Ghi chú bài giảng về Tốc độ phản ứng hóa học

1. Tính tốc độ trung bình của phản ứng

• Khái niệm:
  • Delta C: Biến thiên lượng chất, được tính bằng công thức:
    Delta C = C2 - C1
    • C1: nồng độ của chất tại thời điểm t1
    • C2: nồng độ của chất tại thời điểm t2
  • Delta t: Biến thiên thời gian, được tính bằng:
    Delta t = T2 - T1
• Tốc độ trung bình của phản ứng (V trung bình) được ký hiệu như sau:
  V trung bình = Delta C / Delta t

1.1 Công thức tính tốc độ

• Nếu nồng độ A được cho:
  V = -1/a * (C2 - C1) / Delta t
  (A là chất tham gia, phải thêm dấu trừ)
• Nếu nồng độ B tương tự như A.
• Nếu nồng độ C hoặc D là sản phẩm: không cần thêm dấu trừ.*

2. Bài tập mẫu

Bài 1:

• Phương trình phản ứng: X + 2Y → Z + T
• Thời điểm t1: C1 = 0.01 mol/l; t2 = 20 giây: C2 = 0.008 mol/l
• Tốc độ trung bình:
  V = -1/1 * (0.008 - 0.01) / 20 = 10^-4 mol/(l.s)*

Bài 2:

• C1 = 0.024 mol/l; C2 = 0.022 mol/l; Delta t = 10 giây.
• Tốc độ: V = -1 * (0.022 - 0.024) / 10 = 2 * 10^-4 mol/(l.s)

Bài 3:

• Phản ứng: H2O2 → H2O + 1/2 O2
• Thời gian là 3 giờ; C1 = 1 mol/l; C2 = 0.707 mol/l.
• Tốc độ: V = -1 * (0.707 - 1) / 3 = 0.098 mol/(l.h)*

3. Ảnh hưởng của nhiệt độ đến tốc độ phản ứng

3.1 Quy tắc Van't Hoff

• VT: tốc độ phản ứng tại nhiệt độ T.
• VT+10: tốc độ phản ứng khi tăng nhiệt độ 10 độ C.
• Gamma: hệ số nhiệt độ văn hóa.
  • Nhiệt độ tăng thêm 10 độ C --> tốc độ tăng gamma lần.
  • Gamma thường từ 2 đến 4.

3.2 Công thức

• VT+10 / VT = Gamma
• V2 / V1 = Gamma * (T2 - T1) / 10*

3.3 Lưu ý

• Gamma càng lớn --> ảnh hưởng của nhiệt độ càng mạnh.
• Tốc độ phản ứng tỉ lệ nghịch với thời gian.

4. Bài tập về ảnh hưởng của nhiệt độ

Bài 8:

• Nhiệt độ từ 25 lên 75 độ C, tốc độ tăng lên 2 lần khi tăng 10 độ C.
• Tính toán tốc độ: V2 = 32 * V1.*

Bài 9:

• Ở 35 độ C, tốc độ 0.036; 45 độ C tính tốc độ là bao nhiêu.
• Sử dụng công thức: V2 = 2.5 * V1 = 0.09 mol/(l.h)*

Bài 12:

• Nhiệt độ từ 30 độ C tăng lên 64 lần.
• T2 = 60 độ C kết quả: T2 = 60 độ C.

Bài 15:

• Hòa tan kẽm ở 20 độ C mất 27 phút; 40 độ C mất 3 phút.
• Tính thời gian ở 60 độ C: T3 = 20 giây.

5. Kinh nghiệm học tập

• Học thuộc công thức và ghi chú kỹ những điểm quan trọng.
• Làm bài tập nhiều lần để nắm vững kiến thức.