Alçak Basınç ve Yüksek Basınç

Atmosfer Basıncı

• Atmosfer basıncı, atmosferdeki gazların yeryüzüne uyguladığı kuvvettir.
• Normal atmosfer basıncı: 45° enleminde, 15°C sıcaklıkta, deniz seviyesinde ölçülür.
  • 1013 mbar veya 760 mm olarak ifade edilir.
• Alçak Basınç: 1013 mbardan daha düşük basınç değerleri
• Yüksek Basınç: 1013 mbardan daha fazla basınç değerleri

Basıncın Dağılımı ve Etkileyen Faktörler

• Yerkürede basıncın dağılımı homojen değildir.
• Faktörler:
  • Yerçekimi
  • Sıcaklık
  • Yükselti
  • Dünya'nın günlük hareketi

Alçak Basınçlar

• Çevresine göre basınç değerlerinin düşük olduğu merkezler.
• Hava hareketi: çevreden merkeze doğru.
  • Kuzey yarım kürede saatin ters yönünde.
  • Güney yarım kürede saat yönünde.
• Özellikleri:
  • Yükselici hava hareketleri etkili.
  • Yükselen hava soğur ve yoğunlaşır.
  • Bulut, yağmur gibi yoğunlaşma ürünleri gözlemlenir.
• Oluşum nedenleri:
  • Ekvatoral alçak basınç: sıcaklık kökenli.
  • 60° enlemindeki alçak basınç: kutup ve tropikal hava kütlelerinin karşılaşma alanı.
  • Mevsimsel etkiler: Yazın karalar, kışın denizler daha sıcak.

Yüksek Basınçlar

• Çevresine göre basınç değerlerinin yüksek olduğu merkezler.
• Hava hareketi: merkezden çevreye doğru.
  • Güney yarım kürede saatin ters yönünde.
  • Kuzey yarım kürede saat yönünde.
• Özellikleri:
  • Hava açık, güneşli, bulutsuz.
• Oluşum nedenleri:
  • 30° enlem yüksek basınçları: Dünya'nın günlük hareketi ve rüzgarların sapması.
  • Kutuplardaki yüksek basınç: termik kökenli, sıcaklık düşük.
  • Mevsimsel etkiler: Yazın denizler, kışın karalar daha soğuk.

Alçak ve Yüksek Basınç Karşılaştırması

| Alçak Basınç | Yüksek Basınç | | --- | --- | | Ekvator, 60° enlemleri | Kutuplar, 30° enlemleri | | Yazın karalar, kışın denizler | Yazın denizler, kışın karalar | | Yükselici hava hareketi | Alçalıcı hava hareketi | | Hava kapalı, bulutlu, yağışlı | Hava açık, bulutsuz, yağışsız | | Hava hareketi çevreden merkeze doğru | Hava hareketi merkezden çevreye doğru |

---

Ekstra Notlar

• Ankara'da yamaç paraşütü eğitimleri.
• Türkiye Hava Sporları Federasyonu ve meteoroloji ile ilgili bilgiler.