馃摎

O艣wiecenie Europy i Polski

Apr 28, 2025

Dzia艂 I - Europa i Polska w czasach o艣wiecenia (Lekcja powt贸rzeniowa)

Tematy

  1. O艣wiecenie w Europie
  2. Nowe pot臋gi europejskie
  3. Rzeczpospolita za panowania Wettin贸w
  4. Ostatni kr贸l elekcyjny
  5. O艣wiecenie w Rzeczpospolitej

Wa偶ne daty i wydarzenia

  • 1697 - 1733 - August II kr贸lem Rzeczpospolitej
  • 1699 - Pok贸j w Kar艂owicach z Turcj膮
  • 1700 - 1721 - Wielka wojna p贸艂nocna
  • 1709 - Bitwa pod Po艂taw膮
  • 1717 - Sejm niemy
  • 1734 - 1763 - Panowanie Augusta III
  • 1764 - Sejm konwokacyjny
  • 1764 - 1795 - Rz膮dy Stanis艂awa Augusta Poniatowskiego
  • 1765 - Utworzenie Szko艂y Rycerskiej
  • 1768 - 1772 - Konfederacja barska
  • 5.08.1772 - I rozbi贸r Rzeczpospolitej
  • 1773 - Sejm rozbiorowy, utworzenie Komisji Edukacji Narodowej
  • 1775 - Utworzenie Towarzystwa do Ksi膮g Elementarnych

Poj臋cia i ich opisy

  • O艣wiecenie - Epoka w XVIII w. k艂ad膮ca nacisk na wiedz臋 i rozum
  • Empiryzm - Filozofia, gdzie 藕r贸d艂em wiedzy jest do艣wiadczenie
  • Racjonalizm - Filozofia podkre艣laj膮ca mo偶liwo艣ci ludzkiego rozumu
  • Deizm - Wierzenie, 偶e B贸g stworzy艂 艣wiat, ale nie ingeruje w jego 偶ycie
  • Ateizm - Pogl膮d o nieistnieniu Boga
  • Masoneria - Tajny ruch spo艂eczny promuj膮cy braterstwo
  • Rokoko - Styl w sztuce charakteryzuj膮cy si臋 lekko艣ci膮 i dekoracyjno艣ci膮
  • Monarchia absolutna - Ustr贸j z nieograniczon膮 w艂adz膮 monarchy
  • Monarchia absolutna o艣wiecona - Monarchia przeprowadzaj膮ca reformy
  • Junkier - Pruski posiadacz ziemski
  • Familia - Stronnictwo reformistyczne Poniatowskich i Czartoryskich
  • Innowiercy (Dysydenci) - Ludzie wyznaj膮cy inn膮 religi臋
  • Konfederacja - Zwi膮zek zbrojny szlachty
  • Prawa Kardynalne - Ustawy ustroju demokracji szlacheckiej
  • Ryngraf - Medalion religijny
  • Klasycyzm - Styl wzorowany na kulturze staro偶ytnych
  • Monitor - Pierwsze polskie czasopismo
  • Obiady czwartkowe - Spotkania intelektualist贸w u kr贸la

Wa偶ne postacie i ich wk艂ad

  • Izaak Newton - Fizyka i prawo powszechnego ci膮偶enia
  • Antoine Lavoisier - Chemik, analiza powietrza i rola tlenu
  • Karol Linneusz - Klasyfikacja ro艣lin i zwierz膮t
  • Anders Celsjusz - Tw贸rca skali temperatury
  • John Locke - Filozof, tw贸rca empiryzmu
  • Francois Marie Arouet (Wolter) - Pisarz, filozof, zwolennik deizmu
  • Denis Diderot - Tw贸rca encyklopedii
  • Karol Monteskiusz - Filozof, idea tr贸jpodzia艂u w艂adzy
  • Jan Jakub Rousseau - Autor idei umowy spo艂ecznej
  • Piotr I i Katarzyna II - Reformatorzy Rosji, rozbi贸r Polski
  • Fryderyk II, Maria Teresa, J贸zef II - Monarchowie przeprowadzaj膮cy reformy
  • Stanis艂aw August Poniatowski - Ostatni kr贸l Rzeczypospolitej

Zdolno艣ci ucznia

  1. Om贸wienie idei o艣wiecenia
  2. Charakterystyka tr贸jpodzia艂u w艂adzy Monteskiusza i umowy spo艂ecznej Rousseau
  3. Wymienienie osi膮gni臋膰 o艣wiecenia w nauce, technice, literaturze, sztuce
  4. Rozpoznanie stylu klasycystycznego
  5. Por贸wnanie reform o艣wieceniowych w Prusach, Rosji, Austrii
  6. Przedstawienie kryzysu pa艅stwa polskiego za czas贸w saskich
  7. Wymienienie osi膮gni臋膰 polskiego o艣wiecenia
  8. Wyja艣nienie przyczyn I rozbioru Rzeczypospolitej
  9. Wskazanie obszar贸w zagarnietych przez Rosj臋, Prusy, Austri臋 na mapie

Podsumowanie

  • O艣wiecenie by艂o epok膮 wielkich zmian kulturowych, spo艂ecznych i politycznych.
  • Polska mia艂a sw贸j znacz膮cy udzia艂 w tym procesie, cho膰 by艂a te偶 ofiar膮 politycznych rozbior贸w.
  • Wa偶ne jest zrozumienie wp艂ywu ideologii i reform na 贸wczesne spo艂ecze艅stwo oraz trwa艂e dziedzictwo tej epoki.

View note sourcehttp://www.tomaszewska.com.pl/3gim.1.1d.6.lekcja.powt.pdf