yapmış oluyor devreye girmiş oluyor tek başına veya yabancı vergi yasasının e 1 maddesinin 2 fıkrası anlamında ilişkili taraflarla birlikte doğrudan veya dolaylı olarak hakim ya da belirleyici etkiye sahip olduğu ın ordunun paragraf 138 fıkra 3 maddesi anlamında bir 3ün ülke şirketini vergisel açıdan önemli durumları gizlemek için kullanmak ve bu şekilde vergi kaybına yol açmak ya da haksız vergi avantajı elde etmek gördüğünüz gibi şirketler kullanılarak Eğer bir takım vergi kaybına yol açma ya da haksız vergi avantajı elde etme durumu söz konusuysa ne yapmış bunu da özel olarak düzenlemiş ve ağır bir dur daha ağır Eee cezalandırılması gereken bir eylem olarak öngörmüş vaziyette Peki vergi kaybı nedir size tanıdık gelecek bu vergi kaybı tanımı yani vergi Ziya bizdeki deyişle vergi eksik ya da zamanında tar Eee edilmişse söz konusu yani ya eksik tarh edilmiş ya da zamanında tarh edilmemiş verginin geçici olarak ya da inceleme kaydıyla tarh edildiği durumlar ile vergi bildiriminin inceleme kaydıyla tarha eşit olduğu durumlar bakımından da bu geçerli şimdi ne demek Bu Alman sistemi bizden şöyle ayrılıyor Biz de mükellef gidiyor Şimdi bir kere şunu bir görmek gerekiyor hocam vakit ne kadar hazırın sabrı ne kadar ben anlatırım ama şöyle kısaca bir şey yapmak gerek kimse Eğer 10 dakikamız Ama biraz daha galiba e müsaade rica edebilirim bunu anlatabilmek için şimdi E Amerikan sistemi Örneğin Self assessment sistemidir Bu ne demek kendi kendi vergilendirme sistemi yani orada vergi usulünde sorumluluk mükellefe aittir Almanya'da ve bizim sistemimizde ise böyle bir durum yok yani bu çok söylenmiyor Çünkü işte biraz önce Sayın yargıç da dedi ki işte bizde beyan sistemi doğru yani beyana dayalı bir sistem var daha doğru bir söyleyişle ama burada sorumluluk kimde vergi usulde sorumluluk kimde sorulması gereken soru bu Diye sorduğumuzda sorumluluk vergi idaresinde Dolayısıyla bizde resen araştırma ilkesine dayalı bir Vergi Usul var Vergi usulün sorumluluğu onu düzgün bir şekilde yürütmek mükellefi tespit etmek ondan sonra işte Efendim Vergiyi doğuran olayı matrağa hepsini Doğru tespit edip Eee ortaya koymak vergi dersin görevi şimdi Bundan dolayı da mükellef gidiyor beyannamesini veriyor Orada da tabii ki belli süreler var beyannameyi verdiğinde onu hemen inceleyebilmesi ayrıntılı bir şekilde mümkün değil tabii ki idarenin önüne geldi beyanname Bu nedenle inceleme kaydıyla tarh yapıyor yani itirazi kayıt koyuyor oraya diyor ki ben şimdi senin tarhın yapıyorum Senin vergi borcunu belirliyorum Ama ben bunu daha sonra inceleyebilirim inceleme hakkımı saklı tutuyorum diyeceksiniz ki bizde de zaten Öyle değil mi yani bu hukuk devletine bakış açısı işte orada hukuki güvenlik çok önemli olduğu için eğer idare bir işlem yaparsa o kesinlik taşır idare kesin bir işlem yapmadığını hukuki güvenlik ilkesine uygun bir şekilde göstermek amacıyla yasa gereğince inceleme kaydıyla tarh yapmak zorunda Eee demek ki bu tür durumlar bakımından da işte vergi kaybından söz edebilmek mümkün Eee vergi kaybının ilgili olduğu verginin başka nedenlerle azaltılabilir ya da vergi avantajının başka nedenlerle talep edilebiliyor olması birinci ve ikinci cümlenin uygulanmamasını yani vergi kaybı olmaması sonucunu doğurmuyor Yani ben Benim başka nedenden kaynaklanan bir vergi alacağım var ama bu arada ben haksız Vergi iadesi almışım Diyemiyorum ama bak benim orada zaten bir alacağım var Dolayısıyla ben vergi kaybına yol açmadım diyemiyorum onu ayrı değerlendirmek gerekir diyor yasa Eee şimdi genel itibariyle böyle teşebbüs Tabii ki mümkün yani teşebbüs durumunda da cezalandırma söz konusu oluyor şimdi gelelim Eee Amerika Birleşik Devletleri'ne Amerika Birleşik Devletleri'nde Amerika Birleşik Devletleri yasası var bu yasa çok uzun bir yasa işte farklı bölümleri Var 26 bölüm vergilerle ilgili bunun 7201 maddesi vergi kaçakçılığı suçunu düzenliyor kısa olduğu için doğrudan şeyi buraya koydum suçu buraya koydum bu başlık altında uygulanan herhangi bir vergiyi veya bu verginin bu başlık dedi yani o bölüm Eee herhangi bir vergiyi veya bu verginin ödenmesini kasten herhangi bir şekilde kaçırmaya veya ödememeyi teşebbüs eden kişi kanunla öngörülen diğer cezalara ek olarak yani nebisi gidem rafa atılmış vaziyette ek olarak ağır bir suç işlemiş olur ve mahkumiyeti halinde 100.000 Amerikan dolarından ve işte fazla olmamak üzere para cezası ve 5 yıldan fazla olmamak üzere de hapis cezası ya da her ikisini bir birlikten her ikisini birlikte alır hakimin takdir yetkisi burada söz konusu Ayrıca kovuşturma masrafları da yine ona yüklenir Demek ki gördüğünüz gibi Amerikan sisteminde de değil mi ne kadar birbirinden farklı sistemler esas alınan yine nedir vergi kaybı vergiyi tehlikeye düşürmek yani Hazineyi zarara uğratma durumu Hatta bunu tamamen ne yapmış Ortaya koymuş burada yalnız bir şeye dikkat çekmek gerekiyor Yani herhangi bir şekilde kaçırmaya veya veya ödememeyi teşebbüs derken hem tarha işaret ediyor hem de tahsile işaret ediyor Yani bu Eylem hem Eee tarz süreci bakımından hem de tahsilat bakımından o süreçte mümkün teşebbüs ise muhtemel etkisi yanıltmak veya gizlemek olan herhangi bir eylem bunlardan sadece bir tanesi yeterli Örneğin beyannamede yanlış bilgilere yer vermek beyannameyi vermediğiniz durumda dikkat edin onu bir eylem olarak değerlendirmiyor yani Eylem aktif bir eylem olması gerekiyor kastettiği şey bu beyannameyi vermediğiniz de aktif bir eyleminizi bir yapmama durumu söz konusu İşte bu nedenle de beyanname vermeyerek vergi kaçırma durumunda Ayrıca aktif bir eylem arıyor O da nedir Örneğin çifte defter tutmak işte kanıtları değiştirmek veya işte yok etmek ya da varlıkları veya bilgileri gizlemek gibi bir eylem Ayrıca arıyor şimdi Evet 7201 vergi kaçakçılığı düzenliyor ama Amerikan sisteminde 50'den fazla vergi vergilerle bağlantılı değişik yasalarda suçlar söz konusu bunlar arasında öne çıkan bir tanesi işte 7203 madde yine aynı kanunda o da şöyle aşağıdaki eylemlerden birini kasten işleyen 25.000 Amerikan dolarını geçmeyecek şekilde gördüğünüz gibi bakın şirketler de var var diğerinde de vardı yani şirketlerin de vergi kaçakçılığı suçu işlemesi söz konusu bizim kıta avrupası sisteminden farklı olarak ya da Almanya ve Türk sisteminden farklı olarak şirketler de işleyebiliyor geçmeyecek şekilde para cezası veya bir yıldan fazla hapis cezası veya Her ikisiyle birden cezalandırılır ve ayrıca yargılama masraflarına da yargı ödemek zorundadır bir vergiyi vadesinde ödememek 2 beyannameyi zamanında vermemek 3 kayıtlarını tutmamak ve 4 arrs vergi dairesine Amerikan vergi dairesine gerekli bilgileri zamanında vermemek Ne yapmış yine Neyi ön plana çıkarmış vergi kaybını artı idareye bilgi vermemeyi Çünkü idareye bilgi vermek Hayati önemli o bilgiyi idare alamadığında iş yapamıyor artık bu türler arasında uygulamada en çok karşılaşılan durum beyanname vermeme ardından da ödeme yapmama nedeni ödeme yapmama Bunlar nedenle daha çok dava açılıyor bu eylemler başka yasalara göre suç teşkil ediyorsa o yasalarda o yasalardaki cezalar da uygulanıyor dediğim gibi nebisi Nidem meselesi Yani bu konu Amerikan Eee Anayasa Mahkemesi Supreme Court önüne götürülmüş ve vaziyette ve Eee Yüksek Mahkeme burada Eee böyle bir ilkeye aykırılık olmadığı gibi bir Eee sonuca ulaşmış vaziyette Öyle bir karar verdi Bir Eee suçtan daha bahsetmek istiyorum çok kısa kısaca O da bu sefer Eee 18 no'lu bölümde yani ceza hukukunun Ceza Kanunu gibi düşünebilirsiniz orayı 1371 maddede bu aslında Komplo suçu ama vergiler alanında da sıklıkla uygulanan bir madde olduğu için o nedenle Ayrıca anma gereğini duydum Eee diyor ki iki veya daha fazla kişinin birleşik devlete karşı bir suç işlemek veya Birleşik Devletleri dolandırmak için anlaşmış olması gerekiyor sanık komployu bilerek veya istey katılmış olmalı ve komplonun herhangi bir üyesi tarafından komplonun devamı niteliğinde en az açık bir eğilimi gerçekleştirmiş olması gerekiyor Dikkat ederseniz burada vergi kaybı aranmam yani çünkü burada artık şeyden söz ediyor hanani devlete karşı bir eylemden Devleti dolandırma isteğinden e niyetinden söz ediyor Bunun cezası ise para cezası ya da 5 yıldan fazla olmamak üzere hapis cezası ya da her ikisi Şimdi iki sistemi bakalım ardından da bizim sistemimize bakalım her iki sistemde de vergi kaybı ile vergi idaresine bilgi vermeme ya da yanlış bilgi verme ön plana çıkıyor ya bizde bizde tamamen şekli eylemle şekle takılmışız biz işte fatura nasıl düzenlendi işte faturanın temelinde e gerçek bir hukuki ilişki tarafları arasında var mı yok mu işte Efendim gerçek bir hukuki ilişki var taraflar arasında ama içeriği yanlış bu arada Eee 359 da işte kısmen sahte belge düzenleme diye bir Ayrıca Bana kalırsa çok garip olan bir eylem de var yani O nasıl oluyor taraflar arasında bir hukuki ilişki Ya vardır ya yoktur yoksa bu zaten nedir sahte faturadan varsa eğer ve içeriği yanlışsa bu durumda da mevat itibariyle yanıltıcı belgedir benim görüşüme göre Evet Eee Peki vergi kaybının belli bir eşiğe ulaşmış olması gerekiyor mu yani belli bir noktada itibaren mi vergi kaybı olduğunda vergi kaçakçılığı suçu vardır diyor mesela biz q camer bünyesindeki çalışmamızda bunu öngörmüştü belli bir noktadan itibaren vergi kaçakçılığı suç olsun demiştik mükellefleri korumak üzere böyle bir şey Bu iki sistemde yok ama Örneğin İspanya'da var yani Ülkeden ülkeye değişen Eee çözümler söz konusu gelelim suçun manevi unsuruna her ikisinde de tabii ki kast Almanya'daki tanım Aynen bizdeki gibi Çünkü biz Almanya'dan aldık O tanımı kast nedir suçunu Kanuni tanımındaki unsurların bilerek ve istenerek gerçekleştirilmesi burada bir şey dikkat çekmek istiyorum Eee sevgili avukat meslektaşlarım Şimdi hata konusu Bizde çok bilinmeyen çok uygulanmayan Hayata geçirilmeyen bir konu Oysa TCK'da Ayrıca düzenlenmiş vaziyette eğer suçun Kanuni tanımındaki unsurları bilmiyorsa kişi bu durumda artık kast değil hatadan söz etmek gerekiyor ve artık 359 kapsamı içerisine ne yapmıyor girmiyor bu şey bakımından da aynı Almanya'da Çünkü kast net bir şekilde aranmış vaziyette Amerika Birleşik Devletleri'nde de vergi kaçakçılığı suçu için kast şart kast bilinen bir yasal görevin yani adeta İşte bizim sistemimizdeki bilerek unsurları bilere karşılık geliyor ihlal edilmesi buna karşılık vergiyle ilgilen dedim ya 50'den fazla şey var suç var E bazılarında sadece taksir yeterli görülmüş vaziyette ama sizi şimdiye kadar Aldıklarım da Eee kast aranmış vaziyette gelelim cezalara bakın amaç bakımından da iki sistem tamamen birbirinden ayrılıyor Almanya'ya baktığımızda Aynen bizim gibi suçun cezasız kalmaması gerekiyor Hani kısasa kısas yapmış yanına kalmayacak ve caydırıcılık bunun temelinde ne var çünkü gerçekleştirilen Eylem yani suç olarak yasa koyucu tarafından nitelendirilen klasifiye tehlikeye atıyor Bunu genel olarak düşünün yani vergiyle ilgili düşünmeyin şimdi altındaki mantık bakımından söylüyorum suç nitelendirmesi de ya da Eylem sosyo etik açıdan yanlış Örneğin vergi idaresine bilgi vermiyorsunuz yanlış vereceksin diyor gelelim ceza türüne ya hapis cezası ya para cezası hatırlayacak olursanız 1 fıkra bakımından ya da Eee eee ağır durumlarda ise hapis cezası yani ağır durumlarda kesinlikle hapis cezası Orada bir şey yok ama eee bir fıkra bakımından hapis cezası da para cezası da olabilir hakimin takdir yetkisi var 370 fıkra 1'deki eylemler için 5 yıla kadar hapis cezası veya para cezası fıkra 3'teki ağır durumlarda ise 6 ay ile 10 yıl arası hapis cezası genel olarak uygulamaya baktığımızda böyle bir şey yasada olmamakla birlikte 100.000 euronun üzerindeki vergi kaybı durumlarında hapis cezasının gündeme geldiğini görüyoruz yani oraya kadar idare ediyor yargıçlar daha şey bakıyor Daha toleranslı bakıyorlar Çünkü genel olarak Şimdi bunu birazdan Amerikan sistemi için de söyleyeceğiz başka ülkelerde de aslında öyle yani vergi Hani Biraz önce Eee Sayın Atçı da söyledi Eee ekonomik suça ekonomik Ceza gibi yani burada korunması gereken hukuki yarar nedir Aslında devletin hazinesi vergi sisteminin işleyişini sağlamak o vergi sistemi niçin var mükellefin mal varlığından vergi alınıp hazineye girsin diye dolayısıyla da Ha o Para geldi mi Tamam o zaman orada ben artık şey bakabilirim daha toleranslı bakabilirim diyor yasak koyucu da uygulamada Eee hapis cezası Eee Kusura yani kasta süresi ise yol açılan vergi kaybına bağlı yani bakın bir ölçü konulmuş vaziyette vergi kaybı sadece suçun maddi unsuru bakımından değil Hani dedik ya hakimin takdir yetkisi var diye cezanın miktarını ve türünü belirlemede aynı zamanda e uygulanacak olan cezayı belirlerken de yine dönüp nereye bakıyor vergi kaybına bakıyor Ne kadarlık bir vergi kaybı söz konusu gördüğünüz gibi bizim sistemimizle hiç alakası yok Ne yazık ki şimdi Eee gelelim Amerika Birleşik Devletleri'ne Amerika Birleşik Devletleri'nde durum tamamen farklı Hiç öyle cezalandır işte suç işlemiş ben onu hapse adayım hapse atayım rehabilite edeyim gibi niyetleri yok tam aksine vergi sistemine odaklanmış vaziyette diyor ki bunun yani Self assessment sisteminin hani kendi kendine beyan sisteminin çalışması gerekiyor benim Bunu çalıştırabilmek ha diğerleri de görsünler ve cays temel nokta temel amaç bu ceza türü ise para cezası ve veya hapis cezası hatırlayacak olursanız onları tekrarlamaya Eee yalnızca şeyi söyleyeceğim ceza hocam 5 dakika geçti rica edebilir miyim hocam Tamam peki Çünkü Eee çok önemli bir konu var Sayın Atçı da değindi ona Eee o çok çok önemli bir konu şimdi Eee ceza Yönergesi var ama yani şeyde baktığınızda Tabii Hakime takdir yetkisi verilmiş ama o hakimin takdir yetkisini ne şekilde kullanacağına dair bir ceza Yönergesi var ve o yönergeye baktığımızda da işte vergi kaybının miktarı kişinin suç geçmişi gibi birtakım ölçülerin ortaya konulmuş olduğunu görüyoruz Yani aynı Almanya'da olduğu gibi Demek ki vergi kaybı Burada da önem taşıyor şimdi genel olarak para cezası hapis cezası söz konusu gördüğünüz gibi her ikisi de ayrı ayrı veya birlikte uygulanabiliyor Eee Hakime geniş takdir yetkisi verilmiş vergi kaybı cezada bir ölçü ve çok ağır durumlarda genellikle yani çok ağır durum olan hallerde kesinlikle hapis cezası var Eee Almanya için konuştuğumuzda buna karşılık İspanya'ya baktığımızda Sayın hocam Sizin memleketiniz Evet hibe veya kamu yardımları ile mali ve Sosyal Güvenlik yardım ve teşviklerinden belli bir süre için mahrum bırakma da var mesela ceza olarak böyle bir şey de uygulanabiliyor ilginç benim bakımdan Şimdi gelelim suçun soruşturulması aşamasına Şimdi burada şöyle bir sorunumuz var bizim Aslında Sayın avcı bunu dile getirdi ve zannediyorum ki Amerikan sisteminden esinlenerek sivil Ne dediniz orada şeyde vardı feniz Vardı sivil usulden cezai usule geçmek gibi zannediyorum bir ibare kullanılmıştı orada Onun bizdeki karşılığı Sayın başkanım idari usulden cezayı usule geçme Çünkü Eee vergi idaresi idari usul içerisinde hareket eder Yani vergi idaresinin yaptığı her şey idari usule uygun olmak zorunda bizde Ne yazık ki idari Usul Kanunu yok ama biz ne yapıyoruz işte İdari yargılama usulü kanunu işte 2575 76 77 ile idare etmeye çalışıyoruz ve yerleşik birtakım ilkeler çerçevesinde şimdi soru şu ortada Eğer bir suç şüphesi varsa idare diyor ki evet yani burada artık ben bir suçun varlığından bu kişinin Ben bir vergi kaçakçılığı suçu işlediğinden şüpheleniyorum işte ondan sonra artık iş idari usulden çıkıyor Orada artık ceza usulün kuralları uygulanmaya başlanıyor ve bu Alman hukukunda çok kesin bu niçin önemli Amerikan hukukuna baktığımızda da Yani bir kere şeyi tamamlayayım Şurayı Almanya'da işte vergi soruşturma ofisi var işte hukuken savcıya ama Teknik olarak vergi idaresine bağlı işte kovuşturma ve iddianame hazırlama görevi Tabii ki savcıya ait Eee ve tamamen ceza usul kuralları orada işliyor suç şüphesi ortaya çıktıktan itibaren bu peki Mesela en klasik Eee örneklerden bir tanesi nedir usulle ceza usul arasında diye baktığımızda Gerçi çok da şey değil ama Eee Hani bizim sistemimiz bakımından Susma Hakkı Örneğin değil mi Susma hakkını nasıl kullanacağız biz yani idari usulde de onu kullanıyoruz bir kabahat kullanmamız gerekiyor sevgili idare yetkilileri eee şey bakımından da idari usulde de yani kabahat Bir vergi cezası söz konusu olduğunda orada da bunun uygulanması gerekiyor çünkü anayasada öngörülmüş vaziyette bu Her neyse eee Amerikan sistemine baktığımızda da iki farklı süreç görüyoruz orada ya Is karşımıza çıkıyor ve Neticede orası Bir idari davayla e sonlanıyor ya da Adalet Bakanlığı'na soruşturmayı yapıyor sonra şüphelerini sonuçlarını Adalet Bakanlığı'na iletiyor ve orası tarafından işte eee tetiklenen bir ceza usul karşımıza çıkıyor ama Amerikan sisteminde çoğunlukla anlaşmayla bir şekilde sonuçlanıyor yani hani Amerikan dizilerini ve filmlerini de hatırlarsınız ya muhakkak öyle bir şey vardır İşte Savcı gelir sen şunu şunu kabul edersen ben de Şurada şöyle indirim yap Evet yani o gerçek Dolayısıyla çoğunlukla böyle bir işte taviz Anlaşması ile sona eriyor ya da başka bir takım imkanlar var vergi kaçakçılığı suçu bakımından idarenin makul şüphenin ötesine geçen bir ispatlama yapması gerekiyor ispat eee şey zorunluluğu Tabii ki kime ait idareye ait Şimdi benim söyleyeceklerim bu kadar gördüğünüz gibi bizim sistemimizden tamamen farklı iki ayrı sistemden söz ettim ama Aklın yolu bir gördüğünüz gibi temel dinamikler Aynı ben bir hukuk devleti ilkesine uygun olarak değil mi Anayasamızın 2 maddesinde hükme bağlanmış vaziyette bizim şu anki Sayın idare yetkililerin de bir önce oturumda söyledikleri gibi artık işlemeyen değil mi Artık tamamen enerjinizi oraya harcıyorsunuz ve gerçeklikten uzaklaşıyor aslında insan yani gerçekte verginin peşine düşülmesi gerekiyor Onu caydırıcı bir araç olması gerekiyor ber Kaçak Çalı suçunun ona odaklanan bir sisteme geçilmesini öneriyorum Çok teşekkür ederim hocam ekstra süre için sağun Hocam biz teşekür ederiz içerideki kendi hallerimizi değerlendirdikten Konuştuktan tartıştıktan sonra bu dış dışarıdan bakış Eee çok anlamlı oldu faydalı oldu zannediyorum eee bir Eee dediniz ki Eee bu şeyde suçun oluşmasında vergi kaybı çok önemli bu dışarıdan verdiğiniz örneklerde Eee onun arkasından Eee ben aslında salona söz vereceğim şekilde tamamlayacağız ilk soruyu Eee sormuş olayım ben diye merak ettiğim bir şey eee bu eee cezanın verilmesinden sonra hapis cezası veya para cezası verilmesinden sonra mesele yargıya intikal ederse yargıda bu işe tek bir mahkeme mi bakıyor yoksa bizdeki gibi bir tarafta Vergi Mahkemesi bir tarafta Ceza Mahkemesi iki tarafta mı bu şey yürüyor o konuda onlar Eee onlarda da şey var yani idari yargı var Ve işte sivil yargı yani adli yargı diyeceğimiz adli yargı söz konusu on para cezası ve hapis cezası aynı maddede birlikte düzenlenmiş gibi acaba dedi oradaki ama para cezası şey hocam suç karşılığında verilecek olan para cezası yani ona vergi ziyaı ile ilgili değil Hayır değil değil yani orada da iki koldan yürümesi söz konusu diyorsunuz vergi kaybıyla ilgili dava bir mahkemede Ben öyle tespit ettim Eee tekrar ona bakmak isterim ama benim gördüğüm kadarıyla öyle yani ayrıcı bir bilgi benim ulaştığım kaynaklarda mahkemede Olsa niye iki ayrı yerde gibi ama şimdi Hocam şöyle var yani vergi kaçakçılığı suçunda ceza ya hapis cezası ya para cezası ya da ikisi birden ve onu uygulayacak Aynı bizim TCK'da ki kimi suçlarda olduğu gibi bazı suçlar bakımından hem hapis cezası ya da para cezası ya da eks birden söz konusu olabilir yani orada tamamen Biret üzerine vergi Ziya cezası da eklenebilir mi diye Neyse Bunun üzerinde de düşünebiliriz Eee şimdi Eee salona döneceğiz iki burada görüyorum Eee bu sefer birazcık daha fazla e 3 orada 3 arkadaşımız var burada 3 arkadaşımız var buradan başlayalım e istersen Eee Teşekkür ederim Avukat Şah Ünsal Benim e konuklarımıza hakimlerimiz ve Hocama kısa birer sorum var şimdi Eee 2021 Kasım ayında bu İhtisas mahkemelerinin belirlenmesi konusunu dile getirdiniz Eee Hakim Bey bundan sonra verilen ilk derece kararlarının İstinaf incelemelerinde bir olumlu yansımasına dair bir Eee [Müzik] analizinizi diniz var mı Eee yani bu Eee belli mahkemelerin belirlenmesi durumu ilk derece kararlarının e İstinaf donanmasına dair bir olumlu katkıda bulundu mu Eee ikinci sorum şimdi Etkin pişmanlık getirdik ve orada şöyle bir düzenleme getirildi tarih edilen bir vergi ve vergi aslına bağlı bir ceza yoksa ceza yarar oranında indirilir gibi bir hüküm getirildi Peki Eee Vergi Mahkemesinde dava açan ve tatı idari Ar kararla kaldıran bir mükellef açısından Eee buradaki İndirimin uygulanması hususundaki yargı görüşü nedir Eee Eğer burada eee bir tarat yokmuş gibi yani iptal kararı Sonuçta geriye dönük hüküm doğurduğu için ve tarat hiç olmamış gibi Hukuk düzeninde var olmadığı gibi bir sonuç doğduğu için Eee bu yarara indirme hükmünü Bu anlamda uygulamayı uygun görüyor mu yargı Eğer böyleyse zaten doğal olarak tar işleminin olduğu bir suçu dosyasında idari yargının bekletici mesele yapılması zaten zorunlu hale gelmiyor mu hocam Size çok kısa bir sorum var Avrupa ve Amerika örneklerinde mükellefiyet tesisi şirket kurulması hususunda bizdeki gibi bir kolaylık söz konusu mu yoksa Ayrıca bazı şartlar düzenlenmiş mi Bununla ilgili bilgi verebilir misiniz Teşekkür ederim Teşekkür ederiz Biz teşekkür ederiz alparsan Bey sen istedin değil mi Buyur e Merhabalar ismim Oğuzhan Kapçı verlan diyorum Pardon Oğuzhan teesüf ederim hocam ismim Oğan Kapçı vergi müfettişi olarak görev yapıyorum Öncelikle Sayın konuşmacılar mıza sunumlarında dolayı teşekkür ederim E benim sorum sayın hakimim Süleyman Bey'e olacak Eee vergi üsül Kanunu'nun 359 maddesinin B fıkrası sahte belge kullanma ve düzenleme fiillerinde Eee faile 3 yıldan 8 yıla kadar bir hapis cezası kullanmasını öngörüyor Burada da bir Hakime takdir yetkisi tanınmış Eee Birci bölümde üstatlar mızın yaptığı sunumlarda da gördük Biz vergi incelemelerinde tespit ediyoruz sahte belge düzenleme eylemi birden fazla amaçla yapılabiliyor Örneğin Eee satın aldığı gerçek bir mal hizmeti belgelendirmek için bir fatura kullanımı var komisyon geliri elde etmek için kullanımı var bir de bir organizasyon dahilinde Eee devlet hazinesinden Vergi iadesi almak amacıyla iadeci mükellef lefe sahte belge düzenleyen firmalar görüyoruz Yani bunların hem ekonomimize verdiği zararlar birbirinden çok farklı Eee hem de uygulanma biçimi burada Hakimler takdir yetkisini kullanırken bu hususları dikkate alıyorlar mı Eee Örneğin Münhasıran sahte belge düzenleyen bir firmayla kısmen sahte belge düzenleyen bir firmaya verilen hürriyeti bağlayıp ceza birbirinden ayrışıyor mu E bu konuda bir içtihadı birleştirme Eee gündemi var mı Eee üst yargı merci Ben bunu öğrenmek istiyorum Teşekkür ederim Biz teşekkür ederiz Oğuzhan cığım 3ün arkadaşımız e burada Eee Ankara barosundan avukat Orhan elma Eee Benim bir sorum şu olacak vergi zi yağı Eee suçun unsurlarından çıkarılmıştır Eee yargılama aşamasına kadar veya yargılama aşamasında vergi ziyaı Yoksa bu kişiye ceza verilmesi adil bir karar olabilir mi Kanuni olabilir ama Adil olabilir mi İkincisi de vergi zi yağı idare mahkemesince iptal edilen karar sonrası ceza mahkemesinde verilecek kararı nasıl etkiler Evet teşekkür ederiz Eee şeyden yabancı uygulamalardan da cesaret aldınız herhalde kayıp yoksa diye Eee tamam Eee nereye geldik Eee Muhsin Başkan mı Ha siz arkaya mı geçtiniz öndeyiz Maşallah buralarda ben Ben gitti mi diye düşünüyordum Başkanım Buyurun Başkanım Çok teşekkür ederim hocam sunumlar için çok teşekkürler iki sorum olacak İşin doğrusu birazcık Oğuzhan'ın sorusuna da benzer şekilde Eee benim sunumda da göstermiştim 21 yılından sonra hem kok kararlarını hem de hükmün açıklamasının geriye bırakılması kararlarında % 10000 oranında bir artış var bunun bu değişikliklerin buna bir etkisi var mıdır bunu bir öğrenmek istiyorum sormak istiyorum değerlendirmenizi almak istiyorum Daha doğrusu ve bir de bu değişikliklerden sonra Şu an Vergi Usul kanuna muhalefet suçu yatar olmayan suç diye kamuoyunda bir karşılığı var bunun Çünkü 3 yıl hep alttan veriliyor işte iyi haldir Şudur budur 2 yılın altın indiği anda da genellikle işte bir yatar söz konusu olmuyor Dolayısıyla cezaların etkinliği anlamında bir sonuç doğurmuş mudur Bunu da değerlendirebiliriz E bir de Funda Hocama şunu sormak istiyorum Eee siz sunumunuz da ARS tarafını 3 aşağı 5 yukarı biliyoruz ama Alman hukuku tarafında soruşturma usulüne ilişkin farklı bir gözlemin var mıdır çünkü sonuçlardan bahsettiniz onu noktaya gelene kadar acaba Alman Eee Gelir İdaresi neler yapıyor e Bunu öğrenmek isterim teşekkür ederim Biz teşekkür ederiz Devam ediyoruz orada diğer Eee arkadaşlarımız şeyler eee Şanlıurfa barosundan Avukat Ahmet Ertan yılmaztekin Ali İhsan başkanıma Ben sormak istiyorum Vergi hukukunda bazı fiiller vergi kabahati olarak düzenlenmiş Ken bazı fiiller ceza olarak düzenlenmiş ş Eee nebisi İdem ilkesi aynı fiilden birden fazla cezalandırma veya yargılanma olmaz ilkesi anayasa Anayasa Mahkemesi içtihatları yla ön önceleri hukuk Eee Devleti ilkesinin bir unsuru olarak görülmekteydi yargılanma hakkının bir unsuru olarak görülmektedir ahim kararlarıyla da Eee her ne kadar ek 7 protokolde düzenlenmiş olsa bile Eee yakın zamanda bir iptal kararı verildi anayasa mahkemesinden aslında Çok da yakın değil ama Ceza Mahkemesi kararlarının idare idari cezayı Eee kararları birbirini bağlamayacağı ilişkin Eee fakat Eee tam olarak yasal güvencelerin oluşmadığı Eee kanaatindeyim bu konuda Eee yasa koyucan bir yasa mı beklemeliyiz yoksa bu konuda Eee yani nebiz bin İdem ilkesinin Eee aslında ahim diyor ki şeklen birden fazla yargılama olsa bile bir bütünün parçaları gibi eee bir e bağlantı içinde yürümeli Eee burada bir yargıtaydan böyle bir İçtihat bekleyebilir miyiz böyle bir karar çıkar mı Bir de Anayasa Mahkemesi Eee özerk bir yorumu var Vergi kabahatleri ve suçları ile ilgili Ben diyor kanun koyucunun özetle Eee onu kabahat veya suç olarak nitelendirilmesine bağlı olarak kalmam Eee engel kriterleri çerçevesinde Eğer Eee yapılan bir düzenleme Eee o kriterlere uygunsa ben bunu suç olarak nitelendirir ki anayasanın 38 bağlamında suç olarak nitelendirildiği zaman anayasadaki bir takım güvencelere de sahip oluyor adil yargılanma hakkı başta olmak üzere Sizce vergi ziyaı yani kanunda düzenlenen bu kabahatler ceza hukuku bağlamında bir suç mudur teşekkür ederim Biz teşekkür ederiz o devam ediyoruz oradan sunumları için teşekkür ederim Öncelikle ismim Ceren murko 12 promosyon vergi müfettiş yardımcısıyım Eee benim sorum Funda hocam olacak Öncelikle Eee şimdi bu verginin e tarafı olan devlet Sonuçta Bizde ise Eee verginin suçları Vergi Usul kanununda düzenlenmiş fakat Türk Ceza Kanunu kapsamında genel bir ceza kanunumuz var bu devlete karşı işlenen suçların Aslında verginin vergi suçu Aslında devlete karşı işlenen bir suç oluşturuyor gibi görünüyor bunun özel kanundan Vergi Usul kanunundan alınıp Türk Ceza Kanunu kapsamına alınması yurt dışındaki örneği gibi bizdeki sonuçlarına nasıl bir etki gösterebilir Teşekkür ederim Evet bu da güzel bir soru idi bir arkadaşımız kaldı galiba evet Merhabalar Yalçın Gemici Vergi Denetim Kurulu Başkan Yardımcısı benim sorum da ne Biz İdem ilkesi çerçevesinde olacak olacak Sayın Urfa Şanlıurfa Barosu avukatımız sorusuna benzer bir soru ama benim sorum Sayın Süleyman Kaymakçı olacak Eee Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'nin bu İlke çerçevesinde verdiği kararlardan bahsettiniz ve Eee çözüm önerisi olarak da bekletici Eee meselenin müessesenin Bu müessesenin soruna Eee çözüm olmayacağını Eee vergi aslının alınması ancak cezaların uygulanmamasını sorunu çözeceğini söylediniz Eee En azından ben öyle algıladım Eee ben benzer bir düzenleme sanırım Finlandiya mevzuatında bu şekilde yapıldı ancak Eee sabahki oturumda da ifade edildi bizdeki Bendeki bilgi Eee sorunun Aslında Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'nin kararlarının idari yargıyla ceza yargılaması arasındaki eşgüdümün teminine dönük olması Eee Eğer bu bilgi doğruysa bekletici meselenin neden sorunu çözmeyecek Hani mevzuatımızda da yeri var Sorunu sadece uygulamaya ilişkin Eee kolay önlemlerle çözülebileceği kanaatindeyim neden olamayacağına ilişkin ayrıntı vermeniz mümkün müdür Müsaadenizle Bir sorum daha olacak gene Sayın Süleyman Kaymakçı Eee sunumunuz da bilirkişi uygulamasında sorunlar olduğundan bahsettiniz ama Konu başlığı olarak ifade ettiniz Bizim de gözlemlerimiz hani bilirkişi uygulamasında oldukça büyük sorunlar oldu hatta sorun belki yüzeysel bir ifade olacak kötüye kullanmaya dönük yaygın uygulamalar olduğunu gözlemlemekteyiz E bu konuda biraz daha ayrıntılı bilgi vermeniz mümkün müdür ve Çözüm önerilerinizi dinlemek isterim Eee her iki sorunun da oldukça kapsamlı olduğunu ve soru cevap amacını açtığının farkındayım Dolayısıyla paneli düzenleyen eere Eee her iki konu hakkında da ayrı oturumlar ayrı toplantılar yapmayı öneriyorum cevaplar için şimdiden teşekkür ediyorum Çok Sağ olasınız Evet biz Biz teşekkür ederiz Bunlar da ilginç sorular öneriniz de Eee çok değerli Eee değerlendirmeye değer komisyonumuz da konuşulmaya değer Eee Eee o zaman eee Eee konuşmacılar mıza sözü tekrar veriyoruz konuşma sırasına göre Eee değerlendirmelerini alabiliriz sorularla alakalı Buyurun Başkanım önce genel bir kısa şey yapayım ceza makası açısından Ceza Kanunu düzenlerken 3 yıldan 5 yıla Hakimler 3 yılı mı değerlendiriyor 5 yıl mı değerlendiriyor derken şunu söyleyelim Eee hakimlerle Bu ülkenin insanı olaylara g göre mesleki yeterliliklere göre Eee karar veren kişiler biz yasal düzenleme yaparken ne dedik 3 yıldan 5 lira makası arttırdık E 5 yıl makasını 8 yıla çıkardık bu 8 yılı Biraz önce arkadaşım bahsetti 10 numara yağ satanla bir Holding sahibinin arasında her 3 y verirse haksızlık olur bu makası hakim değerlendirecek yargıtaya geldiğinde biz bunun TCK 61 maddesi ki takdir hakkının yanlış kullanıldığını eleştiriyoruz Aley temiz varsa bozarız Aley temiz Yoksa da e adamın kazanmış Hakkı de öyle kalır bu öle kalır yani TCK 61 maddesi hakim bunu Aslında zorluyor Sen makasa göre karar ver diyor vermiyorsa ariz de Varsa bunun Yargıtay dikkate alınır isaf da mutlaka dikkate alıyordur birincisi bu ikincisi 21'den sonra suç artışı var mı Ceza artışı var var mı diye ce ceza artışı var mı 2021'de Malum bir geniş bir af kapsamı geçti Bize de daha yargıtaya dosyanın gelmesi En azından 34 yıl sürer Yani öle bir istatistik Elimizde yok Var mı yok mu daha çok bunu vergi müfettişlerinin vergi idaresi gen idaresinin Mütalaa sayısıyla anlaşılabilecek bir şey Onun da muhatabı vergi idaresindeki buradaki e Geli İdaresi Başkanımız o Ben bilemiyorum yani şimdi yargıtaya Bize gelen dos sayısı artış yok yani gelmemesi Ya istinafta kapan ya da yeni suç tipi geldi mütala la ilgili ve bir de bu son ik yıl vergi idaresi yoğun çalışıyor müt halalarla ilgili eee şey pişmanlıklar var Tekrar denetimler var Vergi ziyanı faiz miktarları var hakikaten Yoğun tempo var bunu bilemiyorum ama yaraya gelen bir yansıma yok onu söyleyebilirim aynı suçun birden fazla kanunlarda uygulanmasının bu anayasaya hırı falan gibi bir düşünce var şimdi bu sadece Eee vergi kanununa has bir şey değil vergi kanunu 300 90 400 maddeye yakın geniş bir kapsamlı madde bir kısmı iptal olmuş azalmış falan kanun vergi kanun içerisinde birden fazla şey var Vergi muhasebesini defter düzeni defter bildirim düzenini Eee tebligat düzenini arama düzenini gibi o kadar madde var ki hepsi bu ceza yargılaması la alakası değil ceza yargılaması kanun düzenlerken biz dedik ki 359 maddesi bir maddede yaklaşık 18 tane madde düzenlenmiş onu bölelim 359 A1 359 A2 diye karmaşık bir düzenleme var ceza maddesi olarak bizi ilgilendiren madde sayısı yaklaşık 10 bile yoktur yani 10 geri kalan kısım Eee ya Vergi maliyesini vergi muhasebesinin bir kısmı da kapat türünde basit şeyler Bu bize yansıyan şeyler değil aynı şey imar kanununda da var İmar Kanunu aykırılık aynı şe idare memesi gider imar iptal eder bu birbirine engel değil dünyanın her yerinde de bu böyledir farklı bir sıkıntı yok bu konuda Yargıtay bu konuda işti çıkarmaz yani gerek yok ki işti çıkarm öyle bir ihtiyaç beklentisi de doğru değil kabahat türü farklı ceza Eee hapis cezası farklı Ceza idar Ceza farklı ceza o kendi cephesine bakınca bir yasal sorun yok ama şu sorun şey yapılabilir O haklı bir gerekçe Serkan Hocam söyledi diğer arkadaşlar da bahsetti vergi ziyanın anlam itibariyle kanunda her ne kadar şart olarak çıkmış olsa bile son düzenlemelerde vergi zya dava şartına hal gelir gibi oldu bu konuda zorlamam gerekir doğrulayacak kişi kürsü kürsüyü doğrulayacak Avukat Sizler veya yasal düzenlemeler bu vergi ziyaı dava şartı haline getirirse bir Eee esneme olur bir esneme rahatlama olabilir ama şu anda vergi ziyaı hem yargıtayda hem istinafta hem e kürsüde dava şartı Aranmıyor belki varmış yokmuş bakılmadan ceza davası olur ama yeni gelişmelerde Serkan hocanın değeni iki husus bunu diyor ki artık vergi Ceza davalarında vergi ziyan dikkate alabilirsin diyor benzer durum fund Hoca da anlattı Amerika'da herhalde vergi var mı yok mu ona bağlı olarak karar veriliyormuş o Ama şu anki uygulamada böyle bir durum yok ve beklenti de yargıtaydan gelmesin onu da e size söyleyeyim bana gelen sorular Bunlar Hocam tamam tamam teşekkür ediyoruz Başkanım e Süleyman Bey teşekkür ederim hocam Eee Öncelikle Eee Tabii sorular çok olduğu için inşallah eksik bir not almamışım Çağrı Bey'in sorularına cevap vermek istiyorum e ihtisaslaşma ile ilgili olarak malumunuz 2021 tarihinden itibaren yeni bir düzenleme ve Kasım ayında başladı eski davalar yine eski mahkemeleri tarafından devam etmekte Eee muhakkak ihtisaslaşma çok çok önemli olduğunu değerlendiriyorum spesifik Bu konuda bir araştırma veya benim gözlemim yok Ancak ihtisaslaşma La birlikte Eee bu davaların daha süratli ve etkin olarak Eee sonuçlandırılacak düşünüyorum Eee indirimle ilgili bir soru sormuştunuz şöyle Eğer vergi ziyaı yoksa Eee indirim de olmayacak Ve bu konuda Eee bizim verdiğimiz kararlarımız var on ceza dairesinde var diğer Bölge adliye mahkemesinin Biz beşiz Eee 5 Daire bakıyor bu davalara Eee itirazla şma Bölge adliye mahkemesinde de var Biz şöyle diyoruz öncelikle bu sorun karşımıza Eee defter belge ibraz etmemek yani gizlemek suçunda karşımıza çıktı Onda daha önceden hükmün açıklanmasının geri bırakılması suçunda e defter belge ibraz etmemekten kaynaklanan bir zararın oluşmayacağı yönünde yargıtayın kararları vardı dolayı doyla herhangi bir zarar yok ise bu durumda Aynen sizin söylediğiniz gibi yarı oranında indirim yapılmalı mı yapılmamalı mıy tartıştık sonuç yapılmalı dedik Biz yerel mahkemenin verdiği kararları yarı oranında Örneğin defter belge ibraz etmemekte uyguluyoruz Dolayısıyla zarar da yoksa aynı şekilde yine indirim yapılmalı bu konuda verdiğimiz bizim bir bizim dairenin bir kararı yok ama diğer kararlarımız doğrultusunda Onun da yapılacağını düşünüyorum Peki vergi dairesinin kararı beklenmeli mi malumunuz yasamız beklenmemeli diyor açık Herhangi bir sorun yok Etkin pişmanlık açısından beklenmeli mi diye soruyorsunuz ki bu soru bir arkadaşımız daha galiba siz sormuştunuz Eee bağlantılı olacağından bu durumda beklemek lazım yoksa Etkin pişman Bence Etkin pişmanlığın mevzuattaki yerine bakmak lazım Etkin pişmanlık şu bir kişi yaptığı eylemden dolayı Pişmanlık duyup gidip etkin olarak zararın miktarı Aslında pek ehemmiyetli değil kişinin Etkin pişman olup olmaması önemli burada Aslında zararı tamamen Ceza Mahkemesi yine değerlendirip Örneğin biz defter belgelerde baktığımız zaman idarecilere sorarsak defter belge ibraz etmemekten büyük bir Eee zarar listesi geliyor bize faiziyle birlikte Eee ama biz onları hiç dikkate almıyoruz Ceza Mahkemesi Eğer bir zarar olmadığı hususunda deliller varsa yerel mahkeme olsun İstinaf mahkemesi bunu dikkate alıp Etkin pişmanlığı var ise kişinin bunu uygulamasında herhangi bir sakınca yoktur diye düşünüyorum Eee Oğuzhan Bey'in sorularına geçmek istiyorum müfettişim FG müfettişim Hakimler uygulama yaparken takdir haklarını uygun olarak kullanıyorlar ancak bizim ben tabii tüm uluslararası hukuka Eee Vakıf Değil değilim Eee Funda hocam gibi ama Eee eski uygulamadan kaynaklanan uygulamalardan kaynaklanan genellikle alt limitten ceza verme usulü mahkemelerde biraz yaygın Eee bu e yeni Türk Ceza Kanunu 765 sonra Geçerken Bu makasın bazı suçlar açısından çok genişletildiği hakimin takdir hakkının Bu anlamda genişletildiği bunu kullanması hususunda çok Eee görüşler serd edildi biz bu görüşlere devam ediyoruz evet haklısınız Eee takdir hakları Hakimler tarafından Eee kullanılmalı Eee Tabii bu özellikle sahte belge düzenleme ve kullanmakta bir sürü nedenlerle yapılıyor dediğiniz gibi daha çok sahte belge düzenleyiciler perdelemek maksadıyla da Eee yeni şirketler oluşturup eee şey yapıyorlar sahte belge düzenliyorlar bunda da yine takdir haklarının kullanılması gerekiyor En azından eee benim görüşüm bu yönde Avukat arkadaşımızın ismini alamadım kusura bakmasın Orhan Avukat bey vergi ziyaı yoksa sizin bu sorunuza cevap verdim yani Ceza Mahkemesi vergi mahkemesinin kararını beklemek zorunda değil eldeki verilerle Eğer bir herhangi bir vergi ziyanın olmadığını düşünüyorsa normal indirim yapabilir başkanın Eee soruları var İki tane kyok ve yeni yasa yeni yasa kapsamında kokların artmasının etkinliği var mıdır diye Eee işin açıkçası bizim daireye yani Ankara Bölge adliye mahkemesinin on ceza dairesine gelen dosyalardan Benim gördüğüm bir tane etkin pişmanlıktan faydalan bir kişi oldu genellikle ceza miktar şey miktarları özür dilerim Eee vergi ziyalar çok olması ve bunların Eee ödenmeyecek durumda olması karşılığında Etkin pişmanlığı Biz net olarak görmedik Eee kı Eee hükmünü açıklanmasının geri bırakılması suçları malumunuz Eee iki yıldan az olması gerektiğinden sadece sahte belge düzenle özür dilerim Sadece Eee defter belge gizlemek suçlarında uygulanıyor Etkin pişmanlıkla birlikte de uygulanabilir ama bizim dairede benim gözlemim böyle bir şey yok Bir soru daha sorduğunuz zama onu ben Eee tam şey yapamadım not alamamış cezaların etkinliği aşamasında Şu an yar olayan birç olar Evet yani bu eee malumunuz Biz mesleğe başladığımızda cezalar Eee hepsi yatılı oldu Ondan sonra belli bir miktarı yatılı oldu e cezaevleri doldukça Eee normal Eee belli düzenlemeler yapılıyor o artık yasa koyucunun ihtiyarında Şu anda bayağı ceza alan eee kişiler Hatta bu pandemi döneminde çoğu malumunuz Siz avukatlar olduğunuz için bilirsiniz Eee 5 yıla kadar Hatta 6 yıla kadar duruma göre fazla yatmadı e Ertan Bey avukat Ertan Bey'in Sorusu vardı Eee Anayasa Mahkemesi Eee şöyle Eee İdare Mahkemesi ile Ceza mahkemesini birbirini bekletici mesele yapsın demedi öyle bir karar yok E Dolayısıyla dediğim gibi en önemli husus Ben Eee vurgulamaya çalıştım ama belki yeterince ifade edememiş olabilirim burada önemli olan ceza mahkemesinin Aslında delil sistemleri onlara giremedik zamanımız yoktu farklı artı idare mahkemesinin elinde çok güzel bir argüman var mükellef ama ceza mahkemesinde mükellef yok Şüpheli sanık var mükellef her zaman sanık olmuyor zaten uygulamada da biz bunu görüyoruz Eee Onun için eee Eee bu hususlar farklı delillere göre değerlendirecek Eee yine bana sorulan sorulardan Eee Yalçın Bey Eee şöyle bir soru sormuş aynı fiil nedeniyle ha Nis in İdem onu sordunuz Evet şu anda hatırladım Eee aynı fiil nedeniyle yargılanmama ve cezalandırmada ilkesi eee detaylı olarak anlattım Şimdi de daha fazla sabırların zı zorlamayın bilirkişilik hususunda bir çözüm Önerim vardı onu da zaman yokluğundan E malumunuz bir resmi bilirkişiler var bir de bilirkişilik kurulları kuruldu illerde şimdi Eee genellikle Biz bilir kişilerin vergi davaları ile ilgili genellikle vergi tekniği raporunun Eee sonuç bölümünü kes kopyal sistemiyle yapıştırıp mahkemelere sunduklarını veya savcılıklara sunduklarını görüyoruz veya yetersiz incelemeyle genellikle çuval şeklinde oluyor vergi dosyaları yetersiz incelemeyle veya bilgi eksikliğiyle düzenlenmiş bilirkişi raporları yargılamayı tamamen çıkmaz hale getiriyor bu hususta özellikle benim çözüm Önerim yansı da vardı Eee Funda hocamdan da ben çok faydalandım savcılık bünyesinde Eee bu hususta bilgi edinebilecekleri kişi olduğunu yasadan gördüm böyle bir şey olmasa bile Çünkü biz de malumunuz adli kolluk genellikle Eee adli birimlere verilmiyor öyle bir kolluğu yok Ancak buna benzer hususlar En azından bilirkişilik kurulları bünyesinde yapılması lazım son olarak da vergi ziyanın dava şartı olması ile ilgili bir cümle kurmak istiyorum zaten vergi ziy Eskiden davanın konusuydu yine uygulamadan kaynaklanan şu şu tip sorunlarla karşılaşıyoruz vergi ziyanın tespiti Etkin pişmanlıkta da bunu çok görüyoruz ne kadar bir zarar meydana gelmiş bunu ceza davasında unsur olarak yapmak cezaların tamamen Eee sonuçsuz kalmasına tamamen demesem bile büyük oranda Eee Çünkü her sanık için Örneğin 45 sanık var her sanık için vergi ziyanın ayrı ayrı hesaplanması lazım uygulamada bu tip sorunlar çok yaşanıyor mahkeme kararlarından görürsünüz Eee ve çıkmaz hale gelebiliyor Evet mahkeme sanık le yine değerlendirip Eee bunu uygulayabilir ama vergi ziyanın suç unsuru olması demek % 10000 o vergi ziyanın Eee giderildiğini hesaplanması gerekiyor benim bu konudaki görüşüm Ali İhsan Başkanım andan farklı buyurun y Ülkesi çerçevesinde malum idar yargı ve Ceza yargılamasının ulaştırılmasını s y öyle Ancak şu görüşler de var Ben öyle ifade ettiğinizi sandım vergi asak cezası alınmasın Çünkü bues ay teşkil etmek Ben de Okuduğum kadarıyla finlandıya buna benzer bir çözüm siziz benzer ancak sabahki oturumda da öyle algıladık hani bu iki sorunu yani idarenin verdiği uyguladığı cez bir sorun olmadığı kanaatindeyiz doğru mu şöyle fazla da diğer arkadaşlarımızın da vaktini almamak adına Anladım sorunuzu şöyle ben çözüm önerisini de söylemiştim aslında şöyle Eee yani bir eylemden dolayı bir fiilden dolayı iki ceza veremezsiniz bu uluslarası hukukun geldiği nokta Amerika'da şu anda uygulanması bile Bundan 20 yıl sonra 30 yıl sonra uygulanacaktır uluslararası hukuka sırtımızı dönemeyiz Dolayısıyla yapılacak düzenlemenin Geleceğe yönelik olması lazım Bu konuda da aynı eylemden dolayı iki ceza veremeyiz burada idari yaptırımların ceza normu niteliğinde olmaması gerekir Bunu söylemiştim ben Dolayısıyla Peki idari yaptırımlar olmalı mı olmalı sadece Tazmin miktarıyla olmı Örneğin kaçırdığı vergi miktarı artı zaten mükellef elde artı faiz Örneğin cezalandırma mahiyetinde olursa artık vergi suçundan da ayrıyeten cezalandırmış oluyorsunuz bu ilkeye aykırılık teşkil eder bunu kastetmiştim kısaca bu şekilde teşekkür ederim Biz teşekkür ediyoruz şimdi vakit çok ilerledi Eee katılımcılarımızın öğleden sonrasından da almamam lazım ayrı programlarımız var Belki bir şey benim aklıma takıldı Doğru mu anladım Eee Süleyman Bey Etkin pişmanlıktan yararlanma oranı çok düşük dediniz yani şey hapis yatmayı tercih ediyor parayı Ödemiyor mu hocam malumunuz Etkin pişmanlık sadece ceza indirim nedeni e bizim daireye gelen dosyalarda Ben bir kişiye rastladım dedim yi sadece Eee kaç dosya kaç dosya geldi sizin daireye şu anda elimde sayısı yok Ama yaklaşık 200'e yakın dosya gelmiş 9u yatacağım dedi ben hapis Zaten şöyle cezayı alıyorlar hocam Eee indirim nedenini kullanmıyor Çünkü zaten E malumunuz biz vergi dairesine soruyoruz ne kadar diyoruz Etkin pişmanlıktan faydalanması için ne kadar ödemesi gerekir diye gelen miktarlar idarecilerimiz de burada yüklü miktar olduğu için çoğu zaten belki ödemek istemiyor veya ödeyemiyor Tamam Tamam çok teşekkür ederiz Funda hocamıza 5 dakikamız bir 5 dakika da Funda Hocam siz de şey yap Eee şimdi geriye dönmesek çok Çok uzattık çok şey yaptık yevme kafamda isters kısa kısa bir sorum mu hemen bir dakika Merhaba ben Gürcistanlı bu programı organiz herkes teşekkür ed onu sor bu vergi Kaçakçı mücadele karşı daha etkili ve iyi mücadele olması için uluslararası işbirliği çalışma var mı Varsa nasıl bir çalışmalar Teşekkür ederim Doktor Biz teşekkür ederiz sağ olun sağ olun komşu Gürcistan komşu teşekkür ederiz hukuk Doktorunuz sağ olun Buyurun Hocam bu soruya da cevap verir kurmadan başlayalım Hani Eee soru sırasıyla gittiğimde şimdi onu Anlatırsam yarım ama ben size temel birkaç tane farklı noktayı söyleyeyim mesela Almanya'da çok kesin bir şekilde Eee ana sözleşmeyi düzenleme özgürlüğü var Eee Ticaret kanunu'ndaki zorunlu emredici düzenlemelere uymak kaydıyla Siz her şeyi koyabilirsiniz Hatta miras meselesini bile Orada düzenleyebilirsiniz işte Ben öldükten sonra payım şuna geçerse işte şunları Şunlara geçmesini istiyorum vesaire kadar buna karşılık biz mesela Türkiye'de bir Alman müvekkilimizin burada bir şirketini kurduk yani Ticaret Sicili Eee sözleşme özgürlüğünün Eee altından girdi üstünden çıktı değerli meslektaşlarım Türkiye'de Benim gördüğüm kadarıyla Eee yani standartlaşma adı altında ana sözleşme düzenleme özgürlüğü hani şu anda çok yorgunlukla bu kelimeyi kullanacağım Bence doğru katlediliyor başka bir şey diyemem yani orada bir anayasa aykırılık var ve bir şey de yapamıyorsunuz yani ya götüreceksiniz yargıya ve müvekkil kuramayacak şirketi bekleyeceksiniz orada ya da denileni yapacaksınız Birincisi o ikincisi Eee noter noter Alman sisteminde çok belirleyici Yani siz işte şirket gerekli kararları alıyor işte evrakları düzenliyor vesaire bütün süreç noter üzerinden yürüyor Siz noterin önünde gidiyorsunuz işte kuruluş işlemlerini gerçekleştiriyorsunuz noter Ticaret işte ardından Eee şeye bildirmesi gerekiyor Bankada bir hesap açılması gerekiyor işte ticaret siciline bildiriliyor vesaire vesaire yani orada böyle bir süreç söz konusu şeye geldiğimizde vergi Ziya yok ama bu vergi Ziya olmamasına rağmen verilen ceza adil mi soruyu soran meslektaşım çıktı ama kısaca e düşüncemi söylemiş olayım Adil değil Yani sabahtan beri zaten onu söylüyorum Eee muhakkak vergi kaybolması gerekir Ama şu anki düzenlemeler o 39d çelişkili durum olduğunu kabul ediyorum ben e İstanbul Kültür Üniversitesi'nde halen online vergi kaçakçılığı suçu doktora dersini veriyorum Dolayısıyla Hani Türkiye'deki durumlarla gayet yakından ilgiliyim orada o 359 da çelişki var Yani bir tarafta Siz suç bakımından vergi kaybını aramıyorsunuz ama aşağıya geçiyorsunuz arıyorsunuz başka durumlar nedeniyle Dolayısıyla orada bir çelişki var mı ne olursa olsun suçun düzenlendiği yere bakmak gerekiyor var mı orada 359 aç e cc'de yok Dolayısıyla vergi kaybı Bana kalırsa bir unsur olarak öngörülmüş vaziyette değil ama bu Adil değil Alman hukukunda e Vergi incelemesi ve bunun şeye çevrilmesi Daha doğrusu Alman idari usul Hani mükellefin eee bir vergi kaçakçılığı suçu işlediğini tespit nasıl yürüyor idari usul Aynen bizde olduğu gibi tamamen resen araştırma ilkesine dayanıyor ve onlar da up gaben ord da bu açık bir şekilde yazılmış vaziyette unz Hung yani araştırma ilkesi olarak orada daha çok tartışma konusu idarenin ispat ölçüsünün ne ölçüde olduğu Yani idare ispat edecek her durumda hani biz de hani o vuk 3 sondaki gibi hani Bence tamamen yanlış yorumlanan bir düzenlemeden hareketle işte şey ispat etsin aksini söyleyen ispat etsin gibi yorumlanıyor öyle bir şey yok Almanya'da tamamen ispat yükü kesinlikle idarede ama mükellefin kendisine yasayla verilmiş olan ödevlerin ne ölçüde yerine getirdiğine bağlı olarak o ispat ölçüsü düşebiliyor defterlerini düzenlemem iş mi artık idarenin bunu işte kesinliğe yakın bir Eee eee oranda ispatlama gibi bir zorunluluğu kalmıyor yani % 10000 değil ama deniliyor ki hani ulaşamadığı şeyler olabilir hani % 199 olsun % 195 olsun Ama eğer mükellef e ödevini yerine getirmedi isse bu durumda o ispat ölçüsü azalıyor büyük şirketler hemen hemen her yıl orta büyüklükteki işletmeler 23 yıl ve küçük işletmelerde 10 yıllık bir süreç içerisinde Ortalama olarak şey yapılıyor inceleniyor Tabii ki bu eşitlik ilkesine aykırı değil mi aykırı ama idare fiskal bakıyor Burada da fiskal bakıyor Yani ben büyüğe Gideyim onu bir denetleyecek mii bir sefer de onu usul söz konusu yani bir vergi kaçakçılığı suçundan şüphelendiği andan itibaren artık ceza usul kurallarını uygulamak zorunda Fakat orada çok ilginç bir şey var yani bizde de durum aynı bizde de ceza usulde de idari usulde de resen araştırma ilkesi geçerli aslında yani bu anayasa bizde açık bir şekilde yazmıyor olabilir ama bu anayasadan kaynaklanan bir durum yani anayasaya kadar bunu götürebilirsiniz Dolayısıyla 3 aşağı 5 yukarı Aslında uygulanması gereken ilkeler de ceza usul idari usulde Bana kalırsa çok farklı değil Bunu Ayrıca tartışabiliriz Mesela ben Bundan yıllar önce bir öğrencimden şeyi istemiştim yüksek lisans tz konusu olarak İdari yargılama usul kanununun işte eee şeye Adil yargılanma hakkına aykırı düzenlemeleri Hani bir bakalım Ona vesaire tarzında Yani ben çok büyük farklılıklar görmüyorum ama uygulamada farklılıklar olduğunu düşünüyorum Eee genel olarak yani şey Tabii ki orada ispat noktası ortaya çıkıyor Çünkü bu mükellefler bakımından çok büyük bir sorun yani İdare Evet vergi kaçakçılığı suçu şüphesine kapıldı Ama buna rağmen ceza usulü uygulamadı iddiasında İsa mükellef E şimdi bunu bir şekilde ispat etmesi gerekiyor İşte orada bir takım tartışmalar kavgalar Eee ortaya çıkıyor Eee vergi kaçakçılığı suçu acaba vukan alınıp tck'ya mı taşınmalı ve devlete karşı bir suç olarak mı düzenlenmeli Bence değil Çünkü Eee netice itibariyle Eee suç suça yol açan eylemler vergi sistemine özgü eylemler yani vergi hukuku ile ilgili organik bir bağ var orada Dolayısıyla Bence Eee mevcut yerinde kalması önemli şey bakımdan da Eee Amerikan sistemine baktığımızda da hani o atıfta bulunan Hani suçun vergi kaçakçılığı suçunun düzenlendiği bölüm Eee gelir vergisi Eee hükümlerinin gelir vergisinin düzenlenmiş olduğu bölüm Neden Çünkü dediğim gibi bir organik bağ var son olarak Akta Eee uluslararası işbirliği meselesi vergi suçları söz konusu olduğunda oldukça çok vergi dersi de bu konuda bize muhakkak ki destekler Eee devletler çok fazla bir şekilde vergi planlaması ya da agresif vergi planlaması nedeniyle çok büyük vergi kayıplarına uğradıklarını fark ettikleri andan itibaren daha öncesinde çifte vergilendirmeyi önleme anlaşmasından kaynaklanan birtakım işbirliği mekanizmalarını kullanırken sonrasında çığ gibi bu arttı ardı ardına pek çok anlaşma yapıldı Ama vergi suçları bak bakımdan da değil mi Masak Benim bildiğim anda bu suç Eee gelirlerinin aklanmasının önlenmesine dair kanun çerçevesinde monitörler aynı anda görüyor yani Bir birleriyle doğrudan Hani Araya bir idareyi vesaire Dışişleri bakanlığı'nı filan sokmadan doğrudan Eee haberleşebilir yani işbirliği yüksek Evet evet doğru hocam Teşekkür ediyoruz Sağ olun Eee konuşmacılar mıza sabahki konuşmacılar mız dahil tüm konuşmacılar mıza teşekkür ediyoruz Eee en fazla teşekkür de dinleyicilerimiz meslektaşlarımıza öğle vakti öğle arası olmasına rağmen dinleyen bizi sabırla e gelen misafirlerimize teşekkür ediyoruz ve burada biz tamamladık burada Candan Hanım sunumlarında dolayı konuşmacılar mıza çok teşekkür ediyoruz plaketlerini takdim etmek üzere yönetim kurulu üyemiz Abdulbaki Çelebi ve Ali Bayram beyi kürsüye davet ed ediyoruz