Ang Kuba ng Notre Dame. Sa paksang ito, Ating babasahin ang nobela na isinulat ni Victor Hugo at inilathala noong 1831, ang Cuba ng Notre Dame na mas kilala sa Ingles na The Hunchback of Notre Dame. Ito ay isang mahalagang nobela sa panitika ng pranses at lagi itong ginagawan ng mga pelikula, TV shows at isang animated adaption na mula sa Destiny.
Ang nobelang ito, ay nakasentro sa isa sa mga pinakakilalang simbahan sa Pranses na tinawag na Notre-Dame de Paris o Notre-Dame Cathedral. Kilalang-kilala sa katedral si Quasimundo. Hinatulan siya ng mga tao na walang kapantay ang kapangitan.
Idagdag pa na siya ay isang uba. Ikinasasayan ng mga tao taon-taon sa Notre-Dame ang pagdiriwang ng kahangalan. Ito ay ipagpuposisyon sa isang tao na lahatulan nila, kukutsain at ipaparada siya sa mga piling lugar sa Paris. Taong 1482, ang Kubang si Quasimundo ang napili bilang papa ng kahalangalan ng Notre Dame.
Napakaraming tao ang pumunta sa kasiyang ito, kaya naman malaki ang panghinayang ni Pierre Grencourt, isang makata at filosopo, dahil hindi siya nagtagumpay na kunin ang atensyon ng mga tao dahil abala sila sa panunood ng parada ng kahangalan. Habang isinasagawa ang panunuya kay Quasimodo, tumating ang isang pare na si Claude Fraulio, ako man po'n kay Quasimodo, at ipinatigil ang kahangalang nangyayari. Pagkatapos, hinutusan niyang bumalik sa Notre-Dame-en-Cuba. Noong naghahanap ng makakain si Gringor, Nasilayan niya ang kagandahan nila Esmeralda, isang dalagang mananayaw. Nabighani siya rito kaya naman nagpasya si Gringor na sundan ang dalaga sa pagkuit.
Habang binabagtas nila Esmeralda ang daan, laking gulat niya nang sinunguban siya ng dalawang lalaki na sinakwa si Mundo at Roryo. Agad naman niyang tinulungan ni Gringor ang dalaga. Subalit hindi niya nakaya ang lakas ni Quasimodo, kaya nawalan siya ng malay.
Dagli namang nakatakas si Froyo. Dumating ang ilang alagad ng hari sa pangunguna ni Puebus, ang kapitan ng mga tagapagtanggol ng kaharian. Nahuli nila si Quasimodo.
Samantala, hating gabi na ng pagpasyahan ng pangkat ng mga pulubi at magnanakaw, nabitayan si Gringor dahil sa... Pag-aakalang kasabot ito ni Quasimodo. Lumapit si La Esmeralda sa pinuno ng pangkat at nagmugkaing huwag nang ituloy ang pagbitay.
Handang magpakasal si La Esmeralda sa pinuno, mailigtas lamang ang buhay ni Gringor sa kamatayan. Nang sumunod na araw, si Quasimodo ay nilitis at pinarosahan sa tapat ng palasyo sa pumamagitan ng paglalatigo sa kanyang katawan. Hindi matawaran ang tindi ng sakit sa bawat palong inilalaan sa kanyang katawan.
Ang lahat ng iyon ay kagustuhan at ayon sa kautosan ni Forlio na kailanman ay hindi niya nagawang tutulan dahil sa utang na loob. Kasabay ng sakit ng katawan at matinding kirot na kanyang nararamdaman ay ang panguhusga at pangahamak sa kanya ng mga taong naroon. Nagmakaawa siya na bigyan siya ng tubig. Subalit tila walang naririnig ang mga taong nakatingin sa kanya.
Gusto lamang nila ay lapastangin at pagtawanan ang kanyang kahabag-habag na katayuan. Laking pasasalamat ni Quasimodo sapagkat tumating si La Esmeralda. Lumapit ang dalaga sa kanya na may hawak na isang basong tubig at pinainom siya nito.
Lumipas ang ilang buwan habang si La Esmeralda ay sumasayaw sa tapat ng Notre Dame at At pinagkakaguluhan ng maraming tao, napagawi ang mga mata ni Fibo sa mapangakit na kagandahan ng dalaga. Gayun din sila esmeralda sa kanya. Sumikdo ang kanyang puso dahil inaanyayahan siya ng binata na magkita sila pagsapit ng gabi upang lubos na magkakilala.
Lahat ng ito ay nakita ni Forleo kaya naman nakaramdam siya ng matinding galit sa nasaksihan. Matindi ang pagnanasan niya kay La Esmeralda kaya napagdesisyonan niyang talikuran ng Panginoon at pag-aralan ang itim na mahika. Nais niyang mabihag ang dalaga at at itago sa kanyang selda sa Notre Dame. Sumapit na ang hating gabi, oras na upang magkita si Nala Esmeralda at Phoebus, sinundan at minatsaga ni Froyo ang dalawa. Habang masayang naguusap ang bagong magkakilala, ay biglang may nagunday ng saksak kay Phoebus.
Ngunit, mabilis ding naglaho ang may sala. Sa pagkakataon ito, hinuli ng mga alagad si Nala Esmeralda Sa pag-aakalang siya ang may kagagawan sa pagpatay kay Phoebus. Pinahirapan ng dalaga sa paglilitis at sapilitang pinaako ang kasalanang hindi naman niya tunay na ginawa. Siya ay nasistensya hanggitayin sa harap ng palasyo.
Agad namang dinalaw ni Corio si Lais Meralda sa piitan at ipinagtapad ang pag-ibig sa kanya. Tumanggi siya sa lahat ng inaalok ni Corio. Hiniharap ni La Esmeralda sa maraming tao sa tapat ng Notre Dame upang kutsain bago siya bitayin. Ilang sandali pa ay dumating si Quasimodo galing sa tuktok ng Notre Dame patungo kay La Esmeralda gamit ang tali upang iligtas ang babae.
Hinila niya pa itaas ang dalaga patungo sa katedral at tumatangis at isinigaw ang katagang, Santuario! Matagal na niyang pinagplanuhan kung paano itatakas si La Esmeralda. Sa naging kalagayan ng dalaga, dahil napaibig na siya ng dalaga, simula pa nung biligyan siya nito ng inumi. Pagaman mahirap para kay La Esmeralda natitigan ang pagit na anyo ni Quasimodo, naging magkaibigan di ang dalawa.
Lumusob sa katedralang pangkat na mga taong palaboy at magnanakaw na kinikilalang pamilya ni La Esmeralda. Naroon sila upang sagipin ang dalaga. Sapagkat narinig nila na nagbaba ng kautusan ang parlamento na paaalisin si La Esmeralda sa katitral.
Samantala, inakala naman ni Quasimodo na papatayin na mga lumusob si La Esmeralda kaya gumawa siya ng paraan upang muling iligtas ang dalaga. Sinamantala naman ni Borlio ang kaguluhan upang makalapit kay La Esmeralda. Pinapili niya ang dalaga kung magpapakasal siya rito o itutuloy ang pagbitay sa kanya.
Mas pinili ni La Esmeralda ang mabitay kaysa mahalin ang isang hangal na tulad ni Froyo. Nang mabatid ni Quasimodo na nawawala si La Esmeralda, tinuntun niya ang tuktok ng tore at doon hinanap ang dalaga. Nanghina siya sa nakita dahil wala na itong buhay nang makita niya ang dalaga. Labis na galit ang naramdaman niya kay Prolio na noon pa naman ay batid niya na may matinding pagninasa sa dalaga.
Hindi malaman ni Quasimodo ang gagawin. Nang mamataan siya ni Prolio, hinila niya ito at sa matinding galit na nadarama, inihulog niya ito mula sa tore. Pinatay niya ang paring kubupkop sa kanya.
Habang nakatitig sa walang buhay na katawan ng minamahal na babae, napasigaw si Quasimodo. Walang ibang babae akong pinahal. Mula noon, hindi na muling nakita pa si Quasimodo. Maraming taon na ang nakalipas, natagpuan ng isang lalaki ang puntud nila Esmeralda at hindi niya akalain ang nasaksihan. Ang kalansay ng isang kuba ay nakayakap sa katawan ng isang babae.