📚

Przedwiośnie - analiza i tematy

May 1, 2025

"Przedwiośnie" - Stefan Żeromski

Informacje ogólne

  • Autor: Stefan Żeromski
  • Data wydania: 1925 rok
  • Miejsce akcji początkowej: Baku, na zachodnim brzegu Morza Kaspijskiego

Główne postacie

  • Cezary Baryka: Protagonista, syn Seweryna i Jadwigi
  • Seweryn Baryka: Ojciec Cezarego, dobrze zarabiający urzędnik
  • Jadwiga z Dąbrowskich Baryka: Matka Cezarego, tęskni za Polską
  • Szymon Gajowiec: Dawny ukochany Jadwigi, pochodził z niższych sfer

Fabuła

Życie w Baku

  • Seweryn jest powołany na front w 1914 roku
  • Cezary, mając 14 lat, sprawia problemy wychowawcze
  • Jadwiga nie radzi sobie z synem po wyjeździe męża
  • Cezary angażuje się w ruch komunistyczny
  • Rewolucja w Baku prowadzi do konfiskaty majątku rodziny

Trudne czasy

  • Jadwiga umiera, Cezary zostaje sam
  • Doznaje przemiany widząc okropieństwa wojny i rewolucji
  • Spotyka się z ojcem, który wraca do Baku jako żebrak

Ucieczka do Polski

  • Po zakończeniu wojny obaj planują ucieczkę do Polski
  • Seweryn umiera podczas podróży, Cezary kieruje się do Warszawy

Życie w Polsce

  • Cezary zaczyna studiować medycynę
  • Bierze udział w wojnie z bolszewikami, wyróżnia się jako żołnierz
  • Zostaje zaproszony do Nawłoci przez Hipolita Wielosławskiego

Wątek miłosny

  • Cezary wchodzi w romans z Laurą Kościeniecką
  • Odrzuca uczucia Wandy i Karoliny
  • Karolina umiera w tajemniczych okolicznościach

Powrót do Warszawy

  • Cezary kontynuuje studia medyczne
  • Zatrudnia się jako sekretarz u Szymona Gajowca
  • Częste spory z Gajowcem na temat reform

Zakończenie

  • Cezary konfrontuje swoje uczucia do Laury w liście
  • Udział w ruchu robotniczym, Baryka wychodzi z szeregu, parł na mur żołnierzy

Tematy i Motywy

  • Konflikt pokoleń i ideologii
  • Poszukiwanie tożsamości narodowej
  • Różnice społeczne i skutki rewolucji
  • Miłość i zdrada
  • Wizje przyszłości a rzeczywistość Polski