Deze video gaat over de heroriëntatie op het erfgoed van de klassieke oudheid. En dit kenmerkend aspect heeft heel veel te maken met een ander kenmerkend aspect, namelijk dat van het veranderende mens-en wereldbeeld van de renaissance. Want daar hebben we in een andere video al naar gekeken. En ja, daar ben ik weer.
Daar zagen we ook al dat in de 15e eeuw in Noord-Italië de renaissance begon. Dus in die stadstaten zoals Genua, Venetië, Florence en dergelijke. En we hebben eigenlijk nog niet echt naar dat begrip gekeken, renaissance. Dat is een Frans woord wat wedergeboorte of hergeboorte betekent. En dat wil zoveel zeggen als dat ze opnieuw naar de cultuur van de oude Grieken en Romeinen gingen kijken.
En die term hebben we te danken aan deze man, Giorgio Vasari. Hij was een schilder en een kunsthistoricus uit die 16e eeuw, tijd van 5. En hij ging eigenlijk zeggen dat die tijd van die Grieken en die Romeinen, die klassieke oudheid, dat dat de beste tijd was. die tijd tussen de oudheid en zijn eigen tijd in, de tijd in het midden, de middeleeuwen. En daar is uiteindelijk dat begrip Rinascimento, oftewel renaissance, weer van afgeleid. Dus wedergeboorte van de cultuur van de Grieken en de Romeinen.
En dat zorgt dus voor een heroriëntatie op het erfgoed van de klassieke oudheid, zoals het kenmerkend aspect heet. Erfgoed wil dus zeggen iets wat is overgebleven uit een vorige generatie. In dit geval betekent dat dus dat de cultuur van...
Oude Grieken en Romeinen de basis werd voor de cultuur van de renaissance. En dat zagen wij ook op verschillende vlakken gebeuren. Op het gebied van de schilderkunst, de architectuur, de beeldhoudkunst en de wetenschap.
En we gaan ze alle vier even kort af om wat voorbeelden te geven. Dan krijg je een beter beeld. Eerst die schilderkunst.
Ja, wat zag je daar gebeuren? Dat er heel veel onderwerpen uit de klassieke oudheid nu op het doek kwamen. En we zagen ook dat ze toch ook net als dat die Grieken en die Romeinen probeerden te doen met hun beeldhoudwerk en zo.
natuurgetrouwe weergave van de werkelijkheid wilde geven. Dus mensen zagen er niet uit als stripfiguren, maar echt zoals ze het uit zouden moeten zien. En dat zie je bijvoorbeeld op dit hele beroemde schilderij ook. De Geboorte van Venus van Botticelli. Hele beroemde renaissance schilder.
En je ziet dus qua onderwerp pakt hij dus zo'n Griekse godin, Venus. En je ziet dus dat er allerlei technieken worden toegepast, waardoor het echt een natuurgetrouwe weergave is van hoe mensen eruit zagen. En ja je bent...
Die Botticelli is dus een voorbeeld van zo'n renaissance schilder. Als we dan gaan kijken naar de architectuur, dan zien we dat daar wordt teruggegeven op die beeldhoudkunst en die bouwkunst van die oude Grieken en die Romeinen. Dus die klassieke vormentaal, dat kenmerkt aspect uit tijdvak 2, dat vormt de basis van de architectuur.
En een van de beroemdste architecten uit de renaissance was Andrea Palladio. En hier zien wij zijn belangrijkste werk daarvoor. Zijn werken, zijn vier boeken over de architectuur. Uit 1570 dan wordt het uitgegeven met allerlei verhandelingen erin. Er zijn ook allerlei tekeningen waarin je bijvoorbeeld een aantal van die Griekse zuilen en driehoekens over ziet.
En hij baseerde zich in zijn werk dus heel sterk op het werk van Vitruvius. En dat was een Romeinse architect waar de architectuur af van is overgeleefd. En een beroemd werk uit de Romeinse tijd over de bouwkunst.
En dat was echt... De inspiratiebron voor die Palladio. Dus hij ging weer terug naar hoe deed die Vitruvius dat en wat betekent dat voor mijn eigen tijd.
Nou, hetzelfde geldt voor de beeldhoudkunst. Ook daar vormde die klassieke vormentaal van tijdvak 2 de basis voor nu weer de beeldhoudkunst van de renaissance. En dan hebben we hier bijvoorbeeld een heel beroemde fontein. Die staat in het centrum van Florence.
De Medici, die grote familie daar, die gaven de opdracht om dus een fontein te laten bouwen. En hier zien we dus de Romeinse god Nep. Met wel het hoofd van een van die medici trouwens. Maar ook weer helemaal in die stijl van die oude Grieken en Romeinen. En dus ook qua onderwerp.
Een onderwerp dat past bij die oude Grieken en die Romeinen. Dus ook in die beeldhoudkunst zag je dat terugkomen. Hetzelfde geldt voor die wetenschap. Daar hadden ze in die andere video ook al even kort over. Het humanisten.
Wat zorgde voor het begin van de nieuwe wetenschappelijke belangstelling. Dat waren gasten die de geschriften van die klassieke auteurs en van die oude Griekse en Romeinse filosofen en wetenschappers weer gingen bestuderen. Een heel beroemde humanist uit die tijd is Erasmus van Rotterdam. Die zien we hier links op dit portret. En dan zie je ook al meteen hij laat zichzelf ook afbeelden met dan linksboven in de hoek.
Dus ook zo'n klassieke zuil. En hij laat daarin ook weer zien dat hij zich dus baseert op die oude Grieken en die Romeinen. En dat doet hij bijvoorbeeld of dat legt hij in ieder geval ook uit in dit boek. waarin hij eigenlijk zegt van, nou ja, om te beginnen als je gaat studeren, moet je altijd de bronnen van de oude Grieken en de klassieke auteurs als uitgangspunt nemen.
En je ziet bijvoorbeeld als je goed kijkt naar de linkerpagina, bijna onderaan, via de regen van onderen zie je dat daar bijvoorbeeld Pythagoras ook genoemd wordt, zo'n Griekse filosoof. En dan zie je dus op alle mogelijke vlakken wordt dus teruggegrepen naar die klassieke oudheid. Dat wordt echt het voorbeeld van hoe het moet en ook weer om op verder te bouwen. Het is niet alleen klakloos kopiëren, het is er ook nieuwe elementen aan toevoegen.
Wat heeft dit kenmerkenaspect dan te maken met andere kenmerkenaspecten? Wat zijn de verbanden? Het meest logische verband is dus te maken met dat kenmerkenaspect uit tijdvak 2, die klassieke vormentaal van die Grieks-Romeinse cultuur.
Want die wordt dus ook nu weer... Gekopieerd in de bouwkunst en in de beeldhoudkunst. En er is dus ook een heel duidelijk verband met dat andere kenmerkenaspect uit tijdvak 5. Ik noemde het al, het veranderende mens-en wereldbeeld van die renaissance.
Daar zit letterlijk ook dat woord de renaissance weer in. En die humanisten die zorgden ook voor het begin van de wetenschappelijke belangstelling. En zoals altijd vind je de links naar de video's van die andere kenmerkenaspecten hieronder weer in de beschrijving. Daarin vind je ook wat extra uitleg over wat er allemaal in deze video voorbij komt. En natuurlijk uitleg over die prachtige goede doelen die jou kunnen steunen.
Ik zie je graag weer bij een volgende video.