ang talambuhay ni Jose [Musika] Rizal si Jose Protasio Rizal Mercado E alonso rionda O mas kilala natin bilang Dr Jose Rizal ay ikapito sa L magkakapatid Sila ay sina saturnina pasano narcisa olimpia Lucia Maria Jose concep Josefa Trinidad at Soledad ang kanilang mga magulang ay sina Francisco engracio Rizal Mercado I Alejandro at Teodora Morales alonso ri londa e quintos isinilang si Jose noong ik Ng Hunyo 186 sa Camba Laguna ang nagbinyag sa kanya ay si Padre rofino colantes at ang kanyang Ninong ay si Padre Pedro casañas ang paborito niyang ca paroco ay si Padre leono Lopez na siyang nagturo sa kanya ng paggalang sa karapatan ng ibang tao ang kanyang pangalang Jose Protasio ay may pinagmulan ang Jose ay ibinigay sa kanya Bilang pagbibigay karangalan kay San Jose ang Patron ng mga manggagawa ang asawa ng birheng Maria at ama ni jesukristo dito sa lupa ganoon din naman ang Protasio ito ay bilang pagbibigay karangalan kay san Protasio isang martir sapagkat kapistahan nito ang kanyang kaarawan kung susuriin ang nagmula ng angka ni Rizal ang kanyang amang si Francisco Mercado ay anak ng isang negosyanteng inchik na nagngangalang Domingo lamco at ang kanyang ina ay isa ring mestisang inchik na ang pangalan naman ay ines Dea Rosa inchik na inchik ang apelyidong lamko kung kaya't kung minsan ay nakararaan si Domingo lamco ng diskriminasyon kaya upang makaiwas sa ganoong pangyayari at makasunod na rin sa ipinag-utos ni gobernador Claveria kaugnay ng pagpapalit ng mga pangalang Pilipino noong 184 49 ang lamko ay Pinalitan ng apelyidong kastila at pinili nila ang Merkado na nababagay sa kanila bilang mga negosyante sapagkat ang ibig sabihin ng Merkado ay palengke ang pamilyang lamco ay kilalang mangangalakal noon sa bayan ng binyang Laguna bagamat ang mga ninuno ni Rizal sa ama ay kilalang negosyante Ang kanyang ama ay isang magsasaka isa ito sa mga kasama sa hasyenda dominicana sa Calamba Laguna ang apelyidong Rizal ay naidagdag sa kanilang pangalan sa bisa ng kautusang tagapagpaganap na pinalabas ni gobernador Claveria noong 1849 At ito'y hinango sa salitang kastila na luntiang bukid masasabing mayaman ang angkang Rizal sapagkat ang pamilya ay talagang masikap matiyaga at talagang nagbabanat ng [Musika] buto nang tumuntong si rizal sa tatlong taong gulang noong 1864 ay Tinuruan siya ng abakada ng kanyang ina at napansing nagtataglay ng di pangkaraniwang talino at kaalaman kaya naman kahit kulang sa mga aklat ay nagawa ng Ginang ang paglalagay ng unang bato na tuntungan ni Rizal sa pagtuklas ng iba't ibang karunungan nang mag siyam na taong gulang ipinadala siya sa binyang at nag-aral sa ilalim ng pamamahala ni Padre justiniano Aquino Cruz ngunit pagkalipas ng ilang buwan ay kuhan na itong lumipat sa Maynila dahil lahat ng nalalaman ng guro ay naituro na niya kay Rizal noong ikad ng Enero 1872 Si Rizal ay pumasok sa Ateneo Municipal de Manila siya ay nagpamalas ng kahanga-hangang talas ng isip at nakuha ang lahat ng pangunahing medalya at notang sobresaliente sa lahat ng asignatura sa paaralang ito natamo niya ang katibayang batsilyer and artes at notang sobresaliente kalaki ang pinakamataas na karangalan n sumunod na taon sa pamantasan ng Santo Tomas ay nag-aral siya ng pilosopiya Il letras agham sa pagsasaka naman sa Ateneo munisipal de Manila kumuha rin siya ng panggagamot sa naturang pamantasan hindi pa siya nasiyahan ay nagtungo siya sa Europa noong ika ng Mayo 1882 upang doon ipagpatuloy ang kanyang pag-aaral nagpatuloy siya sa pag-aaral ng medisina at pilosopiya Il letra sa Madrid Espanya at tinapos ang kursong ito noong 1884 At 1885 noong 1884 Si Rizal ay nagsimulang mag-aral ng Ingles Alam na niya ang Pranses pagkat sa Pilipinas pa lamang ay pinag-aralan na niya ang wikang ito Bukod sa mga wikang ito nag-aral din siya ng Aleman at italyano dahil naghahanda siya sa paglalakbay sa iba't ibang bansa sa Europa alam niyang mahalaga ang mga wikang ito sa pag-aaral ng mga kaugalian ng mga tao noon at ng pagkakaiba nila sa mga Pilipino sa mga bagay na ito at upang mapag-aralan ang kasaysayan ng mga bayang nabanggit na mapaghahalataan bunga nito Si Rizal ay ma tuturing na dalubwika ayon kay retana ipinahayag ni Rizal na sinulat niya ang unang kalahati ng Noli metangere sa Madrid noong magtatapos ang 18 84 sa Paris naman ang ikaapat na bahagi at isa pang bahagi ay sa Alemanya ipinalimbag ito sa Berlin at noon lamang Marso 1887 ay lumabas ang 2,000 sipi Si Dr Maximo viola na taga-san Miguel Bulacan ang nagbayad ng pagpapalimbag sa halagang Php300 ang elfili busterismo ang kasunod na aklat ng nolimit ang h na naipalimbag sa gante belgica noong 1891 itinatag naman ni Dr Rose Rizal ang L Liga Filipina noong ikatlo ng Hulyo 1892 ang kapisan ng ito ay lihim na itinatag at layuning magkaroon ng pagbabago sa palakad ng pamahalaan sa Pilipinas sa pamamagitan ng mapayapang pamamaraan at hindi ng paghihimagsik noong ikalima ng agosto 1887 siya ay nagbalik sa Pilipinas ngunit noong ikatatlo ng Pebrero 1888 siya ay muling umalis sa pagkat umiilag siya sa galit ng mga Kastila dahil sa pagkakalat Hala ng Nol metanghere bumalik siya sa Maynila noong ika6 Ng Hunyo 1892 noong ika pito ng Hulyo 1892 alin sunod sa kautusan ni kapitan heneral Des puol Si Rizal ay ipinatapon sa Dapitan isang maliit na bayan sa hilagang kanluran ng Mindanao dahil sa bintang na may kinalaman daw siya sa paghihimagsik ng mga araw na iyon sa Dapitan nagtayo si rizal ng isang maliit na paaralan na may laing apat na batang taga aroon na kanyang tinuturuan habang nagaganap ang labanan sa pagitan ng Espanya at Cuba sa pangambang madamay sa Kilusang ukol sa paghihimagsik ay hiniling niya na makapaglingkod siya sa mga pagamutan sa Cuba Binigyan niya ng isang liham si Kapitan generaleral Blanco na nagpapatunay na kailan man ay hindi siya nakikilahok sa mga himagsikan sa Pilipinas ngunit noong bago magtapos ang taong 1896 siya'y hinuli ng mga kinauukulan at ibinalik sa Pilipinas ikinulong si rizal sa Maynila Sa Real puerza de Santiago nang iharap sa hukumang militar at litisin siya ay nahatulang Barilin sa bagong bayan noong ika si ng Disyembre 1896 isinulat ni Rizal ang kanyang huling akda na may Ultimo adyos o huling paalam isang tulang kakikitaan ng magigiting na kaisipan at damdamin at noong ika ng Disyembre si rizal ayy binaril sa Bagong Bayan na ngayon ay tinatawag nating luneta sinasabing siya ay nagkaroon ng siyam na kasintahan pero ang kanyang minahal ng lubos ay si Leonor Rivera subalit sa huli ang minahal niya ay si Josephine bracken ang mga babaeng iniuugnay sa kanya ay sina Segunda Katigbak Leonor Valenzuela Leonor Rivera Consuelo ortiga e Rey ose San ger rud Beck zu Jacob Adel beds at si Josephine [Musika] bracken