Overview
Tinalakay sa lektura ang buhay ni Gregoria de Jesus bilang Lakambini ng Katipunan, ang kanyang kontribusyon sa Himagsikan laban sa Espanyol, at ang kahalagahan ng pagtatanong sa kasaysayan ng Pilipinas.
Kahalagahan ng Pagtatanong sa Kasaysayan
- Mahalaga ang pagtatanong kung nasaan na tayo bilang bansa at kung ano ang kaya nating gawin para sa kalayaan.
- Ang pag-aaral sa buhay ng mga bayani ay makakatulong sa pagsagot sa mga hamon ng kasalukuyan.
Buhay ni Gregoria de Jesus
- Ipinanganak noong Mayo 9, 1875 sa Kaloocan.
- Ama niya si Nicolás de Jesús, isang maestro de obras at naging gobernadorcillo.
- Ang ina niya ay kamag-anak ni General Mariano Alvarez ng Magdiwang sa Cavite.
- Bata pa lamang ay tumutulong na siya sa gawain sa bukid ng pamilya.
Ugnayan sa Katipunan
- Malapit siya sa mga Katipunero dahil pinsan niya si Teodoro Plata at tiyuhin si Mariano Alvarez.
- Ang bahay nila ay naging tagpuan ng mga pinuno ng Katipunan katulad ni Andres Bonifacio.
- Pinakasalan niya si Andres Bonifacio, na siya ring Supremo ng Katipunan.
Paglahok sa Katipunan
- Sumikreto siyang sumali sa Katipunan at ginamit ang sagisag na "Lakambini."
- Sa kanilang tahanan ginaganap ang mga pagpupulong at gawain ng Katipunan.
- Nang madiskubre ng Espanyol ang Katipunan, nagkubli siya ng mga armas at dokumento para sa samahan.
Pakikibaka at Pagsubok
- Nagpalipat-lipat ng tirahan si Oryang at Andres para makaiwas sa mga gwardya sibil.
- Namatayan sila ng anak dahil sa bulutong.
- Nahuli ang mga lider ng Katipunan, kabilang si Andres, kaya't nagtagpo sila sa Cavite.
- Tumulong si Oryang sa digmaan bilang tagapangalaga ng sugatan.
Kamatayan ni Andres Bonifacio
- Nasaksihan ni Oryang ang marahas na pagdakip at paglilitis kay Andres at Procopio Bonifacio.
- Napatay si Andres at labis itong dinaramdam ni Gregoria.
Buhay Pagkatapos ng Himagsikan
- Nagpakasal siya kay Julio Nacpil, naging aktibo sa kilusan, at nagkaanak ng walo.
- Ipinamana niya ang mga aral ng Katipunan sa kanyang mga anak at sa mga kabataan.
Key Terms & Definitions
- Katipunan — Lihim na samahang naglunsad ng Himagsikan laban sa mga Espanyol.
- Lakambini — Tawag kay Gregoria de Jesus bilang ina ng Katipunan.
- Gwardya Sibil — Pulis-militar ng mga Espanyol.
- Himagsikan — Rebolusyon ng mga Pilipino laban sa kolonyalismong Espanyol.
Action Items / Next Steps
- Panoorin at pag-aralan pa ang kwento ng ibang bayani.
- Magtanong: Ano ang papel ko sa pagpapabuti ng bayan?
- Alamin ang sampung tagubilin ni Gregoria de Jesus sa kabataan.