📖

Parabula at Elemento nito

Jul 17, 2025

Overview

Tinalakay sa modyul na ito ang parabula mula sa Syria bilang panitikan ng Mediterranean, ang mga elemento at kahalagahan nito, pati na ang paggamit ng mga pang-ugnay sa pagsasalaysay.

Parabula mula sa Syria

  • Ang parabula ay isang maikling salaysay na nagtuturo ng aral at tamang asal, karaniwang hango sa Banal na Kasulatan.
  • Galing ang "parabula" sa Griyegong "parabole" na ibig sabihin ay pagtutulad.
  • Ang parabula ay gumagamit ng matatalinghagang salita, simile, at metapora upang bigyang diin ang kahulugan.
  • Layunin nitong linangin ang pamantayang moral at magsilbing gabay sa buhay.

Ang Tusong Katiwala (Lukas 16:1-15)

  • Isinalaysay ni Hesus ang kwento ng katiwalang nilustay ang yaman ng kanyang amo.
  • Nang matuklasan, pinayagan siyang maghanda ng ulat dahil tatanggalin na siya.
  • Nilapitan ng katiwala ang mga may utang sa amo at binawasan ang kanilang utang upang may tumanggap sa kaniya pagkatapos.
  • Pinuri ng amo ang katusuhan ng katiwala ngunit itinuturo ng parabula na mas mahalaga ang pagiging tapat at mapagkakatiwalaan.
  • Hindi dapat maglingkod nang sabay sa Diyos at sa kayamanan.

Mga Elemento ng Parabula

  • Tauhan: Karaniwang pumapaloob sa suliraning moral at tinatamasa ang bunga ng desisyon.
  • Tagpuan: Lugar o panahon ng kwento.
  • Banghay: Realistiko ang daloy ng pangyayari at ang mga tauhan ay tao.
  • Aral: Pusod ng parabula, dapat matukoy bago isulat ang buong kwento.

Halimbawa ng Parabula: Mensahe ng Butil ng Kape

  • Inilahad ang kuwento ng carrot, itlog, at butil ng kape na pinakuluan sa tubig bilang simbolo ng iba’t ibang pagtugon sa hamon ng buhay.
  • Ang butil ng kape ay naging sangkap upang mapabuti ang paligid, tanda ng positibong pagbabago sa harap ng pagsubok.

Wika at Gramatika: Mga Pang-ugnay sa Pagsasalaysay

  • Pang-ugnay ang tawag sa salitang nag-uugnay ng mga ideya, parirala, o pangungusap.
  • Pangatnig: at, ngunit, subalit, bago, saka, pati.
  • Pang-ukol: ng, sa, para sa, ayon sa, tungkol sa.
  • Pang-angkop: na, -ng, -g; nag-uugnay ng panuring at inilalarawan.
  • Mahalaga ang pang-ugnay sa pagbibigay linaw, ayos, at daloy ng salaysay.

Pagsasanay at Paglalapat

  • Sumagot ng mga tanong ukol sa nilalaman, elemento, at aral ng parabula.
  • Gumawa ng sariling parabula gamit ang mga pang-ugnay.
  • Isalaysay ang personal na karanasan na naiuugnay sa aral ng parabula.

Key Terms & Definitions

  • Parabula — Maikling kuwentong nagbibigay-aral gamit ang matatalinghagang pahayag.
  • Tauhan — Mga karakter sa kwento.
  • Tagpuan — Lugar at panahon ng kwento.
  • Banghay — Daloy ng pangyayari.
  • Pang-ugnay — Salitang nag-uugnay sa mga ideya, parirala, o pangungusap.
  • Pangatnig — Uri ng pang-ugnay ng dalawang salita o ideya (hal. at, ngunit).
  • Pang-ukol — Nag-uugnay ng pangngalan o panghalip sa ibang salita (hal. sa, ng).
  • Pang-angkop — Nag-uugnay ng panuring at nilalarawan (na, -ng, -g).

Action Items / Next Steps

  • Sagutan ang mga gawain sa modyul gamit ang sariling sagutang papel.
  • Gumawa ng sariling parabula na gumagamit ng tamang pang-ugnay.
  • Ihanda ang sarili para sa susunod na modyul: Sanaysay mula sa Greece.