📈

Getal e en Exponentiële Functies

May 13, 2025

Differentiaal- en Integraalrekening 5.1: Het Getal e

Inleiding

  • Het differentiëren van functies van de vorm (f(x) = g^x) wordt nu behandeld.
  • Het getal (e) speelt een belangrijke rol in het differentiëren van exponentiële functies.

Leerdoelen

  • Afgeleide van exponentiële functies bepalen.
  • Het getal (e) in differentiëren gebruiken.

Voorkennis

  • Gebruik van exponenten en logaritmen.
  • Differentiëren met basisregels.

Verkennen

  • Vergelijking van een functie (f(x)) en de benadering van zijn afgeleide met een grafische rekenmachine.
    • Invoer: (Y1 = 2^X), (Y2 = (Y1(X + 0.001) - Y1(X))/0.001), (Y3 = Y2/Y1).
    • Vragen over de grafieken en conclusies voor verschillende functies zoals (f(x) = 3^x) of (f(x) = x^2) en (f(x) = x^3).

Uitleg

  • Exponentiële groei betreft functies van de vorm (f(x) = b \cdot g^x).
  • Als (b = f(0) = 1), dan (f(x) = g^x).
  • De helling van de grafiek hangt af van de grootte van (g).
  • Voorbeelden:
    • (g = 2): (f'(x) = 0.69 \cdot 2^x).
    • (g = 3): (f'(x) = 1.10 \cdot 3^x).
  • Er bestaat een waarde van (g) (bij benadering (2.7)) waarvoor geldt: (c = 1), dit getal is (e = 2.71828...).
  • Specifiek voor (f(x) = e^x), is (f'(x) = e^x).

Opgaven

  • Opgave 1: Grafieken en afgeleiden van (f(x) = g^x) bekijken en berekenen.
  • Opgave 3: Veranderingen van (f(x) = g^x) op kleine intervallen analyseren.
  • Opgave 5: Grafiek van (f(x) = e^x) verkennen en oplossingen van vergelijkingen vinden.

Theorie

  • De afgeleide van de exponentiële functie (f(x) = g^x) is (f'(x) = c \cdot g^x).
  • Bij (g = e) geldt (c = 1), de natuurlijke groeifactor (e).
  • Notatie: (e^x = a \Rightarrow x = \ln(a)).

Voorbeelden

  • Voorbeeld 1: Grafiek van (f(x) = e^x) en raaklijnvergelijkingen.
  • Voorbeeld 2: Grafiek van (f(x) = \ln(x)) en karakteristieken bepalen.

Verwerken

  • Opgaven 4-24: Differentiëren, logaritmen gebruiken, vergelijkingen oplossen.
  • Opgave 26: Differentieer functies zoals (f(x) = e^x - 3e^{2x}) en (f(x) = x^2e^x).

Samenvatting

  • Het getal (e) is cruciaal voor het differentiëren van exponentiële functies.
  • De natuurlijke logaritme (\ln) is de inverse van de exponentiële functie met grondtal (e).
  • Belangrijke toepassingen in het bepalen van veranderingssnelheden en groeiprocessen.