Επισκόπηση
Αυτή η διάλεξη καλύπτει τον Αφηρημένο Εξπρεσιονισμό, ένα επιδραστικό καλλιτεχνικό κίνημα μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο που εστιάζει στην εκφραστικότητα μέσω της αφαίρεσης, αναδεικνύοντας τις καταβολές του, τους βασικούς καλλιτέχνες, τα στυλ και τη διαρκή του επίδραση.
Καταβολές και Επιρροές
- Ο Αφηρημένος Εξπρεσιονισμός εμφανίστηκε στη Νέα Υόρκη της δεκαετίας του 1940–1950, επηρεασμένος από το τραύμα του Β' Παγκοσμίου Πολέμου.
- Πολλοί Ευρωπαίοι καλλιτέχνες μετανάστευσαν στις ΗΠΑ, φέρνοντας ιδέες του Μοντερνισμού και του Υπερρεαλισμού.
- Κύριες επιρροές ήταν ο Κυβισμός, ο Υπερρεαλισμός (αυτοματισμός, ψυχολογική εξερεύνηση), ο Carl Jung (μύθοι/αρχέτυπα) και η υπαρξιακή φιλοσοφία.
- Οι καλλιτέχνες μετατοπίστηκαν από τη φιγούρα στη ζωγραφική προς την αφαίρεση για να εκφράσουν εσωτερικά συναισθήματα και καθολικά θέματα.
Κύρια Στυλ Μέσα στο Κίνημα
- Ο Αφηρημένος Εξπρεσιονισμός περιλάμβανε δύο βασικά στυλ: τη ζωγραφική δράσης και τη ζωγραφική πεδίου χρώματος.
- Οι ζωγράφοι δράσης (π.χ. Pollock, de Kooning) τόνιζαν τη φυσική πράξη της ζωγραφικής με ενεργητικές, χειρονομιακές πινελιές.
- Οι ζωγράφοι πεδίου χρώματος (π.χ. Rothko, Newman, Still) χρησιμοποιούσαν μεγάλα πεδία απλού χρώματος για να προκαλέσουν στοχασμό και πνευματικότητα.
Εμβληματικά Έργα και Τεχνικές
- Οι σταγόνες ζωγραφικής του Jackson Pollock (π.χ. Number 1A) έδειξαν αυτοσχεδιασμό, κίνηση και χρήση εμπορικών χρωμάτων.
- Τα τοιχογραφικά έργα Seagram του Mark Rothko στόχευαν σε συναισθηματική και πνευματική επίδραση με βαθιά πεδία χρώματος.
- Το Excavation του Willem de Kooning παρουσίασε εκφραστική πινελιά και συνδύασε την αφαίρεση με στοιχεία φιγούρας.
- Το Onement (I) του Barnett Newman εισήγαγε το «zip», μια κάθετη λωρίδα που χωρίζει και ενώνει τον καμβά.
Επέκταση και Κληρονομιά
- Ο Αφηρημένος Εξπρεσιονισμός καθιέρωσε τη Νέα Υόρκη ως παγκόσμιο κέντρο τέχνης.
- Σχετικά ευρωπαϊκά κινήματα περιλάμβαναν το Art Informel, το tachisme και την λυρική αφαίρεση.
- Η επιρροή συνεχίστηκε παγκοσμίως· τη δεκαετία του 1960, κινήματα όπως ο Μινιμαλισμός και η Pop Art έγιναν κυρίαρχα.
- Οι γυναίκες Αφηρημένες Εξπρεσιονίστριες (π.χ. Lee Krasner) έχουν αποκτήσει μεγαλύτερη αναγνώριση τα τελευταία χρόνια.
- Καλλιτέχνες όπως ο Frank Bowling συνέχισαν στο στυλ του Αφηρημένου Εξπρεσιονισμού ακόμα και μετά την παρακμή του στο κύριο ρεύμα.
Βασικοί Όροι & Ορισμοί
- Αφηρημένος Εξπρεσιονισμός — Καλλιτεχνικό κίνημα που προτεραιοποιεί την εκφραστικότητα μέσω της αφαίρεσης.
- Ζωγραφική δράσης — Τεχνική που εστιάζει στη δυναμική, χειρονομιακή εφαρμογή του χρώματος.
- Ζωγραφική πεδίου χρώματος — Στυλ που χρησιμοποιεί ευρείες, ομοιόμορφες περιοχές χρώματος για διαλογιστικό αποτέλεσμα.
- Ζωγραφική με σταγόνες — Τεχνική του Pollock όπου το χρώμα στάζει πάνω σε καμβά που είναι τοποθετημένος στο πάτωμα.
- Zip — Όρος του Newman για μια κάθετη λωρίδα που χωρίζει μια σύνθεση.
- Αυτοματισμός — Δημιουργία τέχνης μέσω υποσυνείδητων ή αυτόματων διαδικασιών.
Ενέργειες / Επόμενα Βήματα
- Επανεξέταση εικόνων και λεπτομερειών βασικών έργων των Pollock, Rothko, de Kooning και Newman.
- Μελέτη της διάκρισης μεταξύ ζωγραφικής δράσης και ζωγραφικής πεδίου χρώματος.
- Έρευνα για τις συνεισφορές των γυναικών Αφηρημένων Εξπρεσιονιστριών όπως η Lee Krasner.