Lezing over Alternatieven voor Materialisme

Inleiding

• Materialisme wordt bekritiseerd als:
  • Innerlijk tegenstrijdig
  • Empirisch ontoereikend
  • Gebrek aan verklarende kracht
  • Leiden tot onoplosbare problemen
• Analytisch idealisme besproken als een optie
• Drie alternatieve filosofieën: Dualisme, Solipsisme, Panpsychisme

Dualisme

• Interpretatie door religies gedurende duizenden jaren
• Bestaat uit een materieel lichaam en een ziel (aparte entiteiten)
• Ondergaat het 'interactieprobleem':
  • Hoe kunnen verschillende substanties interageren?
  • Als interactie plaatsvindt, zijn ze niet onderscheiden
• Niet een veelbesproken onderwerp in de moderne filosofie

Solipsisme

• Sceptische wereldvisie:
  • Alleen het zelf bestaat; het universum is een persoonlijke droom
• Bekritiseerd als inherent tegenstrijdig
• Bertrand Russell's opvatting:
  • Solipsisten spreken zichzelf tegen door erover te praten
• Voorbeelden tegen solipsisme:
  • Jeugdherinneringen die pas later logisch zijn
  • Kan geen onbekende ervaringen zelf genereren
• Conclusie: Onredelijk en niet echt geloofd

Panpsychisme

• Diverse theorieën, sommige verwant aan idealisme
• Algemene opvatting: "Constitutief Micropsychisme"
  • Materie bestaat met kwalitatieve eigenschappen
  • Subatomaire deeltjes hebben basisbewustzijn
• Bekritiseerd om verschillende redenen:
  • Subject-combinatieprobleem:
    • Hoe combineren aparte subjectiviteiten?
  • Ongeldige motivatie:
    • Misverstand over menselijke samenstelling (assemblage vs. groei)
• Mensen groeien, niet geassembleerd:
  • Structuur en functie van binnenuit gedefinieerd
  • Neuronen zijn geen aparte onderdelen zoals auto-onderdelen

Kritiek op Panpsychisme

• Veronderstelt dat deeltjes ruimtelijke grenzen hebben
• Kwantumveldtheorie:
  • Deeltjes zijn niet afzonderlijk; ze zijn rimpelingen in een veld
  • Alleen velden bestaan, die het hele universum bespannen
  • Panpsychisme faalt om aparte bewustzijn te verklaren
  • Verouderde opvatting van subatomaire deeltjes

Experimentele en Theoretische Weerleggingen

• Bohmiaanse mechanica (alternatieve kwantumtheorie) is onhoudbaar
  • Onverenigbaar met speciale relativiteitstheorie
• Empirisch bewijs zoals kwantumfluctuaties weerspreekt panpsychisme
  • Deeltjes verschijnen/verdwijnen in een vacuüm
  • Deeltjes vervallen in andere deeltjes

Conclusie

• Panpsychisme is inconsistent met moderne fysica
• Solipsisme en dualisme hebben grote conceptuele problemen
• Analytisch idealisme en andere filosofieën kunnen betere alternatieven bieden