Geschiedenis van de Koude Oorlog

De Red Scare in de Verenigde Staten

• Angst voor het communisme leidde tot paranoia en wantrouwen (Red Scare).
• FBI, onder J. Edgar Hoover, deed onderzoeken naar communistische invloeden binnen overheid, media, en academische wereld.
• Joseph McCarthy leidde heksenjacht die democratische vrijheden onder druk zette.
• Conservatieven en anti-communistische krachten versterkten hun positie.
• Angstcampagnes ondermijnden progressieve bewegingen en sociale hervormingen.

Ontkenning van de Holodomor

• Door Stalin veroorzaakte hongersnood in Oekraïne (1932-1933) werd ontkend of geminimaliseerd.
• Westerse journalisten zoals Walter Duranty bagatelliseerden de ramp.
• Westerse sympathieën voor Sovjet-Unie als bondgenoot tegen nazi-Duitsland beïnvloedden perceptie.
• Na WOII en val van de Sovjet-Unie werd Holodomor erkend als tragedie.

Invloed van de Tweede Wereldoorlog op Sovjetbeleid

• Sovjet-Russisch leed tijdens WOII leidde tot strategische bufferzone in Oost-Europa.
• Bezette landen zoals Polen en Hongarije werden communistisch.
• Sovjetunie rechtvaardigde dominantie als verdediging tegen kapitalistische krachten.

Expansionisme van de Sovjetunie

• Sovjets verspreidden communistische ideologie en vestigden satellietstaten.
• Creëren van bufferzone tegen westerse invasies.
• Expansie gezien als concurrentie met kapitalistische wereld.

Trumandoctrine en Containment-politiek

• Containment-politiek: Voorkomen van verdere verspreiding van communisme.
• Trumandoctrine (1947) ondersteunde landen waar communisme dreigde.

MAD-politiek (Mutual Assured Destruction)

• Beheersing nucleaire afschrikking tussen VS en Sovjetunie.
• Zorgde voor stabiliteit uit angst voor wederzijdse vernietiging.

IJzeren Gordijn

• Fysieke en ideologische scheidslijn tussen Oost- en West-Europa.
• Symbool van Koude Oorlog spanning.
• Doorbroken met val Berlijnse Muur in 1989.

Wapen- en ruimtewedloop

• Beide grootmachten streefden naar militaire superioriteit.
• Ruimtewedloop begon met lancering Spoetnik 1 door Sovjetunie.
• VS won ruimtewedloop met maanlanding in 1969.

Koreaanse Oorlog

• Conflict tussen Noord- en Zuid-Korea leidde tot interventie door VS en China.
• Domino-theorie: Eén communistisch land kan leiden tot verspreiding in regio.
• Militair-industrieel complex versterkte defensie-uitgaven.

Cubaanse rakettencrisis (1962)

• Hoogtepunt Koude Oorlog met nucleaire dreiging tussen VS en Sovjetunie.
• Akkoord bereikt voor verwijdering raketten op Cuba.

Vietnamoorlog

• Langdurig conflict tussen Noord- en Zuid-Vietnam.
• Domino-theorie en militair-industrieel complex speelden belangrijke rol.

Diplomatieke strategie van Nixon

• Detente: Spanningsvermindering tussen VS en Sovjetunie.
• Normalisatie betrekkingen met China om Sovjetunie onder druk te zetten.

Reagan-doctrine

• Actieve steun aan anticommunistische opstandelingen wereldwijd.
• Voorbeelden: Contras in Nicaragua en Mujahideen in Afghanistan.

Uitbreiding van de NAVO

• Leidde tot spanningen tussen Rusland en Westen na Koude Oorlog.
• Rusland zag uitbreiding als bedreiging voor nationale veiligheid.

Overgang naar markteconomie in Rusland

• Leidde tot sociale en economische instabiliteit.
• Oligarchen profiteerden ten koste van bevolking.

Politieke en sociale veranderingen onder Poetin

• Concentratie van macht bij oligarchen versterkte Poetin's controle.
• Sociale ongelijkheid en autoritair regime.

Westerse reactie op val van Sovjetunie

• Bijgedragen aan vijandigheid door Rusland als inferieur te behandelen.
• NAVO-uitbreiding gezien als bedreiging.

Poetins geopolitieke ambities

• Waarschuwingssignalen genegeerd door Westen.
• Annexatie van de Krim en inmenging in Oekraïne veranderden perceptie.

Russische invasie van Oekraïne (2022)

• Dramatische verslechtering van relaties tussen Rusland en Westen.
• Versterkte NAVO en geopolitieke dynamiek in Europa veranderd.
• Multipolaire wereldorde met versterkte banden tussen Rusland en China.