Herkese merhabalar kıymetli Arkadaşlar hepiniz hoş geldiniz Değerli arkadaşlar Bu videoda sizlerle birlikte tarihte baştan sona nokta atışı bilgiler vereceğiz İnşallah bu bilgilerden sorular çıkar Siz de bunları nokta atışı cevaplamış olursunuz dediğim gibi bu çok ayrıntılı bir genel tekrar değil zaten ayrıntılı genel tekrarım var 126 video anlatmış olduğum video dersler var Dolayısıyla burada artık nokta atışı yapacağız sadece o zaman ne duruyoruz hadi başlayalım ama bana bir söz verin önce bu videoları beğenin bu videolara yorumlar yapın bu videoyu Instagram'da ya da arkadaşlarınızla paylaşın ve bu videonun ve bu kanalın daha iyi hale gelmesi için Sizler de bana destek olun lütfen şimdiden Hepinize çok teşekkür ediyorum hocam o zaman ne duruyoruz hadi başlayalım arkadaşlar baktığımızda İslamiyet öncesi Türk tarihinde ilk olarak Türk adına yüklenen anlamlar önemli Türk adına yüklenen anlamlarda Kaşkarlı Mahmut ne demiş divan-ı lügat-ı Türk adlı eserinde olgunluk çağı anlamını yüklemiş Peki Ziya Gökalp ne diyor Töreli kanun Nizam sahibi diyor arkadaşlarım Ziya Gökalp de Türk adına Çin yıllıkları miğfer diyor Uygur kaynakları da Güçlü kuvvetli diyor geldim Orta Asya'daki kültür bölgelerine burada pek çok kültür bölgesi var ama sorulursa bence afanesyova Asya'da Türklere ait en eski kültür bölgesidir aenes yevo yu bilmeniz önemli Türklere ait en eski kültür bölgesi gelelim arkadaşlar Eee Orta Asya'daki Zorlu iklim şartları sebebiyle Biz Göçebe yaşıyoruz hayvancılık yapıyoruz hayvancılık yaptığımız için de Göçebe yaşıyoruz E böyle olunca sanatta hayvan üslubunu kullanıyoruz yazılı kültüre geç geçiyoruz Ticaretle uğraşıyoruz hayvancılıkla uğraşıyoruz ama çok tarım yapamıyoruz e Göçebe yaşayınca mimari eserlerimiz az oluyor gibi Orta Asya'dan Zorlu iklim şartları hayvan hastalıkları Çin ve Moğol baskısı gibi sebeplerle göç ediyoruz arkadaşlarım iskitlere baktığımızda ilk Türk topluluğu en önemli hükümdarları derse Alper Tunga diyeceğiz kadın savaşçıları derse Amazon diyeceğiz kadın hükümdarları derse Tabii ki Tomris haun diyeceğiz Bir de iskitlerde Bozkır'ın kuyumcuları unvanı var bu adamlar neden Bozkır'ın kuyumcuları madeni iyi işliyorlar O yüzden gelelim asy Hun devletine Bak kurucusunu bil Bir de en parlak dönemini bil kurucusu Teoman En parlak dönemi ise Metehan dönemi ve Metehan neyi buldu onluk sistemi buldu Tamam mıyız Mete Han neyi bulmuş onluk sistemi bulmuş arkadaşlarım dikkat ediyoruz Teoman önemli Mete Han önemli en parlak dönem Metehan ve Metehan onluk sistemi buldu aynı zamanda bu adamlar Kuzey şansi anlaşmasını yaptılar Türk tarihinin en eski Anlaşması En eski yazılı antlaşması çiçeği bilin arkadaşlar istiklali Feda etmek gülünç ve utanç vericidir diyor Türk tarihindeki ilk milliyetçi kişidir kendisi gelelim Kavimler göçüne Kavimler Göçü ile Türkler Orta Asya'dan Avrupa'ya doğru Balamir liderliğinde göç ediyorlar orada Balamir Barbar kavimleri yerlerinden oynatıyor ve bu da Kavimler göçüne sebep oluyor kavimler göçünün sonuçları önemli dikkat ediyorsunuz Kavimler Göçü sonucunda Avrupa Hun devleti kuruldu Avrupa Hun devletinin kurucusu kimdir derse Balamir Kaan diyoruz en parlak dönem derse Attila dönemi diyoruz ve Attila dediğimiz adam Doğu Roma üzerine Bizans üzerine seferler düzenliyor bunun sonucunda iki tane anlaşma yapıyor Margos Antlaşması ve anatolyus antlaşmaları bu antlaşmalarla bizans'ı vergiye bağlıyoruz ve arkadaşlar Attila tanrının kamçısı tanrının kırbacı tanrının gazabı Cesur kavimlerin Efendisi ve nibelungen destanında etzel adıyla geçiyor avarlara baktığımızda arkadaşlar Avarlar bayan hanan liderliğinde kuruluyor Tıpkı Hunlar gibi Hunlar hem Asya'da hem Avrupa'da devlet kurdular ya Avarlar da hem Asya'da hem Avrupa'da devlet kuruyorlar Avarlar Göktürk kaynaklarında Apar olarak geçiyorlar bakın Apar olarak geçiyorlar Çin kaynaklarında ise Juan Juan olarak geçiyorlar avarların en önemli özelliği nedir İstanbul'u kuşatan ilk Türk devleti olmalarıdır macarlar macarlar ise tarihteki ilk Türkoloji enstitüsünü kurmuşlardır tarihteki ilk Türkoloji Enstitüsü Peçenekler çok soru ihtimali yok Malazgirt Savaşı'nda taraf değiştirdiler sibirler çok soru ihtimalleri yok sibirya'ya isim verdiler Anadolu'ya Akın düzenlediler Bulgarlar bakın Bulgarlar kubrat liderliğinde kuruldular sonra ikiye ayrıldılar bir tarafı itil bulgarları bir tarafı Tuna bulgarları itil bulgarları İslamiyet'i kabul etti nereden anlıyorsun Bak ii itil bulgarlarının iyisi Tuna bulgarları hristiyanlığı kabul etti Bak burada t var üzerine bir ok çek şöyle Ne oldu bu Hac oldu bunlar da hristiyanlığı kabul ettiler itil bulgarlarına İslamiyet'i kabul eden almış andır Tuna bulgarlarına hristiyanlığı kabul eden Boris hanır arkadaşlarım itil bulgarları tarihteki ilk Türk İslam devletidir Tuna bulgarları ise İstanbul'u kuşatan ikinci Türk devletidir birinci derse Avarlar İkinci derse Bulgarlar Hazarlar arkadaşlar Hazarlar muhtemel soru adayıdır museviliği kabul ettiler ilk Türk Arap Savaşı olan belencer Savaşı'nı yaptılar aynı zamanda arkadaşlar hoşgörülü davrandıkları için Pan hazarya yani Hazar Barış çağını Yaşattılar hakimiyetindeki halklara Tamam mıyız kürk yoluna da hakim oluyorlar kıpçaklarda Neyi bileceksin kodex kumanikus bileceksin kodex kumanikus adında bir sözlükleri var aynı kıpçaklar oğuzlarla savaşıyorlar Dede Korkut hikayelerine konu oluyorlar aynı kıpçaklar Ruslarla savaşıyorlar İgor destanına konu oluyorlar 1 Göktürk Devleti Bak kurucusunu bil Bumin Kaan kurucuları Bumin Kaan en parlak dönemleri ise mukan ka andır arkadaşlarım ve 1 Göktürk Devleti'nin yapmış olduğu bazı ittifaklar var bunların şifresi Galatasaray bak soldan sağa doğru Galatasaray Gençler Birliği yukarıdan aşağıya doğru Adanaspor Göktürkleri ile sasaniler birleşti akun lı yendi Göktürk ile Bizans birleşti sasanileri yendi neden İpek Yolu hakimiyeti için bu arada göktürklerdeki Türk'e dikkat et bu adamlar Türk adını siyasi olarak kullanan ilk devletimizdir kürşet ayaklanmasına dikkat ediyorsun muhtemel soru adayı kürşet ayaklanması tarihte Türklerin ilk bağımsızlık ayaklanmasıdır geldim ı Göktürk Devleti'ne kurucusu Kutluk Kaan İlteriş unvanı verilmiştir Neden Çünkü Çin esaretinde bulunan dağınık Türk halkını derleyip toplamıştır Kutluk Kaan O yüzden derleyen toplayan anlamına gelen İlteriş unvanı verilmiştir kendisine ı Göktürk Devleti Orhun abidelerini yaptı Orhun Abideleri kim adına dikilmiştir Vezir yukuk Bilge Kaan ve kültigin adına Orhun abidelerini okuyan ilk kişi Wilhelm Thomson Orhun Abideleri konusunda çalışma yapan ilk Türk ise Necip asımdan kişiyi bilmeni istiyorum kurucuları Kutluk Bilge Kül Kaan kurucuları Kutluk Bilge Kül Kaan en parlak dönemleri moen çor ve manizm kabul eden hükümdarları bögü kandır Tamam mıyız ve Arkadaşlar bunlar manez kabul ettikleri için manez et yemeyi süt yemeyi süt ve süt ürünlerini savaşmayı ve kan akıtmayı Yasaklıyor E bu adamlar et yemeyecek terse ot yiyecekler ot yiyeceklere tarım yapmak zorundalar tarım yapıyorlar tarım yapıyorlarsa da yerleşik hayata geçecekler Dolayısıyla Türk tarihinde yerleşik hayata geçen ilk devlet uygurlarda tek tek değin demeyeceğim burada gelelim kırgızlara Manas destanını bilin arkadaşlarım kırgızlara aittir Dünya en uzun destanıdır Yenisey yazıtlarını bilin Yenisey yazıtları kırgızlara ait olan yazılı eserlerdir Orhun Abideleri ik Göktürk'e aitti karıştırmayın ve arkadaşlarım Kırgızlar ötüken'e hakim olan son Türk devletidir gelelim Peki hocam Ötüken ne Toprak Ana Türk memleketlerinin yüreği olarak biliniyor kutsal başkent olarak biliniyor karluklar tarihteki ilk Türk İslam topluluğudur bakın ilk Türk İslam topluluğudur Tamam mıyız karluklar buna dikkat ediyoruz akun eftalitler olarak bilinirler ve Afganistan'da kuruldular akun daha önce böyle sordu bunu türkişler en önemli hükümdarları bagat Tarkan'ı ve Orta Asya'da islamiyetin yayılmasını engellediler bak Orta Asya'da İslamiyet'in yayılmasını engelleyen derse Türgişler kafkaslarda engelleyen derse belencer savaşıyla hazarlardan Oğuzlar arkadaşlarım uzlar Bizans ordusunda üc hli askerlik yaptılar ve onlar ne yaptılar Eee bazgeşt diler Oğuzlar var Onlar da Türk tarihinin en büyük Devletlerini kurdular Bunun dışında gelelim kültür medeniyete hükümdarın görevleri bildiğiniz şeyler zaten bak unvanlar derse Han Hakan İlteber İlteriş idikut Erkin küler kin şanyü tanhu özellikle burada İlteriş dikkat edin ı Göktürk'ün kurucusu olan Kutluk kağan'a verildi Kutluk kağan'a Tamam mıyız Bunun dışında arkadaşlarım şanyu ve tanhu sonsuzluk genişlik anlamına gelir Asya Hun devletinde kullanılmıştır şanyu ve tanhu unvanları ay Tengri unvanını bilin uygurlarda manizm dini sebebiyle kullanılmıştır Tamam mıyız gelelim arkadaşlarım bakın hükümdarlık sembollerinde tast örgin anlamına geliyor bakın buradaki Ota çadır anlamına geliyor nevbet ise davul anlamına geliyor Kut nedir Tanrı tarafından verilen yönetme yetkisidir küç nedir Tanrı tarafından verilen asgeri güçtür ülüş Nedir ülüş o da Tanrı tarafından verilen ekonomik güçtür bakın burada pek çok kavramlarımız var ama tabii Ben bunlara ayrıntılı olarak değinmeye ceğim burada özellikle burada Tüze dikkat edin Tüz İslamiyet öncesi Türklerde hükümdar ile halk arasındaki sözlü anlaşmadır Türk cihan hakimiyeti mefkuresi dikkat edin Türklerin dünyaya hakim olma Fikri anlamına gelir ve Devleti oluşturan dört unsur vardır Bunları yazacağım Devleti oluşturan dört unsur bağımsızlık ülke halk ve teşkilat Tamam mıyız a b c d der yanına bir şey daha koyuyor hangisi Devleti oluşturan unsurlardan değildir der veraset sistemi nedir ülke hanedanın ortak malıdır anlayışı Yani o ailede ne kadar erkek varsa tahta hak sah gibidir Bu da iç karışıklığı arttırır iç karışıklık ne kadar artarsa devletin ömrü o kadar kısalır İkili teşkilat nedir Devleti ikiye bölerek doğu ve batı olarak yönetmede oturur batıda ise hükümdarın kardeşi yabgu unvanıyla oturur bu sisteme ikili teşkilat diyoruz boylar Federasyonu ise A boyu B boyu C boyu D boyu Bunlar birleşerek Devleti oluşturuyorlar İsa Buna da boylar Federasyonu diyoruz Kurultay nedir Devlet meselelerinin görüşülüp karara bağlandığı yerdir dikkat edin arkadaşlarım kurultaya katılma hakkına Toygun adı verilir kurultaydaki oturma düzenine ise Orun adı verilir bakın burada meclisler var meclislerden soru gelebilir karşımıza hazarların Meclisi ihtiyarlar meclisidir Avrupa hunlarının Meclisi Seçkinler meclisidir oğuzların Meclisi tirnek meclisidir Tuna bulgarlarının Meclisi millet meclisidir TBMM Tuna bulgarları millet Meclisi olarak aklınızda kalsın toplumsal hayatta şuna dikkat edin sıralamaya oguş Uruk boy budun il bir daha Say oguş Uruk boy budun il oguş ne aile uruk ne sülale boy ne bod yani sülaleler birleşmesiyle oluşan aşiret Budun ne millet il ne devlet ekonomik hayatta çava dikkat edin Kağıt paradır yarmak madeni paradır arkadaşlarım Bir de bakın satire dikkat edin Milli Eğitim Bakanlığı kitabında yer alıyor diske benzeyen Gümüş paraya satir adı veriliyor İslamiyet öncesi Türk Devletlerinde ve Şuradaki ağılı yani ağıcı Ağlı ya da ağıcı olarak karşımıza gelir Hazinedar bu Hazinedar Tamam mıyız ekonomiden sorumludur arkadaşlar törenin hükümleri Töre nedir yazısız hukuk kurallarına Töre adı verilir ilk defa yazıya geçiren uygurlardan ilk matbaayı kullandılar ve arkadaşlarım törenin hükümlerinde D tane var hük adalet könilik eşitlik tüzlük tür iyilik uzluk durur insanlık ise kişiliktir buradan soru gelebilir dikkat edin Bunun dışında arkadaşlarım bakın onluk sistemi Metehan kurdu yelme keşif Birliği anlamına gelir Börü ise hükümdarın özel muhafız birliğidir İslamiyet öncesi Türk Devletlerinde Tamam mıyız Burada arkadaşlarım Ahiret inancının kanıtların dikkat edin balballar kesin kanıttır Bunun dışında kurganlar ölülerin değerli eşyalarıyla gömülmesi ya da mumyalama Bunların hepsi Ahiret inancının kesin kanıtıdır Türklerin tarih boyunca kullandığı takvimler 12 hacerim 12 hayvanlı Türk takvimi Hicri takvim Celali takvim Rumi takvim miladi takvim Tamam mıyız 12 hayvanlı Türk takvimini yaptıysak Biz Demek ki bizde ne gelişmiş astronomi gelişmiş diyebiliriz pazırık halısına dikkat edin ve altın elbiseli adam zırhına dikkat ediyorsunuz Tamam mıyız Ölüler değerle eşyalarıyla gömülmüş Demek ki Ahiret inancının kanıtı ilk Türk Şair sorulmadı Bu uzun zamandır ilk Türk Şair aprin chor tigir mangalaya dikkat edin arkadaşlarım bakın mangala 48 tane taşla oynanan bir zeka oyunudur İslamiyet öncesi Türk devletlerinden beri vardır ve UNESCO'nun somut olmayan kültürel mirasları listesine alınmıştır Türk tarihinde iki tane milli alfabemiz var biri Orhun alfabesi 38 harf biri Uygur alfabesi 18 harften oluşuyor Tamam mıyız ve arkadaşlarım destanlarımız bakalım yazılı Hayat gelişmemiştir bizde Göçebe hayatta yazı yazamıyor Çünkü sözlü Hayat gelişmiştir Sözlü edebiyat gelişmiştir bak Uygurların destanları Uygurlar türediler ve göç ettiler Türeyiş ve göç destanları uygurlara ait Ergenekon ve bozkurt destanları göktürklere ait Alper Tunga ve şu destanları iskitlere ait Oğuz Kağan Destanı önemli asy Hun devletine ait Manas Destanı önemli Türk tarihinin en uzun ya da dünyanın en uzun destanıdır kırgızlara aittir tarımın kesin kanıtları Bak arkadaşım buğday ya da buğday ambarı ya da tahıl öğütme taşı Bunlar tarımın kesin kanıtı değildir Ben Ticaretle aldığım bir buğdayı ambara koymuş ya da taşta öğütmüyor ama tohumluk buğday derse tarım aletleri derse ya da sulama kanalları derse tarımın kesin kanıtıdır gelelim yerleşik yaşamın kesin kanıtların Eğer bir şeyi at ile taşıyamıyorsan yerleşik yaşamın kesin kanıtıdır Sarayları mimari eserleri evleri tapınakları Bunları at ile taşıyabilir misin Hayır o yüzden bunlar yerleşik yaşamın kesin kanıtıdır Ahiret inancı ölülerin değerli eşyalarıyla birlikte gömülmesi oda şeklinde mezarlar olan kurganlar mumyalamada mezar taşı olan balballar bunlar Ahiret inancının kesin kanıtıdır ama yu törenleri yani cenaze törenleri Ahiret inancının kesin kanıtı değildir geldim Türk İslam tarihi arkadaşlarım Talas Savaşı önemli Türk İslam tarihini başlatan Savaş Talas savaşıdır gelelim arkadaşlarım Şuradaki önemli isimlere bak ışıldayan İnci derse Kaşkar İslam'ın roması derse Buhara şehirlerin Şahı derse 2015 yılında soruldu Semerkant Dünyanın yarısı nifs Cihan derse İsfahan diyorsun Tamam mıyız geldim Karahanlılara bak Daha önce 2024 lisansta karahanlılardan soru sordular dikkat et Karahanlıların kur kurucusu derse eğer sana Bilge Kül Kadir Han diyeceksin Karahanlıların kurucusu Bilge Kül Kadir Han en parlak dönemleri ise Yusuf Kadirhan karahanlılarda İslamiyet'i kabul eden hükümdar Satuk Buğra Han hanır Abdülkerim adını almıştır Karahanlılar ilk Türk İslam Medresesi olan Semerkant Medresesi inşa ettiler ve dikkat et Daha önce genel kültürde sorulmadı Karahanlılar karahitaylılar ve harzemşahlar yıkmıştır arkadaşlarım Orta Asya'da kurulan ilk Türk İslam devleti derse Karahanlılar diyorsun geldim Gaznelilere gaznelilerin arkadaşlarım En parlak dönemi Gazneli Mahmut dönemidir halifeyi şiü yollarından korudu ve sultan unvanını aldı Hindistan'da İslamiyet'i yaydı Bak sana derse ki Hindistan Fatihi sultan unvanını kullanan ilk kişi put kırıcı alemin aslanı zamanın yeganesi derse ne diyeceksin Gazneli Mahmut diyeceksin biruni'ye dikkat edin sarayımın en değerli hazinesi diyor Gazneli Mahmut Onun için ve arkadaşlarım Firdevsi Şehname adlı eserini utbi ise tarihi yemin adlı eserini Gazneli Mahmut'a sunmuştur Peki bu Gazneliler ne yaptılar bak Gazneliler ile Büyük Selçuklu Devleti arasında Nesa serahs ve Dandanakan Savaşı yaşandı bu savaşların hepsini Büyük Selçuklu kazandı Gazneli kaybetti arkadaşlarım özell Dandanakan savaşıyla Büyük Selçuklu Devleti kurulurken Gazneliler yıkılış sürecine girdiler geldim Büyük Selçuklu devletine Burada arkadaşlarım Nesa seras Dandanakan savaşları vardı Büyük Selçuklu hükümdarı olan Tuğrul Bey Dandanakan Savaşı'ndan sonra adına hutbe okuttu ve para bastırdı ve Ne oldu büyük selçuklu'nun resmi kurucusu oldu Pasinler Savaşı bakın Bizans ile Büyük Selçuklu arasındaki ilk büyük savaştır ve Büyük Selçuklu kazandı Bağdat seferiyle Tuğrul Bey halifeyi Şii baskısından kurtardı doğunun ve batının hükümdarı unvanını aldı Buna dikkat ediyorsunuz Sultan Alpaslan döneminde ani Kalesi fethedildi ani kalesi fethedildiği için Alparslan'a ebulfet yani fetihlerin babası unvanı verildi arkadaşlarım Malazgirt Savaşı ile Anadolu'nun kapısı Türklere Açıldı bu da önemlidir Anadolu'da Türklerin tarihini başlatan savaş malazgir savaşıdır ve Sultan Alparslan'a malazgit Savaşı'ndan sonra İslam ülkelerinin Sultanı unvanı verildi İslam ülkelerinin Sultanı unvanı Sultan Melikşah Büyük Selçuklu'ya en parlak dönemini yaşatan kişidir ona dikkat ediyoruz Katvan Savaşı'nı mutlaka bilin Katvan savaşı Büyük Selçuklu ile karahitaylılar arasında yaşanmıştır ve Büyük Selçuklu karahitaylılar mağlup oldu karahitaylılar büyük selçukluyu yenince Büyük Selçuklu Katvan savaşıyla yıkılış sürecini girdi Tamam mıyız Mısır'da kurulan Türk İslam Devletlerini Tiem olarak kodlayın tolunoğulları İŞİD iler eyyübiler memlükler arkadaşlar tolunoğulları Mısır'da kurulan ilk Türk İslam devletidir İŞİD iler kutsal bölgelere hakim olan Yani hicaza sahip olan ilk Türk İslam devletidir önemlidir hem tolunoğulları hem de idler tevaif-i mülk devletidir yani abbasin zayıflamasıyla ortaya çıkmış devletler ir eyyubilerde Selahaddin eyyubi'ye bilin Çünkü hıttin Savaşı ile Kudüs'ü hristiyanlardan geri aldı muhtemel soru adayıdır ve Kudüs Fatihi olarak bilinir memlükler arkadaşlarım Ed devletül türkiyye ya da kölemenler olarak bilinirler Klasik Türk veraset sistemini uygulamadı başarılı olan komutanın tahta geçmesi usulünü uyguladılar halifeyi koruma altına aldılar Yine bu memlükler Mercidabık ve Ridaniye savaşlarında Osmanlı'ya yenildiler raniye savaşıyla yıkıldılar memlükler tarihte moğolları mağlup eden ilk devlettir ve analu Savaşı'nda Bir de Elbistan Savaşı'nda memlükler ilhanlıları yani moğolların kolu olan ilhanlıları mağlup etmeyi başarmışlardır gelelim Moğol İmparatorluğu'nun parçalanmasıyla ortaya çıkanlara Kubilay Hanlığı Çin'de yaşıyor ve Marco Polo var onlarda altınorda dikkat edin Rusların güneye inmesini engelliyor ilhanlılar Arkadaşlar bence önemli Neden Çünkü Anadolu selçukluyu Kösedağ savaşıyla yenerek yıkılış sürecine soktular ilhanlılar bu Haşhaşilik var ya hani Hasan Sabbah onun Alamut kalesini aldılar ve Haşhaşi bitirdiler yine ilhanlılar Abbasi devletine komple son verdiler Timur imparatorluğuna dikkat edin Timur bakın tam bir bilim devletidir bak Ali Kuşçu alişir Nevai Ulubey Hüseyin Baykara gibi kişiler timur'a yaşıyorlar Timur döneminde semer şehirlerin Şahı unvanı veriliyor Timur Ankara Savaşı ile Osmanlı'yı Fetret devrine soktu ve aynı Timur altınorda devletini yıkarak Rusların güneye inmesinin önünü açtı Ak koyunlara dikkat ediyorsunuz burada akkoyunlar ile Osmanlı arasında Otlukbeli savaşı sorulabilir ve Fatih Sultan Mehmet Akkoyunlu hükümdarı uzun Hasan'ı Otlukbeli Savaşı'nda mağlup etti harzemşahlarla ilgili iki bilgi bilin Bir tanesi otrar faciası Moğollar otrar şehrini harzemşahların otrar şehrini yakıp yıktılar bu otrar faciası dır Bir de Anadolu selçukluyla harzemşahlar arasında yassı Çimen Savaşı yapıldı ve harzemşahlar yıkılış sürecine girdiler arkadaşlarım ikisi muhtemel soru adayıdır babürler ait olan en önemli eser özür diliyorum babürler ait olan en önemli eser Taç mahaldir arkadaşlarım Taç mahali şahcihan yaptır mıştır muhtemel soru adayıdır safeviler var Osmanlı'nın doğusunda bir devlet kim var orada Şah İsmail var safeviler ile Osmanlı arasında Çaldıran Savaşı yapılıyor Yavuz Sultan Selim bunları mağlup ediyor Tamam mıyız gaza ve Cihat nedir İslam uğruna İslam'ı korumak ve yaymak için yapılan savaşlardır arkadaşlarım burada hükümdarlık sembollerine dikkat ediyorsunuz tras hükümdar halifenin gönderdiği elbise hilat halifenin gönderdiği nedir hediyeler topluluğudur Menşur halifenin gönderdiği onay belgesidir çetr halifenin gönderdiği şemsiyede bak bunların hepsini halife gönderiyor Demek ki bunlar Türk İslam'da Hükümdarlık sembolü bunlardan tzd hilat Menşur çeten soru gelebilir burada Saray görevlilerimiz var Hepsine değin demeyeceğim bunların arkadaşlarım Eee Emiri şikara dikkat edin av partilerini düzenler camedar dikkat edin hükümdarın kıyafetlerinden sorumludur candara dikkat edin hükümdarın canını korur burada arkadaşlar Melik hükümdar çocuğuna verilir verilen isimdir bakın İslamiyet öncesinde tigir Türk İslam devletlerinde Melik İslamiyet öncesinde hükümdarın çocuğu olan tigini eğiten kişi Ataman Türk İslam'da atab beydir Osmanlı'da Şehzade ve Lala olarak değişiyor yuğruş Karahanlılara vezirdir Hac büzürk ise Gazneliler de vezirdir burada divanlar önemli bak divanlardan soru gelebilir divan-ı arz Ordu işleri ile uğraşıyor divan-ı inşa yazışmayla uğraşıyor divan-ı istifa mali işlerle uğraşıyor divan-ı işraf ise Teftiş le uğraşıyor bunların başkanları önemlidir divan-ı Berit haberleşme ile uğraşıyor arkadaşlarım Bunlardan soru karşımıza gelebilir Burada arkadaşlarım bakın Gulam askerleri önemli eyalet askerleri önemli eyalet askerleri nedir ikda sisteminden yetişen askerlerdir ikda sisteminden yetişen atlı askere Cebeli adı verilir Gulam askerleri savaşlarda elde edilen esirlerden oluşturulan askerlerdir iki tür Gulam askeri vardır Biri gulamanı saraydır biri de Hassa ordusudur bunların aldığı maaşa bistegani adı verilir Osmanlı'da Kapıkulu ordusunun aldığı maaşa ulufe adı verilir karıştırmayın divan-ı Mezalim büyük div andır burada davalara bakılır Bak buna dikkat ediyoruz Türk İslam devletlerinde şeri hukukun en büyük yetkilisi kadi Kudat Örfi hukukun en büyük yetkilisi Emir dadır askeri davalara ise Kadı Leşker bakıyor Tamam mıyız ikti sisteminin faydaları önemlidir her türlü faydası vardır ama hazineye nakit para sağlamaz yine burada bakın kavramlar önemli bu kavramları tek tek açıklayamam burada ama bence külliye den soru gelebilir Cami merkezli toplu yapılara külliye adı verilir imarethane aş evidir ve sosyal devlet olduğumuzu gösterir Kümbet Anıt mezardır önemli kişilere yapılan Anıt mezarlardır türbe ise dini kişilerin mezarıdır Ribat kervansarayın küçüğüdür Kervansaray neydi ticaret için yapılan konaklama merkeziydi bedestenler günümüzün avm'si gibi pek çok mal satılıyor arastalar Ahi Çarşısı hiç gelebilir arkadaşlarım kapan Hanı tek bir ürünün satıldığı yerlerdir kapan hanları Tamam mıyız un Kapanı kumaş Kapanı gibi mimarhane önemli akıl ve sinir hastalıklarının tedavi edildiği yerlerdir bu medreseler önemli Semerkant Medresesi Türk İslam tarihinin ilk medreses Nizamiye medreseleri büyük selçuklu'nun ilk medreses Yağıbasan Medresesi danışmentler tarafından kurulmuştur Anadolu'nun ilk medreses Kayseri kocahasan Medresesi Anadolu selçuklu'nun ilk medresesi İznik orhaniyesi ise Osmanlı'nın ilk medresesi hat hattı uygulayanlara Hattat adı veriliyor Arapçayı güzel yazma sanatıdır ilk büyük Hattat Amasyalı Yakut Osmanlı Devleti'nin en önemli hattatı Şeyh Hamdullah tır buradan soru gelebilir minyatür iki boyutlu resim sanatı yapanlara Nakkaş adı veriliyor Bunun dışında arkadaşlarım burada ya nakkaş'ta Ya da hattatan soru gelebilir Bir de tesp sanatına iyi bakın kesip sanatı Hani kur'an-ı Kerim'in kenarlarında oluyor ya altınlamak yaldızlamak anlamına geliyor kitap süsleme sanatıdır icra edenlere de müzehhip adı verilir Bunun dışında arkadaşlarım bu eserlere dikkat edelim Kutat kubilik kimin Yusuf Has hacib'in soru gelebilir Türk İslam tarihinin ilk edebi eseridir divan-ı lügat-ı Türk Kaşkarlı Mahmut'a aittir soru gelebilir burada özellikle divan-ı hikmete dikkat edin Ahmet Yesevi'ye aittir divan-ı Hikmet ve arkadaşlarım Ahmet Yesevi Bu yüzden Piri Türkistan olarak bilinir Tamam mıyız burada eserlerden soru geliyor ve önemli Bilim insanlarından soru gelebiliyor Farabi önemli muallimi Sani olarak bilinir alfarabius olarak bilinir el medinetül fazıla Kitabül Musiki gibi eserleri vardır İbn Sina avisenna ya da şeyhül felasife ya da eşşeyh reis olarak biliniyor el kanül fitt tıp ya da Şifa gibi eserleri var Harezmi cebrin kurucusudur sıfırı kullanmıştır Biruni Gazneli Mahmut sarayımın en değerli hazinesi diyor Biruni muhtemel soru adayıdır Gazali önemli bir İslam alimidir Nizamiye medreselerinde baş müderrislik yapmıştır eseri ihyaü ulumiddin Ömer Hayyam'dan soru gelebilir neden hem astronomide hem matematikte çok iyidir rubaileri çok iyidir ve Ömer ayyam Celali takvimini hazırlamıştır İbn Heysem arkadaşlarım İbn Heysem ise Optik biliminin kurucusudur eserinin adı ise Kitabül menazir soru gelebilir Burada arkadaşlarım danışmentler bakın Anadolu'da kurulan ilk Türk beylikleri malazgir Savaşı'ndan sonra kurulmuştur danışmentler en önemli eseri nedir Yağıbasan Medresesi dir Anadolu'nun ilk medresesi saltuklular Anadolu'da kurulan ilk beyliktir üç tepsi mamaya üç tepsi mama kaleye gitsin şeklinde eserlerini kodlayabiliriz Mengücek Er Erzincan ve civarında yaşıyorlar en önemli eserleri Divri Ulu Cami ve Külliyesi muhtemel soru adayıdır Artuklular arkadaşlarım burada yaşayan El Cezeri soru adayıdır Artuklular bir sürü medrese inşa ediyorlar ve Malabadi köprüsünü inşa ediyorlar el cezeri'nin eseri otomat dur aynı zamanda Kitabül hiyel dir dünyada sibernetik ve robotik biliminin kurucusudur çakab Beyli İlk Türk denizcisi bir Çakabey dilmaçoğulları Bitlis ve civarında Tamam mıyız burada ben bir mola vereyim geliyorum Evet arkadaşlar Türkiye Selçuklu Devleti ile devam ediyoruz bakın Türkiye Selçuklu Devleti'nin kurucusu kimdir derse bize ne diyeceğiz süleymanşah diyeceğiz gelmedi ama bu zamana kadar gelirse arkadaşlar Türkiye Selçuklu Devleti'nin hükümdarı olan süleymanşah Suriye Selçukluları hükümdarı olan tutuş ile savaşıyor ve öyle ölüyor günümüzde de mezarı caber kalesinde Bak 1 Kılıç Arslan önemli Neden Çünkü Türkiye Selçuklu Devleti İznik merkezli kurulmuştu 1 Kılıçaslan döneminde 1 Haçlı savaşı yapılıyor İznik kaybedilince Başkent Konya'ya taşınıyor bu muhtemel bir soru adayıdır daha önce de soruldu 1 Mesut'a baktığımızda arkadaşlarım bu dönemde 1 Mesut 40 yıl tahtta kalıyor en uzun süre tahtta kalan padişah Türkiye selçuklularında aynı zamanda Anadolu'ya bu dönemde Türkiye'den başlanıyor arkadaşlar gelelim ik Kılıç Arslan'a burada özellikle miry kefelon Savaşı önemli Bizans ile Anadolu Selçuklu arasında yapılıyor ve Anadolu Selçuklu kazanıyor Anadolu'nun Türk yurdu olduğu kesinleşiyor ik Kılıçarslan döneminde ve ik Kılıçarslan döneminde ekonomi de iyi neden Ekonomi iyi çünkü Gümüş ve altın para bastırıyor ve ülkeyi de 11 oğlu arasında paylaştırıyor Bu da ne demek ülke hanedanın ortak malıdır anlayışını uyguluyor demek Tamam mıyız ve Anadolu'nun ilk Kervan Sarayı olan alayhan Kervan sarayını da yine Anadolu Selçuklu Devleti hükümdarı ik Kılıç Arslan yaptırıyor unutma yurt açan Malazgirt yurt tutan miry kefelon miry kefelon hangi hükümdar döneminde ik Kılıç Arslan döneminde bak zaten burada hepsi yazıyor bunların yurt açan Malazgirt yurt tutan miry kefelon yurt kurtaran Büyük Taarruz gelelim Alaaddin Keykubat dönemine en parlak dönem Bak bu dönemde Yaslı Çemen Savaşı yapılıyor harzemşahlar mağlup ediliyor ve harzemşahlar yıkılış sürecine giriyor ik Gıyasettin kyü Rev döneminde Baba İsak ayaklanması var önemli Neden Çünkü Anadolu'nun ve Anadolu Selçuklu Devleti'nin dini ve toplumsal nitelikli ilk ayaklanmasıdır muhtemel soru adayıdır geldim Kösedağ Savaşı'na Kösedağ Savaşı Anadolu Selçuklu Devleti ile İlhanlar arasında yapılıyor Anadolu Selçuklu yıkılış sürecine giriyor bak unutmuyorsun o zaman Anadolu selçukluyu yıkılış sürecini sokan Kösedağ ama soru sana derse ki büyük selçukluyu yıkılış sürecine sokan O zaman ne diyeceksin Katvan diyeceksin arkadaşlarım Bakın aynı divanlar var yine burada da fakat iki tane şeyde farklılık var hatta 3 tane bir tanesi divan-ı Pervane divan-ı Pervane Toprak dağıtımından sorumludur Anadolu selçuklu' niyabet-i Saltanat hükümdar yokken toplanan divandır görevlisi Naip yani vekildir arkadaşlarım bakın Bu ikisi bu ikisi Büyük Selçuklu'da yok Anadolu Selçuklu'da var o yüzden İkisi de önemli Milli Eğitim Bakanlığı kitabı öyle ayırmış bunları peki burada toprağı dağıtan divan-ı Pervane Osmanlı'da kim oluyor Osmanlı'da ise Nişancı oluyor arkadaşlarım Bir de Anadolu Selçuklu'da donanma var Büyük Selçuklu'da donanma yok Tamam mıyız Büyük Selçuklu'da arkadaşlarım donanma yok dedik Anadolu Selçuklu'da var dedik Anadolu Selçuklu'daki donanma komutanına ne isim veriliyor reisül bahriya da meliküs sevahil adı veriliyor Bir de şuna dikkat edin Anadolu Selçuklu Devleti'nde Jandarma teşkilatına şurta adı veriliyor Anadolu Selçuklu'da ordu komutanına ise emirül ümera adı verilir Tamam mıyız buradaki esnaf Teşkilatı neydi arkadaşlarım Ahilik di bunun Osmanlı'daki adı neydi loncayı ahilikle lonca arasında iki tane temel fark vardır ahiler askere gidiyorlar ama lonca askere gitmez bileye sadece Müslümanlar alınıyor ama lonca hem Müslümanlar hem gayrimüslimler anı alınabiliyor burada zaten Toprak türlerimiz var Daha önce değinmiştim yine değineyim bak şeri hukukun en büyük yetkilisi Kadil Kudat Örfi hukukun en büyük yetkilisi Emir dadır Bunlardan soru gelebilir askeri davalara da kadıleşker bakıyor Tamam mıyız Mevlana'dan soru gelebilir karşımıza Mesnevi divan-ı Kebir fifi mafih gibi eserleri var Hacı Bektaşi Veli'nin eseri makal oradan soru gelebilir Muhiddin arabiyi çok sormuyorlar ekberilik yani vahdedi vücut kavramının ortaya atan kişidir Muhiddin Arabi Bunun dışında arkadaşlarım Caca Bey'e dikkat edin Anadolu'da ilk rasathaneyi kuran kişi Caca beydir yine Yunus Emre'den soru gelebilir Risalet nye adında sorusu eseri vardır Allah mı söyletti Yunus Emre'nin gelebilir Tamam mıyız arkadaşlarım yine Burada çok fazla bilgimiz var Hepsine ayrıntılı olarak değin demeyeceğim ama burada ilk hastane olan aynı zamanda dünyanın ilk Tıp Fakültesi olarak görülen Gevher Nesibe daru şifasına dikkat ediyorsunuz Gıyasettin Keyhüsrev döneminde kurulmuştur Gıyasettin Keyhüsrev döneminde kurulmuştur sorusu gelebilir Tamam mıyız şimdi gelelim ik beylikler dönemindeki önemli beyliklere karesi oğulları önemli neden Çünkü Osmanlı'ya katılan ilk beylik Orhan Bey döneminde katıldı germiyanoğulları çeyiz yoluyla Hamitoğulları ise para yoluyla satın alınarak katıldı tamam mı dulkadiroğullarına önem veriyoruz neden turnadağ Savaşı ile alındı Ve turnadağ Savaşı ile alınınca Dulkadiroğulları toprakları Yavuz döneminde Anadolu Türk siyasi birliği kesin olarak sağlandı Karamanoğulları neden önemli Karamanoğulları Osmanlı'yı en çok uğraştıran beyliktir danışmentler ise Anadolu selçukluyu en çok uğraştıran beyliktir arkadaşlarım beyliklerin kurulduğu yerlere dikkat edin buradan soru gelebilir karşımıza Osmanlı Devleti'nin kültür medeniyetine geldik yine Türk İslam devletleri ile aynı zaten sadece şuna dikkat edin istiyorum arkadaşlarım bakın Türk İslam tarihinde sultan unvanını kullanan ilk kişi kimdi Gazneli Mahmut'u Osmanlı'da sultan unvanını kullanan ilk kişi Orhan beydi buna dikkat ediyoruz Bunun dışında halifelik var var Osmanlı'da Yavuz Osmanlı'nın ilk halifesidir Buna dikkat ediyoruz bak Buradan soru gelebilir Menşur onay belgesidir chet şemsiye Bunun dışında arkadaşlarım hilat vardı halifenin göndermiş olduğu hediyeler topluluğuyla da halifenin göndermiş olduğu elbiseydi bakın Bunlardan soru gelebilir karşımıza burada Berat Arkadaşlar bence önemli atama belgesidir Berat Bunun dışında buradan soru böyle Ferman hükümdar emri buyruldu önemli bence buyruldu buyruldu vezirlerin yani veziriazamın veziri azamın yani sadrazam'ın emirlerine buyruldu adı veriliyor Müsadere önemli ferdin malına el koymadı bir yerde Müsadere varsa Özel mülkiyet gelişmez Müsadere I Mahmut döneminde kaldırıldı ve e Tanzimat fermanıyla komple kalktı kulluk Hakkı önemli padişahın Devşirme sistemi yetişenleri öldürebilir kulluk hakkı Tamam mıyız gelelim Osmanlı'daki eğitim basamaklarına bak iptidai Bu nedir ilkokul rüşdiye ortaokul İdadi lise medrese lise ve üstü eğitim Fünun ise Darülfünun Osmanlı'nın ilk üniversitesidir Burada arkadaşlarım böyle soru adayı olarak görebileceğim yerleri sizlere vermek istiyorum medresedeki öğrenim basamaklarına dikkat edin uzun zamandır soru gelmiyor ve Osmanlı Devleti'nde ya da Türk İslam devletlerindeki mezuniyet belgesine yani diplomaya icazetname adı veriliyor medresetül kuzat Bence önemli Kadı yetiştirmek için açılan medrese medresetül kuzat Osmanlı'da şu medresedeki öğrenim basamaklarına dikkat ediyoruz arkadaşlar tamam mı suhte öğrenci Danışment Yüksek Öğretim öğrencisi Yüksek lisans yapıyor muhit müderrisin yardımcısı Mülazım Artık her şeyi bitirmiş müderris olacak Mülazım lazım olmayı bekliyor müderris ise öğretmen Tamam mıyız burada böyle önemliler baktığımızda arkadaşlarım Galatasaray sultanisinde mektebi-i Sultani Fransız usulü eğitim veren okullardır Darül muallimin erkek öğretmen yetiştirme Okulu Darül muallimat kız öğretmen yetiştirme okuludur darü şafaka anne veya babasını kaybetmiş çocukların eğitimi için açılan okuldur Darül aceze yaşlı ve muhtaç yani bakıma muhtaç kişiler için kurulan okuldur Darül aceze Abdülaziz dönemindedir Darül bedai soru gelebilir tiyatro Darül Elhan arkadaşlarım konservatuvar soru gelebilir Darül eytam Balkan ve I Dünya Savaşı'nda anne veya babasını kaybetmiş çocukların Eee meslek edinmesini ve barındırılması için kurulmuş olan kurumdur Darül eytam 2015 yılında soruldu yeniden sorulabilir Hamidi Etfal'e dikkat ediyoruz Osmanlı Devleti'nin İlk çocuk hastanesidir I Abdülhamid döneminde kurulmuştur himaye-i etval günümüzdeki çocuk esirgeme kurumunun TEM temelidir tıfıllar Yani çocukları himaye etme Kurumu olarak aklınızda kalsın Darülfünun Osmanlı'nın ilk üniversitesi hilal-i Ahmer Kızılay hilal-i ahtar Yeşilay Enderun Mektebi neydi devşirme kökenlilerin devlet adamı olarak yetiştirildiği okuldu arkadaşlarım Enderun Mektebi bir saray okuludur kim kurdu Murat kurdu Peki Sancak sistemi nedir Sancak sistemi Şehzadeler imize tecrübe kazandırdığımız sistemdir şehzademiz sancak'a gönderilir oranın yönetimi ile ilgilenir ve bu şekilde padişahlık tecrübesi kazanır veraset sistemi değişikliklerine baktığımızda Normalde Osman ve Orhan bey dönemlerinde ülke hanedanın ortak malıdır anlayışı var 1 Murat ülke padişahın ve oğullarının diyor e Mehmet yani Fatih Sultan Mehmet ülke sadece şahın diyor 1 Ahmet Neyi getiriyor Ekber ve erşedi zaten soru gelirse Ekber ve erşet gelir veraset sistemini kesinleştirmek demiştir arkadaşlarım burada saraylarımız var Özellikle bakın Dolmabahçe Sarayı Abdülmecid dönemindedir Beylerbeyi ve Çırağan Sarayları Abdülaziz dönemindedir Beylerbeyi ve çığan Sarayları Abdülaziz dönemindedir Yıldız Sarayına dikkat edin Yıldız Sarayı 3 Selim döneminde yapımına başlanmış 2 Abdülhamid döneminde devlet Merkezi olmuştur muhtemel bir soru adayıdır İsak Paşa Sarayı neden önemli Osmanlı Devleti'nin alttan ısıtmalı kalarifer sistemli ilk sarayıdır Tamam mıyız birun sarayın dış kısmı Enderun sarayın iç kısmı Harem ise padişahın özel hayatının geçtiği kısımdır divan-ı Hümayun Orhan Bey kurdu I Mahmut kaldırdı arkadaşlarım Peki Fatih'e kadar divana başkanlık eden kimdir padişahtır Fatih'ten itibaren ise sadrazan başkanlık etmiştir padişahın Divan toplantılarını izlediği yere ise Kasrı adl adı veriliyor burada divan çeşitleri var Özellikle Galebe divanına dikkat edin yabancı elçilerin kabul edildiği Divan Galebe Divanı dır Tamam mıyız burada Divan üyelerimiz var sadrazam bakın serdarı Ekrem unvanıyla ordunun başında sefere gidiyor padişahın mutlak vekilidir emirlerine buyruldu adı verilir arkadaşlar önemli şeyhül İslam ilk şeyhül İslam'ın Molla Fenari divana katılan ilk şeyhül İslamın Ebu Suud Efendi şeyhül İslam'ın vermiş olduğu Divan kararlarının uygunluk belgesine fetva adı veriliyor ona dikkat ediyoruz fetva fetva veren görevlidir defterdar Osmanlı Devleti'ndeki mali sorumludur nişancının pek çok görevi var bak Örfi hukukun temsilcisi iç ve dış yazışma yapıyor padişahın turası çekiyor Toprak kayıtlarını tutuyor Nişancı sorusu gelebilir reisül küttap Bu da ne yapıyor Osmanlı Devleti'nin Dışişleri Bakanlığı rolünde hariciye vekaletine bakıyor Kazasker önemli Kadı ve müderrisleri atıyor aynı zamanda divandaki davalara da Kazasker bakıyor Tamam mıyız Bunun dışında arkadaşlarım şu ilmiye bakın ilmiye Seyfiye kalemiye bak ilimle uğraşanlar ilmiyye Tamam mıyız Mesela ben öğretmenim tarih ilmiyle uğraşıyorum ilmiyye giriyorum ya da Kadı hukuk ilmiyle uğraşıyor ilmiyye giriyor şeyhül İslam İslam ilmiyle uğraşıyor ilmiyye giriyor Seyfiye elinde Kılıç olanlar Yani işi savaşmak olanlar mesela Veziri Azam Serdar Ekrem unvanıyla savaşa gidiyordu burada Beyler beyi sancak beyi Burada arkadaşlarım kalemiye işi yazmak olanlar mesela Nişancı Toprak kayıtlarını tutuyor iç dış yazışmaları yapıyor reisül kitam ül kitap Dışişleri Bakanlığı dış yazışmaları yapıyor defterdar mali kayıtları tutuyor Dolayısıyla Bunlar da kalemiyeden soru bekliyorum Neden 1871 vilayet nizamnamesi ile kaza ile köyün arasına eklenen yönetim birimi nahiyede şu salyaneli eyaletler maaşlı eyaletlerdeki merkeze uzaktır salyanesiz eyaletler merkeze yakın eyaletlerdeki şu ceride-i mehakim dikkat edelim Osmanlı Devleti'nde adliye nezaretinin yayın organıdır ve kanunlar yayınlanıyor bu ceride-i mehakim gazetesinde kanunları yayınlıyoruz tamam mıyız ve arkadaşlarım burada bakın Klasik Dönem mahkemelerinde şeriat mahkemeleri Müslümanların cemaati mahkemeleri gayrimüslimlerin davasına bakıyor konsolosluk mahkemeleri de kapitülasyonlarla birlikte kuruluyor Bunun dışında arkadaşlarım Nizamiye mahkemeleri var hem gayrimüslimlerin hem Müslümanların davalarına bakıyor Ticaret Mahkemeleri de ticari anlaşmazlıklara bakıyor bakın fark ettiyseniz Osmanlı'da bir sürü mahkeme var Dolayısıyla Bu da hukukta ikilik olduğu anlamına geliyor kadının görevlerine dikkat edin kadının pek çok görevi var mahkemelere bakıyor notar işlevi görüyor belediyeler belediyeleri kontrol ediyor kazalarda yine yönetici kadıdondurma tereke defterlerine kaydediliyor hem Şeriye sicilleri hem tereke defterleri önemli Peki divan-ı Hümayun kayıtları nerede tutuluyor onlar da mühimme defterine yazılıyor orduya baktığımızda ilk düzenli ordumuz yaya ve müsellem Osmanlı'nın asıl düzenli ordusu ise Kapıkulu ordusudur Kapıkulu ordusunun 3 ayda bir aldığı maaşa ne diyoruz ulufe adını veriyoruz padişah değişikliğinde aldıkları bahşişe ise cülü bahşişi adını veriyoruz Peki pençik sistemi elde edilen esirlerden beşte birinin orduya alınmasıdır bu pençik sistemidir Devşirme sistemi ise küçük yaşta alınan bir çocuğun türklüğe ve müslümanlığa devşirilmesi devşirme sistemini uygulayan ilk kişi Çelebi mehmet'tir devşirme sistemini kanunlaştıran ise kimdir ı murattır arkadaşlarım Tamam mıyız sorulmadı Ama şuna dikkat edin yeniçerilerin kaydedildiği defter esame defteridir Yeniçeri Ocağı bakın Acemi olanlar ocağından Yeniçeri ocağına ya da diğer Ocaklara geçişe bedergah çıkma adı verilir yeniçeriler Bektaşi geleneğinden geliyorlar ve yeniçerilerin okuduğu dua Gül bankır arkadaşlarım Burada yine buradan çok soru soruyor Kapıkulu askerlerinden humbaracılar el bombası yapıp kullanıyor cebeciler silah bakım yapım ve onarımı ile uğraşıyor lağımcılar önemli tünel kazıyorlar lağımcılar Bostancılar önemli Sarayı ve çevresini koruyorlar Bunlar benim piyade yani yaya askerlerim Bir de süvariler var sağ ve sol Garipler kıyamam Garipler ama Hazineyi koruyorlar sağ ve sol ulufeciler Bunlar sancağı yani bayrağı koruyorlar Sipahiler ve silahtarlar ise padişahın çadırını koruyorlar Tamam mıyız eyalet ordusu Tımarlı Sipahiler burada Bunun dışında bakın Turnalar haberleşme Sakalar su ihtiyacı Deliler arkadaşlar Eee bu adamlar ordunun en önünde sefere çıkı yar ve gerçekten çığlıklar atarak gidiyorlar O yüzden deli olarak cesaretler dolayı deli olarak isimlendiriliyor azaplar bekar erkeklerden kuruluyor Şunu bilin Bakın şu derbentçiler yol köprü ve geçitlerin güvenliğini sağlarlar mortos cerahorlar voynuklar bozon acılar Bunlar arkadaşlarım Hristiyan askerlerdir Tamam mıyız burada Barbaros Hayrettin Paşa'ya dikkat ediyor neden hem Preveze Deniz Savaşı'nı kazandı hem de Osmanlı Devleti'nde divana katılan ilk kaptanı derya Barbaros Hayrettin paşa'dır şuna dikkat edelim 2015 yılında soruldu Osmanlı donanmasının dünyanın 3 büyük donanması haline geldiği dönem Sultan Abdülaziz dönemidir aynı zamanda Sultan Abdülaziz Beylerbeyi ve çığan saraylarında inşa etmişti Toprak türlerinden soru gelebilir bakın paşmaklık geliri Saray kadınlarına ayrılır yurtluk sınır boy oy larını koruyanlar ocaklık geliri kale ve Tersane giderlerine ayrılan toprak türü mukata hazineye nakit para getirir iltizam sisteminin uygulandığı topraklardır metruk ortak Kullanıma bırakılan topraktır mesela mezarlık ya da meralar arkadaşlarım mevat ise mevat kullanma at kullanılamayan bataklık araziler arpalık devlet adamlarına emekli maaşı yerine verilen Toprak türüdür zaten burada Dirlik arazilerde Has zeamet tımar önemli bunlardan da burada zaten ne yapılıyor tımar sistemi uygulanıyor Vakıf arazi geliri Hayır kurumlarına giden arazidir sosyal devlet anlayışını gösterir bakın Millet sistemi daha önce soruldu yeniden sorulabilir Osmanlı Devleti'nde toplum ırka göre yönetilmez Osmanlı Devleti'nde toplum din ve mezhebe göre yönetilir İşte buna ne diyoruz arkadaşlarım Millet sistemi diyoruz vergilerden çok soru geliyor özellikle bakın öşür Müslümanlardan alınan ürün vergisi haraç gayrimüslimlerden alınan ürün vergisi resmi çift Müslümanlardan alınan Toprak vergisi ispenç gayrimüslimlerden alınan Toprak vergisi zekat bakın Ne zamandır sorulmuyor Müslümanların gelirinin 14 birini bağışlaması dır zekat günümüzde de varlığını sürdürüyor Cizye gayrimüslimlerin askere gitmemeleri karşılığında ödedikleri vergidir Bunun dışında av arıza dikkat edin av arıza olağanüstü hal vergisidir Avarız Anam önemli Neden Anam ise küçükbaş hayvancılıktan alınan vergi çift bozana dikkat edin Toprak üst üste boş bırakılırsa çift bozan vergisi alınır sebebi ne üretimde sürekliliği sağlamak Bunun dışında arkadaşlarım böyle soru gelirse daha çok bu vergilerden gelir diye düşünüyorum cerime Eye dikkat edin suç işleyenlerden alınan vergidir cerime suç işleyen Ceremesini çeker iaşecilik istendik bakın istendik fiyatta istendik miktarda istendik kalitede mal bulundurma iaşecilik ve arz talep dengesini sağlamadı fiskalizm Hazineyi en dolu tutma çabasıdır bakın iaşecilik 2024 lisansta geldi fiskalizm Hazineyi en dolu tutma çabasıdır ve bunu en iyi yapan da Yavuz Sultan selim'dir sorusu gelebilir gelenekçilik nedir arkadaşlarım kıtlığı engellemedi aynı zamanda gelenekçilik bakın mevcut dengeyi korumadır burada da soru gelebilir mekkari ne yapıyor taşımacılık işleri yapıyor Menzil haberleşme özellikle derbent'e dikkat ediyorsunuz Derbent Teşkilatı yol köprü ve geçitlerin güvenliğini sağlayan teşkilattır merkal ZM sorulmadı uzun zamandır Zenginliğin değerli madenlerle ölçüldüğü ekonomik sistemdir narh kesmek ne peki narh kesmek mala fiyat biçmek yine arkadaşlarım bakın Gedik önemli Gedik işyeri açma belgesidir hirfet küçük esnaf gruplarıdır ehli hibre ise günümüzün Vedat mördır Yani kalite kontrolü yapar arkadaşlarım ehli hibre sorusu gelebilir 7 Vahit tekelcilik sistemidir bakın ihtiyaç duyulan hammaddenin yurt dışına çıkarılmasını engeller yi Vahit sorusu gelebilir yi Vahit'in tekelcilik sistemi Lonca teşkilatı Osmanlı'daki esnaf teşkilatıyla ise yabancı sermayeli ilk bankamız Bunun dışında memleket sandıkları Mithat Paşa tarafından Abdülaziz döneminde kuruluyor Ziraat Bankası'nın temelini oluşturuyor daha sonra Bu memleket sandıkları I Abdülhamid döneminde Ziraat Bankası'na çevriliyor Ziraat Bankası günümüzde Osmanlı'dan kalan tek bankadır hangi dönemde kurulmuş I Abdülhamid döneminde Memleket sandıklarını Kuran kimdi Mithat paşaydı Onun da sorusu gelebilir itibarı milli Bankası İttihat ve Terakki üyeleri tarafından kurulan milli bir bankadır para basmaya yetkilidir varlıklarını İş Bankasına devretmiştir yine bunu da soru adayı olarak görüyorum arkadaşlarım Osmanlı Devleti ilk kapitülasyonları kime vermiştir Orhan Bey döneminde Ceneviz devletine vermiştir Bunun dışında Kanuni Fransa'ya kapitülasyonlar veriyor Fakat Kanuni'nin Fransa'ya verdiği kapitülasyonlar padişahların ömrüyle sınırlıdır bu kapitülasyonlar 1 Mahmut döneminde Belgrad Antlaşması'na arabuluculuk yapan Fransa'ya sürekli hale getiriliyor bütün kapitülasyonlar önemli ama burada ayrıntılarını görebilirsiniz Tabii Fatih de Venedik'e kapitülasyon veriyor şuna dikkat edin Venedik elçilerine balyos adı verilir Tamam mıyız buradaki önemli kişilere baktığımızda akşemsettin'de sorumlu gelebilir sorun soru gelebilir Akşemsettin maddetü'l-hayat Sabuncuoğlu Şerafettin cerrahname adında eseri var mücerrebname adında eseri var deneysel farmakolojinin lideridir yani deneysel farmakoloji derken deneyerek ilaç bulma biliminin lideridir aynı zamanda plastik cerrahinin lideridir Sabuncuoğlu Şerafettin Ali kuşçudan soru gelebilir arkadaşlarım hem matematikçi hem astronom durur Akkoyunlu dan Osmanlı'ya gelmiştir Ayasofya'da müderrislik yapmış İstanbul'un enlem ve boylamını hesaplamıştır 6 Zade üreme ve idrar yolları üzerine çalışmalar yapıyor Piri Reis denizcidir Kitabül Bahriye ve dünya haritası var Seyid Ali reis'ten soru gelebilir miratül memalik ve Kitabül muhit adında eserleri var o da ünlü bir denizci Takiyüddin Er Raşit Bence muhtemel soru adayı bakın Osmanlı'da ilk Rasathane derse Takiyüddin Er Raşit yani Takiyüddin Mehmet Efendi ama Anadolu'da ilk Rasathane derse cac Bey diyeceksiniz burada Evliya Çelebi'nin Seyahatnamesi önemlidir lagari Hasan Çelebi roketle uçtu Hezarfen Ahmet Çelebi ise Galata'dan Üsküdar'a kanat takarak uçtu Katip çeli daha önce soruldu arkadaşlarım Hacı Kalfa olarak bilinir keşfi zünnun ve Cihannüma eserleri var kom de boneval dikkat edin humbaracı Ahmet Paşa adıyla geliyor arkadaşlarım ve 1 Mahmut Comte boneval getiriyor Osmanlı Devleti'nde Batı tarzı ilk teknik okul olan hendes haneyi kuruyor bu adam Bence Nedim önemli Lale Devri şairidir Nefi önemli siham-ı kaza eseriyle bilinir hicivler yazmıştır eleştiriler yazmıştır ve 4 Murat döneminde idam edilmiştir yanyalı Esat efendi çok önemli ama sorusu gelir mi bilmiyorum Lale Devri'nin önemli İlim ve fikir adamlarından biridir muallimi salis olarak bilinir yani 3 öğretmen olarak bilinir Tamam mıyız Mimar Sinan'ın eserlerine dikkat edin Çırak eseri Şehzade Cami kalfalık eseri Sultan Ahmet Cami ustalık eseri Selimiye camidir Bunun dışında Sultan Ahmet camiye dikkat ediyoruz Sultan Ahmet Cami mimarı sedefkar Mehmet ağdır Osmanlı'nın 6 minareli ilk camisidir aynı zamanda yaban şey bu mavi çinilerinden dolayı yabancılar tarafından Blue mosk olarak bilinir Tamam mıyız burada Şeker Ahmet Paşa önemli Osmanlı'daki ilk resim sergisini açıyor Eee resmini devlet dairelerini astıran yani tasviri Hümayunu yapan kişi I Mahmut Osman Hamdi Bey önemli neden önemli bu adam ilk Türk müze müdürü bu adam Sanayi Nefise mektebinin kurucusu bu adam silah tacirleri Kur'an okuyan kız ya da e Kaplumbağa Terbiyecisi gibi eserleri yaptı yine Bence muhtemel soru adayı Mihri Müşfik neden Türk tarihindeki ilk kadın ressam Çünkü Sultan Abdülaziz önemli neden Çünkü kendisi İlk heykel yaptıran padişah Hat sanatında Şeyh Hamdullah karşımıza soru olarak gelebilir minyatür arkadaşlarım önemli minyatür neydi iki boyutlu resim sanatıyla Nakkaş adını veriyorduk tzip önemli altınlamak yaldızlamak kitap süsleme sanatıdır icra edenlere müzehhip adı verilir Bu arada arkadaşlarım günümüzdeki kur'an-ı Kerim'i hat sanatıyla yazan kişi de Ahmet karahisari dir Buna dikkat ediyoruz soru gelebilir müzikte Arkadaşlar bence soru gelirse 3 Selim'den soru gelebilir İlhami mahlasıyla biliniyor Suzi Dilara makamını bulmuştur kendisi buradan arkadaşlarım basın yayına baktığımızda ilk gazetemiz ilk resmi gazetemiz takvimi Vekayi ilk özel gazetemiz ise tercümanı Ahval Bunun dışında arkadaşlarım dijen önemli ilk mizah dergisidir dijen Teodor Kasap tarafından çıkarılmıştır ve arkadaşlar burada Güllü agopa dikkat edin Osmanlı Devleti'ndeki ilk modern tiyatroyu kuruyor Afife cale ilk Türk kadın tiyatrocudan çıkmış sınav sorusu oldu yeniden gelebilir Sabiha Gökçen'e dikkat edin ilk kadın Savaş pilot sudur kendisi Selim Sırrı Tarcan önemli Osmanlı Devleti'nde milli olimpiyat komitesini kurdu milli olimpiyat cemiyetini kurdu Osmanlı'nın katıldığı ilk Olimpiyatlar ise Stockholm Olimpiyatları dır Türkiye Cumhuriyeti'nin katıldığı ilk Olimpiyatlar ise Paris Olimpiyatları dır Burada arkadaşlarım padişahların unvanları ve mahlasları önemli 2 Mehmet Avni olarak bilinir 2 Murat bakın Ebul hayr Yani hayır babası olarak bilinir 1 Murat Hüdavendigar yani Allah dostu olarak bilinir Kanuni Sultan Süleyman muhibbi olarak biliniyor ik Osman yani Genç Osman Farisi olarak biliniyor sorusu gelebilir nen gelebilir diyorum Çünkü yeniçeriler tarafından öldürülen ilk padişah ya gelebilir sorusu arkadaşlarım kuruluş devrine geldik Ben bir mola vereyim Ondan sonra devam edelim Evet arkadaşlar geldik Osmanlı Devleti'nin kuruluş dönemine Peki kuruluş döneminde nelerimiz var bizim arkadaşlar ilk olarak burada padişah padişah bir gidelim bakalım neler var arkadaşlar ilk olarak Osman Bey döneminin Bence en önemli gelişmeleri Aras arasında Koyunhisar Savaşı var Koyunhisar ya da bafeus Savaşı Osmanlı Devleti ile Bizans arasında yaşanmış ve Osmanlı Devleti'nin ilk defa Bizans'a karşı Ben buradayım ben varım diyebildiğim savaş olmuştur Hatta tarihçi Halil İnalcık Osmanlı'nın gerçek kuruluşu koyun isar savaşı'dır der koyun isar Savaşı ilk Bizans Osmanlı savaşı Osman Bey döneminde dikkat ediyorsunuz Bunun yanı sıra arkadaşlarım bu dönemde Osman Bey ilk Kadı olan Dursun fakih'in atamasını yapıyor bu da onun hukuka adalete verdiğini gösterir gelelim Orhan Bey dönemine Orhan Bey döneminde Bursa'yı fethediyoruz ve başkent yapıyoruz Bunun dışında Maltepe yani palekanon Savaşı'nı bizans'la yapıyoruz Maltepe palekanon Savaşı'nı bizans'ı yeniyoruz ve İznik İzmit'in fethinin önünü açıyoruz Tamam mıyız aynı zamanda bu dönemde başka bir e ele geçirdiğimiz toprak ise Karesioğulları oluyor Karesioğulları Beyliği Osmanlı Devleti'nin ele geçirdiği ilk beyliktir arkadaşlarım ve bu da olu Türk siyasi birliği sağlama yolunda atılan ilk adımdır yine bunu da Orhan Bey yaptı E peki biz kares oğullarını alınca onların donanması var mıydı vardı ilk donanmayı da bu şekilde almış olduk Tamam mıyız gelelim Çimpe kalesine arkadaşlarım Çimpe Kalesi Osmanlı'nın Rumeli'deki ilk toprağıdır ve Orhan bey döneminde alınmıştır Bu da Rumeli fetihlerinde üs olarak kullanılacağını gösteriyor bakın Gelibolu Fatihi olarak bilinen kişi kimdir derse Orhan Bey'in oğlu olan paşa'dır diyeceğiz Bu da bence muhtemel bir soru adayı tamam mı peki Orhan Bey'in teşkilatlanma çalışmalarına baktığımızda ilk Saray Bursa Bey Sarayı bu dönemde devlet meselelerini görüşüp karara bağladığımız divan-ı Hümayun bu dönemde ilk vezir ataması ilk Ordu olan yaya ve müsellem ordusu ilk medrese İznik Medresesi ilk müderris davudu Kayseri yine bu dönemde arkadaşlarım ilk cami ise İznik Hacı Özbek Cami Tamam mıyız Peki muhtemel soru adayı İbni Batuta Orhan Bey için ne diyor Türkmen hükümdarlarının en Ulus sudur en yücesidir diyor buna dikkat ediyoruz soru olarak gelebilir ve arkadaşlarım Sancak sistemini yani şehzadelere tecrübe kazandırdığımız Sancak sistemini kuran kişi de yine Orhan beydir gelelim 1 Murat dönemine neleri bileceğim ilk olarak Sazlıdere Savaşı'nı bilin edirne'yi bu savaşla fethediyoruz Osmanlı Devleti'nin ilk Haçlı savaşı olan Sırp sındığı Savaşı yine 1 dönemindedir Hacı İlbeyi komutasındaki Osmanlı ordusu haçlıları mağlup etmeyi başarmıştır ve arkadaşlarım bakın 1 Murat germiyanoğullarını çeyiz yoluyla Hamit oğullarını para yoluyla alıyor Demek ki barışçıl yollardan da sınırlarımızı genişletiyoruz Osmanlı'nın ilk ciddi mağlubiyeti ploşnik Savaşı Yani ploşnik bozgunu yine 1 Murat dönemindedir bence soru gelirse 1 Kosova Savaşı'ndan soru gelebilir Neden Çünkü 1 Kosova Savaşı Osmanlı'nın top kullandığı ilk savaş tır haçlılarla yapılmıştır ilk defa top kullandık Türk bayrağının O kan üzerine ay ve yıldızın düşümü yine 1 Kosova savaşı'dır 1 Kosova savaşı ile Balkan hakimiyetini sağladık 1 Kosova Savaşı'ndan sonra 1 Murat savaş meydanında şehit düşen ilk Osmanlı padişahı oldu o yüzden önemli yine 1 Murat da teşkilatlanma çalışmaları yapıyor mesela veziriazamlık makamını kuruyor sadrazamlık makamını kaz askerlik makamını kuruyor Kadı ve müderrisleri atıyor defterdarlık makamını kuruyor bu ne yapıyordu Osmanlı maliyesinin sorumlusuyum eli Beyler beyliğini kuruyor Rumeli Beyler Beyliği derse 1 Murat Anadolu Beyler Beyliği derse Yıldırım Bayezit diyorsunuz Tabii Osmanlı'nın ik düzenli ordusu olan Kapıkulu ordusunu da yine 1 Murat kuruyor ve pençik sistemiyle orduya asker alıyor geldim 1 bayzit Yani yıldırım bayzit dönemine arkadaşlarım bakın babası 1 Murat 1 Kosova Sav başında şehit düştü ya o yüzden culüs bahşişi dağıtıyor Yıldırım Bayezit Neden Çünkü savaşta Ordu daha savaş meydanında Ken Birci Bayezit Yıldırım Bayezit başa geçiyor Dolayısıyla orada askerler İsyan etmesin diye ilk defa cülü başı dağıtan padişahımız Yıldırım Bayezit oluyor ve arkadaşlarım saruhanoğulları Aydınoğulları menteşoğulları gibi beylikleri ele geçiriyor Anadolu Türk siyasi birliğini büyük ölçüde sağlayan ilk padişahımız Yıldırım bayzit oluyor Bunun dışında bence soru gelirse nereden gelir arkadaşlarım DT defa İstanbul'u kuşattı beyliklerin arkadan saldırmaları sebebiyle ikisi kalktı biri ise Niğbolu Savaşı yüzünden kalktı biri ise Timur'la yapılan Ankara Savaşı yüzünden kalktı Peki şu Güzelce Hisar ne İstanbul kuşatmaları sırasında kullanmak için yaptırıyor Yıldırım bayzit Anadolu Hisarı dır Bunun tam karşısına da Fatih Sultan Mehmet Rumeli hisarın yaptırıyor Yıldırım bayzit İstanbul'u kuşatan ilk Osmanlı padişah Şahı gelelim arkadaşlarım Niğbolu Savaşı'na Niğbolu Savaşı Osmanlı'nın haçlılarla yapmış olduğu savaştır Yıldırım Bay ezet Niğbolu Savaşı'nda haçlıları mağlup etti ve halife tarafından kendisine sultan-ı iklimi Rum unvanı verildi arkadaşlarım muhtemel soru adayıdır gelelim Ankara Savaşı'na Ankara Savaşı Osmanlı ile Timur arasındadır Osmanlı Devleti bu savaşı kaybetti ve Fetret devrine girdi Fetret Devri dediğimiz devirde Yıldırım Bay Yezit yani padişahımız Timur tarafından esir alındı Çelebi Mustafa yani Yıldırım'ın oğullarından biri esir alındı gönderildi geriye kaldı 4 tane oğlu Çelebi İsa Musa Süleyman ve Mehmet 11 yıl boyunca padişahsız Osmanlı Devleti'nde padişah olmak için savaştılar bu 11 yıla Fetret Devri adını veriyoruz fetret devrini bitirerek Osmanlı'nın ikinci kurucusu unvanını alan kişi ise Çelebi Mehmet yani 1 mehmet'tir arkadaşlarım ikinci kurucu olarak biliniyor bu dönemde neler var bakın arkadaşlarım ilk Deniz savaşımız olan Çalı beyi Savaşı'nı yapıyor ve Venedik'e yeniliyor şey Bedrettin isyanı önemli muhtemel soru adayı Anadolu Selçuklu'da dini ve toplumsal nitelikli ilk ayaklanma Baba İsak ayaklanmasıyla da dini ve toplumsal nitelikli ilk ayaklanma ise Şeyh Bedrettin ayaklanmasıdır hangi padişah döneminde Çelebi Mehmet döneminde bu dönemde Timur'un esir aldığı Mustafa kaçıp geliyor arkadaşlarım o da isyan ediyor fakat o isy anda bastırılıyor ve Arkadaşlar dikkat ediyoruz Çelebi Mehmet dediğimiz adam ne yapıyordu pençik sisteminden devşirme sistemine geçişi ilk defa uyguluyordu devşirme sistemini ilk kez uygulayan padişah Çelebi Mehmet devşirme sistemini kanunlaştıran ise ı muratı geldik ı Murat'a arkadaşlarım macarlar ile Edirne segedin anlaşmasını yapıyor 10 yıl boyunca savaşılmaz diyor Edirne segedin Antlaşması Osmanlı Devleti'nin Balkanlarda yaptığı ilk Barış antlaşmasıdır Tamam mıyız buçuktepe ayaklanmasına dikkat ediyoruz yeniçerilerin ilk ayaklanmasıdır bu ayaklanma bu dönemde Varna Savaşı ve 2 Kosova Savaşı yapılıyor haçlılarla iki savaşta kazanılıyor arkadaşlarım özellikle ik Kosova savaşıyla Balkan hakimiyeti kesinleşiyor I Murat döneminde Bak şimdi burada özetleyecek Osmanlı'nın yaptığı Haçlı savaşlarının şifresi neymiş sınav 2 inmiş Bak bunları nasıl bileceksin iki iki ayır böyle ilk ikiyi ayırdım son ikiye ayırdım Bir de ortadaki iki ilk ikide ne var Bak burada 1 var Bu ilk iki Savaş 1 Murat döneminde son iki Savaş Bak burada 2i var 2 Murat döneminde ortadaki iki Savaş ise Yıldırım Bayezit döneminde Tamam mıyız savaşların önemli yönlerini zaten Verdim buradan karşımıza soru gelebilir dikkat ediyoruz arkadaşlarım Osmanlı Devleti'nin yükselme dönemine geldik ilk olarak Fatih Sultan Mehmet Fatih Sultan Mehmet ne yaptı İstanbul'u fethetti İstanbul'u fethetmesinin mesela ekonomik nedenleri var ned ekonomik nedeni arkadaşlar boğazlara hakim oluyorsun Ticaret yoluna hakim oluyorsun dini nedeni var mesela nedir Hz Muhammed'in sözleridir değil mi Osmanlı Devleti'nin jeopolitik olarak da topraklarını birleştirmek istemesi gibi sebeplerle İstanbul Fatih Sultan Mehmet döneminde Feth ediliyor burada özellikle Rumeli hisarına dikkat edin arkadaşlarım boğaz kesen Hisarı olarak isimlendirilir Bir de Anadolu Hisarı vardı onu Yıldırım Bayezit yaptırmıştı gelelim arkadaşlarım Eee dünya tarihi açısından sonuçlarına İstanbul'un fethinin Bu neden önemli arkadaşlar bakın Burada burada Fatih Sultan Mehmet İstanbul'u feth edince bu evrensel bir olaydır Orta Çağ bitiyor Yeni Çağ başlıyor Coğrafi keşifler ve rönesansa zemin hazırlanıyor arkadaşlarım Fatih'in Anadolu'da yaptığı bazı fetihler var Özellikle Amasra önemli neden amasra'yı alıyoruz Ve amasra'yı Ceneviz derden alıyoruz O yüzden gaza ve cihattır ve Fatih Sultan Mehmet amasra'yı Çeşmi Cihan olarak niteliyor aynı Fatih Sultan Mehmet Ak koyunları Otlukbeli Savaşı'nda yeniyor arkadaşlarım aynı Fatih Sultan Mehmet Trabzon Rum İmparatorluğu topraklarını ele geçiriyor ve denizlerde de Kırım'ı alınca Karadeniz Türk gölü haline geliyor arkadaşlar şuna dikkat edin Kırım'ı fetheden kişi Fatihi ya da Otranto Fatihi olarak bilinen kişi Gedik Ahmet paşa'dır Bakın şimdi burada bazı önemli bilgilere değineceğim Fatih Sultan Mehmet'in Bizans'ın yeniden diriltilmesi için umutları bitirdiği yerleri fethettiği yerleri ele alacağız Fatih Sultan Mehmet Bizans yeniden dirilmesi diye mora'yı ele geçiriyor orada Bizans ailesinden gelenleri öldürüyor Trabzon Rum İmparatorluğunu ele geçiriyor ve Bizans ailesinden gelenleri öldürüyor bu şekilde arkadaşlarım bu iki yer ile birlikte ne olmuş oluyor Bizans'ın yeniden diriltilme umutları son bulmuş oluyor bakın yine Milli Eğitim Bakanlığı kitabında yer alan farklı bir bilgi Belgrad Eğriboz ve İstanbul kuşatmalarında Fatih toplamda ü yerde gemileri karadan yürütüyor ve Fatih'in karada kuşatıp alamadığı yer belgrad'ı denizde kuşatıp alamadığı yer ise neresidir Rodos dur arkadaşlarım bayzit döneminde Cem Sultan olayını bilin Cem Sultan olayı sorunken dış sorunu haline geliyor Papa'nın eline esir düşüyor biz bu yüzden arkadaşlar ne yapamıyoruz Avrupa'ya Fetih düzenleyemiyorum sefer düzenleyemiyorum bu sebeple de ı Bayezit dönemine yükselme içinde duraklama dönemi diyoruz yine ı Bayezit döneminde Cem Sultan olayı dışında Şahkulu isyanını bilin Şahkulu isyanı Safevi Devleti hükümdarı olan Şah İsmail tarafından çıkarılmıştır ik Bayezit dönemindedir Tamam mıyız şu karıştıran savaşı ayrıntı ama söyleyeyim Yavuz Sultan Selim ile babası arasında yapılıyor arkadaşlarım karıştıran Savaşı babası ı Bayezit Yavuz'u yeniyor Yavuz Sultan Selim 8 yıla 80 yıllık iş sığdıran padişah olarak biliniyor Bozoklu Celal isyanı var bu dönemde 17 yüzyılda Anadolu isyanları var ya Celal isyanları Heh onların isim babası olan Bozoklu Celal ayaklanması Yavuz döneminde çıkıyor şimdi Çaldıran Savaşı Osmanlı ile safeviler arasında yapılıyor Osmanlı yeniyor ve şi tehlikesini engelliyor turnadağ Savaşı Osmanlı ile Dulkadiroğulları arasında yapılıyor Osmanlı kazanıyor ve ne yapıyor arkadaşlarım Anadolu Türk siyasi Birliği'ni kesin olarak sağlıyor Dulkadiroğulları topraklarını alıyor Şimdi şu Osmanlı Memlük ilişkilerine baktığımızda ilk anlaşmazlıklar Yıldırım Bayezit döneminde Fatih döneminde ilişkiler Hicaz su yolları meselesinden dolayı iyice geriliyor ve ik bayzit döneminde bu eee memlükler Cem Sultan'ın kaçmasına yardım ediyorlar O yüzden ilk savaşlar yaşanıyor ağaç ayrı Savaşı yaşanıyor mesela Osmanlı ile Memlük arasında ve zaten artık Yavuz Sultan Selim diyor ki ben bu işi bitireceğim diyor ilk olarak memlüklerle Mercidabık Savaşı'nı yapıyoruz Suriye Filistin Kudüs gibi bölgeleri ele geçiriyoruz daha sonra memlüklerle Ridaniye Savaşı'nı yapıyoruz ve Memlük Devleti'ni komple yıkıyoruz kutsal emanetleri Mısır hazinelerini İstanbul'a götürüyoruz aynı zamanda Mısır toprakları bizim oluyor Ve halifelik de Osmanlı'ya geçiyor arkadaşlarım Ridaniye savaşıyla idrisi bitlisi Osmanlı'nın Doğu politikasını Kürt politikasını yöneten adamdır aşiretlerin Osmanlı'ya bağlanmasını sağlamıştır Piri Reis ise biliyorsunuz Kitabül Bahriye ve dünya haritasıyla biliniyor geldim Kanuni Sultan Süleyman dönemine arkadaşlarım bakın Kanuni Sultan Süleyman döneminin Başında Ahmet Paşa isyanı var Neden çıkıyor bu ve Veziriazam Ben Olmalıydım diyor Paşa O yüzden isyan ediyor canberdi Gazali Mısırda Memlük devletini yeniden canlandırmak için isyan ediyor O da ortadan kaldırılıyor Kalender Çelebi ve baba zünnun isyanları dini gibi görünen ekonomik Temelli isyanlardayim bak Fatih'in alamadığı Kanuni'nin aldığı yerler var Fatih'in alamadığı yerler Belgrad ve rostu ikisini de Kanuni alıyor Belgrad Darül Cihat ya da Avrupa'nın kapısı olarak bilinir kim aldı burayı Kanuni aldı Mohaç Meydan Muharebesi Osmanlı ile macarlar arasında dünyanın en kısa süren Meydan savaşıdır ve Osmanlı kazanıp Macar topraklarını ele geçirmiştir 1 Viyana Kuşatması tarihte iki kişi viyana'yı kuşatmıştır biri Kanuni Sultan süleymandır başarısız olmuştur İkincisi ise 4 Mehmet döneminde Merzifonlu Kara Mustafa paşa'dır o da başarısız olmuştur Alman seferi Alman seferinde Biz kutsal Roma Germen İmparatoru olan schalken üzerine gidiyoruz schalken karşımıza çıkmıyor ve arkadaşlarım bunun üzerine kardeşini gönderiyor schalken ve Avusturya İmparatoru olan Ferdinand ile Osmanlı Devleti arasında İstanbul antlaşması 1533 İstanbul Anlaşması yapılıyor 1533 İstanbul antlaşması ilk Osmanlı Avusturya antlaşmasıdır ve Osmanlı Devleti Avusturya'ya karşı protokol üstünlüğünü kabul ettirmiştir İstanbul anlaşmasıyla bu protokol üstünlüğü ne zaman son bulacak 1000 66 zvuk Antlaşması ile son bulacak Tamam mıyız devam gelelim arkadaşlarım Biz Kanuni Döneminde Fransa'ya kapitülasyonlar veriyoruz iki amacımız var Hristiyan birliğini engellemek ve Fransa'yı kendi yanımıza çekmek diğer amacımız ise Akdeniz ticaretini canlandırmaktadır dikkat ediyoruz Amasya Antlaşması Osmanlı Devleti ile safeviler arasında yapılan ilk yazılı anlaşmadır Bak ilk Osmanlı Avusturya Antlaşması derse İstanbul antlaşması Kanuni döneminde 1533 İstanbul antlaşması ilk Osmanlı Safevi Antlaşması derse 1555 Amasya Antlaşması diyorsun rodos'un Fethi demiştim ya Fatih'in alamadığı Belgrad ve rodos'u kim alıyor Kanuni alıyor arkadaşlarım Barbaros Hayrettin Paşa Osmanlı'ya katılıyor bu dönemde Preveze Deniz Savaşı'nda komutanımız kaptan-ı dery mız Barbaros Hayrettin paşa'dır Preveze Deniz Savaşı'nda haçlıları mağlup ediyoruz ve ne yapıyoruz bu şekilde akdeniz'i Türk gölü haline getiriyoruz o zaman Karadeniz'i Türk gölü haline getiren Fatih Sultan Mehmet akdenizli Türk gölü haline getiren Kanuni Sultan Süleyman Preveze Deniz Savaşı ile arkadaşlarım Bunun dışında Bakın şimdi şuna dikkat edin Viyana ve mal Şimdi arkadaşlarım Fatih'in kuşatıp alamadığı yerler nerelerdi Belgrad ve rodos'u oraları Kanuni almıştı ama Kanuni'nin de kuşatıp alamadığı yerler var karada viyana'yı kuşatıp alamıyor denizde ise Malta'yı kuşatıp alamıyor arkadaşlar Tamam mıyız Hint Deniz seferlerine çıkıyoruz bu dönemde oradaki Müslümanların yardım çağrısı Bunun yanı sıra portekizliler bölgeden uzaklaştırmak Eee gibi amaçlarla Hint Deniz seferlerine çıksak da gemilerimiz Okyanus dayanıklı değil denizcilerimiz o bölgeyi çok bilmiyor gibi sebeplerle Hint Deniz seferlerinde başarısız oluyoruz Hint Deniz seferlerine giden kaptan-ı Deryalar mız önemli Hadım Süleyman Paşa Piri Reis seyidi Ali Reis ve Murat Reis kim yok Hint Deniz seferlerine Barbaros Hayrettin Paşa gitmemiştir arkadaşlarım Muhtemelen bu soru gelirse padişaha sadrazamlık yapıyor Kanuni Sultan Süleyman Onun oğlu olan ik Selim yani Sarı Selim Bir de 3 Murat'ı Arkadaşlar ne yapıyor sadrazamlık yapıyor O yüzden önemli özellikle I Selim döneminde Kıbrıs'ı fethediyoruz Kıbrıs'ı aldığımız için onlar da bizim donanmamızı inebahtı'da yakıyorlar Osmanlı donanmasının yakıldığı yerleri içiniz olarak kodlayın İnebahtı Çeşme Navarin ve Sinop arkadaşlarım Buradan da soru gelebilir bak biz Kıbrıs'a almışız onlar da bizim inebahtı'da donanmamızı yakmış Sokullu Mehmet Paşa ne diyor Biz Kıbrıs'a almakla sizin kolunuzu kestik siz ise bizim donanmamızı yakmakla sakalımızı kestiniz Kesilen kol bir daha yerine gelmez ama kesilen sakal daha gür bir biçimde çıkar diyor O yüzden ik Selim döneminde Kıbrıs'ı Feth ediyoruz İnebahtı da donanmamızı yakıyorlar şu donanmamızın yakıldığı yerlere baktığımızda inebahtı'da Çeşme'de navarin'de ve Sinop'ta yakılıyor arkadaş arkadaşlarım dikkat edin İnebahtı baskını 2 Selim dönemindedir Çeşme baskını 3 Mustafa dönemindedir Ruslar yakıyor Navarin Baskını İngiltere Fransa ve Rusya yakıyor neden yakıyorlar Çünkü Rum isyanını Yunan isyanını bastırıyoruz O yüzden navarin'de donanmamızı yakıyorlar Hatta restorasyon dönemi bitiyor Burada Sinop Baskını 1853 56 Kırım Savaşı sırasında Ruslar Sinop'ta donanmamızı yakıyorlar Abdülmecid döneminde Bunun dışında gelelim 3 Murat dönemine Burada arkadaşlarım özellikle Vadi ü seil savaşıyla fası ele geçiriyoruz ve kuzey Afrika'nın fethini tamamlıyoruz soru olarak gelebilir Vadi 3 seil Savaşı Şimdi gelelim sokullu'nun projelerine bakın Don Volga Kanalı Projesi var don ve Volga nehirlerini birleştireceğiz İstanbul'dan çıkan gemimiz Hazar Hazar gölüne kadar gidebilecek bu şekilde Rusların güneye inmesini engelleyeceğiz Orta Asya Türkleri ile bağlantı kuracağız aynı zamanda seferlerinde asker sevkiyatını kolaylaştıracağı hayata geçirebildim mi geçiremedik gelelim Süveyş kanalına Süveyş kanalında Akdeniz ve kızıldeniz'i birleştirmek istiyoruz Akdeniz ticaretini canlandırmak istiyoruz baharat yolunu canlandırmak istiyoruz ama hayata geçiremiyoruz İngiltere ve Fransa 1869 yılında hayata geçiriyorlar Bir de Marmara Karadeniz projesi var Bu zaten gerçekleştirilemiyor ve sokullu'nun ölümüyle de Osmanlı'nın yükselme dönemi sona eriyor değerli dost Dostlar buradaki önemli bilgilerden bahsettik fakat bir şey söyleyeceğim Biz Fransa hükümdarı olan bir fransua esaretten kurtarıyoruz 1 fransuva'nın esaretten kurtarılması Mohaç Meydan muharebesinden sonra olmuştur Tamam mıyız bunu da ekstra olarak vereyim Burada yine ben bir kendime bir mola vereyim arkadaşlar Ondan sonra devam Evet arkadaşlar geldik Osmanlı Devleti'nin duraklama dönemine yani 17 yüzyıla arkadaşlar burada iç nedenlerimiz var bir de dış nedenlerimiz var Öncelikle şu Ekber ve erşedi şuradan sileyim bu Sancak sisteminin kaldırılması olacak bakın eğer Osmanlı'nın iç sorunlarıyla yani Osmanlı Devleti'nin işleyişi ile ilgili bir sorun varsa bu duraklama dönemine girmemizin iç nedenidir ama Osmanlı Devleti'nin müdahale edemeyeceği bir şey varsa bu duraklama dönemine girmemizin dış nedenidir bazı örnekler verelim mesela arkadaşlarım sık padişah değişikliği bir padişah gelip adam akıllı bir politika uygulayamıyorum Dolayısıyla bu Osmanlı Devleti'nin iç sebebidir küçük yaşta Padişahların tahta geçmesi 4 mehmet' Örneğin 6,5 yaşında tahta geçti en küçük yaşta başa geçen padişah Dolayısıyla bu Osmanlı Devleti'nin yönetim sistemi ile ilgili ve yönetimi ile ilgili iç Nedendir dış nedenlere baktığımızda mesela doğal sınırlara Ulaşılması Osmanlı ne yapsın dağları okyanusları mı kaldırsın Hayır artık doğal bir sınıra ulaşmış onun ötesinde bir yer aldığında Adam zaten gelip geri alıyor ya da Rönesans ya da reform bunları arkadaşlar Osmanlı Devleti müdahale edemiyordu Dolayısıyla Bunlar duraklama dönemine girmemizin dış nedenleridir reforma müdahale etti Hristiyanların daha fazla parçalanmasını sağladı Ama bu ne kadar etkili oldu ya da Coğrafi keşifler ne yapsın Osmanlı gidip İspanya ve Portekiz'in elindeki gemileri mi alsın Hayır Dolayısıyla bunlara müdahale edemiyor işte müdahale edemediği Yani kendi iç yönetimi ile ilgili olmayan şeylere de dış Neden adını veriyoruz bu soruları Bu mantıkla çözün arkadaş gelelim duraklama döneminin siyasi olaylarına ilk olarak Ferhat Paşa Anlaşması Bak Ferhat Paşa Anlaşması doğuda en geniş sınırlara ulaştığımız anlaşma Eyvallah Bunu herkes bilir ama 3 Murat döneminde olduğunu bileceksin Bunun dışında Özdemiroğlu Osman Paşa liderliğinde Biz meşaleler Savaşı'nı kazanıyoruz safevilere yani İran'a karşı daha sonra Ferhat Paşa anlaşmasını yani doğuda en geniş sınırlara ulaştığımız anlaşmayı imzalıyoruz bunu Bilmemiz gerekiyor arkadaşlar mur Paşa'yı bilirsiniz 3 Murat'ı mutlaka bilin Bunun dışında Özdemiroğlu Osman Paşa ve meşaleler Savaşı da bence önemli map yazmış Çünkü nasup Paşa Antlaşması doğuda ilk defa Toprak kaybettiğimiz anlaşmadır arkadaşlarım Doğu'da Toprak kaybettiğimiz ilk anlaşma Peki devam edelim gelelim Kasrı Şirin anlaşmasına 4 Murat döneminde imzalanıyor zaten 4 Murat dediğimiz adam Bağdat fatihidir biliyorsunuz Bağdat ve revan seferlerini düzenledikten sonra Kasır Şirin anlaşması imz imzalandı da hocam neden önemli çünkü günümüz Türk İran sınırını çizdi Bu anlaşma günümüz Türk İran sınırını çizen anlaşma neymiş Kasr Şirin anlaşmasıyla şması bazen bahçesarayı der bazen çehrin der ilk Osmanlı Rus anlaşmasıdır Bak ilk Osmanlı Rus Antlaşması derse Bahçesaray çehrin diyorsun ama ilk Osmanlı Rus dostluk Antlaşması derse 1724 İstanbul Anlaşması diyorsun Gelelim Osmanlı Venedik savaşlarında Girit Adası'nın fethine neden önemli arkadaşlar Çünkü 24 yıl kuşattı ve en son dikkat edin en son 4 Mehmet döneminde ele geçirildi Girit adası ve arkadaşlarım Girit adasını ele geçiren dönemin sadrazamı Girit Fatihi olarak bilinen Köprülü Fazıl Ahmet paşa'dır ve bu da haliyle Osmanlı donanmasının eskisi kadar güçlü olmadığını ve kadırgadan Alona geçmemiz gerektiğini gösterdi bize gelelim Haçova Meydan muharebesine Haçova Meydan Muharebesi böyle kepçeyle kürekle kazandığımız bir savaş Normalde yeniliyor Ken bizim aşçılarımız falan Avusturya ordusuna vurmaya başlayınca Ordu bunu gördü geri döndü Kaçarken 3 Mehmet gördü geri döndü o şekilde kazandı Haçova Meydan muharebesinde Osmanlı Padişahı 3 mehmet'tir ve 3 Mehmet eyri Fatihi olarak bilinmektedir kaç ovan soru gelmedi gelirse çok kişi elenir dikkat ediyorsunuz Zitvatorok Anlaşması arkadaşlar 1533 yılında Kanuni döneminde ilk Osmanlı Avusturya Anlaşması'nı yapmadım mı İstanbul Anlaşması'nı yaptım işte o anlaşmayla Ben Avusturya'ya karşı protokol üstünlüğü kurmadım mı kurdum oradaki protokol üstünlüğüm 1606 zit V Toruk anlaşmasıyla Ne oldu bitti Neden Çünkü onların Kralı onların Ar şü düğü bizim padişahımız denk hale geldi Zitvatorok anlaşmasıyla arkadaşlar bakın vasvar Anlaşması önemli vasvar ile aldığımız yer uyvar Bak uyvar vasvar bunun dışında uyvar Fatih olarak bilinen kişi Köprülü Fazıl Ahmet paşa'dır aynı zamanda Girit Fatih olarak da biliniyordu ik Viyana Kuşatması 2 Viyana kuşatmasını Kim yaptı 4 Mehmet döneminde Merzifonlu Kara Mustafa Paşa yaptı arkadaşlarım başarısız oldu ve idam edildi bunun üzerine Avrupalı devletler diyebileceğim işte Eee Malta Lehistan Venedik Rusya gibi devletler Ne yaptılar Osmanlı'ya saldırdılar kutal ittifak savaşlarında osmanlı 16 yıl boyunca yenildi ve Karlofça imzaladı Karlofça dikkat batıda büyük çapta Toprak kaybettiğimiz ilk anlaşmadır Karlofça da imza yetkisi olmadığı için elçisinin imza atamadığı devlet kim Rusya arkadaşlarım Bakın büyük çapta ilk toprak kaybettik Karlofça anlaşmasıyla ve Karlofça arabuluculuk yapan iki devlet sorulabilir İngiltere ve Hollanda'dan ama Belgrad Antlaşması'nda Ara bulucu kim Fransa geldim İstanbul Anlaşması'nda Ruslar ne yapmışlardı imza atamamış lardı Karlofça işte karlofçanın devamı niteliğinde Ruslarla 1700 İstanbul antlaşmasını yaptım ve 1700 İstanbul antlaşmasıyla Azak kalesi' Ruslara verdim Azak Kalesi'ni Ruslara verince ne oldu Karadeniz Türk gölü olma özelliğini ilk defa 1700 İstanbul anlaşması la kaybetti arkadaşlar Hotin seferi 2016 çıkmış sınav sorusu Hotin seferi ik Osman yani Genç Osman dönemindedir Hotin seferi hangi devlet üzerine düzenlenmiştir diye sorabilir Lehistan üzerine diyeceksiniz hangi padişah diyebilir ik Osman Lehistan üzerine düzenlediği seferin adı ne diye sorabilir Hotin seferi dikkat edin üç farklı soru gelebilir buradan ve arkadaşlarım burada yeniçeriler isteksiz davrandı Genç Osman yeniçerileri kaldırmayı düşündüğü için yeniçeriler tarafından öldürülen ilk Osmanlı padişahı oldu gelelim Bucaş anlaşmasına bak Bucaş Anlaşması da çok önemli neden arkadaşlar 4 Mehmet döneminde bunu bilmiyoruz maalesef Bucaş Anlaşması Evet batıda en geniş sınırlara ulaştığımız anlaşma ama kim döneminde Kardeşim Kim dönemindeyim miş 4 Mehmet dönemindeyim miş batıda en yeniş sınırlara ulaştık dikkat ediyoruz geldik kameni çe Kalesi'nin fethine sorusu gelmez de gelirse Ukrayna'nın kilidi olarak gelebilir ya da Osmanlı'nın batıda fethettiği son Kale olarak gelebilir gelelim 17 yüzyıl isyanlarına arkadaşlarım bakın 17 yüzyılda dört tür isyanım var benim baktığımda Yeniçeri isyanları Anadolu yani Celali İsyanları Bunun dışında arkadaşlarım suhte yani öğrenci isyanları Bir de ne var eyalet isyanları var bak Yeniçeri isyanlarında özellikle iki İsyan çok önemli Genç Osman'ın öldürülmesi Ki Genç Osman yeniçeriler tarafından öldürülen ilk Osmanlı padişahı oldu Yeniçeri ocağını kaldırmak istediği için biri de vaka-i Vakvakiye dir vaka-i Vakvakiye daha önce soruldu bu defa da hangi padişah döneminde diye sorabilir vaka-i Vakvakiye yani Çınar olayı 30'a yakın Devlet adamının öldürülerek ölülerinin Çınar ağacına asılması olayıdır bu mitolojideki Vakvak ağacına meyvesi insan olan ağaca benzediği için vaka-i Vakvakiye Peki arkadaşlar yeniçeriler neden isyan ediyor Merkezi otorite bozuk Yenişehir Ocağı bozulmuş Ocak Devlet içindir anlayışı bozulmuş devlet Ocak içindir olmuş Bunun dışında arkadaşlarım Peki rejim değiştirme arzusu var mı Yok bakın 17 yüzyıl merkez isyanlarında yani Yeniçeri isyanlarında ne yoktur Tabii ki rejim değiştirme arzusu yoktur Buna dikkat ediyorsunuz gelelim Celali yani Anadolu isyanlarını arkadaşlarım Peki neden Celali İsyanları diyoruz Çünkü Yavuz döneminde Bozoklu Celali İsyan etmişti bu isyanlar ona benziyor O yüzden Celal gibiler celale benzeyenler anlamında Bozoklu celal'den isim alan Celali İsyanları diyoruz 17 yüzyıldaki Anadolu isyanlarına bu isyanlar sonucunda köyden kente büyük bir göç hareketi başlamıştır Bu göç hareketine büyük kaçgun adı verilmektedir arkadaşlarım Osmanlı Devleti bu isyanları baskı ve şiddet yoluyla bastırmaya çalışmıştır yine aynı sebepler Merkezi Otoritenin bozulması ağır vergilerin alınması tımar sistem in bozulması gibi gelelim eyalet isyanlarına yöneticilerin halka zulmetmesi ağır vergiler alınması toprakların Savaş alanına dönüşmesi gibi sebeplerle eyaletlerde isyanlar çıkıyor ama dikkat Hani Yeniçeri isyanlarında rejim değiştirme arzusu yoktu ya Heh burada da eyalet isyanlarında da ne yok milliyetçilik yok arkadaşlarım Çünkü milliyetçilik 1789 Fransız ihtilalinden sonra yani 18 yüzyıldan sonra dünyaya yayılacak daha 17 yüzyıldayız milliyetçilik yok eet isyanlarında milliyetçilik yok Yeniçeri isyanlarında rejim değiştirme arzusu yok Peki suhte isyanları medreseler bozulmuş rüşvet var İltimas var liyakatsizlik var E böyle olunca insanlar öğrenciler iş bulamıyorlar Bu da suhte yani öğrenci isyanlarına neden oluyor gelelim duraklama dönemi ıslahatlarına arkadaşlarım Duraklama döneminde Eee ıslahat yapan kişileri çok özür diliyorum sürekli şöyle yapıyorum dudağımı ısırdım ders anlatırken o yüzden İnşallah kanamı arkadaşlarım 17 yüzyıldaki ıslahatçılar şifresi tokmak tokmak tde ne var Tarhuncu Ahmet Paşa ne yaptı Tarhuncu Ahmet Paşa Osmanlı Devleti'nin ilk denk bütçesini hazırladı Yani gelir gider dengesini kurmaya çalıştı yani mali alanda ıslahat yaptı bakın arkadaşlarım daha önce tuncu Ahmet Paşa'nın ilk denk bütçeyi yaptığını sordu ÖSYM ve ben sınıf öğretmenliği ÖABT ie anlattığım ya da YouTube'da genel genel anlamda anlattığım uzun ders videolarımda şunu söyledim hep bu adamın ilk denk bütçeyi yaptığı soruldu bu adamın kim döneminde olduğu sorulabilir dedim 4 Mehmet dönemindedir bu adam dedim ve bu adam soruldu nerede sınıf öabt'de genel kültürde de karşımıza gelebilir dikkat edin ilk denk bütçe Tarhuncu Ahmet Paşa 4 Mehmet döneminde gelelim genç Osman'a bak Genç Osman pek çok ıslahat yapıyor başkenti değiştirmeyi düşünüyor Anadolu'ya taşımayı düşünüyor yeniçerileri kaldırmayı düşünüyor Sarayı halka açıyor cariye ile değil halktan birinin kızıyla evleniyor Şeyh İslam'ın yetkilerini kısıtlıyor ve yeniçerileri kaldırmayı düşündüğü için yeniçeriler tarafından öldürülen ilk Osmanlı padişahı oluyor Genç Osman Kuyucu Murat Paşa bir ıslahatçı değildir Celali isyancıların ne yapmıştır öldürüp kuyulara tıkmışlar unvanı oradan geliyor 4 Murat 4 Murat Saray kadınlarını devlet yönetiminden uzaklaştırdı ve yasakçı bir padişah ne yaptı arkadaşlar içki tütün gece sokağa çıkma yasağı kahvehane yasağı gibi yasaklar getirdi Bağdat Fatihi olarak bilinir 4 Murat döneminde yapılan ıslahatlarda yapılan yeniliklerde iki kişi Risaleler sundu 4 Murat'a biri Katip Çelebi biri Koçi Bey arkadaşlarım bakın İkisi de 4 Murat'a Risaleler sunmuştur dikkat ediyorsunuz Bu bilgiye böyle 1 2 3 verir hangileri 4 Murat'a Risaleler sunmuştur der Koçu Bey ve Katip Çelebi olur cevap çok insan yapamaz bunu 1 Ahmet ne yaptı Ekber ve erşet sistemini getirdi yani Osmanlı tahtına en yaşlı ve en olgun kişi geçer dedi veraset sistemini kesin bir kurala bağlayan padişahtır 1 Ahmet gelelim Köprüler devrine Hani ı Bayezit dönemi neydi arkadaşlar yükselme içinde duraklamayı ya Cem Sultan olayından dolayı köpürü Devri de duraklama içinde yükselme devridir Neden Çünkü bu adamlar çok başarılı icraatlar yapıyorlar Özellikle Köprülü Mehmet Paşa ile bu süreç başlıyor Köprülüler Devri hangi padişah dönemindedir 4 Mehmet dönemindedir yine Peki hocam Köprülü Mehmet Paşa saraya şartlar öne sürerek sadrazam olan ilk kişidir bu şekilde sorusu gelebilir Bunun dışında Köprülü Fazıl Ahmet Paşa'nın sorusu gelebilir Girit fatihidir aynı zamanda uyvar Fatihi olarak biliniyor Merzifonlu Kara Mustafa Paşa'nın sorusu gelebilir ne yaptı bu adam ik Viyana kuşatmasını yaptı 2016 AYT sorusu KPSS'de de artık Bekliyorum bitti duraklama dönemi gelelim gerileme dönemindeki önemli gelişme elimize neler soru olarak gelebilir arkadaşlarım bakın ilk olarak Edirne vakasını bir bilelim hiç sorulmadı Milli Eğitimde de yok ama bence önemli Neden Çünkü Lale devrini işliyoruz Lale Devri'nin başlangıcını oluşturan 3 mahmet 3 Ahmet Edirne vakasıyla tahta geçiyor padişah ı Mustafa sürekli olarak başkenti bırakarak Edirne'ye gidiyor bunun üzerine yeniçeriler ve halk arasında padişah başkenti Edirne'ye taşıyacak mış diye söylentiler çıkıyor ve Edirne isyanı Edirne Vakası dediğimiz Bir İsyan patlak veriyor işte bu olaydan sonra bakın dikkat edin ı Mustafa tahttan indiriliyor ve Lale Devri padişahı olan 3 Ahmet bu şekilde tahta geçiyor Edirne vakasıyla inen padişahlar ve çıkan padişahlar önemli O yüzden dikkat ediyoruz purus Savaşı'na dikkat edelim neden önemli purus Savaşı Osmanlı'nın Karlofça da kaybettiği Toprakları geri alma umutlarının arttığı anlaşmadır Purut Purut Bir umuttur diyoruz arkadaşlarım gelelim Osmanlı Venedik savaşlarına arkadaşlarım Osmanlı Venedik savaşları yapıldı özellikle burada Peter vodin Savaşı'ndan sonra Osmanlı yenilince Pasarofça anlaşmasını imzaladı Pasarofça neden önemli bak Osmanlı Devleti batının üstünlüğünü kabul etti Pasarofça la Osmanlı Devleti Lale devrine girdi Pasarofça la Osmanlı Devleti arkadaşlarım yine Pasarofça anlaşmasıyla ne yapıyor kaybettiği Toprakları geri alma umutlarını suya düşürüyor O yüzden Pasarofça da muhtemel soru adayıdır Peki Pasarofça ile biz neye girdik Lale devrine girdik unutmayın bunu hangi dönem bu 3 Ahmet 3 Ahmet'in başa geçmesine neden olan olay neydi Tabii ki Edirne vakasıyla anlaşması daha önce söylemiştim ilk osmanlı-rus Antlaşması derse Bahçesaray Antlaşması ilk Osmanlı Rus dostluk Antlaşması derse ne diyeceğiz 1724 İstanbul antlaşması diyeceğiz Osmanlı Devleti ile Rusya İran'ın Kafkas topraklarını kendi aralarında paylaşıyorlar bu anlaşmayla gelelim kerden anlaşması'na savaştık savaştık savaştık Kasrı Şirin sınırlarından yeniden sınır çizdik kerden antlaşmasıyla O yüzden kerden Antlaşması ikinci Kasrı Şirin olarak da biliniyor arkadaşlarım gelelim 1736-1739 Osmanlı hem Avusturya ile hem de Rusya'yla savaşıyor daha önce sadece Avusturya'yı yenemiyor Ken burada hem Avusturya'yı hem Rusya'yı yeniyoruz Neden Çünkü 1 Mahmut dönemi Çünkü 1 Mahmut komp de boneval getirdi ve humbaracı ocağını ıslah ettirdi aynı zamanda ne yaptı arkadaşlar Batı tarzı ilk teknik okul olan hendes haneyi kurdu İşte bu Batı tarzında askeri yenilikler bizim 1736 1739 yıllarında hem Avusturya'yı hem Rusya'yı yenmemiz sağladı ve bunun sonucunda Belgrad antlaşmasını imzaladık Belgrad antlaşmasına arabuluculuk yapan Fransa'yı unutmayın aynı zamanda belgat antlaşmasıyla Kara Karadeniz son kez Türk toprağı kabul edildi arkadaşlarım Karadeniz son kez Türk gölü kabul edildi Belgrad antlaşmasıyla 1768-1774 Osmanlı Rus Savaşı burada Osmanlı Devleti yeniliyor fakat yenilirken de Ruslar bizim Çeşme'de donanmamızı yakıyorlar arkadaşlarım Çeşme limanında O zaman bu savaş esnasında donanmamız Çeşme limanında yakılmış mı yakılmış Peki bu savaştan sonra ne imzalandı Bu savaştan sonra küçük kaynarcı Anlaşması imzalandı şuna dikkat edin 1768-74 Osmanlı Rus Savaşı'nda Padişah 3 Mustafa ama anlaşmayı imzalayan 1 Abdülhamid Tamam mıyız ve arkadaşlarım küçük kaynarcı anlaşmasına baktığımızda Kırım bağımsız oldu Bunun dışında halifeliği siyasi olarak burada kullandık Kırım halifeye bağlı kalacak dediğimiz için bunun dışında Rusya'ya Elçi açma konsolosluk açma izni verdik iç işlerimizde karışmasını sağlar yine Rusya'ya Savaş taz tatı ödüyoruz Osmanlı Devleti ilk defa savaş tazminatı ödüyor Küçük Kaynarca la yine Ruslara ortodoksların koruyuculuğunu veriyoruz Bu da Rusların iç işlerimize karışmasına fırsat tanıyor küçük kaynarcı Anlaşması her zaman ama her zaman muhtemel soru adayıdır bakın arkadaşlarım Aynalı Kavak tenkihnamesi ile Ne oldu bakın Küçük Kaynarca ile Kırım bağımsız olmuştu ya Aynalı Kavak tenkihnamesi le de Kırım'a Rusya'nın istediği yönetici atandı Şahin Giray Rus yanlısı dır Dolayısıyla Kırım Özerk hale geldi Aynalı Kavak tenkihnamesi ile ve gelelim arkadaşlarım 1787-1792 osmanlı-rus savaşlarına Burada iki tane politika var biri dakya projesi biri Grek projesi dakya projesi Avusturya ve Rusya'nın Osmanlı'nın Balkan topraklarında kurmak istediği devlet projesidir Grek projesi ise Rusya'nın İstanbul merkezli olarak Grek devletini kurma projesidir İşte bu projeler sebebiyle Osmanlı Devleti hem Rusya'ya hem Avusturya'ya karşı savaştı fakat Avusturya içerisinde milliyetçi isyanlar çıkınca bizimle anlaşma imzalamak zorunda kaldı ve biz Avusturya la Ziştovi anlaşmasını imzaladık hem de bizden aldığı yerleri geri verdi Avusturya ziştov anlaşmasıyla Yani bu ziştov anlaşması'na giden yolda Fransız İhtilali burada bura özelinde Sadece bizim yararımıza oldu ve gelelim yaş anlaşması'na Rusya'ya aynı savaşta ve Rusya la yaş anlaşmasını imzaladık bu anlaşmayla da Kırım Rusya'nın oldu arkadaşlarım kırımın kaybediliyor Fransa'nın Mısır'ı işgaline bakın 3 Selim nizam-ı Cedit yeniliklerini yaparken Fransa'ya örnek alıyor ve Fransa'ya örnek alarak nizam-ı Cedit ordusunu kuruyor tam Bu esnada ne oluyor arkadaşlarım Napolyon yani Fransızlar gelip bizim mısırımı da saldırıyorlar ve mısırımı işgal etmeye kalkıyorlar Osmanlı Devleti de sen misin Mısır'ı işgal eden diye gidip denge politikasını uyguluyor Fransa'ya karşı İngiltere ve Rusya'yı yanımıza alıyoruz dikkat Osmanlı Devleti'nin denge politik uyguladığı ilk yer derse Fransa'nın Mısır'ı işgali diyeceğiz burada İngiltere ve Rusya bizi desteklediler aynı zamanda bizim cezzar Ahmet paşamız nizam-ı Cedid ordusunu aldı Akka Kalesi önlerinde kimi yendi Napolyon bonapart yendi arkadaşlarım o zaman Cezar Ahmet Paşa gelebilir ilk defa denge politikası gelebilir bu zafer nizam-ı cedidin ilk ve son zaferidir gelebilir Osmanlı Devleti'nin ilk defa denge politikasını uygulaması gelebilir arkadaşlarım daha sonra elar iş Antlaşması imzala da İngiltere buna karşı çıktı daha sonra Paris antlaşmasıyla Fransa mısırım zdan def olup gitti Bakın bu Kırım'ın kaybediliyor oldu Küçük Kaynarca la bağımsız aynalı kavakla Özer K yaş anlaşmasıyla Rusya'nın oluyordu şimdi Hani 17 yüzyıl ıslahatlarını tokmak olarak kodlamış tık ya 18 yüzyıl ıslahatlarını da 3 1 3 1 3 olarak kodluyoruz 3 1 3 1 3 tamam Kim bu 31 31 3 Ahmet 1 Mahmut 3 Mustafa 1 Abdülhamit 3 Selim Bakın şimdi arkadaşlarım Lale devrine giriyor 3 Ahmet dediğimiz adam o yüzden Lale Devri neyle başlar neyle biter önemli Lale Devri Pasarofça Anlaşması ile başlıyor neyle bitiyor Patrona Halil İsyanı ile bitiyor Lale Devri padişahımız kim Ahmet Lale Devrinin şairi kim Nedim L devrinin nakkaşı kim yani minyatür çizicisi levni bunlar önemli ve arkadaşlarım bu dönemde Osmanlı Devleti ilk defa ne yapıyor batıyı örnek alıyor ama askeri alanda ıslahat yapmıyoruz lale devrinde Peki ne yaptık mesela arkadaşlar ilk özel matbaa İbrahim Müteferrika ve Sait efendi tarafından kuruldu Bunun dışında arkadaşlarım ilk geçici elçilikleri lale devrinde açtık ilk geçici elçilikler derse Lale Devri ilk sürekli elçilikler derse 3 Selim ilk sürekli elçiliğimiz İngiltere'nin Londra kentine gönderilen Yusuf Agah efendidir değineceğim arkadaşlarım Eser bakın Eee bu elçilerimiz yazmış olduğu eserlere Sefaretname adı verilir Sefaretname Bunlar gidiyorlar o bölgelere ve oralarda gördükleri yenilikleri yazıyorlar elçilerimiz O yüzden ilk geçici elçilikler Lale Devri ilk sürekli elçilikler 3 Selim elçilerin yazmış olduğu o eserlere Sefaretname adını veriyoruz Peki ilk kez çiçek aşısını uyguladık bu dönemde Ama bu doğudan gelen bir yeniliktir İran'dan geldi Arkadaşlar bunun dışında batıyı örnek alarak mimari eser yapıyoruz batıyı örnek alarak yaptığımız ilk sivil mimari eserimiz nedir 3 Ahmet çeşmesidir Tamam mıyız bu dönemde tulumbacılar ocağını kuruyoruz arkadaşlarım tulumbacılar ocağı Osmanlı Devleti'nde kurulan itfaiye örgütüdür yine bu da muhtemel soru adayıdır gelelim 1 dönemi ıslahatlarına Bak 1 Mahmut'tan soru gelirse kom de boneval gelir kom de boneval gel e 1 Mahmut dediğimiz Adam 3 Ahmet'ten sonra başa geldi Hani dedim ya 3 Ahmet dediğimiz adam Bende de her şey karışıyor 3 Ahmet dediğimiz adam Edirne vakasıyla başa geçti patronu Halil isyanıyla tahttan indi ve onun yerine 1 Mahmut geldi 1 Mahmut geldi bir baktı ortalığa Ulan dedi ya bu adam bir sürü alanda ıslahat yapmış ama askeri alanda yapmamış dedi O yüzden ben hemen askeri alanda ıslahat yapayım dedi Bir Mahmut ve Avrupa'dan komp de bon vali yani humbaracı Ahmet Paşa'yı getirdi Bak bunun sorusu gelebilir dikkat et compte boneval humbaracı Ahmet paşa'dır aynı kişidir adı değişmiştir sadece Türk ve yani Müslüman yapılmıştır ve Türkçe öğretilmiştir İşte bu adam geldi humbaracı ocağını ıslah etti ve bizim Batı tarzı ilk teknik Okulumuz olan hendes haneyi kurdu İşte bu hendese muhtemel soru adayıdır 1 Mahmut döneminde humbaracı Ahmet Paşa yani kom de boneval tarafından kurulmuştur gelelim 3 Mustafa dönemine Bakın arkadaşlar 3 Mustafa dönemi ıslahatlarını Baron Ragıp Baron Ragıp Süt iç şeklinde kodluyoruz bu dönemde bu dönemde Avrupa'dan getirilen uzman Baron de totur Arkadaşlar bu dönemin hıs hatlarında etkili olan devlet adamı Koca Ragıp paşa'dır bu dönemde kurulan arkadaşlarım ordularımız biri sürat topçuları ocağıdır Buna dikkat ediyoruz ve bu dönemde biz iç borçlanma yani esham senetlerini hazırlıyoruz arkadaşlarım bu dönemde Avrupa'dan Baron DEU getirdik ıslahatlarda etkili olan Koca Ragıp Paşa sürat topçuları ocağını kurduk ve iç borçlanma olan esam senetlerini hazırladık dikkat esam senetlerini hazırlayan derse 3 Mustafa uygulamaya koyan derse 1 Abdülhamid dönemi diyoruz 1 Abdülhamid döneminde bakın İstihkam Okulu açıldı İstihkam Okulu ne arkadaşlar Kale Sur burç Yani askeri mimarileri yapacak olan mühendisleri yetiştiriyoruz buradan Hani 3 Mustafa döneminde getirdiğimiz Avrupa'dan uzman barend de Tot yok muydu Heh onun çalışmaları ile bu dönemde mühendishane-i Bahri hümayun'u kuruyoruz Bak 3 Mustafa döneminde geldi Baron de tod ama onun hendis hane-i Bahr Hümayunu kurması 1 Abdülhamid dönemidir Tamam mıyız Peki 3 Mustafa döneminde hazırlanan esam senetleri bu dönemde Ne oldu uygulamaya koyuldu Bu da çok önemli hazırlayan 3 Mustafa uygulamaya koyan 1 Abdülhamid ulufe alım satımını Yasaklıyor ulufe alım satımını Yasaklıyor culüs bahşişini kaldırıyor ve yabancı uzmanların da Müslüman olma zorunluluğunu 1 Abdülhamit kaldırıyor bakın Şimdi arkadaşlar cülü başını ilk kim dağıttı Yıldırım bayzit kim kaldırmış 1 Abdülhamid kaldırmış ulufe neydi yeniçerilerin aldığı 3 aylık maaştır ulufe alım satımı yapıyorlardı gidip kuyumcuya diyorlar ki benim maaşıma 10 gün var 100 Altın maaşım var Sen bana 90 ver ben sana ulufi vereyim sen de 10 altın 10 gün sonra kar etmiş olursun diyor ve buna ulufe alım satımı diyorduk 1 Abdülhamid bunu Yasaklıyor yani orduyu ne yapmaya çalışıyor disipline etmeye çalışıyor 3 Selim dönemine geldiğimizde ilk Radikal ıslahatçı padişahtır Bak ilk ıslahatçı padişah genç osmanlıdır ilk Radikal ıslahatçı derse 3 Selim diyoruz Peki bu dönemin genel olarak yeniliklerine ne isim veriliyor nizam-ı Cedit adı veriliyor hangi ülkeyi örnek aldım Fransa'yı örnek aldım ve Fransızcayı askeri okullarda Bu yüzden zorunlu dil haline getirdim 3 Selim döneminde ve bu dönemde hazırlanan raporlara layiha adı veriliyor arkadaşlar Bakın bu layiha ya da Risale bunlar aynı şeydir hepsi nedir arkadaşlarım rapordur yenilikler için hazırlanan raporlardan mıyız ve Arkadaşlar dikkat etmenizi istediğim bir konu daha var bu dönemde Fransa örnek alınarak nizam-ı Cedit ordusu kuruluyor bu nizam-ı Cedit ordusunun masrafları için de irad-ı Cedit hazinesini kuruyoruz Tamam mıyız hani 1 Abdülhamid döneminde mühendishane-i Bahri Hümayunu kurmuştuk Ya kim kurmuştu barend de Tot yardım etmişti de öyle kurmuştuk Onun da mantığını kavrayın Çünkü bir önceki padişah olan ı Mustafa döneminde bizim donanmamızı Çeşme'de yaktılar mı yaktılar işte ondan sonra gelen 1 Abdülhamit de barend de Tota mühendishane-i Bahr hümayun'u kurdurdu Bunun sebebi 3 Mustafa döneminde donanmamızın Çeşme'de yakılması dır Aslında Tamam mantığını anlayın ve burada da biz 3 Selim döneminde de mühendishane-i berri Hümayunu yani Kara mühendishanesini kuruyoruz he o zaman Deniz mühendishanesi derse 1 Abdülhamit Kara mühendishanesi derse 3 Selim diyoruz Peki ilk geçici elçilikler Lale Devri ilk sürekli elçilikler 3 Selim Dönemi arkadaşlarım Buna dikkat ediyoruz İlk sürekli elçimiz kimdi Yusuf Agah efendiyi Peki Yusuf AG Efendi'yi nereye gönderdik Biz Londra'ya gönderdik yani İngiltere'ye Peki ilk özel matbaa neredeydi lale devrindeyiz ise yani matbaayı amire ise 3 Selim döneminde arkadaşlarım ilk devlet Matbaası ve arkadaşlarım muhtemel soru adayıdır İlhami mahlasını kullanarak su Dilara makamını bulan müzisyen Padişah 3 selim'dir muhtemel soru adayıdır kardeşim dikkat ediyorsun Buna ve yine Bence muhtemel bir başka soru adayımız var hani 3 Ahmet patronu Halil isyanıyla tahttan indirilmişti ya Heh onu hatırlıyorsun O çok soru olarak geldi ama bu gelmedi 3 Selim tahttan indiriliyor hangi isyanla Kabakçı Mustafa isyanıyla değerli dostlarım ve yine çok az insanın yapabileceği bir soru 3 Selim Kabakçı Mustafa isyanıyla tahttan inince yerine kim geçti ik Mahmut hocam Hayır değil 3 Selim Kabakçı Mustafa isyanıyla tahttan indirilince yerine 4 Mustafa'yı geçirdiler arkadaşlarım fakat rusçuk ayağını olan Mustafa Paşa 4 Mustafa'yı tahttan indirerek yerine 2 Mahmut'u padişah yaptı bakın bir Ayan Yani bir köy ağası Osmanlı Devleti'nde padişahı değiştiriyor bunu da yorumlayın Osmanlı'nın merkezi otoritesinin çok çok zayıfladığını gösterir bize arkadaşlar dağılma dönemine geldik ben ufak bir Mono vereyim Evet arkadaşlar geldik 9 üniteye Osmanlı Devleti'nin dağılma dönemi yine her sene biliyorsunuz Buradan da sorular geliyor o yüzden burası da bizim için önemli ilk olarak Sırp isyanına bakacağız arkadaşlarım bakın Fransız ihtilaliyle dünyaya milliyetçilik yayıldı ya Osmanlı Devleti'nde milliyetçilik etkisiyle isyan eden ilk azınlık derse cevabımız Sırplar olacak ama İsyan ederek bağımsızlığına ulaşan ilk azınlık derse o zaman cevabımız Yunanlılar yani Rumlar olacak peki ilk olarak sırplara bakalım Sırplar İsyan ettiler isyanlarını bastırdık Ruslarla savaşmak zorunda kal aldık ve Bükreş antlaşmasıyla Sırplar önce imtiyaz kazandılar yani ayrıcalık kazandılar Bükreş antlaşmasıyla sonra Edirne antlaşmasıyla Sırplar Özerk hale geldiler Yani iç işlerinde serbest dış işlerinde Osmanlı'ya bağlı hale geldiler Berlin antlaşmasıyla da Sırplar tamamen bağımsız oldular bunlar önemli ve arkadaşlarım geldiğimizde şurada bir tisit Anlaşması ve kale-i Sultaniye Antlaşması var tisit Antlaşması Fransa ile Rusya'nın Osmanlı'yı paylaşmak için yaptığı anlaşmadır Osmanlıda buna karşı olarak tsit karşı Siz aranızda anlaşırsınız ben de İngiltere ile anlaşırım diyor ve Osmanlı Devleti ile İngiltere arasında kale-i sultaniyye Anlaşması imzalanıyor Viyana Kongresi'ne dikkat edin Viyana Kongresi'nin temel amacı imparatorlukların parçalanmasını önlemek milliyetçi isyanları bastırmaktan ve Napolyon'un bozduğu Avrupa'yı eski haline getirmektir buna restorasyon dönemi adı verilir ya da metni sistemi adı verilir ve arkadaşlarım Osmanlı Devleti kastedilerek şark sorunu kavramı ilk defa Viyana kongresinde bahsedilmiştir gelelim bakalım Yunan isyanına arkadaşlarım Yunan isyanına baktığınızda Yunanlılar Bir İsyan ettiler bastırdık isyanlarını sonra bunlar yeniden İsyan ettiler ve Yunan isyanına destek olmak için gelen bir İngiliz şairi var Kim o Lord bayron Arkadaşlar bunu bileceğiz Yunanlıların ilk isyanını eflaki isyanını bastırdıktan sonra bir daha İsyan ettiler ya o isyanı bastıramıyorum demişlerdi İşte bizim navarin'de Rum isyanını bastırdı için donanmamız yakıldı Bu da Viyana Kongresi'nde alınan restorasyon dönemini bitirdi arkadaşlarım ve arkadaşlarım bizim donanmamız navarin'de yakılınca Biz Ruslarla savaşmak zorunda kaldık ve Ruslarla bizim donanmamızı yakmakta onlar etkili olduğu için İngiltere ve Fransa'nın yanı sıra Ruslarla savaştık bunun sonucunda da Ruslara yenildik ve Edirne anlaşmasını imzaladık işte Edirne antlaşmasıyla Osmanlı Devleti'nden milliyetçilik etkisiyle ayrılan ilk azınlık Yunanlılar oldu arkadaşlarım Buna dikkat ediyoruz bak Sırplar derse isyan eden ilk azınlık Yunanlılar derse bağımsız olan ilk azınlık Peki Sırplar neyle bağımsız oldular Berlin antlaşmasıyla Yunanlılar ise Edirne antlaşmasıyla bağımsız oldular Tamam mıyız Peki Kavalalı Kavalalı Bizden bazı yerleri istemişti ve öyle yardım etmişti Biz de onun istediği yerleri artık veremiyoruz Çünkü Yunanlılar bağımsız oldu böyle olunca Kavalalı bize saldır ve Kavalalı ile Osmanlı arasında savaş oldu Kavalalı yani Osmanlı'nın Valisi Osmanlı'yı yendi bunun sonucunda Kütahya Antlaşması Osmanlı Devleti ile Kavalalı Mehmet Ali Paşa arasında yapıldı arkadaşlarım gelelim hünker iskelesi antlaşmasına Bence muhtemel bir soru adayıdır bakın Osmanlı Devleti İngiltere'den yardım istiyor etmiyorlar Fransa'dan yardım istiyor etmiyorlar Böyle olunca da Osmanlı dedi ki e Beyler siz bilirsiniz denize düşen yılana sarılır dedi I Mahmut ve Rusya'yla Hünkar İskelesi anlaşmasını imzaladı Hünkar İskelesi Anlaşmasının iki tane maddesi var bir tanesi şudur Eğer Osmanlı saldırıya uğrarsa Ruslar bize yardıma gelecek Ruslar saldırıya uğrarsa Osmanlı onların lehine boğazları kapatacak ve arkadaşlarım bu anlaşma 8 yıllıktır Bu anlaşma İngiltere ve Fransa'nın hoşuna gitmemiştir daha sonra Boğazlar sorununa neden olmuştur O yüzden Hünkar İskelesi Anlaşması bir dostluk anlaşmasıdır Rusya ile Osmanlı arasında aynı zamanda dikkat edin Osmanlı Devleti'nin boğazlar üzerindeki egemenlik haklarını son kez tek başına kullandığı anlaşma derse cevabımız Hünkar İskelesi Anlaşması olacak çünkü bu anlaşma 8 yıl sonra bitecek ve Londra Boğazlar Sözleşmesi ile boğazlar uluslararası sorun haline gelecek o yüzden Hünkar İskelesi Osmanlı'nın egemenlik haklarını son kez tek başına kullandığı anlaşmadır Boğazlar konusunda gelelim Baltalimanı Ticaret Antlaşması'na muhtemel bir soru ad ı Neden Çünkü İngiltere'ye kapitülasyonları genişlettik Çünkü yedi Vahit yani tekelcilik uygulamasını Baltalimanı Ticaret anlaşmasıyla kaldırdık Ee İngiltere'de sanayi devrimi olmadı mı oldu İngiltere bütün mallarını getirip bizim para pazarlara yığdı mı yığdı Lonca teşkilatı çöktü Osmanlı pazarları ithal mallarla doldu ve arkadaşlar Osmanlı Devleti Avrupa'nın açık pazarı yarı sömürgesi haline geldi Balta Limanı ticareti anlaşması osmanı ekonomisini baltalayan anlaşmadır 7 vahidin kaldırıldığı anlaşma derse açık pazar haline geldiğimiz anlaşma derse yarı sömürge olduğumuz anlaşma derse Baltalimanı Ticaret antlaşmasıdır İngiltere ile yapılmıştır ik Mahmut dönemindedir Peki Tanzimat fermanına ileride değineceğim ama tanzimat fermanının ilanına etki eden gelişme ne Mısır meselesi Mısır meselesinde yani Londra konferansında Mısır meselesi görüşülecek orada etkili olabilmek için için Tanzimat fermanını ilan ediyor Abdülmecit Tamam mıyız Londra konferansında ne yapıyoruz Mısır meselesini çözüme kavuşturuyoruz İyi de Mısır meselesi bizim valimizle olan meselemiz Yani bir iç sorundu burada dış sorun haline geldi mi Evet o zaman unutma iç sorunken dış sorun olan ilk mesele Cem Sultan olayıdır iç sorunken dış sorun haline gelen ikinci mesele ise Mısır meselesidir gelelim Londra Boğazlar Sözleşmesi Osmanlı'nın boğazlar üzerindeki egemenlik haklarını son kez kullandığı anlaşma Hünkar İskelesi ydi 8 yıllıktı süresi bitti ve Londra Boğazlar Sözleşmesi ile Boğazlar ilk kez uluslararası sorun haline geldi Arkadaşlarım gelelim Kırım Savaşı'na Kırım Savaşı Osmanlı Devleti ile Rusya arasındadır Osmanlı Devleti Rusya'ya karşı denge politikasını uygulamış İngiltere Fransa gibi Devletleri Kendi yanına almıştır ve bu şekilde biz ne yapıyoruz Rusya'yı diğer devletlerin de yardımıyla denge politikası uygulayarak Kırım Savaşı'nda yeniyoruz Ar arkadaşlarım 1803 1853 1856 yılları arasında bunun bazı ilkleri var arkadaşlarım Kırım Savaşı'nda bir Osmanlı Devleti ilk defa dış borç aldı Osmanlı'nın ilk dış borç aldığı yer derse Kırım Savaşı İngiltere'den aldık Osmanlı Devleti'nin en çok dış borç aldığı devlet derse Fransa diyeceksiniz ikisini birbirine karıştırmayın Tamam ilk defa dış borcu aldık ilk defa telgraf hattı kurduk ve arkadaşlarım modern hemşireliğin kurucusu olan Florence Nel Kırım Savaşı sırasında ortaya çıktı ve biz bu Kırım Savaşı'ndan sonra ne yaptık arkadaşlarım Paris konferansını ve Paris antlaşmasını yaptık Paris Antlaşması kararlarında etkili olabilmek için de ıslahat fermanını ilan ettik arkadaşlar bak Mısır meselesinin konuşulacağı 1840 Londra konferansında etkili olabilmek için Tanzimat fermanını ilan ettik Bunu unutma Kırım Savaşı'ndan sonra yapılacak olan Paris Anlaşması'nın maddelerinde etkili olabilmek için de ıslahat fermanını ilan ettik bu bakın arkadaşlarım bu Paris antlaşmasıyla Osmanlı Devleti'nin Toprak bütünlüğü Avrupalı devletler tarafından korunması kararı alındı yorum yap Demek ki Osmanlı kendi topraklarını kendisi koruyamıyor Bunun dışında Osmanlı Devleti ilk defa Avrupa devleti Sayıldı ve şu madde çok önemli hem Osmanlı Devleti hem Osmanlı Devleti hem de Rusya Karadeniz'de donanma ve tershane bulundurmaya mış İyi de ben bu savaşı kazanmadım Kırım Savaşı'nı kazandım Rusya donanma bulundurmaya da ben niye bulundurmuş gibi gösteren madde olmuştur dikkat ediyorsunuz gelelim Balkan bunalımına Balkan bunalımı arkadaşlarım Balkanlarda bulunan devletlerin bize bağlı olan halkların İsyan etmesidir vergilerini ödememesi Biz Balkan bunalımını çözebilmek için Tersane konferansını topladık tershane Konferansı kararlar etkili olabilmek için de 1 meşrutiyeti ilan etti kim I Abdülhamid ve Kanuni esasiyi yani Osmanlı Devleti'nin ilk yazılı anayasasını yürürlüğe koyduk fakat Balkan bunalımını çözmek için Tersane konferansını toplasak da başarılı olamadık ve bu 93 harbine neden oldu 93 harbinde arkadaşlarım Plevne müdafi olarak bilinen Gazi Osman Paşa bilinecek Gazi Osman Paşa Plevne müdafi olarak bilinir muhtemel soru adayıdır Bir de neyi bileceğiz Nene Hatun'u bileceğiz Nene Hatun ise arkadaşlarım benim çocuklarım Anasız Yaşar da vatansız yaşayamaz diyen kişidir hem Nene Hatun hem de Gazi Osman Paşa 93 harbinde yani 1877 1878 Osmanlı Rus harbinde yer almışlardır İkisi de muhtemel soru adayıdır Peki bu savaşta Ne oldu biz yenildik yenilince a stefanos imzaladık ama İngiltere ve Fransa kabul etmediler ay stefanos yani Yeşilköy Antlaşması'nı onun yerine Neyi imzaladık arkadaşlarım 1878 Berlin anlaşmasını imzaladık Berlin Antlaşması öncesinde bize yardım etsin diye Kıbrıs'ı İngiltere'ye bıraktık önemlidir muhtemel soru adayıdır Berlin antlaşmasında sakar olarak kodladığı Sırbistan Karadağ Romanya bağımsız oldu dikkat ediyorsunuz Buna da Tamam mıyız ve arkadaşlarım yine Berlin anlaşmasıyla Ermeni sorunu şurada yazıyor olması lazım Ermeni sorunu ilk kez Uluslararası bir belgeye yansıdı ve burada yine alınan bir kararla Girit'te ıslahatlar yapılacak deniliyor Biz de bu sebeple ne yapıyoruz Girit için Halep fermanını çıkarıyoruz Halep fermanı da Osmanlı Devleti'nin Giritli rumlara özerlik verdiği belgedir yine muhtemel soru adayıdır dömeke Meydan Muharebesi Osmanlı ile Yunanlılar arasındadır Osmanlı Devleti kazanmıştır Mustafa Kemal Paşa gençliğin ver heyecan ile bu savaşa katılmayı çok istemiştim diyor dömeke Meydan Muharebesi için Tamam mıyız şimdi şurada bazı kaybettiğimiz Topraklar var bakın Cezayir ve tunus'u işgal eden fransa'dır Mısır'ı işgal eden ingiltere'dir Trablus garbı işgal eden ise İtalya'dan arkadaşlarım I Mahmut dönemi ıslahatları ile başlayacağız ilk senedi ittifak var senedi ittifak her zaman olduğu gibi muhtemel soru adayı Neden Çünkü senedi ittifak ayanlar ile I Mahmut arasında olmuştur ayanlar ik mahmud'a kafana göre vergi ve asker toplamayın demişlerdir senedi ittifak belgesiyle Osmanlı padişahları ilk defa kendisi dışında bir gücü Yani ayanları resmen tanımışlardır İşte bu sebeple Bu sebeple senedi ittifak Osmanlı Devleti'ndeki ilk demokratikleşme hareketidir arkadaşlarım Tamam mıyız bu dönemde muhtarlıklar kuruluyor muhtarlıklar kurulunca ayanlara son verilerek kuruluyor ya Dolayısıyla muhtar atamal da merkezden gerçekleştiriliyor ve bu şekilde merkezi otorite arttırılıyor Peki Orhan Bey döneminde divan-ı Hümayun kurulmuştu divan-ı Hümayun bu dönemde kaldırıldı yerine heyet-i vükela Yani nazırlıklar yani bakanlıklar kuruldu mesela şeyhül İslam babı meşihat dairesine dönüştürüldü sadaret kethüdalığı dahiliye yani İçişleri Bakanlığı'na reisülküttaplık hariciye hazırlığına sadrazamlık baş vekalete yani başbakanlığa dönüştürüldü ik Mahmut döneminde çok fazla ıslahat var bunların Hepsine tek tek değinmeye burada Ama şunu söyleyebilirim arkadaşlarım bakın eğer bu konuda yorum yapmakta zorlanıyorsanız benim genel videolarımı açın orada hangi ıslahat nasıl yorumlanır Çünkü 2 senedir ı Mahmut'un ıslahatlarını veriyor ve yorumlatı o yüzden ı Mahmut'tan yine soru gelebilir hangi ıslahatı nasıl yorumlanır onlara bir bakın olur mu lütfen bakın burada müsaderenin kaldırılması önemlidir neden çünkü adere kaldırılınca ne olmuştur Özel mülkiyet gelişmiştir ilk defa bakın nüfus sayımı yapılıyor nüfus sayımının yapılmasının iki temel sebebi vardır asker oranlarını belirlemek ve vergi oranlarını belirlemek ve arkadaşlarım şu mürur tezkiresini mutlaka bilin mürur tezkiresi İstanbul'a giriş belgesidir Tamam mıyız Peki I Mahmut döneminin önemli ıslahatlarından biri şu sekban-ı Cedit ve Eşkinci ocaklarının kurmasıdır yeni şehirlere alternatif ordular kuruyor I Mahmut Fakat ne oluyor arkadaşlarım yenişehirliler bu iki orduyu da kaldırıyor böyle olunca I Mahmut da komple Yeniçeri ocağını kaldırıyor ve Yeniçeri Ocağının kaldırılmasına tarihte vakayı Hayriye yani hayırlı vaka hayırlı olay adı veriliyor Peki Yeniçeri Ocağı kaldırılınca yerine ne geldi asakiri mansure-i muhammediye yani Muhammed'in Cesur askerleri adı verilen bir ordu kuruldu yeniçerilerin yerine Bak unutma vakayi Vakvakiye derse 30'dan fazla Devlet adamının öldürülerek Çınar ağacına asılması olayıdır 4 Mehmet döneminde vakayı Hayriye dersi yeniçerilerin kaldırılmasıdır I Mahmut döneminde Tamam mıyız arkadaşlarım yine bu dönemin önemli gelişmelerinden biri mızıkayı Hümayun'un kurulmasıdır mehterhane-i kaldırarak yerine mızıkayı hümayun'u kuruyoruz kim kuruyor bunu donizetti Paşa kuruyor yeniçerileri kaldırınca Yeniçeri ağası da kalkmış oldu mu oldu Yeniçeri ağası kalkınca Kara ordularının en yüksek amiri kim kimse değil işte yeniçeri ağasının yerine de seraskerlik makamı kuruldu Kara ordularının en yüksek amiri konumundadır yeniçeri ağasının boşluğunu doldurmuştur günümüzdeki Genel Kurmay Başkanı gibidir arkadaşlarım bakın Mektebi Harbiye ve mektebi-i Tıbbiye bu dönemde kuruluyor Tamam mıyız bakın yine buradan soru gelebilir ilk Karantina uygulaması Osmanlı Devleti'ndeki ilk Karantina uygulaması Verem salgını sebebiyle yapılıyor ve I Mahmut tarafından yapılıyor yurt içi Gezileri düzenleniyor bu dönemde I Mahmut yurt içi gezilerine çıkan padişahtır yurt dışı gezilerine giden padişah ise Abdülaziz birbirine karıştırmayın Arkadaşlar şimdi geldik ıslahatlara Tamam mıyız ilk olarak Tanzimat fermanımız var bizim bak tanzimat fermanında ıslahat fermanında ilan eden Sultan Abdülmecit ve ikisinin de temelinde Osmanlıcılık politikası vardır Osmanlıcılık nedir din dil ırk fark etmeksizin herkesi bir çatı altında toplama idealine Osmanlıcılık adı verilir ve hem Tanzimat fermanında hem de ıslahat fermanındaki temel amacımız Osmanlıcılık politikasıdır yani Osmanlı'nın dağılmasını önlemektir Tamam mıyız hani senedi ittifaka ilk demokratikleşme hareketi demiştik ya Tanzimat Fermanı da anayasacılığın ilk adımıdır Bak ilk anayasa demiyorum anayasacılığın ilk adımı ilk anayasa ise Kanuni Esasi Anlaştık mı ve size burada bir şifre vereceğim Eğer size maddeler verildiyse ve herkes kast ediliyorsa o Tanzimat fermanıdır ama size maddeler verildiyse ve gayrimüslimler daha ayrıcalıklı hale geldiyse o ıslahat fermanıdır unutmayın ikisi de ikisi de arkadaşlarım Abdülmecid dönemindedir Tamam mıyız özellikle tanzimat fermanının ilanını sağlayan kişi ise Mustafa Reşit paşa'dır ona da dikkat edin lütfen herkes vurgusu varsa Tanzimat gayrimüslim vurgusu varsa ıslahat fermanıdır gelelim arkadaşlarım Abdülmecid döneminin diğer ıslahatlarına mesela polis ve jandarma Teşkilatı kuruldu diyor yorum ya polis ve jandarma Teşkilatı kurulduysa iç güvenlik artar Bu da merkezi otoriteyi arttırır ilk dış borç bu dönemde alındı kimden İngiltere'den Peki hangi savaş sırasında Kırım Savaşı sırasında en çok dış borç derse diyorsun unutma arkadaşlarım bakın Osmanlı'nın ilk bankası olan Ban ders adet bu dönemde yabancı sermayeli ilk bankamız olan banka Osmani bu dönemde Abdülmecid'in basmış olduğu kaime adlı para Osmanlı Devleti'nin ilk kağıt parasıdır yine Abdülmecid dönemindedir unutmayın ilk telgraf hattı Kırım Savaşı sırasında yine Abdülmecid döneminde şirket-i Hayriye Osmanlı'nın ilk şirketidir Hayırlı olsun ilk şirketimiz şirketi Hayriye yine Abdülmecid döneminde Darül muallimin erkek öğretmen yetiştirme okuludur ve Abdülmecid dönemindedir Darül muallimat ise kız öğretmen yetiştirme okuludur Abdülaziz dönemindedir Tamam mıyız arkadaşlar Darül muif Bu da tanzimatın getirdiği yeniliklere uygun memur yetiştirmek amacıyla kuruluyor Buna da dikkat edelim mektebi-i Mülkiye yine soru olabilir neden olabilir çünkü günümüzde Siyasal Bilgiler fakültesinin temelidir arkadaşlarım Mektebi Mülkiye Tamam bu dönemde modern tiyatroya dikkat edin ilk modern tiyatro Güllü Agop tarafından kurulmuştu ve Kuleli Vakası her zaman muhtemel soru adayıdır Kuleli vakasında Sultan abdülmecid'e tahttan indirerek Sultan abdülaziz'i tahta geçirmeyi amaçladı fakat başarısız oldular abdülmecid'e tahttan indirmeye yönelik düzenlenen başarısız darbe girişimi hangisidir Kuleli Vakası dır gelelim Abdülaziz dönemine arkadaşlarım Abdülaziz heykelini yaptıran ilk padişahtı zaten önceden de değindim dikkat edin diye yurt dışı seyahatlerine çıkan ilk padişahtı yurt içine giden ilk kimdi ı Mahmut'u değil mi Beylerbeyi ve Çırağan saraylarını yaptırıyor ve dünyanın 3ün büyük donanmasını inşa ettiriyor ki bu iki bilgi bir arada verilerek 2016 yılında lisans sınavında soruldu arkadaşlarım arkadaşlar Darülfünun Osmanlı Devleti'nin ilk üniversitesidir ve Abdülaziz döneminde açılmıştır darüş anne veya babasını kaybetmiş çocukların eğitimi için açılmış olan okuldur Abdülaziz dönemindedir önemlidir Osmanlı Devleti'nin ilk resim sergisini açan kişi Şeker Ahmet paşa'dır yine Abdülaziz dönemindedir Darül muallimat kız öğretmen okuludur Abdülaziz dönemindedir Ziraat Bankası'nın temeli olan memleket sandıkları Mithat Paşa tarafından Abdülaziz döneminde kurulmuştur Bu memleket sandıkları daha sonra ne olacak Ziraat Bankası'na dönüştürülecek I Abdülhamid döneminde Tamam mıyız gelelim arkadaşlarım I Abdülhamid dönemine bakın arkadaşlarım I Abdülhamid dediğimiz Adam 5 Murat'ın yerine tahta çıkıyor ve hemen 1ci meşrutiyeti ilan ediyor artı Kanuni esasiyi yani Osmanlı Devleti'nin ilk yazılı anayasasını yürürlüğe koyuyor bu bilgiler önemli Peki hocam bu Kanuni Esasi neden önemli Çünkü ilk defa halk yönetime katıldı 1 Meşrutiyet ile birlikte iki tane meclis açıldı biri aan Meclisi biri Mebusan Meclisi Ayan meclisinin üyelerini padişah seçer ömür boyu görevde kalırlar Mebusan Meclisi'nin üyelerini halk seçer ve Bunlar 4 yıl görevde kalırlar arkadaşlarım 1 Meşrutiyet ve burada yer alan Kanuni Esasi dei maddeler demokratik değildir zaten padişah Meclisi açma ve kapatma yetkisine sahipti 93 Harbi çıktı ya ik Abdülhamid döneminde hani şu Nene Hatun'un Gazi Osman Paşa'nın bulunduğu 93 Harbi işte 93 Harbi çıkınca hemen I Abdülhamid dedi ki ya dedi savaş var ben dedi meclisle mi uğraşacağım Meclisi kapatıyorum dedi ve 1878'de 1908'de kadar geçen 30 yıllık döneme İstibdat dönemi adı verildi arkadaşlarım Tamam mıyız 78'de 1908'de I Abdülhamid dönemine baktığımızda bu dönemin politikası İslamcılık tır ve bu dönemde yakınlaşıp Perver padişah olarak bilinir pek çok okul açmıştır arkadaşlar Sanayi Nefise mektebini kurdu Güzel Sanatlar Fakültesi'nin temeli Osman Hamdi Bey liderliğinde kuruldu şimdi belki de bana kızıyorsunuz hocam her yere çok önemli diyorsunuz diye ama Bunlardan soru gelebilir himaye-i etval yani tıfıllar himaye etme Çocuk Esirgeme Kurumu bu dönemde Hamidiye Etfal İlk çocuk hastanesi yine I Abdülhamid döneminde Darül aceze acizler için kendisine bakılması gereken kişiler için kuruldu yine aynı dönemde bakın Baytar Mektebi aşiret okulları zirai okullar bir sürü okul kuruldu O yüzden maarifperver padişah olarak biliniyor Tamam gelelim Hafiye jurnal teşkilatına sormazlar da sorarlarsa I Abdülhamit döneminin neyidir bu istihbarat teşkilatıdır Mecelle arkadaşlarım Osmanlı Devleti'nin ilk medeni kanunudur ama tam mana bak Abdülaziz döneminde de var ama tam manasıyla yürürlüğe girmesi I Abdülhamid dönemindedir Tamam mıyız Ertuğrul fırkateynini mutlaka bilin Japonya'ya Japonya'da kıtlık var o dönemde Onun için gönderiyoruz ve dönüş yolunda Ertuğrul Fırkateyni batıyor arkadaşlarım bu da son zamanlarda son yıllarda bu konuda Ertuğrul diye bir film çekildi O yüzden önemlidir sorusu gelebilir Hamidiye alaylarını kuruyor neden Ermenilere karşı Çünkü Ermeniler ne yapıyorlar arkadaşlar Türkleri öldürüyorlar ve buna karşı Hamidiye alaylarını kuruyor Ermeni İntikam alaylarına karşı Muharrem Kararnamesi neden önemli çünkü Osmanlı Devleti Muharrem Kararnamesi ile iflas ettiğini açıkladı ve bunun üzerine Avrupalı devletler de duyunu umumiyye idaresini yani Genel Borçlar id ini kurdular Bunlar da muhtemel soru adayıdır bu duyunu Umumiye ve Eee Muharrem Kararnamesi genel kültürde lisans sınavında soruldu Tamam o yüzden yine gelebilir karşımıza çırağın baskını önemli muhtemel soru adayı Kuleli Vakası abdülmecid'e tahttan indirmeye yönelikti Çırağan baskını yani Ali Suavi olayı ise ı abdülhamid'i tahttan indirmeye yönelik başarısız darbe girişimidir Çırağan baskını da muhtemel soru adayı IR Tamam gelelim ikinci meşrutiyete bakın İstibdat dönemi bitti ve İstibdat döneminin bitmesinde Reval Görüşmeleri önemlidir Reval Görüşmeleri İngiltere ve Rusya arasında yapılan Osmanlı'yı parçalama planıdır Reval Görüşmeleri ve Eee İttihat Terakki üyesi olan Hürriyet taburlarının isyanı sonucunda İkinci Meşrutiyet ilan edildi ve arkadaşlarım yine bu da soru oldu biliyor musunuz ik meşrutiyetin ilanına yukarıda verilenlerden hangi Er etki etmiştir Reval Görüşmeleri İngiltere ve Rusya arasındadır unutmayın aynı zamanda Hürriyet taburlarının isyanı sonucunda İkinci Meşrutiyet ilan edildi yeniden halk yönetime katıldı Kanuni Esasi yeniden yürürlüğe girdi ve İstibdat dönemi bitti bu defa da ne çıktı biliyor musunuz 31 mart isyanı çıktı 31 mart isyanı dediğimiz İsyan Osmanlı Devletinde rejimi yıkmaya yönelik ilk isyandır arkadaşlarım meşrutiyeti istemiyoruz biz yeniden monarşiye gitmek istiyoruz diyenler 31 Mart isyanını çıkarmışlardır ve 31 mart isyanı hareket ordusu tarafından bastırılmıştır kim bastırmış hareket ordusu Osmanlı Devleti'nde rejimi yıkmaya yönelik ilk isyan neymiş 31 Mart isyanıyla burada kurmay yüzbaşı olarak yer alan Mustafa Kemal Paşa ise tarih sahnesine ilk defa 31 Mart isy ın bastırılmasında yani hareket ordusu içerisinde çıktı peki 31 mart isyanı bastırıldı daha sonra I Abdülhamid meclis tarafından tahttan indirildi dikkat edin meclis tarafından tahttan indirilen ilk Osmanlı padişahı ı abdülhamid' yerine kim geldi 5 Mehmet Reşat geldi Arkadaşlarım 31 mart isyanı da önemli muhtemel soru adayı bakın Osmanlıcılık nedir din dil ırk ayırt etmeksizin herkesi Osmanlı çatısı altında birleştirmeye Osmanlıcılık adı verilir bunun öncüleri namaz Şinasi olarak kodlanır namaz Şinasi Kim bunlar arkadaşlarım bak Namık Kemal Mithat Paşa Ali Suavi Ziya Paşa ve Şinasi bak 2024 lisansta Abdullah cevdet'i sordular batıcılık da bu defa da osmanlıcılıktan birini sorabilirler dikkat edin tamam turancılık dünyadaki bütün Türkleri bir çatı altında birleştirm İttihat ve Terakki üyeleri turancılığı hedeflemişlerdir Örneğin Enver Paşa Türkçülük Osmanlı çatısı altındaki Türkleri bir çatı altında birleştirmede öncülerine baktığımızda Ziya Gökalp Ömer Seyfettin Ömer Seyfettin deyip geçmeyin Balkan savaşlarında düşmana esir düşüyor Bu adam Mehmet Emin Yurdakul Cenge Giderken şiiriyle hatırlıyorsun onu Yusuf Akçura üç tarzı siyaset eseriyle hatırlıyorsun onu hatırla hatırlamıyorsan da soru çıkar İsmail gaspı dilde fikirde işte birlik sloganıyla hatırla onu sorusu gelir Zeki Velidi Togan İstanbul Üniversitesi'nde umumi Türk Tarih kürsüsünü Kurdu Bu adam da bu şekilde sorulabilir Bunlar da Türkçülüğün Öncüler didir batıcılık arkadaşlarım Lale devrinden bu yana uygulanmıştır batıcılığın öncülerine baktığımızda Abdullah Cevdet Celal Nuri gibi isimler vardır İslamcılık arkadaşlar ümmetçilik ya da Pan islamizm olarak geçer I Abdülhamid İstibdat devrinde islamcılığı uyguluyor ve arkadaşlarım bu dönemde şuna dikkat ediyorsunuz temsilciler Mehmet Akif Ersoy Bir de Cemalettin Afgani ya da Sait Halim Paşa gibi öncüleri var islamcılığın peki Ademi merkeziyetçilik eyalet yönetimidir ve eyalet yönetiminde yerinden yönetim vardır bunu savunan kişi de prens sebahatdin dir arkadaşlarım bak Buradan da soru gelebilir Osmanlı fikir akımlarından Tamam mıyız geldik Atatürk'ün hayat ına arkadaşlar okuduğu okulların önemli olduğunu düşünüyorum İstanbul Harp Okulundan Teğmen harp akademisinden kurmay yüzbaşı olarak mezun oluyor dikkat edin kim hakkında ne diyor Ziya Gökalp hakkında fikirlerimin babası diyor Namık Kemal hakkında Türk milletinin yüzyıllardan bu yana beklediği ses diyor Tevfik Fikret hakkında hangi şair böyle inkılapçı şiirler yazmıştır diyor Mehmet Emin Yurdakul hakkında onun Cenge Giderken şiiri için bu dizelerde ulusal benliğimin gururunu tattıran ilk anlatımı buldum diyor arkadaşlarım 1 Dünya Savaşı'nda nerelerde savaştı çıkış olarak kodla Çanakkale Kafkas Suriye Filistin cephesi Tamam mıyız burada özellikle vatandaş için medeni bilgiler bakın afet inan'la birlikte çıkarıyorlar Bu kitabı 2016 yılında soruldu yeniden sorulabilir geometri kitabı yazıyor buna dikkat edin nutuğa dikkat edin 1919 1927 yılları arasını anlatır 19' la 27 yılları arasında olan her gelişme nutukta yer alır Nutuk Samsun'a çıktım Samsun'a ayak bastım ile başlar ve Atatürk'ün Gençliğe Hitabesi ile biter Samsun'a çıkış ile başlıyor Gençliğe Hitabe ile bitiyor Peki nutukun okunduğu salon neresidir Kurtuluş Savaşı müzesidir arkadaşlarım 2 TBMM günümüzde Kurtuluş Savaşı müzesidir Nutuk burada okunmuştur 2 TBMM içinde Tamam mıyız özellikle onu anlatan biyografiler özellikle armstrong'un Bozkurt önemlidir Mustafa Kemal Paşa hayattayken yazılan tek biyografik eserdir Arkadaşlar bunun dışında bakın Andrew Mango'nun e modern Türkiye'nin kurucusu adlı bir eseri var önemli tek adama dikkat edin Tek Adam Şevket Süreyya Aydemir'e aittir Ali Fuat Cebesoy onunla sınıf arkadaşıdır ve sınıf arkadaşım Atatürk eserini yazmıştır Tamam mıyız şunlardan çok soru geliyor Atatürk döneminin son başbakanı Celal bayarı 2 senedir Celal bayarı soruyor daha önce öabt'de Atatürk döneminin son Başbakanı kimdir dediler herkes İsmet inönü'yü işaretledi ama Atatürk döneminin son 6 ayının başbakanı Celal bayarı Tamam mıyız arkadaşlar ben yine burada bir ara vereyim Ondan sonra devam edelim artık inkılap tarihine geldik Evet arkadaşlar geldik inkılap tarihine Yani en çok soru çıkan yere gelmiş bulunmaktayız değerli dostlarım ilk olarak Trablus scarp savaşımız var Ben bir kalem alayım Trablus karp Savaşı'nda özellikle Rajon nigi Anlaşması önemli neden bakın arkadaşlarım e İtalya Trablus garbı işgal edecek ama Fransa buna ses çıkarmıyor Neden Çünkü kendisi Tunus ve cezayir'i işgal etti İngiltere sesini çıkarmıyor Neden Çünkü kendisi Mısır'ı işgal etti buna ses çıkarabilecek tek Rusya var İtalya'da gidip Rusya ile anlaşıyor diyor ki Rusya'ya Ben diyor Trablus garbı işgal edeyim Sen de buna göz yum diyor Rusya'da Tamam diyor işte bu aralarında yaptıkları anlaşma rajoni antlaşmasıdır rajoni Anlaşması ile Rusya İtalya'nın Trablus garbı işgaline onay vermiştir Peki biz trablusgarp'ı savunamıyor neden donanmamız Haliç'te çürüdü Mısır'dan Kara ordularını geçiremiyoruz İngiltere var o yüzden gazeteci Şerif Bey ya da Tüccar Hamdi Bey takma adlarıyla Mustafa Kemal Paşa'yı ve Enver Paşa'yı gönderiyoruz Fakat burada italyanları püskürtmüyor ve Uşi anlaşmasıyla ne yapıyoruz Trablus GB'ı kaybediyoruz Trablus garb kaybedince üç kıtadaki hakimiyetimiz iki kıtaya düşüyor Kuzey Afrika'da toprağımız kalmıyor arkadaşlarım Uşi anlaşmasıyla Trablus Garp halkı dini bakımdan halifeye bağlı kalacak diyoruz Bu da neye sebep oluyor bu da halifeliği ikinci kez siyasi olarak kullanışı oluyor birinci siyasi kullanışı Kırım'ın kaybedilmesi sırasında küçük kaynarcayı ikinci kaybedişim ise Uşi anlaşmasıyla Trablus Garbın kaybedilmesinde peki burada önemli bilgilere neyine değineceğiz bakın ilk defa savaş uçağı Trablusgarp'ta kullanıldı Bunun yanı sıra Mustafa Kemal Paşa sol gözünden yaralandı Mustafa Kemal Paşa'nın ilk görev yeri Şam 5 orduyu unutmayın orada Vatan ve Hürriyet cemiyetini kurmuştu sömürgeciliğe karşı ilk savaşı ise Trablusgarp Savaşı olmuştur Mustafa Kemal Paşa'nın Mustafa Kemal Paşa Trablusgarp'ta Binbaşı oldu Çanakkale'de Albay oldu Kafkas cephesinde de ne oldu general oldu arkadaşlarım gelelim 1 Balkan Savaşı'na ve 2 Balkan Savaşı'na 1 Balkan Savaşı'ndaki devletler büyüsek olarak kodlanır Bulgaristan Yunanistan Sırbistan Karadağ Osmanlı'ya devlet Osmanlı'ya karşı savaştılar ve Osmanlı'yı yendiler bunun sonucunda Biz arkadaşlar ne yaptık Londra Anlaşması'nı imzaladık ve badem dediğimiz yerleri kaybettik Batı Trakya Arnavutluk Doğu Trakya Ege Adaları Makedonya 1 Balkan Savaşı sonrasında Londra Anlaşması'nı imzalıyoruz ve arkadaşlarım bizim sınırımız bademi de kaybedince midye Enes hattı oluyor Bak unutma 1 Balkan Savaşı'ndan sonra sınırımız midye Enes hattı ama 2 Balkan Savaşı karışıklıklara biz ne yapıyoruz gidip Doğu trakya'yı geri alıyoruz I Balkan Savaşı sonrasında sınırımız ise Meriç Nehri oluyor işte muhtemel soru adayı Bu arkadaşlarım Bab Al baskını 1 Balkan Savaşı'nda Osmanlı Devleti Balkan devletlerine yenilince bunun suçlusu olarak Kamil Paşa hükümeti görüldü ve Kamil Paşa hükümetine darbe yapıldı Kamil Paşa hükümeti indirildi başbakanlıktan yerine Mahmut Şevket Paşa hükümeti kuruldu ve arkadaşlarım bu hükümet darbesine babali baskını adı verilir babali baskınıyla da artık komple ittihatçılar yönetimi ele aldılar dikkat edin babali baskını bir padişah darbesi değildir bir hükümet darbesidir aynı zamanda Başbakan olan yeni kişi kim Mahmut Şevket Paşa daha önce nerede gösterdim ben size onu hareket ordusunun komutanıydı orada komutan burada b Başbakan Olmuş demek ki Ordu siyasete karışmış yorumunu yapacağız Tamam mıyız şimdi burada bazı önemli bilgilerimiz var bakın Hamidiye kahramanı olarak bilinen kişi Rauf Orbay dır aynı zamanda mondros'u imzalamıştır ve arkadaşlarım Osmanlı'dan ayrılan son Balkan Devleti Arnavutluk olmuştur ve şuna dikkat edin 1 Balkan Savaşı'nda olmayan 2 Balkan Savaşı'nda olan devlet Romanya'dan 2 Balkan Savaşı'nda bazı bakın 1 Balkan Savaşı'nda Bulgaristan en karlı çıkan devlet ve o çok karlı çıktı diye Yunanistan Romanya Sırbistan Karadağ bunları da yürüsek olarak kodlayın 1 Balkan Savaşı büyüsek ik Balkan Savaşı yürüsek ve Arkadaşlarım bunlar birleşerek Bulgaristan'a saldırdılar O çok toprak aldı diye ve bunlar kendi aralarında savaşıyorlar Ken Osmanlı gitti Yani ittihatçılar Enver Paşa liderliğinde gittik ve Doğu trakya'yı geri aldık arkadaşlarım dikkat edin Edirne Fatih'i derse Enver Paşa diyeceksiniz ama ed Edirne müdafi derse Bakın bu muhtemel soru adayıdır Edirne müdafi derse cevabımız Şükrü Paşa olacak ve 2 Balkan Savaşı'nda Biz Doğu trakya'yı geri alıyoruz Ve sınırımız Meriç Nehri oluyor Tamam arkadaşlarım gelelim 1 Dünya Savaşı'na burada özellikle şu devletlerin şu devletlerin hangisinin ne olduğunu bileceğiz bak savaşın süresini uzatan devlet Osmanlı Neden Çünkü yeni cepheler açılması sebep oldu savaşın süresini kısaltan ABD neden Wilson prensiplerinden dolayı savaştan en erken çekilen devlet Japonya ittifak grubunda en erken çekilen Bulgaristan Bulgaristan bizim aramızda ne yapıyordu Kara bağlantısını sağlıyordu dikkat edin savaşta taraf değiştiren devlet derse İtalya diyeceksiniz Peki savaş sırasında savaş sırasında Eee darbe olan ihtilal yaşayan devlet Çarlık Rusya yıkıldı SSCB kuruldu Rusya'dan tamam mıyız savaşa son katılan devlet de yunanistan' şimdi arkadaşlarım bakın burada cepheleri göreceğiz taarruz cephelerini kanka olarak kodlayın Kanal Cephesi ve Kafkas Cephesi Bunlar benim taarruz cephelerimiz Romanya tamam mı bunlar da yardım cepheleri e geri kalanların tamamı da savunma cephesi olur zaten cephelerin hangisi savunma hangisi taarruz hangisi yardım öğrenmiş oldun Böylece ilk olarak arkadaşlar taarruz cephelerine bakacağız burada e Sarıkamış faciasını bilmemiz lazım Kafkas Cephesi bizim Toprak kazandığımız tek cephedir yendiğimiz için toprak kazanmadık Rusya ile savaşıyorduk Rusya bres litos anlaşmasıyla Rusya'da darbe olunca Yeni kurulan SSCB Brest litos anlaşmasıyla savaştan çekildi ve Kars ardağan batum'u bize verdi İşte o yüzden biz Toprak kazandığımız tek cephe Kafkas cephesidir ve Burada arkadaşlarım dikkat edin Enver Paşa liderliğinde Biz taarruz Harekatı düzenek de on binlerce askerimiz şehit düştü bu faciaya Sarıkamış faciası diyoruz Sarıkamış faciası hangi cephededir diye sorarlarsa Kafkas Cephesi diyoruz peki burada bir de kanun çıktı Ermeniler bizi katlediyor lardı erkeklerimiz Hepsi cephedeydi işte arkadaşlarım Biz burada sevk ve İskan kanununu çıkardık yani Tehcir yasası çıkardık Ermenileri Suriye ve Lübnan'a Sürgüne gönderdik Buna da dikkat ediyoruz Mustafa Kemal Paşa Kafkas cephesi' gelince Muş ve Bitlis'i geri aldı Muş ve Bitlis'i geri aldığı için kendisi altın kılıç madalyasına layık görüldü He o zaman unutmayın Mustafa Kemal Paşa Trablusgarp'ta ne olmuştu Binbaşı Çanakkale'de Albay Kafkas Cephesi'nde altın kılıç madalyasını alacak ve generalliğe yükseltilecek arkadaşlarım Peki neden kapandı bu cephe Çünkü Çarlık Rusya yıkıldı bolşevik İhtilali olunca Çarlık Rusya yıkıldı yerine ne kuruldu SSCB kuruldu onlar da bres Litovsk anlaşmasıyla savaştan çekildiler Kafkas Cephesi Toprak kazandığımız tek cephe geldim kanal cephesine yine bir taarruz cephesi kanka olarak kodlamış tık burada Cemal Paşa komutasında iki defa taarruz Harekatı düzenek de başarısız olduk değerli dostlar Şu Seydi Beşir olayına dikkat edin İngilizler tarafından esir alınan Osmanlı askerleri dezenfektanlı sulara dezenfektanlı denilen sulara atıldılar sizi temizleyeceğiz diye fakat Seydi Beşir kampında binlerce Osmanlı askeri maalesef kör edildi arkadaşlarım bu olay Seydi Beşir Olayı olarak tarihe geçmiştir bu bir savaş suçudur bunu da sorabilir bize dikkat edin bunu araştırdım hangi cephede diye kanal cephesine daha yatkın arkadaşlarım sorusu gelirse hangi cephede diye Kanal cephesini işaretleyin bazı cepheler Hicaz Yemen dese de Mısır'ın İskenderiye e yakınlarında yaşanıyor O yüzden Kanal Cephesi diyeceğiz buna Çanakkale cephesi' bakalım arkadaşlarım Çanakkale cephesinin amaçları neler bu adamlar gelip İstanbul'u alacaklar ve Osmanlıyı Savaş dışı bırakacak lardı Sözde fakat Nusret Mayın gemisinin döşemiş olduğu gemilerle biz ya da mayınlarla biz bunları püskürtmeyi başardık Tabii orada E daha önce sorulmuştu yine Seyit Onbaşı ne yapmıştı Ocean gemisini vurmuştu arkadaşlar kendisi Eee yüzlerce kiloluk bir mermiyi kaldırarak arkadaşlar Eğer bize 18 Mart kahramanı derse cevabımız Cevat Çobanlı olacak buna dikkat ediyorsunuz Anafartalar Kahramanı derse Mustafa Kemal Atatürk diyeceğiz ve Alçıtepe kahramanı derse Kazım Karabekir diyeceğiz Tamam mıyız Ve şuna dikkat etmenizi istiyorum Mustafa K bakın buraya yazdım 18 Mart kahramanı Cevat Çobanlı çıkabilir anafartalar kahramanı Mustafa Kemal Atatürk çıkabilir Alçıtepe kahramanı Kazım Karabekir'deki de Conk bayırında Ben size taarruzu değil ölmeyi emrediyorum demiştir askerlerine bunu da sorabilirler Conk Bayırı dersiniz cevap olarak Kemal yeri yıllardır Dilimde tüy bitti öabt'de sordular genel kültürde sormadılar diye en son bunu da sordular sanırım ekpss'de sordular arkadaşlarım Mustafa Kemal Paşa'nın Çanakkale Sava larında komuta ve konaklama merkezine verilen isim Kemal yeridir Buna da dikkat ediyoruz Çanakkale Savaşı'na Aydınlar Savaşı adı verilir ya da Centilmenler Savaşı adı verilir ve Mustafa Kemal Paşa burada albaylığa yükseltildi gelelim arkadaşlarım Hicaz Yemen cephesine burada kim var Fahrettin Paşa var bakın Fahrettin Paşa Çöl Kaplanı ya da Medine müdafi olarak bilinir muhtemel soru adayıdır Hicaz Yemen Cephesi'nde Çöl Kaplanı der ya da Medine müdafii Medine'nin savunucusu der Fahrettin Paşa'yı işaretleyin geçin bu adam askerlere aç kalmasın diye açlıktan ölmesin diye Çekirge genelgesini çıkardı değerli dostlar gelelim Irak cephesine Irak cephesinden soru gelirse bize Halil Kutan gelir arkadaşlarım Halil Kut kutül Amare Zaferini yaşatmıştır 133.000 den fazla İngiliz askerini ve başlarında bulunan General tavını Irak cephesinde esir alıyoruz Bu buna kutül Amare zaferi adını veriyoruz kutül Amare kahramanı olarak bilinen kişi ise Halil Kut paşa'dır arkadaşlarım Irak cephesinde yaşanmıştır bu bahsi geçen olaylar suriye-filistin cephesinde Mustafa Kemal Paşa Yıldırım Orduları grup komutanı olarak mücadele ediyor Mustafa Kemal Paşa burada Hatay ile Halep arasına bir hat çekerek Anadolu'nun işgalden kurtarılmasını sağlıyor Bunun dışında Mustafa Kemal Atatürk Suriye Filistin cephesinde Ken Osmanlı Devleti Rauf Orbay tarafından Mondros Ateşkes antlaşmasını imzalıyor Mustafa Kemal Paşa'nın 1 Dünya Savaşı'nda savaştığı son cephe suriye-filistin cephesi oluyor bakın Atatürk'ün savaştığı cepheleri çıkış olarak kodluyoruz Çanakkale Kafkas ve Suriye Filistin cephesi Çanakkale'de Albay oldu Anafartalar Kahramanı unvanını aldı Kafkas cephesinde general oldu altın kılıç madalyasını aldı suriye-filistin cephesinde ise ne yaptı arkadaşlar Hatay ile Halep arasına hat çekerek Anadolu'yu korudu gizli anlaşmalar özellikle sy pikot anlaşmasına dikkat edin İngiltere ve Fransa'nın ORT Doğu topraklarını paylaştığı anlaşmadır gizli anlaşma Londra anlaşması'na dikkat edin İtalya'nın taraf değiştirdiği anlaşmadır mcma antlaşmasına dikkat edin Arapların lideri konumunda olan Şerif Hüseyin'in Levla yaptığı gizli anlaşmadır Araplar Osmanlı'ya sırt çevirmişlerdir mcmun anlaşması la gizli anlaşmalardan soru gelirse % 190 bunlardan gelir Peki ABD savaşa girdi Wilson prensiplerini yayınlayarak girdi arkadaşlarım Tamam mıyız Wilson prensipleri ABD'nin savaşa girişi esnasında yayınlanmıştır burada özellikle şuna dikkat etmenizi isterim Wilson prensipleri ile biz yenilgiyi kabulleniyor Neden Çünkü Wilson prensiplerinde ABD diyor ki yenilenler Yenenler yenilenler toprak ve savaş tazminatı almayacak diyor E böyle olunca biz o zaman Toprak da kaybetmiyoruz para da kaybetmiyoruz o zaman yenilelim varalım dedik mondros'u imzaladık Dolayısıyla Wilson prensipleri ve ABD savaşın süresini kısalttı Çünkü bizim Ateşkes Anlaşması imzalamam ne yaptılar etkilediler arkadaşlarım devam edelim bakın Milletler Cemiyetinden yani cemiyyet-i akvam bahsedilen ilk yer Wilson prensipleri kurulduğu yer ise neresidir Paris Barış Konferansı dır Tamam mıyız 1 Dünya Savaşı'nın sonuçlarında özellikle Bakın şu Milletler Cemiyeti kuruluyor bahsedildiği yer Wilson prensipleri kurulduğu yer Paris Barış Konferansı şu balford deklarasyonun dikkat ediyorsunuz muhtemel soru adayıdır Neden Çünkü balford Deklarasyonu ile İngiltere Hicaz Hicaz bölgesine diyorum İngiltere Filistin'i arkadaşlarım Yahudi göçüne izin verdi h o zaman günümüzde orada İsrail'in kurulmuş masının ya da Eee Müslüman Yahudi savaşlarının yaşanmasının temelinde Ne varmış bal for Deklarasyonu bu bal for Deklarasyonu ile Yahudilerin Filistin'e göç etmesine izin verilmiştir ve İsrail Devleti'nin ilk adımı bal for Deklarasyonu ile atılmıştır muhtemel soru adayıdır arkadaşlarım bakın şurada Ateşkes anlaşmaları var ya özellikle burada Red HES Ateşkes Antlaşması Almanya ile yapılmıştır Tamam mıyız peki pek Almanya ile yapılan barış antlaşması neydi Versay diı arkadaşlarım ikisini birbirine karıştırmayın rones Ateşkes Versay Barış Anlaşması daha sonra imzalanan barış anlaşmalarına şöyle e kodlayaz Son Vites Obama olarak kodluyoruz Bunları buradan da karşımıza soru gelebilir Sevr Anlaşması Osmanlı ile nöye Antlaşması Bulgaristan ile Versay Antlaşması Almanya ile trianon Antlaşması İstan ile Saint germ Antlaşması Avusturya ile imzalanmıştır özellikle vera'ya dikkat ediyorsunuz imzalanan ilk barış anlaşmasıdır ve bu anlaşmaların tamamının şartları Paris Barış konferansında belirlenmiştir fakat sevrin ki Paris Barış konferansında değil San Remo konferansında belirlenmiştir arkadaşlar mondros'u imzalayan kişi Rauf Orbay aynı zamanda Hamidiye kahramanı mondros'un 7 maddesi İtilaf Devletleri güvenliklerini tehdit eden herhangi bir stratejik noktayı işgal edebileceklerdir yani Osmanlı Devleti'nin bütün toprakları işgale açık hale gelmiştir 24 maddeye dikkat edin vilayet-i sidede bir karışıklık çıkarsa işgal edilecektir diyor İyi de zaten 7 maddeyle her tarafı işgale açık hale getirdiniz 24 madde Niye Çünkü 6ı Doğu ilinde bir Ermeni Devleti kurmayı planlıyorlar Bu da onun maddesidir ve arkadaşlarım özellikle 7 madde için Mustafa Kemal Paşa beyni yakan zehirden bir ateşti diyor dikkat edin arkadaşlar başka bir önemli konu işgaller Osmanlı Devleti'nin işgal edilen ilk toprağı derse Musul Anadolu'da işgal edilen ilk toprağı derse Hatay dör yol diyorsunuz Peki Osmanlı'nın son buluşları son buluşları mondrosla fiilen Mudanya ile hukuken mudan yayıyla neden hukuken Çünkü İstanbul kime bırakıldı TBMM'ye bırakıldı O yüzden h hukuken Tamam Osmanlı'nın başkentini TBMM'ye bırakıyorlar O yüzden Mudanya ile hukuken bitiyor saltanatın kaldırılmasıyla 1922 yılında da resmen Osmanlı son buluyor Bunun dışında arkadaşlarım gelelim bakalım Paris Barış konferansına Milletler Cemiyeti burada kuruldu dedik manda ve himaye kavramı burada ortaya çıktı dedik ve arkadaşlarım Paris Barış konferansında dikkat ediyoruz Daha önce gizli anlaşmalarla İtalya'ya verilen İzmir ve çevresi Paris Barış konf anında Yunanlılara verildi Bu da itilaf devletlerinin arasında görüş ayrılığı olduğunu gösterir Hasan tahine dikkat edin İzmir'de düşmana kurşun sıkan ilk kişidir Süleyman Fetih Bey zita venizelos yani yaşa venizelos demediği için süngülenmek Hulusi Efendi işgallere karşı direnişi başlatan Denizli müftüsü dür arkadaşlarım Ahmet Hulusi Efendi Amiral Bristol raporu muhtemel soru adayı neden çünü çünü İzmir'in işgalinin haksızlığını Türk Kurtuluş Savaşı'nın haklılığını dünyaya duyuran ilk belge Amiral Bristol raporudur cemiyetlere baktığımızda Kars İslam şurasını bilin Neden Çünkü kurulan ilk yararlı cemiyettir Milli Kongre Cemiyetinden soru bekliyorum Arkadaşlar Neden Çünkü Basın Yayın yoluyla mücadeleyi amaç edinmiştir bu cemiyetin kurucusu Doktor Esad ışıktır ve doktor Esad Işık özür diliyorum yazmış olduğu Doktor Esat Işık raporunda kuvay-i Milliye tabirini kullanan ilk kişi olmuştur aynı zamanda Milli Kongre Cemiyeti vahdet-i milli olarak da bilinir Bakın bu bölgesel kurtuluşu değil bütün yurdun kurtuluşunu amaç edinmiştir Tamam mıyız bu şark vilayetleri müdafaa hukuk Cemiyeti'nin yayın organlarından daha önce soru geldi hadisat Albayrak ve lepis gazetelerini çıkarıyorlar kendileri Peki Erzurum kongresi'ni toplayan Cem L hangileriydi Trabzon muhafaza hukuk ve şark vilayetleri müdafaai hukuk cemiyetleri Erzurum kongresi'ni toplamışlardır kilikyalılar Cemiyeti Pozantı kongresi'ni topladı Bu arada Adana ve Çukurova civarında Fransız ve Ermenilere karşı kurulmuştur Tamam mıyız bakın karakol Cemiyeti önemli kar Vasıf liderliğinde Anadolu'ya insan silah ve cephane taşıyorlar aynı zamanda bu karakol Cemiyeti 2024 ekys sorusu arkadaşlarım ve ve arkadaşlarım ekys sorusu ve orada Bunlar ittihatçı dır dedi bakın hem ekys ittihatçılardan soru geldi hem de 2024 lisansta ittihatçılardan soru geldi İttihat ve terakkiye dikkat ediyorsunuz karagol Cemiyeti Kara Vasıf liderliğinde Anadolu'ya insan silah cephane taşıyor ve ittihatçılardan oluşuyor arkadaşlarım zararlı cemiyetlere girmeyeceğim Buradan artık böyle çok çok soru gelmiyor ama zararlı cemiyet cemleri iki şekilde ayıracaksınız yabancıların kurduğu zararlı cemiyetler Türklerin kurduğu zararlı cemiyetler Bunlar Türklerin kurduğu zararlı cemiyetler yabancıların kurduğu zararlı cemiyetler Zaten yabancı sözcüklerle oluşuyor bak Bunlardan soru gelirse şöyle ayırt et Eğer milli muhafaza müdafaa il ilçe bölge adı varsa yararlı cemiyettir Tamam mıyız Bunun dışında yabancı sözcükler varsa Pontus Rum etniki eterya Mavri Mira kordos hınçak Taşnak alyans gibi sözcükler varsa azınlıkların kurduğu zararlı cemiyetler dirir e geri kalanlar da zaten Türklerin kurduğu zararlı cemiyetler oluyor arkadaşlar geldik artık Eee milli mücadelenin hazırlık sürecine burada ilk olarak Samsun raporunu bilelim Mustafa Kemal Paşa Suriye Filistin cephesinde yken ne oldu Osmanlı mondros'u imzaladı Mustafa Kemal Paşa İstanbul'a çağrıldı ve orada boş durmadı Mustafa Kemal Paşa Ali Fethi Okyar ile Minber gazetesini çıkardı ve minber gazetesine Hatip takma adıyla Bazı yazılar yazdı vatana Kurtuluş çareleri aradı daha sonra Mustafa Kemal Paşa 9 ordu müfettişi olarak Samsun'a gönderildi ve Samsun raporunu yazdı Samsun raporu milli mücadelenin ilk raporudur Havza Genelgesi bakın milli bilinci uyandırmaya yönelik ilk belgedir Neden Çünkü Havza genelgesinde diyor ki Mustafa Kemal Paşa işgalleri kınayın telgraflar çekin İtilaf devletlerine telgraflar çekin ve mitingler düzenleyin diyor yani milli bilinci uyandırmaya çalışıyor Havza Genelgesi milli bilinci uyandırmaya yönelik ilk belgedir ve arkadaşlarım dikkat ediyoruz yine Amasya Genelgesi Amasya Genelgesi Saraydüzü kışlasında kaleme alınıyor milli mücadelenin amaç gerekçe ve yöntemini ortaya koyduğu için ne oluyor milli mücadelenin programını ortaya koyan belge oluyor ve ve arkadaşlarım Ali Fuat Cebesoy Amasya genelgesini Mukaddes ittifak olarak niteliyor kim Ali Fuat Cebesoy Buna da dikkat ediyoruz tek tek ayrıntılarına girmeyeceğim maddelerine girmeyeceğim arkadaşlar Çünkü maddelerinden soru gelirse direkt olarak yorum olarak geliyor sorular onların hepsini yorumlarsa o zaman diğer videolardan farkı kalmayacak Ben de çok ayrıntıyı seviyorum Öyle anlatmak istiyorum ama o da sıkıntı oluyor Erzurum Kongresi arkadaşlarım Erzurum Kongresi toplanış açısından bölgesel aldığı kararlar açısından ulusal bir kongredir Erzurum kongresi'ni toplayan cemiyetler Trabzon muhafaza-i Hukuk Cemiyeti ve şark vilayetleri müdafaa-i Hukuk Cemiyeti ve arkadaşlarım dikkat ediyoruz kararları al bayrak Gazetesi'nde yayınlanmıştır Erzurum Kongresi'nde milli sınırlardan ilk kez bahsedilmiştir Tamam mıyız ve şu maddeye de dikkat edin olur mu arkadaşlar kuvay-i milliye'yi Etkin milli iradeyi hakim kılmak esastır maddesi Erzurum Kongresi ve bağımsızlığın sağlanacağına kuvay-i Milliye ile bağımsızlığın sağlanacağına Milli irade derken de ulusal egemenliğe vurgu yapılıyor Bu arada şuna değineyim temsil heyetinden bahsedilen yer Amasya Genelgesi dir temsil heyetinin kurulduğu yer Erzurum Kongresi dir ulusal hale getirildiği yer Sivas Kongresi dir temsil heyetinin yürütme yetkisini ilk kez kullanması Sivas Kongresi'nde Ali Fuat cebesoy'un Batı Cephesi Kuvayi milliyesi atanması dır temsil heyetinin görevinin bitmesi ise TBMM'nin açılmasıyla olmuştur Tamam mıyız geldik Sivas Kongresi'ne arkadaşlarım bakın Sivas Kongresi hem toplanış açısından hem de aldığı kararlar açısından ulusaldır Erzurum Kongresi'nde Eee Manda ve himayeyi ilk kez reddetmişti Sivas Kongresi'nde kesin olarak reddediyoruz Anlaştık mı burada nelerden bahsedebiliriz bütün cemiyetleri bir çatı altında birleştiriyoruz milli mücadeleyi tek elden yönetmek için bunun dışında Eee dedim ya arkadaşlarım Temsil Heyeti tüm Yurdu temsil eder hale getiriliyor yine Sivas Kongresi'nde Ali Fuat Cebesoy Temsil Heyeti tarafından batı cephesinde kuvay-i Milliye'nin başına atanıyor temsil heyetinin ilk defa yürütme yetkisini kullanmasıdır bu Mustafa Kemal Paşa burada kürsüde ya istiklal ya ölüm diyor bu da Manda ve himayenin kesin olarak Redd ediliş didir aynı Sivas Kongresi'nde irade-i Milliye Gazetesi çıkarılıyor halk milli mücadeleden haberdar edilsin diye Peki kongreyi engellemeye çalışan kimdi Damat Ferit paşaydı engellemek için arkadaşlarım işte Ankara Valisi Muhittin Paşa Elazığ Valisi Ali Galip gibi kişileri görevlendir de başarılı olamamıştı ve def olup gitmişti istifa ettirilmiş bu Az önce bahsettiğim Temsil Heyeti ile ilgili bilgiler diğer kongrelere baktığımızda Balıkesir ve Alaşehir kongrelerinden soru gelebilir Hac Muhittin Bey topluyor arkadaş lım Aydın ve Nazilli kongrelerinden soru gelebilir Celal Bayar Galip Hoca takma adıyla topluyor Bunun dışında Cafer Tayyar Paşa önemli Edirne ve Lüleburgaz kongrelerini topluyor Trakya paşaeli Cemiyeti olarak aynı zamanda Trakya paşaeli Cemiyeti bağımsızlığı sağlayamazsa Trakya Trakya'da bir Türk Cumhuriyeti Türk devleti kuralım diyorlar Pozantı Kongresi önemli Atatürk de katılıyor ve milli mücadelenin son Kongresi Atatürk'ün katıldığı kongreleri Hesap olarak kodlayın erz durum Sivas Afyon ve Pozantı kongreleri Bu da yine Yanılmıyorsam 2024 yılında ek ekys de soruldu arkadaşlarım Amasya Görüşmeleri Amasya Görüşmeleri ile temsil heyeti İstanbul hükümeti tarafından resmen tanınmıştır Tamam mıyız temsil heyetinin İstanbul hükümeti tarafından resmen tanındığı yer derse Amasya Görüşmeleri ama TBMM'nin İstanbul hükümeti taraf an resmen tanındığı yer derse o zaman ne diyeceğiz Bilecik görüşmeleri diyeceğiz şimdi bu Amasya görüşmelerinde Mebusan Meclisi'nin açılması kararı alınıyor ve Mustafa Kemal Paşa Son Osmanlı Mebusan Meclisi'ne Erzurum milletvekili olarak Katılıyor 1 TBMM'ye ise Ankara Milletvekili olarak seçiliyor Son Osmanlı Mebusan Meclisi Erzurum 1 TBMM'ye Ankara Peki nüfusta kayıtlı olduğu il sorulursa o zaman cevabımız Gaziantep olacak şimdi bu Sivas komutanlar toplantısı yapılıyor burada milli mücadelenin merkezinin Ankara olmasına karar veriliyor Mustafa Kemal Paşa burada Son Osmanlı Mebusan Meclisi'ne gidecek olan vekillerden bazı taleplerde bulunuyor kendisinin meclis başkanı seçilmesini istiyor Neden Çünkü Son Osmanlı Mebusan Meclisi'ni Anadolu'da Anadolu'ya taşımak istiyor orada İstanbul'da Özgür karar alamaz diye aynı zamanda müdafaa-i hukuk adında bir grup kurun diyor Onu da kuramıyor yerine fela Vatan adında bir grup kuruyorlar ve arkadaşlarım misak-ı milli kararlarının onaylatılması istiyor Onu başarıyorlar zaten tek bunu başarıyorlar Temsil Heyeti Ankara'ya geldi gelelim misak-ı Milli'ye Şimdi burada şuna dikkat edin 2024 lisansta ÖSYM misak-ı Milli'den soru sordu da Eee yanlış yaptı ya o soruda hata var çünkü Hatta bakın anlatımlarında şuna dikkat edin Boğazlar tehlikeden uzak bir şekilde diğer devletlerle karar verilerek dünya ticaretine açılacaktır yani sayısız şartsız değil o yüzden o soruda hata vardı işte bu yüzden misak-ı Milli'den bir soru daha gelebilir misak-ı milli'yi Son Osmanlı Mebusan Meclisi'nde onaylatan Grubun adını sorarsa felahı Vatan diyeceksiniz arkadaşlarım Mustafa Kemal Paşa Sivas komutanlar toplantısında Neyi kurun dedi müdafaa-i hukuku kurun dedi kurabildim mi kuramadı yerine Neyi kurdular felah-ı vatanı kurdular İşte bu grup misak-ı milli'yi onaylatan gruptur ve misak-ı milli'yi orada düzgün soramadı ya burada bir tane daha soru getirebilir O yüzden misak-ı Milli'ye dikkat edin misak-ı milli'yi Kara borsa olarak kodluyoruz kda kapitülasyonlar B'de Boğazlar o'da Osmanlı borçları rde referandum referandum yani halk oylaması yapılacak yerler önemli elvi selase yani Kars ardağan Batum Arap toprakları ve batı trakya özellikle bakın Batı Trakya'daki değil Doğu Trakya zaten bizim niye referandum yapalım orada kar borsa şifresinden gidiyorduk kda kapitülasyonlar B'de Boğazlar o'da Osmanlı borçları rde referandum burada Doğu Trakya yok unutmayın sde sınırlar özellikle burada misak-ı milli sınırlarının belirlenmesinde Erzurum kongresinde Eee sınırlardan ilk defa bahsedilmesi etkili olmuştur A'da ise azınlıklar yer alıyor Misakı milli'de Ulusal Egemenlik yok Milli irade yok Cumhuriyet yok demokrasi yok arkadaşlar misak-ı milli kabul edilince Ne oldu İtilaf Devletleri İstanbul'u işgal ettiler ve Son Osmanlı Mebusan Meclisi dağıttılar gelelim 1 TBMM dönemine arkadaşlarım bakın burada 24 Nisan önergesi 23 Nisan 1920'de TBMM açılınca 24 Nisan önergesini verdi Mustafa Kemal Paşa Bu bir nolu karar olarak geçer Burada arkadaşlarım meclis hükümeti sisteminden bahsediliyor Bunun yanı sıra bakın yorumlamaları çok önemli burada direkt sormaz bilgiyi Ama yorum soran bu yorumları yine videolarım bakabilirsiniz burada Çok uzun sürecek Çünkü özelliklerine baktığımızda kurucu meclis Çünkü yeni bir devlet yeni bir anayasa kuruyor ulusçu azınlıklara yer verilmiyor güçler birliği özelliği gösteriyor Yasama yürütme yargı onun elinde meclis hükümeti sistemini uyguluyor Çünkü Cumhurbaşkanı Başbakan yok meclis başkanı her şeyin başkanı demokratik bir meclis üyeleri Demokratik olarak seçildiği için ihtilalci bir meclis saltanatı kaldırdı Osmanlı'ya baş kaldırdı yaptığı tek bir inkılap var o nedir 1 TBMM'nin yaptığı tek bir inkılap saltanatın kaldırılmasıdır Savaşçı bir meclistir Kurtuluş Savaşı'nın tamamını 1 TBMM yaptı Çünkü Tamam mıyız burada özellikle yeşil orduya dikkat ediyorsunuz 1 TBMM içerisinde partilere yer verilmemiştir gruplara yer verilmiştir Bunun sebebi birlik ve beraberliği sağlamaktır gruplardan biri de yeşil ordudur yeşil Ordu Çerkez Etem yanlılarının oluşturduğu gruptur çıkardı Kanunlara baktığımızda arkadaşlarım çıkarılan ilk kanun anan vergisinin arttırılmasıdır ve arkadaşlarım burada Şunlara dikkat edin nisabı müzakere meclisin İç tüzüğü dür bunu anlatır meni israfat israfı önleme kanunudur meni müskirat içki ve tütünün yasaklandığı kanundur Tamam mıyız bu çıkan isyanlar içerisinde daha önce Yanılmıyorsam 2022 yılında olabilir ya da 21'de olabilir bakın TBMM'ye karşı çıkan isyanları farklı gruplarda ele alıyoruz İstanbul hükümetinin tek başına çıkardığı isyanlar İstanbul hükümeti ile itilaf devletlerinin ortaklaşa çıkardığı isyanlar Bir de arkadaşlarım azınlıkların çıkardığı isyanlar son olarak da eski kuvai milliyecilerin çıkardığı isyanlar bak İstanbul hükümeti tek başına iki tane İsyan çıkarıyor Ahmet Anzavur isyanı biri de kuvay-i inzibatiye isyanı Hilafet ordusu olarak bilinen İsyan kuvay-i inzibatiye isyanıdır kuvay-i muhammediye isyanı olarak bilinen ise Ahmet Anzavur isyanıdır Ahmet Muhammed Bu buradan aklınızda kalsın Ahmet Muhammed kuvay-i inzibatiye isyanı ise Hilafet ordusu olarak biliniyor ikisini de İstanbul hükümeti tek başına çıkardı bunların hepsini bilmenize gerek yok Eski kuvai milliyecilerin çıkardıklarını bilin Çerkez Etem isyanı Demirci Mehmet Efe isyanı Bu arada Çerkez etem'in birliklerinin adı Kuvayı seyyare birliklerdir Tamam mıyız Bunlar eski kuvay-i milliyeciler düzenli orduya katılmak istemediği için çıkıyor azınlıkların çıkardığı isyanlar ise Rum ve Ermeni isyanları dır değerli arkadaşlar Tamam mıyız Geri kalanların tamamı İstanbul hükümeti ile itilaf devletlerinin ortaklaşa çıkardıkları dır yani 6ı tane İsyan bileceksin Tamam neleri bileceksin kuvay-i muhammediye isyanını bileceksin Ahmet Anzavur isyanı olarak geçiyor Bir de Hilafet ordusu isyanını bileceksin iki oldu bunlar İstanbul hükümetin tek başına çıkardıkları Rum ve Ermeni isyanlarını bileceksin azınlıkların çıkardıkları Çerkez eten ve Demirci Mehmet Efe isyanlarını bileceksin Bunlar eski kuvay-i milliyecilerin çıkardıkları geri kalan her şey zaten İstanbul hükümeti ile itilaf devletlerinin ortaklaşa çıkardıkları dır arkadaşlarım s Sevr Anlaşması nerede hazırlanmıştı San Remo konferansında hazırlanmıştı ama Sevr ölü doğmuş bir anlaşma Neden Çünkü çünkü son Osmanlı Mebusan Meclisi'nde onaylanmadı kim onayladı bunu Saltanat şurası onayladı 40 kişilik bir ekip Saltanat şurası içerisinde onaylamayan tek bir delikanlı adam var Kim o Topçu feriki Rıza Paşa arkadaşlarım orada onaylanıyor Saltanat şurası onaylıyor ama Son Osmanlı Mebusan Meclisi onaylamadığı için Sevr ölü doğmuş bir anlaşmadır Sevde zaten varımızı yoğumuzu alıyorlar arkadaşlarım Bilecik görüşmeleri önemli dedik neden önemli görüşmeleri ile TBMM İstanbul hükümeti tarafından resmen tanındı Şimdi gelelim Kurtuluş Savaşı muharebeler dönemine küçük bir ara vereyim ben devam edeceğiz Evet arkadaşlar geldik 15 üniteye Kurtuluş Savaşı muharebeler dönemine arkadaşlarım ilk olarak düşmanlarımızı Bilmemiz gerekiyor doğu cephesinde Ermeni ve gürcülere karşı Güney cephesinde Fransız ve Ermenilere karşı mücadele ediyoruz Batı cephesinde ise sadece Yunanlılara karşı bakın fark ettiyseniz hem doğu cephesinde hem de Güney cephesinde düşmanlarımız Ermeniler arkadaşlar tabii Başka Düşmanlar da var ama Ermenileri iki cephede görüyoruz ona dikkat edin mücadele ettiğimiz ekipler kimler doğu cephesinde 15 kol Ordu Osmanlı'dan kalan kol ordudur başında Kazım Karabekir var Güney Cephesi'nde kuvay-i Milliye mücadele ediyor düzenli ordu yok batı cephesinde hem kuvay-i Milliye hem düzenli ordu var önce kuvay-i Milliye Daha sonra da TBMM'nin kurduğu düzenli ordu var ilk olarak Doğu cephesi arkadaşlarım Doğu Cephesi'nde 15 kol orduyla Kazım Karabekir liderliğinde mücadele ediyoruz Osmanlı'dan kalan Kolordu ve burada Gümrü anlaşmasını yapıyoruz bakın Gümrü anlaşmasıyla çok önemli kazanımlar elde ediyoruz sevri reddeden ilk devlet Ermeniler oluyor misak-ı milli'yi tanıyan ilk devlet Ermeniler oluyor Türkiye ifadesinin geçtiği ilk anlaşma gümr Anlaşması oluyor Bunun yanı sıra TBMM'yi tanıyan ilk devlet Ermenistan oluyor değer Değerli arkadaşlarım o yüzden Gümrü Anlaşması muhtemel soru adayıdır Tabii imzalayan da Kazım Karabekir'deki General harbard raporuna Bir bakalım General harbard raporu muhtemel soru adayıdır Neden Çünkü 6 Doğu ilinde bir Ermeni devletinin kurulmasının haksızlığını dünyaya duyuran belge General harbard raporudur Bu da önemli Peki pasof harekatından soru gelebilir mi Gürcüler üzerine düzenlediğimiz Harekat pasof Harekatı dır onlarla da bat antlaşmasını yapıyoruz batum'u geri alsak da 1 İnönü Savaşı'ndan sonra yapmış olduğumuz Eee Moskova antlaşmasıyla Batu misak-ı Milli'den ilk taviz olacak gelelim Güney cephesine burada arkadaşlar sadece Kuvayi Milliye var buradaki kuvay-i Milliye liderleri önemli bakın Adana'da Tufan Bey Urfa'da Ali sayip Bey Antep'te 3 kişi var hem Şahin Bey hem Karayılan hem Şehit Kamil karayılan'dan hiç soru gelmedi dikkat edin arkadaşlar Maraş'ta ise hem Rıdvan hoca hem de Sütçü İmam var ve arkadaşlarım Yine dikkat ediyoruz Güney Cephesi 1921 Ankara antlaşmasıyla kapandı ve Ankara antlaşmasıyla Biz Hatay'ı misak-ı Milli'den ikinci taviz olarak verdik Tamam mıyız Peki 1921 Ankara Antlaşması hangi savaştan sonra yapıldı bakın batı cephesinde Sakarya Meydan muharebesinde Yunanlıları yeniyoruz Ama bunun sonucunda Güney Cephesi'nde Fransızlar bizden korktuğu için 1920 bir Ankara antlaşmasını yapıp Güney cephesi'ni kapatıyoruz gelelim arkadaşlarım şu Ankara Antlaşmasının içeriğine ileride de değineceğim ama yine misak-ı Milli'den ikinci tavizi verdiğimizi bilin TBMM'yi tanıyan ilk itilaf devletinin Fransa olduğunu bilin 2015 yılında sorulmuştu arkadaşlar Milli Mücadele sürecinde Eee Fransız olan Türk dostu yazar Pierre lyd dir arkadaşlarım bu da önemlidir geldik Batı cephesine batı cephesi önce kuvay-i Milliye ardından TBMM'nin kurduğu düzenli ordu var şimdi bu gedis taarruzu önemli neden Ali Fuat Cebesoy Kuvayi Milliye birlikleri ile gedis taarruzunu düzenliyor bir de üzerine başarısız oluyor ve Ali Fuat Cebesoy nereye gönderiliyor arkadaşlar e Moskova'ya Rusya'ya elçi olarak görevlendiriliyor ve oradan alınınca Batı cephesine iki yeni komutan atanıyor biri İsmet İnönü biri Refet beledir Refet Bele de aslanlar Dumlupınar taarruzunda sonra görevden alınacak batı cephesinde tek görevli kim olacak İsmet İnönü o zaman unutma gedis taarruzunda görevden alınan Ali Fuat Cebesoy Aslanlar Dumlupınar taarruzunda sonra görevden alınan ise Refet beledir Peki buradaki önemli kuvay-i Milliye liderleri bakın Çerkez eten var onun birliklerinin adı Kuvayi seyyare birliklerdir Burada arkadaşlarım Yörük Ali Efe Demirci Ali Efe Ali Çetinkaya gibi kişiler var Tamam mıyız ve arkadaşlar şurada ilk silahlı direniş bakın milli mücadelede ilk silahlı direniş Hatay D yolda başlamıştır Kara Mehmet çavuştur başlatan kişi de İzmir'de düşmana ilk kurşunu sıkan kim Tabii ki Hasan Tahsin batıda ilk silahlı direnişi başlatan kim Tabii ki Ali Çetinkaya Ayvalık'ta başlatıyor İlk Kurşun Savaşı denilen Savaş ise İzmir'in ödem işinde yapılıyor arkadaşlarım burada milli mücadelede kadın kahramanlarımız Bence önemli Gördesli Makbule hiç sorulmadı sorulabilir ben Gördes diyeyim Bunun dışında arkadaşlarım Hemen onu da Araya sıkıştır Bunun dışında arkadaşlarım Tayyar Rahmiye sorulabilir Tayyar Rahmiye neden sorulabilir diyor ki ben kadın olduğum halde düşmanla savaşıyorum da dimdik savaşıyorum da siz erkek olduğunuz halde yerlerde sürünmekten Utanmıyor musunuz diyor Tayyar Rahmiye Güney cephesinde O yüzden önemlidir soru olarak gelebilir Kılavuz atıc arkadaşlarım düşmana kılavuzluk yapıyor ve düşmanı bilerek bizim kuai milliyim iin önüne çıkarıyor ve bu şekilde onların öldürülmesini sağlıyor Tabii Kendisi de orada Şehit düşüyor o yüzden oradan da soru gelebilir Türk jandark olarak bilinen kişi Nezat on başıdır O yüzden oradan da yine soru gelebilir diyoruz Peki devam edelim arkadaşlarım düzenli ordumuz batı cephesinde be tane savaş yapacak 1 İnönü ikinci İnönü Eskişehir Kütahya Sakarya Meydan Muharebesi Büyük Taarruz bakın bunlardan dört tanesi 1 İnönü ik İnönü eski Eskişehir Kütahya ve Sakarya Meydan Muharebesi Bu dört Savaş savunma savaşıdır son savaşımız büyük taarruzdur O da zaten taarruz savaşı Bunun dışında ilk iki savaşta Biz kazanıyoruz son iki savaşta Biz kazanıyoruz ortadaki savaşta yani Eskişehir Kütahya Savaşı'nda mağlup oluyoruz bu düzenli ordumuzun batı cephesinde aldığı tek mağlubiyettir Bunun dışında arkadaşlarım ilk iki savaşımız 1ci İnönü ve ik İnönü savaşlarında ordumuzun başında İsmet İnönü var 3ün savaşımız Eskişehir Kütahya savaşı yine İsmet'in önü var ama burada yeniliyor daha sonra son iki Savaş olan Sakarya Meydan Muharebesi ve büyük taarruzda ordunun başına Başkomutanlık yetkisiyle kim geçiyor arkadaşlarım Başkomutanlık yetkisiyle Mustafa Kemal Atatürk geçiyor son iki savaşta Enes hocam arıyor arkadaşlar Az önce onu aramıştım coğrafyacı Enes Hoca başarı zamanı diye bir YouTube kanalı var mutlaka bakın olur mu e mutlaka bakın Bu konuda da ya hocam Allah aşkına nokta atışı video çek Bak benim nokta atışı video önermem lazım Bu konuda da senin çok iyi olduğunu biliyorum Lütfen çek diye rica eden de kendisi Sağ olsun var olsun devam edelim arkadaşlarım geldik 1 İnönü Savaşı'na 1 İnönü Savaşı'na baktığımızda düzenli ordunun Yunanlılarla batı cephesinde yaptığı ilk savaştır Bu Savaşı Biz kazanıyoruz ve 1 İnönü Savaşı'nın sonuçlarını talim olarak kodluyoruz teşkilat-ı Esasiye Kanunu Afgan Dostluk Anlaşması Londra Konferansı ve İstiklal Marşı'nın kabulü ve Moskova Anlaşması teşkilat Esasiye Kanunu zaten 1921 Anayasası Yeni Türk devletinin ilk anayasasıdır Afgan Dostluk anlaşmasıyla TBMM'yi tanıyan ilk Müslüman devlet Afganistan olmuştur Londra konferansına bizi arkadaşlar sevrin değişmiş halini kabul ettirmek için çağırdılar TBMM adına giden Dışişleri Bakanı Bekir Sami Bey İstanbul hükümeti adına gelen ise Tevfik paşaydı ızda ikilik çıkarmak istediler ama Tevfik Paşa Türk milletinin gerçek ve hakiki temsilcisi Bekir Sami beydir sözü TBMM'nin Dış İşleri Bakanı Bekir Sami Bey'e bırakıyorum dedi ve itilaf devletlerinin karışıklık çıkarma umutlarını suya düşürdü Peki hocam Londra konferansında bize zaten sevri sunacaklarını biliyorduk neden katıldık katılmasa ne derlerdi Türkler barış istemiyor derlerdi O yüzden katıldık İyide yer alan İstiklal Marşı'nın kabulü İstiklal Marşı'nı yazan Mehmet Akif ıdır kime itafen yazılmıştır Türk ordusuna itafen yazılmıştır ilk bestekarı Ali Rıfat çağatay'dan Zeki Üngördü arkadaşlarım İstiklal Marşı'ndan da karşımıza soru gelebilir 1 İnönü Savaşı'ndan sonra kabul edilmiştir Peki milli Hatip E rolüyle bunu mecliste defalarca okuyan kişi kimdir Hamdullah supi Tanrı över dirir arkadaşlarım ona da dikkat ediyorsunuz 1 İnönü Savaşı'ndan sonra Mustafa Kemal Paşa meclis kürsüs üstünde Vatanın bağrına düşman dayasın hançerini bulunur kurtaracak bahtı kara maderini beytini söyliyor hangi savaştan sonra 1 İnönü Savaşı'ndan sonra ve yine bu da sorulmadı bakın İsmet İnönü'nün rütbesi 1 İnönü Savaşı'ndan sonra generalliğe yükseltiliyor 1 İnönü Savaşı sırasında çıkan isyan Çerkez Etem isyanıdır geldik 2 İnönü Savaşı'na arkadaşlarım ama burada Şunlara değineceğim eee [Müzik] burada Bekir Sami Bey Londra konferansında kendi başına göre kendi kafasına göre bazı anlaşmalar imzalayınca görevden alınıyor yerine Dışişleri Bakanı olarak Yusuf Kemal tengirşenk getiriliyor daha sonra o da gidecek yerine kim gelecek ismet in önü gelecek böyle küçük bir ara ondan sonra Tevfik Rüştü Aras gelecek Tevfik Rüştü aras'tan da mutlaka soru bekliyorum Peki arkadaşlarım İstiklal Marşı'nın kabulünden bahsettik İstiklal Marşı'nın yayınlandığı ilk gazeteyi söylemedim değişen bilgidir yayın ığı ilk gazete hakimiyyeti Milliye gazetesidir yayınlandığı ilk dergi ise Sebilürreşad dergisidir arkadaşlarım Moskova Antlaşması'na dikkat edin Moskova antlaşmasıyla misak-ı Milli'den ilk tavizi veriyoruz misak-ı Milli'den ilk tavizim Batum dur arkadaşlarım Moskova Antlaşması SSCB ile Türkiye Devleti arasında yapılmıştır yani TBMM arasında yapılmıştır Türkiye Cumhuriyeti olmadık daha Misakı den verilen tavizler önemli birinci taviz Moskova'dan Moskova anlaşmasıyla batum'u veriyoruz ikinci tavizim hataydı Ankara antlaşmasıyla taviz olarak veriyoruz 3ün tavizim Musul'u 1926 Ankara antlaşmasıyla taviz olarak veriyoruz şu elçilikler uzun zamandır soru sormuyorlar dikkat edin TBMM'nin açtığı ilk büyük elçilik sscb'ye Moskova'ya açılmıştır Türkiye'de ilk elçilik açan devlet ise Gürcistan olmuştur Türkiye'de büyük elçilik açan ilk Müslüman devlet ise Afganistan olmuştur arkadaşlarım bakın Türkiye'de elçilik açan ilk devletti sanırım Gürcistan 2016 yılında sorulmuştu gelelim 2 İnönü Savaşı'na 2 İnönü Savaşı'nın sonuçlarını fifi olarak kodluyoruz Fransa Zonguldak'tan çekildi İngiltere malta'daki Esirler imizi serbest bıraktı Fransa TBMM'ye Barış teklifi sundu İtalya Anadolu'yu boşaltma kararı aldı İkinci önü Savaşı'ndan sonra Mustafa Kemal Paşa İsmet İnönü'ye çektiği telgrafta siz orada yalnızca düşmanı değil aynı zamanda bir milletin makus talihini de yendiniz diyor bu da soru olarak gelebilir çok fazla geldi yeniden gelebilir özellikle 1 İnönü Savaşı'ndan sonra bakın arkadaşlarım Vatanın bağrına düşman dayasın hançerini bulunur kurtaracak bahtı kara maderini Mustafa Kemal Paşa bu beyti söylüyor meclis kürsüsünde bu 1 İnönü Savaşı'ndan sonra ik İnönü Savaşı'ndan sonra ne diyordu siz orada yalnızca düşmanı değil aynı zamanda bir milletin makus talihini de yendiniz diyordu Bu arada Aslı anlar Dumlupınar taarruzu var başarılı olamıyor Refet Bele ve görevden alınıyor batı cephesinde sadece İsmet İnönü kalıyor Eskişehir Kütahya savaşları düzenli ordunun tek mağlubiyeti arkadaşlarım bu savaşlardan sonra Mustafa Kemal Paşa Eskişehir Kütahya Savaşı'nda Biz yenilince Mustafa Kemal Paşa İsmet İnönü'ye telgraf çekiyor orduyu Sakarya nehrinin doğusuna çekin diyor ve Arkadaşlar daha sonra Başkomutanlık yetkisiyle Mustafa Kemal Paşa askerlik mesleğine geri dönüyor onu da söyleyeyim Amasya genelgesi'nden sonra Erzurum kongresi'nden önce Mustafa Kemal Paşa askerlik mesleğinden istifa etmişti Eskişehir Kütahya savaşlarından sonra Sakarya Meydan muharebesinden önce Başkomutanlık yetkisiyle Mustafa Kemal Paşa askerlik mesleğine geri dönüyor ve tekalifi milli emirlerini yayınlıyor neden ordunun ihtiyaçlarını karşılamak için ve bu sırada Eskişehir Kütahya savaşları sırasında Mustafa Kemal Paşa bir Maarif kongresi'ni düzenliyor Bu da çıkmış sorudur Buna da dikkat edin hangi savaş sırasında eski Eee 1 Maarif Kongresi düzenlenmiştir Eskişehir Kütahya savaşları sırasında Tamam mıyız tekalifi milliy emirlerinin daha önce içeriğini sordu arkadaşlar ayt'de sordu yeniden içeriyi gelebilir ama ayrıntılarına girmeyeceğim sadece Eskişehir Kütahya savaşlarından sonra Sakarya Meydan muharebesinden önce Başkomutanlık yetkisiyle Mustafa Kemal Paşa ordunun ihtiyaçlarını karşılamak için Tekalif milli emirlerini çıkarıyor Sakarya Meydan Muharebesi Subaylar Savaşı olarak bilinir dikkat edin Çok fazla zabitan mız çok fazla subayımız ölmüştür Çünkü Mustafa Kemal Paşa melhame-i Kübra demiştir Sakarya Meydan Muharebesi Mustafa Kemal Paşa'nın başkomutanı olarak yönettiği ilk savaştır Bu savaş ve burada söylediği söz ise Hattı müdafaa yoktur sathı müdafaa vardır O satıh bütün vatandır Vatanın her karış toprağı vatandaşın kanıyla sulanmadıkça asla terk olunamaz de Dem miştir Bakın bu sözü verer Bu sözü verir ve hangi savaşta söylemiştir diye sorar Sakarya Meydan Muharebesi dir Bu yüzeysel savunma stratejisidir arkadaşlarım anlatımlarında yer veriyorum dünyada yüzeysel savunma stratejisini ilk kez uygulayan kişi Mustafa Kemal paşa'dır ve bakın Sakarya Meydan muharebesi'nden sonra Mustafa Kemal Paşa'ya gazilik unvanı ve maraşel lik rütbesi verildi Bunun dışında İtalya Anadolu'dan çekildi Anadolu'dan çekilen ilk itilaf devleti İtalya oldu Ukrayna ile Dostluk Anlaşması imzaladık İngiltere ile esir değişimi Anlaşması imzaladık bakın hem ikin İnönü Savaşı sonrasında İngiltere Esirler imizi serbest bırakıyor hem Sakarya Meydan Muharebesi sonrasında Esirler imizi serbest bırakıyor O da önemli bir ayrıntıdır arkadaşlar İtilaf Devletleri TBMM'ye ateşkes ve barış teklifinde bulundular buna Paris mükerre diyoruz bakın hem hem 1 İnönü Savaşı'ndan sonra Londra Konferansı hem de Sakarya Meydan muharebesinden sonra Paris müker Atında bize ateşkes ve barış teklifinde bulunuyorlar Fransa ile Ankara antlaşmasını imzalıyoruz Güney Cephesi kapanıyor Kafkas devletleriyle Kars antlaşmasını imzalıyoruz Bence önemli Neden Çünkü Kars antlaşmasıyla doğu sınırımız kesinleşmiştir Sakarya Meydan muharebesinden sonra İngiltere ile anlaşma imzaladım Ukrayna ile anlaşma imzaladım Kafkas Devletleri ile Kars anlaşmasını imzaladım Fransa ile Ankara antlaşmasını imzalayarak Doğu cephem mi kapattım arkadaş Güney cephem mi kapattım arkadaşlar Ankara anlaşması'na dikkat edin ne yapmıştık Güney cephesi'ni kapattık Hatay misak-ı Milli'den ikinci taviz oldu 1921 Ankara Antlaşması'nı Ermenistan Gürcistan ve Azerbaycan ile imzaladık doğu sınırımız kesinleşti soru olarak gelebilir TBMM'yi tanıyan devletlere bir bakalım tanıyan ilk devlet Ermenistan tanıyan ilk Müslüman devlet Afganistan tanıyan ilk büyük Avrupalı devlet SSCB tanıyan ilk itilaf devleti Fransa ve Anadolu'dan çekilen ilk itilaf devleti derse o zaman İtalya diyorsunuz ona da dikkat ediyoruz Büyük Taarruz yani Başkomutanlık Meydan Muharebesi ya da Dumlupınar Meydan Muharebesi Mustafa Kemal Paşa yine ordunun başında ve bu defa emrimiz ne Ordular ilk hedefiniz Akdeniz'dir ileri emrini veriyor Mustafa Kemal Paşa ve ordumuz Yunanlıları Ege'nin serin sularına bırakıyorlar düşmandan temizliyoruz vatanımızı ve dikkat etmenizi istiyorum Burada arkadaşlarım çiğiltepe olayı var çiğiltepe olayı nedir albat Reşat Albay Reşat Bey'in söz vermesine rağmen çiğiltepe alamaması üzerine ne yapmasıdır maalesef kendi kafasına sıkması dır arkadaşlarım intihar etmesidir çiğiltepe olayı Büyük Taarruz sırasında yaşanmıştır Bu da önemli Çanakkale krizi daha önce soruldu yine Sorulur arkadaşlarım Türk ordusu Ege'nin serin sularına Yunanlıları bıraktıktan sonra yönünü nereye çevir boğazlara doğru çeviriyor işte bu da Çanakkale krizinin Çanakkale buhranının yaşanmasına neden oluyor peki bu Çanakkale buhranı neyle çözüldü Mudanya Ateşkes antlaşmasıyla çözüldü Tamam mıyız arkadaşlar yine Bence önemli İnönü savaşlarının yönetildiği yer metristepe Sakarya Meydan muharebesinin yönetildiği yer Doğatepe büyük taarruzun yönetildiği yer ise Kocatepe'deki bizim adımıza giden kişi kimdir İsmet inönü' burada başarılı olduğu için Lozan'a giden yine İsmet İnönü olacak Tamam mıyız şimdi arkadaşlarım Mudanya Ateşkes Antlaşması ile artık ne oluyor milli mücadelenin Savaş kısmı bitiyor Ne kısmı başlıyor Diplomasi kısmı başlıyor burada özellikle bakın arkadaşlarım İstanbul Boğazlar ve İstanbul ve boğazlar TBMM'ye bırakılıyor aynı zamanda Doğu Trakya TBMM'ye bırakılıyor ve arkadaşlarım Yunanlılar Eee bu Kurtuluş Savaşı'nda aldıkları mağlubiyet küçük Asya felaketi olarak niteliyor 1 İnönü Savaşı'nı ise taarruzi keşif olarak niteliyor lardı daha sonra Lozan konferansına gidiyoruz orada arkadaşlarım Mustafa Kemal Paşa'nın taviz vermeyin dediği yerler kapitülasyonlar ve Ermeni Devleti'nin kurulmasıdır Lozan'a gözlemci olarak katılan devlet abd'dir buna dikkat edin daha sonra Lozan konferansına ara veriliyor Çünkü uzlaşma sağlanamıyor Lozan konferansına verilen arada ü tane şey yapıyoruz seçim kararı alıyoruz TBMM'yi yeniliyoruz 2 TBMM'yi kuruyoruz İzmit İktisat kongresi'ni düzenliyoruz Kazım Karabekir başkanlığında ve ne yapmış oluyoruz Eee Yeni kurulacak devletin ekonomisini bu şekilde belirlemiş oluyoruz ABD ile de Chester demir yolu ihalesi anlaşmasını yine Lozan konferansına verilen arada yapıyoruz burada ayrıntılarına girmeyeceğim arkadaşlarım Lozan Konferansı'nın Eee arkadaşlar bakın Lozan'da çözümlenemeyen tek konu Irak Musul sorunudur buna dikkat edin Burada raporlara değineceğiz değerli [Müzik] dostlarım Şimdi arkadaşlar raporlara geldiğimizde önemli raporlarımız diyoruz ve buradaki raporları tek tek ele alıyoruz Amiral Bristol raporu İzmir'in işgalinin haksızlığını dile getiren rapordur General harbard raporu Ermeniler Ermenilerin 6ı Doğu ilinde Ermeni Devleti'ni kurması için ya da kurmasının yanlışlığını dile getiren rapordur milne hattı raporu Yunan ordusuna zaman kazandırmak için hazırlanan rapor Doktor Esad Işık raporu Milli Kongre Cemiyeti'nin kurucusu olan Doktor Esad Işık tarafından hazırlanmıştı Kuvayi Milliye tabirini ilk kez kullanmıştı Sandler raporu Hatay sorunu için hazırlanan rapor hrisantos raporu Trabzon'da bir Pontus Rum Devleti kurulsun diye Rumların Paris Barış konferansına sunduğu rapor Brüksel hatlı raporu ise Lozan'da çözümlenemeyen tek konu olan Musul meselesi için hazırlanan rapor bu raporların hepsini çok önemli görüyorum milne hattı raporu haricinde diğerlerinin soru ihtimali var arkadaşlar baktığımızda Milli Mücadele sürecinde Basın Yayın yayın hayatına ilişkin önemlilerinden bahsedeceğim irade-i Milliye Sivas Kongresi'nde çıkarılmıştı neydi arkadaşlar halkı milli mücadeleden haberdar edelim diyeydi hakimiyeti milli Ankara'da çıkarılıyor İstiklal Mar yayınlandığı ilk gazete Anadolu ajansına dikkat edin sorulmadı arkadaşlar Yunus Nadi ve Halide Edip tarafından kuruluyor Anadolu Ajansı ve amaç ne halkı Milli Mücadele konusunda bilinçlendirmek Albayrak hadisat le pay Bunlar neydi şark vilayetleri müdafaa-i hukuk Cemiyeti'nin yayın organlarıyla yapıyordu İstiklal Marşı'nın yayınlandığı ilk dergiyi arkadaşlar Tamam mıyız şimdi arkadaşlar bakın şurada bir kurun var kurun önemli Mustafa Kemal Atatürk'ün Asım Uz takma adıyla Asım Uz takma adıyla Hatay meselesi konusunda yazılar yazdığı ve İsmet İnönü hükümetini eleştirdiği gazetedir kurun gazetesi Mardin Bence önemli Neden Çünkü Latin harfleriyle basılan ilk gazetedir Mardin minbere bakalım arkadaşlarım mondros'un imzalanmasının ardından Mustafa Kemal Paşa minber gazetesinde yazılar yazıyor Hatip takma adıyla ve bu Minber gazetesini al ok yarla birlikte çıkarıyorlar Mustafa Kemal Paşa Hatip takma adıyla buraya yazılar yazıyor ve vatana Kurtuluş çareleri arıyor arkadaşlarım Tamam mıyız şimdi arkadaşlarım burada bakın Falih Rıfkı Atay'ın eserleri önemli Çankaya Zeytindağı Ateş ve Güneş bunları bileceğiz Bunun dışında Milli Mücadele konusunda yazılan ilk roman ateşten gömlektir Halide Edip adıvar'a aittir Kazım Karabekir'in İstiklal harbimiz ve şarkılı ebret eserleri var Özellikle Kazım Karabekir'in İstiklal harbimiz eseri sorulabilir Ali Fuat cebesoy'un eseri neydi sınıf arkadaşım Atatürk'tür önemli Rauf orba dikkat edin Rauf orbay'ın eseri ise Cehennem değirmeni arkadaşlarım onu da şöyle bir çizelim arkadaşlar e saltanatın kaldırılması 1 TBMM'nin yapmış olduğu ilk ve tek inkılaptır saltanatın kaldırılması laiklik yolunda atılan ilk adımdır aynı zamanda Saltanat kaldırılınca ne oluyor arkadaşlar L Tabii ki rejim sorunu ortaya çıkıyor ve devlet Başkanlığı sorunu ortaya çıkıyor bunlar ne zaman çözülecek saltanatın kaldırılmasıyla ortaya çıkan bu sorunlar cumhuriyetin ilanıyla çözülecek Şuradaki Hakimiyet bayramına dikkat edelim saltanatın kaldırılmasından sonra Hakimiyet Bayramı ilan ediliyor 1935'te kadar Hakimiyet bayramını kutluyoruz 1935'te kaldırılıyor arkadaşlarım Son Osmanlı hükümetini sorarlarsa da Tevfik Paşa hükümeti diyoruz TBMM arkadaşlarım Lozan'a verilen arada 2 TBMM için seçimler yapıyorduk bakın 1 TBMM'nin yaptığı ilk ve tek inkılap saltanatın kaldırılması iken 2 TBMM asıl inkılapçı meclisimiz bizim Ankara'nın başkenti ilan edilmesi kanununu Bu kanun teklifini veren kişi İsmet İnönü'deki 1923'te Biz Cumhuriyeti ilan ediyoruz cumhuriyetin ilanında devlet Başkanlığı sorununu çözmek rejim sorununu çözmek istiyoruz bunun dışında arkadaşlarım bir hükümet bunalımı yaşıyoruz alif Eee Fetih Okyar istifa ettikten sonra yeni bir hükümet kuramıyla da hükümet bunalımı sonbahar bunalımı ya da Ekim bunalımı adı veriliyor bunun üzerine Mustafa Kemal Paşa 28 Ekim günü Efendiler Yarın Cumhuriyeti ilan edeceğiz diyor ve 29 Ekim'de Biz Cumhuriyeti ilan ediyoruz Cumhuriyeti ilan edince devlet Başkanlığı sorunu ortadan kalktı Artık Cumhurbaşkanım var rejim sorunu ortadan ktı artık Türkiye Devleti değil Türkiye Cumhuriyeti oluyor Tamam mıyız Tabii bu konuda arkadaşlarım ilk Cumhurbaşkanım Mustafa Kemal Paşa ilk Başbakanım İsmet inenü İlk meclis Başkanım Ali Fetih Okyar arkadaşlar hükümet bunalımı Ekim bunalımı Dediğim gibi az önce de Ali Fetih okyar'ın neydi istifasından Sonra Hükümet kurulamaması sorunuydu nasıl çözüldü Cumhuriyet ilan edildi ve meclis hükümeti sisteminden neye geçildi kabine sistemine geç Derek artık bu hükümet kurulamiyor hükümetteki isimler önemlidir Ama daha önce hiç sorulmayan bir isim var bakın arkadaşlarım Cumhuriyetin ilanından sonra kurulan hükümette ilk defa Milli Eğitim Bakanı olan kişiyi maalesef çoğumuz bilmiyoruz İsmail Safa Özler bu ismi görürseniz şaşırmayın sorusu gelebilir Diyanet İşleri başkanımıza dikkat edin Mehmet Rıfat Börekçi dir arkadaşlarım o da Bence önemli halifeliğin kaldırılması arkadaşlar bakın halifelik halifeliğin kaldırılması e cumhuriyetin korunması anlamına geliyor o yüzden Cumhuriyet rejimini korumak diyoruz halife devlet başkanı gibi hareket ediyor Bunu istemiyoruz aynı zamanda bize şöyle bir soru gelirse laiklik yolunda atılan ilk adım saltanatın kaldırılmasıdır laiklik yolunda atılan en önemli adım Halifeliğin kaldırılmasıdır Tabii bu önemlidir muhtemel soru adayıdır halifeliğin kaldırılması konusunda teklif veren kişi önemli Şeyh Saffet efendidir arkadaşlarım Buna da dikkat ediyoruz halifelik kaldırılınca 1924 yılında anayasaya devletin dini islamdır maddesini ekliyoruz 1928 yılına kadar kalıyor 1928 yılında devletin dini islamdır maddesini anayasadan çıkarıyoruz arkadaşlar Halifeliğin kaldırıldığı gün dör tane daha farklı inkılabını var ne Bunlar bakın Şeriye ve efka vekaletinin kaldırılması Osmanlı hanedanının Yurt dışına çıkarılması tevhid-i Tedrisat Kanunu ve erkan-ı Harbiye vekaletinin kaldırılması bunları şote olarak kodlayabilir isiniz Cumhuriyet Halk Fırkası Türkiye Cumhuriyeti'nin ilk siyasi partisidir ve arkadaşlarım şu müstakil Gruptan ben soru bekliyorum açıkçası çok az insan yapabilir zor bir soru olur 1939 yılında Cumhuriyet Halk Partisi'nin Artık karşısında bir muhalefet olmadığı için Bali kendi kendi muhalefetim Kendimiz yapalım diyorlar ve müstakil Grup kuruyorlar bakın 1939 yılında 21 milletvekilinden oluşan parti içinde denetim yetkisine sahip olan gruptur müstakil Grup yani CHF Cumhuriyet Halk Fırkası kendi muhalefetini kendisi oluşturmaya çalışmıştır müstakil grupla Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası Türkiye Cumhuriyeti'nin ilk neyidir muhalefet partisidir arkadaşlarım Bunun dışında Eee bakın bunların kurucularını karar olarak kodlayabiliriz Kim bunlar Kazım karabek Ali Fuat Cebesoy Rauf Orbay Adnan adı var ve Refet Bele kim yok Ali Fetih Okyar yok Bir de bunun yanı sıra İsmet İnönü Terakkiperver Cumhuriyet fırkasının içerisinde yoktur Peki bu Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası nasıl kapatıldı arkadaşlarım Öncelikle Şunu bilin Mustafa Kemal Paşa Bu partiyi yani Terakkiperver Cumhuriyet fırkasını Paşalar komplosu olarak niteliyor Şeyh Said isyanına sebep olduğu gerekçesiyle ne oluyor kapatılıyor arkadaşlarım Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası ve çok partili hayata geçiş yolundaki ilk deneme başarısız oldu Nasturi ayaklanması Hakkari ve çevresinde yaşayan Süryani azınlığın isyanıdır Bunları özellikle kışkırtan Kimdir ingilizlerdeki o yüzden gelelim Şeyh saidit isyanına Türkiye Cumhuriyeti'nde laikliğe ve Cumhuriyete karşı ilk isyan Şeyh saidit isyanıdır arkadaşlarım bakın tcf dini görüşlere saygılıdır ifadesi Bunun yanı sıra Salt atı ve halifeliği geri getirme arzusu aynı zamanda İngilizlerin kışkırtması gibi sebeplerle çıkmıştır isyanı bastıramıyorum özür diliyorum artık sesim gidiyor takriri Sükun kanunuyla Şeyh Sait isyanını çıkarıyoruz bastırıyoruz takriri Sükun kanunu ile ve isyana sebep olduğu gerekçesiyle de ne yap yapıyoruz Terakkiperver Cumhuriyet fırkasını kapatıyoruz arkadaşlarım işte Türkiye Cumhuriyeti bu Şeyh Sait isyanını bastırmakla uğraşırken maalesef Musul sorunu ile yeterince iyi şekilde ilgilenemedim la misak-ı Milli'den 3 taviz oldu Mustafa Kemal'e suikast girişimi Bence önemli ne diyordu Mustafa Kemal Paşa burada benim naçiz vücudum elbet bir gün toprak olacaktır fakat Türkiye Cumhuriyeti ilelebet idar kalacaktır diyordu bu önemli Serbest Cumhuriyet fırkasının kurucusu kim Ali Fetih Okyar Buna dikkat ediyorsunuz Menemen Olayı ya da Kubilay Olayı arkadaşlar maalesef Derviş Mehmet liderliğinde kişiler Caminin etrafında cumhuriyete ve laikliğe karşı sloganlar atmaya başlayınca Şehit Öğretmen Kubilay onları durdurmaya çalışıyor o sırada askerlik vazifesini yapıyor fakat maalesef kendisinin e başı kesilerek menemende gezdiriliyor Bu da cumhuriyete ve laikliğe karşı bir isyandır Fakat burada şuna değinmek istiyorum bakın arkadaşlarım istiklal mahkemelerinin görev yaptığı son olay İzmir suikasti dir bakın İstiklal mahkemeleri son kez burada görev yaptı Menemen olayında İstiklal Mahkemeleri görev yapmadı harp Divanı görev yaptı arkadaşlar Atatürk ilke ve inkılaplarına gelelim burada anahtar sözcüklerle hareket edeceğim bakın Cumhuriyetçilik cumhuriyetçiliği kullanma Ulusal Egemenlik Milli irade demokrasi seçmen yaşının düşürülmesi gibi ifadeler görmeniz lazım Bunları görürseniz Parti seçim demokrasi oy kullanma seçmen yaşının düşürülmesi Ulusal Egemenlik Milli irade bunları görürseniz Cumhuriyetçilik halkçılığı işaretleyebilir toplum gibi ifadeleri görmeniz gerekiyor arkadaşlarım sosyal devlet anlayışı ayrıcalıksız toplum eşit toplum ve sosyal devlet anlayışı bunlar önemli ayırt edici unsurlar milliyetçilik bak milliyetçiliği işaretleyebilir ve beraberlik ya da bağımsızlık gibi ifadeler görmen lazım şuna dikkat et Ulusal Egemenlik derse cumhuriyetçiliğe Gideceksin ama ulusal bağımsızlık derse o zaman neye gideceksin milliyetçiliğe gideceksin gelelim laikliğe akıl bilim akıl ve bilimsellik ya da din ve vicdan özgürlüğü ya da din ve vicdan hürriyeti Din ve devlet işlerinin ayrılması bunları görüyorsan da ne yapıyorsun laikliğe gidiyorsun devletçilik arkadaşlar devletçilik devletin ekonomiye müdahale etmesidir Eğer devlet bankalar açıyorsa sanayiler kuruyorsa arkadaşlar devlet ekonomiye müdahale ediyorsa o zaman devletçiliğe gideceksiniz Eğer çözdüğünüz soruda para la ilgili herhangi bir şey yoksa ilk eleyecek şık devletçilik olsun inkılapçılığı bakalım arkadaşlarım inkılapçılığın anahtar sözcüklerinde çağdaşlaşma modernleşme muasır medeniyetler seviyesinin üzerine çıkma bu ifadeleri görüyorsanız o zaman inkılapçılığı gidersiniz sürekli değişim sürekli çağdaşlaşma gibi ifadeler Şimdi arkadaşlarım şöyle bakın hukuk alanında yapılan inkılaplar içerisinde özellikle 1921 Anayasası zaten teşkilat-ı Esasiye kanunuyla di burada 1924 anayasasını İlan ediyoruz biz bu bizim ilk ayrıntılı anayasamızdır bak 1921 Anayasası çerçeve anayasasıdır ve yumuşak anayasadır ama 1924 anayasamız ilk ayrıntılı anayasamızdır ve burada yapılan değişiklikler önemli 1924 anayasasına devletin dini islamdır maddesi ekleniyor 1928 yılında çıkarılıyor 1928 yılında yine milletvekillerinin yemin şekli değiştiriliyor 1930 33 ve 34 yıllarında kadınlara verilen seçme ve seçilme haklarının Hepsi tek tek ne yapılıyor anayasaya ekleniyor 1930 yılında Seçmen yaşı yükseltiliyor Seçmen yaşı yükseltili ola oy kullanan insan sayısı azalıyordu bu Cumhuriyetçilik ilkesine terstir 1937 yılında Atatürk ilkeleri anayasaya ekleniyor 1946 yılında ise ilk defa Tek dereceli seçim sistemi uygulanıyor Medeni Kanun arkadaşlarım Medeni Kanunu nasıl aklınızda tutacaksınız şema olarak aklınızda tutacaksınız şahıs hukuku eşya hukuku Miras Hukuku ve aile hukuku Bakın bu alanlarda kadın erkek eşitliği toplumsal alanda sağlanıyor ama siyasi bir hak yoktur Medeni kanunda tamam mı siyasi hak yok Kadınlara siyasi hakların verilmesi 1930 33 ve 34 yıllarında arkadaşlarım yurt dışından alınan kanunlarda zaten Medeni Kanunu hepimiz biliyoruz İsviçre'den alındı E sen evleniyorsun Medeni kanuna göre İsviçre'den aldın e borçlanıyor evlenince Borçlar kanununu da İsviçre'den aldın e borçlarını ödeyemiyor İcra ve İflas geliyor o zaman yine İsviçre'den alıyorsun en son ceza verilecek Allah'ın cezası bir adam var Kim o benito Mussolini ceza kanununu İtalya'dan alıyoruz arkadaşlarım ekonomisi çok iyi olan bir devlet var Kim o Almanya Tabii ki ve arkadaşlarım ekonomisi çok iyi diye Ticaret kanununu almanlardan alıyoruz İdare hukuku Yahu Fransız İhtilali Fransa'da olmadı mı Evet idare hukuku en iyi onlardır Dolayısıyla idare hukukunu da onlardan alıyoruz Türk kadınına verilen siyasi hakları BMW 034 olarak kodlayın belediye seçimleri 1930 muhtarlık seçimleri 1933 vekillik seçimleri 1934 yılındadır ve kadınlarımızın katıldığı ilk genel seçimler 1935 yılındadır Ark arkadaşlarım Mustafa Kemal Paşa'ya Ata şart diyen kişi kimdir sity şavir arkadaşlarım bakın City şaravi o Atatürk değil o sadece Türklerin atası değil o bütün doğunun atasıdır O yüzden ona ataşark demeliyiz demiştir sitti şaravi kılık kıyafet kanunu şapka kanunudur 1925 yılındadır arkadaşlarım şapka 5 harfli 1925 Tamam mıyız tekke zaviye ve türbelerin kapatılması Tekke 5 harfli 25 yılında arkadaşlarım burada bakın ölçü tartı takvim rakam ve hafta sonu tatilinin değişmesi gibi kanunlarımız var Fakat burada Miladi takvime değinelim miladi takvimi kabul Edişim 1925 olsa da uygulamaya koyuş umuz 1926'dan soyadı kanunu bence çok önemli arkadaşlarım soyadı kanunu Halkçı ilkesine girer neden Halkın devlet dairelerindeki işlerini kolaylaştırmıştır Aynı soyadı kanunu yabancı kelimelerle soyat almak yasaklandığı için milliyetçiliğe de girer arkadaşlarım Tamam mıyız 1 Maarif Kongresi ne zaman toplanmıştı Eskişehir Kütahya savaşları sırasında tevhid-i Tedrisat kanununa dikkat edin eğitim öğretimin birleştirilmesi kanunudur Ben böyle deyince herkes şey anlıyor bunu eğitim öğretimi birleştirdik Demek ki kızlarla erkekler aynı sınıfta birleştirdik hayır öyle değil eğitimin ve öğretimin birleştirilmesi demek Bütün farklı eğitim kurumlarının hepsinin Milli Eğitim Bakanlığı çatısı altında birleştirilmesi demek tamam mı ve arkadaşlarım tevhid-i Tedrisat Kanunu üç ilkeye birden girer tevhid-i Tedrisat kanunuyla halka eğitimde fırsat eşitliği sunulmuştur O yüzden halkçılığı girer tevhid-i Tedrisat kanunuyla eğitim din etkisinden kurtarılmıştır O yüzden laikliğe girer tevhid-i Tedrisat kanunu ile Milli Eğitim amaçlanmıştır o yüzden milliyetçiliğe arkadaşlarım tevhidi Tedrisat Kanunu önergesini dönemin Milli Eğitim Bakanı olan Vasıf Çınar sunmuştur ayrıntı ama önemli bir bilgidir Peki 1926 yılında Maarif Teşkilatı Kanunu var Bu da İlkokul lise Yüksek Öğrenim gibi Eee bu bu düzeyleri belli esaslara göre düzenleyen kanundur Maarif Teşkilatı hakkındaki kanun ve arkadaşlarım Bakın bu kanunun hazırlanmasında etkili olan yabancı uzman John deyir Peki Albert malch nerede Albert malçi üniversite reformunu yapmamızda etkiliydi darülfünunu İstanbul Üniversitesi'ne çevirmişti Albert malch sayesinde Latin harflerinin kabulü 1928 yılındadır Latin harflerini halka öğretmek amaçlı olarak biz Neyi kuruyoruz millet mekteplerini kuruyoruz Bunun dışında Türk tarihinin araştırılmasını sağlamak ya da Türklerin sarı ırktan gelmediğini ortaya koymak için Türk Tarih Kurumunu kuruyoruz arkadaşlarım ilk başkanı kimdir Tevfik Bıyıklıoğlu dur Eee Türk Tarih Kurumunun yayın organı ise belleten dergisidir aynı zamanda Mustafa Kemal Paşa'nın ölmeden önce okuduğu son eserdir Türk Tarih tezini ortaya koymuştur Türk Tarih Kurumu Türk Dil Kurumu arkadaşlarım Türk dilinin yabancı sözcüklerden arındırılması Türk diline yeni sözcükler eklenmesi için kurulmuştur ilk Başkanı samih Rıfat arkadaşlarım onlar da Güneş Dil teorisini ortaya koyuyorlar Halk Evleri halkın kültürel olarak ama geliştirilmesini amaçlıyor aynı zamanda kültürel olarak genişletmek ya da gelişmek aynı zamanda inkılapların yerleşmesini sağlamaya çalışıyor Halkevleri Türk ocaklarının yerine kurulmuştur halkevlerinin yayın organı ise Ülkü dergisidir arkadaşlarım gelelim üniversite reformuna Üniversite reformunu hazırlayan kişi Albert marştır arkadaşlarım kimmiş Albert malch bak muhtemel soru adayı bu adam John dey gibi Tıpkı ve arkadaşlarım üniversite reformuyla Biz darülfünunu Osmanlı'nın ilk ve tek Üniversitesini Türkiye Cumhuriyeti'nde neye çeviriyoruz İstanbul Üniversitesi'ne çeviriyoruz üniversite reformunu hazırlayan Albert malch gelelim köy enstitülerinin kurulmasına arkadaşlarım bakın kırsal ile şehir arasında eğitim düzeyi arasında çok büyük farklar var Böyle olunca 1940 yılında bunu düzeltmek için Köy Enstitüleri kuruluyor kuruluşunda dönemin Milli Eğitim Bakanı olan Hasan Ali Yücel çok etkiledi aynı zamanda yanında bulunan İsmail Hakkı Tonguç da etkilidir hem Halkevleri hem de Köy Enstitüleri Adnan Menderes döneminde kapatılmıştır İzmir İktisat Kongresi bakın başkanlığını Kazım Karabekir yapıyor ve milli ekonomi kararlarını alıyoruz burada tarım alanına baktığımızda aşar vergisi kaldırılınca çiftçinin sırtındaki ağır bir yük kaldırılmış Olur mu evet bu da halkçılık ilkesine girer bakın köylülerin bir araya gelerek acı olmadan ürünlerini değerlendirebilmesi için kurulan kurum Tarım Kredi Kooperatifleri yüksek Ziraat enstitüsüne iş yapıyor hocam tarımsal tarımda bilimsel yöntemleri araştırıyor ve bunları deniyor ve yeni türleri araştırıyor Atatürk Orman Çiftliği halka modern tarım yöntemlerini öğretmek amaçlı olarak kuruluyor arkadaşlarım teşviki Sanayi Kanunu halkı sanayiye teşvik etmek amaçlı olarak çıkarılsa da maalesef 1929 dünya ekonomik krizi sebebiyle uygulanamıyor neden uygulanamamaktadır Dünya Savaşı'ndan dolayı o zaman unutma teşviki Sanayi kanununu uygulayamaz çıktı 25 yıllık Sanayi planını uygulayamıyorum dikkat edin sorusu gelebilir yine Sanayi ve madin Bankası madenlere işlemek e e Sanayi teşebbüslerine Kredi vermek amaçlı kuruluyor emlak ve eitan Bankası Bak arkadaşım gayrimenkul ihtiyaçları için ve yetimlerin haklarını korumak için kuruluyor Merkez Bankası'na dikkat edin Merkez Bankası neyin etkisinde kurulmuştur 1929 dünya ekonomik krizinin etkisiyle kurulmuştur Merkez Bankası ve Türk parasının değerini korumak Türk para politikalarını yönetmek maksadıyla kurulmuştur ilk başkanı ise Selahattin çamdar Sümerbank muhtemel bir soru adayıdır Tekstil demirçelik çimento fabrikalarının yanı sıra bankacılık faaliyetleri de yürütüyor özellikle Sümerbank 1 5 yıllık Sanayi planının Hayata geçirilmesinde son derece etkili olmuştur Kabotaj Kanunu Bence önemli neden Türk karasularında Ticaret yapma hakkı yolcu ve yük taşıma hakkı yalnız ve sadece Türklere verilmiştir neyle Kabotaj kanunuyla arkadaşlarım o yüzden çıkabilir şuna dikkat edin Karabük Demir çelik fabrikasının kurulmasında etkili olan devlet ingiltere'dir İngiltere destek veriyor bize burada sağlık alanındaki gelişmeler hilal-i ahtar yeşilay'a çevrildi hilal-i ahmar Kızılay'a çevrildi şuna dikkat edelim Türkiye Cumhuriyeti'nin ilk pandemi Hastanesi ilk o kadar çok ısırdım ki artık dudağımı gerçekten acı çekiyorum konuşmamı da çok etkiliyor özür diliyorum arkadaşlar Türkiye Cumhuriyeti'nin ilk pandemi Hastanesi Heybeli Ada senatoryum ur önemlidir ve muhtemel soru adayı da budur salgın hastalıklarla mücadele için sağlık bakanı Refik Saydam liderliğinde kurulan kurumumuz hıfsı sıhha Enstitüsü dür ne için kurulmuş salgın hastalıklarla mücadele için Refik Saydam liderliğinde kurulmuş spor alanındaki gelişmeler Selim Sırrı Tarcan milli olimpiyat komitesi'ni kuruyor Türkiye Cumhuriyeti'nin katıldığı ilk Olimpiyatlar ise Paris Olimpiyatları dır Bak unutma Osmanlı'nın Osmanlı'nın katıldığı ilk Olimpiyatlar stokholm Olimpiyatları Türkiye Cumhuriyeti'nin katıldığı ilk Olimpiyatlar Paris Paris Olimpiyatları 2024 yılında da Paris'teyim mi tam böyle artık bir yüzyılı deviriyor Dolayısıyla arkadaşlarım yine Paris'te e katıldığımız ilk Olimpiyatlar da Paris Oradan da soru gelebilir şu neat sirel dikkat edin arkadaşlarım bu adam Eee İzmir değil de İzmit diyelim şun şuna ilk Atatürk heykelini yapan adamdır bu adam ama şöyle ilk Atatürk heykeli yapan ilk türktür Tamam mıyız daha öncekileri Henry krippel falan yapmıştı Atatürk'ün heykelini yapan ilk Türk heykel tiraş Nejat sirel Sanayi Nefise Mektebi Güzel Sanatlar akademisi' dönüştürüldü mızıkayı Hümayun 2 Mahmut döneminde kurulmuştu Cumhurbaşkanlığı Senfoni orkestrasına dönüştürüldü Darül bedai Ne oldu tiyatro Darül Elhan konservatuar oldu arkadaşlarım Paul Heme dikkat edin Paul hind'in raporları doğrultusunda Musiki Muallim Mektebi kurulmuştur Musiki Muallim Mektebi ne yapıyor müzik öğretmeni yetiştiren okul Tamam Türk Beşleri Bence önemli Ya arkadaşlarım Cemal Reşit Rey Ulvi Cemal erkil Ahmet Adnan Saygun Hasan Ferit alnar ya da necil Kazım akesen verir D tanesini bir tane bambaşka bir adam koyar hangisi Türk Beşleri arasında yer almaz diye sorabilir ya da direkt arkadaşlar Ahmet Adnan Saygun sorar bu adam ilk devlet sanatçımızdır devlet sanatçısı unvanına sahip ilk kişi ülkemizde Ahmet Adnan Saygun dur aynı zamanda bu adam ülkemizin ilk Operası olan Özsoy operasını yapan hazırlayan kişidir Bak bu adam sorulacak İnşallah bu sınavlarda Sorulur İbrahim Çallı Zeybekler tablosu ve Hatay'ın anavatanı özlemi önemli Hikmet Onat arkadaşlarım siperde mektup okuyan askerler önemli Mehmet Ruhi arel'in eserleri nelerdi Atatürk köylülerle ya da Türk ordusunun İstanbul'a girişi bunlardan da yine karşımıza soru gelebilir yeri gelmişken Mihri müşf de tekrar dikkat edin diyeyim ilk Türk kadın ressamdır kendisi Vecihi Hürkuş ne yapıyordu ilk sivil havacılık okulunu açıyordu burada Halil İnalcık bence çok önemli neden tarihçilerin Kutbu olarak bilinir arkadaşlarım 2016 yılında vefat etmiştir tarihçilerin Kutbu şeyhül müverrihin yani tarihçilerin şeyhi olarak bilinir Bunun dışında arkadaşlarım Mülkiye Mektebi daha önce de söylemiştim Siyasal Bilgiler fakültesine dönüştürüldü şu Saffet Arıkan da Eğitmen kurslarını açıyor öğretmen ihtiyacını gidermek için buradan Eğitmen kurslarından öğretmen yetiştiriyorlar ilk kadın muhtarımız Gül Esin ilk kadın belediye başkanımız Sadiye Hanım ilk kadın Başbakanımız Tansu Çiller ilk kadın bakanımız ise Türkan Akyol ilk kadın muhtar derse Gülesin ilk kadın belediye başkanı derse Sadiye Hanım ilk kadın başbakan derse Tansu Çiller ilk kadın bakan derse Türkan Akyol çok var arkadaşlar hepsine değin demem bunların Tabii ki Türk dış politikasına Bakalım buradan soru şunu bekliyorum Haliç Konferansı Musul sorununun çözülmesi için Haliç Konferansı topl ama buraya giden kişi önemli bizim için çözülemiyor Musul sorunu burada ama buraya giden kişi önemli kim buraya giden Ali Fethi Okyar Lozan'da çözümlenemeyen tek konu olan Musul sorununun çözülmesi için toplanan Haliç konferansına Türkiye Cumhuriyeti'ni temsilen giden kişi kimdir derlerse cevabımız Ali Fethi Okyar olacak gelelim Brüksel hattı raporuna Musul meselesi için hazırlanan Rapu Milletler Cemiyeti tarafından bunlara değinmiştik zaten 1925 yılında Yabancı okullar sorunu var en çok kimle sorun olarak görüyoruz Biz bunu Fransa ile Peki Milletler Cemiyeti'ne taşınıyor mu taşımıyoruz bu bizim iç meselemizdir hiçbir yere taşımayı diyoruz Fransa'ya Gideceksen de Defol Git diyoruz Peki yabancı okullar meselesinin ortaya çıkmasına neden olan gelişme ne Tabii ki tevhid-i Tedrisat Kanunu arkadaşlarım bu bizim dış politikadaki ilk siyasi başarımız gelelim etabli sorununa etabli sorunu Türkiye Cumhuriyeti ile Yunanistan arasında nüfus mübadelesi sorunudur 1931 yılında ahali Anlaşması ile çözülmüştür Biz burada Tamam diyoruz ya Yunanlılar daha fazla kalsın diyor Mustafa Kemal Paşa önemli değil öyle olsun yeter ki Barış olsun diyor Mustafa Kemal Paşa Hatta bu tutumundan barışçıl tutumundan dolayı da Yunanistan başbakanı olan venizelos tarafından Mustafa Kemal Paşa Nobel Barış ödülüne aday gösteriliyor etabli sorunu önemli arkadaşlarım Yunanistan ile Türkiye arasında nüfus mübadelesi sorunudur nerelerdeki neril gitmeyecek bunları mutlaka bakın Milletler Cemiyeti'ne giriş 1932 yılında giriyoruz kimin daveti ile giriyoruz İspanya'nın daveti ile giriyoruz arkadaşlarım Tamam mıyız yunanistanın desteği falan boş verin sorarsa kimin davetiyle diye sorar İspanya'nın davetiyle giriyoruz Milletler Cemiyeti'ne ilk temsilcimiz kim oluyor Cemal Hüsnü Cemiyeti'nin c'si al Cemal Hüsnü tarayın c'si ile birleştir Milletler Cemiyeti'nin c'si Cemal Hüsnü tarayın c'si Tamam mıyız Balkan Antantı Türkiye Yunanistan Yugoslavya ve Romanya yani Tayyar olarak kodluyoruz bunlar birleşiyorlar İtalyan ve Alman saldırgan tutumuna karşı bir pakt oluşturuyorlar 1934 yılında ve arkadaşlarım dikkat edin Türkiye Cumhuriyeti Balkan antantına katılarak Batı sınırını güvence altına almıştır 1936 Akdeniz faktı önemli neden önemli arkadaşlarım İngiltere liderliğinde İtalya'nın saldırgan Akdeniz politikalarına karşı Akdeniz Paktı kuruluyor 2015 yılında KPSS sorusu oldu lisans sınavında Buna dikkat ediyoruz İtalya'nın saldırgan Akdeniz politikalarına karşı bak İngiltere Türkiye Fransa Yunanistan Yugoslavya ama kimin liderliğinde İngiltere liderliğinde Tamam mıyız Akdeniz Park'ta az bilinir ama önemlidir mont Boğazlar Sözleşmesi ile boğazlarda mutlak Türk egemenliğini sağlıyoruz 1936 yılında Sadabat Paka arkadaşlarım bunları İran atı olarak kodlayın İran atı Kim bunlar İran Afganistan Türkiye ve Irak Bunlar birleşiyorlar Akdeniz Akdeniz diyorum İtalya ve Almanya'nın saldırgan politikalarına karşı bir pakt kuruyorlar bak Batı sınırımızı güvence altına aldığımız derse Balkan Antantı diyeceksin doğu sınırımızı güvence altına aldığı derse Sadabat Paktı diyeceksin Sadabat paktına bir devlet katılmıyor kim Suriye katılmıyor neden bizimle Hatay sorununu yaşıyor o yüzden katılmıyor Şimdi arkadaşlarım gelelim Hatay sorununa yani Sancak sorununa biliyorsunuz Hatay misak-ı Milli'den ikinci taviz olarak 1921 Ankara anlaşmasıyla verilmişti İşte o Hatay arkadaşlarım Milletler Cemiyeti'ne taşındı Hatay sorunu Sandler raporu Hazırlandı ve daha sonra bağımsız Hatay Cumhuriyeti kuruldu bağımsız Hatay Cumhuriyeti'nin ilk cumhurbaşkanı Tayfur Sökmen ilk Başbakanı ise Abdulrahman melektir Peki Mustafa Kemal Paşa ne yaptı Asım Uz takma adıyla Hatay meselesi konusunda yazılar yazdı hangi gazeteye kurun gazetesine arkadaşlarım bu da soru olarak gelebilir Hatay'ın anavatanı özlemi tablosu kime aittir İbrahim çallıya aittir Bozkurt Lotus olayı neydi arkadaşlar Bozkurt Lotus olayı Türklere ait Bozkurt gemisi ile Fransızlara ait Lotus gemisinin çarpışması olayıydı bu lahay adalet divanına taşındı burada bizim haklarımızı kim savundu Mahmut Esad Bozkurt savundu ve davayı kazanmamızı sağladı Mahmut Esad Bey Mahmut Esad Bozkurt 2016 ÖABT sorusu soru olarak gelebilir dikkat edin briant Kellog Paktı yine soru olarak gelebilir dikkat edin neden savaşın ulusal politika olmasını Yasaklıyor briant Kellog Paktı ve diyor ki eğer bir savaş savunmaya dayanmıyordu suçtur diyor E bu Mustafa Kemal Paşa'nın Eğer bir savaş savunmaya dayanmıyordu cinayettir demesiyle aynı E biz bu briant Kellog paktına katılıyor muyuz Tabii ki katılıyoruz şöyle bir soru gelebilir ABD ve Fransa Dışişleri Bakanlığı nezdinde hazırlanan ve dünyada savunmaya dayanmayan Savaşı suç kabul eden aynı zamanda savaşın ulusal politika haline gelmesini kaldıran uluslararası anlaşma hangisidir brant kell Pak tıdır arkadaşlarım Tamam mıyız briant Kellog Paktı ABD ve dış ABD ve Fransa dışişleri bakanları tarafından hazırlanmıştır zaten brant ve Kellog da ABD ve Fransa dışişleri bakanları dır Biz de buna katılıyoruz Ne olmuş orada ne olmuş savunmaya dayanmayan Savaş kanun dışı sayılmış litvin Protokolü kıyamam sscb'yi briant kello çağırmıyorlar SSCB diyor ki ya diyor ben de Savaş karşıtıyım beni de briant kello davet edin diyor O da ben biz seni almayız Sen komünistsin diyorlar sscb'ye böyle olunca arkadaşlarım SSCB Tamam ben de kendi Paktı kendim yaparım diyor ve litvin protokolünü yapıyor litvin protokolünün temel amacı arkadaşlarım briant Kellog Paktı ile aynıdır savaşı ötekileştiren savaşı kötüler kötüler savaşın ulusal politika olmasını yasaklama gayreti içerisine girer litvin Protokolü gelelim Razgrad olayına Bulgaristan'ın grad kentindeki Türk mezarlarının yağmalanması olayıdır Bence bu da çok önemlidir soru olarak gelebilir vagon lits olayı arkadaşlarım Fransızlara ait demir yolu şirketinde çalışan Naci Bey Türkçe konuştuğu için işten çıkarılıyor vagon list şirketinden içten atılıyor bunun üzerine Biz de vagon lisi ne yapıyoruz protesto ediyoruz ve o vagonları o trenleri kullanmıyoruz sefer amaçlı böyle olunca vagon list özür diliyor ve Naci beyi tekrar işe alıyor ve arkadaşlarım burada da bizdeki dil bilincinin geliştiği gösteriliyor Tamam mıyız bu bizde dil bilincinin geliştiğini gösterir Neden Çünkü Naci Bey Türkçe konuştuğu için işten çıkarılmıştı gelelim Bursa olayına ezdan ilk defa İstanbul'da Fatih Cami'nde Hafız Rıfat bey tarafından Türkçe okunuyor bunun üzerine Eee Bursa'da bazı ayaklanmalar baş gösteriyor ve Mustafa Kemal Paşa Bursa nutkunda değerli vatandaşlarım Bu bir din meselesi değildir Bu bir dil meselesidir diyor Mustafa Kemal Paşa'nın bu sözü söylediği yer Bursa olayıdır buna sebep olan gelişme ezanın Türkçe okunması dır şimdi Atatürk dönemi başbakanların baktığımızda ismet in önü var zaten biliyorsunuz Ali Fetih Okyar var Ali Fetih Okyar şe Sait isyanını bastıramıyorum yapan kişidir Kazım Özalp aynı zamanda ne yapmıştı Kazım Özalp 1929 dünya ekonomik krizi etkisiyle kurulan milli e iktisat ve tasarruf cemiyetinin kurucusu olmuştu ve arkadaşlarım bakın en uzun süre meclis başkanlığını Kazım Özalp yaptı ama Abdülhalik renda da önemli Neden Çünkü Mustafa Kemal Paşa Cumhurbaşkanlığı görevini yürütürken vefat ediyor yeni seçilecek Cumhurbaşkanı için geçen süre zarfında meclis başkanının cumhurbaşkan vekalet etmesi lazım Atatürk döneminin son meclis başkanı Abdülhalik rend olduğu için bir günlüğüne Cumhurbaşkanı oluyor bu adam Ertesi gün zaten İsmet İnönü cumhurbaşkanı olarak seçiliyor Abdülhalik renda da Türkiye Cumhuriyeti tarihinin en kısa süreli Cumhurbaşkanı oluyor Tamam mıyız Dışişleri bakanlarına bak önce Bekir Sami beyimiz var ardından Yusuf Kemal tengir çekimiz var ama daha sonra o yerini İsmet İnönü'ye bırakıyor Çünkü İsmet İnönü Lozan'a giderken Dışişleri Bakanı olarak gidiyor Ama bence soru ihtimali en yüksek olan Tevfik Rüştü arastır neden bakın Tevfik Rüştü Aras dediğimiz adam 1926 Ankara Antlaşması'nı imzaladı Batı sınırını güvence altına aldığımız Tayyar diye kodladığı Türkiye Yunanistan Yugoslavya ve Romanya'nın katıldığı Balkan antantını imzaladı aynı Tevfik Rüştü Aras boğazlarda mutlak Türk egemenliğini sağlayan montre Boğazlar sözleşmesini imzaladı aynı Tevfik Rüştü Aras Sadabat paktını imzaladı bu adam sormasınlar da neyi sorsun ya Tevfik rüşte ara Sorulur arkadaşlar sorulsun yani şimdi arkadaşlarım brant Kellog paktından bahsetmiştim ABD ve Fransa liderliğinde kuruldu savunmaya dayanmayan Savaşı suç kabul ediyor ve savaşın ulusal politika olmaması gerektiğinden bahsediyor litvin Protokolü SSCB Ben de brien Kellog uyuyorum diye çıkarıyor Milletler Cemiyeti'ne 1932'de katıldık İspanya'nın davetiyle Balkan antantına katıldık katılan devletler tayy ı Türkiye Yunanistan Yugoslavya ve Alya Akdeniz paktına katıldık İtalya'nın saldırgan Akdeniz politikaları sebebiyle kurulmuştu Akdeniz Paktı İngiltere liderliğinde kurulmuştu Sadabat paktını İran atı olarak kodlamış tık İran Afganistan Türkiye ve Irak Katılıyor arkadaşlarım kim yok Pakistan yok kim yok Suriye yok Suriye neden yok Türkiye ile Hatay sorununu yaşıyor Çünkü buraya da İran atı dedim nonon Konferansı Akdeniz'deki korsanlık faaliyetleri için toplanıyor arkadaşlarım şimdi bu küçük antant soru değeri yok Bunu geçiyorum rapoli Anlaşmasının soru değeri yok Locarno onun vardı ama 2024 lisansta sordular Locarno Almanya'nın komşularıyla imzalanan Almanya'nın Dünya siyasetine geri döndüğü aynı zamanda Fransa'nın da kendisini koruma altına aldığı anlaşmayı Locarno Paktı Almanya'nın komşularıyla imzalanıyor Biz haliyle katılmıyoruz Varşova Paktı SSCB liderliğinde NATO'ya karşı kurulan paktır Biz katılmıyoruz biz Batı blo ülkesiyiz Molotof planı SSCB'nin Doğu Bilo ülkelerine ekonomik yardım paketidir Biz Batı Bilo ülkesiyiz katılmıyoruz arkadaşlarım çağdaş Türk ve dünya tarihine geldik kaldık Hani Locarno yu sordular ya bu defa da briant Kellog paktını sorabilirler bence çok her şeye değinmeye çalışıyorum Biliyorum belki de bana kızıyorsunuz ama E böyle bir genel tekrar gibi de olsun istiyorum o yüzden Tamam çağdaşlık ve dünya tarihine geçiyoruz arkadaşlar Evet arkadaşlar geldik 19 üniteye artık çağdaş Türk ve dünya tarihine giriş yapmış bulunmaktayız burada önemli olarak gördüğüm bilgilerden ilki Monreo doktrini Monreo doktrini ya da Yalnızlık politikası ya da infirat politikası olarak geçer Peki nedir Bu yalnızlık politikası arkadaşlarım ABD diyor ki ben Amerika kıtasında olan biten gelişmelere kimseyi karıştırmam diyor def olun gidin kendi kıtan da karışın Amerika kıtasıyla sadece ve sadece Ben ilgileneceğim Ben de gidip başka kıtalardaki olan biten gelişmelere karışmam diyor İşte buna ABD'nin Yalnızlık politikası yani Monreo doktrini yani infirat politikası adını veriyoruz ABD bunu 1 Dünya Savaşı'nda terk ediyor I Dünya Savaşı'nda terk ediyor Truman Doktrini ile de komple bu politikayı bırakıyor diyebiliriz arkadaşlar gelelim iç savaşta Rusya'ya arkadaşlarım bakın Rusya 1 Dünya Savaşı'nda savaşırken aynı zamanda Rusya'nın içerisinde bir de iç savaş var Rusya burada bolşevik ve menşevik lere karşı Çarlık Rusya mücadele ediyor bolşevikler bu savaşı kazanıyorlar bakın Rusya I Dünya Savaşı'nda kazanan bir devlet olabilir ama kendi içerisindeki iç savaşta kaybediyor işte arkadaşlarım Çarlık Rusya kendi içerisindeki iç savaşı kaybedince bolşevik devrimi Ekim devrimi ya da Kızıl Devrim olarak isimlendirdiğimiz o Devrim yaşanıyor Peki ne oluyor bolşevik devriminde Tabii ki Çarlık Rusya yıkılıyor onu tarih sahnesine uğurluyoruz Kim geliyor Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği kuruluyor arkadaşlarım ilk olarak Vladimir İliç Lenin önemli Vladimir İliç Lenin SSCB'nin kurucusudur bakın SSCB'nin kurucusu Vladimir ilç lindir ve ilç Lenin'in ekonomi politikası nep politikasıdır Nevai ekonomi çesk politics Tamam mıyız arkadaşlar gelelim Joseph stalin'e lenin'den sonra Stalin başa geçiyor stalin'in ekonomi politikası ise kolektifleştirmek stalin'i arkadaşlarım bu iki kişi önemli Lenin'in ekonomi politikası derse nep diyoruz stalin'in ekonomi politikası derse kolektifleştirme diyoruz gelelim arkadaşlarım Rusların türkistan'ı işgaline ve Basmacı harekatına Şimdi arkadaşlar SSCB bazı Politikalar uyguluyor Türkler milli kimliğini kaybetsin Müslüman olmaktan uzaklaşsın diye bazı asimile Eee edecek Politikalar uyguluyor aynı zamanda bizi dinimizden de etmeye çalışıyor camileri kapatıyor hocaları Sürgüne gönderiyor gibi arkadaşlarım işte basmaca Harekatı dediğimiz Harekat başlıyor basmaca hareketi türkistan'ın Rus işgalinden kurtarılması için Türkler tarafından başlatılan harekettir ve basmaca hareketini başlatan kişi korbaşı ergaş arkadaşlarım korbaşı ergaş dediğimiz adam ne yapmış basmaca hareketini başlatmış nerede başlatmış türkistan'ın hokant kentinde başlatıyor arkadaşlarım ve bizim basmaca hareketindeki liderlerimiz verdiğimiz unvan korbaşı unvanı Enver Paşa da daha sonradan Basmacı hareketine Katılıyor ve arkadaşlarım orada önemli korbaşı Biri haline geliyor Enver Paşa Fakat daha sonra Ruslarla yapılan Türkmen çay Savaşı'nda Türkmen çay Savaşı'nda Enver Paşa Şehit düşüyor günümüzde de mezarlığı nerededir hürriyet-i ebediye tepesinde yer alıyor arkadaşlarım unutmayın bunu basmaca hareketi neymiş türkistan'ın Rus işgalinden kurtarılması için korbaşı ergaş tarafından türkistan'ın hokan kentinde başlatılan Harekat mış Şimdi burada bazı önemli kişilerim var bir tanesi Zeki Velidi Togan neden önemli bu adam arkadaşlarım Bak bu adam Rusların milli Meclisi olan dumaya Katılıyor orada Türk ve Müslümanların haklarını savunuyor daha sonra bu adam Türkiye Cumhuriyeti'ne geliyor ve Türkiye Cumhuriyeti'nde İstanbul Üniversitesi'nde umumi Türk Tarih kürsüsünün kuruluşun yer alıyor Zeki Velidi Togan Bu yüzden son derece önemli bakın umumi Türk Tarih kürsüsünü Zeki Velidi Togan kuruyor İstanbul Üniversitesi'nde gelelim Yusuf Akçura Yanılmıyorsam 2018 yılında sormuşlardı hem de sanırım orta öğretim KPSS sınavında sordular bakın yine gelebilir Yusuf Akçura üç tarzı siyaset eseriyle biliniyor üç tarzı siyaset eseri Peki bu üç tarzı siyasetin içerisinde ne var Osmanlıcılık var İslamcılık var ve Türkçülük var arkadaşlarım Buradan da gelebilir soru İsmail Gaspıralı İsmail Gaspıralı da yine Rusya'da yaşayan Türk ve yaşayan Türk ve Müslümanlardan biri dilde fikirde işte Birlik sloganıyla biliniyor bunu da unutmayın dilde fikirde işte Birlik sloganıyla biliniyor İsmail Gaspıralı hatta bütün Türk dünyasının Ortaklaşa oluşabileceği bir dil oluşturmaya çalışıyor gelelim Mehmet Emin Resulzade Eye arkadaşlarım 1918 yılında bağımsız Azerbaycan Cumhuriyeti kuruluyor ve bağımsız Azerbaycan Cumhuriyeti'nin kuruluşunda yer alan kişi Mehmet Emin Resulzade ve bağımsız Azerbaycan Cumhuriyeti'ni tanıyan ilk devlet ise Tabii ki Türkiye değil Çünkü 1918'de daha Türkiye Devleti yok Kim var Osmanlı var bağımsız Azerbaycan Devleti'ni tanıyan ilk devlet ise Osmanlı Devleti oluyor Bakın bu Azerbaycan'ın ilk bağımsızlığı 1918'de burada etkili olan kişi Mehmet Emin Resulzade 1991'de Azerbaycan bir daha bağımsız olacak o zaman etkili olan kişi ise ebulfeyz Elçi beydir h o zaman unutmuyoruz 1918'de bağımsızlığın lideri Mehmet Emir nul Zade 1991'de bağımsızlığın lideri kim ebulfeyz Elçi Bey şu Şeyh şamil'i bilin arkadaşlarım Şeyh Şamil Rusların Kafkas işgaline son vermek isteyen bir kahramandır ve Şeyh Şamil Kafkas Kartalı olarak bilinmektedir geldim arkadaşlarım Ortadoğu'da manda yönetimlerinin kurulmasına çok ayrıntısına girmeyeceğim ama sykes picot Anlaşması bilinecek Neden Çünkü arkadaşlarım 1 Dünya Savaşı öncesinde İngiltere ve Fransa'nın ORT Doğu topraklarını paylaştığı anlaşma cykes picot anlaşmasıdır Buna dikkat ediyorsunuz Normalde Musul'u kim işgal ediyor İngiltere işgal ediyor değil mi Çünkü orada petrol var İngilizler kimseye bırakmazlar Ama daha önce geçtiğimiz yıllarda 2022'de de önce Eee sanırım sınıf öğretmenliği öabt'de böyle bir soru geldi dikkat edin sykes pikot anlaşmasıyla Musul Musul hangi devlete verilmiştir İngiltere mi Fransa mı Çünkü ikisinin arasında yapıldı İngiltere işgal etti değil mi Musul'u ama öyle değil SYK pikot anlaşmasıyla Musul önce Fransa'ya veriliyor Daha sonra onlar kendi aralarında anlaşıyorlar İngiltere Musul'a alıyor neden orada petrol olduğu için Tamam mıyız bu muhtemel bir soru adayıdır Buna dikkat ediyoruz gelelim arkadaşlarım mej restorasyonuna günümüzde Japonya çok revaçta değil mi Çok modern bir devlet İşte o modern Japonya'nın oluşması için restor sürecini yapan kişi musit odur yani maj Restorasyonu modern Japonya'nın oluşumunda son derece önemlidir maj restorasyonunu yapan kişi ise muts hit odur arkadaşlarım yine İkisi de muhtemel soru adayıdır Peki maj restorasyonunda ne var ne yok Atatürkle aynı düşünün her şey var sadece arkadaşlarım Japonya'da mej restorasyonunu yapan muso iki şeyi değiştirmiyor bir tanesi arkadaşlarım alfabe alfabeyi değiştirmiyor bir tanesi de arkadaşlarım kadınlara siyasi haklar verilmiyor geri kalan her şey aynı gelelim 1929 dünya ekonomik krizine yani Kara Perşembeye yani büyük buhrana dünyanın görmüş olduğu en büyük ekonomik krizdir ABD'de Wall Street Borsası çökünce Dünya büyük bir ekonomik krize sürüklendi Şimdi arkadaşlarım bunun pek çok nedeni var Wall Street borsasının çökmesi bankaların vermiş olduğu kredileri alamam maları küçük şirketlerin birleşerek tekelleşmesi olduğu ekonomik kayı kayıplar poundun dolara kıyasla çok fazla değer kazanması gibi gibi gibi pek çok sebep var arkadaşlarım ama sonucunda ne oldu arkadaşlar 1929 dünya ekonomik krizi sonucunda bakın milyonlarca insan işsiz kaldı ve dünya bir büyük bir işsizliğe ve açlığa sürüklendi Bu o kadar büyük bir kriz ki insanlar çocuklarının boyunlarına kartonlar asarak çocuklarını sokaklarda satmak zorunda kaldılar bu süreci de anlatan Cinderella Man diye bir film var Arkadaşlar çok güzel bir film onu izleyebilirsiniz şimdi 1929 dünya ekonomik krizinden nasıl soru gelebilir Hoover moratoryumu var Hoover moratoryumu ABD'de bu krizin çıkmasına neden olan ABD Başkanı Hoover O diyor ki Madem ben böyle bir krize neden oldum En azından devletlerin insanların borçlarını taksitlendirmeye gideyim diyor işte bu Hoover moratoryumu taksitlendirmeden kalan borçlarımız da bizim bu Hoover moratoryumu ile taksitlendiriyor evden atıldı yerine rosevelt geldi rosevelt ise New Deal politikasını yayınladı New Deal politikası nedir rahatlama iyileşme reform süreçlerini içerisine alıyor New Deal politikası yani krizin etkilerini silmeye yönelik Tamam mıyız gelelim clearing sistemine muhtemel bir soru adayı malımı alanın malını alırım ilkesidir yani modern takas yöntemidir Ben Türkiye cumhuriyeti' im Sen de rusya'sı ben sana diyorum ki sen benden domates alırsan ben de senden buğday alırım diyorum işte bu malımı alanın malını alırım ilkesine modern takas yöntemine clearing sistemi adı veriliyor önemli muhtemel soru adayı gelelim Gazap Üzümleri Gazap Üzümleri John Stan bck tarafından ortaya koyulmuş mükemmel bir eserdir ve gazap üzümlerinde 1929 dünya ekonomik krizi anlatılır arkadaşlarım o yüzden buna da dikkat ediyorsunuz gazap üzümlerini sorabilir ya da John Stan be' sorabilir ya da neyi anlattığını sorabilir 192 dünya ekonomik krizini Peki bize etkileri nasıl oldu arkadaşlarım Biz teşvik-i Sanayi kanununu uygulayamamak devletçiliği hayata geçirdik Bunun dışında clearing sistemini uyguladık Kazım Özalp tarafından milli iktisat ve tasarruf cemiyetini kurduk Bu da son derece önemli e Türk para politikasını yönetmek ve Türk parasının değerini korumak için Merkez Bankası'nı kurduk Bunlar bizim için önemli devam edelim iki Savaş arası dönemde yaşanan gelişmeler Milletler Cemiyetinden bahsetmiştik dünyada barışı tesis etmek için 1 Dünya Savaşı'ndan sonra kurulmuştu bahsedildiği ilk yer Wilson prensipleri kurulduğu yer Paris Barış konferansıyla katıldık Milletler cemiyetindeki ilk temsilcimiz Cemal Hüsnü taray gelelim arkadaşlarım Locarno fına bakın 2024 lisansta soruldu yine Sorulur dikkat edin Bak kimler var Almanya Fransa şuraya işaretleyin Almanya Fransa Polonya Belçika İtalya çek Slovakya İngiltere yani Almanya'nın komşularıyla ve Fransa'nın komşularıyla imzalanan bir anlaşma Locarno Paktı burada neden önemli bu Locarno Çünkü Fransa Almanya bir daha kendisine saldırmasın diye Locarno Paktı la Kendini güvenlik altına almış oluyor Aynı zamanda Almanya'da bu kadar çok devletin imza attığı Bir anlaşmaya imza atarak I Dünya Savaşı'ndan sonra Versay sonra dünya siyasetine yeniden dönmüş oluyor Tabii Almanya ve komşularıyla imzalandığı için Locarno da biz yokuz briant Kellog Paktı ABD ve Fransa dışişleri bakanları tarafından ortaya koyuluyor muhtemel soru adayı Eğer bir savaş savunmaya dayanmıyordu kanun dışıdır diyor yani savaşı ulusal politika olmaktan çıkarıyor brien Kellog Paktı Tabii ki biz de buna katılıyoruz arkadaşlarım SSCB de buna uygun Neyi yapıyor Litvinov yapıyor arkadaşlar konuşan Basın nedir radyodur tamam mı konuşan basın derse Radyo diyoruz Bunun dışında Almanya'da bakın Adolf Hitler'in başa gelmesine neden olacak weimar Anayasası ilan ediliyor weimar Anayasası Normalde anayasa çok iyidir ama Adolf Hitler gibi bir manyağın başa gelmesine neden oluyor o yüzden wear anayasasına dikkat edin Albert Einstein arkadaşlarım İzafiyet teorisini buluyor bakın neyi bulmuş İzafiyet teorisini muhtemel soru adayıdır daha önce sordular Alexander Fleming neyi buldu penisilini buldu arkadaşlar yine muhtemel soru adayıdır bcg aşısı hangi hastalığa karşı bulunmuştur tüberküloza karşı bulunmuştur arkadaşlarım yani vereme karşı bu da yine soru olarak gelebilir sürrealizm neydi gerçeküstücülük peki öncüsü kimdi Salvador Dali eseri ise eriyen saatleri bakın bunu sordular ama Pablo picasso'yu sormadılar Pablo Picasso dünyada kübizmin lideridir ve guar adlı eseriyle bilinir arkadaşlarım İspanya iş Savaşı'nı anlatan guar eserini yapıyor Pablo Picasso Daha sonra bir Alman General gelip Pablo picasso'ya inanamıyor bu ne kadar güzel bir tablo Bunu siz mi yaptınız deyince Pablo Picasso Hayır bunu ben değil Siz yaptınız diyor Alman Generale ve arkadaşlarım Pablo Picasso dünyada kübizmin lideridir aynı zamanda garnica tablosu da Pablo picasso'ya aittir İspanya iç savaşını anlatır muhtemel bir soru adayıdır John stb Gazap Üzümleri ekonomik krizi anlatıyordu insülin arkadaşlarım şeker hastalığına karşı bulundu ilk TV yay nerede İngiltere'de Arkadaşlar onu da unutmayın Bir de önemli filmler var Özellikle burada Charlie Chaplin Charlie Chaplin arkadaşlar charlo karakteriyle biliniyor charlo karakteriyle biliniyor bize bunu sorabilir charlo karakterini ve Büyük Diktatör filminde de Adolf hitler'e çok ağır eleştirilerde bulunuyor bakın çıkmaz demeyin Charlie Chaplin de bence önemli soru olarak gelebilir charlo karakteriyle biliniyor Avrupa'da totaliter rejimlerin kurulması İtalya'da Faşizm kuruluyor faşizmi Kuran kim Tabii ki benito Mussolini arkadaşlarım benito Mussolini duce lakabı ile bilinir ve marenostrum politikasını uygulamaya çalışıyor marenostrum Ne Akdeniz'de kıyısı olan bütün topraklar Bizimdir diyor bizim Deniz politikasıdır marenostrum Yani bizim bu bizim Bu arkadaşlar Akdeniz vesaire hepsi onunmuş böyle diyor Mustafa Kemal Paşa ne diyor o marenostrum politikasını uygulayan O bizim Deniz politikasını uygulayan O Kara gömlekliler desteğini arkasını alarak bir yerlere gelebileceğini sanan benito mussoliniye yani duye söyleyin milleti savaşa özendirmesi Bana da Çizmelerimi giydirmesinler giyerse ne var savaş var arkadaşlarım bakın benito Mussolini Savaşı özendirdiği skala Nutku ile bilinir duce lakabıyla bilinir ve benito Mussolini yani Faşizm yanlılarına Kara gömlekliler adı veriliyor politikaları ise neymiş M nostrum yani Bizim Deniz politikası mış geldim Almanya'ya Almanya'da nazizm var tabii ki Adolf Hitler bunu yapıyor arkadaşlarım ve Adolf Hitler'in destekçilerine ise kahverengi gömlekliler deniyor bak Kara gömlekliler İtalya'da Faşizm kahverengi gömlekliler Almanya'da nazizm ikisini unutma geldim Hayat sahası yani lebens na politikasına İtalya'nın K Neydi marenostrum Bizim denizdi Almanya'nın K ise lebens naum yani hayat sahası dünyanın en iyi yerleri Almanların olmalıdır ve dünyanın en iyi yerlerinde Üstün Alman ırkı yaşamalıdır diyorlar işte bu politikaya Hayat sahası yani lbn politikası adı veriliyor yine bu da muhtemel soru adayıdır Almanya'dan gelelim İspanya'ya İspanya'da milliyetçiler ile cumhuriyetçiler arasında savaş oluyor ve milliyetçilerin lideri olan Franco bunu kazanıyor arkadaşlarım buradaki Eser neydi Pablo picasso'ya ait olan garnik eseri İspanya İç Savaşı'nı anlatıyordu Şimdi gelelim I Dünya Savaşı'na savaş taraflarını bilin Mihver Devletleri ü tane Bileceksiniz zaten İtalya Almanya Japonya geri kalanlar da müttefik devletler Tamam mıyız devletlerin liderlerine Bir bakalım birlikte Almanya'da Adolf Hitler var İtalya'da benito Mussolini var duce lakabı ile biliniyor Japonya'da hirohito var İngiltere'de önce chamberlain var bu yatıştırma politikasını uyguluyor saçma sapan bir politika daha sonra indiriliyor yerine kurt bir adam geliyor Winston Churchill Fransa'da Charles de gaul var Özgür frans hareketini başlatacak ABD'de önce Roosevelt var daha sonra da Harry Truman var arkadaşlarım sscb'de daha önce söyledim kolektifleştirme politikasını uygulayan Stalin var Şimdi arkadaşlarım Almanya'nın pek çok faaliyeti var işte bu bütün Barış organlarından çekiliyor Almanya Münich konferansına gidiyor ve Münich konferansında chamberlin diyor ki Merak etmeyin Adolf hitleri Ben sakinleştirecek diyor bakın I Dünya Savaşı'nın hemen eşiğinde toplanan konferans müik Konferansı dır son derece önemlidir burada Adolf hitler'e diyorlar ki Sen çekoslovakya'nın veriyoruz ama unutma orası Orasını sen almadın biz sana lütf ettik diyorlar Almanya bunun üzerine ne yapıyor bütün çekoslovakya'yı işgal ediyor Adolf hitler'e yatıştırma politikasını uygulayamazsınız politikası İtalya arkadaşlarım İtalya'da marenostrum politikasını uyguluyor pek çok yeri işgal etmesi etmeye çalışıyor Japonya her zaman olduğu gibi mançurya'yı işgal ediyor arkadaşlarım ve Japonya'nın Japonya'nın sloganı Asya asyalılarındır Tamam mıyız sloganı neymiş Asya asyalıların mış Peki politikası ne ortak refah alanı bak Hayat sahası derse Almanya maren nostrum derse İtalya ortak refah alanı derse Japonya diyeceğiz gelelim devletlerin politikalarına yatıştırma politikası İngiltere başbakanı olan chamberlin diyor ki Adolf hitleri bana bırakın ben ona diyor Böyle kafasını seveceğim sakinleştirecek O da savaşa neden olmayacak diyor bunun üzerine 1938 Mini Konferansı toplanıyor orada çam birlin ayağa kalkıyor ve diyor ki hitler'e bak diyor Hitler Tamam südetler bölgesi senin olsun Ama unutma orayı Sen almadın biz sana lütf ettik diyor konferansa ara veriliyor tekrar herkes geri geliyor Adolf Hitler söz alarak ayağa kalkıyor ve diyor ki bütün çekoslovakya'nın işgali emrini verdim diyor konferansa verilen arada siz bana lütf edemezsiniz ben alırım diyor yatıştırma politikası chamberlaine aittir ve bu şekilde başarısız oluyor arkadaşlarım Tamam mıyız antik komit parak antik komit parak komünizm karşıtı devletler Kim bunlar İtalya Almanya Japonya Tamam mıyız Çelik Pak yani Mihver devletlerinin hepsi antik komit Paka var Çelik pakta İtalya ve Almanya var arkadaşlar çelik gibi sağlamlar İkisi Mussolini manyağı la Hitler manyağı gelelim arkadaşlarım I Dünya Savaşı'nın nedenlerine bunun pek çok nedeni var zaten bunları mantıki olarak çıkarabiliriz ve arkadaşlarım gen gelelim önemli kısımlara şimdi Yıldırım Harekatı nedir Yıldırım Harekatı Almanya'nın ani taarruzlarına verilen isimdir Yıldırım Harekatı Tamam M bak belli bir bölgeye olan değil Barbaros da nereye SSCB üzerine Bu öyle değil bu Almanya'nın I Dünya Savaşı'nda genel hücumlarına hızlı olduğu için hücumları Yıldırım Harekatı adı veriliyor gelelim auswitch kampına auswitch kampı Almanya'nın Polonya'da kurmuş olduğu Ölüm kampı dır arkadaşlarım bu da yine soru olarak gelebilir karşımıza magin hattı neden önemli çünkü magin hattı Fransa tarafından Alman işgaline önlem almak maksadıyla kurulmuştur dünyanın en büyük savunma hattıdır muhtemel soru adayıdır gelelim meşale harekatına bak meşale Harekatı diyebilir ya da torç Harekatı diyebilir ne bu komut komutanlığını dwi eisen yaptığı ABD ve İngiliz Kuvvetleri Kuzey Afrika'da arkadaşlarım wishi fransa'sı hakimiyetinde bulunan yani Almanya'nın kontrolünde bulunan Cezayir ve fası ele geçiriyorlar He meşale yani tç Harekatı Neredeymiş Kuzey Afrika'da mış başında kim varmış birliklerin The White Eisenhower varmış kime karşı savaşıyorlar arkadaşlarım Almanya'ya karşı ama aslında şöyle bu Cezayir ve Fas Normalde Fransa'nın Fransa Almanya'nın da Almanya tarafından işgal edilince haliyle Aslında bu savaş kime karşı Almanya hakimiyetinde bulunan Fransa'ya karşı Tamam mıyız Dolayısıyla burada ne yapıyorlar hem Alman birliklerini buradan kovuyorlar hem de Kuzey Afrika'da önemli bir yol kat etmiş oluyorlar meşale ya da torç Harekatı önemlidir The White eisen overa dikkat edin neden The White eisen Bak burada meşale torç harekatını yaptı ondan sonra arkadaşlarım gidecek Normandiya çıkarmasını yap Daha sonra da ABD Başkanı olacak ve eisen doktrinini yayınlayacak O yüzden dwi eisen muhtemel soru adayıdır geldim bu meşale Harekatı olmadı gibi geldi ya Bana bir daha anlatayım Bakın şimdi önce süreci anlatmam lazım Çünkü de Çok zamanınızı almak istemediğimden Şimdi arkadaşlar Fransa Almanya tarafından işgal edildi ya Almanya diyor ki ben diyor buralara hep böyle askerlerimi bırakmayayım direkt Fransa'daki hükümeti değiştireyim diyor Ve Fransa'da Alman yanlısı vishi hükümeti kuruluyor oluyor başında da Mareşal petain denilen bir adam var adam oraya asker koymuyor Adam direkt hükümeti değiştiriyor bütün Fransa zaten kendi hakimiyetinde oluyor Almanya'nın Anladınız mı arkadaşlar Fransa'yı böyle elde ediyor Almanya ve vishi fransa'sı yani Alman yanlısı vişi hükümetinin elinde bulunan Cezayir ve fasa yönelik de ABD ve İngiliz ne yapmak istiyor Cezayir ve fas'ı almak istiyor Bu sebeple de ne yapıyorlar gidip oraya meşale torç harekatını düzenliyorlar fransa'sı yani Alman yanlısı Fransa'nın elinde bulunan Cezayir ve fası alıyorlar İnşallah olmuştur gelelim Merkür harekatına Merkür Harekatı arkadaşlarım Alman paraşütçülerin Girit adasına yapmış olduğu çıkarma Harekatı dır Tamam mıyız Merkür Harekatı Alman paraşütçülerin Yunanistan'a ait olan Girit adasına yapmış olduğu Harekat gelelim Kartal hücumu Kartal hücumu ya da deniz aslanı Harekatı arkadaşlarım Kartal hücumu Almanya'nın İngiltere üzerine düzenlediği harekat Almanya'nın İngiltere üzerine düzenlediği Harekat muhtemel soru adayıdır başarısız olmuştur Ama önemlidir barbaroslu Harekatı manyak Almanya'nın SSCB üzerine yani Rusya üzerine düzenlemiş olduğu Harekat da barbaroslu Harekatı dır Bak burada The White eisen meşale yani Torch Harekatı Merkür Harekatı Kartal hücumu ve Barbaros Harekatı hepsi soru adayı Stalingrad Savaşı Şimdi arkadaşlar Almanya SSCB üzerine düzenledi Ya bak barbarossa harekatını o barbarossa Harekatı içerisinde dünyanın en büyük kara Savaşı yapılıyor Stalingrad Savaşı 2 milyona yakın insan ölüyor ve bu Stalingrad Savaşı Rusya'nın Stalingrad şehri Rusya'nın namusu olarak biliniyor Neden Çünkü arkadaşlarım burada -60 derecede Alman tankları Rus soğuğunda dondular ve bunun üzerine bu savaşı kim kazandı Ruslar kazandı Stalingrad da Almanları püskürtmeyi başardılar Almanlar kaçıyor Ruslar kov alıyor Ruslar ta Berlin'e kadar Almanları kovalıyorlar Daha sonra da Almanya'nın başkentini ele geçiriyor Ruslar Dolayısıyla Stalingrad Savaşı Ruslar tarafından kazanılınca I Dünya Savaşı'nın yönü değişti arkadaşlarım Stalingrad Savaşı'nı Almanlar kazanmış olsaydı şu an böyle bir dünyaya bakıyor olmayacaktık Bence arkadaşlarım o yüzden I Dünya Savaşı'nın kesin dönüm noktalarından biridir dikkat etmekte fayda var gelelim Normandiya çıkarmasına arkadaşlar bakın normande çıkarmasında müttefik devletler Diyorlar ki biz Fransa başta olmak üzere bütün Avrupa'yı Alman işgalinden kurtaralım diyorlar hepsi askerlerini birleştiriyor ve başlarına da dwight Eisenhower koyuyorlar ABD'li General olan dwight Eisenhower Fransa başta olmak üzere bütün Avrupa'nın Alman işgalinden kurtarılması için normandi çıkarmasını başlatıyor ve Normandiya Çıkarması başarılı oluyor Almanya'nın işgallerine de bu şekilde son veriliyor arkadaşlar Normandiya Çıkarması da yine önemlidir muhtemel soru adayıdır arkadaşlarım gelelim Japonya'ya şimdi bu Japonya Per Harbor baskınını yapıyor ABD'nin havaii takım adalarına ani bir taarruz Harekatı düzenliyor ve Per Harbor baskınının ilginç yanı nedir biliyor musunuz Bunlar arkadaşlarım Japon uçakları ya Japon uçakları pilotları ile birlikte direkt ABD gemilerine ya da ABD uçaklarına çarpıyorlar Kamikaze yani ölüm dalışı yapıyorlar pe Harbor baskınıyla ABD'nin havaii takım adalarında bulunan uçakları ve gemileri çok zarar görüyor böyle olunca ABD'de ne yapıyor arkadaşlarım hiroshima ve nagazaki'ye atom bombası atıyor ABD monoya doktrinini iki kez terk etmişti biri 1 Dünya Savaşı biri ik Dünya Savaşı unutmayın geldim Atlantik bildirisine arkadaşlarım Atlantik Bildirisi neden önemli çünkü Birleşmiş Milletler teşkilatının temelidir Atlantik Bildirisi Atlantik Bildirisi ABD başkanı rosevelt ile İngiltere başkanı Churchill arasında hazırlanmış bir bildiriden Wilson prensipleri Neyse 2 Dünya Savaşı'nda Atlantik Bildirisi odur arkadaşlar Tamam mıyız şimdi şu birleşmiş milletlere Bir bakalım Atlantik Bildirisi ile Birleşmiş Milletler Teşkilatı'nın temelleri atıldı Yalta konferansında kurulması kararı alındı San Francisco konferansında da New York merkezli olarak Birleşmiş Milletler Teşkilatı kuruldu bak birleşmiş milletler'den soru gelecekse Francisco konferansında kuruldu ya gelme ihtimali en yüksek o bence arkadaşlarım Tamam mıyız gelelim Yalta konferansına Yalta Konferansı neden önemli çünkü burada bize dediler ki eğer Birleşmiş Milletler teşkilatına katılacaksınız Mihver devletlere savaş ilan etmek zorundasınız dediler E biz Birleşmiş Milletler Teşkilatı'na katılmak istiyoruz o yüzden Yalta Konferansı kararı gereğince hem Almanya'ya hem de Japonya'ya savaş ilan ediyoruz Tamam mıyız birleşmiş milletlere katılabilir için Almanya ve Japonya'ya savaş ilan ediyoruz yani Yalta konferansında bize diyorlar ki yalakalık yaparsanız sizi Birleşmiş Milletler teşkilatına alırız özür dilerim bu sözcüğü söylediğim için ama yalakalık Yalta Konferansı birbirine benziyor bizden Yalakalık yapmamızı istiyorlar maalesef Biz de Birleşmiş Milletler teşkilatına girebilmek için ne yapıyoruz Almanya ve Japonya'ya savaş ilan ediyoruz Hocam neden İtalya'ya değil İtalya savaştan çekildi Çünkü Tamam mıyız San Francisco Konferansı önemli dedim neden önemli çünkü burada Birleşmiş Milletler Teşkilatı kuruldu Adana Konferansı önemli muhtemel bir soru adayı İngiltere başbakanı olan Churchill ile bizim Cumhurbaşkanımız olan İsmet İnönü Adana konferansında Adana görüşmelerinde görüşüyorlar ve burada birbirlerini bilerek duymazlıktan geliyorlar O yüzden Adana Konferansı yani Adana görüşmeleri sağırlar diyaloğu olarak bilinir Churchill ile İsmet İnönü arasındadır dikkat edin Adana Konferansı Adana görüşmeleri muhtemel soru adayı bakın Biz başka nerelere katılıyoruz 1 Kire konferansına katılıyoruz 2 Kahire konferansına katılıyoruz o zaman Türkiye Cumhuriyeti'nin katıldığı 3 tane yer var Adana görüşmeleri 1 Kire Konferansı 2 Kahire Konferansı Tamam mıyız en son ne oldu I Dünya Savaşı bitti Mihver devletler yenildi müttefik devletler kazandı Burada arkadaşlarım şu 10 aralık 1948 tarine dikkat edin Burada İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi Birleşmiş Milletler teşkilatında kabul ediliyor direkt tarihini bilin 10 aralık 1948 Buradan da karşımıza soru gelebilir I Dünya Savaşı sırasında dünyanın ilk bilgisayarı yapılıyor dünyanın ilk bilgisayarı ne Tabii ki enyak arkadaşlarım sormaz ama hani John steenbeck 1929 dünya ekonomik krizini anlatıyor ya Jean Paul sarın özgürlük Yolları eseri de I Dünya Savaşı'nı anlatıyor Tamam mıyız şimdi I Dünya Savaşı'nda Türkiye ne yapmış buna bir bakalım arkadaşlarım Cumhurbaşkanımız Kim bizim İsmet İnönü bunu biliyoruz I Dünya Savaşı'nda başbakanlarımız sırasıyla Refik Saydam ve Şükrü Saraçoğlu bak sırasıyla iki tane Başbakanımız var Refik Saydam Şükrü Saraçoğlu Bir de arkadaşlarım şuna dikkat edin I Dünya Savaşı sürecinde hem Başbakanlık yapan hem de Dışişleri Bakanlığı yapan bir adam var Şükrü Saraçoğlu bakın burada başbakandı daha sonra da Dışişleri Bakanlığı yapıyor o yüz yüzden önemli katıldığımız konferanslar 1 Kire Konferansı 2 Kire Konferansı ve Adana görüşmeleri şimdi I Dünya Savaşı'nda ne yaptık Çakmak hattı neydi Çakmak hattı olası bir Alman saldırısına karşı kurmuş olduğumuz savunma hattıyla magin hattı Neyse bizdeki Çakmak hattı odur karartma Harekatı Almanlar bize saldırırsa şehirleri bulamasın toplu merkezleri bulamasın diye Ne yapıyoruz arkadaşlar Akşam erkenden ışıkları söndürüyor buna karartma Harekatı adı veriliyor gelelim 1940 milli korunma kanunu İşte bu muhtemel soru adayı neden olağanüstü hallerde fiyatları saptamada ürünlere el koymada ve zorunlu çalıştırmada devlete bazı yetkiler veriyor bu milli korunma kanunu Tamam mıyız Bak Neler yapıyormuş olağanüstü hal durumlarında I Dünya Savaşı olağanüstü bir hal durumu işte böyle durumlarda devlete fiyatları Saptama zorunlu çalışma gerekirse arkadaşlarım ne yapıyor fiyatları düşürebiliyor gerekirse fiyatları artırabiliyor bunları milli korunma kanunuyla yapabiliyor I Dünya Savaşı sırasında çıkmıştır ve gerekirse insanları angarya işe yani zorunlu çalışmaya da gönderebiliyor milli korunma kanunuyla dikkat ediyorsunuz muhtemel soru adayı ve bu milli korunma kanunu kapsamında Petrol Ofisi kuruldu Et ve Balık Kurumu kuruldu böyle 1 2 3 diye Verir et balık kurumu Petrol Ofisi atıyorum bir Toprak Mahsulleri Ofisi der yukarıda verilenlerden hangileri milli korunma kanunu kapsamında kurulmuştur der Ne yaparsınız etbalık Kurumunu alırsınız Bir de Petrol ofisini alırsınız Toprak Mahsulleri Ofisi Mustafa Kemal Atatürk döneminde Varlık Vergisi Varlık Vergisi de aşırı kazançları vergilendirmek için çıkarılan kanundur Varlık Vergisi Kanunu arkadaşlarım aşırı kazançları vergilendiriliyor e bizim ülkemizde aşırı kazananlar kimler hep yabancı kökenliler böyle olunca biz onları vergilendiriliyor onlar da bizi kendi devletlerine şikayet ediyorlar O yüzden Türkiye Cumhuriyeti varlık vergisini çıkardığı için aşırı derecede tepkiye maruz kalıyor Varlık Vergisi de önemlidir O da muhtemel soru adayıdır 2 5 yıllık sanayi planı neden uygulanamadı I Dünya Savaşı sebebiyle uygulanamadı Burada arkadaşlarım Burada arkadaşlarım struma gemisine dikkat edin nazilerden kaçan Yahudileri taşıyor struma gemisi maalesef batırılıyor arkadaşlarım eee zülf elnin serenat adlı eserinde de bu konu çokça işlenir serenat adlı eserinde Bunun dışında Vecihi hürkuş'a dikkat edin ilk sivil havacılık okulunu açıyordu gelelim Soğuk Savaş dönemine arkadaşlarım Soğuk Savaş dediğimiz süreçte ABD Batı bloğunun lideridir SSCB ise Doğu bloğunun lideridir Çünkü I Dünya Savaşı'ndan güçlü çıkan iki devlet vardır Biri ABD biri SSCB bunlar süper güç olmuştur SSCB ne yapıyor Doğu bilyon lideri oluyor ABD ise Batı bloğunun lideri oluyor ve soğuk savaş sürecinde devletler savaşmıyorlar devletler sıcak çatışmaya girmiyor politikalarını savaştır diyorlar O yüzden sıcak çatışma yok diye Soğuk Savaş dönemi diyoruz ve soğuk savaş tabirini kullanan ilk kişi Bernard baruş dur arkadaşlarım bu da muhtemel soru adayıdır Bernard baruş Ellerim soğuktan Buruş vuş oldu Soğuk Savaş tabirini kullanan ilk kişi ve gelelim Bağlantısızlar bloğuna 24 lisans soruydu bakın arkadaşlarım ne olmuştu dünya iki kutuplu hale gelmişti bir tarafta ABD ve Batı bloğ ülkeleri bir tarafta SSCB ve Doğu blo ülkeleri ama bazı devletler Diyorlar ki biz Doğu bloğunda da Batı bloğunda da yer almak istemiyoruz diyorlar ve Böyle olunca da arkadaşlarım onlar kendi aralarında Bağlantısızlar bloğunu kuruyorlar Bağlantısızlar bloğunun ilk toplantısı bandung Konferansı dır arkadaşlarım bu da önemli gelelim buradaki Truman doktrinine bakın 1947 yılında ABD Truman doktrinini Açıklıyor Truman Doktrini nedir ABD diyor ki ben SSCB tehdidi altında bulunan Türkiye'ye ve Yunanistan'a askeri ve ekonomik yardım yapacağım diyor ve Truman Doktrini ile Amerika Birleşik Devletleri Monreo doktrinini komple terk ediyor diyor ki SSCB tehdidi altında bulunan Hem Türkiye'ye hem Yunanistan'a ekonomik ve askeri yardım yapıyorum ve dünya siyasetine geri dönüyorum artık Monroe Doktrini yok dünyanın neresinde bir taşı kaldırırsanız altından ABD çıkacak diyor arkadaşlarım Truman Doktrini ile dünya siyasetine geri döndü ABD O yüzden dikkat edin günümüzde nerede taş kaldırırsanız altından ABD çıkar gelelim arkadaşlarım Marshall yardımına Marshall yardımı ABD'nin SSCB tehdid altında bulunan devletlere yapmış olduğu ekonomik yardımdır Tamam mıyız Bak bu sadece Marshall yardımı Marshall yardımıyla 16 tane devlet yardım aldı en çok yardımı İngiltere aldı Türkiye'de Burada yine yardım aldı gelelim 1949 Avrupa konseyine bu bahsettikleri hepsi soru adayı tamam mı dikkat edin Avrupa Konseyi neden önemli Avrupa çapında insan hakları Hukukun üstünlüğü demokrasi gibi konularda belli bir standardı yaratsın diye Avrupa Konseyi kuruluyor arkadaşlarım Tamam mıyız insan hakları demokrasi Hukukun üstünlüğü derse Avrupa Konseyi Avrupa Konseyi'ne Türkiye Cumhuriyeti de dahil oluyor fakat 2022 yılında Avrupa konseyi'nden kim kovuldu Rusya kovuldu neden Rus Ukrayna Savaşı'ndan dolayı gelelim NATO'ya arkadaşlarım Nato ya da diğer bir adıyla Kuzey Atlantik Paktı Kuzey Atlantik Paktı ABD liderliğinde sscb'ye karşı ve Doğu Bilo ülkelerine karşı kurulmuş olan askeri bir örgüttür askeri bir teşkilattır arkadaşlarım ve Türkiye Cumhuriyeti de 1952 yılında Kore Savaşı'na asker gönderdikten sonra ve orada başarılı olduktan sonra NATO'ya alınıyor NATO neymiş Kuzey Atlantik Paktı ymış ve sscb'ye karşı Batı bloğ ülkelerinin kurmuş oldukları askeri bir pakt mış ve Bizim nato'daki temsilcimiz Fatin Rüştü zorludur He o zaman unutmayın Milletler cemiyetindeki temsilcim Cemal Hüsnü taray ama nato'daki ilk temsilcim Fatin Rüştü Zorlu Tamam mıyız şimdi devam edelim şu Özgür Fransa hareketine dikkat edin arkadaşlarım Fransa başta olmak üzere Avrupa'yı işgalden Alman işgalinden kurtarı kurtarmak için Normandiya çıkarmasını yapıyoruz ya yaptık ya az önce işte bu Normandiya çıkarmasının yapılmasını sağlayan kişi Özgür Fransa hareketini başlatan Charles de gulur bu adam İngiltere'ye gidiyor orada Fransa işgal edildi Fransa sizin 1000 yıllık dostunuz O yüzden Özgür Fransa hareketini başlatıyorum diyor ve Fransa'nın işgalden kurtarılması için Özgür Fransa hareketini başlatan kişi Charles de Gür bunda başarılı da oluyor Normandiya çıkarmasını yaptırıyor arkadaşlarım Charles de gaul Berlin buhranı önemli Soğuk Savaş sürecinin ilk krizidir Berlin buhranı Neden Çünkü Almanya paylaşılamıyor Böyle olunca da SSCB Berlin'in ortasından Berlin duvarını çekiyor Bu da soğuk savaş sürecinin ilk krizi olan Berlin buhranını ortaya çıkarıyor devam edelim şu Demir Perde Ülkeleri kavramını kullanan kişi Winston Churchill dir şey diyor arkadaşlarım SSCB tarafında olan Doğu Bilo Devletleri o kadar sertler ki onları açıp da arkalarında ne var Göremiyorum Demir Perde Ülkeleri diyor Doğu Bilo ülkelerine bunu tabiri kullanan ilk kişi Winston Churchill dir gelelim comin Fora cominform neden önemli SSCB liderliğinde Doğu bloğu ülkelerinin kurmuş olduğu siyasi teşkilat comin formdur bak sesle liderliğinde Doğu Bilo ülkelerinin kurmuş olduğu siyasi teşkilattır cominform gelelim comeca SSCB liderliğinde Doğu Bilo ülkelerinin kurmuş olduğu ekonomik paktır bu da nereden çıkaracağım Bak sonunda Ekon var ekonomik Pak derse Doğu bloğundaki ekonomik Pak derse comecon Doğu bloğundaki siyasi Pak derse cominform gelelim varsova paktına arkadaşlar Batı bloğunda NATO kurulmadı mı kuruldu askeri bir teşkilat değil mi NATO Evet işte SSCB liderliğinde Doğu Bilo ülkeleri de NATO'ya karşı Varşova paktını kuruyorlar Bu da askeri bir paktır NATO'ya karşı kurulmuştur molotov planı ABD Batı Bilo ülkelerine Marshall planıyla ekonomik yardım dağıttı mı dağıttı işte arkadaşlarım SSCB de doğu Bilo ülkelerine molotof planıyla ekonomik yardım yapıyor Tamam mıyız Burada arkadaşlarım kimlere dikkat edeceğiz Burada arnavutluğa dikkat edelim Enver Hoca liderliğinde dünyanın ilk ateist devletini kuruyorlar Çin'de arkadaşlarım Mao zedong denilen adam Çin Halk Cumhuriyeti'ni kuruyor ve orada kültür devrimi yapıyor Mao zedong Kore Savaşı önemli 38 enlem sorunu olarak biliniyor Kore Savaşı Türkiye Cumhuriyeti de yine Kore'ye asker gönderiyor Küba'ya dikkat edelim arkadaşlarım Küba'da Fidel Castro ve Ernesto ceguera ne yapıyorlar Küba'da bulunan e Batista diktatörlüğünü yıkıyorlar ve Küba'ya komünizmi kuruyorlar Bunun dışında Çekoslovakya Bence önemli Çekoslovakya da Alexander dupçek denilen bir adam tamam komünisti tamam ama biraz insancıl komünist olalım diyor ve insancıl komünizm hareketini başlatan kişi çekoslovakya'nın çekoslovakya'nın çekya ve Slovakya olarak ayrılmasını Sağ Kadife devrimi var arkadaşlar O da önemli gelelim İsrail'in kuruluşuna burada özellikle balford Deklarasyonu önemli balford Deklarasyonu 1 Dünya Savaşı devam ederken İngiltere'nin Yahudilerin Filistin'e göç etmesine izin verdiği belgedir ve İsrail devletinin kuruluşunun ilk adımıdır balford Deklarasyonu sorusu gelebilir dikkat ediyorsunuz yine e Milli Eğitim Bakanlığı kitabında geçen el nakba kavramı önemlidir arkadaşlar İsrail kuruluyor ABD ve ve SSCB İsrail'i resmen tanıyınca filistinliler de yani Müslümanlar da buna felaket günü anlamına gelen el nakba diyorlar Tamam mıyız gelelim eisen doktrinine bak eisen now'ı Nerede gördün eisen overı arkadaşım önce Meşal Torch harekatında gördün sonra normand diye çıkarmasında gördün o eisen şimdi ABD başkanı oldu ve eisen doktrinini yayınladı Peki nedir eisen doktrin ABD'nin Ortadoğu devletlerinin SSCB tehdidine karşı Kendi yanına çekmek için çıkarmış olduğu doktrin eisen doktrin neresi için çıkarılmış ORT Doğu Devletleri için çıkarılmış O yüzden aen doktrinine dikkat ediyorsunuz muhtemel soru adayıdır arkadaşlarım gelelim Hindistan'a Hindistan'ın ruhani lideri kimdi Mahatma Gandhi di Tamam Pakistan'ın kurucusu kimdi arkadaşlarım ve ilk genel Valisi Muhammed Ali Cinnah İkisi de soru adayıdır bunları geçeceğim şuna dikkat edin Avrupa devlet Avrupa diyorum Afrika devletlerinin birleşerek ekonomik siyasi siyasi Eee ve kültürel anlamda işbirliği yapmasına amaç edinen teşkilat Afrika Birliği teşkilatıdır oau olarak yazılır oau Tamam mıyız bakın bunların hakkında bilgi verir Afrikalı devletler birleşecek işte e pek çok anlamda işbirliği yapacaklar Bu teşkilat nedir der Afrika Birliği Teşkilatı demez Tabii ne yazar oau yazar Tamam mıyız Nelson mandela'ya dikkat edin Nelson Mandela madiba kabile adıyla bilinir Güney Afrika'da ilk siyahi başkandır aynı zamanda Bütün ömrünü ırkçılıkla mücadeleye adamıştır ırkçılıkla ve sömürgecilikle madiba kabile adıyla bilinen kişi kimmiş Nelson Mandela mış Çin'de ne olmuştu Mao zedong Çin Halk Cumhuriyeti'ni kurmuştu dikkat ediyoruz yine kültür İhtilali derse çin'dedir arkadaşlarım kültür İhtilali gelelim Kore Savaşı'na Kore Savaşı ya da 38 enlem sorunu şimdi arkadaşlarım Biz Kore Savaşı'na Şimal Yıldızı birliklerimiz gönderiyoruz birliklerimizin başında bulunan komutanımız Tahsin Yazıcı ve bizim oradaki birliklerimiz E kunuri muharebelerinde çok büyük başarılar elde ediyorlar Bu başarılarımız dolayı da ne yapılıyor arkadaşlarım Biz NATO'ya kabul ediliyoruz birliklerimiz Şimal Yıldızı başında Tahsin Yazıcı var kunuri muharebelerinde mücadele ediyoruz ve NATO'ya alıyoruz Kore Savaşı panmunjom ateşkesi ile bitmiştir Burada arkadaşlarım Balkan paktına değineceğim Balkan Paktı neden önemli bakın arkadaşlarım Türkiye Yunanistan ve Yugoslavya'nın katılımı ile SSCB ve Bulgaristan baskısına karşı kurulmuştur bak Balkan Antantı değil Balkan antantında bunların antant ya da pakt olması da hiç önemli değil bu 1934'te ydi Balkan Antantı arkadaşlarım önemli olmasının sebebi neydi İtalya ve Almanya'nın saldırgan tutumuna karşıydı Türkiye Yunanistan Yugoslavya ve Romanya vardı değil mi Tayyar olarak kodlamış tık ama Balkan paktında Türkiye var Yunanistan var Yugoslavya var kim yok Romanya yok Anlaştık mı arkadaşlar güzel gelelim Bağdat paktına Yani centoya hemen Sadabat paktını hatırlayın Sadabat paktının Şifresi neydi İran atıy dı arkadaşlarım İran vardı Afganistan vardı Türkiye vardı Irak vardı kim yoktu Suriye yoktu orada Burada ise arkadaşlarım Türkiye İran Irak Pakistan var bir de İngiltere var he burada Afganistan yok Bağdat paktında onun yerine kim var Pakistan var değerli dostlarım bu Bağdat Paktı daha sonradan Merkezi Ankara'ya taşınıyor ve adı da sento olarak değişiyor arkadaşlarım unutma Balkan antantında kim var bak hani 1934'te Türkiye Yunanistan Yugoslavya Romanya var ama daha sonra Balkan paktında Türkiye Yunanistan Yugoslavya var Romanya yok Sadabat paktında Türkiye İran Irak Afganistan var ama Bağdat paktında Afganistan yerine Pakistan var Tamam mıyız müstakil Grup arkadaşlarım müstakil Grup neden önemli buraya 1945 yazmışım ben ama 1939 yılında kuruluyor CHP'nin kendi içerisinden çıkarmış olduğu muhalefettir Aslında müstakil grup parti içi Denetim yetkisine sahiptir milli Kalkınma Partisi Nuri Demirağ tarafından kurulmuştur dörtlü takrire dikkat edelim dörtlü takriri veren kişiler Cafer olarak kodlanır arkadaşlarım Celal Bayar Adnan Menderes Fuat Köprülü ve Refik koraltan Bunlar chp'deki bazı uygulamaları eleştirmek için CHP'nin milletvekiller didir Bu arada bu Cafer chp'deki bazı uygulamaları eleştirmek için Dörtlü Takrir veriyorlar Fakat bu Dörtlü Takrir CHP tarafından direkt reddediliyor reddediliyor böyle olunca bu Cafer dediğimiz ekip de CHP'den ayrılıyorlar ve Demokrat Parti'yi kuruyorlar Demokrat Parti'nin sloganı yeter Söz milletindir arkadaşlar 1946 seçimleri önemli neden çok partili olarak yapılıyor bu seçimler ve arkadaşlarım 1946 seçimlerinde ilk defa Tek dereceli seçim sistemi uygulanıyor Tek dereceli seçim sistemi uygulanıyor ilk defa Fakat burada Türk demokrasi tarihinin Kara lekesi var maalesef 1946 seçimleri de açık oy kapalı sayım yapılıyor arkadaşlarım açık oy kapalı sayım ne ya Tek dereceli seçim sistemi derse açık oy kapalı sayım derse 1946 seçimleri diyoruz değerli dostlar Tamam mıyız Hürriyet Misakı önemli neden önemli Demokrat Parti yayınlıyor bunu diyor ki Demokrat Parti ya diyor biz artık çok partili hayata geçtik ama CHP diyor hala tek parti dönemiyle ştiri diyor Hürriyet mis akında 12 Temmuz beyanname ini İsmet İnönü yayınlıyor diyor ki iktidar ile muhalefet arası çok gergin işte Bu gerginliği azaltmak için 12 Temmuz beyannamesini İsmet İnönü yayınlıyor Millet Partisi arkadaşlarım Fevzi Çakmak Yusuf Hikmet Bayur Osman Bölükbaşı gibi kişiler millet Partisi'ni kuruyorlar ve gelelim 1950 seçimlerine 1950 seçimlerinde yine Tek dereceli seçim sistemi uygulanıyor Ama bu defa kapalı oy açık sayım ilkesi uygulanıyor ve 1950 seçimlerini Demokrat Parti kazanıyor arkadaşlarım bakın burada Demokrat Parti kazanınca cumhurbaşkanı Celal Bayar oluyor Başbakan Adnan Menderes oluyor Tamam mıyız Buraları böyle bir geçeceğim yumuşama dönemine gelmiş bulunmaktayız değerli dostlar Evet arkadaşlar geldik yumuşama dönemine yumuşama dönemi bizim için neden önemli Çünkü buradan da soruyor ÖSYM arkadaşlarım bakın yumuşama döneminde artık o gerginlik azalıyor bazen sorular yumuşama dönemi demez detant dönem der özellikle Şunu bilin yumuşama Dönemini başlatan gelişme Kennedy kurus cev görüşmeleri bir bak ABD başkanı Kennedy ile SSC başkanı kruscev görüşüyorlar Bu da yumuşama dönemini başlatıyor Peki bu dönemin önemli gelişmelerine baktığımızda U2 krizini görüyoruz ABD'ye ait bir casus uçağı var U2 casus uçağı bu sscb'yi böyle gözetlerken görülüyor ve düşürülüyor İşte bu da SSCB ile ABD arasında gerginliğe neden oluyor buna U2 krizi adını veriyoruz gelelim Bağlantısızlar hareketine Bağlantısızlar Hareketi neydi Doğu bloğunda ya da Batı bloğunda yer almak istemeyen devletlerin bir araya gelerek Bağlantısızlar bloğunu oluşturmasıyla Hindistan'da Nehru Mısır'da Cemal abdülnasır ve yugoslavya'da Tito arkadaşlarım özellikle Tito neden burada Yugoslavya neden burada çünkü SSCB'nin kurmuş olduğu siyasi teşkilat vardı ya comin işte ondan kovulan ilk ülkedir Ve tek ülkedir Yugoslavya oradan kovulunca Hindistan ve mısır'la birleşiyor ve neyi oluşturuyor Bağlantısızlar hareketini oluşturuyor Bağlantısızlar hareketinin ilk arkadaşlarım Konferansı ise bandung Konferansı dır Buna da dikkat ediyoruz bandon konferansından soru gelebilir Kennedy kurev görüşmeleri Bunlar da ne yapmıştı yumu yaşama dönemini başlatmıştı gelelim domuzlar Körfezi çıkarmasına biliyorsunuz Küba'da arkadaşlar ne olmuştu Devrim olmuştu ve komünizm gelmişti Fidel Castro ile Ernesto cegera orada komünizmi kurmuşlardı fakat ABD orada komünizm olmasını istemediği için oraya domuzlar Körfezi çıkarmasını yapıyor oradaki komünizmi yıkmak için fakat başarısız oluyor ABD'nin Küba'daki komünizmi yıkmak için yapmış olduğu çıkarma aşağıdakilerden hangisidir Cevap domuzlar Körfezi çıkarmasıdır gelelim Küba buhranın SSCB füzelerini Küba'ya yerleştiriyor ve yönünü Amerika'ya çeviriyor Amerika'da kendi füzelerini Türkiye Cumhuriyeti'ne yerleştiriyor ve bu füzelerin yönünü SSCB üzerine çeviriyor işte bu eee karşılıklı füze yerleştirme olayına Küba buhranı adı veriliyor arkadaşlarım ve buradaki gerginlik herhangi bir savaşa sebep olmasın diye de Daha sonra kırmızı telefon hattı kuruluyor O yüzden kırmızı telefon hattı Küba buhranından sonra kurulmuştur bunu bilin mutlaka Peki bu Küba buhranı nasıl çözüldü karşılıklı olarak füzeler çıkarıldı ve bu şekilde çözüme ulaştı Nixon kissinger doktrini arkadaşlarım bakın ABD ve SSCB Diyor ki dünyada Herhangi bir sorun hakkında görüşeceğiz uluslararası sorunları görüşerek çözeceğiz diyorlar işte bu doktrinin Nixon kissinger doktrin nir savaş yok görüşmeyle çözeceğiz doktrini Nixon kissinger gelelim pingpong diplomasisine pingpong diplomasisi nedir arkadaşlarım ABD ve Çin arasında geçiyor bakın ABD'li ve Çinli oyuncular bir masa tenisi turnuvasında karşı karşıya geliyorlar bu taraf ABD olsun bu taraf Çin olsun Çinli oyuncular ABD'li oyuncuları kendi ülkelerine Çin'e davet ediyorlar ABD'li oyuncular da bunu kendi hükümetlerine ABD hükümetine iletiyorlar Çünkü ABD ile Çin'in arası kötü ABD hükümeti de bunu bir fırsat olarak biliyor ve hemen arkadaşlarım Çin ile iletişime geçerek öğrencilerin buradaki oyuncuların Çin'e gönderilmesini sağlıyor ama ABD'nin asıl niyeti oradaki oyuncular gitsin değil Çin ile arasını düzeltmek işte arkadaşlarım ABD ile Çin'in arasının düzelmesini sağlayan bu Diplomasi pingpong diplomasis yani masa denisi diplomasis didir Salt 1 Antlaşması arkadaşlarım ABD ile SSCB arasında imzalanıyor amaç nedir savunma silahlarını azaltmaktır tamam 1 İkisi de imzalıyor daha sonra arkadaşlarım uzun menzilli Nükleer silahları azaltmak için Salt anlaşmasını yapıyorlar ABD Saltık antlaşmasını tam onaylamak üzereyken SSCB afganistan'ı işgal ediyor dikkat edin ABD Saltık antlaşmasını imzalamıyor ABD'nin Salt antlaşmasını imzalamaması sebebini sorarlarsa SSCB'nin afganistan'ı işgalidir diyeceksiniz gelelim arkadaşlarım Helsinki konferansına bakın bunun sonucunda bu konferansın sonucu Helsinki Nihai Senedi imzalanıyor Amacı neymiş bunun Barış işbirliği bağımsızlık ve temel haklar konusunda kararlar alınmış Helsinki Nihai senedinde gelelim Vietnam Savaşı'na arkadaşlarım Vietnam Savaşı ABD ile SSCB'nin karşı karşıya geldiği bir savaştır Tıpkı Kore Savaşı'nda olduğu gibi bakın kuzeyi Kuzey vietnam'ı SSCB destekliyor Güney vietnam'ı ise ABD destekliyor Tamam mıyız fakat arkadaşlarım ABD burada çok büyük büyük kayıplar veriyor Vietnam Savaşı'nda bunun üzerine Eee John kennedy'yi diyorlar ki Vietnam Savaşı'ndan ABD askerini çek diyor halk fakat John Kennedy bunu yapmıyor vietnam'dan çekilmeyince John Kennedy arkadaşlarım suikast sonucunda öldürülüyor Amerika Birleşik Devletleri'nde Buna dikkat ediyorsunuz Bunu nereden anlıyoruz John kennedy'nin başa geliyor ABD'de ve Nixon hemen vietnam'dan askeri çekiyor arkadaşlarım o zaman John kennedy'nin suikaste uğramasının sebebi Vietnam Savaşı mıdır Evet peki gelelim Muhammed Ali klee muhtemel bir soru adayı olarak görüyorum 2011 yılında ayt'de soruldu yani LYS'de soruldu ne olmuştu ABD diyor ki Vietnam Savaşı'na Sen de katılacaksın diyor dünyaca ünlü boksör olan Muhammed Ali klee Muhammed Ali kley diyor ki viet konglular bana bir şey yapmadılar ki neden onlarla savaşayım diyor ve Vietnam Savaşı'na katılmayı reddediyor bütün dünya şampiyonlukları ve madalyaları elinden alınıyor ve Bir Müslüman ördür Muhammed Ali kley Vietnam Savaşı'na katılmadığı için de şampiyonlukları madalyaları elinden alınmıştır muhtemel soru adayıdır Keşmir sorunu kimle kim arasında derlerse Hindistan ile Pakistan arasında diyorsunuz SSC ve afganistan'ı işgal edince ne olmuştu ABD saltı 2'yi onaylamamış gelelim arkadaşlarım Arap İsrail savaşlarına Arap İsrail savaşlarının ayrıntısına Girmeyeceğim ama Şuradaki Camp David antlaşmasına gireceğim arkadaşlarım bakın e Müslümanlar ile İsrail sürekli olarak savaşıyorlar İşte bu savaşlardan Sonra şöyle İsrail'i yapalım burayı burayı Mısır yapalım Burayı da ABD yapalım ABD Dışişleri Bakanı olan Henry kissinger görevlendiriyor ve bu kissinger İsrail'e geliyor Mısır'a gidiyor İsrail'e geliyor Mısır'a gidiyor İsrail'e geliyor Mısır'a gidiyor İsrail'e geliyor Mısır'a gidiyor yani aralarında ne dokuyor mekik dokuyor arkadaşlarım mekik dokuyarak birbirlerinin isteklerini birbirlerine ve aralarını buluyor işte Bu mekik diplomasisi sonucunda da cemp David antlaşması imzalanıyor cemp davit anlaşmasıyla İsrail'i tanıyan ilk Arap Devleti Mısır oldu o yüzden hem mekik diplomasisi hem Henry kissinger hem cemp David antlaşması muhtemel soru adayıdır dikkat ediyoruz Filistin Kurtuluş örgütü Yaser Arafat tarafından kuruluyor arkadaşlarım Filistin'in İsrail zulmünden kurtarılması için oluyor bu fkö ve fkn kurucusu Yaser arafattır Yaser Arafat da muhtemel soru adayıdır aynı zamanda fkn başlatmış olduğu harekata ise harekete ise ayaklanmada yani intifada hareketi diyoruz arkadaşlarım bu intifada ise 2024 ekys sorusu oldu o yüzden yeniden karşımıza gelebilir dikkat ediyoruz geldik opec'e opec nedir Petrol ihraç eden ülkeler birliğidir bakın İran Irak ve Venezuela Kuveyt Suudi Arabistan gibi devletler birleştiler ve opec'e kurdular opec Petrol ihraç eden ülkeler birliğidir Petrol fiyatlarını Biz kendimiz belirleyeceğiz dediler ve bu sebeple opec'e kurdular Bir de A opec var a opec ise bakın başında a var a opec başındaki A'dan çıkarın a opek ise arkadaşlarım Petrol ihraç eden Arap ülkeleri birliğidir İsrail'e yardım eden batılı devletlere karşı petrolü bir koz olarak kullanacağız dediler ve o yüzden opec'e kurdular Hatta İsrail'e yardım ediyorsunuz diye batıya Petrol göndermeyi kesti a opec ve bunun üzerine arkadaşlarım batıda 1973 yılında petrol krizi çıktı burada Hamas önemli bence arkadaşlarım Hamas Gazze şeridinde kurulan İslami direniş örgütüdür ve Hamas'ın yapmış olduğu biliyorsunuz Aksa Tufanı vardı yine Filistin ile İsrail arasında probleme neden olmuştu Bu durum dikkat ediyoruz Hamas önemlidir muhtemel soru adayıdır Hamas neymiş Hamas Gazze şeridinde kurulan İslami direniş örgütüyle nedir baas hareketi yeniden doğuş anlamına gelir ve baas dediğimde aklınızda Arap sosyalizmi gelsin He bakın SSCB diyor ki benim Araplar içerisinde sosyalizmi yaymam lazım O yüzden bağız hareketi denilen bir hareket ortaya atıyor Buna da Arap sosyalizmi adını veriyoruz bakın Suriye'de Hafız Esad hani bu şimdi Beşar Esad var ya Onun babası baas hareketi sonucunda yani Arap sosyalizmi sonucunda başa gelmiştir Irak'ta ise Hasan el Bakır Arkadaşlarım ya da Saddam Hüseyin bağız hareketiyle başa gelmiştir Irak'a bir bakın bakalım Orada sosyalizm olduğu çok belliydi e Suriye'de de öyleydi yani Arap sosyalizmi ile başa geçtikleri çok belliydi nasıl anlıyoruz bunu arkadaşlarım Irak'ta ne oldu Saddam Hüseyin idam edildi e Suriye'de ne oldu Suriye'de iç savaşa girdi neden arkadaşlar Çünkü ABD oralarda hem Irak'ta hem Suriye'de yani Ortadoğu'da Arap sosyalizmin istemiyor ve hala bu süreç devam ediyor ABD bak Suriye'yi iç savaşa sürükledi Neden Çünkü bağız hareketinden dolayı Tamam mıyız İran İslam Cumhuriyeti'nin kuruluşuna değinelim arkadaşlarım orada İran'da Normalde laik bir devlet vardı ve pehlevi hanedanlığı vardı fakat 1979 yılında Ayetullah humeyni pehlevi hanedanlığını yıktı ve yerine İran İslam Cumhuriyeti'ni kurdu bakın Şah pehlevi tarafından kurulan laik bir İran vardı Ayetullah humeyni ne yaptı pehlevi hanedanlığını yıktı ve İran İslam Cumhuriyeti'ni kurdu İran'da Pan arabizm nedir e Arap birliğidir arkadaşlarım şattül Arap su sorunu da önemli Fırat ve Dicle nehirleri birleşince şattül Arap suyu oluyor işte bu şattül Arap suyu kimin İran'ın mı Irak'ın mı bu da savaşa neden oluyor ve İran Irak savaşı ortaya çıkıyor İran Irak Savaşı'nda neyi bilin Halepçe katliamını bilin arkadaşlarım mutlaka Neden Çünkü Irak lideri olan Saddam Hüseyin Irak'ta bulunan Irak'ta bulunan ve siz Irak'a ihanet ediyorsunuz dediği Kürtleri maalesef zehirli gazlarla zehirliyor İşte buna Halepçe Katliamı adını veriyoruz adam kendi halkını zehirledi gelelim İran Gate skandalına arkadaşlarım İran Gate skandalı da İran Irak Savaşı'nda ABD diyor ki ben bu savaşta Irak'ı destekliyorum diyor fakat el altından İran'a da Sava savaş araçları satıyor savaş araçları derken silahtır teçhizattan destekliyorum ama İsrail aracılığıyla da el altından İran'a silah satıyor İşte bu olayın ortaya çıkmasına İran Gate skandalı adı verilir gelelim Türk Yunan sorunlarına Kıbrıs sorunu arkadaşlarım enosis nedir enosis Kıbrıs'ı Yunanistan'a bağlama hedefidir Tamam eoka nedir enosisi gerçek ş irmek isteyen yani Kıbrıs'ı Yunanistan'a bağlamak için kurulan silahlı terör örgütü eoka tmt nedir Türk Mukavemet teşkilatıdır tmt ise eoka'ya karşı kurulan silahlı teşkilatımız dır bizim teşkilatımız dır kanlı noal arkadaşlarım kanlı noal neden önemli Kıbrıslı Türkler maalesef kanlı noal şehit edildiler ve Eee öldürüldüler bu önemli bizim için Şuradaki Londra Konferansı Önemli çünkü Londra konferansıyla bağımsız Kıbrıs Cumhuriyeti kuruldu ilk başkanı ilk lideri ise makarios oldu ilk Başkan Yardımcısı ise Fazıl Küçük oldu Bak ilk cumhurbaşkanı kimmiş makarios Muş bağımsız Kıbrıs Cumhuriyeti'nin onun yardımcısı ise Fazıl küçükmüş bu bağımsız Kıbrıs Cumhuriyeti hangi anlaşmayla kurulmuş Londra antlaşmasıyla dikkat ediyorsunuz 2016 yılında Fazıl Küçük soruldu yeniden gelebilir Johnson mektubu önemli arkadaşlarım Johnson mektubu neden önemli ABD Kıbrıs'a Harekat düzenlemeyi diye bize Johnson mektubunu gönderiyor Johnson mektubu kıbrısa Harekat düzenlemeyi diye İsmet İnönü'ye gönderilmiş tehditler içeren rapordur Cengiz Topel kim arkadaşlarım Cengiz Topel Kıbrıs'taki ilk hava şehidimiz akritas planı önemli akritas planı ise Kıbrıs'ta bulunan Türkleri ani bir baskın ile komple öldürmek komple yok etmeyi amaçlayan bir plandır akritas planı Tamam mıyız Kıbrıs geçici Türk yönetimi kuruluyor bunun üzerine 1967 yılında Fazıl Küçük ve Rauf Denktaş Kıbrıs geçici Türk yönetimini kuruyorlar Rauf Denktaş da önemli O da muhtemel soru adayıdır arkadaşlarım Kıbrıs Barış harekatına Bir bakalım o dönemin Cumhurbaşkanı Fahri Korutürk Başbakan Bülent Ecevit Başbakan Yardımcısı ise Necmettin Erbakan'ı burada özellikle Bülent Ecevit ve Necmettin Erbakan son derece etkili olmuşlardır Kıbrıs Barış h Harekatı düzenlenmiştir şifresi ise Ayşe tatile çıksın Peki bu Ayşe kim Dışişleri Bakanı olan Turan Güneş'in kızıdır arkadaşlarım Ayşe tatile çıksın Kıbrıs Barış harekatının şifresi olmuştur ve Türk askeri Kıbrıs'a giderek Kuzey Kıbrıs kısmını ele geçirmiş ve orada Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti kurulmuştur 1983 yılında ve arkadaşlarım Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nin kurucusu Rauf Denktaş 2012'ye kadar da oranın cumhurbaşkanlığını yürütmüştür 2012 yılında da vefat ediyor dikkat edin arkadaşlarım Rauf Denktaş muhtemel soru adayı Annan Planı ne ile ilgili derlerse Adnan planı Kıbrıs'la ilgili deyin Kıta sahanlığı sorunu arkadaşlarım şelf aranı sorunudur Yani 200 metre derinliğe kadar kıyıdan 200 metre derinliğe kadar olan kısım kıta sağlığıdır Bu da maalesef petrol arama faaliyetleri sonucunda sıkıntıya neden oluyor Türkiye ile Yunanistan arasında daha sonra Bern Deklarasyonu yayınlanıyor Ben Deklarasyonu kıta sağlamlığı sorununu çözen deklarasyonda Ben Deklarasyonu neyle ilgilidir derse sakın Kıbrıs sorunu demeyin Tamam mıyız Kıta sahanlığı sorunuyla ilgilidir arkadaşlarım karasuları sorunu karasularını ben 3 milden 6 mile çıkarıyorum diyor Yunanistan sonra da 12 mile çıkaracağım diyor Türkiye Cumhuriyeti diyor ki eğer 12 mile çıkarırsan ya da bir kere daha bu konuda arttırma kararı alırsan Bunu bir savaş nedeni sayarım diyor Türkiye Cumhuriyeti ve Yunanistan bir daha hareket etmiyor Ege adalarının silahlandırılması Lozan'da Ege Adaları silahlandırılması ama Yunanlılar Biz NATO tatbikatı yapıyoruz diye Ege adalarını silahlandırmak karşımıza gelebilir Ege hava sahası sorunu Ege hava sahası Yunanlılara mı ait Türklere mi ait İşte bu fır hattı olarak ortaya çıkıyor Daha sonra İkisi de zarar görünce çözüme kavuşturuluyor Ege hava sahası sorunu yani fır hattı sorunudur Bakın bu uçuşları gerçekleşmesinin önüne geçiyor bu sorun bir süreliğine Kardak Kayalıkları 1996 yılında Türkiye ile Yunanistan arasında suyun çekilmesiyle Kardak Kayalıkları ortaya çıkıyor Yunanlılar hemen gidip oraya bayrak dikiyorlar bunun üzerine Tansu Çiller o Asker gidecek o bayrak inecek diyor ve gerçekten öyle de oluyor Türk askeri gidiyor karda kayalıklarından Yunan bayrağını atarak Türk bayrağını Dikiyor İşte bu olayda kaylak kayalıkları krizidir Tansu Çiller dönemindedir arkadaş lım gelelim Türk Ermeni sorunlarına burada özellikle asala'ya dikkat edin Asala Ermeni terör örgütüdür 1960 darbesi ile ilgili neyi vereceğim arkadaşlarım 1960 darbesiyle Demokrat Parti iktidarı son bulmuştur 1960 darbesini yapan kurulun adı milli birlik komitesi milli birlik komitesi başında kim var Cemal Gürsel var bu 1960 darbesi tamam mı Bir de şuna dikkat edin arkadaşlarım Türkiye Cumhuriyeti'nin ilk koalisyonu CHP ile ap arasında yani Adalet Partisi ile CHP arasında kuruluyor bu Türkiye Cumhuriyeti'nin ilk koalisyon sudur 60 darbesinden sonra oluyor gelelim arkadaşlarım 1980 darbesine arkadaşlarım 1980 darbesine dikkat edeceğiz Burada ise Milli Güvenlik Konseyi darbeyi yapıyor Milli Güvenlik konseyinin başında ise Kenan Evren var Bak şimdi arkadaşım eğer 1960 darbesi derse milli birlik komitesi diyeceksin başında Cemal Gürsel var 1980 Darbesi derse Milli Güvenlik Konseyi diyeceksin başında Kenan Evren var Bir de şu bunlardan da bazen soru geliyor Devlet Planlama Teşkilatı TÜBİTAK Anayasa Mahkemesi TRT Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulu HSYK ya da Milli Güvenlik Kurulu MGK Bunların hepsi 1960 darbesinden sonra kurulmuştur Tamam mıyız Burada arkadaşlarım ekstra olarak me istediğim neresi vardı Şu 24 Ocak kararlarına dikkat edin arkadaşlarım serbest piyasa ekonomisine geçiştir 24 Ocak kararlarını hazırlayan kişi Başbakan müsteşarı olan Turgut özalır Tamam mıyız 5 Nisan kararları yine ekonomiyi kalkındırmak için 1994 yılında ortaya atılmış kararlardır bunları da Tansu Çiller yapıyor arkadaşlarım Bunun dışında değerli dostlarım şu Martin Luther king'i bilin hem Martin Luther King hem de mal comic ırkçılığa karşı savaş veren kişilerdir İkisi de maalesef öldürülmüştür suikastle bilimsel gelişmelere bir değinelim uzaya giden ilk insan yuru Gagarin bakın bir bir rustur volok bir aracıyla gitmiştir uzaya giden ilk insandır aya giden ilk insan derse ABD'li astronot Neil Armstrong durur uzaya giden Yuri Gagarin Aa giden Armstrong Peki uzayda yürüyen ilk insan Alex Leon arkadaşlarım Tamam mıyız bu uzayda yürüyen ilk insan Tamam uzaya çıkan ilk kadın derse Valentina tereşkova diyeceğiz Bunun dışında uzaya gönderilen Ya da ilk Türk astronot kimdi Alper Gezer avcıydı gelelim küreselleşen dünya ve Türkiye ünitemize arkadaşlarım burada glasnost ve perestroyka yani açıklık ve yeniden yapılanma politikalarını ortaya koyan kişi gorur muhtemel bir soru adayıdır Neden Çünkü Mihail Gorbaçov SSCB'nin son lideridir aynı zamanda glasnost ve perestroyka yı ortaya koymuştur aynı zamanda 2022 yılında vefat etmiştir O yüzden mihal Gorbaçov gelebilir dikkat arkadaşlarım kadife Devrim nerede kadife devrim çekoslovakya'nın bu kadife devrimde kimse ölmüyor hiç kan akmadığı için de kadife Devrim deniliyor ve kadife devrim ile Çekoslovakya Çek Cumhuriyeti ve Slovakya olarak ikiye ayrılıyor burada insancıl komünizm hareketini başlatan kimdi Alexander dup çekti Bunun dışında arkadaşlarım Şangay beşlisi bakın Rusya Çin Kırgızistan Kazakistan Tacikistan Rusya Çin Kırgızistan Kazakistan Tacikistan bu beşi birleşiyorlar Şangay beşlisi oluşturuyorlar daha sonra buraya Özbekistan dahil olu oluyor Özbekistan'da girince adı değişiyor Şangay İşbirliği Örgütü oluyor adı stanislav petrov muhtemel soru adayıdır Neden Çünkü arkadaşlarım 1983 yılında stanislav petrov'un tek görevi Rusya'da ABD kendilerine nükleer füze gönderiyor mu göndermiyor mu akşama kadar buna bakmak ve arkadaşlarım adam akşama kadar kahve içip ekrana bakıyor tam Bu esnada bir bakıyor ABD kendilerine nükleer füze göndermiş E bunun üzerine stanislav petrov Direkt kendi nükleer füzelerini ateşleyecek ama yapmıyor diyor ki sistemde Bir yanlışlık olmalı ABD Bize neden nükleer füze atsın ki şu an bunun için bir gerekli sebep yok diyor ve arkadaşlarım basmıyor o tuşlara işte gerçekten sistemde sıkıntılar varmış stanislav petrov Bir nükleer Savaşı engelleyen adamdır Bu yüzden dünya vatandaşlığı ödülüyle ödüllendirilmiştir 2016 yılında da vefat ediyor Bu adam o yüzden soru olarak gelebilir arkadaşlarım burada başka neye değineceğim ya çıkmaz Ama ben çok önemli görüyorum söyleyeyim Türk dünyası araştırmaları Vakfı Türk dünyası araştırmaları Vakfı 1980 yılında Turan Yazgan tarafından kuruluyor arkadaşlarım Profesör Doktor Turan Yazgan kuruyor ve İsmail gaspıralı'nın dilde fikirde işte Birlik sloganına uygun şekilde kuruluyor Eee Türk dünyası araştırmaları Vakfı arkadaşlarım ABD'nin eee ABD'nin diyorum Avrupa Birliği'nin kuruluş süreci Bence önemli ama biz girmedik yai ondan sormaya bilirler Şunu bilin günümüzdeki Avrupa Birliği'nin kurulduğu anlaşma masri anlaşmasıdır arkadaşlarım günümüzdeki Avrupa Birliği masri Anlaşması ile kurulmuştur Bir de Avrupa Ekonomik topluluğunu bilin Avrupa Ekonomik Topluluğu ise Roma antlaşmasıyla kurulmuştur Bunun dışında gelelim Yugoslavya'nın dağılmasına ve Bosna Savaşı'na Yugoslavya arkadaşlarım pek çok farklı devletten oluşuyordu fakat birleştirilerek bir devlet haline getirilmişti daha sonra Yugoslavya'nın lideri olan Tito öldü Tito ölünce Sırp kasaba olarak bilinen slobodan milosevic arkadaşlarım Yugoslavya'nın başına geçti ve Slovenya burada ben bağımsız olacağım yugoslavya'dan ayrılıyorum dedi Ve ayrıldı yugoslavya'dan ayrılan ilk devlet derse Slovenya diyorsunuz Tamam mıyız daha sonra Hırvatistan'da ayrıldı sonra Boşnaklar Dediler ki biz de ayrılacağız Boşnaklar Biz ayrılacağız deyince arkadaşlarım Sırp kasaba olan slovan milosevic bize saldırmaya başladı ve ortaya Bosna Savaşı çıktı arkadaşlarım Bosna Savaşı muhtemel bir soru adayıdır burada Boşnakların lideri olan kişi Aliya İzzet Begoviç neden efsanevi Boşnak liderdir Bilge Lider Bilge Kral olarak bilinir Bosna ersey de ilk devlet başkanıdır bizi toprağa gömmeye çalıştılar fakat tohum olduğumuzu bilmiyorlardı sözüyle bilinir Bosna Savaşı dediğimiz Savaş arkadaşlarım Sırp ın boşnaklara saldırması dır Avrupa'nın gözünün ortasında sadece Müslüman olduğu için Boşnaklar öldürüldü katledildi toplu katliamlara Uğradılar ve Avrupa buna görmüyorum duymuyorum bilmiyorum dedi Yani üç maymunu oynadı Tıpkı şimdi Filistin sorununda yaptıkları gibi sbz eniste katliamı arkadaşlarım önemli neden önemli sırpların boşnaklara yapmış olduğu katliamdır sbz katliamı soru ihtimali yüksektir mavi kelebekler olayı Hani bu srep zenis da boşnakları katlettiler ya işte o toplu mezarların bulunması mavi kelebekler sayesinde olmuştur Buna da tarihte mavi kelebekler olayı adı verilir dayton antlaşmasına dikkat edin arkadaşlarım Bosna Savaşı dayton antlaşmasıyla sona ermiştir O da muhtemel soru adayıdır bak sbz denista katliamı mavi kelebekler olayı Aliye İzzet Begoviç dayton Anlaşması ve Sırp kasaba olarak bilinen milosevic soru adayıdır gelelim arkadaşlarım başka bir önemli konuya Arap baharı arkadaşlarım Arap baharı nerede başladı Tunus'ta başladı Tunus'ta Yasemin Devrimi oldu Nasıl oldu Muhammed buazizi denilen kişi mevcut iktidara karşı mevcut ekonomik sorunlara karşı kendini yaktı Muhammed bu Azizi denilen kişi bu da halkın topluca ayaklanmasına neden oldu ve Tunus'ta Yasemin Devrimi oluştu Tunus'ta meydana gelen Yasemin Devrimi Arap baharının başlangıcıdır bütün Arap ülkelerine daha sonra yayılmıştır arkadaşlarım gelelim Başka önemli Naim süleymanoğlu' arkadaşlarım Naim Süleymanoğlu artık sorulması gereken bir adam neden sorulması gerekiyor Naim Süleymanoğlu'nun Çünkü bu adam Sevil Olimpiyatları da dahil olmak üzere dünyanın en güçlü adamı seçildi ve Naim Süleymanoğlu cep herkülü olarak bilinir muhtemel bir soru adayıdır Hatta Naim diye de bir film yapıldı dikkat edin Naim Süleymanoğlu nedir arkadaşlarım cep herkülü dür soru olarak gelebilir arkadaşlarım fetö ve 15 Temmuz sürecinden soru gelirse özellikle şuna dikkat edin Tijen Karaş darbe metninin okutulduğu e TRT spikeri Ömer Halis Demir son derece önemli Neden Çünkü darbeci Semih terzi'yi alnından vurarak darbenin seyrini değiştiren adamdır Ömer Halis Demir muhtemel soru adayıdır O da Mekanı cennet olsun ruhu şad olsun bilime hizmet etmiş dört büyük bilim insanı Oktay Sinanoğlu arkadaşlarım yale üniversitesi'de okuyor dünyanın en genç profesörü oluyor bakın dünyanın en genç profesörü Oktay Sinanoğlu dur eseri ise bay b türkçedir Tamam mıyız daha başka eserleri de var ama Milli Eğitim Bakanlığı kitabında önemle yer verilmiş Aziz Sancar DNA onarımı konusunda çalışmalar yaptı 2016 yılında Nobel kimya ödülünü aldı Aziz Sancar muhtemel soru adayıdır Fuat Sezgin İslam tarihi başta olmak üzere bilim ve teknoloji alanlarında çalışmalar yaptı aynı zamanda Üniversitesi'nde İslam Tarihi ilimleri enstitüsünü kurdu arkadaşlarım İslam ilimleri tarihi enstitüsünü kurdu önemli bir İslam Tarihi uzmanıdır Fuat Sezgin Hatta 2019 yılıda Fuat Sezgin yılı ilan edilmişti gelelim Gazi Yaşar gil tıp alanında yaptığı çalışmalar ile 100 yılın beyin cerrahı unvanını aldı Gazi Yaşargil Tıp tarihine geçen 50 hekimden biri unvanını aldı Yine Gazi Yaşargil bak Oktay Sinanoğlu Fuat Sezgin Aziz Sancar Gazi Yaşargil muhtemel soru adayıdır bu dörtlü Değerli dostum burada e arkadaşlar dünyada kopyalanan ilk koyun doli Türkiye'de kopyalanan ilk koyun oyalı dır dünyadaki ilk internetin adı Arp nettir buna dikkat edin Bunun dışında ilk özel televizyon kanalımız Star tvd ülkemizde UEFA kupasını alan tek bir takım vardır galatasaray'dır dilim titriyor söylerken Çünkü Fenerbahçeliyim Tabii tebrik ediyoruz mükemmel bir başarı 2006 yılında Orhan Pamuk arkadaşlarım Nobel Edebiyat ödülüne layık görüldü 2003 yılında Sertap Erener Eurovizyon şarkı yarışmasını kazandı Nuri Bilge Ceylan'dan da soru gelebilir arkadaşlarım bakın 2008 cfm festivalinde 3 filmiyle yılın en iyi film ödülüne layık görülüyor Nuri Bilge Ceylan 201 yılında Yine kan film festivalinde Kış Uykusu filmiyle Altın Palmiye ödülüne layık görülüyor ve 2023 yılında kotlar üstüne üstüne kuru Otlar üstüne filmiyle de en iyi kadın oyuncu ödülünü alıyor Merve Dizdar arkadaşlarım Tamam mıyız Buradan da soru gelebilir değerli dostlarım Eee çok ayrıntılı oldu belki ama e vermiş olduğum bilgilere dikkat edin hiç tarih bilmeyen biri bile bilsin ki buralardan sorular gelecek eee Eminim çok daha iyi yerlere gitmenize fayda sağlayacaktır beni dinlediğiniz için Hepinize çok teşekkür ederim dilim sürçü lisan eleri isse affola Normalde bu tarz nokta atışı vesaire bunları çok sevmiyorum ama çok isteyen vardı o yüzden yaptım e belli bir çalışma olmadan yaptım açıkçası hemen Dün karar aldım bugüne yetiştirdim gibi düşünün Umarım fayda sağlamıştır Eğer iyi Olmadıysa da bunu ilk defa yapıyorum iyi Olmadıysa da beni çok ağır eleştirmeyin E bana yön gösterin yol gösterin deyin ki hocam böyle olsaydı daha iyi olurdu eleştirilerinizi E tabii olarak değerlendireceğim de emin olun Hepinize çok teşekkür ederim bu videoların çok daha iyi yerlere gelmesi için Lütfen sizler de beğenerek yorum yaparak arkadaşlarınız da paylaşarak bana destek olun Hepinizi çok seviyorum Yolunuz açık olsun gazanız mübarek olsun yiğitlerim kaleminiz Keskin olsun Rabbim emeklerinizi zaye yetmesin kahvaltı sabahını düşünün atandığınız günün sabahında yapacağınız kahvaltıda evdeki mutluluğu düşünün gözlerdeki parıltıyı düşünün emin olun o Parıltı Sebebi siz olacaksınız Sizleri çok seviyorum Sağ olun var olun kanalımıza abone olmayı da sakın unutmayın