Ray Dalio'dan "Değişen Dünya Düzeni"

Giriş

Önümüzdeki zamanlar köklü bir şekilde farklı olacak, ancak daha önceki birçok zamana benzer.
Tarihi olaylar tekrarlayan bir kalıba sahiptir, çünkü bunlar yaşamımızda meydana gelmediği için genellikle şaşırtıcıdır.
Bu döngüleri anlamak için Hollanda, İngiltere ve ABD imparatorluklarına odaklanarak 500 yıllık tarihi inceledim.
Anahtar olay: 1971 ABD para krizi, kişisel bir dönüm noktası.

ABD, kağıt doları destekleyen gerçek para olan altın tükenerek borçlarını ödemedi.
Başkan Nixon, doların altına dönüşümünü askıya aldı.
1933 yılındaki olaylara benzer bir para devalüasyonu sonucunu doğurdu.
Ders: Merkez bankaları krizleri hafifletmek için para bastığında, hisse senedi, altın ve emtia satın al.

Önemli ilke: Geleceği anlamak için geçmişi incelemek.
2008 mali krizi ve 2020 pandemi krizi gibi diğer olaylarda da benzer kalıplar not edildi.
Üç büyük olay yaşanıyor:
1. Ülkeler borçlarını ödeyemeyince para basıyorlar.
2. Zenginlik eşitsizliğinden kaynaklanan iç çatışmalar.
3. Yükselen güçler arasındaki dış çatışmalar (örneğin, Çin vs. ABD).
Bunlar genellikle dünya düzenlerinde değişikliklere yol açar.

"Düzen": Ülkeler içindeki ve arasındaki yönetim sistemleri (örneğin, iç anayasalar, uluslararası antlaşmalar).
Dünya düzenleri savaşlardan sonra değişir (iç: iç savaşlar; dış: uluslararası savaşlar).
Yeni dünya düzeni, yeni sistemleri belirleyen zafer kazanan güçlerden doğar.
Mevcut dünya düzeni İkinci Dünya Savaşı sonrası ABD'nin egemen güç olduğu düzen.

Dalio, 500 yıllık imparatorlukları eğitim, teknoloji, askeri güç gibi metrikler kullanarak inceledi.
İmparatorluklar, genellikle 250 yıl süren, yükseliş, zirve ve düşüş döngüleri izler.

Yükseliş:
- Liderler güç kazanır, onu pekiştirir, sistemler kurar.
- Eğitime, yeniliğe, ticarete odaklanır.
- Askeri güç ve finansal merkezler geliştirir.
- Ticaret hakimiyeti nedeniyle para birimi rezerv para birimi olur.
Zirve Aşaması:
- Zenginlik ve güç zirveye ulaşır, ancak düşüş tohumları ortaya çıkar.
- Aşırı borçlanma, zenginlik farkları, azalan rekabetçilik.
Düşüş:
- Ekonomik zayıflık ve çatışma düşüşe yol açar.
- Ağır borçlar, enflasyon, zenginlik farkları iç çatışmaları körükler.
- Yükselen güçlerden dış zorluklar çatışmalara yol açar.

Mevcut göstergeler, ABD'nin bu döngü içinde olduğunu gösteriyor.
Düşüşü tersine çevirmenin anahtarı: Harcadığından fazlasını kazan, insanlara iyi davran.

İmparatorluklar kararlarına göre düşebilir veya döngülerini uzatabilir.
Ulusal "hayati göstergeleri" iyileştirmek önemlidir.
Gelecek için tarihi anlamayı teşvik eder, böylece kararlar almak ve geleceği yönlendirmek mümkün olur.