Bitkisel Dokular ve Organlar

Meristem Doku

• Bölünebilirlik özelliği ile karakterize.
• Uç meristem ve yan meristem olarak sınıflandırılır.
• Kök ucu, gövde ucu gibi bitkinin büyüme bölgelerinde bulunur.
• Bölünebilen hücreler; bitkinin boyu ve kalınlığının artmasını sağlar.

Temel Doku

• Parankima, kollenkima, sklerankima olarak üçe ayrılır.
• Fotosentez, depo, iletim ve destek fonksiyonları vardır.

İletim Doku

• Xilem (su borusu) ve floem (soymuk borusu) olmak üzere ikiye ayrılır.
• Su, mineral ve besin maddelerinin taşınmasında görev alır.

Örtü Doku

• Epidermis ve peridermis olarak ikiye ayrılır.
• Bitkinin dış yüzeyini örter.
• Stoma ve lentisel oluşumları bu dokuda gerçekleşir.

Bitkisel Organlar

Kök

• Bitkinin toprak içindeki bölümü.
• Su ve özüm sünger emiliminde aktif.
• Tek çenekli ve çift çenekli bitkilerde farklı özellikler gösterir.

Gövde

• Fotosentez aktif, destek ve iletim organı.
• Dallar ve yapraklar bu organa bağlanır.
• Tek çenekli bitkilerde genellikle saçak köklü; çift çeneklilerde kazık köklüdür.

Yaprak

• Fotosentez, transpirasyon ve gaz alışverişinde temel organ.
• Yapısal olarak epidermis, mezofil tabakası ve iletim demetlerinden oluşur.
• Damarsal yapısı, ışık alımını optimize eden şekilde dizilmiştir.

Fotosentez ve Kemosentez

Fotosentez

• Işık enerjisini kimyasal enerjiye dönüştürme sürecidir.
• Karbondioksit ve su kullanılarak oksijen ve glikoz üretilir.
• Işığa bağlı tepkimeler ve ışıktan bağımsız tepkimeler olarak iki aşamada gerçekleşir.

Kemosentez

• Bazı prokaryotlar tarafından gerçekleştirilir.
• Kimyasal enerji kullanılarak karbondioksitten organik madde sentezlenir.

Hücresel Solunum

Oksijenli Solunum

• ATP üretiminde en verimli yol.
• Glikoliz, Krebs döngüsü, Elektron Taşıma Sistemi (ETS) aşamalarından oluşur.

Oksijensiz Solunum ve Fermantasyon

• Oksijenin bulunmadığı ortamlarda gerçekleşir.
• Enerji verimi daha düşüktür.
• Etil alkol ve laktik asit fermantasyonu olarak iki türe ayrılır.

Bitkisel Hareketler

• Tropizmalar ve nastiler şeklinde iki ana gruba ayrılır.
• Işık (fototropizma), yerçekimi (geotropizma), kimyasal madde (kemotropizma) gibi dış etkenlere yönelik hareketlerdir.

Bitkisel Hormonlar

• Büyümeyi teşvik edici veya inhibe edici etkileri vardır.
• Oksin, giberellin, sitokinin, etilen ve absisik asit önemli bitkisel hormonlardır.

Fotosentez Hızını Etkileyen Faktörler

• Işık şiddeti, karbondioksit seviyesi, su, sıcaklık ve mineral madde miktarı gibi çevresel faktörler.

Bitkilerde Su ve Mineral Taşınması

• Kılcallık, kök basıncı ve kohezyon-adenzisyon kuvvetleri temel mekanizmalardır.
• Transpirasyon (terleme) suyun buharlaşarak yapraklardan atılmasını sağlar.