Genetyka - Powtórka

Podstawowe Pojęcia

DNA - Kwas Deoksyrybonukleinowy

• Zawiera informację o dziedziczeniu.
• Znajduje się w jądrze komórkowym.
• Buduje chromosomy.
• Składa się z dwóch komplementarnych nici w postaci helisy.
• Zbudowany z nukleotydów:
  • Deoksyryboza (cukier pięciowęglowy)
  • Grupa fosforanowa
  • Jedna z czterech zasad azotowych: adenina, guanina, cytozyna, tymina.
• Koduje informacje genetyczne.

RNA - Kwas Rybonukleinowy

• Uczestniczy w biosyntezie białek.
• Buduje rybosomy.
• Składa się z pojedynczej nici.
• Zawiera rybozę, grupę fosforanową i zasady azotowe: adenina, cytozyna, guanina, uracyl.

Geny

• Jednostki informacji genetycznej.
• Zlokalizowane w chromosomach, zbudowane z DNA.
• Sekwencja nukleotydów koduje kolejność aminokwasów w białkach.
• Geny leżą na chromosomach w miejscach zwanych locus.
• Allele są różnymi formami tego samego genu.
• Mutacje mogą powodować choroby genetyczne.
• Podczas podziału geny rozdzielają się niezależnie.

Kod Genetyczny

• Zasady zapisu informacji genetycznej.
• Trójkowy: trzy zasady kodują jeden aminokwas.
• Uniwersalny: większość organizmów stosuje ten sam kod.
• Bezprzecinkowy: brak znaków przestankowych między trójkami.
• Zdeterminowany i niejednoznaczny: 20 aminokwasów kodowanych przez 64 kodony.

Prawa Mendla

I Prawo Mendla - Prawo Czystości Gamet

• Każda gameta zawiera jeden allel dla danej cechy.
• Allel dominujący maskuje allel recesywny.

II Prawo Mendla - Prawo Niezależnego Dziedziczenia

• Różne cechy są dziedziczone niezależnie.
• Allele różnych genów segregują się do gamet niezależnie.

Procesy Genetyczne

Rekombinacja

• Proces wymiany części alleli między chromosomami homologicznych.

Replikacja

• Synteza DNA zachodząca w jądrze komórkowym.
• Każda nić DNA jest rozplatana, a do każdej dobudowywana jest nić komplementarna.

Transkrypcja

• Synteza RNA na matrycy DNA.
• Zachodzi w jądrze komórkowym.

Translacja

• Proces biosyntezy białek na matrycy mRNA.
• Zachodzi na rybosomach.
• W procesie uczestniczą wszystkie rodzaje RNA: matrycowy, informacyjny i transportujący.

Zastosowania i Problemy w Genetyce

• Techniki inżynierii genetycznej.
• Problemy klonowania.
• Choroby genetyczne: objawy i diagnostyka.
• Zastosowanie inżynierii genetycznej w medycynie.

Przykładowe Tematy Do Dalszych Studiów

• Hodowla poliploidalna.
• Objawy wybranych chorób genetycznych człowieka.
• Przebieg biosyntezy białka.