Eee kaydedeceğim önce bir Eee ne için buraya geldik bunları bir anlatmak istiyorum [Müzik] Eee şöyle Eee sınırlar inanılmaz derecede temel şeyd bir şeydir aslında ama kültürel olarak Bizler gerçekten sınır nedir bilmiyoruz [Müzik] Eee bu iş ailede başlıyor ve bu ailede olmadığı için çok kaotik aile ilişkilerimiz var Eee dingin sakin Hayatlar yaşayamıyoruz trafiğe çıktığımızda her taraf kaotik Özellikle bunu yurt dışından Türkiye'ye döndüğünüzde çok hissedersiniz Eee bunun en büyük temel nedeni bizim sınırları bilmemem ve ebeveynliği de en çok riske atan şey evde ne kendi sınırlarımızı çocuğun sınırlarını görebilmemiz İkisinde de problemimiz var bu gece bunlara çözüm arayacağız ben bunu çok çok önemsiyorum çünkü şöyle bir şey sınırı olmayan ebeveyn gittikçe istikrarsız daşıran nefret eder çocuğundan nefret eder çünkü Eee zorlanmaya başlar hiçbir şekilde zorlanmayı hiç kimse sevmez ebeveyn kendi çocuğu tarafından zorlanmayı da sevmez kiminin Eee rezilyans fazladır çok idare eder çocuğu ama Bu eninde sonunda çatışmaya döner sınırsızlık Önünde sonunda bunun başka bir tarafı daha var Eee Eğer siz el içinde sınırları sağlayamazsınız Çocuğunuz sınırlar üzerinde dönen bütün her şeyi sınırlar üzerinde inşa edilmiş bir dış hayata adapte olamaz Bunlar genelde de okulda görüyoruz Biz bunu Eee çocuk her şeyin odağında olduğunu her şeyi kendinin yönettiğini zannederken birdenbire okulda e herkes gibi biri olduğunu öğrenir ve müthiş bir tokat yer inanılmaz derecede Eee mutsuz olur Çünkü şunu görmüştür herkes benim mutluluğum ya da Hazım için Eee kendini feda etmiyor e ve bu onu çok şaşırtır ve travma olur Onun için Eee özgüveniniz zedeler ve hayal kırıklığına yaşadığı yere tekrar gitmek istemez ne yapar eve geri dönmek ister Eee Bizim amacımız nedir Bizim amacımız bir çocuğun hazları mı Tabii ki hazlarını da çalışıyoruz ama sonsuz bir haz diye bir şey yok bizim için de yok Eee önceliğimiz hazlı mı olmalı yoksa dengeli bir Eee ilişki kurabilmesi mi sağlamalıyız dünyayla e sorularımız Bunlar bugün bebek ruh sağlığı uzmanı Eee Benim de mentörü Beril hanımla konuşuyorduk ya bir yerlere atladık Yani bir yerlerde bir yanlış var eee bir çocukla şey yapmış bir aileyi gözlemleme fırsatı olmuş dışarıda eee şey dedi aynı şeyi ben ona söylemiştim ya ne dediğini çok iyi anladım gerçekten O çocuğun esiri gibiydi anne baba Sanki o çocuk onları esir almış gibiydi ebeveynle e çocuğun rolleri değişmişti ve Eee sınırları olmayan frontal korteksi olmayan bir çocuğun ebeveyni esir alması korkunç bir şeydir Yani bunu az buz görmüyoruz bayağı bayağı bir görüyoruz ama tabii sınırları çok iyi anlamak gerekiyor Ben E bir videoyla size önce bunun bilimini anlatacağım arkasından Eee bugün aklımıza geldi şimdi biz nörogelişimsel geriliği olan çocuklarla da ilgileniyoruz Eee Biz bir çocuğa hata büyürken ebeveynin hata yapmaması için ebeveyne rehberlik ederken ebeveyn rehberliği yaparken sağlıklı çocuklara Aynı zamanda da nörogelişimsel geriliği olan çocukların ebeveynlerine de rehberlik yapıyoruz onlarla çalışırken Eee ayda bir onların bize gönderdiği videolarla da izliyoruz takip ediyoruz çocukları Eee onların bize gönderdiği videoları yorumluyoruz sonra bugün yani bir aydınlanma yaşadım neden dedim bir tane birkaç tane video e koymayın eş E şeye eğitime Eee Dolayısıyla ben Eee o slaytlarla yaptığım şeyin sonunda Eee birkaç tane videoyla e sınırı nasıl koyuyoruz e çocuğu nasıl regüle ediyoruz Bununla ilgili birkaç video üzerinden size örnekler göstermeye çalışacağım sonra bir ara vermeyi planlıyorum Arkasından da E sizin bize gönderdiğiniz notlar var o notlar üzerinden isimleri anlatmadan Eee yapabileceğim kadar yorumlar yapmaya çalışacağım Eee sesleri kısarsanız çok sevinirim İçeri girer girmez sesleri kısman gerekiyor ki ben eee size sağlıklı bir şekilde destek olabile Eee açık sesler süreci Bozar Peki Eee o zaman E bir başka öneri daha size Bakın ben bir eğitim aldığımda online o eğitimi Eğer çok beğenmişsin mutlaka bir ay içinde 5 defa izlerim neden izlerim biliyor musunuz birinin Eee sizi 3 saatlik bir eee ders vermesi ve Sonrasında size sertifika vermiş olması o konuyu öğrendiğiniz anlamına gelmiyor o konuyu öğrenebilmeniz için sizlerin o konu üzerinde Emek harcamanız gerekiyor çünkü öğrenmek demek beyindeki iki nöron arasında bağlantı kurmak demek o bağlantı böyle olmuyor bir kere izleyince olmuyor Dolayısıyla sizlerin kayıt etmesini istemiyoruz doğru değil bu Biz kaydedeceğiz ve Bir ay boyunca sizin izlemenize izin vereceğiz zaten Eee Şu anda da konuyu oradan anlatmaya çalışıyorum neden bir ay boyunca size bunu izlemenize izin vereceğiz biz bir ay içinde sıfırcı gün bugün 3 gün sonra bir daha izlemenizi istiyoruz 7 gün bir daha 15 gün bir daha ve 30 gün bir daha neden bu Bu benim öğrenme yöntemi Bak bu öğrenme yöntemi yüzünden Eee hiç de ilginç olmayan bir kadın Eee 300.000 takipçili bir siteye sahip oldu Neden ben biliyorum çünkü eminim böyle öğrendim beynimde yolak olmadığı sürece bir bilgiyi öğrendim diye düşünmeyip düşünmüyorum ve size öyle aktarmıyor söylediklerimden çok eminim net olabilmemiz sebebi bunu gerçekten öğrenebilmiş olmam ben o konu üzerinde Emek harcadım en az bir beş defa mesela kitap bir kitabı çok beğen Efendim bir sene içinde be defa okurum ben onu nörobilimin İlk kitabı Steven rose'un 21 yüzyılda beyin ben onu İlk sene be defa okudum onu öyle okumamış olsaydım ben bu kadar nörobilim anlayamaz ve bugün bu dersleri size veremez Dolayısıyla bu eğitimin bitmesi demek Sizin bunu 5 defa daha burada beni şu anda nasıl izliyorsanız Aa kahve içeyim geleyim arada kaçıran boşver Olmaz öyle pür dikkat izlemeniz gerekiyor Bu beş kere pür dikkat izlenecek üzerinde düşünülecek ya bu kadın ne diyor Niye diyor Ben ne kadarını yapıyordum ben Geçmişte nasıl yapıyordum bu işi gibi gibi e üzerinde yorum yapmanız gerekiyor artı bir de Çocuğunuzu da izlemeniz gerekiyor Yani bu anlattıklarım ışığında Çocuğunuzu izleyip Buralar burayla örtüşüyor bunu bunun için yapıyormuş demeniz gerekiyor Eee ben halledeyim C E şimdi şöyle bir ekran paylaşımıyla şeye başlayacağım Eee slaytla teorik bilgiyi konuşacağız Okey çocuklar kurallar sınırlar Eee şefkatle ama kararlılıkla Eee çocuğa frontal korteksi ödünç vermek başlığım ne demek çocuğ al frontal korteksi ödünç vermek bu Eee slaytlarla bunu öğrenmenizi sağlayacağız Okey Şimdi şöyle Bizler Eee çok e olağanüstü bir şeye sahibiz bu dünyadaki bu evrendeki en kompleks Eee veri işleme bakın veri işleme Eee aygıtına sahibiz beyinlerimizi ve o beynin ne kadar önemli ve ne kadar kıymetli olduğunun ne yazık ki farkında değiliz eğitimlerimiz de Eee Maalesef bu yok temel olarak Eee beyin Aslında bizlerin Bulunduğumuz ortama yaşadığımız alana habitatı uyum sağlamamız için Eee var Olmuştur Bu nedenle Eee Evrim ya da isterseniz Eee Allah yaratıcı ne diyorsanız neye inanıyorsanız hepsi Buna gerek duymuş Çünkü bulunduğumuz ortamda hayatta kalmamız gerekiyor yani temel olarak beyin bizi nihai amaç olarak hayatta tutmaya çalışan bir veri işleyen bir uy L anma makinesidir çocuklarınız da hayatta kalabilmek için size uyum sağlarlar Bu da demektir ki orada ne görüyorsanız O sizin aynadaki Aksin gibidir hoşlandığınız bir şey varsa Neden sizdendir Çünkü Akis aynanın aynanın aks ettirdiği şey Sizsiniz olumlu olanlar da sizdendir nedeniniz çünkü Eee olumsuz olanlardı Bunu sağlayan işte beyin sizin o çocuğu doğduğu andan itibaren Hatta anne karnındayken onunla kurduğunuz ilişkileri ilişkiler ağı beynini inşa eder çocuğum nörobilim e der ki Bey çok basittir aslında burada size Çok karmaşık geliyor olabilir acayip karmaşık bir şeybi gibi geliyordur ama çok basittir şu beyni çok iyi ifade eder Burası bilek olan kısmın ve alt kısmı bu sürüngen beyni dediğimiz ilkel Beynimiz bunun temel görevi bizi hayatta tutmak ne demek bu nefes almamızı sağlar Ondan sonra eee organlarımızın birbiriyle iyi iletişimde bulunmasını sağlar Eee ortamda tehlike varsa bizi hayatta tutacak önlemleri temel çok basit önlemleri almakla yükümlüdür bu ortaya baş parmağımı koyduğum kısım limbik sistem dediğimiz kısım Bu da duygularla alakalıdır ne demektir duygular duygular dış ortamdan aldığımız verilere karşı vücudumuzda meydana gelen değişikliklerdir duygular Ne demek ben karşıdan oğlumun şu anda yurt dışında olan oğlumun gelişini görsem Bu bir algıdır duyuyla aldığım bir veridir o o verinin bende de Eee hissettirdikleri yaptığı değişiklikler ve bunları hissetme halinde duygulardır Bunlar da bunlara duygular deniyoruz ne diyorum çok özlediğim Oğlumu gördüğümde vücudumda ne gibi değişiklikler olur işte kalbim hızlanır Eee ona karşı sarılmak için istekte Duyar bunlar bir duyudan aldığımız veriye verdiğimiz tepki il erd bunun adı da Duygu Peki onun üstünü saran Eee korteks dediğimiz ve evrimin geç dönemlerinde ortaya çıkan memelilerde Eee ortaya çıkan bir korteks imiz var korteksin Eee görevi de şu hareket etmemizi sağlar Eee duyulardan aldıklarımızı organize etmemizi onları anlamlandırmada bizim için çok önemli olan bu sınırl videosunda çok konuşacağımız olan e kısmı ön taraf ne demek bu eee bu eee prefrontal kortex dediğimiz bu koyu renkli alan bu alan bizim yürütücü işlevler dediğimiz yüksek fonksiyonlar mızı anlamlandırmaya alan Peki bu nedir bu şöyle bir şey eee Örneğin Eee siz çocuk çocuğun yerine koyalım kendimizi Eee çocuk bir yerde eee bir merdivene çıktı ve oradan düştü Eee tüm buradaki verileri Eee duyular vasıtasıyla alıyor ve beyne götürüyor beynin çeşitli aşamalarında işleniyor bunun içinde tehlike algısı var bir tehlikede ne yapar hayatta kalmak için beyin sapı değişiklikler yapar duyularla bir sürü veri alır O verileri Orta beyin duygulara çevirir korkar değil mi bir tepki verir ona karşı en sonunda o korku geçtiğinde çocuk düzenlendiğinde bütün bu olayları dan böyle geleceği için ona yararlı olacak verileri çıkaran kısımda Yani bütün o veriyi işleyen bütünleyen kısımda prefrontal kortex dediğimiz alın bölgesinin arkasındaki beyin bölümüdür Bunu neden Bilmemiz gerekiyor Eee bunları Eee şeyde anlatacağım e aşama aşama anlatacağım Çünkü bir çocuğa bağırdığımızda beyinde ne oluyordu O bağırma bir işe yaramaz diyoruz bir işe yaramıyor gerçekten bağırma hiçbir işe yaramaz hiçbir şey sağlamaz yani sınırlar kesinlikle Bağlık bağırmakla olmayacak bir şeydir Eee bunun nedenini birazdan anlatacağım Eee burada başka bir şey daha az önce bahsettim frontal yürütücü işlevleri şöyle bir kısaca sayarsak işte eee hatırlama anımsama geçmiş anılardan Eee anılarla o o anda yaşananlar arasında bağlantılar kurma duyguları kontrol etme yani regülasyon Dikkat odaklanma planlama organizasyon zamanı kullanma esneklik yani yeni durumlara uyum sağlayabilme Eee hedefe yönelme yine dağıtıcı dikkati dağıtıcı şeyler olmasına rağmen var olan işini Eee yürütebilme eee tepkiyi dizginleme yani Bir dışarıdan bir veri aldınız ona bir tepki geliştirdiniz duygularınız oldu o duygular bazı dışa sinyaller götürdü bunları dizginleyebilirim onu regüle edebilme Eee ve e hazlarını la çatıştığı zamanlarda görevlerinizi yapabilme gibi Eee frontal lobun çok önemli Eee fonksiyonları var bu fonksiyonları yerine getirebilmesi için bizim çalıştığımız nörogelişimsel gelili olan çocukların en büyük problemi bunların hiçbirini yapamaması bunları yapamaması nedenleri arasında kronik stresin olduğunu da söylememiz gerekiyor beyin tehlike durumunda kurteks kullanamaz neden kullanamaz tehlike durumunda Çünkü beynin hakimi beyin sapıtır hayatta kalmanın sağlamaya çalışır Bu yüzden de aldığı verileri işlemez onları duyguya çevirmez o duyguları anlamlandırmaya çalışmaz buradan bir mantık çıkarmaya çalışmaz öğrenemez herhangi bir şey öğrenemez O yüzden de Eee Duygu regülasyonu konusunda çok konuşuyoruz Eee bu eee dört tane burada şey var beyin resmi var Bunlar erken dönem e dei Eee olgunlaşmaya bakıyor koyu renge doğru kaydıkça koyu renge dediğim soğuk renklere doğru kaydıkça metabolizmayı gösteriyor Bu sıcak renkler metabolizmanın aktif olduğu Eee soğuk renklerde artık metabolizmanın daha az olduğu ne demek yani bir yerde gelişim devam ediyor diğer tarafta artık oturmuş olgunlaşmış demek buradan baktığınızda bile anlıyorsunuz ki 20 yaşlarda bile hala şeyin Eee frontal korteksin olgunlaşması devam ediyor beyinde en geç organizasyonu biten bölüm frontal kortex frontal kortex yani yürütücü işlevleri yaptığımız kısım en geç olgunlaşıyor şu anda yapılan son çalışmalar 26 yaşları falan 2526 yaşlardan bazıları da 30 yaşlardan bahsediyor yani eee bizim ketleyici fonksiyonlar mızı yerine getiren beyin kısmı 2526 yaşına kadar oluşmuyor E peki ne olacak Eee o yüzden çocuklarımızın bize ihtiyacı var o yüzden çocuklarımıza Bizim kendi frontal korteksler imizi ödünç vermemiz gerekiyor Bunun ne demek olduğunu İlerideki şeylerde Yani kendi çocuğuna frontal korteksini kendi yürütücü fonksiyonlarını ödünç vermek ne demek Bunu e slaytın ilerleyen bölümlerinde anlayacaksınız tatım Bunu ben şey yapamadım ama tamam şimdi oldu demin yapamamıştım Okey Şimdi şöyle bir şey söyleyeceğim sınırların ne kadar temel olduğunu anlatacağım burada daha başka bir yerden girdim ama çok daha temel bir şeyi var şimdi canlılığın tarımını yaparken Eee işte canlılık şöyle bir şey kendi enerjisini üretecek işte dışarıdaki besinlerden yararlanarak kendi şeyini yapabilecek Eee kendi enerjisini üretebilecek işte Eee üreyebilir sürü alt alta yazılı şeyleri var Eee canlılığın bazı şartları var bu şartlardan en temel olanı ne biliyor musunuz canlılık sınırlı bir alanda olur sınırsız bir alanda olmaz yani varoluşun temelinde var sınırlar bu sınırsızlık halinin hiçbir bahanesi yok o zaman peki sosyolojik yaşamda neler oluyor yani eee şeyde Tamam bireysel anlam Evet sınırın olması gerekiyor sosyolojik yaşamda ne oluyor sosyolojik yaşamın her aşamasında da geniş bir Eee sınırlar silsilesi var Örneğin insanın bir mahrem alanı var değil mi banyodan çıktığı da odanda Eee kimseyi istemezsin giyinmek istersin önce o senin mahrem alanından vardır Burası Sizin evinizin içindeki alandır ya da işte evinizin içinde başkasıyla birlikte olmadığınız bir alan yani böyle Çevrenizdeki bir metre olarak kabul ediliyor şeyde yurt dışında Mesela benim için daha da uzandık tanımadığım insanlar için bana bir metre yaklaşsa gerilir daha uzak olmasını isterim sosyal alanda işte Bu alanın karşıdaki kişiye sizin varlığınızın karşıdaki kişiye tehdit olmaması gereken bir alandan bahsediyoruz Dolayısıyla bakın kaç tane sınır var eee şey mahrem alanımız kişisel alanımız sosyal alanımız ve kamusal alanımız var E bunu nasıl anlatabilirim size Örneğin çok basit bir şekilde Sizin manavda e k manavda geçirdiğiniz süre içinde tabi olduğunuz kurallar bankada geçerli değildir değil mi siz gidip Manavdan para çekemezsiniz Eee veya bankadan sebze alamazsınız hastanelerin belli kuralları vardır sokakların belli kuralları vardır sokaklarda öyle davranmalısınız ki diğer insanları rahatsız et etmemelisiniz değil mi belli bir sınırlar var bu birlikte yaşamanın yarattığı bazı sınırlardan bahsediyoruz bu sosyal alandan neden bahsetti çocukları biz bu sosyal alana hazırlıyoruz sınırsız özgürlüğün olmadığı bir dünyada sınırları olmayan E bir çocuk neler yaşar neler hisseder bunu öğrenmenizi istediğim için bu kadar şeyi anlattım o çocuk hiç sınırı olmayacak Tamam güzel de bizim asıl görevimiz onun hazlarını şey yapmak Yoksa onu hayata hazırlamak mı E çok sınırları olu bir hayata hazırlıyoruz Neden evde bu kadar sınırsızın neden bu kadar ölçüsüz Gibi Gibi bu sosyal hayatı hazırlayacağımız çocukta bazı şeyler olmak zorunda bu çocuğun Eee ciddi anlamda farkındalığa ihtiyacı var yani çocuk etrafını değerlendirebilme öğrenmesi gerekiyor empati yapabilmesi gerekiyor ve sınırlarını kuralları eee çok iyi bilebilmek gerekiyor ki sosyal hiyerarşide Eee Çünkü gerçekten sosyal yapı insanın inşa ettiği sosyal bir hiyerarşideki hak ettiği yere ulaşabilen Eee şimdi biz çocuklarda farkındalık yoksa empati yoksa sınırlar kurallar yoksa bunların hiçbirini hesaplamadan çocuğu alıp götürüp bir okula verdiğinizde ne oluyor ne olur hayatında hiç görmediği sınırlarla ilk defa okula giderek tanışan bir çocukta olan şey bir kere dehşete düşüyor hayatı boyunca her istediği yapılmış Eee her şeyi ortaya götürmüş birazdan yazdıklarınızı okuyacağız orada da göreceğiz annesine otur diyebiliyor kalk diyebiliyor babasına vurabiliyor bunu yapabiliyor ama gidiyor orada başkasına şak diye yapıştırdığımda herkesin tepkisini çekiyor müthiş bir Eee yabancılık hisseder ötekileştirilen Eee patolojik tanılar alır bakın dürtüsel denen çocuklar var ya bunların % 199'a iki sorun var ailenin regülasyon problemleri anne babada regülasyon sorunları Bir de sınırsızlık meselesi ve bu Bu çocukların problemlerini ilaçla tedavi etmeye çalışıyorlar Halbuki sorun ciddi anlamda disregülasyon çocuk kaotik davranan anne babayla yaşamaya yaşadığı için devamlı bir kaygı içinde devam ediyor Eee ve kendini sınırlamayı bilmiyor Çünkü sınırsız bir ortam kaotik bir ortam dürtüsel denen çocukların Ailesi kaotik kendilerine bakması gerekiyor ama biz ne yapıyoruz sistemin elinde Bu çocuklara ilaç başlıyoruz insanın kendiyle yüzleşmesi zordur o zaman toplum Yani bir çocuğu topluma çıkaracaksınız farkındalığı var mı diye soracaksınız kendinize empati yapabiliyor mu Çünkü karşısına vurduğunda onun ne hissettiğini düşünmeyen birisi vurur vurur her şeyi yapabilir incitebilir elindeki oyuncağı alabilir ama empati yapıyorsa O ne düşünür ya Ben olsaydım benim elimden oyuncak alınıyorsa onun E alınıyorsa üzülüyorsam onun da el almamalıyım mı Çocuk evde öğrenmeli bunları bilmeden Eee Çocuğunuzu evden çıkardığınızda Bu kabusa neden oluyor peki şimdi bakalım bir sorular soralım kendimize neden ebeveyn sınır koyamaz Ben her zaman hayatım boyunca yaşarken neden sorusuyla yaşadım Eee olan biten ne olursa olsun Önce şu soruyu kendinize sorun neden Şimdi size de empati yapmaya çalışıyorum neden sınır koyamaz bir ebeveyn bunda kendi öyküsü çok önemlidir kendi ebeveyni sınır koymayan bir ebeveyn is O da sınır koyamaz bilmiyordur ki sınırları Bunlar genelde sadece çocuklarına değil Eee diğer insanlara da sınır koyamazlar iş hayatlarında hep ö en fazla işi yapan odur Çünkü hayır diyemez hayır diyemez Eee Bu bir İkincisi de Eee duyulmamış görülmemiş bir çocuktur kendi çocuğuyla kendi çocukluğunu karıştırıyordu birisi ona Hayır dediğinde kendisi hep duyulmadan görülmeden Eee ilgi görmeden belki yeterince sevildiğini duymadan büyüdüğü için çocuğuna Hayır dediğinde ve o ağladığında Ağlayanın çocuğu değil de kendi çocukluğu olduğunu fark etme olduğunu zanneder içten içe bilinçaltı ona öyle söyler O yüzden de çocuğuna Hayır demekten imtina eder yani ebeveynlik Yaparken kendi çocukluğunuz da kendi Çocuğunuzu kendi ebeveynliğin zle kendi ebeveyninin farklı olduğunu ayırt edebilmeniz gerekiyor Ben çok uzun yıllardır Bunu fark ediyorum herkes Eee kendi ebeveyni yle kendi ebeveynliğin Eee kendi çocukluğuyla kendi çocuğunu ayırt etmekte zorlanıyor eee memler çok önemlidir e memler kültürün aktarım birimleridir üst kuşaktan bize her konuda küçük küçük sanki dna'lar gibi Eee aktarımlar gelir o aktarımlar da bizi oldukça etkiler Örneğin E çocuk anlamaz O yüzden sınır konulmaz ondan Bugün birisi söylemişti yazıları okurken görmüş 3 yaşına kadar sınır konamaz mış neden kim söyledi 0 yaşından itibaren sınır konabilir bir çocuğa Eee Fakat bu sınır lafını gene memler yüzünden Eee disiplin lafında olduğu gibi ötekileştirmeden 1945'de disiplin o Halbuki disiplin demek yöntem demektir istikrar demektir yani bir bir şey bir adımları izlemek demektir e disiplin çok önemli bir şeydir sınırlar da öyledir Eee ama bunları Eee toplumdan öğrendiklerimiz kültürel kodlarla Ee zaten yok yani sınır bilen bir millet olsak zaten çok sorun yaşamayacağız yani çok rahat bir şekilde Adam arabasını çekiyor ve Eee başkasının evinin önünde durabileceği düşünüyor ya da ne bileyim Kornaya dat dat basarak gidiyor başkasını rahatsız eder mi o evde ya da yanından geçtiği evde bir anne çoc zor uymuştur diye düşünür düşünmüyor hiçbir şey düşünmüyor kendin içinde kendi duygularından çıkamayan bir toplumuz biz yani çünkü sınır bilmiyoruz Empa yok Şimdi biz bunların hepsini önlemeye çalışıyoruz neyle önlemeye çalışıyoruz işte bu eğitimlerle önlemeye çalışıyoruz bunları öğrenmeye çalışıyoruz e maalesef Biz profesyonellerin de yediği hatlar var bu konuda Örneğin attachment parenting E şey bağlanma Temelli ebeveynlik bu konuda sınırsızlığı getirdi Örneğin flor Time sınırsızdır sınırlılığı çok önemli olduğunu düşünmez Eee burada tek ihtiyaç Eee çocuğun ihtiyacı gibi düşünülür Halbuki Siz karşılıklı bir şey kurmazsan eee istikrarsız laş diyor ilişki içinde ebeveyn ebeveyn hep versin hep versin hep versin bir tarafta pertik bir tarafta Adem Güneş gibi böyle işte ebeveynin ya da daha çok burada anneden bahsediliyor annenin her şeyi versin Ya tamam da tükeniyor tükenen istikrarsız laş olmaz herkesin sınırı olması gerekir Tabii ki biz çocuğa daha farklı sınırlar veriyoruz erişkinler arası sınırlardan biraz daha farklı sınırlar koyuyoruz Ama sınırsız çocuk olamaz böyle bir şey yok sınırlar da belli bir yaştan sonra konamaz Çünkü kemikleşen bir şey var ne kadar Gecikir iseniz sinir koymakta o kadar direnç gösterecektir Çünkü beyin bildiğini devam ettirmek ister Çocuğunuz o zamana kadar Sınırsız yaşamışsa o sınırsızlığı devam ettirmek için uğraşacak tır ve geleceği öngör dememe Bunu o kadar çok yaşıyorum ki şimdi işim gücüm benim gözlem yapmak gözlemi yapmayı çok severim Eee anne saçını döküyor böyle çocuk da o saçı çekiyor tamam mı saçının elini Eee çocuğun ellerine küçük bebek daha yani 3 aylık diyelim 4 aylık diyelim en çok gördüğüm şeylerden biri hoşuna bile gidiyor Tamam da canım benim o çocuk büyüyecek saçını bu kadar yolması şu an dişini sıkıyorsun ama 3 yaşına geldiğinde 5 yaşında geldiğinde bundan nefret edeceksin Şimdi sizin saçınızı 5 yaşında çekemeyecek canının istediği gibi sizi düşünmeden Sizin canınızın ne kadar yanacağını düşünmeden o çocuğa 3 aylık bir çocuğa da izin vermeyeceksiniz ona da diyeceğiniz saçınızı toplayıp diyeceksiniz ki çok üzgünüm bir şeyleri çekiştirmek İstiyorsan bak bu battaniyenin kullanabilirsin Saçım çekmek için değil canım yanıyor çünkü hep şunu düşünüyoruz öğrenir Hayır siz öğretmez öğrenemez sizin ya da bir başkasının canını yakamın çocuk temelde öğrenecek yoksa şöyle oluyor ya bu zamana kadar yaptığım her şeyi onayladı ama şimdi Hayır diyor bunun altından kalkmak çok zor Mesela bu konuyu ben kız kardeşimle konuşmuştum yavr Beyim bana şey demiş avla ya Ben şu yaşıma kadar her şeyimi alkışladı sonra beni çok eleştiriniz sonra bir düşündüm evet haklıydı Neyi eleştirdiğimiz ona söylemiştik nedenlerden konuşmamıştık o zamana kadar çocuk diye dişimizi sıkmıştı sonra da aniden büyüdün oldu öyle olmuyor Çocuk onu anlamıyor Böyle denince erişkin olmuyor Biz her zaman nedenleri söyleyerek sonuçları göstererek büyüteceğiz ki onu çocuk büyüsün Dolayısıyla ebevey neden sınır koyamıyor kendi övgüsü var geçmişten sınır koymayı bilmeyen biridir ya da kendisine aşırı ötekileştirilmiş sınır konulmuş görülmemiş bir çocuktur O yüzden de Eee sınır koyamıyor memler dedik kültürün bize verdikleri yaşadığımız kültürün bize öğrettikleri çocuk anlamaz sınır konmaz çocuktur yapar bu tür şeyler eee Biz profesyonellerin yaptığı aktardığı size hatalı söylemler ve gelecekte o davranışın neye evrilecek öngör dememiz Peki hiç sınır konulmamış bir bir çocukta Eee çocuğun yerine koyalım kendimizi hiç sınır konmadı aile içinde neler yaşar net bir şey eee çocuk bir süre sonra annesinin babasının daha gergin daha sinirli daha öngörülemez olduğunu fark eder çünkü İnsanız biz ya 724 size birisi Emir patronunuz bile olsa uyum sağlamıyorsa ya onu çekemezsiniz ki çocuklar patronlardan daha berbat çünkü patronlar şunu biliyorlar ya çok bu ipin ucunu kaçırırsam mobil davasıyla baş başa kalabilirim ama çocukların böyle bir şeyi yok böyle sınırı yok çünkü frontal korteksleri yok dolayısıyla bir süre sonra evdeki Çatışma ve gerginlik artıyor yaşıtlarına geldiğinde Ya ben anneme böyle davranıyordum ya da anneme vurunca dikkatini çekiyordum Bu da başka bir yönü onu da anlatacağım inatçı dediğiniz çocuklarla ilgili konuştuğumda bunu da söyleyeceğim birazdan Eee vuruyordum niye onlara vuramıyorum mesela bazen vurmak Eee ilişkiyi başlatma şekli oluyor çünkü anne baba düzgün oyun oynamıyor çocukla ve çocuk sadece Eee var olduğun zamanlar çocuğun annenin bab ın gözünde var olduğu zamanlar yaramazlık yaptığı zamanlar burada işte söylediğim şey sınır koyacağız ya bu sınır için önce sizin yeterince çocuğunuzla oyun oynamanız da onun duygusal olarak tatmin de etmeniz gerekiyor Mesela sınırlar eğitimini alanların bir kısmı başarısız oluyor çünkü çocukla yeterince duygusal ilişkisi olmadan sınırları koymaya çalışıyor Çünkü bunların bir kısmında sorun sınırdan ziyade çocuğun kendi görülür hale getirmek için sınırları aşmayı kullanması oluyor yani bu burada o kadar ince çizgiler ki o yüzden genel eğitimler vermeyi çok sevmiyorum buradan yanlış çıkarımlarda da bulunabiliyor musun üçüncü şahıslar dediğimiz e şeyler dış ortamdaki biliyorsunuz dış ortamlarda da hiç kimsenin sabrı yok y sustur şu çocuğu işte Aile içinde de duyuyoruz bunu işte çok bağırdı ağladı niye ağlıyor niye işte vermiyorsun dediğini yap Ondan sonra Aa vuruyor bu çocuk işte şey ötekileştiren erişkinlerin ucu bucu olmayan Söylemlerine maruz kalıyor 3üncü şahs dediğimiz bu topluma Bu çocuklar bir süre sonra çıkarılmamalı Ben bununla gezemiyorum diyor çünkü anne baba da eleştirilerden çok rahatsız olmaya başlıyor Okul ap ayrı bir şey yani okuldaki sınırlar evde o sınırı olmayan birinin böyle okulda öğrenir Eee şeyiyle düşüncesiyle sınırlar sanki okula kalmalı Hayır okula kaldığı anda çocukta travma oluyor anne baba diyor ki zamanı geldi Hadi bunun okula gitmesi lazım kendisi bilişsel olarak kendini ikna ediyor duygusal olarak kendini hazırlıyor çocuk hazır mı değil mi hiç düşünmeden götürüp bu sınırsız Çocukları okula verdiklerinde inanılmaz şeyler oluyor çünkü öle öğretmenlerin öyle geniş sabırları yok Hele şimdiki öğretmenlerin çocukları etiketlemek le ilgili acayip bir şeyi var hazır bulunuşluğu var ne yapıyorlar e hemen patolojik tanılar uyduruyorlar Çocuklar bana gelen o kadar çok E işte tanı almış ilaç almış ama sorunun sınır olan o kadar çocuk var ki inanamazsınız yani eee şu dönem Ben hayretler içindeyim yani ne oldu da bu ebeveyn bu hale geldi Bunun hesabını birilerine sormayı çok isterdim ki Ben çocukları çok seven biriyim her şey için çocukları ön planda tutan biriyim Ama böyle ebeveynlik yapılmaz Ya ben iki tane büyüttüm Çok zor ebeveynlik yapıyorsunuz çocuk doğduğu andan itibaren topluma uyum sağlamayı önce size uyum sağlayarak öğrenir Bunun yerine frontal korteksi olmayan çocuğa Siz uyum sağlıyorsunuz dolayısıyla da olmuyor okulda [Müzik] etiketlenmelidir siniz böyle bazılarının masasında orta malıdır herkes alır gider bazısının marasaskf birisi alanını koruyordur diğeri diğeri koruyamıyor bu işte aileden aldığı kültürle alakalıdır aileden öğrendiği sınırlarla alakalıdır bir başkası ise sınırları olmadan büyüyen bir başkası için hep almaya alışıktır ailesinden Alır alır Alır alır bu çocuklar genelde Okulda da işte Özel okullarda falan şey yapılır Eee idare edilir bir şekilde parayla şununla bununla Ondan sonra ve bunlardan da acayip narsistler çıkar Eee hep vereceği veren kişilerle ilişki kurarlar arkadaşlarını öyle seçer sömüre bileceği tipleri seçer eşini işte karısını kocasını bu şekilde seçer Eee bunların patladığı yer neresidir biliyor musunuz kendi çocukları olduğu zaman o çocuktan Nefret ederler Neden Çünkü hayatları boyunca herkesten almayı başarmışlardır ama Kendi çocuklarından alamazlar Çünkü çocuğa vermeniz gerekir ama o hiç vermemiştir ki hep almıştır İşte o çocuk o o bireylerin çocukları bizim en çok uğraştığımız çocuklar çok zorlanıyoruz acayip zorlanıyoruz bakın bir tane sınır nerelere gidiyor Peki şöyle bir şey yapalım Eee Bu size ne öğretir Biz sınır koyuyoruz ve karşımızda sınır koyduğumuz çocuğumuz var burada mentalizasyon çok iyi kullanmak lazım Eee burada kendinize ne hissettiğinizi soracaksınız ve aynı zamanda da onun ne hissettiğini eee aklınızda tutmanız gerekiyor eee buna merak duymanız gerekiyor Yoksa bu kaosu çözemezsiniz ben ne hissediyorum şimdi Eee Örneğin Eee Çok acelem var ve çocuğu hemen hazırlayıp Dışarı çıkmam gerekiyor ve kendini yer attı şey yapıyor çıldırmış numarası yapıyor Ben ne hissediyorum Çaresizlik hissedebilirim öfke hissedebilirim aciliyet duygusunun beni itekledi duyabilirim Eee yalnız hissedebilirim baş edemiyorsunuz çünkü onunla tek başına Eee ve kontrolsüz bir öfke dövmek isteyebilirsiniz çocuğu Siz ne hissettiğinizi tanımlamaz sanız o tanımlamadan dolanabilir ve bunlar şiddete gider peki biz ne hissettiğimizi biliyoruz da o ne hissediyor Eee o hazzını elde etmek istiyor olabilir Bir Yani ben şu anda mikrofona bağlantı gitti ya arabadan bağlandı bir şeyler oldu e sesi kısman mümkün mü acaba mesaj B Can ya sese çok dikkat edin çünkü bu kaydediliyor bir dakika teşekkür ederim nasıl yapacağım ses kapatmam gerekiyor mu Ha şunu açmam gerekiyor Tamam kapattılar galiba Peki eee Eee burada hislerden bahsettik duyguların sınırlarla çok ciddi alakası var Dolayısıyla çok önemli şeylerden bir tanesi Acaba siz Duygularınızı tanımlayabilir musunuz ve çocuğunuz tanımlayabilir mu Eee bu neler öneri kısmında video kısmında hep bunları söyleyeceğiz bakın birçok insan kendi duygusunu tanımlayamıyor çünkü an içinde durup kendi içine dönmüyor ya Şu anda şu oluyor oğlum yerde debeleniyor ve ben ne hissediyorum Bunu tanımlamaya başladığınız anda Duygularınızı regüle edebilirsiniz demektir Siz Duygularınızı tanımlayan ve siz Duygularınızı düzenleyebiliyor hanızu unuz da duygularını tanımlar ve duygularını düzenleyebilir en büyük gördüğüm sınırla ilgili ilgili halledemeyiz tanımlamaz sanız yönetemezsiniz Eee Bu yüzden empati çok önemlidir hem çocuğunuzun hem kendinizin empati konusunda e ciddi anlamda çalışmanız gerekiyor ki bunları çözüm kısmında tekrar konuşacağız sınır koymaya kalktığınızda karşıdan aldığınız en büyük yanıtlardan biri Ağlama bu ülkenin Ağlama verdi ağlamaya verdiği tepki Eee gerçekten korkunç Bu da kültürel Ağlama sanki kötü bir şeymiş ve durdurulması gerekiyormuş gibi eee bir tavır sergiliyor e herkes ama öyle bir şey yok ağlama bir duygu düzenleme mekanizmasıdır Şöyle bir düşünün Sizi bilmem ama ben çok mutlu olduğumda dağılırım çok Şaşırdığım da dağılırım biriyle gurur duyduğumda Kendimle gurur duyduğumda Eee öfkelendiğimde çaresiz hissettiğimde yalnız hissettiğimde hüzünlendi ya bakın Ne kadar çok duyguya Ağlama eşlik edebiliyor Mutlu olduğumda dediğim gibi işte Üzüldüğümde de kızgın olduğumda da bunların hepsine eşlik edebiliyor Ya oğlum bunun başka bir fonksiyonu olmalı o zaman nörobilim der ki Ağlama rayından çıkmış oda sıcaklığı Bu oda sıcaklığı normal bir duygu düzenlenmiş bir duygu durumundan bahsediyoruz bunun dışına çıkmış bütün duyguları regüle eden en önemli araç Ağlama bunun için hepinizin ödevi Hani dedim ya bu videoyu 5 kere izleyeceksiniz bir diğer Ödeviniz de alterin kitabı Ağlama ve öfke nöbetleri onu da bir okumanızı istiyoruz ağlaman ne kadar önemli olduğunu o kitap size çok iyi anlatacak Ağlama susturulmuş demektir Ağlama her susturulduğu da başka bir yerden pırtlak verir hemen bir süre sonra yeniden ağlayacaktı görden görmezden gelinmesini kabul etmiyoruz yani git odanda Ağla bu duygusal bağı koparmak demek hayır çocuk ağlarken ona eşlik etmeniz gerekiyor Ve bunu yaparken de kendi Duygularınızı düzenleyebilen Bir yetişkin gibi davranabilme gerekiyor çünkü Eee genelde çocukların duygularına verilen tepki anne babanın da çocuklaşması olduğunu görüyorum onlar da hemen disregüle oluyorlar erişkin olmanızın işaretlerinden bir tanesidir ağlamaya eşlik edebilmek Bununla ilgili çok vurucu bir anı anlatayım size çok etkileyici oluyor insanlar için benim de çok aydınlanma anlarım dahan biriydi 17 yaşında benimi kaybetmişim cenazede herkesin bana söylediği sözler şunlar Ağlama baban görün üzülür Ağlama İçin parçalanıyor Ağlama çocukların yemek yemesi gerekiyor bunların hiçbirinin benim yaşadığım acıyla ve benimle hiçbir ilgisi yoktu farkındaysanız ağlamamalıyım Çünkü karşı taraf benim ağlamam karşı hissettiği duygularla baş edemiyor susması gereken benim ben ağlamamalıyım babam üzülmüş Babam kendi acısıydı kendisi başa çıksın Ben niye susuyorum çocukların yemeğe ihtiyacı varmış bir şey yapmak istiyorsan Dikkatimi dağıtma git çocukları kendim getir bırak ben yasımı [Müzik] düzenleyim onlar böyle davranırken 20'li yaşlarında bir kız Onun da Annesi vardı eminim üzülüyordu Benim de annem ölürse diye ama o kendi içindeki duygularla başa çıkabildi benimle gerekirse ağladı bana sarıldı Ama bir kere bile bana sus demedi su getirdi biraz yemek yiyebilir misin dedi Senin için ne yapabilirim dedi ben bu sihirli cümleyi hiç unutmadım birisi ağlarken ona sus geçti önemli değil bak demeyin görüyorum ağlamaya ihtiyacın var senin için ne yapabilirim istersen yanında sana eşlik edebilirim istersen sarılabilirim söylenecek olan budur onun duyguları hakkında Eee ahkam kesmek susturmaya çalışmak dikkatini dağıtmaya çalışmak ben en büyük sınır aşımları dır Bu da bizim çocukların sınırını açtığımız noktalardan bir tanesi Onun ihtiyacını Sen nereden biliyorsun Tamam ö bebeğisin Tabii ki sen daha Eee akıllısın Ama onun zihnini paylaşmıyorsun O o konuda Ağlamak istiyor ihtiyacı olan o eş tiket ağlamasına susana kadar gelip sana sarılacaktım emin ol öfkel bilil seni uzak tutabilir o zaman tamam uzakta durmak istiyorsun Anlıyorum seni istediğin zaman ama gelebilirsin benim kucağım sana her zaman açık ama dediğini yapmayacağım nedeni de bu gibi gibi bunla daha sonra gireceğiz tekrar öfke krizleri bu dışarıda yaşadığınızda kabus oluyor Sizin için şöyle bir şey söyleyeceğim bir kere başkasını ne deri bırakın arkadaşlar bir çocuğa tahammül edemeyen herkes kendini bir yerlerden atabilir istediği duygula e kapılabilir umrum da bile değil bir çocuğu tolere edemeyen birinin fikirlerini lütfen siz de umursamayın çocuğa o kadar önem veremiyorlar ki hiçbir şeylerine katlanamıyor Ama buradaki en önemli sorun gene sizde kendi Çocuğunuzu savunamıyor dönüp Biz kendi aramızda hallediyoruz Sağ olun yardımına şu anda ihtiyacınız yok biz halledeceğiz hiç merak etmeyin deyip Onları dışarıda tutamıyorsun utanca boğ oluyorsunuz neden ağlayan çocuk Siz bir şey yaptınız ağlayabilir Yani benim de oğlum bir buç saat yani Üstelik hayat Yani hayatımda giydiğim en son stiloto giydiğim şeydi yani bir buç saat ayağıma saldırıp ağladım ağlayabilir o çocuk o kendini düzenleyi Sen bir erişkin olarak onun düzenle mi kendini düzenleyememe haline eşlik edemiyorsan ebeveyn olarak sen de yetişkin değilsin veya şahit olduğun bir olayda zor durumdaki Bir ebeveyni daha da zor duruma sokuyorsa sen hainsin kötü birisin Dolayısıyla seni hiç ciddiye alm O yüzden Başkaları ne der işinden Bir çıkalım peki öfke krizleri nedir derseniz Aslında bu hissettiği duyguyu taşıyamama ve buu bir şekilde boşaltma e şeyidir yoludur E bu baskı altında duyguları bastırılan çocuklarda çok daha fazladır Eğer ağlamasına müsaade ediyorsanız öfke krizine gitmez genelde bir çocuk bir çocuk ne kadar öfke krizleri şey yapııyor o kadar görülmemiştir o kadar duygusu yaşamamıştır duygusunu yaşamamıştır çocuk Öke krizlerini Yapma etme demiyoruz yapabilir Eee ama size ya da etrafa zarar vermeye başladığında genelde sarılıp bunu yapmamasını sağlamaya çalışıyoruz ve Evet şu anda öfkelendim bunu anlıyorum ama bunu bana vurarak gösteremezsin Eee bağırabilir Evet geçecek kendini daha iyi hissedeceksin ben yanındayım Eee ama şimdi ne ağlam ne de öfkede tavır değişikliğinden bahsetmedim bakın Sizler E bu Yeni Kuşak Ebeveynler dansöz gibi çocukların istediği gibi kıvrılıyor öngörülemez hale geliyorlar Bu yüzden çocuk bir süre sonra diyor ki ben her şeyi istediğimi elde edebiliyorum Çünkü annem babam benim istediğim şekilde eee şey yapıyor e şekilleniyor Ya bunu mantıksal olarak düşünemez belki ama 1 yaşındaki bir çocuğun bile anne babayı idare ettiğini gördüm 1 yaşını bırak 6 aylıkken sınır eğitimi veriyorum ben bazılarına Çünkü verileri arasındaki örüntü tanıyabiliyor çocuklar örüntüyü tanıyor diyor ki ben kafayı küt diye yere vurdun mu haz elde ediyorum arkası dopamin istediğim oluyor ve dopamin elde ediyorum Yani aslında basit bir mantığı kavrıyor çocuklar çok basit bir mantığı kavrıyor diyorlar ki ben bu davranışı yaptığımda karşı bana öyle bir şey yapacak ki dopamin salgan benim hoşuma gidecek O yüzden kafasını vuruyor bu Öfkeyi bir şeye yönlendirmek çok emin değilim işte yok işte şeye Vur şuna Vur buna Vur deyip Eee vurmayı Yani bir ifade şekli olarak çocuklara sunmanın doğru olduğunu düşünmüyorum Eee genelde işte bunun zarar veriyorsun ama bak ben buna emek verdim Burası bizim evimiz gördün mü burası çizili ve bu beni üzdü buna izin veremem şeklinde davranışının o vurma davranışı ya da öfkenin davranışının son sonuçlarını anlatabilirsin işte çok bağırıyor Örneğin Eee bağırdın anlıyorum ama bu beni biraz ürküttü Eee acaba başka türlü ifade edebilir miyiz gibi konuşmalar yapılabilir ama işte al buna Vur e deyip bir yastık verir miyim çocuğuma vermedim hiç o tür bir şey ya zaten ya bir kere benim öyle Eee bu şey e öfke krizleri şeklinde gördüğüm oldu E bir tane iki kere biri büyüğünde biri küçüğünde oldu Biri Eee alışveriş merkezinde Eee eşimin bir işi var Bir saat kadar bir zamanımız vardı büyük oğlanı şeye götürdüm Eee çok sevdiği bir oyun salonu vardı önceden de söyledim onu dedim ki oğlum bak yani bir saatlik zamanımız var şimdi gidebilirsin Ama saatli olunca çıkmak zorundayız gerçekten de çıktı oradan fakat biraz uzaklaştığımız hazlı tekrar geriye dönmeyi istedi kendini yere attı 18 aylık falandı böyle ayaklarıma sarıldı ve nasıl ağlıyor ama anlatamam Çok öfke nü veti de diyemem Aslında çok şiddetli bir e şeydi Hüzün yaşadı diye düşünüyorum fakat Israrla bunu yapıyor hani geri döndürmeye ve Beni ikna etmeye çalışıyor Bir buçuk saat falan ayakta bekledim Öyle arada diz çöktüm İşte anlattım Baktım olmuyor Biraz daha izin verdim ama en büyük Belki de uzamasının en büyük nedi çevreye toplanan kalabalık böyle ay şeklinde dizilmişti Arkadaşlar en sonunda şeydim çocuktu doktoruyum hepinizin dağılmasını istiyorum Bu bir Kriz anı ve geçecek yani sizi ilgilendirmiyor bu çocuğumla ilgili benimle ve çocuğumla ilgili dövmüyor bir şey yapmıyorum Yani bu polise ne diyeceksin yani ayakta dikiliyor çocuğu altında şeyinde ağlıyor ağlamasına izin ver Evet yani ağlıyor Yapabileceğim bir şey yok bu çocuk yani dağılmalarını istemiştim Belki de çocuğun tepkisi o kadar uzun sürmeyecek Ama onların da müdahalesi yüzünden ama bir buçuk saatin sonunda o çocuk ne yaptı biliyor musunuz ayağa aktı ve suratında hiç yani uzun zamandır görmediğim parlak bir gülümsemeyle Eee suratında yaşlarla elini uzattı ve aşağıya indik Yani onun için o duygusunu yaşamış hüznünü yaşamış bütün o Oda sıcaklığına bütün duygularını çekmişti ve rahatlamıştı Eee Ama bunu bir kere yaşadım zordu Eşlik etmek kolay değildir Ama bunu bir kere yaşadım Yani bunu tekrar yapmadı küçüğü de kafasını yere vurmuştu ben bir şeye hayır demiştim ne olduğunu hatırlamıyorum Eee karşısına oturdum e ve göz teması çok ciddi anlamda göz teması bunu anlatacağım size zaten Yani neden yaptın bunu kafanı yere vurduğun için benim Bunu yapabileceğimi mi zannediyorsun gene konuşmadığı yaşlarda Bunlar bakın Ondan sonra hayır bu tavrımı değiştirmeyecek bu olmayacak ama şu anda çok üzgünüm çünkü kafanı yere vurduğunu gördüm ve çok üzüldüm o yüzden birazcık uzaklaşmaya ihtiyacım var çünkü öfkelenmişim bir durumdaydım kendi Duygum da yükselmişti ve ben biraz uzaklaştım 5 10 dakika sonra yanıma geldi Hayır daha geçmedi dedim biraz uzak kalalım Daha sonra bu konuyu konuşuruz yaklaşık bir ya da bir saatten sonra aşağı yukarı bir saat sonra ben gittim yanına ve bu konuyu konuştuk bu da bir daha tekrarlanmadığı tekrarlayıp tekrarlamaya çok gösteriyor Evet bunlar birer defa da oldu ama benim söz öncem çok iyidir çocuklarla dolayısıyla da biz çok iyi anlaşırız e Eğer Çocuğunuzu izlemiyorsunuz ve karşılıklı sağlam bir bilgi akışınız yoksa birbirinize tekrara ihtiyaç duyar Örneğin gider bir tane işte ne bileyim bitki bitkinin toprağını eşeler ha bu örnek olarak şeyi verebilirim bitkiyi geçelim ben kendi yaşadığım periz mesela Büyük oğlan benim acayip derecede prizde düşkündü ve ben her Sef ben prizlerin hiçbirini kapatmadım ama her seferinde ona hiç kızmadan aynı şeyi anlatıyordum bunun içinden elektrik geçiyor elektrik sana çok zarar verebilir Bu nedenle buraya dokunmanı istemiyorum bunu ama bir kere söylemekle anlamaz Çocuk emeklemesi 6 ay 6 aylık bir çocuğa Siz bunu bazı çocuklarda be kere söylersiniz anlar Bazısını 100 kere söylersiniz anlar Burada da bazı bilgi aktarımları örüntüyü çocuğunun tanıması için sabır gerektirir bir kere söyledim anlamadı olur ya karşındaki 40 yaşında adam 40 yaşındakilere bile anlatamıyoruz Hayır sabırla Siz ona net bir şekilde Bu yüz ifadesiyle ciddi bir şekilde ciddi bir şekilde Hayır diyeceksiniz bu bu hafta bir aileyle çalıştım 45 dakika boyunca çocuk bana ya da ailesine vurmaya çalıştı ve ben işte ellerimle engelledim Hani vuramazsın ona da vuramazsın Bana da vuramazsın hep vurdu Ellerini tuttum tekrar falan böyle bir süreç geçirdik ve sürecin içinde ailenin hep yaptığı şey Gülümsemek Aslında duydukları içlerinde duydukları çok büyük bir utanç duyuyorlar ve utanç da başarabilmek için gülüyorlar ya da hayal kırıklığı duyuyorlar birinde yani tahmin ettiğim o sordum da yani neden şu anda üzgünsünüz Bunu anlayabiliyorum Ama neden gülüyorsunuz Yani yüzlerinde bir gülümseme ifadesi çapraşık sinyaller veriyorsunuz çocuklara çocuk anlamlandıramıyorum Ondan sonra dolayısıyla da Eee yüz ifadenize çok dikkat etmeniz gerekiyor Bir de göz temasına çok dikkat etmeniz gerekiyor eee e Gene geldik şeye Eee bunu da ilk oğlumda yaşamıştım ilk oğlumda bir ara 3 yaşlarında falandı böyle bir hafta bir fark ettim ki benim de sabrımın azaldığı bir dönemde Eee her gün çocuğuma bağırmaya başlamışım Nasıl yani dedim ya oturduğumu düşündüm ve her gün ona bağırdığım fark ettim müthiş bir aydınlanma haliydi Yuh dedim ya o zaman işte oğlumu 2 32 yaşında doğurdum işte 35 falanım yani o civarı belki 36 36 yaşındasın dedim andan ya 3 yaşındaki bir çocuk Seni sinirlendirecek liğin nerede nasıl sinirlendirecek Çocuğunuz yaramaz ve sizi çileden çıkarıyorsa eksiklik onda mıdır yoksa kendinizde mi ebeveynlik kendinle yüzleşmektir Siz kendinizle yüzleş musunuz bu çok önemlidir Yoksa 3 yaşındaki çocuk sizi çileden çıkarıyorsa ve 3 yaşındaki çocuk evi yönetiyorsa sorun çocukta değildir sorun ebeveynidir o 3 yaşında sizin devasa bir 30 yıllık ya da işte 33 yıllık deneyiminiz onu alt edemiyorsa yetişkin olduğunuz mu demektir Bunlar kendime sorduğum sorulardır Bakın bu söylediklerimin hepsi o dönemde kendime sorduğum sorulardı erişkin olduğumuzun en önemli belirtisi çocuğun duyguları ile sürüklenmek ve onun duygularını düzenlemesi için rehber Olmaktır ne demektir bu kendinizi düzenleyebilen gerekiyor çocuk tarafından sürüklenmiyor Lider olmamız gerekiyor o darmadağın dalgalı denizde Siz de denize atlamayın Siz kenarda kalacaksınız Ona bir tane Eee ne bileyim işte şey atacaksınız Sandal göndereceksiniz ya da bir simit atacaksınız o nasıp yavaş yavaş sakin limana kıyıya doğru çekilecek ama biz ne yapıyoruz çocuk sinirlenince hop hop herkes bağırmaya başlıyor sokakta bile görüyoruz burada kim çocuk kim ebeveyn karıştırmayalım ebeveynlik rollerimizi çocuklara vermeyeceğiniz gibi onlar gibi çocuk da olmayalım Yani çocuğun kendini düzenlemesi beklenemez ama bir erişkin de kendini düzenleyemiyorum ciddi anlamda bir kendi üzerinde düşünmesi gerekir O yapamıyor Bana gelenlerde en çok gördüğüm şey eee hocam Hocam işte bu çocuk anlamıyor bu çocuk yapamıyor bu çocuk şöyle bu çocuk böyle Eee ama Neden sorusunu sormayan Ebeveynler zor bir iş yapıyoruz ve bunun da galiba mesleki yıpranmasını yaşıyoruz topluluklarda yaşam hayırlar üzerine inşa edilir O yüzden çocuğa Hayır denmez lafı beni hep güldürmüş tür çocuğa Tabii ki hayır denir Fakat her zaman o o o hayırın nedeni olmalıdır Hayır saçımı çektin mi canım yandı bak yüzümü çizdin bak izini Gördün mü bak bebeklere söylenecek laflar Bunlar Bak gördün mü izi çıktı çok acıdı Lütfen bunu tekrarlama olur mu gibi anlamaz çocuk Hayır yeterince tekrarladığını da Çocuğunuz aldığı veriler arasında örüntüler kuracak ve diyecek ki şunları yaptığımda annemin babamın canı yanıyor benim oğlum dişi çıktığında bir kere emzirdim Bir kere emzirirken ısırdı göğsümü hemen ayırdım gözlerinin içine baktım ve dedim ki bunu bir daha yapma Çünkü çok acıdı Bak gördün mü kanadı şimdi seni emziremeyen de biraz aç kalmasını sağlamak zorunda kaldım canım yanıyordu Çünkü öyle emzirem onu bana anneler geliyor göz parçalanmış emzirmeye devam ediyorlar kendi sınırını ihlal etmektir Ya bu nasıl bir değersizliktir anlamış değilim Bu Oğlunuzu ya da kızınızı sevmek değildir Çünkü onu emzirirken öfkeyle yükleniyo çocuğun en iyi anladığı şey ebeveynin duygularıdır hiç saklamaya kalkışmayın yani çok güzel anlarlar acıyla mücadele edilmez acı öfke yaratır kızgınlık yaratır gerginlik yaratır ve Çocuk emzirirken daha bu duyguları zaten hormonlar a sütün Tadını bile değiştirir anlar Yani hayır göğsünüzü acıtıyorsa bir çocuk sizin canınızı yakamaz siz onun canınızı yakamı sanız O da sizin canınızı yakamaz bu kadar nettir bu iş bu nedenle Eee hayırı çocuğa mutlaka söylemek gerek ama buna eşlik ederken de bunu yaparken de eşlik eden yüz ifadeniz ve göz temasını çok önemli ben görüyorum tepeden bağırıyor yapma dedim sana nasıl yaparsın onu çabuk onardın İn aşağıya Tamam da neden Neden bağırdığında Ne dedik bağırı oldığu üzerine yürüdüğünüzde çocuk frontal korteksi iptal olur yani gelen veriyi işleyemez neden tehlike algısında hiç orayı değerlendirmez değer Çünkü beyin kabuğun beyin kabuğunu kullanmaz ve şeye çekilir beynin derinliklerine çekilir orada da yürütücü işlev olmadığı için neden sonuç ilişkilerini kuramaz hiçbir zaman çocuk O yüzden bağırmanın bir anlamı yoktur çok sakin bir şekilde yanına gideceksiniz R çökeceksiniz göz teması kuracaksınız ve ciddi bir yüz ifadesiyle Hayır bunu yapamazsın Çünkü buradan düştüğünde uğu hastanede alırız ama bunu çocuğun yaşıyla da bağlantılı olarak bir kere söylediniz diye anlam deyip kızıyorsan bu yanlış bir şeydir çünkü çocuk tekrarla öğrenir öğrenme neydi iki nöron arasında bağlantı kurmaktı bu dersin başında anlattım Bu videoyu beş kere izleyin dedim Siz erişkin olmanıza rağmen Yani bir çocukta bu bağlantıyı kurmak daha uzun sürebilir sabırla öğrenecek dikkatini dağıtmayı sevmiyoruz duygusunu Yaşasın istiyoruz çocuğun ama alternatif sunabilirsiniz dışarıda Toprak diyor mesela toprağı elinden alıp bunu Yiyemeyiz Çünkü yersek karnımız ağrıyabilir Ama istersen bu havucu yiyebilirsin veya bu işte oyuncağı ısırabilir gibi alternatifler sunabiliriz çocuğa her türlü istek karşı tarafa göz teması eşliğin iletilmelidir Bu evrimsel bir zorunluluktur iletişimin en temel basamağı göz temastır O yüzden bunu çok önemseyin ben her zaman ailelere şunu söyledim Bebeğinizin altını değiştirirken gözünün içine bakmıyorsun o altında değiştirmenin bir anlamı yoktur geçer gider gözünün içine bakarak o çocukla konuşmakla yükümlüsün göz tem ının Eee ne kadar önemli olduğunu görüyorum çünkü son yıllarda yani göz teması Kuran çocuklar doğduğu andan itibaren Kuran çocuklar görüyoruz ama bir anda 4 ay 5 ay geçmiş hala kuramayanlar görüyoruz aradaki fark ne genetik mi zannediyorsunuz Hayır o çocuğun gözünün içine bakan olmadığı için o da Kimsenin gözünün içine bakmamaya öğrenmiş oluyor hayatta bu yüzden lütfen çocuklarınızın gözünün içine bakın çocuklarınızı izleyin İzleyin büyüleyici yaratıklar ben ya hiç bıkmadığım şey çocukları izlemek şimdi bunu da hep bir örnekle anlatıyorum şimdi sizin için evetler ve hayırlar durumlara göre değişiyorsa çocuk için öngörülemez olursunuz bu konuda hayır dedin Ama yarın işine gelmedi Evet dedim Dolayısıyla gri alanların çok gri alanların çoksa frontal korteksin çocuğuna ödünç veremezsin anlamaz çünkü çözemez hayırlarınızı olarak kalmalı evetler de evet olarak kalmalı Hayat eğer o evetleri hayıra hayırları da evete döndürülmüş bunu da çocuğa söylemekle yükümlüsün Örneğin Oğlum bak biz ekrandan hoşlanmıyor Çünkü sana zarar verdiğini düşünüyoruz ama burası babaannenin evi ve ekranı Burada açık buluyorsun Fakat bunun sana iyi geldiğine inanmıyoruz Ama bu evin kurallarını Babaannen koyuyor O yüzden burada görebilirsin Ama benim evime gittiğimde bunu yapamazsın bu oğluma söylediğim şeylerden bir tanesiydi Evet benim evimde hep hayırdı ama babaanne bir süre sonra açmak istedi Yapacak bir şey yok bunu her şekilde Eee eee oturtmak gerekiyor işte bugün evet dediğim bir şey Normalde bizim evde Eee her şeyi karıştırabilir bakın 4 aydan itibaren oğlum Küçük oğlum büyük oğluma Eee her başka yere gittiğimizde daha giderken söylüyordum ben işte oğlum bak bu evde her şeyi karıştırabilir Eee çocuk bu kadar Komplike bir şeyi anlamaz anlıyorlar nasıl anlıyorlar Çünkü aynı şeyler tekrar ediliyor ve oraya Gittiğinde de onu destekleyici başka verilerle Bak sana anlatmıştım Burası başkası ne burada kurallar fark Burada istediğin gibi gezemezsin desteklediğiniz de Eee çocuk bunu anlıyor Yani zamana ihtiyaç var sadece tekrara örüntülerin tekrarlanmasına ihtiyaç var Ve böylece anlayabiliyor Eee bunu da bir anıyla taçlandır çok bana çok şey öğretmiş bir şeydir 15 yaşında oğlum okuluyla beraber ve iki öğretmen eşliğinde K Kaya gittiler para toplandı işte Bayağı da bir grupla fen lisesinde başladığı seneydi kayağa gittiler o gittikleri gece Gecenin Yarısı 1 miydi 2 miydi saat Neydi Belki de daha geçti arandık şeyden bu benim oğlan ü tane daha arkadaşıyla beraber gece otelden Sen kaç bir Bara git bu bardaki geri zekalılarda boyları uzun diye bunları hiç bozun diye diyorum bilmiyorum çer almışlar ama ne oldu orada bilmiyoruz eee bir 20 dakika sonra benim oğlum şey demiş gidiyoruz diğerleri Sen korkaksın sen gidebilirsin biz kalacağız Hayır geliyorsunuz ya gelirsiniz ya da gider öğretmenle sizi alırım demiş ve bunlar dönmüşler otele Ama öyle gürültülü dönmüşler ki kavga ede ede Eee Öğretmen beni aradı bizi aradı Yani herkesin velisini aramış Ben de oğlumla konuştum niye gittim merak ettim oğlum eve gelseydin o zaman gitseydik yok yanımda yoktunuz Ben o an merak ettim bakın hazzına yenilmiş Peki niye çıktın oradan bir şey gördüm yani benim Orada olmamı istemezdin Ne gördün bilmiyoruz Hala da bilmiyorum söylemeyeyim ama söylediği söz çok önemliydi Sen benim Orada olmamı istemezdin burada Ne oldu ben ona o kadar istikrarlı davranmış ki o ortamda onun benim neyi kabul edip etmeyeceğim dair net fikirleri var ama ben işte ya anne ya Hadi yapsana ya falan deyip de karar değiştirmiş olsam şunu düşünecek Oru Evet annem bundan hoşlanmazdı Ama ben zaten ısrar edince kabul ediyor nasıl Hadi devam edeyim demiyor Ben istikrarlı Yım bana zaten şu anda da şeyi söyler Dağı oynatmak daha kolay sen hayır dediğinde gerçekten de öyledir Ben kazara hayır desem 3 hafta o Hayır hayır olarak kalır eee Eee düşünmeden hayır dediğim için çok özür diliyorum Çok affedersin diye özür dilerim 3 hafta eziyet ederler bana hadi dinlemen gerekiyordu dinlemeden cevap verdin Anne niye böyle bir şey yaptın derler Ben de her seferinde özür dilerim ama o 3 hafta iki haftaya inme hayırın bir kıymeti olmalı Hayır o kadar önemli bir şey olmalı ki çocuk bunu duyduğunda buna ısrar etmemesi gerektiğini Bilmeli değişmeyeceğini Bilmeli yoksa çatışma devam eder Şimdi siz bir çocuğun ağlamasına dayanamadın ağladı geri mi adım attınız daha çok ağladı gene geri mi adım attınız Eee ve o daha çok isteklerle baktı ki geri adım olabiliyorsunuz Bu sefer her istediğini size Day atmaya başlar Bu bir döngü gibi devam eder dolayısıyla da çocuk olumsuz duyguları bir süre sonra kabul edememeye başlar yani hazı mı olmadı mı Ben yaşayamam hep ağlaya ağlaya döner çocuk ortalıkta bunun şeyi şöyledir böyle tipik böyle diye dolanan çocuklar vardır Bunların hepsi haz arayışı peşindedir Çünkü haz bağımlı dopamin bağımlısıdır Bunlar do bağımsızdır Bunlar Çünkü hep her istedikleri yapılıyor devam eden böyle bir şey var Halbuki dopamin dediğin şey böyle böyle gitmeli ebeveyin % 10000 ona uymaya çalışıyor her derde ona dopamin sağlamak çocukları gene mutlu etmiyor Çünkü bir süre sonra o dopamin düzeyine alışıyor çocuk daha fazlasını istiyor daha fazlasını istiyor bunun sonu yok gerçekten yok yani e Bunun bedelini çocuk ödüyor Bak buna da bir yanım Var 25 yıl bu işi yapınca evli ama daha çocuğum yok babam aradı dedi ki ya bir arkadaşım var kızı intihara kalkışmış Bilmem kaçıncı ameliyatın oluyor çok da kötüler Ya bir git gör onları ya ben psikiyatrist ya psikolog değilim Ne işim var orada falan ya benim adıma bir şey yap Gidiver dedi Ben de söylene söylene gittim ama hayatımın dersini alıp çıktım orada 14 yaşında bir kızcağız ben içeri girdiğimde anneyle atıyorlardı ki ben geldim Hani birazcık eşlik edim çıkın birazcık sakinleşin orada bir bir saat kadar kaldım ve hayatımın dersini aldım çocuk intihar etmeye falan çalışmıyormuş Aslında bu Kadıköy'de sahilde o civarda oturuyorlar sahilde birkaç çocukla tanışmış 14 yaşında bundan kaç 17 18 sene önce akşamda bir konser var şey pazar gününe bir konser var o konser için hafta içi anlaşmış onlarla Bu da gelmiş ailesine söylemiş demiş baba da şey demiş ben götüreyim Yok onlarla yalnız gidecek 14 yaşında kızı gönderir mi göndermemiş Tabii ki kız da pazar günü hesaplıyor akşam işte Bilmem kaçta konser var 67 saat önceden 3ün kattan aşağıya atlay veriyor hesabı şu ne kadar çok istediğimi annem babam anlar ve şey yaparlar Eee izin verirler Hayal edebiliyor musunuz burada olay ne buradaki Olay şu Her dediğini yaptırmış o zamana kadar aileye ve haz düşkünü haz elde etmeyi düşünüyor sonuçlarını hesaplamıyor Onun derdi konsere gidebilmek ya üncü katan atlıyorsun kızım bundan Yani bunun bedeli olmaz mı yani bunu hesaplam mı İnsan hesaplamıyor işte Çünkü haz bağımlısın ve davranışlarının bedelini hiç ödememiş bunu da birazdan anlatacağım davranışın Bedeli Dolayısıyla Eee hayıra katlanamamak aslında bir parça hayatta Eee dayanıklılık rezilyans kazanamamak yani Çocuğunuzu dayanıklı kılmıyorsun hayata karşı Çünkü hayırı sadece siz mi söyleyeceksiniz onu patronu diyecek karısı kocası diyecek Ondan sonra okuldaki öğretmen diyecek sokaktaki Manav diycek Yani olumsuz hiçbir şeye dayanamıyor bu çocuklar ya rezilyans lı hiç yok yani sonra psikolojik olarak hasarlı oluyorlar dediğim gibi küçük şeyler ama ileride nereye Eee evrilecek çok iyi bilmemiz lazım geldik bu davranışın bedeline bakın her davranış bir davranış Yaparsınız bir silsilenin bir parçasıdır Aslında davranış o an çocuk sana tat diye yapıştırdı O anki olayı düşünmeyeceksin bakın o davranışın bir gerisi vardır o Geriş ta e Big Bank'a kadar götürebilirsiniz Bir de sonuçlar silsilesi vardır Onu da uzak geleceğe kadar götürebilirsiniz davranışlar aslında bir sürecin sonucudur ve bazı şeyleri önceler yani o davranışın da başka sonuçları var davranışın Kendisi de bir sonuçtur Kendisi de bazı sonuçlara neden olur bir sonuçlar silsilesidir devam eder Dolayısıyla çocuk davranışın bir bedeli olduğunu öğrenecek kendini düzenleyecek bu konuda sapi Öner okumanızı öneririm Robert sapi benim kahramanlarım danan biri o bir primatolog ve nör Bence nörobilimci de ama bu eee titri pek kullanmıyor benim gibi sonradan öğrenmiş gibi Eee ama inanılmaz Yani onun davranış diye bir kitabı var O kitabı da okumanızı öneririm Eee Kallavi bir kitaptır ama Kallavi şeyler öğrenirsiniz O kitapta diyor ki davranışlar hiçbir zaman anlık olaylar değildir süreçlerin sonucudur bu süreçler istenirse büyük Patlamaya kadar geriye götürülebilir eee Eee sonuçlar davranışların sonuçları da Eee evrenin sonuna kadar gidebilir Dolayısıyla çocuğun davranışın sonucunu öğrenmesi gerekir bir bedeli olduğun o davranış hayatta bir şeyleri değiştiriyor o Değişen şey de sana bazı bedeller biliyor musun Şu anda ben çok incindim Çünkü ben seni incitmiş ama sen bana vururken Benim in incinmedi imi hiç hesaplamadan ve kendimi kötü hissediyorum o yüzden birazcık aramıza mesafe koyalım ya da şunu da söylediğim olur şu anda bana vurdun bu beni çok üzdü ve sinirlendirdi ve burada yanında kalırsam sesim yükselebilir yükselmesini istemiyorum O yüzden biraz araya ihtiyacım var gibi gibi davranışın bedelleri konusunda gene bir anekdot anlatayım size bundan Birkaç yıl önce bir Gazete haberinde okumuştum Avukat bir anne ve doktor Bir babanın çocuğu 20'li yaşlarının üstünde kendi başına yaş bir çocuk bir sabah evindeki Samuray kılıcını alıyor ve sokağa iniyor ve gördüğü ilk kadına Özellikle de niye kadını seçti diye düşünmüşümdür hep kadına kılıcı saplıyor ve onu öldürüyor Eee bu olay üzerinde çok düşündüm ben ve daha sonra çok ilginç Her iki taraftan hem annesinin hem babasının tarafından bir şekilde tanıdıklardan bir şeyler duydum yani Aslında benim Primer tanıdığım değil ama bir şekilde camiada hem baba hem de anne tarafından aileden ya da işte eş dosttan falan bazı haberler duyumlar aldım ki çocuk şöyle bir çocuk her dediği yapılmış bir çocuk hep patolojik davranışları var Muhtemelen anne babanın da kaotik davranışları var Eee ve mesela Okulda da para vermişler bağışta bulunmuşlar hiçbir yaptığının Bedeli ödememiş çocuk Yani bunun bir sonucu olduğunu düşünmüyor hiç hesaplamam onun kafasındaki o gün evden çıkarken sadece o şeyin kılıcı birine saplamanın ona ne hissettirecek duyduğu merak var yani haz var aklında o kadına ne olduğunu Bakın empati yok o kadının ne hissedeceği ailesinin ne hissedeceğini hiç düşünmüyor yani sonuçları hiç düşünmüyor kendisi hapse girecek bunu da [Müzik] hesaplam bunun nedeni çocukluğundan beri böyle büyümüş olması haz bağımlısı olması empatiden yoksun büyütülmüş olması kimse ona Duygulardan bahsetmemiş Çünkü peki sizce burada çocuk mu suçlu Bence aile suçlu b ödedi çocuk ama tabii şunu da söylemek lazım 18 yaşını geçmiş devlet açısından diyor ki artık yetişkin hasarlı büyümüş olabilirsin ama bunu artık Tedavi edip toparlamanın ait bu da denebilir ama ebeveynin sorumluluğunu göz ardı edemeyiz gene bir gazete küründen bahsedeyim Bu da çok önemli Eee Amerika'da geçen bir yıl olmadı son 78 ay önce gördüm bir ailenin çocuğu evindeki silahı alıyor ve birkaç arkadaşını öldürüyor aile yargılandı ve 10 yıl hapis aldı çocuk dışında Bu bir ön şey hazırlık bundan sonra birçok şey çocuklardan dolayı olan birçok şey aileye fatura edilecektir bir örnek bir silsilenin başladığı anlamına gelir bu yüzden de ben sınırlar konusunun artık çok önemli olduğunu düşünmeye başladım bu eğitimleri sık sık yapmamın nedenlerinden biri de bu Bedel konusu ebeveyne de Bedel ödetecek sistem sen bunu yetiştiremedim kendisinde sorun bulmayacak ya faturayı Halbuki Onun da çok büyük payı var bunlarda bütün bunlarda yani Bun sosyolojik sorunlar Hani burada Girmeyeceğim ama sistemin de çok büyük sorunları var bunu tamamen ebeveyne yıkamaz ama Eee öyle yıkacak gibi duruyor Eee çocuk bir şey istediğinde ve siz ona Hayır dediğinizde seçenek e sunmak bir tür uzlaşma sağlar mutlaka bir seçenek sunmanız öneririm konu aranızdaki bir tartışma dikkati dağıtmak anlamında söylem bırakın yasını Yaşasın ama Sakin bir şekilde Evet biliyorum üzüldün Üzüntünü yaşayabilirsin ama onu yapamayacağımız nedenini anlattım sana seçenek olarak da istersen şunu ya da şunu yapabiliriz gibi alt seçenekleri sunmakta fayda vardır en çok önemsediğim şeylerden biri ebeveynin istikrarsız oluşu bunun bedellerini Herkes ödüyor ebeveyn de ödüyor çocuk da ödüyor ne yapacağını bilmediğiniz bir patronla çalışmak hayal edin bakın sabah kalkıyorsun işe gideceksin ve adamın ya da kadının ne halt edeceğini bilmiyorsun bir gün iyi bir gün kötü örüntü yok hani şu olursa bu olur Yok böyle bir ortamda çalışmak size ne hissettirir Biraz kendinizi çocuklarınızın yerine koyun istikrarsız sanız yardım alın Duygularınızı regüle edemiyorsanız yardım alın benim birlikte çalıştığım ailelere en çok söylediğim şey budur kendin yaptığınız yatırım bazen çocuğu doktor doktor dolaştırmak çok daha etkili olacaktır Siz kendinizi onarır sanız çünkü sizin de hasarlarının nedenleri vardır Kimse çocuğunun kötü olmasını istemez herkes çocuğunu çok seviyor Biliyorum çok patolojik durumlar olmadığı sürece herkes çocuğunu önemser önemsiz zorunda reele bakarsak o çocuğu sen Doğurdun Sen bakacaksın benim bakacak Halim sistem de bakmıyor Dolayısıyla o onun yaptığı onun güzelliğiyle de çirkinliğiyle de sen uğraşacaksın O yüzden Eee burada kendinden başlamanın çok kıymetli olduğunu düşünüyorum sizin hayatınız kaotik çocuğun da hayatı kaotik Kaos Kaos dur o nedenle Eğer çocuk is sizin hayatınızın canını okuyorsa dönüp kendinize bir bakın bakalım ben nasılım acaba diye istikrarsız ebeveyin kesinlikle psikopatoloji nedenidir çok acı bu Ama öyle Çünkü benim çok cesur bir takım Ben bununla ilgilenim 11 miydi 13 müydü Bugün resmini gösterdin gülü şey videosunu izledik beraber gülüyor e 9 9 yaşında 9 yaşında çocuk ve bana geldiğinde dedim ki ya bu bu psikiyatrinin Vakası Benimle ilgisi yok dedi ki ben psikiyatriste götürdüm D tane şeyim var D tane ilaç alıyor şu anda ve bir çantada değiştirdikleri ilaçlar var Ben de her yere git gittim İstanbul'daki herkese gittim Sen diyorsun ki ebeveyn Ben ebeveyn rehberliği almaya geldim dedi deneyelim dedim ben de ve zaman alıyor Çünkü kendisinden başka destekçisi yok Çünkü ortada bir de diğer ebeveyin var diğer ebeveyin patolojinin asıl kaynağı kendini düzelte düzelte o çocuğu o kadar çok bir yerlere getirdi ki biz bu tür vakalarda kendini değiştirebilen ev venlerde çocukta acayip değişiklikler görüyoruz bir tanesi Ankara'dan gelen bir aileydi ve çocuk tanı almış ama çocuk tanı alacak bir şeyi yok göz teması var deli gibi duygu var Çocuk depresif bildiğim depresif yani çünkü korkunç bir öyküyle büyümüş Bir babanın çocuğu mesela o baba kendini düzeltmeye çalıştığında o çocuktaki değişimi görseniz inanamazsınız inanamazsınız bizim ebeveynin kendini değiştirdiği de çocuğun değişmediği vakam yok o yüzden biz her zaman şunu söylüyoruz ebeveyn sihirli değnek biz sadece rehber yapan yapıyor yapamayan yapamıyor haftada birle hiçbir çocuğu düzeltemeyeceği im ben sana sadece ebeveynlik konusunda rehberlik yapıyorum kendi yaptığım hataları yapma bak buralardan da şunları öğrendim bunları anlatıyorum bunu bunları söylüyorum sen de Yank kası olmasa Benim yaptığımın hiçbir anlamı olmaz Dolayısıyla sizin istikrarsızlıklar çocuklarınızdan birinde bir tanı varsa nasıl bir hayat yaşadı diye sormanız gerekir son olarak söyleyeceğim şeyinde çok önemli olduğunu düşünüyorum Eee Biz kendi zihnimizden çıkıp çocukları göremiyoruz Sabah kalkıyoruz o gün planlarımızı yapmışız işte şunları şunları şunları yapacağız çocukları alacağız işte ne bileyim şuraya gideceğiz buraya ya çocuk duygusal olarak buna hazır mı istiyor mu Ya da ne düşünüyor onunla ilgili onun Belki başka hayalleri var O günle ilgili Biz kafa ya da okula hazırlanmak değil mi Biz diyoruz ki Tamam okula gitmesi lazım yani gidebilir artık kendi kaygılarımızı kendi içimizde yaşıyoruz çocuğun haberi bile yok Sonra hop alıp çocuğu okula veri veriyoruz Yok böyle bir şey kısa ve orta vadede bir çocuk başına ne geleceğini öğrenmeli bunu öğrenmez olmuyor o işler ne demek bu Dışarı mı çıkacak abim 20 dakika önceden haber verin biz şimdi dışarıya çıkacağız şunları şunları şunları yapacağız Sonra şöyle yapıp eve döneceğiz 20 dakikamız var 10 dakika sonra bir daha hatırlatın 5 dakika sonra bir daha hatırlatın sokağa çıktınız geri döneceksiniz 5 dakika sonra gideceğiz 10 dakika sonra ya da işte zorluk çıkarma şeyine göre ama o 10 dakika dolunca da Palaz pandıras alıp geri döneceksin uzatmayacaksın bakın ebeveynsiniz Lider olmak zorundasınız Eğer lider olamazsanız kendine başka liderler bulur çocuklar ergenlikte gider kendisi gibi frontal korteksi olmayan bir bir başka bir çocuğun peşine takılır canınız çok yanar O yüzden çocuğa Lider olmalısınız çocuk şunu bilecek 18 yaşına kadar ben bunu 9 yaşındayken oğluma anlatmıştım bir çatışma yaşamıştık Ben de ona dedim ki oğlum 18 yaşına kadar ekran konusunda bir çatışma yaşamıştık arkadaş lın telefonları varmış 7 yaşından beri Onun niye yokmuş konusunda konuşuyorduk Ben de ona şunu söyledim Bahtına düşen Anne bu annenin verdiği kararlar da bu seni doğurdum 18 yaşına bakmak zorundayım Seni aç bırakamam sana şiddet uygulayamamak bazen bir süretli belirlenmiş Evrensel kurallara uyarak sana bakmam gerekiyor Sen de ama bunun karşılığında benim kurallarımı uymakla yükümlüsün bunun çok önemli olduğunu söyledim itirazın varsa dedim bir şeye gidebilirsin bir Hakime gidebilirsin bu Anne Benim yeterince iyi değil diyebilirsin istemiyorum diyebilirsin ikna edebilir misin diye sordum onu Ha tamam işte şunları şunları şunları yapıyor seni seviyor Sana değer veriyor işte ne bileyim ihtiyaçların hepsini karşılıyor Ama onun hayatında senin hayatında ekran olmamasına karar veriyor yani bununla ikna edebilir misin bir hakim annem iyi bir anne değil Yo edemez o zaman payına düşenle yaşamayı öğreneceksin dolayısıyla da Eee şunu çocuklar bilmeli yani gabor Metin'in çok güzel bir sözü var ya çok güzel diyen ebeveynlik demokrasi değildir Hiyerarşi ben buna çok inanıyorum çok güzel bir ifadeyi Hiyerarşi sizin şey gene aynı şey Küçük oğlum 4 yaşında saat 99'da yatması gerekiyor ayaklarını vura vura merdivenlerden çıkarken şey dedi çocukluğumu yaşatmadın mı diye diye odasına çıkıyor dedim ki İn aşağıya çabuk indi koltuğa oturttum de bir anlatsana bana nasıl Yaşamadın çocukluğunu Hadi bir anlat dedim ya bir anlat bakalım nasıl Yaşamadın çocukluğunu daha yeni tep iniyordu oyun oynuyorduk ben çok oynayan biriyim çocuklarım çocuklarınızla oynamak zorundasınız Ben şim oynadım duygusal ihtiyaçlarını giderdim seni sevdiğimi söylüyorum sen istiyorsun yemekler yapıyorum Ondan sonra şunu yapıyorum bunu yapıyorum hiçbirine itirazın yok E nasıl oluyordu ben siin çocukluğunuzu yaşatmıyor ne demek bu Bunu bana açıklamak zorunda kaldı ve şeyi söyledim yani hiç bu lafın beni inciteceğini düşünmedin mi oğlum dedim yani ama o kadar bir dah Hala da öyle Bugün mesela şey istedim neydi şarjı istedim odamdan getirmedi bana çok ters bir zaman istim yemek yiyordu ama ben de ona hayır deme şeyini bir yere koydum Kenara koydum başka bir şey oğlum ap sınavlarına hazırlanıyordu son işte mayıs ayı acayip derecede şey geçti Yoğun geçti Çok da çabaladı ama o hırsını benim üzerime böyle şey Boca etti sabrettim Tabii ki sonra sınavları bitti geldi yanıma anne Sınavlar bitti şu oyunu almak istiyorum alabilir miyim Hayır yapıştırdım Tabii çok emindi aslında ama çünkü çok iyi çalıştığını biliyor çaba gösterdiğimi biliyor benim de çabayı ödüllendirdiği de biliyor benim için sonuç önemli değildir çaba önemlidir Ona da hayır yapıştırdım neden yapıştırdım öğrenmesi gerekiyor çünkü Evet zor zamanlar yaşıyor olabilir ama bu zor zaman yaşadığı şeyi çevresine de yaşatamadım gibi davransın Hayır dedim almayacağım sana neden dedi ya ben bu kadar sen dedim bana yaptıklarını hiç düşündün mü dedim bak sabretmiş olabilirim ama hırsını benden çıkardın Yani ben çöplük müyüm stresini yaşattıklarını benim üzerime getirmek zorunda mısın almad oyununu Dolayısıyla Eee ilişkiyi koparmadan Bağırmadan Çağırmadan denge kurarak ilişki kurabilirsiniz çocuğunuzla ama bunu yapabilmeniz en önemli şeyi biraz düşüt meniz gerekiyor Eee Uzun bir konuşma oldu biraz ara vereceğim eee bir yarım saat kadar ara vereceğim Ondan sonra birkaç video göstereceğim eee Sonrasında da sizin soru cevaplarını biraz eee şey yapacağım Eee yanıt vereceğim Eee şöyle yapalım paylaşımı duraklatılmış nereden yapıyoruz on niye almadı Onu hı e kaydetmeyi de durduralım birazcık Bir yarım saat sonra görüşelim saati de söyleyeyim ben bir saniye 20 dakika sonra görüşelim yani 23'te şimdi kaydı