Witam Was serdecznie, zapraszam na lekcję geografii. Dzisiaj przychodzimy do działu usługi i omówię dla Was temat zróżnicowanie usług na świecie. Zaczynamy. Zaczynamy, na początku powiemy...
czym są usługi, a usługi jest to dziedzina gospodarki, która służy zaspokojeniu potrzeb ludności, nie tworzy ona bezpośrednio żadnych nowych produktów, ale jest nam bardzo pomocna. Jeden z ekonomistów powiedział, że usługi to innymi słowy jest to taki przedmiot wymiany pomiędzy ludźmi, którego nie jesteśmy sobie w stanie upuścić na nogi, czyli nie widzimy tego, jest to coś, co jest nienamacalne. Nie jest tak jak w przemyśle, że tworzy się jakiś określony produkt, tym produktem może być telefon komórkowy, może być biurko, może być czajnik. może być cokolwiek, tutaj w zasadzie nie widzimy tego, co tworzymy, bo to, co tworzymy, to jest to świadczenie, które dla innych wykonujemy, na przykład przekazujemy informacje, na przykład przewozimy kogoś, więc to właśnie są, między innymi to są usługi. Oczywiście różnorodność usług wpływa na powstanie różnych klasyfikacji.
I gdy popatrzymy... na cały świat, to one w stosunku do tego, jak klasyfikujemy na świecie, w Unii Europejskiej, w Polsce, to w ostatnich kilkunastu latach zostało to mocno ujednolicone i na przykład, jeżeli mamy polską klasyfikację działalności, to tą polską klasyfikację działalności z 2007 roku możemy w jakimś stopniu zestawić z polską klasyfikacją wyrobów i usług. I w jednej i w drugiej niby mówimy o tym samym, bo chodzi o... Chodzi o to, w jaki sposób te usługi się na przykład dzielą. Też to nie tylko, bo przemysł, rolnictwo tutaj też jest brane przecież pod uwagę w tych klasyfikacjach, ale nieco inne jest podejście.
W przypadku PKD ten podział na rodzaje działalności społeczno-gospodarczej jest realizowany przez dane podmioty gospodarcze i tutaj wyróżnia się takich pięć poziomów. Za chwilę. Pokażę Wam na przykładzie, to będzie to takie bardziej namacalne, łatwiejsze do zrozumienia.
Dalej mamy polską klasyfikację wyrobów i usług, w której klasyfikujemy produkty wytwarzane w Polsce, już ta nazwa jest tutaj łatwiejsza do zrozumienia i mamy tutaj 7 poziomów, nieco więcej, mamy sekcje, działy, grupy, klasy i dalej już mamy pewne różnice, bo tutaj jeszcze się wyróżnia kategorie, podkategorie i pozostałe. podczas gdy w PKD wyróżniało się tylko podklasy, które kończyły. Więc tutaj zresztą jest to dalej powiedziane, że jedno i druga klasyfikacja w tych czterech poziomach są do siebie zbieżne.
One dopiero później się w znaczniejszym stopniu będą różnicowały. I zobaczcie, mamy nazwę sekcji w PKD i nazwę sekcji w PKD. nazwy sekcji w PKWiU.
Zobaczcie, że one są bardzo podobne. Mamy budownictwo powiązane z usługami, mamy obiekty budowlane i roboty budowlane. Dalej mamy handel hurtowy detaliczny naprawa pojazdów samochodowych w PKD, a w PKWiU jest handel hurtowy i detaliczny naprawa pojazdów samochodowych włączając motocykle. Tak więc jest to oba.
bardzo podobnie sprecyzowane. Zobaczcie, symbol sekcji H, transport i gospodarka magazynowa, identyczna wręcz nazwa, więc gdzie się dało, te nazwy są, zresztą w wielu przypadkach one są identyczne, na przykład sekcja P, edukacja, czy w PKD, czy w PKWiU jest tak samo, ta sekcja jest nazwana, więc dzięki temu widać, że jedno z drugim można łatwo połączyć. Oczywiście ze względu na odbiorców usługi będziemy dzielili na tzw.
usługi produkcyjne przeznaczone dla producentów, dla biznesu. Będą one obejmowały wszelką działalność nieprodukcyjną wytwarzaną przez takie działy jak rolnictwo, przemysł czy samerz. Usługi, prawda? I one będą obejmowały zarówno działy takie jak i sferę zarządzania jak i...
projektowania jak i organizacji. No i te usługi produkcyjne przede wszystkim będziemy widzieli chociażby w sferze projektowania, działalności naukowo-badawczej, obsługi finansowej, reklamy, naprawy, konserwacji. obserwacji maszyn i tak dalej, i tak dalej. Zobaczcie, że tutaj nawet mamy doradztwo prawne, finansowe, więc wiele takich działalności będziemy po prostu robili dla producentów, ale jeżeli czegoś nie robimy dla producentów, dla biznesu, no to przeznaczamy dla nas, czyli dla konsumentów. I tutaj będziemy mieli usługi tak zwane materialne, no związane z oddziaływaniem na poszczególne dobra materialne i usługi niematerialne, czyli takie, które nie mają postaci rzeczowej, namacalnej, widocznej kompletnie.
I mamy także usługi ogólnospołeczne i one będą przeznaczone de facto dla wszystkich. czyli dla jednostek gospodarki narodowej, dla społeczeństwa, więc tutaj kto może pełnić usługi dla wszystkich, np. administracja państwowa, dla firm i dla nas, dla zwykłych kowalskich, podobnie wymiar sprawiedliwości, podobnie działalność ubezpieczeniowa, ale i taka, która jest związana np. z pośrednictwem finansowym, czy z obronnością narodową, czy też organizację społeczną.
One też działają dla wszystkich bardzo często. No i trzy słowa właśnie o tych usługach konsumpcyjnych, które mówiłem Wam przed chwilą, że dzielimy na usługi tak zwane materialne, związane z oddziaływaniem na poszczególne dobra materialne, takie jak na przykład transport, łączność, handel, gastronomia, usługi naprawcze, finanse, ubezpieczenia, gospodarka komunalna. I mamy też usługi niematerialne. Nie mają postaci typowo rzeczowej, no bo możemy kupić bilet, wsiadamy do pociągu, jedziemy. Możemy wykupić sobie, nie wiem, pakiet internetu, widzimy to.
A takiej postaci rzeczowej kompletnie, które nie będą miały, bo nie mają bezpośredniego związku z dobrami materialnymi, to jest na przykład nauka. Uczymy się, ale de facto nie widzimy w ogóle tej nauki do końca. oświata, służba zdrowia, opieka społeczna, kultura, sztuka, kultura fizyczna, rekreacja.
To są wszystko takie typowo usługi niematerialne, chociaż pamiętajcie, że tutaj ta granica nie jest taka bardzo, bardzo precyzyjna. Także tu należy do tego ostrożnie podchodzić. Usługi możemy także dzielić ze względu na wynik pracy usługowej. Tutaj możemy mówić o takich rodzajach usług jak renowacyjne. związane z naprawą, z renowacją czegokolwiek, informacyjne, czyli z przekazywaniem informacji, ale te przekazywane informacje wcześniej są także przetwarzane, są dla nas udostępniane, dla nas, dla firm także i taką działalność chociażby prowadzi Główny Urząd Statystyczny, ale mogą to być różnego rodzaju urzędy publiczne bądź też punkty informacji turystycznej.
Idziemy do nich, żeby się dowiedzieć o np. najbliższym otoczeniu. w którym przebywamy na wakacjach na przykład, gdzie moglibyśmy się wybrać.
Mamy także usługi tak zwane dystrybucyjne, związane z przechowywaniem i przekazywaniem dóbr, które przekazywać może albo transport, albo handel, tutaj one biorą udział. Mamy także usługi rekreacyjno-wypoczynkowe, związane ściśle z obsługą turystów, ale także oświatowo. kulturalne z przekazywaniem wiedzy w nauce, w oświacie, w kulturze.
Dalej mamy usługi organizacyjne świadczone przede wszystkim przez administracje, firmy ubezpieczeniowe i banki. I ostatnią grupę stanowią usługi zdrowotne związane z funkcjonowaniem kochanej naszej służby zdrowia, opieki społecznej. Więc zobaczcie tutaj...
z szeregiem tych usług mamy do czynienia niemal codziennie. Macie, uczycie się, nawet jak już ktoś nie uczy się, to w zasadzie wiele osób uczy się przez całe życie. Pamiętajcie, nawet jak wchodzicie na jakąś stronę, to też, na przykład na moją stronę, to też po części tą działalność oświatową, naukową, ona pełni, chcąc, nie chcąc.
Także to też jest tutaj taka, a nie inna forma przekazywania. czy świadczenia tych ust. Usługi możemy także podzielić ze względu na rolę w zaspokojeniu potrzeb ludności.
Tutaj takie usługi podstawowe, czyli bytowe, mieszkaniowe, naprawcze i remontowo-budowlane są dla nas potrzebne. bez tego żyć się nie da. Podobnie zresztą z usługami socjalnymi.
Jesteśmy chorzy, idziemy do lekarza, czyli ochrona zdrowia, opieka społeczna, jak już jesteśmy starsi, ale kultura fizyczna też jest bardzo istotna. Dalej usługi kulturotwórcze i oświatowe, chociażby szkoły, uczelnie wyższe, ale przedszkole, teatry, muzea też tutaj w tym zakresie tak zwanej edukacji będą się nam mieściły. Dalej mamy wyspecjalizowane jednostki naukowo-badawcze, np.
biura projektowe, instytuty naukowo-badawcze, czy też uczelnie wyższe, ale chodzi o ten zakres działalności nie taki edukacyjny. jaki był w usługach kulturotwórczych i oświatowych, tylko tu będzie chodziło o prowadzenie już takich badań naukowych, czyli coś, co jest znacznie ważniejsze, szersze. Mamy także usługi administracyjno-organizatorskie, na przykład administracja samorządowa.
Są także usługi polityczno-społeczne, pełnią je chociażby biura poselskie, do których możemy się zgłosić, jak mamy jakieś... jakiś problem i taki poseł czy biuro może w jakimś stopniu zareagować. Może, chociaż to różnie już bywa. Usługi możemy także podzielić ze względu na dostępność, specyfikę usług i charakter ich odbiorców. Tutaj możemy wyróżnić usługi podstawowe i wyspecjalizowane.
Podstawowe to np. przewozy pasażerskie, usługi kurierskie, pocztowe, telekomunikacyjne, to także... że usługi przedsiębiorstw komunalnych i gastronomicznych to mogą być usługi fryzjerskie, oświata, kultura i służba zdrowia.
Myślę, że te dwie ostatnie grupy, plus ta pierwsza grupa, czyli przewozy pasażerskie, dalej usługi kurierskie, telekomunikacyjne, plus oświata, kultura i służba zdrowia, to są takie, z którymi mamy bardzo często to czynienie, a zresztą usługi gastronomiczne też myślę, że są bardzo istotne, więc te podstawowe zobaczcie. one bez nich funkcjonować się nie da i dla każdego mieszkańca naszej planety one są dostępne. Trochę inaczej jest w przypadku usług wyspecjalizowanych, bo one są pełnione na rzecz innych firm, czyli nie takich zwykłych, indywidualnych nas, kowalskich, tylko pełnią je ściśle wyspecjalizowane, na przykład jednostki, na przykład uczelnie wyższe, prawda?
Na przykład instytuty naukowo-badawcze, na przykład banki, które specjalne usługi mają przeznaczenie przeznaczone tylko dla firm, podobnie towarzystwa ubezpieczeniowe, czy też firmy reklamowe. Jakie jest znaczenie usług? Znaczenie usług jest bardzo istotne, bo im kraj lepiej rozwinięty, im gospodarka lepiej funkcjonuje, im gospodarka jest bardziej posunięta w fazie rozwojowej. A pamiętacie, mamy fazę pierwszą, przedindustrialną, jak społeczeństwo przede wszystkim zatrudnione jest w sektorze i ten sektor rolnictwa, leśnictwa, rybołówstwa pełni zasadniczą, najważniejszą rolę. drugą, industrialną, gdzie wkraczał przemysł, w fazie podindustrialnej ten przemysł się wycofywał na rzecz coraz to lepiej rozwiniętych go sektora usług, które w zasadzie od samego początku się rozwijały, ale na początku ten rozwój był jeszcze stosunkowo nie aż tak bardzo intensywny, jak właśnie w trzeciej, czwartej fazie, w której to usługi pełnią najważniejszą, zasadniczą rolę, przekształcając się z takich usług.
usług tradycyjnych, usługi wyspecjalizowane, też wysoko wyspecjalizowane, które coraz bardziej są przeznaczone nie dla takich właśnie zwykłych ludzi, tylko dla firm, żeby one lepiej mogły być zarządzane, żeby mogły lepiej być kierowane, żeby mogły się po prostu rozwijać, bo wtedy my, społeczeństwo też z tego korzystamy. No i to oczywiście przekłada się tym samym na większy... dochód tych usług np. w tworzeniu PKB. Większa wartość usług w tworzeniu PKB jest widoczna właśnie w krajach najwyżej uprzemysłowionych.
najlepiej rozwiniętych pod względem społeczno-gospodarczym. Oczywiście to, co widzimy, ma pewno to, tak podsumowując, że w krajach słabiej rozwiniętych zatrudnienie w usługach jest jeszcze niskie. Ono wynosi kilkanaście procent, między 10 a 30. Oczywiście tak samo tworzenie tych usług, czy udział usług w tworzeniu PKB też będzie niewielkie.
Będzie owszem wzrastało z postępem cywilizacyjnym danego państwa, ale dalej będzie dosyć niewielkie, chociaż tu też pewne wyjątki możemy znaleźć. Tymi wyjątkami są kraje, które mają dobrze rozwiniętą turystykę. Zobaczcie chociażby na takie kraje, które są średnio czy słabo nawet rozwinięte, gdzieś położone na oceanie albo nawet bliżej nas powiedzmy Egipt, to też nie jest kraj wybitnie dobrze rozwinięty, a Ale sektor turystyki jest jednak dobrze rozwinięty i dzięki temu ten kraj może chociażby w miarę dobrze prosperować, bo dla wielu krajów turystyka daje większość nawet zysków. Chociażby takie kraje jak Maldiwy na przykład, chociaż nie tylko. Więc tutaj musimy pamiętać, że usługi w takich krajach zwykle polegają na tym, żeby zaspokajać takie podstawowe nasze...
pragnienia podstawowe, nasze potrzeby, prawda, usługi podstawowe tu się będą dzięki temu rozwijały, takie jak handel, usługi naprawcze, w mniejszym stopniu oświata, która będzie słabo funkcjonowała, bo nie będzie na nią odpowiednich środków, podobnie ze służbą zdrowia, ona też tutaj będzie słabo rozwinięta, to, że są większe potrzeby, to są większe potrzeby, ale to jednak bardzo często kosztuje. Dziękuję. I albo państwa nie stać na to, albo nie stać na to zwykłych ludzi, więc tutaj nie ma na to miejsca.
Jeszcze gorzej będzie z usługami wysoko czy w ogóle wyspecjalizowanymi, które mogą prawie, że w ogóle nie istnieć, bo firmy nawet jak będą istniały, to raczej będą się trudniły takimi podstawowymi rzeczami, bo tak tutaj to będzie wyglądało. W krajach wyżej rozwiniętych... określonych mianem tak zwanych postindustrialnych w usługach będzie potrafiło pracować 60 i więcej procent ogółu zatrudnionych, zwykle tak do 80% mniej więcej dochodzi.
Oczywiście tu też będzie wysoki udział tym razem w tworzeniu PKB przypadający na usługi, nawet powyżej 70% i oczywiście tu, ponieważ te wartości są wysokie, to... bo ten wzrost już dalszy będzie dosyć powolny, ale jednak mimo wszystko dalej będzie, bo kraje wysoko rozwinięte to przede wszystkim prosperują w oparciu o usługi. Ten przemysł, który istnieje w takich krajach, to jest najczęściej oparty o wysokie technologie, a pewno nie za bardzo o przemysł wydobywczy, bo na tych usługach, na... W przemyśle wysokiej technologii najwięcej można zarobić, więc to też daje dalsze bodźce nam, że jeżeli możemy dobrze zarobić, na przykład to chcemy się uczyć, zdobywamy kwalifikacje zawodowe, uczymy się też przez całe życie. Pamiętajcie, że ja przekazując Wam tę wiedzę, to ja sobie nie wyobrażam, żebym przekazał Wam tę wiedzę bez wcześniejszego przygotowania się, bez poczytania, bo trzeba uczyć się przez całe życie.
Gdybym wykorzystywał tą wiedzę, którą zdobyłem 20 lat temu na studiach, ponad 20 lat temu, no to byłoby myślę, że kiepsko, bo jednak świat idzie naprzód i w krajach wysoko rozwiniętych my doceniamy siłę chociażby nauki, nauka właśnie, czy szkolnictwo wchodzi w skład usług, także to jest tutaj bardzo ważne. Oczywiście ta nauka jest o tyle ważna, że wyobraźmy sobie nowoczesną firmę, o ile lepiej można... ona funkcjonować, jeżeli na przykład będziemy automatyzowali produkcję, jeżeli będziemy stawiali na nowoczesne rolnictwo. Takie gospodarki po prostu sobie będą dużo lepiej radziły i my jesteśmy jednym z krajów Europy Środkowo-Wschodniej. U nas te usługi są nieco zapóźnione w stosunku do Europy Zachodniej, bo u nas zatrudnienie w usługach wynosi w takich krajach właśnie Europy Środkowo-Wschodniej między 40 a 70%.
70%. w przypadku Polski to jest tak mniej więcej po środku właśnie, więc musimy gonić te kraje Europy Zachodniej, gdzie w usługach pracuje 70-80% osób, no minimum 60%. Po II wojnie światowej stawiano przede wszystkim w Polsce komuniści, stawiali przede wszystkim na rozwój przemysłu, bo to miało przyczynić się do jak najlepszego rozwoju gospodarczego.
70-tych, w latach 60-tych to jeszcze miało swoje potwierdzenie nawet i w liczbach, ale nowoczesne gospodarki już, które są w Europie Zachodniej już od kilkudziesięciu lat zrozumiały, że to te usługi mogą dać tego kopniaka w tym rozwoju, prawda, żeby te państwa mogło się po prostu lepiej rozwijać i obecnie udział usług w strukturze zatrudnienia i tworzeniu PKB. praktycznie we wszystkich krajach świata wzrasta, bo wszyscy chcą żyć lepiej, wszyscy chcą gonić te kraje, które są najlepiej uprzęsłowione, bo podpatrujemy, że te kraje funkcjonują w oparciu przede wszystkim o usługi, na tym się, krótko mówiąc, najlepiej zarabia. No popatrzcie na przykład na bankowców, na firmy ubezpieczeniowe, to jednak są bardzo bogate firmy.
Ja im mówię, że wszystkie sobie świetnie radzą, one też czasem mają problemy, one czasem też upadają, ale tu jest cały czas duży potencjał wzrostowy. I oczywiście trzeba zawsze było na początku przejść pierwsze etapy. Pierwszy etap, w którym jeszcze jest wiele krajów tak zwanych przedindustrialnych, to był takim etapem, gdzie dominowały usługi przede wszystkim kluczowe, tak jak mówiliśmy, dla funkcjonowania takiego zwykłego. zwykłego, kowalskiego, zwykłych ludzi, usługi podstawowe, handel, usługi bytowe, szkolnictwo podstawowe, ale tylko podstawowe, bo jeżeli ktoś skończy 3, 4, 5, 6 klas, to już jest dosyć dobrze. Szkolnictwo wyższe, tu w takich krajach słabiej rozwiniętych jest bardzo słabo rozwinięte.
Dalej, tutaj też mamy ochronę zdrowia, przede wszystkim podstawową. Usługi są mocno zacofane technologicznie. Niewielkie znaczenie odgrywa komputeryzacja.
Problem jest z dostępem chociażby do internetu. Nawet jeżeli jest, to jest on kiepskiej jakości, a to też jest bardzo ważne. Teraz zobaczcie przy tym zdalnym nauczaniu, jak duże znaczenie ma, czy ktoś ma dostęp, nie wiem, do światłowodów, czy ktoś nie ma dostępu do światłowodów, czy ktoś, nie daj Boże, musi liczyć na łącze, które jest słabe i które jest dzielone z innymi osobami.
Osoba. bo to wszystko może powodować problemy. Gorzej zdobywamy wiedzę, państwo gorzej funkcjonuje, prawda?
Więc ludzie tam tylko najczęściej pracują w takich, podejmują się prac przede wszystkim dorywczych i w wielu krajach Afryki, poza RPA, poza krajami Afryki Północnej, między innymi tym Egiptem, to właśnie te kraje są... dalej w fazie przedindustrialnej, czyli przedprzemysłowej, preindustrialnej, prawda? Podobnie Bangladesz, Afganistan, Pakistan, Birma, Laos, Wietnam. To nie znaczy oczywiście, że w tych krajach jest totalnie źle. Te kraje też robią postęp znaczny cywilizacyjny i chcą wejść do fazy industrialnej, w której znalazły się już Indie.
Teoretycznie są Chiny, chociaż one w znacznym stopniu są już w następnej fazie. Są takie też państwa jak Kazachstan, są państwa arabskie jak Irak, Iran, Arabia Saudyjska, chociaż też one już zaczynają przychodzić do kolejnej fazy, bo tutaj przede wszystkim zyskują na znaczeniu usługi produkcyjne, usługi dla producentów biznesu, bo rozwija się produkcja, rozwija się rolnictwo, które jest lepiej zmechanizowane i lepiej rozwinięte, krótko mówiąc. Duże znaczenie tutaj mają różne usługi.
powiązane z transportem, z oświatą, bo znowu, żeby przejść na poziom wyższy, to jednak trzeba stawiać na to oświatę. Ja naprawdę nie mogę zrozumieć takiego podejścia, gdzie ktoś próbuje nie dostrzegać siły oświaty we wszystkich państwach najwyżej uprzemysłowionych, w których ludzie żyją najwyżej. Przede wszystkim stawia się, inwestuje się w oświatę, bo to się świetnie sprawdza. Na przykład wystarczy popatrzeć na to, co jest w tym filmie.
na kraje Europy Północnej, na kraje skandynawskie. Czy oni są, skandynawowie od nas, mądrzejsi? Ani nie mądrzejsi, ani nie głupsi.
Mam nadzieję, że to nikogo nie uraża. Oni są tacy jak my, tylko oni dostrzegają... dają siłę oświaty. Tam oświata naprawdę dobrze prosperuje, bo jest dobrze chociażby doinwestowana.
Ufają wszyscy sobie. W Polsce to nikt nikomu nie ufa. Uczeń nie ufa nauczycielowi. nauczyciel nie ufa uczniowi, no i jak to ma iść do przodu. Wszystkim nam powinno zależeć na tym, żebyście nam, nauczycielom, i myślę, że zależy większości zdecydowanej, żebyście dobrze w życiu wylądowali, w przenośni mówię, a Wam powinno zależeć, żebyśmy Wam w tym pomogli.
Jeżeli dwie strony nie mogą zrozumieć, że musimy grać w jedną grę, to jest kiepsko. U nas to jest ciągle każdy nikomu nie ma. nie ufa i to jest kiepsko.
W krajach najlepiej uprzemysłowionych jednak to, to poczucie kształcenia się własnego każdemu z Was powinno zależeć, żeby się samemu uczyć. Ja sobie nie wyobrażam, żebym się nie uczył, bo jak ktoś się nie uczy, to co, ja chcę być takim warzywkiem, które będzie obumierało, usychało i tak dalej. No niestety, tak się zachowuje organizm ludzki, który nie chce się doskonalić.
Musimy stawiać na siebie, No i te kraje, które zaczynają się specjalizować mogą wejść do tak zwanej fazy postindustrialnej, poprzemysłowej, gdzie kosztem pozostałych działów gospodarki, na przykład rolnictwa czy przemysłu zaczyna się stawiać przede wszystkim na te usługi. Powoduje to owszem pewne rzeczy może nie za dobre nieraz, że nie będzie już takich w przyszłości w Polsce zawodów jak szewc i krawiec, jeszcze w teraz można znaleźć... czy szewca, czy krawca, ale za lat 20-30 naprawdę będzie z tym problem, bo my idziemy mi o wszystko naprzód i może kiedyś spokojnie będziemy mogli bez takiego szewca i krawca żyć. Pewnie tak właśnie będzie, bo w tych krajach, które są najlepiej uprzymysłowione, tak jest.
Oni sobie bez tych tradycyjnych zawodów po prostu dają radę. Nie jest to może fajne, ale idźmy z duchem czasu po prostu. I w ten sposób rozwijają się prężnie usługi wyspecjalizowane, świadczone przez różnego rodzaju wyspecjalizowane np. agencje handlowe, agencje reklamowe.
No wiadomo, nabieramy się na reklamy, ktoś te reklamy robi, sztab, cały ludzi zwykle przy tym pracuje. Podobnie rozwijają się świadczenia turystyczne, bo chcemy odpocząć, chcemy wypocząć, jednostki finansowe. bankowe, ubezpieczeniowe, prawnicze, działalność edukacyjna, branża medyczna, branża kulturalna, opieka społeczna, to wszystko w takich krajach się musi rozwijać, bo zobaczcie, w krajach wysoko rozwiniętych uczymy się dłużej, bo chcemy być mądrzejsi, chcemy lepiej w życiu wylądować, tak w nowu przenośni mówiąc, ale to przekłada się, że żyjemy dłużej, jak żyjemy dłużej, to jest potrzebna nam opieka społeczna.
chcemy żyć dłużej, no to leczymy się. Więc to potrzeba nam niejako nabywania innych i bardzo wysokich kwalifikacji, więc tutaj będziemy stawiali na takie zawody bardzo często wysoko wykwalifikowane, bo zobaczcie, ile lat trzeba się uczyć, żeby zostać dobrym lekarzem. Dobry lekarz to nie jest tak, że skończy studia, dobry lekarz to się uczy, my takich mamy bardzo wielu przecież, przez cały czas.
Bo to niestety jest zawód, który obliguje do uczenia się przez całe życie, bo ciągle coś się zmienia. Zresztą podobnie jest myślę, że we świecie. Ja sobie to, co Wam powiedziałem, nie wyobrażam, żeby się nie uczył, bo co jest złego w tym, że ktoś się uczy?
U nas bardzo często jest takie przeświadczenie, że jak ktoś się uczy, to jest B. Nie, to naprawdę nic z tym złego nie ma i trzeba się po prostu uczyć. z umiarem, ale uczyć się. I na tym etapie w tej chwili znajdują się najbardziej zglobalizowane państwa, nawet oprócz oczywiście państw Europy Zachodniej, chociaż które za chwilę dowiemy się, wkraczają już w coś, co jest trochę ponad, co będzie takim rozwinięciem tej fazy postindustrialnej, ale można powiedzieć, że kraje Europy Zachodniej po części znajdują się też na tym etapie, chociaż... Gdybyśmy mieli wymienić...
Kraje, które typowo znajdują się na tym etapie, to ma pewno powiedzielibyśmy o krajach Europy Środkowej, w tym także Polsce, Czechach, Węgrzech i Litwie. Państwa niektóre Ameryki Południowej, te lepiej funkcjonujące jak Argentyna i Urugwaj. Niektóre państwa zaliczane do tak zwanych tygrysów azjatyckich jak Indonezja, Tajlandia, Malezja. No i w znacznym stopniu Chiny.
Chiny, z którymi jest w ogóle problem, bo Chiny można powiedzieć, że w jakimś stopniu znajdują się w trzech fazach. W fazie industrialnej, w fazie postindustrialnej i w zasadzie w wielu miejscach Chiny to już jest faza informacyjna, kolejna, w której przede wszystkim znajdują się kraje Europy Zachodniej. Ale jak popatrzymy w Chinach, to tam też naprawdę w wielu miastach, w wielu regionach stawia się na informacje. Ta informacja, to wykształcenie, to co się zaczęło w poprzedniej fazie, tu przede wszystkim na to się stawia.
To co Wam powiedziałem, społeczeństwo wysoko wykształcone, im lepiej jest wykształcone, tym więcej może dla tego państwa oddawać. Często się zastanawiamy, dlaczego kraje Afryki, afrykańskie wiele krajów kiepsko funkcjonuje, no bo nie ma tam... ludzi wykształconych zbyt wielu.
Ci, którzy chcą, to nie mogą za bardzo dobrze funkcjonować, bo to całe państwo, jak składa się z takich ludzi wykształconych, to wtedy to najlepiej dopiero funkcjonuje. Najlepiej to działa. Oczywiście to nie znaczy, że każdy musi mieć skończone studia wyższe. Nie, to nawet nie o to chodzi, tylko każdy musi podnosić te swoje kwalifikacje, nawet i zwykli robotnicy. którzy też powinni nabywać kursy, powinni się szkolić, powinni się uczyć, żeby, wiecie, no taki prosty przykład, żeby zrobić remont w mieszkaniu, to też trzeba mieć jakąś tam wiedzę, jak tą farbę nakładać, co zrobić wcześniej, a później tacy partacze do nas przychodzą niedouczeni, bo nie chcą się uczyć, no i jest jak jest.
Także tu powinniśmy stawiać na wykształcenie, ale... całego społeczeństwa. Oczywiście najbardziej wiadomo, że będą istotne te zawody wysoko wyspecjalizowane, na przykład informatyka, chociażby medycyna, biotechnologia, bioinżynieria. To są takie rzeczy, które są bardzo istotne, ale w każdym takim etapie to mimo wszystko to wykształcenie jest istotne dla takich krajów, chociażby jak Niemcy, Francja, Włochy. Wielka Brytania, wiele krajów innych, Europy Zachodniej oczywiście też.
Kraje, te które wymieniłem Wam jako wiodące w przypadku informacji, czyli Europa Północna, Skandynawia, czyli Norwegia, Finlandia, Szwecja jak najbardziej, czy też Dania. Dalej Japonia, Korea Południowa, Australia, Stany Zjednoczone, Kanada. Wszędzie tam te kraje są w większości już w fazie...
informacyjnej. No i oczywiście to się przekłada na zatrudnienie w sektorze trzecim i czwartym, czyli w tym sektorze informacji takich podstawowych usług, może nie informacji, tylko usług podstawowych, czyli sektor trzeci albo sektor czwarty, czyli tych usług wyspecjalizowanych, które są kontynuacją tych usług podstawowych, powstają z dalszej ich specjalizacji. Zobaczcie. Jak to zatrudnienie tutaj wygląda?
W krajach Europy Zachodniej największe zatrudnienie w usługach, to co powiedzieliśmy, Europa Środkowa, goni świat. Rosja, no tutaj to zatrudnienie jest dosyć duże, ale to wynika trochę z innych czynników, chociażby z kwestii organizacji wewnętrznej państwa. gdzie te usługi są tak mocno obsadzone, można powiedzieć.
Dalej mamy Stany Zjednoczone, Kanada, kraje Ameryki Południowej, głównie Argentyna, Urugwaj, Wenezuela, chociaż ta Wenezuela tutaj świetnie wychodzi w danych statystycznych, a w realu to nie jest aż tak dobrze, jakby się tutaj wydawało, ale w każdym razie świetnie wiedzie się w sektorze usług w Australii, czy też... w Nowej Zelandii. To są te kraje, które wiodą. Zobaczcie, Arabia Saudyjska, kraje Zatoki Perskiej też tutaj gonią. To jeszcze może świetnie w przypadku wszystkich państw tego nie widać, ale te kraje też bardzo duże zmiany diametralne robią w ostatnich dziesięciu latach.
dziesięcioleciach. Czyli tym samym struktura zatrudnienia w działach w poszczególnych krajach na pewno będzie zużycowana, chociaż wiadomo, że w krajach wysoko rozwiniętych pracuje więcej osób, ale gdzie pracują ludzie? No to to już będzie wynikało ze specjalizacji w danym, w określonym rodzaju usług. I jak to wygląda mniej więcej? Po pierwsze, największe zatrudnienie w krajach słabiej rozwiniętych jest Jest w takich usługach jak handel, naprawy pojazdów, to jest pierwszy dział i drugi dział jak transport, przechowywanie i komunikacja.
Zwróćcie uwagę, tutaj te wartości sięgają pomiędzy dwadzieścia kilka procent do nawet powyżej czterdziestu procent w przypadku takich państw jak Niger czy Indonezja, więc w takich państwach słabiej rozwiniętych też może nawet i sześćdziesiąt i... procent przykładowo, może 60 to nie, ale powiedzmy kilkanaście procent osób pracować w usługach, tyle że w tych usługach w zależności od takiego sektora powiedzmy tych usług pracuje więcej albo mniej osób. Zobaczcie, że w tych krajach słabo rozwiniętych na przykład tylko około 10 do maksymalnie niecałych 20% stanowi sektor edukacji, opieka zdrowotna i...
pomoc społeczna, to też ona tutaj z reguły nie przekracza 10%. Najczęściej to jest tak koło 7-8%, to jest dosyć mało. Szczególnie jak popatrzymy na kraje wysoko rozwinięte, gdzie ten sektor osób, czy odsetek osób zatrudnionych w sektorze usług z opieki zdrowotnej i z pomocy społecznej z tych dział. to tam stanowi około 15, z reguły do 20 nawet procent.
Tam jest 2,5 razy lepiej zwykle. Tu jest znacznie gorzej. Gdy popatrzymy na edukację, to niby te odsetki nam się za mocno nie będą różniły, bo też w krajach wysoko rozwiniętych to też będzie powiedzmy pomiędzy 10 a 15 procent, ale znowuż ta edukacja różnie może funkcjonować. Bo zobaczcie, jak dużo nam daje chociażby nowoczesna technologia. Zupełnie inaczej się uczymy w małych klasach, zupełnie uczymy się, jeżeli te klasy są odpowiednio wyposażone, ci nauczyciele mają jak pracować.
Wyobraźcie sobie, jakby były klasy liczące po 50, po 70 osób. Tak niestety w niektórych krajach czasem jest, więc co z tego, że w tym sektorze edukacji... nawet dosyć dużo ludzi pracuje, jeżeli to jest źle zorganizowane, to to nie będzie przynosiło wymiernych skutków.
No i w krajach właśnie wysoko rozwiniętych stawia się tym samym na opiekę zdrowotną i pomoc społeczną, bo tu ludzie żyją długo, więc wymagają opieki, wymagają leczenia. Tutaj bardzo dużo stawia się na firmy, więc nieruchomości, obsługa firm to też jest bardzo istotne. Istotny zakres działalności, tu też jest około 15-20% najczęściej ma ten dział i też stawia się przede wszystkim na handel i naprawy pojazdów, ale to już typowe, czy dla biedniejszych, czy dla lepiej rozwiniętych krajów, to w zasadzie tu nam się za mocno nie zmienia. Możemy sobie zadać pytanie, jak jest w Polsce?
Ano, w Polsce przede wszystkim pracujemy w takich działach jak handel i naprawy projektów. pojazdów, ponad 23% Polaków. Dalej, jeżeli chodzi o usługi oczywiście, w ramach tych usług.
Dalej, transport, przechowywanie i komunikacja, to jest około 15%. Dalej, edukacja, jest to już około mniej więcej 13%. I mamy nieruchomości i obsługa firm, w których pracuje też niecałe, też około 13%. niecałe 13%.
I teraz króciutko przejdziemy do komunikacji, bo o tym będziemy mówili w znacznym stopniu na kolejnych lekcjach. Komunikacja, która jest działem obejmującym takie poddziały, takie usługi jak transport, transport osób czy towarów, czy także przesył energii, tutaj będzie mógł być czyniony i w obrębie komunikacji będziemy mieli także możliwości, że łączność, czyli przekazywanie informacji na odległość. No i tutaj jak to się dzieli, to macie, ale my to będziemy omawiali. poszczególne rodzaje transportu, a wyróżniamy takie rodzaje transportu jak niezmechanizowany, kolejowy, samochodowy, morski, śródlądowy, lotniczy, przesyłowy.
No i łączność poczta, prasa, telekomunikacja. Najistotniejsza jest w tym momencie już telekomunikacja, bo korzystamy z telefonów komórkowych, bo oglądamy telewizję, bo wykorzystujemy internet i telekomunikację komputerową, więc to będzie... będzie istotne, bo tak naprawdę obserwujemy ciągły rozwój komunikacji, który ma zapewnić Państwu dobre funkcjonowanie, prawda, właściwe funkcjonowanie, właściwy rozwój.
Te usługi mogą być właśnie takim motorem napędowym. dla poszczególnych gospodarek, poszczególnych państw, bo nawiązując kontakty, nawiązując wymianę handlową, doświadczenie, przekazując swoje, wymieniając się poklądami, firmy mogą się specjalizować. rozwijać, no i w ten sposób mamy właśnie globalizację, która na świecie nam to też umożliwia, bo to prowadzi do rozwoju czy do szerzenia się tej globalizacji. Ma pewno wzrost znaczenia komunikacji wynika z takich rzeczy, że wzrasta popyt na usługi komunikacyjne, wzrasta mobilność ludności świata, bogacimy się, chcemy jeść. chcemy jeździć, chcemy dowiadywać się wszystkiego, oglądać, leczyć się, kształcić się, więc to wszystko przyczynia się do tego wraz z postępem naukowym, że ta komunikacja jest coraz to bardziej istotna.
No i tutaj gdybyśmy mieli taki, podsumowując, wysnuć ostateczny wniosek, to moglibyśmy powiedzieć, że wraz z rozwojem gospodarczym zmienia się struktura potrzeb komunikacyjnych. W krajach słabiej rozwiniętych, szczególnie tych, które się znajdują w tych początkowych fazach albo przedindustrialnej, albo industrialnej, na przykład industrialnej, to tam największe znaczenie będzie miał transport. Transport, no bo jeżeli dużo wydobywamy na przykład surowców, bo chcemy jakoś stanąć na nogi, no to musimy te surowce w jakiś sposób transportować, żeby zarobić. W krajach wysoko rozwiniętych stawia się przede wszystkim na łączność, telekomunikacja, no i to się dzieje kosztem. nieco transportu, prawda?
Ta łączność może nam pomóc wszędzie. No zobaczcie, w tej chwili jesteśmy na nauce zdalnej, no i edukacja, gdyby nie było możliwości nauki zdalnej, to by w tym momencie była całkowicie by ustała. Wyobraźmy sobie, co by było, gdybyście przez kilka miesiąc w ogóle nie chodzili do szkoły i w ogóle to Was by ta wiedza nie docierała. Wiedza...
Wiadomo, że edukacja zdalna ma swoje problemy, jest gorsza, jest słabsza, efekty są gorsze finalne, ale mimo wszystko istnieje. Podobnie tutaj w takich krajach wysoko rozwiniętych stawia się na szkolnictwo wyższe, na działalność naukowo-badawczą, finanse, ubezpieczenia, reklamę, czyli to wszystko, co Wam dzisiaj przekazywałem na lekcji. I to wszystko, jeżeli chodzi o dzisiejszą lekcję.
Zapraszam. Zapraszam Was serdecznie na kolejne lekcje geografii.