Tkanki Merystematyczne Pierwotne

Wprowadzenie

• Tkanki merystematyczne pierwotne mają charakter embrionalny i funkcjonują od stadium zarodkowego.
• Pozwalają na wzrost korzenia i łodygi na długość, umożliwiając roślinom uzyskanie pierwotnej budowy anatomicznej.

Rodzaje Tkanek Merystematycznych Pierwotnych

• Merystem wierzchołkowy
  • Znajduje się w szczytowej części organów osiowych.
  • Tworzy stożek wzrostu pędu i stożek wzrostu korzenia.
• Merystem interkalarny (wstawowy)
  • Znajduje się ponad nasadami liści.
  • Tworzy partie komórek merystematycznych oddzielone tkankami stałymi.
• Niektóre merystemy archesporialne (zarodnikotwórcze)

Stożek Wzrostu Pędu

• Znajduje się na szczycie pędu.
• Odpowiada za:
  • Wzrost pędu na długość.
  • Powstawanie zawiązków liści, pąków bocznych i kwiatów.
• Budowa:
  • Protomerystem: obejmuje inicjalne komórki tworzące tunikę (zewnętrzny obszar) i korpus (wewnętrzny obszar).
  • Strefa organogenna: miejsce powstawania zawiązków liści i pąków.
  • Pratkanek: komórki rozpoczynające różnicowanie się, zachowując charakter embrionalny.
• Powstawanie:
  • Praskórka: daje początek epidermie.
  • Pramiękisz: prowadzi do powstania tkanek miękiszowych.
  • Pramiazga: tworzy tkanki przewodzące, tworząc walec osiowy.

Stożek Wzrostu Korzenia

• Znajduje się na szczycie korzenia.
• Odpowiada za wzrost korzenia na długość.
• Budowa:
  • Protomerystem: złożony z komórek tworzących strefę intensywnych podziałów komórkowych.
  • Pratkanek: miejsce intensywnych podziałów i wzrostu komórek.
• Powstawanie:
  • Praskórka: daje początek ryzodermie.
  • Pramiękisz: prowadzi do powstania tkanek miękiszowych.
  • Pramiazga: tworzy tkanki przewodzące.
• Czapeczka (kalyptra)
  • Chroni komórki merystemu przed uszkodzeniami mechanicznymi podczas wzrostu korzenia przez glebę.

Merystem Interkalarny

• Znajduje się nad nasadami liści u podstawy międzywęźli.
• Charakteryzuje się ograniczoną aktywnością podziałową, ustającą przed osiągnięciem dojrzałości przez roślinę.
• Przykład: żyto zwyczajne (Secale cereale).

Słownik

• Epiderma: pierwotna tkanka okrywająca nadziemne części rośliny.
• Komórki inicjalne: odpowiedzialne za podziały komórkowe w merystemach.
• Kora pierwotna: tkanka pomiędzy skórką a walcem osiowym.
• Merystem pierwotny: tkanka twórcza zapewniająca wzrost rośliny.
• Międzywęźle: odcinek łodygi między węzłami.
• Podział antyklinalny: prostopadły do powierzchni narządu.
• Podział peryklinalny: równoległy do powierzchni narządu.
• Ryzoderma: pierwotna tkanka okrywająca podziemne części rośliny.
• Tkanka stała: dojrzała tkanka roślinna zróżnicowana do pełnienia określonych funkcji.
• Walec osiowy (stela): centralna część korzenia i łodygi zawierająca tkanki przewodzące.