Warisan Negara Bangsa: Keunggulan Sistem Pentadbiran dan Undang-undang

Keunggulan

• Kesempurnaan & keistemewaan dimiliki oleh sebuah kerajaan
• Dibuktikan melalui sistem pentadbiran & undang-undang yang tersusun

Sistem Pentadbiran

Pembesar Empat Lipatan

• Sistem pentadbiran yang tersusun
• Sultan Melaka memberi kuasa kepada Pembesar Berempat untuk memerintah & mentadbir wilayah, sungai atau pulau
• Kawasan dikenali sebagai kawasan pegangan
• Sistem pentadbiran KMM berhierarki

Pembesar Berempat (BPTL):

• Bendahara - ketua pentadbir, ketua angkatan tentera
• Penghulu Bendahara - uruskan perbendaharaan
• Temenggung - menjaga keselamatan
• Laksamana - mengutip cukai di pelabuhan, panglima angkatan tentera laut

Pembesar lain (SBOHP):

• Syahbandar
• Benatara
• Orang Kaya
• Hulubalang
• Penghulu

Peringkat Pentadbiran Berpusat

1. Dilaksanakan oleh Pembesar Berempat
2. Hubungan persefahaman dua hala antara sultan dan pembesar
3. Permuafakatan untuk mengelakkan tindakan sewenang-wenangnya pemerintah
4. Sistem kewangan teratur, pendapatan dari perdagangan, cukai & ufti
5. Sistem keselamatan yang kemas untuk darat dan laut

Peringkat Jajahan

1. Pembesar uruskan pentadbiran di daerah & kampung
2. Pembesar dilantik oleh Pembesar Berempat
3. Peranan: menjaga keamanan kawasan & kutip cukai

Undang-undang

Hukum Kanun Melaka

• Mempunyai 44 Fasal tentang jenayah, peranan sultan dan pembesar, kekeluargaan, dan ekonomi

Jenayah

• Menggugat ketenteraman & keharmonian KMM
• Hukuman terhadap jenayah seperti membunuh, menikam, mencuri
  • Fasal 5.1: Hukuman bunuh jika membunuh tanpa pengetahuan raja/pembesar
  • Fasal 4: Hukuman bunuh jika ingkar arahan & memalsukan titah sultan

Peranan Sultan dan Pembesar

• Setiap pembesar ada peranan dalam pentadbiran
  • Fasal 1: Tugas sultan, Bendahara, Temenggung, dan Penghulu Bendahari

Kekeluargaan

• Mewujudkan keharmonian dalam keluarga
  • Fasal 26: Pernikahan memerlukan 4 saksi, 2 saksi minimum (hamba abdi dan wanita tidak boleh jadi saksi)

Ekonomi

• Peraturan urus niaga untuk kawal perdagangan
  • Fasal 30: Riba diharamkan, perniagaan mesti oleh orang akil baligh, siuman, & dengan niat jual beli

Undang-undang Laut Melaka

• Diperkenalkan oleh Sultan Mahmud Shah
• Diusahakan oleh Nakhoda Jenal, Nakhoda Diri, dan Nakhoda Sahak

Peranan Nakhoda

• Berkuasa penuh dalam pelayaran, diibaratkan sebagai raja
  • Fasal 13.1: Keutamaan berniaga selama 4 hari
  • Fasal 13.3: Mesyuarat dengan anak kapal jika singgah di bukan destinasi

Pelayaran

• Peranan pegawai, jurumundi, malim, dan jurubatu
  • Fasal 9: Malim harus arif ilmu pelayaran, ombak, arus, bulan & bintang

Jenayah

• Jenayah di atas kapal menggugat keselamatan
  • Fasal 5: Hukuman bagi kelakuan jahat dan pembunuhan di atas kapal

Percukaian

• Sistematik dan adil
• Cukai untuk perdagangan dalam pelayaran
  • Fasal 6.3: Cukai 1/10 daripada hasil penumpang jika turun sebelum janji