🌫️

Alçak ve Yüksek Basınç Kavramları

Jan 9, 2025

Alçak Basınç ve Yüksek Basınç

Atmosfer Basıncı

  • Atmosfer basıncı, atmosferdeki gazların yeryüzüne uyguladığı kuvvettir.
  • Normal atmosfer basıncı: 45° enleminde, 15°C sıcaklıkta, deniz seviyesinde ölçülür.
    • 1013 mbar veya 760 mm olarak ifade edilir.
  • Alçak Basınç: 1013 mbardan daha düşük basınç değerleri
  • Yüksek Basınç: 1013 mbardan daha fazla basınç değerleri

Basıncın Dağılımı ve Etkileyen Faktörler

  • Yerkürede basıncın dağılımı homojen değildir.
  • Faktörler:
    • Yerçekimi
    • Sıcaklık
    • Yükselti
    • Dünya'nın günlük hareketi

Alçak Basınçlar

  • Çevresine göre basınç değerlerinin düşük olduğu merkezler.
  • Hava hareketi: çevreden merkeze doğru.
    • Kuzey yarım kürede saatin ters yönünde.
    • Güney yarım kürede saat yönünde.
  • Özellikleri:
    • Yükselici hava hareketleri etkili.
    • Yükselen hava soğur ve yoğunlaşır.
    • Bulut, yağmur gibi yoğunlaşma ürünleri gözlemlenir.
  • Oluşum nedenleri:
    • Ekvatoral alçak basınç: sıcaklık kökenli.
    • 60° enlemindeki alçak basınç: kutup ve tropikal hava kütlelerinin karşılaşma alanı.
    • Mevsimsel etkiler: Yazın karalar, kışın denizler daha sıcak.

Yüksek Basınçlar

  • Çevresine göre basınç değerlerinin yüksek olduğu merkezler.
  • Hava hareketi: merkezden çevreye doğru.
    • Güney yarım kürede saatin ters yönünde.
    • Kuzey yarım kürede saat yönünde.
  • Özellikleri:
    • Hava açık, güneşli, bulutsuz.
  • Oluşum nedenleri:
    • 30° enlem yüksek basınçları: Dünya'nın günlük hareketi ve rüzgarların sapması.
    • Kutuplardaki yüksek basınç: termik kökenli, sıcaklık düşük.
    • Mevsimsel etkiler: Yazın denizler, kışın karalar daha soğuk.

Alçak ve Yüksek Basınç Karşılaştırması

Alçak BasınçYüksek Basınç
Ekvator, 60° enlemleriKutuplar, 30° enlemleri
Yazın karalar, kışın denizlerYazın denizler, kışın karalar
Yükselici hava hareketiAlçalıcı hava hareketi
Hava kapalı, bulutlu, yağışlıHava açık, bulutsuz, yağışsız
Hava hareketi çevreden merkeze doğruHava hareketi merkezden çevreye doğru

Ekstra Notlar

  • Ankara'da yamaç paraşütü eğitimleri.
  • Türkiye Hava Sporları Federasyonu ve meteoroloji ile ilgili bilgiler.