MCAT Organik Kimya - Aldehit ve Ketonlar (Bölüm 1)

Sunumun Genel Bakışı

• Bölüm 6: Aldehit ve ketonlar
• Bu bölüm 7. bölüme kadar devam edecek
• Bu videoda şu konular ele alınacak:
  • Tanım ve özellikler
  • Nomenklatür kuralları
  • Aldehit ve ketonların fiziksel özellikleri
  • Nükleofilik ilave reaksiyonları
  • Oksidasyon-redüksiyon reaksiyonları

Karbonil Grubu

• Aldehit ve ketonlar karbonil grubu içerir
• Karbonil grubu: Karbon ve oksijen arasında çift bağ
• Aldehit ve ketonlar arasındaki fark, karbonil karbonuna bağlı olan gruptur
• Karbonil, organik kimyada yaygın bir fonksiyonel gruptur:
  • Aldehitler, ketonlar, karboksilik asitler, esterler, amidler ve anhidritler
• Karbonil, hem nükleofil hem de elektrofil olarak davranabilir

Aldehit ve Ketonların Yapısı

• Keton: Karbonil karbona bağlı iki alkil grubu vardır
• Aldehit: Karbonil karbona bir alkil grubu ve bir hidrojen bağlıdır
• Ketonlar terminal grup değildir, aldehitler ise her zaman terminaldir

Nomenklatür

Aldehitler

• Alkan adının sonundaki 'e' harfi 'al' ile değiştirilir
• Örnekler:
  • Metanal (formaldehit)
  • Etanal (asetaldehit)
  • Propanal (propionaldehit)
  • Butanal (bütiraldehit)
• Halka bağlı aldehitler için "karbaldehit" kullanılır: Siklopentan karbaldehit

Ketonlar

• Alkan adının sonundaki 'e' harfi 'on' ile değiştirilir
• Ketonlar bazen oksoketo veya keto olarak adlandırılır
• Örnekler:
  • Propanon (asetone)
  • 2-bütanon
• Ketonlar bazen ana fonksiyonel grup olmayabilir, bu durumda oksoketo veya keto öneki kullanılır

Fiziksel Özellikler

• Aldehit ve ketonların fiziksel özellikleri karbonil grubu tarafından belirlenir
• Karbonil dipolü, alkol grubundan daha güçlüdür
• Karbonil grubu daha fazla elektromanyetiktir
• Bu, çözeltilerde intermoleküler çekimleri artırır
• Kaynama noktası artar ama alkol kadar yüksek değildir çünkü hidrojen bağı yoktur
• Aldehitler, ketonlardan daha az sterik engelleme nedeniyle nükleofillere karşı daha reaktiftir

Oluşum

• Aldehit: Primer alkolün PCC ile kısmi oksidasyonu
• Keton: Sekonder alkolün oksidasyonu ile elde edilir
  • Güçlü oksidanlar kullanılabilir, reaksiyon keton aşamasında durur

---

Bir sonraki videoda diğer konulara devam edilecektir. Herhangi bir sorunuz varsa yorum yapabilirsiniz.