Overview
Tinalakay sa leksyur ang kahulugan ng alokasyon, ang mga mahahalagang tanong sa alokasyon at ang apat na uri ng sistemang pang-ekonomiya.
Kakapusan at Alokasyon
- Ang kagustuhan ng tao ay walang hanggan; ang yaman ay limitado kaya may kakapusan.
- Kakapusan ay permanenteng kalagayan ng limitadong yaman habang dumarami ang tao.
- Alokasyon ay mekanismo ng pamamahagi ng yaman upang tugunan ang kakapusan.
Mahahalagang Tanong sa Alokasyon
- Ano ang produktong/serbisyong dapat likhain?
- Paano gagawin ang mga produkto/serbisyo? (sino, anong materyales, teknolohiya, halaga)
- Para kanino gagawin ang mga produkto at serbisyo?
- Gaano karami ang dapat gawin na produkto o serbisyo?
- Paano ipapamahagi ang nalikhang produkto o serbisyo?
Sistemang Pang-Ekonomiya
- Sistema upang ayusin ang produksyon, pagmamay-ari, at paggamit ng yaman ng bansa.
- Apat na uri ng sistemang pang-ekonomiya: Tradisyonal, Market, Command, Mixed.
Mga Uri ng Sistemang Pang-Ekonomiya
- Tradisyonal: Batay sa tradisyon, kulturang ninuno, pangunahing pangangailangan lang ang tinutugunan.
- Market: Malayang pamilihan ang gumagabay; presyo ang batayan ng produksyon at konsumo.
- Command: Pamahalaan ang may kontrol sa ekonomiya at pagpapasya sa yaman.
- Mixed: Pinagsasama ang market at command; may kalayaan ang pribado ngunit may pakikialam din ng pamahalaan.
Key Terms & Definitions
- Kakapusan — permanenteng kalagayan ng limitadong pinagkukunang yaman.
- Alokasyon — mekanismo ng pamamahagi ng yaman ayon sa pangunahing pangangailangan.
- Sistemang Pang-Ekonomiya — paraan ng pag-aayos ng produksyon at distribusyon ng yaman.
- Tradisyonal na Ekonomiya — nakabatay sa kultura, paniniwala, at tradisyon.
- Market Economy — sistemang gumagana sa malayang pamilihan at pagtatakda ng presyo.
- Command Economy — sentralisadong kontrol ng pamahalaan sa ekonomiya.
- Mixed Economy — pinagsamang market at command system, may bahagi ang pamahalaan.
Action Items / Next Steps
- Balikan ang mga uri ng sistemang pang-ekonomiya sa inyong aklat.
- Maghanda para sa talakayan sa susunod na aralin tungkol sa distribusyon ng kita.